czytaj całą prognozę na lipiec 2016
Transkrypt
czytaj całą prognozę na lipiec 2016
PODSUMOWANIE Brexit nasila niepewność • Brytyjskie „nie” dla Unii Europejskiej, chociaż wciąż nie musi być ostateczne, znacząco zwiększyło niepewność dotyczącą przyszłej kondycji gospodarki samej Wielkiej Brytanii, Europy i częściowo – także Polski. W krótkim terminie kluczowe pytanie brzmi, jak mocno ta niepewność ograniczy inwestycje. W długim – na ile nowa forma współpracy pomiędzy UE a Wielką Brytanią będzie kosztowna dla ich gospodarek. • Tymczasem czerwiec powinien przynieść serię korzystnych danych o gospodarce Polski. Oczekujemy najsilniejszego w tym roku wzrostu produkcji przemysłowej, przyspieszenia tempa wzrostu płac, ożywienia po stronie sprzedaży detalicznej. Bilans miesięcznych danych za II kwartał powinien potwierdzić, że wyniki PKB za ten okres przyniosą poprawę w stosunku do rozczarowującego I kwartału. • Wciąż jednym z filarów założeń o przyspieszającym popycie wewnętrznym w Polsce jest zakładane prokonsumpcyjne działanie programu 500+. Na razie jednak, ani w danych o sprzedaży detalicznej, ani w badaniach koniunktury konsumenckiej nie widać jego wyraźnego wpływu. Być może przyspieszenie wypłat w czerwcu i kolejnych miesiącach przełoży się także na wyniki w powyższych obszarach. • Rosnące ceny paliw sprzyjają stopniowemu ograniczeniu deflacji, ale także pokazują, że na razie brak jest innych czynników, które znacząco wspierałyby proces odbudowy inflacji. Dopiero ostatnie miesiące roku, wraz z wyjątkowo niską bazą sprawią, że inflacja powróci do dodatnich wartości. Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na końcu dokumentu 1 POLSKA GOSPODARKA W LICZBACH Kluczowe wskaźniki makro i rynkowe – historia i prognoza 2014 2015 2016e III 16 IV 16 V 16 Produkcja przemysłowa (% r/r) 4,1 4,9 5,0 0,7 5,9 3,5 6,9 5,6 Produkcja budowlana (%, r/r) Sprzedaż detaliczna (%, r/r, ceny bieżące) 5,9 2,8 -3,0 -15,8 -14,9 -13,7 -10,0 -9,5 3,3 0,9 4,0 0,8 3,2 2,2 3,9 3,7 -1,0 -0,5 1,2 -0,9 -1,1 -0,9 -0,9 -0,9 11,7 9,8 8,8 10,0 9,5 9,1 8,7 8,7 3,7 3,5 4,5 3,3 4,6 4,1 5,8 4,9 0,6 1,3 2,7 2,7 2,8 2,8 2,9 2,9 -8,3 -1,0 -3,7 -0,10 0,59 0,25 x 0,42 6,4 8,3 6,0 -0,1 4,8 1,1 x 2,6 4,26 4,26 4,35 4,29 4,31 4,41 4,40 X 3,51 3,90 4,14 3,86 3,80 3,90 3,92 X 2,52 1,75 1,70 1,67 1,67 1,67 1,69 X 2,00 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 X Polska CPI (koniec okresu, %, r/r) Bezrobocie rejestrowane koniec okresu,%) Wynagrodzenia – sekt. przedsiębiorstw (%, r/r) Zatrudnienie (przeds.) (%, r/r) Rach. obrotów bieżących (EUR mld) Eksport (%, r/r, EUR) EURPLN (koniec roku/ miesięczna średnia) USDPLN (koniec roku/ miesięczna średnia) Wibor 3M (%, średnia) Stopa bazowa NBP (%, koniec okresu) Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na końcu dokumentu Źródło: GUS, NBP, RBPL; Mediana na podstawie ankiety Bloomberga VI 16 Mediana 2 BREXIT Konsekwencje brytyjskiego „NIE” dla UE • Przeprowadzone 23 czerwca w Wielkiej Brytanii referendum, wbrew nasilającym się tuż przed nim optymistycznym oczekiwaniom, przyniosło zwycięstwo zwolenników opuszczenia Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię. Za takim scenariuszem opowiedziało się 51,9% głosujących. Scenariusz opuszczenia UE przez Wielką Brytanię zyskał poparcie blisko 1,3 mln głosujących więcej, niż opcja pozostania w europejskich strukturach. • Samo referendum nie ma mocy prawnej, tzn. nie oznacza automatycznego rozpoczęcia procedury tzw Brexitu. Dla rozpoczęcia działań opisanych w Art. 50 Traktatu Lizbońskiego, który daje możliwość opuszczenia Unii Europejskiej, potrzebna będzie najprawdopodobniej decyzja Parlamentu. Biorąc pod uwagę, że w londyńskim parlamencie większość deputowanych w trakcie niedawnej kampanii wyborczej opowiadało się za pozostaniem Wielkiej Brytanii w UE, wynik ewentualnego głosowania nie jest przesądzony. Zawirowania na brytyjskiej scenie politycznej (zmiana na stanowisku premiera, możliwa zmiana przywództwa wśród opozycyjnych Laborzystów, rezygnacja z piastowania istotnych funkcji przez kluczowych antyeuropejskich polityków) a także zgłaszany przez Szkocję sprzeciw wobec wystąpienia z UE (z groźbami ponownego referendum niepodległościowego) oraz głośne protesty społeczne w samej Wielkiej Brytanii przeciwko wystąpieniu z Unii sprawiają, że pomimo wyniku czerwcowego głosowania faktyczny Brexit wciąż nie jest pewny i w dalszym ciągu dostrzegamy 20-30% na to, że do niego jednak nie dojdzie. Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na końcu dokumentu 3 BREXIT Co po „rozwodzie” z UE? • Bazowym scenariuszem pozostaje jednak Brexit. Sądzimy, że do oficjalnego rozpoczęcia procedury „rozwodowej” dojść może najwcześniej na przełomie roku, co przy przewidzianym w Traktacie 2-letnim okresie negocjacyjnym oznaczałoby, że samo wyjście Wielkiej Brytanii z UE nastąpi najwcześniej (2-letnie negocjacje mogą być przedłużane) w 2019r. • W interesie obydwu stron (WB i UE) jest to, aby wypracowana nowa formuła współpracy w jak najmniejszym stopniu ograniczała wzajemne relacje gospodarcze i handlowe. Unijne komentarze wyraźnie wskazują jednak, że by przeciwdziałać pojawieniu się naśladowców UE, warunki wzajemnej współpracy będą jednak musiały ulec pewnym modyfikacjom. • Najbardziej prawdopodobnym rozwiązaniem wydaje się być stworzenie układu na wzór obecnych relacji Unii Europejskiej z Norwegią. Oznaczałoby to: • swobodny przepływ towarów i usług prawdopodobnie z ewentualnym wyłączeniem sektora finansowego (możliwa utrata tzw. europejskiego paszportu finansowego); • implementację przez produktów i rynków; • utrzymanie znaczącego wkładu Wielkiej Brytanii do unijnego budżetu; • ograniczenia w przepływie osób (ograniczenia imigracji dla obywateli UE). Wielką Brytanię większości unijnych Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na końcu dokumentu regulacji odnośnie 4 BREXIT Gospodarcze skutki Brexitu • Pierwsze gospodarczo-rynkowe konsekwencje brytyjskiego referendum to wyraźne osłabienie funta oraz odpływ kapitału zagranicznego (m. in. z inwestycji nieruchomościowych), który rodzi obawy o pęknięcie bańki na angielskim rynku nieruchomości komercyjnych. W nieco dłuższym horyzoncie kluczowymi potencjalnymi kanałami oddziaływania Brexitu na gospodarki zarówno Wielkiej Brytanii i UE/EZ będą w naszej ocenie kanał handlu zagranicznego oraz przełożenie na inwestycje. • Ograniczenie wzajemnych obrotów handlowych wynikać może z dwóch czynników. Po pierwsze słabszy funt i spowolnienie gospodarcze w Wielkiej Brytanii negatywnie wpłyną na brytyjski import, który stanie się droższy a przez to mniej konkurencyjny w stosunku do lokalnych produktów. Po drugie, po wyjściu z UE, na ograniczenie obrotów handlowych wpływać mogą nowe, mniej korzystne regulacje o wzajemnych stosunkach. • Długotrwała niepewność odnośnie kształtu i warunków ostatecznego porozumienia pomiędzy UE a UK, wiele konsekwencji prawnych wynikających z wyjścia z UE (np. podatkowych, ubezpieczeniowych) obawy o niższy popyt i utrudnienia w obrotach handlowych – wszystkie te elementy szkodzą inwestycjom. W największym stopniu efekt ten obejmie Wielką Brytanię (pomimo działań Banku Anglii, czy planowanej obniżki podatku CIT), ale ponieważ niepewność nie uznaje geograficznych granic, jej negatywne przełożenie na aktywność inwestycyjną dotknie także państw strefy euro i Unii Europejskiej. Elementem, który mógłby ją ograniczać byłoby jak najszybsze rozpoczęcie negocjacji i przedstawienie zarysu warunków na których Brexit się dokona. To jednak – z politycznego punktu widzenia – wydaje się być obecnie mało prawdopodobne. Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na końcu dokumentu 5 BREXIT Skutki dla Polski • Ponieważ w kontekście Brexitu liczba znaków zapytania odnośnie jego terminu i kształtu wciąż jest bardzo duża, trudno jakkolwiek kwantyfikować jego potencjalne przełożenie na polską gospodarkę. Zakładając około 10-procentowe ograniczenie brytyjskiego importu i około 6-procentowy udział Wielkiej Brytanii w polskim eksporcie, nawet po uwzględnieniu powiązań pośrednich (głównie przez Niemcy) wpływ tego czynnika na polski eksport jest nieznaczny, a w kontekście wzrostu całej gospodarki – w zasadzie pomijalny. • Istotniejszym czynnikiem może być kanał inwestycyjny. W dłuższym terminie kluczowym aspektem będzie tu przyszłość funduszy europejskich i europejskiego budżetu. Zakładając jednak, że do Brexitu dojdzie najwcześniej w 2019, zaplanowany na lata 2014-2020 budżet nie zostałby znacząco uszczuplony (Wielka Brytania powinna opłacać składki do samego faktycznego Brexitu), stąd też skala potencjalnego ograniczenia środków desygnowanych dla Polski byłaby nieznaczna. Trudniej oszacować efekt psychologiczny związany z niepewnością. Tu warto pamiętać, że wśród inwestujących przedsiębiorstw prym wiodą firmy z kapitałem zagranicznym i eksporterzy, a więc jednostki o większej wrażliwości na zawirowania w otoczeniu zewnętrznym. Dodatkowo Brexit wpisuje się w okres i tak zwiększonej przez czynniki lokalne niepewności i zapoczątkowanego już na przełomie roku spowolnienia aktywności inwestycyjnej. Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na końcu dokumentu 6 BREXIT Nasze rewizje W obliczu zaskakującego rozstrzygnięcia brytyjskiego referendum i wynikającej z niego zmiany scenariusza bazowego z Bremain na Brexit zdecydowaliśmy się na następujące rewizje prognoz: • Polityka pieniężna (więcej w części rynkowej): w obliczu zwiększonej niepewności i obaw o spowolnienie gospodarcze banki centralne będą najprawdopodobniej zmuszone do dłuższego utrzymywania ekspansywnej polityki pieniężnej, co oznacza: • • późniejsze rozpoczęcie podwyżek stóp procentowych w USA i ich wolniejszą kontynuację; • dłuższe utrzymywanie obecnej polityki pieniężnej przez EBC (do końca 2017r.) Rynek walutowy (więcej w części rynkowej): Większa awersja do ryzyka i preferowanie bezpiecznych przystani prowadzi do: • • niższych poziomów dla EURUSD z możliwym zejściem kursu poniżej parytetu w przyszłym roku; • znaczącej rewizji prognoz dla GBP (słabszy zarówno wobec EUR, USD jak i PLN); • nieznacznej rewizja w dół dla EURCHF (mocniejszy frank); • osłabienia kursu PLN vs EUR, USD, CHF. Gospodarka realna: • • Obniżenie oczekiwanego tempa wzrostu dla Wielkiej Brytanii z 1,8% do 1,0% w 2017r. i 0,9% w 2018r.; • Obniżenie o 0,2pp prognozy wzrostu gospodarczego dla strefy euro (do 1,5% r/r); • Dalsze obniżenie o 0,1pp prognozy PKB dla Polski (jeszcze niższe inwestycje) do 3,4% w tym roku. Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na końcu dokumentu 7 WSKAŹNIKI KONIUNKTURY Zaskakujący spadek PMI, Brexit może zaszkodzić nastrojom -5,0 Zapasy zakupionych materiałów Zatrudnienie Produkcja cze 16 maj 16 kwi 16 mar 16 lut 16 sty 16 gru 15 lis 15 paź 15 wrz 15 sie 15 lip 15 cze 15 maj 15 kwi 15 mar 15 lut 15 sty 15 0,0 Długość czasu dostaw Nowe zamówienia PMI sa 50,0 Źródło: Reuters, RBPL Średnioterminowy trend boczny w kluczowych sektorach -30 Przetwórstwo (sa) Handel detaliczny (sa) lut 16 -20 wrz 15 -25 kwi 15 -15 lis 14 -20 cze 14 -10 sty 14 -15 sie 13 -5 mar 13 -10 paź 12 0 maj 12 -5 gru 11 5 lip 11 0 lut 11 10 wrz 10 Sądzimy, że zaskakujące wyniki brytyjskiego referendum znaleźć mogą odzwierciedlenie w pogorszeniu wskazań koniunktury w najbliższych odczytach. Wzrost niepewności skutkować może ograniczeniem zamówień eksportowych, jak również obawami o poziom krajowej sprzedaży. 55,0 kwi 10 • W średnioterminowym bocznym trendzie pozostają wskaźniki koniunktury GUS dla przetwórstwa, handlu oraz budownictwa. Branża budowlana od dwóch miesięcy ponownie odnotowuje nieznaczne pogorszenie nastrojów. 