Raport z ewaluacji (plik w formacie PDF) - BIP

Nadzór pedagogiczny
System Ewaluacji Oświaty
RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ:
Efekty Procesy Środowisko Zarządzanie
II Liceum Ogólnokształcące
Gryfino
Zachodniopomorski Kurator Oświaty
Kuratorium Oświaty w Szczecinie
Przebieg ewaluacji
Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole (lub placówce) przez
wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego z przedstawionych poniżej
obszarów.
Ewaluacja polega na zbieraniu i analizowaniu informacji:
- o efektach działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły
lub placówki (na podstawie danych informujących o wynikach pracy szkoły (lub placówki) odzwierciedlonych
w umiejętnościach, zachowaniach, postawach, działaniach uczniów i w osiąganych przez nich rezultatach
na różnego rodzaju testach, egzaminach),
- o procesach zachodzących w szkole lub placówce (na podstawie danych, które informują o procesach
i działaniach zachodzących i podejmowanych w szkole (lub placówce), a decydujących o sposobie
funkcjonowania, charakterze szkoły (lub placówki) i przede wszystkim prowadzących do pożądanych efektów),
- o funkcjonowaniu szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy
z rodzicami uczniów (na podstawie danych informujących o sposobie współpracy ze środowiskiem
i funkcjonowaniu w środowisku oraz wykorzystaniu tych zasobów w procesie nauczania i uczenia się),
- o zarządzaniu szkołą lub placówką (na podstawie danych informujących o sposobach zarządzania decydujących
o jakości działań podejmowanych w szkole lub placówce).
Ewaluacja ma na celu zebranie informacji i ustalenie poziomu spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań
zawartych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie
nadzoru pedagogicznego.
Szkoła lub placówka może spełniać te wymagania na pięciu poziomach:
Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
W trakcie ewaluacji w placówce zbierano informacje pochodzące z wielu źródeł, od: dyrektora, uczących w szkole
nauczycieli, innych pracowników, uczniów, rodziców (tych, których dzieci brały udział w badaniu), partnerów
szkoły (lub placówki) przy wykorzystaniu różnych metod badawczych (w tym obserwację szkoły i zajęć
lekcyjnych). Dzięki temu ewaluacja zewnętrzna daje wyniki o dużej wiarygodności. Jest profesjonalnie
zaplanowana i wykonywana, a niezwiązani z badaną szkołą (lub placówką) wykonawcy zapewniają obiektywność.
Badanie zostało zrealizowane w dniach 1 - 3.12.2010 r. i 6. - 7.12.2010 r. przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji,
w skład którego weszli: Hanna Boguta i Alina Sukiennicka. Badaniem objęto 139 uczniów klas II i III (ankieta
i wywiad grupowy), 66 rodziców uczniów klas II (ankieta i wywiad grupowy) i 36 nauczycieli (ankieta i wywiad
grupowy). Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem szkoły, grupowy z przedstawicielami samorządu
lokalnego i partnerów szkoły, grupowy z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje lekcji, szkoły
i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe
obszary działania szkoły: efekty działalności dydaktycznej i wychowawczej, procesy zachodzące w szkole,
funkcjonowanie szkoły w środowisku lokalnym i zarządzanie szkołą.
