Bezpieczne korzystanie z komputera i Internetu

Bezpieczne korzystanie
z komputera i Internetu
Rodzice nie mają moŜliwości i czasu na kontrolowanie
aktywności dziecka w sieci. Wielu z rodziców Ŝyje w
przekonaniu, Ŝe taka forma spędzania czasu wolnego jest
bezpieczna, bo nie wymaga wychodzenia z domu. Jednak
moŜna wskazać wiele zagroŜeń. Jedynie edukacja dzieci i
rodziców wprowadzić moŜe pewną równowagę miedzy
rozwojem a bezpiecznym wykorzystaniem dóbr
technologicznych.
ZagroŜenia związane z Internetem
• Cyberprzemoc – agresja elektroniczna przy uŜyciu: maili, SMS-ów,
komunikatorów elektronicznych, portali społecznościowych, witryn
internetowych
i forum dyskusyjnych. Sprawcami cyberprzemocy są
zazwyczaj osoby znające swoją ofiarę, którzy nie zdają sobie sprawy z krzywdy,
jaką wyrządzają ofierze. Ofiara moŜe przeŜywać prawdziwe koszmary.
• Niebezpieczne kontakty- do swoich celów sieć wykorzystują: pedofile,
sekty, członkowie organizacji np. neonaziści, osoby nakłaniające do
samobójstw, handlarze ludźmi. Często ludzie ci dąŜą do spotkania w realnym
świecie.
• Niebezpieczne treści- dla psychiki i rozwoju dzieci i młodzieŜy, np. treści
brutalne ukazujące przemoc, rasistowskie, zachęcające do przestępstw, mowy
nienawiści, promujące niezdrowy styl Ŝycia (np. anoreksję, bulimię),
pornografię.
Nieletni często trafiają na nie
przypadkowo w wyniki błędnego wyszukiwania.
• Cyberprzestępstwa, czyli niezgodna z prawem działalność w
sieci wymierzona w dane lub systemy komputerowe np.
włamania do systemów komputerowych, zniszczenie, kradzieŜ
lub wyłudzenie danych, łamanie praw autorskich. Młodzi mogą
być ofiarami lub sprawcami cyberprzestępstw, przy czym
często są tego nieświadomi (np. przejmując czyjeś konto na
portalu społecznościowym czy włamując się na skrzynkę email).
• Nieświadome podawanie danych osobowych mogące być
przyczyna kradzieŜy domowych, prób nawiązywania rozmów
telefonicznych, niechcianych korespondencji.
• Hacking, gdy nieuprawniona osoba uzyskuje informację nieprzeznaczoną dla
niej.
• Oszustwa komputerowe – działania zmierzające do osiągnięcia
korzyści majątkowych bądź wyrządzenia szkody drugiej osobie.
• Istnienie trendu posiadania jak największej liczby „przyjaciół”
na portalach społecznościowych, dzięki czemu jest się
postrzeganym jako osoba lubiana i znana, czasami młodzi
wyraŜają zgodę na spotkania w „realu”.
• Celowe uszkodzenia komputera przy braku odpowiednich
zabezpieczeń, co niesie za sobą konsekwencje finansowe.
• Treści internetowe często nie są dostosowane
do wieku odbiorcy.
• Konsekwencje psychofizyczne- w Polsce 1,3% badanych
przejawiało objawy naduŜywania sieci, a 12% jest zagroŜonych
naduŜywaniem. Efektem niewłaściwego uŜywania sieci moŜe
być:
- ryzyko uzaleŜnienia
- agresja wobec osób zabraniających korzystania z Internetu,
- zaburzenie więzi między rodziną i rówieśnikami,
- zaburzenia koncentracji uwagi, pamięci oraz
- problemy ze zdrowiem fizycznym: wady postawy, bóle
nadgarstków i głowy, wady wzroku, nerwice, ataki epilepsji
Cyberprzemoc to:
• nękanie, straszenie, szantaŜowanie, wyśmiewanie,
prześladowanie w sieci
• rejestrowanie niechcianych filmów i zdjęć
• publikowanie w Internecie lub przy uŜyciu telefonów
komórkowych ośmieszających zdjęć, filmów i informacji
• podszywanie się w sieci pod inną osobę
DZIECKU, KTÓRE DOŚWIADCZYŁO PRZEMOCY POTRZEBNA
JEST POMOC ZE STRONY DOROSŁYCH.
