inmemoriam

I
N
M
E
M
O
R
I
A
M
ROCZNIKI HUMANISTYCZNE
Tom LXIII, zeszyt 8 – 2015
DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rh.2015.63.8-1
PROF. DR HAB. HALINA GRZMIL-TYLUTKI
(1954-2015)
1 lipca 2015 r., w dzie swoich Imienin, odesza do Pana droga nam
p. Prof. dr hab. HALINA GRZMIL-TYLUTKI.
Od samego pocztku wspieraa ide zorganizowania cyklu konferencji
pod nazw „Terminy i relacje”. W 2011 r. podczas pierwszego z tej serii
sympozjum Pani Profesor wygosia odczyt pt. Ordzia papieskie jako gatunek dyskursu w perspektywie porównawczej polsko-francuskiej i to wanie
Ona podsuna mi pomys opublikowania materiaów pokonferencyjnych
w specjalnej edycji czasopisma naukowego (z czego zrodzia si inicjatywa
utworzenia w ramach „Roczników Humanistycznych” zeszytu 8 „Lingwistyka korpusowa i translatoryka”), w którym zosta opublikowany Jej artyku
pokonferencyjny Terminologia a dyskurs. Na przykadzie ordzia, gatunku
dyskursu religijnego (2011).
Halina Grzmil-Tylutki urodzia si 30 kwietnia 1954 r. w Sanoku. Po studiach filologii romaskiej na Uniwersytecie Jagielloskim rozpocza
w 1977 r. prac w otwieranym wanie Zakadzie Filologii Romaskiej Wyszej Szkoy Pedagogicznej w Krakowie (obecnie Uniwersytet Pedagogiczny), a od 1997 r. w Instytucie Filologii Romaskiej UJ, gdzie penia funkcj
kierownika Zakadu Metodyki.
Gównymi dziedzinami bada Pani Profesor byy semantyka, teoria gatunków i dyskursu, a take relacje midzy jzykoznawstwem a dydaktyk jzyków obcych. Opublikowaa trzy monografie, liczce si w rodowisku jzykoznawców romaskich i polskich: Francuski i polski dyskurs ekologiczny
w perspektywie aksjologii (2000), Gatunek w wietle francuskiej teorii dys-
6
IN MEMORIAM
kursu (2007), Francuska teoria lingwistyczna dyskursu. Historia, tendencje,
perspektywy (2010). W swoich pracach naukowych wnikliwie odnosia badany typ dyskursu do wiata wartoci, omawiaa granice midzy perswazj
a nieetycznym naduyciem sowa.
Z nekrologu Instytutu Filologii Romaskiej UJ dowiadujemy si, e:
„Pani Profesor bya bardzo ceniona przez studentów za swoj rzetelno, jasno wykadów, spokój i pogodny, ciepy umiech. Wychowaa kilka pokole magistrantów, których uczya dociekliwoci badawczej i krytycyzmu
wobec wszelkiej jzykowej i intelektualnej nieuczciwoci”.
Prof. dr hab. Halina Grzmil-Tylutki bya czonkiem Polskiego Towarzystwa Jzykoznawczego, Akademickiego Towarzystwa Romanistów Polskich
„Plejada” oraz Midzynarodowego Towarzystwa Naukowego „Fides et Ratio”. W ramach ATRP „Plejada” aktywnie uczestniczya w dyskusjach na
temat kierunków rozwoju nauczania gramatyki i jzykoznawstwa na filologii
romaskiej w Polsce. Bya koordynatorem programu wspieranego przez Ambasad Francji dotyczcego karier zawodowych doktorów i doktorantów romanistów. W ramach MTN „Fides et Ratio”, którego bya wspózaoycielk
i dugoletnim wiceprezesem, organizowaa interdyscyplinarne konferencje
naukowe o relacji nauki i wiary. W 2003 r. aktywnie wczya si w ogólnopolskie starania o ogoszenie b. siostry Sancji Szymkowiak Patronk Polskich Romanistów, a nastpnie wspótworzya duszpasterstwo romanistów
w Krakowie i bardzo mu bya oddana.
Prezes MTN „Fides et Ratio”, o. prof. Zdzisaw Kijas OFMConv, wymownie opisa sylwetk duchow Pani Profesor w sowach: „Prof. Halina
ya wielk pasj czynienia tego, co dobre, szlachetne, co trwa, nawet wtedy,
kiedy ludzie odchodz, co ma wymiar wieczny, co wie ludzi w solidarn
wi pomagania sobie nawzajem w realizacji piknych, szlachetnych marze.
[…] bya osob mocno zaangaowan w ycie spoeczne, akademickie, kocielne. Dawaa z siebie obficie tylko dlatego, e mocno kochaa ludzi
i wierzya w dobro. Umiaa mdrze patrze wokó siebie, waciwie dostrzega autentyczne potrzeby drugich/blinich, przychodzc im z odpowiedzialn pomoc” (z homilii podczas Mszy w. pogrzebowej).
Do samego koca swojego ycia interesowaa si planowan konferencj
„Terminy i relacje w dwujzycznych tekstach konstytucji”. Niestety, odesza
wczeniej, po dugiej heroicznej walce z chorob. W drugim dniu tej konferencji, 5 wrzenia 2015 r., ks. dr hab. Mirosaw Sitarz, prof. KUL odprawi
Msz w. w Jej intencji w kociele Akademickim KUL. Pani Profesor Halina
Grzmil-Tylutki pozostanie na zawsze w naszej pamici.
