Szanowni PaNstwo `
Transkrypt
Szanowni PaNstwo `
' Szanowni PaNstwo Serdecznie witamy w kantonie Valais! Jesteśmy bardzo zadowoleni, że możemy Was u nas gościć. Nasze broszurki turystyczne wyjątkowo dobrze reklamują piękno i uroki naszego kantonu. Pozwólcie się oczarować poprzez różnorodność i dzikość przyrody w naszych górach, na naszych stokach, i w naszych dolinach. Pozwólcie się nimi oczarować, tak jakbyście spędzali u nas kilka dni wakacji. Zachęcamy do poznania mieszkańców, którzy żyją i mieszkają w tym kantonie. Mieszkańcy Valais słyną ze skrywania swojej szczodrej i otwartej natury, pod raczej twardą powierzchownością. Jak w każdym stereotypie, jest w tym trochę prawdy i trochę nieprawdy. Do Was należy aby to odkryć i się przekonać, jacy są naprawdę mieszkańcy tego kraju ! Przybywacie tutaj albo do pracy, albo do bliskiej osoby, może aby spełnić jakieś marzenie, może opuszczacie jakąś trudną sytuację. W związku z tym, jesteście podobni do licznych emigrantów, którzy przybyli przed Wami w ostatnich wiekach. I jeżeli za kilka miesięcy lub za kilka lat wyjedziecie stąd, zrobicie jak liczni mieszkańcy Valais którzy wyemigrowali i stale emigrują. kach, którzy do lat 50-tych, wyemigrowali aby szukać szczęścia w innych kantonach Szwajcarii, lub w krajach Europy, lub w Ameryce… Emigranci z lat 60-tych opowiedzą o wielkich budowach, zaporach i tunelach. Ci z lat 80-tych opowiedzą o rolnictwie i przemyśle ciężkim. A ci co przybywają dzisiaj, jak Wy, posiadają plany i marzenia, które, mamy nadzieje, że nasz kanton pomoże Wam zrealizować. Szwajcaria jest krajem emigracji ; prawie co czwarty mieszkaniec nie posiada paszportu szwajcarskiego. Valais jest regionem migracji ; imigracji i emigracji, ten podwójny fenomen trwał od wieków. Mamy nadzieję że znajdziecie, wszystkie informacje potrzebne do osiedlenia się w naszym kantonie na kolejnych stronach, na naszym portalu internetowym i jak również dzięki pomocy pracowników administracji gminnej i kantonalnej. Zachęcamy bardzo do pytania i zasięgania informacji na tematy niejasne. Życzymy udanej aklimatyzacji w nowym miejscu ! Większość mieszkańców Valais może Wam opowiedzieć o trudnym życiu ich przodków. Mogą Wam opowiedzieć o swoich rodzicach i dziad- Esther Waeber-Kalbermatten, Conseillère d’Etat Kierowniczka departamentu bezpieczeństwa, wydziału socjalnego i integracji INTEGRACJA Szwajcaria jest krajem czterojęzycznym (języki : niemiecki, francuski, włoski i romansz), ale nie wszyscy Szwajcarzy są czterojęzyczni ! Valais jest kantonem dwujęzycznym, co oznacza że językami urzędowymi są francuski i niemiecki. Mieszkańcy górnej części Valais (granica znajduje się w Sierre) mówią w dialekcie niemieckim zwanym « Wallisertitch » a językiem urzędowym jest niemiecki. Mieszkańcy dolnego Valais posługują się francuskim. Jest ważne aby Państwo podtrzymywali język ojczysty, ale jednocześnie uczyli się języka lokalnego w miejscu zamieszkania. W celach podtrzymywania języka ojczystego i spotykania się z rodakami, zachęcamy do odwiedzania kręgów i ośrodków spotkań, zakładanych przez stowarzyszenia wspólnotowe. Dla dzieci istnieją lekcje języka i kultury ojczystej organizowane przez konsulaty (lub stowarzyszenia rodziców). W Sion i w Monthey istnieją także