Co moŜesz zrobić? – przeczytaj ulotkę!
Świat gier komputerowych
ZagroŜenia
-
-
-
-
Izolacja, wycofanie z Ŝycia społecznego,
nie rozwijają się kompetencje społeczne.
Brak kontroli, gdy rodzice nie stawiają
dziecku granic, nie kontrolują czasu
spędzanego przed komputerem ani
rodzaju gier, to dziecko samo traci nad tym
kontrolę i sięga po gry coraz bardziej
agresywne, nieodpowiednie do wieku.
ZawęŜenie zainteresowań poświęcanie
większej ilości czasu grom powoduje
ograniczenie czasu na rozwijanie innych
zainteresowań; wpływa to negatywnie na
rozwój osobowości i aktywności.
Mogą wyzwalać agresję – mechanizmy
agresywnych gier komputerowych
wpływają na psychikę dziecka.
Mogą uzaleŜniać
Mogą zawierać szkodliwe treści
Mogą zaburzać rozwój fizyczny
Pozytywne strony gier
-
-
-
-
Posiadają walory edukacyjne, sprzyjają
nauce.
Uczą logicznego myślenia.
Rozwijają koordynację wzrokoworuchową, spostrzegawczość, koncentrację
uwagi.
Rozwijają sprawności psychiczne, silnie
stymulują mózg (percepcja wzrokowa,
szybkość reakcji, analizowanie, łączenie
posiadanych informacji i ich
wykorzystywanie).
Pomagają w terapii zaburzeń
i niepełnosprawności np. ADHD, autyzm,
logopedia, dysleksja.
Pamiętajmy: naleŜy zachować rozsądek w
wyborze gier i umiar w korzystaniu z nich!
UzaleŜnienie od gier komputerowych
Objawy uzaleŜnienia od grania:
Granie w gry jest najwaŜniejszą aktywnością w Ŝyciu człowieka.
Dziecko rezygnuje z dotychczasowej aktywności i zainteresowań na rzecz
komputerowych gier.
NiemoŜność zagrania w grę komputerową powoduje nieprzyjemne
objawy „odstawienne” – złe samopoczucie, rozdraŜnienie, wybuchy
złości.
ZaangaŜowanie w gry komputerowe jest źródłem konfliktów z bliskimi,
zwłaszcza z rodzicami, którzy stawiają granice.
Dziecko miewa nagłe, nieuzasadnione zmiany nastroju.
Po okresach samokontroli i ograniczania czasu
spędzanego na graniu
dziecko ma nawroty- ponownie traci kontrolę
nad zachowaniami związanymi z graniem.
Jak rodzice mogą zapobiegać negatywnemu
oddziaływaniu gier komputerowych?
NaleŜy wiedzieć, w jakie gry grają dzieci i zezwalać jedynie na gry dostosowane do
wieku dziecka.
Trzeba zasięgnąć pełnej informacji o grze.
Stworzyć w domu zasady korzystania z gier:
- najpierw obowiązki - potem gra
- granie w gry tylko wtedy, gdy rodzice są w domu
- ograniczony czas przeznaczony dziennie na TV i komputer (łącznie 1-2 godz.)
Rodzice muszą przekazywać dzieciom wzorce zachowań nieagresywnych i
rozmawiać z nimi o tym, w jaki sposób przemoc zawarta w grach moŜe wpływać na
ich rozwój i funkcjonowanie. MoŜna podsuwać dzieciom gry logiczne, edukacyjne,
do nauki języków obcych, ortografii itp.
Jasne określenie, które gry są akceptowane, a które niedozwolone i dlaczego.
Jak chronić dzieci?
Uczyć zasad bezpieczeństwa
•
•
•
•
1.przypominać, Ŝe osoba po drugiej stronie nie musi być tym, za kogo się podaje;
2. mówić, aby dziecko nie podawało w sieci swoich danych osobowych, nie wysyłało zdjęć
osobom nieznanym;
3. jeśli młody człowiek umawia się w „realu” z osobą z sieci, to niech wybierze na spotkanie
miejsce publiczne i zabierze ze sobą kolegę;
4. jeśli cos niepokoi dziecko lub zawstydza je, to niech powie o tym dorosłemu
Rozmawiać z nimi nt. jak unikać przykrych sytuacji i jak na nie
ewentualnie reagować.
