witamy w valais

www.vs.ch/integration
Polonais / Polnisch
WITAMY W VALAIS !
Szanowni Państwo,
Wybrali Państwo Valais aby się tu osiedlić i
dokonali Państwo właściwego wyboru!
Oprócz urokliwych krajobrazów, nasz kanton
ma długą tradycję solidarności i życzliwości.
Mieszkając w otoczeniu wysokich gór, gdzie
trzeba czasami stawiać czoła rozpętanym
siłom
natury,
jesteśmy
zmuszeni
współpracować ze sobą i być solidarni. Ta
solidarność nie dotyczy tylko rodzin od
dawna zamieszkujących w dolinie Rodanu,
ale również nowo przybyłych i wszystkich
tych, którzy mają nadzieję na znalezienie u
nas pracy, przyjaciół lub po prostu spokojnej
przystani.
Valais od zarania znajduje się na
skrzyżowaniu dróg. Jest to, co prawda,
region peryferyjny, otoczony lodowcami i
szczytami prawie nie do przebycia, ale jest to
również kraina, która leży w samym sercu
Europy i stanowi pomost między mgłami
północny i śródziemnomorskim słońcem,
między krajem Woltera na zachodzie i bramą
na wschód, którą jest Austria.
W XIX wieku, Valais było jednym z
najbiedniejszych regionów w Europie. W tym
czasie, wielu naszych obywateli zmuszonych
było emigrować do nowego świata, bowiem
trudno było przeżyć za nędzne grosze, które
dawała uprawa nieurodzajnej ziemi w
ojczyznie.
Dzisiaj kanton Valais dużym krokiem dołączył
do nowoczesności. Rozwinął turystykę,
przemysł i handel, małe i średnie firmy
powstają w zadowalającym rytmie.
Jednak kanton ten nigdy nie wyparł się
swojej kultury, tradycji i idei samorządności.
Otwierając się na świat, pozostał jednak
głęboko przywiązany do swoich tarasowych
winnic, walczących krów i odwiecznej
tradycyjnej gościnności.
To właśnie tę serdeczną gościnność chcemy
Państwu ofiarować i zorganizować w taki
sposób, by ułatwić Państwu zadomowienie
się u nas. Wszystkie marzenia i projekty,
które będą realizować Państwo żyjąc wśród
nas wzbogacą nasz piękny region kulturalnie
i gospodarczo oraz wniosą nowe wartości do
życia społecznego.
Wszystkie informacje, które będą potrzebne
do udanego osiedlenia się w naszym
kantonie znajdą Państwo na następnych
stronach, na naszej stronie internetowej oraz
u pracowników administracji gminnej i
kantonalnej.
Nie wahajcie się Państwo prosić o brakujące
informacje!
Niech Valais szybko zajmie ważne miejsce w
Państwa sercu!
Oskar Freysinger
Członek Rady Kantonalnej
Szef
Departamentu
Bezpieczeństwa
Szkolnictwa
i
INTEGRACJA
Szwajcaria jest krajem czterojęzycznym (języki : niemiecki, francuski, włoski i romansz), ale nie wszyscy
Szwajcarzy są czterojęzyczni ! Valais jest kantonem
dwujęzycznym, co oznacza że językami urzędowymi
są francuski i niemiecki. Mieszkańcy górnej części
Valais (granica znajduje się w Sierre) mówią w dialekcie niemieckim zwanym « Wallisertitch » a językiem
urzędowym jest niemiecki. Mieszkańcy dolnego Valais
posługują się francuskim.
Jest ważne aby Państwo podtrzymywali język ojczysty,
ale jednocześnie uczyli się języka lokalnego w miejscu
zamieszkania.
W celach podtrzymywania języka ojczystego i spotykania się z rodakami, zachęcamy do odwiedzania kręgów
i ośrodków spotkań, zakładanych przez stowarzyszenia wspólnotowe. Dla dzieci istnieją lekcje języka i
kultury ojczystej organizowane przez konsulaty (lub
stowarzyszenia rodziców). W Sion i w Monthey istnieją
także biblioteki międzykulturowe, w których zapewne
można znaleźć książki w Waszym języku ojczystym.