Str. 2/33
Informacja o szkole
Nazwa placówki
Patron
Typ placówki
Miejscowość
Ulica
Numer
Kod pocztowy
Urząd pocztowy
Telefon
Fax
Www
Regon
Publiczność
Kategoria uczniów
Charakter
Uczniowie, wychow., słuchacze
Oddziały
Nauczyciele pełnozatrudnieni
Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy)
Nauczyciele niepełnozat._(w etatach)
Średnia liczba uczących się w oddziale
II Liceum Ogólnokształcące
Liceum ogólnokształcące
Gryfino
Łużycka
91
74-100
Gryfino
91 416 25 03
www.zsp2.gryfino.biz
81252849700000
Publiczna
Dzieci lub młodzież
Brak specyfiki
274
9
39
3
30.44
Liczba uczniów przypadających na
7.03
jednego pełnozatrudnionego nauczyciela
Województwo
Powiat
Gmina
Typ gminy
Liczba mieszkańców
Wysokość wydatków na oświatę
Stopa bezrobocia
ZACHODNIOPOMORSKIE (32)
Powiat gryfiński (06)
Gryfino (04)
Str. 3/33
Wyniki ewaluacji
Obszar: Efekty
Wymaganie: Analizuje się wyniki sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu
maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe
Komentarz:
Według dyrektora i nauczycieli w szkole analizuje się wyniki egzaminu maturalnego, a analiza ta przebiega
na kilku etapach. Na etapie wstępnym na podstawie informacji otrzymanych od Okręgowej Komisji
Egzaminacyjnej ma miejsce opracowywanie danych statystycznych, m.in. oblicza się średnią dla szkoły,
wybieralność przedmiotu, zdawalność, liczbę poprawek, porównywanie wyniku szkoły w skali staninowej
do wyniku w okręgu. Wyniki z poszczególnych przedmiotów każdego ucznia są przekazywane przewodniczącym
komisji (zespołów) przedmiotowych (języka polskiego, języka łacińskiego i wiedzy o kulturze; języka
niemieckiego; języka angielskiego; matematyki; historii i wychowania o społeczeństwie; chemii, biologii i fizyki;
geografii i przedmiotów informatycznych; wychowania fizycznego; religii i przysposobienia obronnego; podstaw
przedsiębiorczości). Komisje, w oparciu o wstępną analizę danych z OKE, dokonują analizy ilościowej
i jakościowej otrzymanych wyników, ustalają stanin dla każdego przedmiotu. Zdaniem 23 (z 36) ankietowanych
nauczycieli otrzymali oni pełną informację na temat wniosków z analizy wyników egzaminu maturalnego
z poprzedniego roku szkolnego; według 10 nauczycieli ankietowanej grupy posiadają oni informacje w zakresie,
który ich bezpośrednio dotyczy (dwóch nauczycieli - zna wnioski z analizy wyników matury, ale ma za mało
informacji na ten temat; jeden badany - nie zna tych informacji).
Analiza wyników egzaminu maturalnego jest prowadzona, zdaniem dyrektora i nauczycieli, w celu poprawy
jakości pracy szkoły i prowadzi w szczególności do: ustalenia mocnych i słabych stron szkoły w danym
przedmiocie; porównania wyników z wynikami z lat poprzednich; określenia miejsca szkoły w powiecie,
województwie, okręgu i kraju; sformułowania wniosków i zaleceń do pracy z nowymi uczniami.
Wnioski z analiz egzaminu maturalnego są wdrażane, na dowód czego dyrektor przytacza następujące
przykłady: tworzone są aneksy do planów wynikowych, sformułowano wniosek dotyczący udoskonalania
umiejętności czytania ze zrozumieniem i zorganizowano zajęcia wyrównawcze dla uczniów klas trzecich
w zakresie kształcenia tej umiejętności; wdrożono program naprawczy z geografii ukierunkowany głównie
na kształcenie umiejętności posługiwania się mapą topograficzną i konturową oraz na poprawne stosowanie
pojęć; organizowane są zajęcia dodatkowe dla zainteresowanych uczniów klas I i II; zachęca się uczniów
do udziału w konkursach i olimpiadach. Zdaniem 28 (z 36) ankietowanych nauczycieli wykorzystują oni w swojej
pracy wnioski z analiz egzaminu maturalnego: pracują z uczniami nad umiejętnościami, które na egzaminie
wypadły słabo (17 wskazań), wprowadzają aneksy do planów wynikowych (9 wskazań), szczególny nacisk kładą
na pracę z maturzystami (9 wskazań), dokonują zmian metod nauczania (3 wskazania). Pięcioro ankietowanych
nauczycieli stwierdza, że nie wykorzystuje wniosków z analiz egzaminu maturalnego (według dwojga - nie ma
takiej konieczności, gdyż uczą przedmiotów, które nie podlegają egzaminom zewnętrznym).