biblioteki międzykulturowe, w których zapewne można znaleźć książki w Waszym języku ojczystym. Aby nauczyć się języka francuskiego lub niemieckiego, zachęcamy do kontaktów ze środowiskiem lokalnym, można też spróbować uczyć się w domu kupując podręczniki do samodzielnej nauki. Tymczasem najbardziej skuteczne i przyjemne jest skorzystanie z kursu językowego. Aby uzyskać listę istniejących kursów, które są dotowane przez kanton, trzeba się skontaktować z administracją gminy. Jeżeli potrzebujecie Państwo tłumacza, zwłaszcza w dziedzinie zdrowia czy edukacji, (normalnie to instytucja pokrywa koszty z podatków), to można skontaktować się ; dla Dolnego – Valais, z l’AVIC (association valaisanne des interprètes communautaires) i dla Górnego-Valais z FMO. Tłumacze w tych dwóch instytucjach mają odpowiednie wykształcenie w mediacji kulturowej, co oznacza że posiadają znajomość 2 kultur i 2 języków, co pozwala tłumaczyć kwestie językowa, a także kontekst kulturowo- społeczny. Adresy pomocne AVIC - Interprétariat communautaire Avenue de la Gare 5 1950 Sion Telefon : 027 322 19 30 Telefon komórkowy : 079 794 69 21 E-Mail : [email protected] Website : www.interpretavic.ch FMO - Forum Migration Oberwallis Spittelgasse 2 3930 Visp Telefon : 027 946 82 85 Telefon komórkowy : 079 852 05 11 E-Mail : [email protected] Website : www.forum-migration.ch Integracja Oczekuje się od emigrantów, aby się integrowali. Ale co to dokładnie oznacza ? Integracja jest procesem, który ma charakter dwustronny. Ma ona wpływ na jakość stosunków miedzy społecznością lokalną, która chce się otworzyć na różnice kulturowe emigrantów i mniejszością migracyjną, która powinna się adaptować do zwyczajów i kultury lokalnej. Integracja nie jest łatwą misją, ponieważ wymaga motywacji i ambicji ! Przewiduje ona z jednej strony, podtrzymywanie kultury ojczystej, a z drugiej, przyswajanie kultury lokalnej. Ważnymi elementami w integracji jest zaakceptowanie wielokulturowości, a także konstrukcja dialogów i « mostów » między wspólnotami. Biuro kantonalne integracji Obywatelstwo SPM - Service de la population et des migrations Avenue de la Gare 39 Case Postale 478 1951 Sion KaCudzoziemcy przebywający od co najmniej 12 lat na terenie Szwajcarii, lub osoby żyjące w związku małżeńskim z obywatelem Szwajcarii od 3 lat, mają prawo, pod pewnymi warunkami, ubiegać się o obywatelstwo szwajcarskie. Podanie z prośbą należy składać w regionalnym urzędzie stanu cywilnego. Telefon : 027 606 55 84 E-mail : [email protected], [email protected] Website : www.vs.ch/integration Większość miast i niektóre gminy maja komisje integracji emigrantów i przedstawiciela do integracji, którzy także mogą być pomocni. Aby otrzymać więcej informacji prosimy o skontaktowanie się z administracją gminy. Inne adresy Ponadto, istnieją inne instytucje i stowarzyszenia, które mogą być pomocne w procesie integracji. Niektóre adresy można znaleźć na stronie internetowej : www.vs.ch/integration. Pracownicy urzędów cywilnych udzielają dokładnych informacji na temat warunków do spełnienia i do wszczęcia odpowiedniej procedury. W celu uzyskanie dodatkowych informacji : www. vs.ch/spm ` i posiadac ` pozwolenie Praconac Pozwolenie na pobyt (Permis) Wszystkie osoby przebywające