Aby nauczyć się języka francuskiego lub niemieckiego, zachęcamy do kontaktów ze środowiskiem
lokalnym, można też spróbować uczyć się w domu
kupując podręczniki do samodzielnej nauki. Tymczasem najbardziej skuteczne i przyjemne jest skorzystanie z kursu językowego. Aby uzyskać listę istniejących
kursów, które są dotowane przez kanton, trzeba się
skontaktować z administracją gminy.
Jeżeli potrzebujecie Państwo tłumacza, zwłaszcza
w dziedzinie zdrowia czy edukacji, (normalnie to
instytucja pokrywa koszty z podatków), to można
skontaktować się ; dla Dolnego – Valais, z l’AVIC (association valaisanne des interprètes communautaires) i
dla Górnego-Valais z FMO. Tłumacze w tych dwóch instytucjach mają odpowiednie wykształcenie w mediacji
kulturowej, co oznacza że posiadają znajomość 2 kultur
i 2 języków, co pozwala tłumaczyć kwestie językowa, a
także kontekst kulturowo- społeczny.
Adresy pomocne
AVIC - Interprétariat communautaire
Avenue de la Gare 5
1950 Sion
Telefon : 027 322 19 30
Telefon komórkowy : 079 794 69 21
E-Mail : [email protected]
Website : www.interpretavic.ch
FMO - Forum Migration Oberwallis
Spittelgasse 2
3930 Visp
Telefon : 027 946 82 85
Telefon komórkowy : 079 852 05 11
E-Mail : [email protected]
Website : www.forum-migration.ch
Integracja
Oczekuje się od emigrantów, aby się integrowali. Ale co
to dokładnie oznacza ?
Integracja jest procesem, który ma charakter dwustronny. Ma ona wpływ na jakość stosunków miedzy społecznością lokalną, która chce się otworzyć
na różnice kulturowe emigrantów i mniejszością
migracyjną, która powinna się adaptować do zwyczajów i kultury lokalnej.
Integracja nie jest łatwą misją, ponieważ wymaga
motywacji i ambicji ! Przewiduje ona z jednej strony,
podtrzymywanie kultury ojczystej, a z drugiej, przyswajanie kultury lokalnej. Ważnymi elementami w integracji jest zaakceptowanie wielokulturowości, a także
konstrukcja dialogów i « mostów » między wspólnotami.
Biuro kantonalne integracji
Obywatelstwo
SPM - Service de la population et des migrations
Avenue de la Gare 39
Case Postale 478
1951 Sion
KaCudzoziemcy przebywający od co najmniej 12 lat
na terenie Szwajcarii, lub osoby żyjące w związku
małżeńskim z obywatelem Szwajcarii od 3 lat, mają
prawo, pod pewnymi warunkami, ubiegać się o
obywatelstwo szwajcarskie. Podanie z prośbą należy
składać w regionalnym urzędzie stanu cywilnego.
Telefon : 027 606 55 84
E-mail : [email protected],
[email protected]
Website : www.vs.ch/integration
Większość miast i niektóre gminy maja komisje integracji emigrantów i przedstawiciela do integracji,
którzy także mogą być pomocni. Aby otrzymać
więcej informacji prosimy o
skontaktowanie się z administracją gminy.
Inne adresy
Ponadto, istnieją inne instytucje i stowarzyszenia,
które mogą być pomocne w procesie integracji.
Niektóre adresy można znaleźć na stronie internetowej : www.vs.ch/integration.
Pracownicy
urzędów
cywilnych
udzielają
dokładnych informacji na temat warunków do
spełnienia i do wszczęcia odpowiedniej procedury.
W celu uzyskanie dodatkowych informacji : www.
vs.ch/spm
` i posiadac
` pozwolenie
Praconac
Pozwolenie na pobyt (Permis)
Wszystkie osoby przebywające dłużej niż 3 miesiące
w Szwajcarii muszą się starać o pozwolenie na pobyt.
Taką prośbę składa się w biurze kontroli mieszkańców
gminy, w której przebywacie.