Zdaniem dyrektora i nauczycieli w liceum stosuje się jakościowe i ilościowe metody analizy wyników egzaminu
maturalnego. Analiza ilościowa dotyczy liczby uczniów przystępujących do egzaminu maturalnego
z poszczególnych przedmiotów, zdawalności, liczby uczniów z prawem do poprawki sierpniowej (jedna ocena
niedostateczna), obliczanie średnich dla ucznia i klasy z danego przedmiotu oraz średni wynik całej matury.
Analizowana jest także wybieralność poszczególnych przedmiotów. Analiza jakościowa dotyczy standardów
egzaminacyjnych dla każdego zadania (poziom wykonania zadań i ich moc różnicująca) do każdego przedmiotu
osobno oraz łatwości poszczególnych zadań dla każdego ucznia. Nauczyciele w ramach komisji przedmiotowych
porównują wyniki klas, tworzą zestawienia porównawcze wyników z matur próbnych z egzaminem maturalnym.
Komisje opracowują swoje raporty, w których zawarte są wnioski, zalecenia i rekomendacje. Wszystkie analizy
wyników egzaminów przechowywane są w teczkach komisji przedmiotowych oraz znajdują się u wicedyrektora
szkoły i lidera Szkolnego Doradztwa Nauczycieli (SDN-u). Lider SDN-u dokonuje analizy zbiorczej i porównuje te
wyniki z wynikami szkoły z poprzednich lat, określa stanin szkoły i porównuje go ze staninami z wcześniejszych
Str. 4/33
lat. Ponadto lider porównuje wyniki z wynikami powiatu, województwa, okręgu i kraju. Powyższe potwierdza
dokumentacja szkoły (m.in. zestawienia uczniów przystępujących do matury, uczniowie z minimalną liczbą
punktów, wybieralność, zdawalność, średnie z przedmiotów obowiązkowych i dodatkowych, wyniki w skali
staninowej, porównania wyników na przestrzeni lat 2008, 2009 i 2010, łatwość zadań).
Zdaniem dyrektora i nauczycieli wdrażane w szkole wnioski z analizy wyników egzaminu maturalnego
przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia. Wnioski są wdrażane m.in. poprzez organizowanie zajęć
obowiązkowych, pozalekcyjnych dodatkowych (np. fakultety z przedmiotów maturalnych) oraz wyrównawczych;
zorganizowanie zajęć dodatkowych z matematyki podczas wakacji (codziennie przez półtora tygodnia) dla
chętnych uczniów z prawem do poprawy egzaminu maturalnego w sierpniu; częstą pracę z arkuszami
maturalnymi na zajęciach obowiązkowych i dodatkowych (pozalekcyjnych) oraz samodzielne rozwiązywanie
arkuszy egzaminacyjnych przez uczniów w domu. W opinii nauczycieli do działań wynikających z wniosków
z analizy wyników matury należą: ćwiczenie słownictwa na języku niemieckim, prowadzenie na lekcjach ćwiczeń
utrwalających umiejętność słuchania. Na języku polskim 2-3 razy w tygodniu prowadzone są ćwiczenia
stylistyczne i językowe w zakresie pisania wstępu do wypracowania. Zdaniem partnerów zewnętrznych szkoły
i przedstawicieli lokalnego samorządu efekty kształcenia w szkole są coraz lepsze. Szkoła osiąga wyższe wyniki
niż inne szkoły w Gryfinie (biorąc pod uwagę możliwości uczniów pochodzących z tego środowiska),
a zdawalność matur jest dobra. Analiza dokumentów potwierdza, że wdrażane wnioski z analiz wyników
egzaminu maturalnego przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia w szkole.