5,0 lis 09 • Chociaż indeks PMI w czerwcu wyraźnie rozczarował, to jego struktura w krótkoterminowym horyzoncie nadal pozostaje korzystna wskazując na utrzymanie wzrostów bieżącego wolumenu produkcji, a także na coraz wyższe poziomy nowych zamówień z niezmiennie dominującymi zamówieniami eksportowymi. Do spadku indeksu doprowadziła mniejsza aktywność zakupowa firm oraz wydłużenie czasu dostaw. PMI rozczarowuje, ale jego struktura łagodzi obawy cze 09 • W czerwcu indeks koniunktury PMI dla sektora przetwórstwa przemysłowego nie podążył śladem poprawiających się nastrojów w gospodarkach rozwiniętych (wzrosty analogicznych indeksów dla strefy euro, Niemiec, Włoch, USA) i odnotował spadek do 51,8 pkt z 52,1 pkt miesiąc wcześniej. Kierunek zmian stał tym samym w wyraźnej sprzeczności z optymistycznymi prognozami analityków (konsensus wskazywał na wzrost indeksu do 52,8 pkt). Co ciekawe, w tym samym kierunku co polski indeks podążyły także oceny koniunktury w innych krajach regionu – Czechach i na Węgrzech. sty 09 • Budownictwo (sa, prawa oś) Źródło: GUS Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na końcu dokumentu 8 PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA I BUDOWLANA Czerwiec powinien przynieść znaczącą poprawę wyników • Korzystne wskazania PMI odnośnie nowych zamówień Zamówienia niekrajowe stymulują wzrosty w branżach eksportowych potwierdzają także badania GUSu, wg których w maju liczba zamówień w przemyśle była o 29% wyższa niż rok wcześniej, w 14 12 tym liczba samych zamówień niekrajowych przekraczała 10 8 wolumen z analogicznego okresu minionego roku o 36%. • Dynamiczny napływ zamówień eksportowych odzwierciedla struktura produkcji przemysłowej. W kwietniu i maju tempo wzrostu produkcji w sektorach o najwyższym udziale eksportu w finalnej sprzedaży wyraźnie przekraczało rezultaty dla całego sektora, czy dla ogółu przetwórstwa przemysłowego. • Nieustannie rozczarowują wyniki produkcji budowlanej, która od czterech miesięcy odnotowuje dwucyfrowe spadki produkcji w stosunku do poziomów obserwowanych w ubiegłym roku. • • Z niekorzystnym wpływem przestoju w napływach funduszy unijnych na wyniki budownictwa borykają się także inne kraje Unii Europejskiej. Dwucyfrowe spadki tej kategorii w ostatnich miesiącach dotyczyły poza Polską także Bułgarii, Czech i Słowenii. Nasze prognozy dotyczące wyników produkcji przemysłowej i budowlanej w czerwcu pozostają umiarkowanie optymistycznie. Korzystny układ kalendarza powinien wspierać obydwie kategorie. Zakładamy, że produkcja przemysłowa odnotować może najlepszy tegoroczny rezultat wzrastając o 6,9% r/r. Korzystne dane o produkcji samochodów, która wg Instytutu Samar wzrosła w czerwcu o 23,9% r/r wspierają scenariusz wysokiej dynamiki produkcji. Nieznacznej poprawy oczekujemy także po wynikach produkcji budowlanej, która naszym zadaniem ograniczy swoje spadki do 10% r/r. Produkcja przemysłowa (%, r/r) maj 16 mar 16 sty 16 lis 15 wrz 15 lip 15 maj 15 mar 15 sty 15 lis 14 wrz 14 lip 14 maj 14 mar 14 sty 14 6 4 2 0 -2 -4 Produkcja proeksportowa (%, r/r) Źródło: GUS, RBPL Wciąż oczekujemy wyraźnie silniejszego wzrostu PKB w II połowie roku 5,0 3,0 1,0 -1,0 -3,0 Konsumpcja prywatna (pp) Eksport netto (pp) Inwestycje (pp) PKB % r/r Źródło: GUS, RBPL Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na końcu dokumentu 9 HANDEL ZAGRANICZNY Co po Brexicie? Import 2015 2016 (1) Niemcy 27,1 28,3 (2) Czechy 6,6 (3) W.Brytania (4) Francja 2015 2016 (1) Niemcy 22,8 23,1 6,5 (2) Chiny 11,6 12,1 6,6 6,4 (3) Rosja 7,0 5,5 77,5 79,3 (10) W. Brytania 2,6 2,6 Źródło: GUS Saldo handlowe wciąż z nadwyżką 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% -5% -10% 500 0 -500 -1000 Bilans handlowy (mln euro) Eksport (%, r/r) kwi 16 sty 16 paź 15 lip 15 kwi 15 sty 15 paź 14 lip 14 kwi 14 sty 14 paź 13 lip 13 kwi 13 sty 13 paź 12 lip 12 kwi 12 sty 12 -1500 paź 11 Ponieważ skala osłabienia funta w relacji do złotego jest mniejsza niż do EUR czy USD, polskie towary w mniejszym stopniu narażone będą w najbliższych miesiącach na utratę konkurencyjności. Dodatkowo, ponieważ struktura eksportu do Wielkiej Brytanii pokrywa się z listą najpopularniejszych polskich towarów, zastąpienie popytu z Wielkiej Brytanii większą aktywnością na innych rynkach będzie łatwiejsze. Dodatkowo, jak wskazuje wiele branż, Wielka Brytania nie będzie w stanie samodzielnie zaspokoić popytu na wiele towarów (np. żywność), co także łagodzić będzie potencjalne ograniczenie popytu na polskie produkty. Eksport lip 11 • W strukturze towarowej eksport do Wielkiej Brytanii wpisuje się w strukturę polskiego eksportu ogółem. Dominują wysoko przetworzone towary – maszyny i urządzenia mechaniczne, sprzęt elektroniczny, ich części, urządzenia do rejestracji i odtwarzania dźwięku i obrazu (28,7% zeszłorocznego eksportu towarów) oraz pojazdy i sprzęt transportowy (15,6% ubiegłorocznego eksportu towarów). Istotnym elementem wymiany handlowej są także produkty spożywcze, które wraz z napojami i tytoniem odpowiadały w zeszłym roku za blisko 10% polskiego eksportu. Główni partnerzy handlowi Polski (I-IV 2016 vs I-IV 2015) kwi 11 • Udział Wielkiej Brytanii w polskim eksporcie jest ograniczony. Wprawdzie zajmuje ona obecnie trzecie miejsce w gronie najistotniejszych partnerów handlowych, jednak jej udział plasujący się na poziomie 6,4% (dane za pierwsze 4 miesiące tego roku) nie przekracza znacząco poziomów wymiany z kolejnym trzema państwami. Na przestrzeni ostatnich lat udział Wielkiej Brytanii w polskim eksporcie pozostawał stabilny wahając się w latach 2010-2015 w przedziale 6,3-6,8%. sty 11 • Import (%, r/r) Źródło: NBP, RBPL; maj = prognoza RBPL Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na końcu dokumentu 10 RYNEK PRACY Rynek pracy najsilniejszy od 2008r. 9 7 5 3 1 -1 -3 -5 Realny fundusz płac (r/r) lut 16 wrz 15 kwi 15 lis 14 cze 14 sty 14 sie 13 mar 13 paź 12 maj 12 gru 11 lip 11 lut 11 wrz 10 kwi 10 lis 09 cze 09 sty 09 9% 7% 5% 3% 1% -1% -3% -5% Wynagrodzenia (%, r/r) Źródło: GUS, RBPL Nowe rekordy bezrobocia kwestią kilku miesięcy 15% 2 400 14% 2 200 13% 2 000 12% 1 800 maj 16 lip 15 Stopa bezrobocia % gru 15 lut 15 wrz 14 kwi 14 lis 13 cze 13 sty 13 sie 12 mar 12 Bezrobotni (tys.) paź 11 1 000 maj 11 8% gru 10 1 200 lip 10 9% lut 10 1 400 wrz 09 1 600 10% lis 08 11% kwi 09 Redukcja bezrobocia na razie nie doprowadziła do wyraźnego przyspieszenia dynamiki płac. Realny fundusz wynagrodzeń w przedsiębiorstwach zbliża się jednak do szczytów notowanych w 2007/2008r. dzięki ożywieniu zatrudnienia (w czerwcu oczekujemy kolejnego przyspieszenia do 2,9% r/r) oraz utrzymującej się deflacji. Chociaż nasza prognoza wynagrodzeń na czerwiec zakłada ich wzrost przeciętnie o 5,8% r/r, na razie nie sądzimy aby tak wysokie poziomy mogły się utrzymać w dalszej części roku. Realny fundusz płac rośnie najszybciej od 2008r. cze 08 • Na rynku pracy utrzymują się dynamiczne spadki bezrobocia. W maju bezrobocie rejestrowane spadło do poziomu 9,1%, a wg szacunków Ministerstwa Pracy w czerwcu sięgnęło 8,8%. O ile GUS potwierdzi tę ocenę (my liczymy nawet na nieco silniejszy spadek do 8,7%), bezrobocie wyrówna swe historyczne minimum z października 2008r. Co istotne poprawa na rynku pracy przekłada się stopniowo na spadek wśród liczby bezrobotnych także osób z najniższymi kwalifikacjami. Narastające niedopasowanie pomiędzy profilem poszukiwanych pracowników, a profilem bezrobotnych w kolejnych miesiącach utrudniać może utrzymanie dotychczasowego tempa ograniczania bezrobocia. Na razie zakładamy, że jego tegoroczne minimum sięgnie około 8,4%, a na koniec roku odsetek osób bezskutecznie poszukujących zatrudnienia wynosić będzie 8,7%. sty 08 • Źródło: GUS, Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na końcu dokumentu 11 KONIUNKTURA KONSUMENCKA / SPRZEDAŻ DETALICZNA Kiedy 500+ podbije sprzedaż? maj 16 gru 15 lip 15 lut 15 wrz 14 kwi 14 lis 13 cze 13 sty 13 sie 12 mar 12 paź 11 maj 11 gru 10 lip 10 lut 10 wrz 09 kwi 09 lis 08 cze 08 Bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej Wyprzedzający wskaźnik ufności konsumenckiej Źródło: GUS Czy 500+ podbije sprzedaż? Deflator sprzedazy detalicznej maj 16 sty 16 wrz 15 -5 maj 15 -5,0 sty 15 0 wrz 14 0,0 maj 14 5 sty 14 5,0 wrz 13 10 maj 13 10,0 sty 13 15 wrz 12 15,0 maj 12 20 sty 12 20,0 wrz 11 Ożywienia na razie nie widać także po stronie wyników sprzedaży detalicznej. Oceniamy, że jej ponowne wyhamowanie w maju (2,2% r/r) wynikało jednak w dużej mierze z układu kalendarza i oczekujemy wyraźnego przyspieszenia w czerwcu do 3,9% r/r. 0 -5 -10 -15 -20 -25 -30 -35 -40 -45 maj 11 • Na razie jednak wyraźnego wpływu programu 500+ nie widać ani w badaniach koniunktury konsumenckiej, ani w wynikach sprzedaży detalicznej. Wskaźniki GUS obrazujące bieżące i wyprzedzające nastroje konsumentów pozostają wprawdzie w średnioterminowym trendzie wzrostowym, ale ani deklaracje co do sytuacji finansowej, ani oceny planów zakupowych czy możliwości oszczędzania nie uległy na przestrzeni ostatnich 3 miesięcy radyklanej poprawie. Ostatnie dwa miesiące przyniosły za to pogorszenie ocen bieżącej i oczekiwanej sytuacji ekonomicznej kraju. W analogicznych badaniach prowadzonych przez Komisję Europejską oceny te znalazły się na najniższym poziomie od 4 miesięcy. Wskaźniki koniunktury w 2,5-letnim trendzie wzrostowym sty 08 • Wg informacji płynących z Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, do 24 czerwca w ramach programu 500+ wypłaconych zostało ponad 4,2 mld PLN wobec 2,2 mld PLN na koniec maja. Biorąc pod uwagę, że pierwsze wypłaty dokonywane są z wyrównaniem za miesiące od kwietnia włącznie, skala transferów do gospodarstw domowych powinna być na przełomie II i III kwartału nawet większa, niż będzie to miało miejsce później. sty 11 • Sprzedaż detaliczna (% r/r, nominalna) Sprzedaż detaliczna (% r/r, realna) Źródło: GUS, RBPL Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na końcu dokumentu 12 INFLACJA Wybicie inflacji dopiero pod koniec roku • Swoich założeń co do ścieżki inflacji nie zmienia na razie NBP. W najnowszym Raporcie o inflacji jedynie nieznacznie obniżono oczekiwania co do tegorocznego wyniku (do -0,6% r/r jako rocznej średniej), jednak zakładana na 2017 i 2018 r. ścieżka pozostała bez większych zmian nadal wskazując, że dopiero w 2018r. uda się powrócić powyżej progu 1,5%. Inflacja bazowa maj 16 mar 16 sty 16 lis 15 wrz 15 lip 15 maj 15 mar 15 sty 15 lis 14 wrz 14 lip 14 maj 14 mar 14 sty 14 lis 13 Początek lipca przyniósł ponowną spadkową korektę w cenach ropy, a to przełożyło się także na ceny na stacjach paliw. W konsekwencji. uwarunkowany głównie tym czynnikiem proces ożywienia inflacji może ulec przejściowemu spowolnieniu. Nadal zakładamy, że na większe ruchy po stronie inflacji przyjdzie nam poczekać do IV kwartału, kiedy powróci ona naszym zdaniem do dodatnich wartości kończąc rok nieco powyżej 1% r/r. wrz 13 • lip 13 Według wstępnych danych GUS czerwiec przyniósł kontynuację w ograniczaniu deflacji, która sięgnąć miała -0,8% r/r. Najprawdopodobniej ponownie głównym źródłem ruchu w górę były ceny paliw. 2,00 1,50 1,00 0,50 0,00 -0,50 -1,00 -1,50 -2,00 maj 13 • Struktura deflacji zdominowana przez ceny energii mar 13 Maj przyniósł ograniczenie deflacji o 0,2pp do -0,9% r/r. Zmiana w dużym stopniu wynikała z kontynuacji wzrostów cen paliw (łącznie w stosunku do lutego zdrożały one już o 8%), a także mniejszego niż rok wcześniej spadku cen żywności i napojów m/m, co sprawiło, że w ujęciu r/r były one w maju o 0,8% droższe (vs 0,6% miesiąc wcześniej). sty 13 • Żywność Źródło: GUS, NBP, RBPL Projekcje inflacji wg NBP 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 -0,5 2016 2017 2018 -1,0 lis 15 mar 16 lip 16 Źródło: NBP Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na końcu dokumentu 13 FINANSE PUBLICZNE Ożywienie po stronie dochodów • • • Według szacunkowych danych o wykonaniu budżetu, na koniec maja deficyt budżetowy