Dorota liwa
ROCZNIKI HUMANISTYCZNE
Tom LXIII, zeszyt 8 – 2015
DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rh.2015.63.8-1
HALINA GRZMIL-TYLUTKI,
PROFESSEUR DES UNIVERSITÉS
(1954-2015)
Prof. dr. hab. HALINA GRZMIL-TYLUTKI, nous a quittés le 1 er juillet 2015,
le jour de sa Fête.
Dès le début, Elle a participé à la série des conférences « Termes et relations » : en 2011 Elle a présenté la communication « Les messages du pape
comme genre du discours dans la perspective comparatiste polono-française ».
C’est Elle qui m’a donné l’idée de publier les actes du colloque dans une édition
spéciale d’une revue scientifique, d’où est venue l’idée de créer le fasc.8
« Lingwistyka korpusowa i translatoryka » (Linguistique de corpus et la traduction) au sein de la revue « Roczniki Humanistyczne » (Annales de Lettres et
Sciences Humaines). Sa communication a été publiée sous le titre « Terminologia a dyskurs. Na przykadzie ordzia, gatunku dyskursu religijnego » (2011).
Halina Grzmil-Tylutki est née le 30 avril 1954 à Sanok. Après des études
de philologie romane à l’Université Jagellonne, elle a commencé à travailler
en 1977 à l’Université Pédagogique, et à partir de 1997 à l’Institut de Philologie Romane à l’Université Jagellonne où elle était directrice du Département de Méthodologie.
Ses recherches ont principalement été faites dans les domaines suivants : la sémantique, la théorie des genres et du discours, les relations entre
la linguistique et la didactique des langues étrangères. Elle a publié, entre
autres, trois livres de référence pour les linguistes polonais : Francuski
i polski dyskurs ekologiczny w perspektywie aksjologii (2000), Gatunek
w wietle francuskiej teorii dyskursu (2007), Francuska teoria lingwistyczna
dyskursu. Historia, tendencje, perspektywy (2010). Dans ses recherches,
Mme Grzmil-Tylutki a souvent étudié le rapport entre le discours et les
valeurs morales ainsi que la frontière entre la persuasion et l’abus de parole.
Ses collègues de l’Institut de Philologie Romane témoignent que Madame
le Professeur était très appréciée par ses étudiants pour le sérieux et la clarté
8
IM MEMORIAM
de ses cours, pour sa sérénité, pour son sourire chaleureux. Elle a formé des
générations de diplômés à qui elle a enseigné la perspicacité scientifique et
l’attitude critique envers toute malhonnêteté langagière et intellectuelle.
Prof. dr. hab. Halina Grzmil-Tylutki était membre de : Polskie Towarzystwo Jzykoznawcze (Société Linguistique Polonaise), Akademickie Towarzystwo Romanistów Polskich (Société Académique des Romanisants Polonais) « Plejada » et Midzynarodowe Towarzystwo Naukowe (Société Scientifique Internationale) « Fides et Ratio ». Dans le cadre de la ATRP « Plejada », Elle a activement participé aux discussions sur les orientations pédagogiques dans l’enseignement de la grammaire et de la linguistique au sein des
départements de philologie romane en Pologne. Elle coordonnait le projet
soutenu par l’Ambassade de France sur les carrières professionnelles des
docteurs et des doctorants romanisants. Dans le cadre de la MTN « Fides et
Ratio », dont Elle était cofondatrice et vice-présidente, Elle a organisé des
colloques interdisciplinaires touchant les relations entre la science et la foi.
En 2003, Elle a activement participé aux démarches qui avaient pour but de
proclamer la Bse sœur Sancja Szymkowiak, qui a fait ses études de philologie
romane à l’Université Adam Mickiewicz à Poznan, Sainte Patronne des Romanisants Polonais. Avec ses amis professeurs, Elle a, par la suite, co-créé
l’aumônerie des romanisants à Cracovie, à laquelle Elle était toute dévouée.
Le Président de la MTN « Fides et Ratio », Révérend prof. Zdzisaw Kijas,
a décrit sa silhouette spirituelle de manière suivante : « Madame le Professeur
Halina avait dans sa vie une grande passion de faire ce qui est bon et noble, ce
qui dure même quand les gens partent, ce qui a la dimension éternelle, ce qui
unit les gens dans un lien solidaire de s’aider mutuellement dans la réalisation
des rêves beaux et nobles. [...] Elle était très engagée dans la vie sociale, académique et ecclésiastique. Elle donnait généreusement d’elle-même car elle aimait
les gens et croyait que le bien est possible. Elle savait porter un regard plein de
sagesse, repérer les besoins authentiques des autres et elle venait avec une aide
responsable. » (extrait de l’homélie de la messe d’enterrement).
Jusqu’aux derniers jours, Elle s’est intéressée au colloque « Termes et relations dans les textes constitutionnels bilingues ». Hélas, elle nous a quittés après
un long et héroïque combat contre la maladie, sans avoir pu y assister. Le deuxième jour du colloque, le 5 septembre 2015, dans l’église de la KUL, le Révérend
dr hab. Mirosaw Sitarz, prof. KUL, a célébré une messe pour elle. Madame le
Professeur Halina Grzmil-Tylutki restera à jamais gravée dans notre mémoire.
Dorota liwa