Oto główne typy pozwolenia na pobyt które są wydawane :
Permis na krótki pobyt / L
Permis na pobyt / B
Permis na pobyt stały / C
Permis na pas przygraniczny /G
Osoby, które przyjeżdżają jako uchodźcy mogą
otrzymać :
Permis B lub C w przypadku gdy mają przyznany
status uchodźcy
Permis N w przypadku gdy oczekują na przyznanie
statusu uchodźcy
Permis F w przypadku przyjęcia na okres tymczasowy
Pozwolenia L są przyznawane na krótki pobyt do
roku maksymalnie i dla studentów. Pozwolenia B mają
ważność od 1 do 5 lat w zależności od narodowości i
można je przedłużać.
Pozwolenia C pozwalają na swobodę przemieszczania
się. Wszystkie pozwolenia umożliwiają swobodę przemieszczania się w celach zawodowych i jednoczenia
się rodzinnego.
Praca
Warunki dostępu do rynku pracy zależą od kraju pochodzenia : Unia Europejska (UE) lub reszta świata.
Osoby pochodzące z krajów Unii Europejskiej
podlegają układom bilateralnym (dwustronnym) i
mogą się przemieszczać w Szwajcarii, zmieniać zatrudnienie i zmieniać miejsce zamieszkania, z wyjątkiem
Bułgarii i Rumunii, dla których istnieją ograniczenia.
Osoby pochodzące z poza UE, mogą tylko otrzymać
pozwolenie, jeżeli mają wysokie kwalifikacje i w
zależności od zapotrzebowania ekonomii.
Jest wymagane od wszystkich osób, aby przed
rozpoczęciem pracy posiadać pozwolenie na pobyt
i na pracę, w momencie rejestrowania się w biurze
kontroli mieszkańców gminy Waszego zamieszkania.
Uznawanie dyplomów (nostryfikacja)
Uznawanie dyplomów zagranicznych jest możliwe.
Wykształceniami zawodowymi zajmuje się : Office fédéral de la formation professionnelle et de la techologie (OFFT) (Wydział federalny kształcenia zawodowego
i technologii).
Wykształceniami akademickimi zajmuje się : Conférence des recteurs des universités suisse (Konferencja
rektorów uniwersytetów szwajcarskich)
Na podstawie zdobytego doświadczenia zawodowego
(w Szwajcarii i za granicą), istnieje możliwość uznania
tych kompetencji i otrzymania « validation d’acquis »
(potwierdzenie zdobytych kwalifikacji). Dane branże
zawodowe wydają takie potwierdzenia.
Więcej informacji można otrzymać od swojego pracodawcy, związku zawodowego lub działu orientacji
szkolnej i zawodowej w romańskim Valais.
Jeżeli straci się pracę
W przypadku utraty pracy, po spełnieniu niektórych
warunków, można otrzymać zasiłek dla bezrobotnych.
Aby otrzymać taki zasiłek, trzeba przepracować w
Szwajcarii, lub w innym kraju Unii Europejskiej, lub
kraju z AELE (Europejskie Stowarzyszenie Wolnego
Handlu), minimum 12 miesięcy podczas ostatnich 2
lat przed utratą pracy. W celu uzyskania statusu osoby
bezrobotnej należy się zarejestrować jak najszybciej do
urzędu pracy w Waszym regionie (Office Régional de
Placement ORP).
Więcej informacji : www.vs.ch/chomage
Zarobki i ochrona pracownika
W Szwajcarii nie istnieje zagwarantowane wynagrodzenie minimalne. Zarobki są ustalane przez
daną branżę zawodową. Składki ściągane z wynagrodzenia brutto pracownika wynoszą od 12 do
18 % (ok. 20 do 25 % jeżeli jest potrącany podatek
bezpośredni). W co wchodzą składki na ubezpieczenia socjalne : emerytura (AVS), renta (AI), chorobowe
(APG), bezrobocie (AC), wypadkowe (LAA), rodzinne
(LAF) i drugi filar emerytalny (LPP).