PrzekaŜ dziecku, aby nigdy nie krzywdziło swoich rówieśników w
sieci oraz Ŝeby nie pozostawało obojętne wobec krzywdy
innych.
Pokazywać to, co w sieci jest wartościowe.
Kontrolować dziecko podczas korzystania z komputera.
Filtrować szkodliwe treści z internetu.
Edukować opiekunów/rodziców.
Egzekwować prawo.
Badania Fundacji Dzieci Niczyje
(badanie naduŜywania
nadu ywania Internetu przez młodzie
m odzieŜ
odzie w Polsce i Europie 2012r.)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
90% badanych ma konto przynajmniej na jednym portalu społecznościowym
32% młodzieŜy w ciągu dni szkolnych spędza na portalach społecznościowych
przynajmniej 2 godz.
istnieje związek między duŜą liczbą znajomych na portalach
społecznościowych a dysfunkcyjnym korzystaniem z Internetu
69% dzieci i młodzieŜy kontaktuje się w Internecie z osobami, których
wcześniej nie spotkało, a aŜ 30,8% badanych wybrało się na spotkanie z osobą
poznaną w sieci
67% badanych zatchnęło się w Internecie z materiałami pornograficznymi
51% badanych miało kontakt z brutalnymi scenami
28% badanych weszło na strony propagujące przemoc i nietolerancję
22% badanych doświadczyło w Internecie przemocy
63% badanych gra w gry online
istnieje pozytywny związek między czasem spędzanym na graniu w gry online,
a dysfunkcyjnym korzystaniem z Internetu
A jak to jest w naszej szkole? Badania przeprowadzono w marcu 2013 roku wśród
321 uczniów w tym: klas III-VI SP (ogółem 136 ucz. ) i I-III Gim. (ogółem 185
ucz. )
Wyniki ankiety
Szkoła Podstawowa (%)
i
Gimnazjum (ilość)
W jaki sposób lubisz najbardziej spędzać czas wolny?
7%
6%
a) Czytam ksiąŜki
22%
27%
b) Gram na komputerze
c) Oglądam telewizję
d) Uprawiam sport
e) Spotykam się ze
znajomymi
17%
f) Inaczej: odpoczywam,
konsola, x-box
21%
W jaki sposób lubisz najbardziej spędzać czas wolny?
120
100
80
60
40
20
0
rt
e
iąŜki
ymi
mspo
lewizję
puterz
tamks
nia
znajom
damte
prawia
a kom
U
n
lą
g
)
a) Czy
m
d
wiada
O
się ze
c)
m
a
b) Gra
k
a, opo
k
ty
y
o
z
p
u
S
m
e)
rzaki,
,zwie
ywam
z
c
o
p
zej: od
f) Inac
Gdzie najczęściej korzystasz z komputera?
1% 9%
1%
4%
a) W domu
b) U kolegi / koleŜanki
c) W kawiarence internetowej
d) W szkole
e) Nigdzie
Gdzie najczęściej korzystasz z komputera?
200
175
150
125
100
75
50
25
0
85%
W
a)
mu
do
U
b)
nki
Ŝa
ole
k
/
i
eg
kol
W
c)
c
en
iar
kaw
ej
tow
ne
r
e
t
e in
W
d)
e
kol
sz
ie
dz
Nig
e)
2%
Wjakimcelunajczęściej korzystaszzkomputera?
W jakim celu najczęściej korzystasz z komputera?
150
17%
22%
100
a) Do nauki i odrabiania
zadań domowych
50
b) Aby pograć w gry
c) Aby zabić nudę
0
d) Aby rozmawiać na
czacie lub GG
29%
15%
lub oglądać filmy
f) W innym celu (podaj
jakim)
15%
ia
ian
rab
od
i
ki
au
on
D
a)
w
ch
rać
wy
og
o
p
m
y
do
Ab
ań
b)
zad
c)
dę
nu
ić
b
a
yz
Ab
GG
lub
e
i
zac
ac
ćn
a
i
aw
ozm
yr
b
A
d)
f)
W
ym
inn
t.
ne
ter
n
I
sz.
gło
,o
B
F
lu:
ce
Ile czasu w ciągu dnia spędzasz na graniu w gry komputerowe?
Ile czasu w ciągu dnia spędzasz na graniu w gry komputerowe?