Poziom spełniania wymagania: B
Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności
Komentarz:
W szkole uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej kształcenia
ogólnego. Większość ankietowanych nauczycieli (31 z 36), oceniających w skali od 1 do 8 stopień opanowania
przez uczniów w roku ubiegłym wiadomości i umiejętności opisanych w podstawie programowej (gdzie 1 oznacza
- stopień niewielki, 8 - duży), w odpowiedzi wskazało 5., 6. i 7. punkt skali. Zdaniem partnerów zewnętrznych
szkoły i przedstawicieli lokalnego samorządu w liceum za szczególnie ważne uznawane jest kształcenie języków
obcych oraz kształcenie "umiejętności życiowych". Dobrze, zdaniem respondentów, rozwijana jest samodzielność
- młodzież angażuje się w przygotowywanie uroczystości, samorząd uczniowski współpracuje z Radą Rodziców.
Analiza dokumentacji szkoły wykazuje, że wdrażane wnioski przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia zmniejszyła się liczba uczniów niepromowanych w klasach I i II (liczba niepromowanych uczniów w roku szkolnym
2008/2009 - 8 osób, co stanowi 3,77% wszystkich uczniów liceum; w roku szkolnym 2009/2010 - 6 osób,
co stanowi 2,58% wszystkich uczniów).
W szkole diagnozuje się i analizuje osiągnięcia uczniów co, zdaniem dyrektora, odbywa się m.in.
w następujący sposób: wychowawcy klas pierwszych analizują wyniki egzaminu gimnazjalnego oraz oceny
na świadectwie ukończenia gimnazjum każdego ucznia; na początku roku szkolnego w klasach pierwszych
przeprowadzane są ujednolicone diagnozy wstępne z obowiązkowych przedmiotów maturalnych (języka
polskiego, matematyki, języka angielskiego i języka niemieckiego). Badane są też osiągnięcia uczniów w klasie II
i III (diagnozy bieżące). Po każdym semestrze (2 razy w roku) obliczane są średnie ocen każdego ucznia.
Zbierane i systematyzowane są dane z udziału uczniów w konkursach i olimpiadach. Osiągnięcia uczniów
na bieżąco odnotowywane są także w dziennikach lekcyjnych oraz w zeszytach uwag i pochwał. Powyższe
potwierdza dokumentacja szkolna. Ankietowani nauczyciele (36 osób), pytani o to, czy analizują osiągnięcia
uczniów, udzielili następujących odpowiedzi: "wszystkich" - 17 nauczycieli, "większości" - 12 nauczycieli, "w
wybranych, uzasadnionych przypadkach" - 6 nauczycieli. Jeden z ankietowanych nie analizuje osiągnięć uczniów.
Nauczyciele podają następujące przykłady analiz osiągnięć uczniów: analiza ocen za różne formy pracy (w tym
prace domowe, prace klasowe, sprawdziany, kartkówki, wyniki sportowe) - 12 wskazań, analiza wyników diagnoz
(wstępnych, bieżących, końcowych, matur próbnych) - 9 wskazań, analiza osiągnięć uczniów po zastosowaniu
szczególnej metody pracy - 3 wskazania. Cztery ankietowane osoby nie udzieliły odpowiedzi.
Podczas analiz osiągnięć szkolnych uczniów uwzględnia się ich możliwości rozwojowe; np., zdaniem dyrektora,
analiza osiągnięć uczniów podczas rekrutacji do szkoły pozwala wyłonić tych z opiniami poradni
Str. 5/33
psychologiczno-pedagogicznej. Według nauczycieli o możliwościach rozwojowych uczniów dowiadują się oni
głównie: z opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej, poprzez obserwacje uczniów na lekcjach, z rozmów
z rodzicami, na podstawie analiz diagnoz wstępnych oraz kierunkowych w klasach profilowanych. Nauczyciele
poznają możliwości swoich uczniów, analizując wykazy uczniów uzdolnionych w zakresie przedmiotu
lub w sporcie (informacje z gimnazjum) oraz porównując wynik egzaminu gimnazjalnego z ocenami
na świadectwie z gimnazjum. Wychowawcy klas pierwszych rozpoznają środowisko ucznia. W pracy z uczniami
nauczyciele dostosowują wymagania oraz kryteria oceniania do możliwości uczniów. Nauczyciele stosują się
do zaleceń poradni, pracują z uczniem zdolnym i słabym, różnicują poziomy wymagań w klasie.