Ochrona przeciw zwolnieniom
Związki zawodowe, praca na czarno
W sytuacji konfliktu z pracodawcą, w wypadku nielegalnego zwolnienia, mobbingu etc, jest możliwość
zwrócenia się po protekcję do Wydziału ochrony
pracowników i relacji zawodowych.
W takiej sytuacji można otrzymać wsparcie od
związku zawodowego.
W przypadku pracy na czarno, nie ma żadnej ochrony przez ubezpieczenia socjalne, tzn. prawa do
zasiłku bezrobotnego, odszkodowania wypadkowego i chorobowego, czy też renty. Ponadto, taka sytuacja jest nielegalna. Wiec nie akceptujcie Państwo
pracy niedeklarowanej !
ZDROWIE
Ubezpieczenie zdrowotne, ubezpieczenie
wypadkowe, ubezpieczenia dodatkowe
Wszystkie osoby mieszkujące w Szwajcarii (dorośli
i dzieci) muszą wykupić ubezpieczenie zdrowotne
w jednej z szwajcarskich kas chorych, w okresie do
3 miesięcy od przyjazdu. Świadczenia zdrowotne w
obowiązkowych kasach chorych są identyczne w
każdej z nich.
Stawka składki miesięcznej jest publikowana jesienią
każdego roku, na następny rok kalendarzowy.
W związku z powyższym, wszyscy mają prawo zmienić
ubezpieczenie, bez jakichkolwiek ograniczeń czy
trudności.
Szwajcarski system ubezpieczeń zdrowotnych opiera
się na konkurencji. Daje on osobom ubezpieczonym
możliwość wyboru kasy chorych, stawki « franszyza »
(udział własny płacony przez ubezpieczonego za
koszty leczenia w ciągu jednego roku kalendarzowego) i modelu ubezpieczenia. W tym systemie, osoby
ubezpieczone mogą decydować o tym, aby płacić
mniej, zmieniając kasę chorych, wybierając niższą
« franszyzę », bądź wybierając model ubezpieczenia
alternatywnego, jak Telmed (konsultacja medyczna
przez telefon) lub lekarza rodzinnego.
Każda osoba płaci składkę miesięczną, która może
być refundowana częściowo przez państwo (kasę
kantonalną), jeżeli średni dochód na członka rodziny
jest niski.
Lekarz, szpital, wizyty domowe
Jest wskazane, żeby od samego przyjazdu do Szwajcarii, wybrać lekarza rodzinnego i pediatrę dla dzieci,
i aby zawsze się z nimi konsultować przed wizytą u
specjalisty.
W razie potrzeby, to lekarz rodzinny wydaje skierowanie
do szpitala i pomoże w kwestiach administracyjnych.
Korzystanie z pogotowia ratunkowego nie jest zezwolone bez konsultacji lekarza rodzinnego. Pogotowie
jest przeznaczone wyłącznie do nagłych przypadków
i wypadków.
W razie potrzeby medycznej, Wasz lekarz rodzinny
może zalecić opiekę domową, pomoc do sprzątania,
dostarczenie posiłków, etc. Są to centra medyczno-socjalne, które się tym zajmują.
Potrzeba tłumacza ?
Terminologia medyczna może być skomplikowana.
Metody zabiegowe w Szwajcarii, zwyczaje leczenia,
mogą być różne od tych, które są praktykowane w
kraju, z którego pochodzicie. W takiej sytuacji, trzeba
poprosić o usługi tłumacza. W dziedzinie medycznej
jest bardzo ważne, aby dialog i komunikacja były jasne
i zrozumiałe.
Dyżury medyczne i pogotowia
Ubezpieczenie
zdrowotne
uzupełniające
nieobowiązkowe, zawiera opcje dodatkowe, może być
zawarte w celu pokrycia innych świadczeń specjalistycznych, jak dentysta, optyk, medycyna niekonwencjonalna, transport i niektóre lekarstwa.
Osoby pracujące więcej niż 8 godzin tygodniowo,
posiadają ubezpieczenie wypadkowe, które jest
obowiązkowo płacone przez pracodawcę. Dzieci i
osoby niepracujące, także powinny posiadać ubezpieczenie wypadkowe, które jest proponowane w
podstawowej kasie chorych.