2%
gry
80
12%
70
60
50
41%
a) W ogóle
40
b) 1 godzinę lub mniej
30
c) 2-3 godzin
20
d) 5 godzin i więcej
45%
10
0
W
a)
óle
og
b)
iej
mn
ub
l
ę
zin
od
1g
3
2c)
in
dz
go
d)
i
zin
od
g
5
w
ej
ięc
Czy rodzice kontrolują Twój kontakt z komputerem?
30%
a) Tak
b) Nie
70%
Czy rodzice kontrolują Twój kontakt z komputerem?
110
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
a) Tak
b) Nie
Czy w Twoim domu rodzice stosują zasadę ograniczania
czasu spędzonego z komputerem?
Czy w Twoim domu rodzice stosują zasadę ograniczania
czasu spędzonego z komputerem?
96
94
92
36%
a) Tak
90
b) Nie
88
64%
86
84
82
a) Tak
b) Nie
Czy zdarza Ci się grać w gry do późnych godzin nocnych?
Czy zdarza Ci się grać w gry do późnych godzin nocnych?
120
100
80
40%
a) Tak
b) Nie
60
40
60%
20
0
a) Tak
Czy gry, które stosujesz są przeznaczone
b) Nie
Czy gry, które stosujesz są przeznaczone
120
100
25%
a) Tak
b) Nie
80
60
40
75%
20
0
a) Tak
b) Nie
Czy granie na komputerze wpływa negatywnie na Twoje wyniki wnauce?
Czy granie na komputerze wpływa negatywnie na Twoje wyniki w nauce?
100
90
80
70
3% 4%
a) Nigdy
b)
Czac) Często
sami
d) Zawsze
34%
59%
60
50
40
30
20
10
0
a) Nigdy
Jak często zdarza Ci się przez gry komputerowe zapomnieć o odrobieniu
zadań domowych lub innych obowiązkach?
4%
b) Czasami
c) Często
d) Zawsze
Jak często zdarza Ci się przez gry komputerowe zapomnieć o odrobieniu
zadań domowych lub innych obowiązkach?
90
80
70
26%
38%
60
a) Bardzo często
50
b) Czasami
40
c) Bardzo rzadko
30
d) Nigdy
20
10
0
33%
a) Bardzo często
b) Czasami
c) Bardzo rzadko
d) Nigdy
W jakie gry najbardziej lubisz grać?
a) Edukacyjne
b) Strategiczne
c) Przygodowe
d) Symulatory
e) Zręcznościowe
f) Sportowe
g) Strzelaniny i bijatyki
h) Inne : konstrukcyjne,
logiczne, hackedy
5% 4%
15%
10%
21%
19%
15%
11%
W jakie gry najbardziej lubisz grać?
70
60
50
40
30
20
10
0
e
e
ram:
iczne
dowe
tyki
ulatory
iowe ortow
kacyjn
neI) Nie g
a) Edu b) Strateg c) Przygo d) Sym ) Zręcznośc f) Sp zelaniny i bija
rotycz
e
,
e
e
tr
n
S
z
g)
logic
czne,
: muzy
h) Inne
W jakim celu grasz w gry komputerowe?
W jakim celu grasz w gry komputerowe?
140
120
100
3%
80
a) Dla przyjemności
30%
b) Aby zwycięŜyć, być najlepszym
c) Dla zabicia nudy
59%
d) Inne : nauka, nie gram
7%
60
40
20
0
i
ośc
mn
je
y
prz
Dla
a)
y
Ab
b)
zw
Ŝy
ycię
ym
psz
ajle
n
yć
ć, b
Dla
c)
udy
ia n
ic
b
za
e
Inn
d)
ram
eg
, ni
a
k
u
: na
Co czujesz, gdy grasz w gry komputerowe?
Co czujesz, gdy grasz w gry komputerowe?
100
7%
80
3%
a) Nic nie
czuję
29%
26%
b) Radość
d) Zadowolenie
25%
10%
60
40
20
0
zuję
ie c
ic n
N
)
a
Jak się zachowujesz, gdy w grze Ci się coś nie udaje lub przegrywasz?
ść
ado
b) R
d)
nie
ole
ow
Zad
ć
kłoś
ście
W
e)
Jak się zachowujesz, gdy w grze Ci się coś nie udaje lub przegrywasz?