dłużej niż 3 miesiące w Szwajcarii muszą się starać o pozwolenie na pobyt. Taką prośbę składa się w biurze kontroli mieszkańców gminy, w której przebywacie. Oto główne typy pozwolenia na pobyt które są wydawane : Permis na krótki pobyt / L Permis na pobyt / B Permis na pobyt stały / C Permis na pas przygraniczny /G Osoby, które przyjeżdżają jako uchodźcy mogą otrzymać : Permis B lub C w przypadku gdy mają przyznany status uchodźcy Permis N w przypadku gdy oczekują na przyznanie statusu uchodźcy Permis F w przypadku przyjęcia na okres tymczasowy Pozwolenia L są przyznawane na krótki pobyt do roku maksymalnie i dla studentów. Pozwolenia B mają ważność od 1 do 5 lat w zależności od narodowości i można je przedłużać. Pozwolenia C pozwalają na swobodę przemieszczania się. Wszystkie pozwolenia umożliwiają swobodę przemieszczania się w celach zawodowych i jednoczenia się rodzinnego. Praca Warunki dostępu do rynku pracy zależą od kraju pochodzenia : Unia Europejska (UE) lub reszta świata. Osoby pochodzące z krajów Unii Europejskiej podlegają układom bilateralnym (dwustronnym) i mogą się przemieszczać w Szwajcarii, zmieniać zatrudnienie i zmieniać miejsce zamieszkania, z wyjątkiem Bułgarii i Rumunii, dla których istnieją ograniczenia. Osoby pochodzące z poza UE, mogą tylko otrzymać pozwolenie, jeżeli mają wysokie kwalifikacje i w zależności od zapotrzebowania ekonomii. Jest wymagane od wszystkich osób, aby przed rozpoczęciem pracy posiadać pozwolenie na pobyt i na pracę, w momencie rejestrowania się w biurze kontroli mieszkańców gminy Waszego zamieszkania. Uznawanie dyplomów (nostryfikacja) Uznawanie dyplomów zagranicznych jest możliwe. Wykształceniami zawodowymi zajmuje się : Office fédéral de la formation professionnelle et de la techologie (OFFT) (Wydział federalny kształcenia zawodowego i technologii). Wykształceniami akademickimi zajmuje się : Conférence des recteurs des universités suisse (Konferencja rektorów uniwersytetów szwajcarskich) Na podstawie zdobytego doświadczenia zawodowego (w Szwajcarii i za granicą), istnieje możliwość uznania tych kompetencji i otrzymania « validation d’acquis » (potwierdzenie zdobytych kwalifikacji). Dane branże zawodowe wydają takie potwierdzenia. Więcej informacji można otrzymać od swojego pracodawcy, związku zawodowego lub działu orientacji szkolnej i zawodowej w romańskim Valais. Jeżeli straci się pracę W przypadku utraty pracy, po spełnieniu niektórych warunków, można otrzymać zasiłek dla bezrobotnych. Aby otrzymać taki zasiłek, trzeba przepracować w Szwajcarii, lub w innym kraju Unii Europejskiej, lub kraju z AELE (Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu), minimum 12 miesięcy podczas ostatnich 2 lat przed utratą pracy. W celu uzyskania statusu osoby bezrobotnej należy się zarejestrować jak najszybciej do urzędu pracy w Waszym regionie (Office Régional de Placement ORP). Więcej informacji : www.vs.ch/chomage Zarobki i ochrona pracownika W Szwajcarii nie istnieje zagwarantowane wynagrodzenie minimalne. Zarobki są ustalane przez daną branżę zawodową. Składki ściągane z wynagrodzenia brutto pracownika wynoszą od 12 do 18 % (ok. 20 do 25 % jeżeli jest potrącany podatek bezpośredni). W co wchodzą składki na ubezpieczenia socjalne : emerytura (AVS), renta (AI), chorobowe (APG), bezrobocie (AC), wypadkowe (LAA), rodzinne (LAF) i drugi filar emerytalny (LPP). Ochrona przeciw zwolnieniom Związki zawodowe, praca na czarno W sytuacji konfliktu z pracodawcą, w wypadku nielegalnego zwolnienia, mobbingu etc, jest możliwość zwrócenia się po protekcję do Wydziału ochrony pracowników i relacji zawodowych. W takiej sytuacji można otrzymać wsparcie od związku zawodowego. W przypadku pracy na czarno, nie ma żadnej ochrony przez ubezpieczenia socjalne, tzn. prawa do zasiłku bezrobotnego, odszkodowania wypadkowego i chorobowego, czy też renty. Ponadto, taka sytuacja jest nielegalna. Wiec nie akceptujcie Państwo pracy niedeklarowanej ! ' DZIECINSTWO I SZKOLA Przed nauką w szkole Przed nauką w szkole obowiązkowej, możecie Państwo zapisać Wasze dziecko do żłobka lub przedszkola. Możecie również znaleźć opiekunkę dziecięcą. Wszystkie informacje i adresy na temat istniejących rozwiązań w Waszym regionie znajdziecie w gminie, w której zamieszkujecie. Istnieje możliwość zapisania dziecka do przedszkola na kilka godzin tygodniowo, nawet jeżeli Państwo nie pracujecie, w celu przyzwyczajenia się do środowiska szkolnego, ułatwienia zawierania kontaktów z innymi dziećmi, a także obycia się z jezykiem francuskim (jeżeli w domu mówi się w innym języku). Szkoła obowiązkowa Od 4 do 6 roku życia, proponuje się dzieciom « szkołę dziecięcą » (odpowiednik zerówki). Ona nie jest jeszcze obowiązkowa, ale prawie wszystkie dzieci w Valais do niej uczęszczają. Od 6 roku życia, nauka w szkole jest obowiązkowa. Trwa ona 9 lat. Zapisy nie odbywają się automatycznie. Trzeba skontaktować się z sekretariatem szkół (albo potwierdzić propozycję zapisu), lub skontaktować się z gminą, w której zamieszkujecie. Okres edukacji składa się z 3 etapów : - Zerówka, która trwa 2 lata - szkoła podstawowa, która trwa 6 lat - szkoła średnia I stopnia (Cykl orientacyjny) , która trwa 3 lata Jeżeli przyjedziecie do kantonu Valais w czasie trwania roku szkolnego, Wasze dzieci będą przydzielone do klasy, która odpowiada ich wiekowi i ich poziomowi edukacji. W wypadku różnicy poziomów lub w sytuacji, kiedy dzieci nie mówią po francusku, stwarza się specjalny program pomocny w czasie lekcji szkolnych. Jeżeli Państwo potrzebujecie aby, Wasze dziecko miało zapewnioną opiekę poza lekcjami w szkole, istnieją stołówki szkolne z obiadami i świetlice (UAPE), które zapewniają opiekę na czas posiłków, odrabiania lekcji, a także organizują zajęcia rekreacyjne do czasu odebrania dziecka. Szkoła nie wymaga od rodziców, aby się poczuwali do odrabiania lekcji za dzieci. Natomiast wymaga, aby były zapewnione warunki do nauki domowej. Nauczyciele i dyrekcja szkoły zachęcają do zwracania się do nich, w celu uzyskiwania informacji, jeżeli Państwo mają jakiekolwiek pytania. Szkolnictwo ponadpodstawowe Po osiągnięciu wieku 15 lat kończy się nauka obowiązkowa.Od tego momentu istnieje możliwość wyboru dalszego kształcenia się. W zależności od wyboru zawodu lub od motywacji dziecka do nauki, są proponowane 2 możliwości : nauka zawodu lub wykształcenie średnie. Nauka zawodowa (l’apprentissage) jest systemem wykształcenia dwojakiego : uczeń uczy się zawodu u pracodawcy i uczęszcza do szkoły na zajęcia od jednego