W nagłym przypadku, jeżeli Wasz lekarz rodzinny jest
niedostępny, istnieje możliwość skorzystania z systemu
centrali telefonicznej, która udzieli informacji o lekarzu,
dentyście czy aptece dyżurnej. Tego typu centrala
medyczna jest obsługiwana przez lekarza, od 19 godziny
do 7 godziny w ciągu tygodnia i 24 godziny na dobę, w
czasie sobót, niedziel i świąt.
0900 144 033 dyżur medyczny
0900 558 143 dyżur dentystyczny Valais francuskie
027 924 15 88 dyżur dentystyczny Valais - Górne
0900 558 143 apteka dyżurna
144pogotowie
Numer 144 powinien być używany tylko w razie potrzeby i w groźnych przypadkach. Nie należy udawać
się bezpośrednio do najbliższego pogotowia, bez
wcześniejszej konsultacji telefonicznej. Co umożliwi
uzyskać ważne wskazówki na temat miejsca gdzie
znajduje się odpowiedni szpital, a także przygotuje odpowiednie przyjęcie do szpitala.
Inne ważne numery :
143
Poradnia pomocy La Main Tendue
145Zatrucia
147
Poradnia pomocy dla młodzieży
Ż.
Zycie towarzyskie i kulturalne
Stowarzyszenia
Czy lubicie Państwo śpiew ? Sport ? Towarzystwo ?
Szwajcaria posiada tradycje stowarzyszeń, co oznacza, że mieszkańcy chętnie się angażują w działalność
charytatywną, np. w klubach sportowych, chórach,
orkiestrach czy innych kółkach zainteresowań.
Istnieją różne stowarzyszenia w dziedzinie sportów,
kultury i działalności społecznej, również w związku z
wspólnotą ojczystą, religią czy partią polityczną.
Gminy posiadają listy stowarzyszeń aktywnych na
ich terenie. Tego typu informacje, również można
znaleźć w Internecie .
Mediateka kantonalna znajduje się w 4 miejscach :
Brigue, Sion, Martigny i St-Maurice. Dodatkowo, prawie
każda gmina posiada jakąś mediatekę, bibliotekę lub
miejsce do lektury.
W tych miejscach jest możliwość wypożyczenia książek,
ale nie tylko ; można tam poczytać prasę i magazyny,
wypożyczyć filmy czy muzykę, czy też skorzystać z
komputera.
Dla osób nie francuskojęzycznych, które by chciały
poczytać we własnym języku ojczystym, istnieją w
Valais 2 biblioteki interkulturowe, które dysponują
książkami w ponad 60 różnych językach. Jedna znajduje się w Sion : l’ARDOISE, a druga w Monthey : A
TOUS LIVRES.
Życie społeczne, Koabitacja
Życie religijne
Konstytucja federalna, a także kantonalna gwarantuje wolność wyznaniową. Każda osoba ma wiec
wolność wyboru wiary i praktykowania. Notabene,
większość mieszkańców Valais są katolikami. Aczkolwiek, zapewnia się wolność dla wszystkich religii i dialog międzywyznaniowy jest kultywowany.
Kościoły katolickie znajdują się na terenie każdej gminy.
Inne miejsca praktyk wyznaniowych (kościół protestancki, meczet, etc.) znajdują się raczej w miastach.
W wioskach, mieszkańcy często pozdrawiają się na
ulicy. W miastach, jest to raczej rzadziej spotykane.
Jesteście Państwo zachęcani do zawierania znajomości
z sąsiadami w bloku i w dzielnicy. Dobra komunikacja
wpływa na jakość kontaktów.
Szwajcarzy maja reputację ludzi dyskretnych i
dokładnych. Więc prosi się Państwa, o respektowanie
przestrzeni publicznej i przystosowanie do zwyczajów w Waszej dzielnicy. Na przykład, nie powinno się
hałasować w nocy, w niedzielę i święta. I segreguje się
śmieci.