120
100
4% 3%
7%
11%
48%
14%
13%
a) Spokojnie gram dalej
80
b) Przeklinam
c) Uderzam pięścią w stół lub klawiaturę
60
40
d) Krzyczę na kogoś lub sam na siebie
20
e) Rzucam przedmiotami
f) Potrafię się popłakać
nie
cze
mę
f) Z
0
nam
mi
alej
kać
zekli
urę
opła
iebie
amd
miota
b) Pr
wiat
na s mprzed
ie gr
się p
la
jn
m
k
ię
o
f
a
k
b
a
s
lu
tr
po
lub
zuca
stół
a) S
f) Po
e) R
ogoś
ią w
na k
ięśc
ę
p
z
c
m
a
rzy
derz
d) K
c) U
Co dobrego daje Ci granie w gry?
Co dobrego daje Ci granie w gry?
100
15%
25%
80
a) Odpoczynek i relaks
60
i stres
c) Mam lepszy refleks
40
12%
11%
11%
13%
20
d) Uczę się logicznie myśleć
e) Poprawiam swoją pamięć
f) Rozwijam wyobraźnię
przestrzenną
12%
0
ks
i rela
ynek
z
c
o
dp
a) O
Czy na Twoim komputerze jest zainstalowany pakiet Microsoft Office?
ć
ks
leć
ą
amię
ref le
cyzji
myś
enn
oją p
h de
strz
znie
pszy
w
ic
le
s
g
prze
m
m
ybkic
lo
a
z
ia
ię
ię
s
M
n
s
w
c)
aź
ania
czę
opra
yobr
d) U
e) P
jmow
mw
pode
w ija
z
ię
o
s
f) R
czę
g) U
Czy na Twoim komputerze jest zainstalowany pakiet Microsoft Office?
160
140
27%
120
100
a) Word
80
51%
b) Excel
60
40
20
22%
0
a) Word
b) Excel
c) Power Point
Czy korzystając z internetu pamiętasz o bezpieczeństwie i przestrzegasz
zasad bezpieczeństwa?
120
Czy korzystając z internetu pamiętasz o bezpieczeństwie i przestrzegasz
zasad bezpieczeństwa?
100
80
27%
a) Tak
60
b) Nie
7%
65%
40
20
0
a) Tak
b) Nie
c) Czasami
140
10%
120
100
a) Tak
b) Nie
80
60
40
20
0
90%
a) Tak
b) Nie
140
120
14%
100
80
a) Tak
b) Nie
60
40
86%
20
0
a) Tak
b) Nie
Czy zamieszczasz swoje zdjęcia na portalach społecznościowych?
Czy zamieszczasz swoje zdjęcia na portalach społecznościowych?
160
140
27%
120
100
80
a) Tak
b) Nie
60
40
20
73%
0
a) Tak
b) Nie
Przydatne strony:
•
•
•
•
•
•
•
www.saferinternet.pl (zagroŜenia i zasady bezpieczeństwa)
www.dyzurnet.pl (pomoc)
www.helpline.org.pl (pomoc profesjonalisty)
www.necio.pl (wprowadzenie dzieci w świat bezpiecznego Internetu)
www.sieciaki.pl (portal edukacyjny, namiastka portalu społecznościowego)
www.best.fdn.pl (pewnego rodzaju „zamknięta” wyszukiwarka)
www.straznikucznia.pl
Polecane strony
•
dla dzieci:
•
dla rodziców:
www.anikino.pl
www.dzieckowsieci.pl
www.czasdzieci.pl
www.fdn.pl
eduseek.interklasa.pl
www.erodzice.net
www.misie.com.pl
www.erodzina.com
www.krasnoludki.pl
www.dla-dzieci.com.pl
www.zyraffa.pl
www.dzieckowpodrozy.pl
www.sieciaki.pl
www.brpd.gov.pl
dzieci.mos.gov.pl
www.cafebocian.pl
www.domisie.tvp.pl
Dziękuję za uwagę i Ŝyczę bezpiecznego
korzystania z nowych technologii
styczeń 2014 rok
pedagog ZS w Gostycynie: Anna Okonek
•
Materiały wykorzystano z :
- „Głosu Pedagogicznego” numery z maja 2012, grudnia 2012, stycznia 2013, listopada 2013
„Jak reagować na cyberprzemoc” - poradnik dla szkół
stron internetowych
WNIOSKI
1. Nie można bezgranicznie ufać swoim dzieciom.
2. Nie zakaz, tylko kontrola, skłanianie do refleksji, rozmowa
dzieckiem.
3. Pomyśl zanim wrzucisz.
z