do dwóch dni w tygodniu. Ogólnie, istnieje możliwość kontynuowania nauki na poziomie szkół średnich II stopnia, na przykład w liceach państwowych, wyższych szkołach handlowych, szkołach ogólnokształcących lub szkołach technicznych (préprofessionnelles). ZDROWIE Ubezpieczenie zdrowotne, ubezpieczenie wypadkowe, ubezpieczenia dodatkowe Wszystkie osoby mieszkujące w Szwajcarii (dorośli i dzieci) muszą wykupić ubezpieczenie zdrowotne w jednej z szwajcarskich kas chorych, w okresie do 3 miesięcy od przyjazdu. Świadczenia zdrowotne w obowiązkowych kasach chorych są identyczne w każdej z nich. Stawka składki miesięcznej jest publikowana jesienią każdego roku, na następny rok kalendarzowy. W związku z powyższym, wszyscy mają prawo zmienić ubezpieczenie, bez jakichkolwiek ograniczeń czy trudności. Szwajcarski system ubezpieczeń zdrowotnych opiera się na konkurencji. Daje on osobom ubezpieczonym możliwość wyboru kasy chorych, stawki « franszyza » (udział własny płacony przez ubezpieczonego za koszty leczenia w ciągu jednego roku kalendarzowego) i modelu ubezpieczenia. W tym systemie, osoby ubezpieczone mogą decydować o tym, aby płacić mniej, zmieniając kasę chorych, wybierając niższą « franszyzę », bądź wybierając model ubezpieczenia alternatywnego, jak Telmed (konsultacja medyczna przez telefon) lub lekarza rodzinnego. Każda osoba płaci składkę miesięczną, która może być refundowana częściowo przez państwo (kasę kantonalną), jeżeli średni dochód na członka rodziny jest niski. Lekarz, szpital, wizyty domowe Jest wskazane, żeby od samego przyjazdu do Szwajcarii, wybrać lekarza rodzinnego i pediatrę dla dzieci, i aby zawsze się z nimi konsultować przed wizytą u specjalisty. W razie potrzeby, to lekarz rodzinny wydaje skierowanie do szpitala i pomoże w kwestiach administracyjnych. Korzystanie z pogotowia ratunkowego nie jest zezwolone bez konsultacji lekarza rodzinnego. Pogotowie jest przeznaczone wyłącznie do nagłych przypadków i wypadków. W razie potrzeby medycznej, Wasz lekarz rodzinny może zalecić opiekę domową, pomoc do sprzątania, dostarczenie posiłków, etc. Są to centra medyczno-socjalne, które się tym zajmują. Potrzeba tłumacza ? Terminologia medyczna może być skomplikowana. Metody zabiegowe w Szwajcarii, zwyczaje leczenia, mogą być różne od tych, które są praktykowane w kraju, z którego pochodzicie. W takiej sytuacji, trzeba poprosić o usługi tłumacza. W dziedzinie medycznej jest bardzo ważne, aby dialog i komunikacja były jasne i zrozumiałe. Dyżury medyczne i pogotowia Ubezpieczenie zdrowotne uzupełniające nieobowiązkowe, zawiera opcje dodatkowe, może być zawarte w celu pokrycia innych świadczeń specjalistycznych, jak dentysta, optyk, medycyna niekonwencjonalna, transport i niektóre lekarstwa. Osoby pracujące więcej niż 8 godzin tygodniowo, posiadają ubezpieczenie wypadkowe, które jest obowiązkowo płacone przez pracodawcę. Dzieci i osoby niepracujące, także powinny posiadać ubezpieczenie wypadkowe, które jest proponowane w podstawowej kasie chorych. W nagłym przypadku, jeżeli Wasz lekarz rodzinny jest niedostępny, istnieje możliwość skorzystania z systemu centrali telefonicznej, która udzieli informacji o lekarzu, dentyście czy aptece dyżurnej. Tego typu centrala medyczna jest obsługiwana przez lekarza, od 19 godziny do 7 godziny w ciągu tygodnia i 24 godziny na dobę, w czasie sobót, niedziel i świąt. 