Your Ref - Russell Bedford

Russell Bedford Poland
Legal Tax Audit
Finance Business
Accounting
Consulting
Corporate
Training
Blue Point
Al. Stanów Zjednoczonych 61A
04-028 Warszawa, Poland,
T:
+48 22 516 26 80
F:
+48 22 516 26 82
E:
[email protected]
W: www.russellbedford.pl
Memorandum
wskazujące obowiązki spółki
kapitałowej jako instytucji
obowiązanej na gruncie
ustawy o przeciwdziałaniu
praniu pieniędzy oraz
finansowaniu terroryzmu
Warszawa, lipiec 2012
Russell Bedford Poland Sp. z o.o. – adres: Aleja Stanów Zjednoczonych 61A, 04-028 Warszawa,
Sąd Rejonowy dla M. St. Warszawy, XIII Wydział Gospodarczy KRS: 0000387915, NIP: 1132836115,
REGON: 142937001, Kapitał zakładowy: 105.000,00 PLN.
Russell Bedford Poland jest członkiem Russell Bedford International, międzynarodowej sieci niezależnych firm doradczych,
posiadającej ponad 230 biur w 85 krajach na świecie.
Biura w Polsce:
Warszawa
Poznań
Katowice
Gdynia
I. Założenia
•
Niniejsze
Memorandum
ma
na
celu
zobrazowanie
obowiązków
spółki
kapitałowej jako instytucji obowiązanej na gruncie ustawy o przeciwdziałaniu
praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
•
W przypadku braku regulacji prawnych w danym zakresie bądź też z uwagi
na niejasne regulacje prawne w danym zakresie, Russell Bedford dokonywało
prawnie dopuszczalnych interpretacji przepisów prawnych, stanowiących tym
samym opinię Russell Bedford, o wdrożeniu których finalnie każdorazowo
zdecyduje klient, biorąc pod uwagę ryzyka wskazane przez Russell Bedford.
•
Zastrzegamy, że z powodu występującej często niejasności przepisów prawa
oraz ich różnej interpretacji w praktyce przez władze państwowe, nie można
wykluczyć,
państwowej
że
w
może
sprawie
zająć
niektórych
stanowisko
zagadnień
odmienne
od
organ
administracji
zaprezentowanego.
Podkreślić należy, że stanowisko to może być bardziej lub mniej korzystne od
zaprezentowanego.
•
Przedmiotowe Memorandum zostało sporządzone według stanu prawnego
obowiązującego na dzień sporządzenia.
II.
Komentarz
Zgodnie z ustaleniami poniżej przesyłamy informacje dotyczące obowiązków Spółki
związanych z otrzymywaniem płatności od kontrahentów w gotówce.
Na podstawie obowiązującej ustawy z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu
praniu
pieniędzy
oraz
finansowaniu
terroryzmu
(dalej:
ustawa),
instytucje
obowiązane, które wymienione zostały w ustawie mają obowiązek zachowania
należytej staranności przy dokonywanych transakcjach z uwzględnieniem ryzyka
prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.
Innymi słowy instytucje obowiązane, czyli osoby upoważnione występujące w ich
imieniu powinny stosować wobec swoich kontrahentów środki bezpieczeństwa
finansowego.
Nowelizacja ustawy z dnia 22 października 2009 r. rozszerzyła katalog instytucji
obowiązanych o :
przedsiębiorców w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie
działalności gospodarczej przyjmujących płatności za towary w gotówce o wartości
równej lub przekraczającej równowartość 15 000 euro, również gdy należność za
określony towar jest dokonywana w drodze więcej niż jednej operacji.
2/6
Jednak przepisy wynikające ze zmiany ustawy weszły w życie z dniem 22 kwietnia
2010 r. pozwalając tym samym na dostosowanie się owym instytucją do nowo
obowiązujących przepisów.
Z dniem 22 kwietnia 2010 r. przedsiębiorca będący spółką kapitałową spełniający
przesłanki uznania go za instytucję obowiązaną ma obowiązek:
1. wprowadzić
w
formie
pisemnej
wewnętrzną
procedurę
w
zakresie
przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu,
2. wyznaczyć z pośród członków zarządu osobę odpowiedzialną za wykonywanie
obowiązków wynikających z ustawy,
3. wyznaczyć osobę wykonującą obowiązki wynikające z ustawy (koordynatora),
4. zapewnić osobie
wykonującej obowiązki wynikające
z
ustawy udziału w
programach szkoleniowych,
5. prowadzić bieżącą analizę przeprowadzanych transakcji i sporządzać raz na
określony (w procedurze) czas informację o wynikach analizy,
6. prowadzić rejestr transakcji w formie papierowej lub elektronicznej:
•
której równowartość jest równa lub przekracza 15 000 euro (tzw. progowych),
również w przypadku, gdy jest ona przeprowadzana za pomocą więcej niż jednej
operacji, których okoliczności wskazują, że są one ze sobą powiązane i zostały
podzielone na operacje o mniejszej wartości z zamiarem uniknięcia obowiązku
rejestracji,
•
bez względu na wartość i charakter transakcję, jeśli okoliczności wskazują, że
może ona mieć związek z praniem pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu (tzw.
podejrzane),
7. przechowywać wyniki analizy i rejestr transakcji progowych i podejrzanych przez
okres 5 lat, licząc od pierwszego dnia roku następującego po roku, w którym
zostały przeprowadzone,
•
w przypadku likwidacji, połączenia, podziału oraz przekształcenia instytucji
obowiązanej do przechowywania dokumentacji stosuje się odpowiednio przepisy
art. 76 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości,
8. przekazywać GIIF informacje o zarejestrowanych transakcjach w postaci
papierowej lub elektronicznej:
•
dokonać rejestracji Spółki jako instytucji obowiązanej,
•
przekazywać raz w miesiącu do 15 następnego miesiąca rejestr transakcji
progowych (w postaci wypełnionych kart),
•
przekazywać niezwłocznie informację o transakcja podejrzanych,
9. przekazywać GIIF na pisemne żądanie informację i potwierdzonych kopii
dokumentów dotyczących transakcji objętych przepisami ustawy.
Nowelizacja ustawy, wprowadziła obowiązek dla instytucji obowiązanych związany z
koniecznością odbycia szkolenia w zakresie obowiązków z tytułu przeciwdziałania
3/6
praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu przez osobę wskazana w instytucji
obowiązanej jako odpowiedzialna za realizowanie obowiązków określonych w
ustawie.
Przepisy ustawy nie wskazują jednak częstotliwości konieczności przeprowadzania/
odbycia
owego
szkolenia.
Nie
istnieją
również
przepisy,
które
wykazywałby
konkretne ramy czasowe tego obowiązku.
Aby
jednak
ułatwić
odbycie
przedmiotowych
szkoleń
przez
osoby
do
tego
zobowiązane, na stronie internetowej GIIF został udostępniony kurs e- learningowy
pt. „Przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu” .
Kurs dostępny jest pod następującym adresem:
http://www.giif.wortalszkoleniowy.pl
Natomiast w przypadku obowiązku rejestracji transakcji, instytucja obowiązana
stosuje się do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 września 2001 r. w
sprawie
określenia
wzoru
transakcji,
sposobu
jego
prowadzenia
oraz
trybu
dostarczania danych z rejestru Generalnemu Inspektorowi Informacji Finansowej.
Informacja
o
wzorach
rejestru
i
danych
dotyczących
sposobu
ich
wypełniania dostępna jest pod następującym adresem:
http://www.mf.gov.pl/dokument.php?const=7&dzial=82&id=33813
Dla prowadzenia rejestru przy użyciu elektronicznych nośników informacji konieczne
jest
posiadanie
elektronicznego
systemu
w
informatycznego
formacie
tekstowym
wykorzystującego
określonym
w
strukturę
załączniku
zapisu
do
ww
rozporządzenia.
GIIF
rekomenduje,
obowiązaną
że
najprostszym
zarejestrowaną
w
sposobem
SI*GIIF
jest
przesłania
danych
zaszyfrowanie
i
instytucję
podpisanie
elektronicznie danych, a następnie przesłanie tych danych - przy pomocy narzędzi
dostępnych nieodpłatnie na stronach:
https://www.giif.mofnet.gov.pl/giif/.
więcej
informacji
z
których
można
skorzystać
przesyłając
dane
w
formie
elektronicznej znajduje sie np. na stronie:
http://www.mf.gov.pl/dokument.php?const=7&dzial=82&id=35592&typ=
news
4/6
Rejestr w formie papierowej jest prowadzony w postaci zbroszurowanych i kolejno
ponumerowanych kart transakcji sporządzonych i wypełnionych oddzielnie dla
każdej rejestrowanej transakcji.
Wskazać
należy,
że
wprowadzając
nowelizację
ustawy
ustawodawca
wskazał
obowiązek nowelizacji również rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 września
2001 r. w sprawie określenia wzoru transakcji, sposobu jego prowadzenia oraz
trybu
dostarczania
danych
z
rejestru
Generalnemu
Inspektorowi
Informacji
Finansowej. Jednak do chwili obecnej nie zostało to zrealizowane. Projekty wskazują
na obowiązek przekazywania danych i informacji do GIIF drogą elektroniczną.
Za nieprzestrzeganie obowiązków instytucji obowiązanej wskazanych w ustawie
przedsiębiorca
(Spółka)
a
także
osoba
wskazana
jako
odpowiedzialna
za
wykonywanie obowiązków wynikających z ustawy ponosi określone konsekwencje.
Instytucja obowiązana podlega karze pieniężnej w wysokości nie większej niż 750
000,00 zł a przy ustaleniu jej wysokości uwzględniany jest rodzaj i zakres
naruszenia obowiązków ustawowych.
Ponadto, osoba działająca w imieniu instytucji obowiązanej podlega grzywnie lub
karze
pozbawienia
wolności
w
zależności
od
rodzaju
i
zakresu
naruszenia
obowiązków ustawowych.
Kontrola wypełniania przez instytucję obowiązaną obowiązków wskazanych w
ustawie sprawowana jest przez GIIF. Kontrolę tę mogą również realizować m. in.
organy
kontroli
skarbowej
(zgodnie
z
zasadami
wskazanymi
w
odrębnych
przepisach np. ustawie z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej - Dz. U. z
2011, nr 41, poz.214). Organy kontroli skarbowej (UKS) wyniki kontroli przekazują
GIIF, który zgodnie z ustawą nakłada kary pieniężne oraz przekazuje zawiadomienie
do prokuratora o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez osobę wskazana jako
odpowiedzialna za wykonywanie obowiązków wynikających z ustawy.
***
Przedmiotowa praca była zrealizowana z właściwą starannością zawodową, w oparciu o dostarczone
informacje. Jeżeli jesteście Państwo w posiadaniu danych, które nie zostały nam przekazane i mogłyby
mieć istotny wpływ dla sprawy, Państwa powinnością jest ich ujawnienie w celu dokonania ich analizy i
zaktualizowania naszej opinii. Nasza porada została oparta na takim rozumieniu regulacji jakie
obowiązuje w dacie jej wydania. Pragniemy dodatkowo zwrócić uwagę na fakt, iż nie możemy
wykluczyć, iż organy państwa zajmą stanowisko odmienne od zaprezentowanego w naszej opinii.
5/6
6/6