Kultura
Życie polityczne
Teatr, taniec, muzyka, malarstwo, literatura…
W Valais, oferta kulturowa jest szeroka i zróżnicowana.
Aby poznać możliwości oferty w Waszym regionie,
najprościej jest skontaktować się z najbliższym biurem
turystycznym lub też z wydziałem kulturowym Waszej
gminy.
Wydział kultury kantonu Valais wspomaga
działalność artystyczną, poprzez nagrody i stypendia.
Ten sam wydział nadzoruje także muzea kantonalne,
mediateki i archiwa.
Istnieją 3 muzea kantonalne : muzeum sztuki z Valais,
muzeum historyczne kantonu i muzeum przyrodnicze.
Znajdują się one w centrum miasta Sion. Z reguły w
pierwszą niedzielę miesiąca- wejście jest bezpłatne.
Szwajcarzy często głosują, średnio 4 razy do roku.
Prawa polityczne mają bardzo szeroki zakres. Ponadto,
poza prawem do głosowania i bycia wybieranym,
Szwajcarzy mają prawo do inicjatywy i prawo do referendum.
W prawie do inicjatywy, wyborcy zbierają podpisy na
wybory zwyczajne aby wprowadzić zmiany w Konstytucji. W prawie do referendum, wyborcy zbierają podpisy w celu opozycji do prawa parlamentarnego.
Niektóre kantony dają prawa polityczne cudzoziemcom. Ale to nie istnieje w kantonie Valais.
` ADMINISTRACYJNE
FORMALNOSCI
Przeprowadzka
Wszystkie zmiany zamieszkania, nawet na terenie tej
samej gminy, powinny być zgłaszane w przeciągu 14
dni, do biura meldunkowego ( contrôle des habitants/
office de la population).
Aczkolwiek, przy tym podatku też trzeba się rozliczać
każdego roku.
Natomiast, posiadacze pozwolenia stałego pobytu
(Permis C) powinni wypełniać deklarację podatkową
każdego roku, respektując ustalone terminy.
Wymiana prawa jazdy
Zmiana stanu cywilnego
Narodziny, małżeństwo, zgony itd. powinny być
zgłaszane do urzędu stanu cywilnego gminy. Istnieje
6 urzędów stanu cywilnego w Valais : Brig, Visp, Sierre,
Sion, Martigny, Monthey.
Jest wskazane. aby o tych zmianach powiadomić
także konsulat lub ambasadę danego kraju. To dotyczy
również osoby z podwójną narodowością.
Otwieranie konta bankowego
Aby otworzyć własne konto bankowe należy się udać
do banku z dowodem osobistym lub Permis, nie są
wymagane inne warunki.
W Szwajcarii, poczta oferuje rownież usługi bankowe.
Okres na wymianę prawa jazdy, z polskiego na szwajcarskie, trwa 12 miesięcy od przyjazdu do Szwajcarii.
Biuro ruchu drogowego (service de la circulation routière) udziela dokładnych informacji na temat tej procedury.
Przywóz samochodu
Jeżeli są Państwo właścicielami samochodu od co
najmniej 6 miesięcy, w momencie przyjazdu do Szwajcarii, to przywiezienie auta jest możliwe jako mienie
przesiedleńcze, bez dodatkowej opłaty na granicy.
Jeżeli auto ma mniej niż 6 miesięcy to trzeba zrobić
opłatę importową.
Komunikacja publiczna
Wysyłanie pieniędzy za granicę
Przelewy pieniężne za granicę, są możliwe za
pośrednictwem :
-banków
-poczty
- agencji przesyłkowej
- transferu przez Internet
Komunikacja publiczna w Szwajcarii jest bardzo funkcjonalna. Sieć komunikacji jest rozbudowana i dobrze
zorganizowana. Liczne oferty sprawiają że transport
publiczny jest przystępny i atrakcyjny w użytkowaniu.
Wszystkie informacje są dostępne na dworcach ( kolejowych i autobusowych) w Waszej okolicy.