0900 144 033 dyżur medyczny 0900 558 143 dyżur dentystyczny Valais francuskie 027 924 15 88 dyżur dentystyczny Valais - Górne 0900 558 143 apteka dyżurna 144pogotowie Numer 144 powinien być używany tylko w razie potrzeby i w groźnych przypadkach. Nie należy udawać się bezpośrednio do najbliższego pogotowia, bez wcześniejszej konsultacji telefonicznej. Co umożliwi uzyskać ważne wskazówki na temat miejsca gdzie znajduje się odpowiedni szpital, a także przygotuje odpowiednie przyjęcie do szpitala. Inne ważne numery : 143 Poradnia pomocy La Main Tendue 145Zatrucia 147 Poradnia pomocy dla młodzieży Ż. Zycie towarzyskie i kulturalne Stowarzyszenia Czy lubicie Państwo śpiew ? Sport ? Towarzystwo ? Szwajcaria posiada tradycje stowarzyszeń, co oznacza, że mieszkańcy chętnie się angażują w działalność charytatywną, np. w klubach sportowych, chórach, orkiestrach czy innych kółkach zainteresowań. Istnieją różne stowarzyszenia w dziedzinie sportów, kultury i działalności społecznej, również w związku z wspólnotą ojczystą, religią czy partią polityczną. Gminy posiadają listy stowarzyszeń aktywnych na ich terenie. Tego typu informacje, również można znaleźć w Internecie . Mediateka kantonalna znajduje się w 4 miejscach : Brigue, Sion, Martigny i St-Maurice. Dodatkowo, prawie każda gmina posiada jakąś mediatekę, bibliotekę lub miejsce do lektury. W tych miejscach jest możliwość wypożyczenia książek, ale nie tylko ; można tam poczytać prasę i magazyny, wypożyczyć filmy czy muzykę, czy też skorzystać z komputera. Dla osób nie francuskojęzycznych, które by chciały poczytać we własnym języku ojczystym, istnieją w Valais 2 biblioteki interkulturowe, które dysponują książkami w ponad 60 różnych językach. Jedna znajduje się w Sion : l’ARDOISE, a druga w Monthey : A TOUS LIVRES. Życie społeczne, Koabitacja Życie religijne Konstytucja federalna, a także kantonalna gwarantuje wolność wyznaniową. Każda osoba ma wiec wolność wyboru wiary i praktykowania. Notabene, większość mieszkańców Valais są katolikami. Aczkolwiek, zapewnia się wolność dla wszystkich religii i dialog międzywyznaniowy jest kultywowany. Kościoły katolickie znajdują się na terenie każdej gminy. Inne miejsca praktyk wyznaniowych (kościół protestancki, meczet, etc.) znajdują się raczej w miastach. W wioskach, mieszkańcy często pozdrawiają się na ulicy. W miastach, jest to raczej rzadziej spotykane. Jesteście Państwo zachęcani do zawierania znajomości z sąsiadami w bloku i w dzielnicy. Dobra komunikacja wpływa na jakość kontaktów. Szwajcarzy maja reputację ludzi dyskretnych i dokładnych. Więc prosi się Państwa, o respektowanie przestrzeni publicznej i przystosowanie do zwyczajów w Waszej dzielnicy. Na przykład, nie powinno się hałasować w nocy, w niedzielę i święta. I segreguje się śmieci. Kultura Życie polityczne Teatr, taniec, muzyka, malarstwo, literatura… W Valais, oferta kulturowa jest szeroka i zróżnicowana. Aby poznać możliwości oferty w Waszym regionie, najprościej jest skontaktować się z najbliższym biurem turystycznym lub też z wydziałem kulturowym Waszej gminy. Wydział kultury kantonu Valais wspomaga działalność