sięgał 13,4 mld PLN (24,6% całorocznego planu). Odnotowana „oszczędność” wynikała z wolniejszej od oczekiwanej realizacji wydatków. Chociaż poziom zrealizowanych dochodów plasuje się nieznacznie poniżej założeń z harmonogramu, to należy zauważyć, że maj przyniósł wyraźne ożywienie po stronie dochodów. Uzyskane w pierwszych pięciu miesiącach roku wpływy z tytułu podatku PIT są o 9% wyższe niż rok wcześniej. Wzmocnieniu uległy także dochody z podatków pośrednich (głównie VAT), które plasują się 6,5% powyżej stanu z ubiegłego roku, a wpływy odnotowane w samym maju były o 16,3% wyższe niż rok wcześniej. Po trzech miesiącach mocno rozczarowujących wyników po stronie podatków pośrednich (głównie za sprawą VAT) wyniki za maj napawają nieco optymizmem, chociaż kluczowe będzie na ile kolejne miesiące przynosić będą utrzymanie tej tendencji. Ponieważ tegoroczny budżet pozbawiony jest większych napięć, wyniki strony dochodowej mają większe przełożenie na oczekiwania co do kondycji budżetu w przyszłym roku i oceny na ile możliwa jest realizacja optymistycznych oczekiwań rządowych co do skali zwiększenia dochodów podatkowych w kolejnych latach. Najprawdopodobniej na początku lipca budżet zyska wsparcie dzięki wpłacie 2mld PLN w ramach aukcji częstotliwości LTE. Także w lipcu budżet powinna zasilić wpłata z zysku NBP w kwocie blisko 8 mld PLN, a więc o prawie 5 mld PLN więcej niż zakładał projekt budżetu. Wyniki budżetu po pierwszych 5 miesiącach na tle poprzednich lat 120% 44% 100% 42% 40% 80% 38% 60% 36% 40% 34% 20% 32% 0% 30% % całorocznego deficytu - lewa oś % całorocznych wydatków % całorocznych dochodów Źródło: Min. Finansów, RBPL Podatki pośrednie – poprawa wpływów 44,0% 42,0% 40,0% 38,0% 36,0% 34,0% 32,0% 30,0% Podatki pośrednie - % planu średnia Źródło: Min.Finansów, RBPL Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na końcu dokumentu 14 RATING S&P bez zmian, Fitch może obciąć perspektywę • Agencja S&P 1 lipca pozostawiła rating Polski bez zmian, po tym jak w styczniu obniżyła go do poziomu BBB+ z perspektywą negatywną. • Utrzymanie negatywnej perspektywy oznacza, że istnieje prawdopodobieństwo 1:3, że w ciągu najbliższych 18 miesięcy rating zostanie ponownie obniżony. W kierunku tym wg S&P mogą prowadzić: pogorszenie kondycji finansów publicznych do poziomów gorszych od obecnie zakładanych, próby wypychania wydatków publicznych poza oficjalne statystyki oraz ewentualne ograniczenie niezależności i wiarygodności kluczowych instytucji państwa, w tym NBP. W stronę podwyższenia oceny oddziaływałoby zaniechanie działań rządu zmierzających do uzyskania większej kontroli nad kluczowymi instytucjami oraz poprawa równowagi zewnętrznej obniżająca dług publiczny. • W późniejszych komentarzach agencja wskazała, że planowana reforma systemu emerytalnego będzie neutralna dla ratingu. Podobnie oceniana jest konwersja walutowych kredytów hipotecznych. Wpływ na rating może mieć to, czy i w jakiej formie zaangażowany w tę operację będzie NBP. • Kolejna aktualizacja oceny Polski przez S&P zaplanowana jest na 2 grudnia. • 15 lipca decyzję w sprawie ratingu naszego kraju zaprezentuje agencja Fitch. Również w jej przypadku oczekujemy braku zmian ratingu (choć raczej obniżenia jego perspektywy), za czym przemawia wskazywanie przez agencję jako kluczowego dla oceny budżetu Polski na 2017 rok, który zostanie przedstawiony dopiero na jesieni. Zmiany historyczne ratingu Polski przez agencje Fitch i S&P Źródło: Reuters, RBPL CDSy 5Y USD dla Polski Źródło: Bloomberg Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na końcu dokumentu 15 DANE KONTAKTOWE Marta Petka-Zagajewska Główny Ekonomista, Raiffeisen Polbank +48-22-347-75-95 [email protected] Mateusz Namysł Analityk Rynków Finansowych, Raiffeisen Polbank +48-22-347-75-96 [email protected] Tomasz Regulski, CFA Starszy Analityk Rynków Finansowych, Raiffeisen Polbank +48-22-347-75-97 [email protected] [email protected] Twitter: @RaiffeisenRynki Dane na dzień: 2016-07-07 Raport opublikowano: 2016-07-11 Niniejsza wiadomość została przesłana zgodnie z Pani/Pana zleceniem. Informujemy, że zgoda na otrzymywanie informacji może zostać w każdej chwili odwołana. Jeżeli nie życzy sobie Pani/ Pan dalszego otrzymywania materiałów przygotowanych przez Zespół Analiz Ekonomicznych Raiffeisen Bank Polska S.A (dalej: RBPL lub Bank) lub niniejszy materiał został wysłany na Pani/Pana adres przez pomyłkę, prosimy o przesłanie e-maila o tytule "REZYGNACJA" na skrzynkę e-mailową: [email protected]. Opracowanie to nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 Kodeksu Cywilnego i zostało przesłane na podstawie ustnej zgody, która w każdej chwili może być odwołana. Ma ono charakter wyłącznie informacyjny. Powielanie bądź publikowanie go lub jego części bez pisemnej zgody Banku jest zabronione. Decyzja inwestycyjna w odniesieniu do papieru wartościowego, produktu finansowego lub inwestycji powinna być podjęta na podstawie opublikowanego prospektu emisyjnego lub kompletnej dokumentacji dla papieru wartościowego, produktu finansowego lub inwestycji. Ostateczna decyzja zawarcia transakcji należy wyłącznie do Klienta. Bank nie występuje w roli pośrednika ani przedstawiciela Klienta. Przed zawarciem każdej transakcji Klient powinien nie opierając się na informacjach przekazanych przez Bank określić jej ryzyko, potencjalne korzyści oraz straty z nią związane, jak również w szczególności charakterystykę, konsekwencje prawne, podatkowe i księgowe transakcji oraz konsekwencje zmieniających się czynników rynkowych, a także w sposób niezależny ocenić czy jest w stanie sam lub po konsultacjach ze swoimi doradcami podjąć takie ryzyko. Niniejszy dokument nie stanowi rekomendacji, porady inwestycyjnej i nie jest związany ze świadczeniem usług doradztwa inwestycyjnego. Dokument, ani żadna z jego części nie stanowi podstawy do zawarcia jakiejkolwiek umowy lub powstania zobowiązania. Opracowanie to nie zastępuje niezbędnych porad odnośnie zakupu lub sprzedaży papieru wartościowego, inwestycji lub innego produktu finansowego. Analiza oparta jest na informacjach publicznie dostępnych – do jej sporządzenia nie wykorzystano żadnych informacji poufnych. Wyrażane opinie są niezależnymi opiniami Banku. W opracowaniu wykorzystano źródła informacji, które Bank uważa za wiarygodne i dokładne, lecz nie istnieje gwarancja, że są one wyczerpujące i w pełni odzwierciedlają stan faktyczny. Wykresy i diagramy przestawione w niniejszym opracowaniu mają charakter wyłącznie ilustracyjny oraz nie są doradztwem inwestycyjnym ani prognozą. Informacje zawarte w tej publikacji są aktualne na datę utworzenia dokumentu i mogą ulec zmianie w przyszłości. Analitycy zatrudnieni przez RBPL nie są wynagradzani z tytułu konkretnych transakcji inwestycyjnych zawartych w związku z niniejszym opracowaniem. Wynagrodzenie autorów niniejszego raportu oparte jest na ogólnym zysku RBPL, który obejmuje między innymi przychody z bankowości inwestycyjnej i innych transakcji RBPL. W ogólności RBPL zabrania swoim analitykom i osobom raportującym do analityków dokonywania transakcji papierami wartościowymi lub innymi instrumentami finansowymi przedsiębiorstwa, które jest przedmiotem opracowania analitycznego, o ile transakcja ta nie była wcześniej zaakceptowana przez właściwą jednostkę RBPL. RBPL wdrożył rozwiązania organizacyjne i administracyjne, włączając w to bariery informacyjne przeciwdziałające powstawaniu konfliktów interesów związanych z rekomendacjami. Jeżeli jakiekolwiek postanowienie niniejszej Klauzuli okaże się niezgodne z prawem, nieważne lub niewykonalne na mocy obowiązujących przepisów prawa, postanowienie takie, o ile da się je oddzielić od pozostałych postanowień, może być pominięte z niniejszej Klauzuli, Postanowienie takie nie będzie w żaden sposób wpływać 16 na legalność, ważność i wykonalność pozostałych postanowień.