Numery telefoniczne w razie wypadków
Podatki
Szwajcaria jest krajem konfederacyjnym, w związku z
tym płaci się podatki na 3 poziomach : gminnym, kantonalnym i konfederacyjnym.
Pracownicy cudzoziemscy, którzy nie posiadają stałego
prawa pobytu, ( Permis B) mają potrącany bezpośrednio
podatek od dochodów ( impôt à la source)
Policija Pożar Poradnia pomocy - La Main Tendue Pogotowie
Zatrucia
Poradnia pomocy dla młodzieży
117
118
143
144
145
147
'
DZIECINSTWO
I SZKOLA Przed nauką w szkole
Przed nauką w szkole obowiązkowej, możecie Państwo
zapisać Wasze dziecko do żłobka lub przedszkola.
Możecie również znaleźć opiekunkę dziecięcą. Wszystkie informacje i adresy na temat istniejących rozwiązań
w Waszym regionie znajdziecie w gminie, w której
zamieszkujecie.
Istnieje możliwość zapisania dziecka do przedszkola
na kilka godzin tygodniowo, nawet jeżeli Państwo nie
pracujecie, w celu przyzwyczajenia się do środowiska
szkolnego, ułatwienia zawierania kontaktów z innymi
dziećmi, a także obycia się z jezykiem francuskim (jeżeli
w domu mówi się w innym języku).
Szkoła obowiązkowa
Od 4 do 6 roku życia, proponuje się dzieciom « szkołę
dziecięcą » (odpowiednik zerówki). Ona nie jest
jeszcze obowiązkowa, ale prawie wszystkie dzieci w
Valais do niej uczęszczają.
Od 6 roku życia, nauka w szkole jest obowiązkowa.
Trwa ona 9 lat.
Zapisy nie odbywają się automatycznie. Trzeba skontaktować się z sekretariatem szkół (albo
potwierdzić propozycję zapisu), lub skontaktować się
z gminą, w której zamieszkujecie.
Okres edukacji składa się z 3 etapów :
- Zerówka, która trwa 2 lata
- szkoła podstawowa, która trwa 6 lat
- szkoła średnia I stopnia (Cykl orientacyjny) ,
która trwa 3 lata
Jeżeli przyjedziecie do kantonu Valais w czasie trwania
roku szkolnego, Wasze dzieci będą przydzielone do
klasy, która odpowiada ich wiekowi i ich poziomowi
edukacji. W wypadku różnicy poziomów lub w sytuacji,
kiedy dzieci nie mówią po francusku, stwarza się specjalny program pomocny w czasie lekcji szkolnych.
Jeżeli Państwo potrzebujecie aby, Wasze dziecko miało
zapewnioną opiekę poza lekcjami w szkole, istnieją
stołówki szkolne z obiadami i świetlice (UAPE), które
zapewniają opiekę na czas posiłków, odrabiania lekcji, a
także organizują zajęcia rekreacyjne do czasu odebrania
dziecka.
Szkoła nie wymaga od rodziców, aby się poczuwali do
odrabiania lekcji za dzieci. Natomiast wymaga, aby były
zapewnione warunki do nauki domowej.
Nauczyciele i dyrekcja szkoły zachęcają do zwracania się
do nich, w celu uzyskiwania informacji, jeżeli Państwo
mają jakiekolwiek pytania.
Szkolnictwo ponadpodstawowe
Po osiągnięciu wieku 15 lat kończy się nauka
obowiązkowa.Od tego momentu istnieje możliwość
wyboru dalszego kształcenia się.
W zależności od wyboru zawodu lub od motywacji
dziecka do nauki, są proponowane 2 możliwości : nauka zawodu lub wykształcenie średnie.
Nauka zawodowa (l’apprentissage) jest systemem
wykształcenia dwojakiego : uczeń uczy się zawodu u
pracodawcy i uczęszcza do szkoły na zajęcia od jednego do dwóch dni w tygodniu.
Ogólnie, istnieje możliwość kontynuowania nauki na
poziomie szkół średnich II stopnia, na przykład w
liceach państwowych, wyższych szkołach handlowych,
szkołach ogólnokształcących lub szkołach technicznych (préprofessionnelles).