artystyczną, poprzez nagrody i stypendia. Ten sam wydział nadzoruje także muzea kantonalne, mediateki i archiwa. Istnieją 3 muzea kantonalne : muzeum sztuki z Valais, muzeum historyczne kantonu i muzeum przyrodnicze. Znajdują się one w centrum miasta Sion. Z reguły w pierwszą niedzielę miesiąca- wejście jest bezpłatne. Szwajcarzy często głosują, średnio 4 razy do roku. Prawa polityczne mają bardzo szeroki zakres. Ponadto, poza prawem do głosowania i bycia wybieranym, Szwajcarzy mają prawo do inicjatywy i prawo do referendum. W prawie do inicjatywy, wyborcy zbierają podpisy na wybory zwyczajne aby wprowadzić zmiany w Konstytucji. W prawie do referendum, wyborcy zbierają podpisy w celu opozycji do prawa parlamentarnego. Niektóre kantony dają prawa polityczne cudzoziemcom. Ale to nie istnieje w kantonie Valais. ` ADMINISTRACYJNE FORMALNOSCI Przeprowadzka Wszystkie zmiany zamieszkania, nawet na terenie tej samej gminy, powinny być zgłaszane w przeciągu 14 dni, do biura meldunkowego ( contrôle des habitants/ office de la population). Aczkolwiek, przy tym podatku też trzeba się rozliczać każdego roku. Natomiast, posiadacze pozwolenia stałego pobytu (Permis C) powinni wypełniać deklarację podatkową każdego roku, respektując ustalone terminy. Wymiana prawa jazdy Zmiana stanu cywilnego Narodziny, małżeństwo, zgony itd. powinny być zgłaszane do urzędu stanu cywilnego gminy. Istnieje 6 urzędów stanu cywilnego w Valais : Brig, Visp, Sierre, Sion, Martigny, Monthey. Jest wskazane. aby o tych zmianach powiadomić także konsulat lub ambasadę danego kraju. To dotyczy również osoby z podwójną narodowością. Otwieranie konta bankowego Aby otworzyć własne konto bankowe należy się udać do banku z dowodem osobistym lub Permis, nie są wymagane inne warunki. W Szwajcarii, poczta oferuje rownież usługi bankowe. Okres na wymianę prawa jazdy, z polskiego na szwajcarskie, trwa 12 miesięcy od przyjazdu do Szwajcarii. Biuro ruchu drogowego (service de la circulation routière) udziela dokładnych informacji na temat tej procedury. Przywóz samochodu Jeżeli są Państwo właścicielami samochodu od co najmniej 6 miesięcy, w momencie przyjazdu do Szwajcarii, to przywiezienie auta jest możliwe jako mienie przesiedleńcze, bez dodatkowej opłaty na granicy. Jeżeli auto ma mniej niż 6 miesięcy to trzeba zrobić opłatę importową. Komunikacja publiczna Wysyłanie pieniędzy za granicę Przelewy pieniężne za granicę, są możliwe za pośrednictwem : -banków -poczty - agencji przesyłkowej - transferu przez Internet Komunikacja publiczna w Szwajcarii jest bardzo funkcjonalna. Sieć komunikacji jest rozbudowana i dobrze zorganizowana. Liczne oferty sprawiają że transport publiczny jest przystępny i atrakcyjny w użytkowaniu. Wszystkie informacje są dostępne na dworcach ( kolejowych i autobusowych) w Waszej okolicy. Numery telefoniczne w razie wypadków Podatki Szwajcaria jest krajem konfederacyjnym, w związku z tym płaci się podatki na 3 poziomach : gminnym, kantonalnym i konfederacyjnym. Pracownicy cudzoziemscy, którzy nie posiadają stałego prawa pobytu, ( Permis B) mają potrącany bezpośrednio podatek od dochodów ( impôt à la source) Policija Pożar Poradnia pomocy - La Main Tendue Pogotowie Zatrucia Poradnia pomocy dla młodzieży 117 118 143 144 145 147