W szkole z analizy osiągnięć uczniów formułuje się i wdraża wnioski. Zdaniem nauczycieli wnioski te były
następujące: należy organizować zajęcia dodatkowe w zależności od potrzeb uczniów oraz zajęcia pozalekcyjne
(np. koła zainteresowań, zajęcia wyrównawcze). Większość ankietowanych uczniów klas II (61 z 76), pytanych
o to, czy zajęcia, w których uczestniczyli w szkole, były łatwe, a może trudne (przy zastosowaniu 8-stopniowej
skali, gdzie 1 oznacza zajęcia "bardzo łatwe", a 8 - "bardzo trudne"), wskazało 4., 5. i 6. punkt skali. Na to samo
pytanie, zadane 63 ankietowanym uczniom klas III, 45 z nich wskazało 3., 4. i 5. punkt skali. Uczniowie klas III (63
osoby), pytani o to, czy ich zdaniem zajęcia lekcyjne, w których uczestniczyli w dniu badania, były dostosowane
do ich możliwości, udzielili następujących odpowiedzi: "dość często" - 30 uczniów, "bardzo często" - 11 uczniów,
"bardzo rzadko" - 17 uczniów, "wcale" - 5 uczniów. Nauczyciele dostrzegają możliwości uzyskania lepszych
wyników przez uczniów liceum. Większość ankietowanych nauczycieli (28 z 36), przy zastosowaniu 8-stopniowej
skali (gdzie 1 oznacza najniższe, a 8 - najwyższe natężenie cechy), oceniło zdyscyplinowanie swoich uczniów,
wskazując 6. i 7. punkt skali. Nieco ponad połowa nauczycieli wskazało 5., 6. i 7. punkt skali, oceniając: chęć
uczniów do nauki (19 z 36), możliwość uzyskania lepszych wyników (20 z 36) oraz zaangażowanie i aktywność
uczniów (22 z 36). Nieco mniej niż połowa ankietowanych nauczycieli (17 z 36) oceniło przejawianie przez
uczniów własnej inicjatywy, wskazując 5., 6., 7. i 8. punkt skali. W opinii uczniów uczestniczących w wywiadzie
nauczyciele okazują swoją wiarę w nich, np. zachęcając do udziału w konkursie (uczeń słyszy komunikat: "dasz
radę"). Dowodem na okazywanie wiary w uczniów jest również, zdaniem respondentów, nagradzanie za
aktywność (np. plusami za pracę na lekcji), umożliwianie poprawy ocen (chociaż nie u wszystkich nauczycieli).
Według rodziców nauczyciele okazują uczniom swoją wiarę w nich, przydzielając uczniom zadania na miarę ich
możliwości. Dowodem wiary w uczniów jest obdarzanie ich odpowiedzialnością (np. gdy klasa zostaje
"gospodarzem miesiąca", bądź gdy organizowana jest pomoc koleżeńska). Takim dowodem jest też zachęcanie
uczniów do udziału w akcjach charytatywnych - wolontariat, zbiórka pieniędzy czy darów rzeczowych. Spośród
ankietowanych rodziców (66 osób) 48 z nich jest zdania, że nauczyciele w tej szkole wierzą w możliwości
uczniów.
W opinii dyrektora i nauczycieli wdrażane wnioski z analizy osiągnięć uczniów przekładają się na wzrost
efektów kształcenia. Dyrektor podaje przykłady wdrożonych wniosków i uzyskanych z nich efektów: praca
dydaktyczna z uczniami zdolnymi - stypendyści Prezesa Rady Ministrów, Starosty Powiatu Gryfińskiego,
Regionalnego Systemu Stypendialnego "Zachodniopomorskie Talenty"; praca z uczniami szczególnie
uzdolnionymi sportowo - I miejsce we współzawodnictwie sportowym szkół w ramach Wojewódzkiej Licealiady
w roku szkolnym 2009/2010; praca z uczniami o predyspozycjach artystycznych (oprawa artystyczna imprez
kulturalnych). W opinii nauczycieli o wzroście efektów kształcenia świadczy zwiększająca się liczba uczniów
startujących w konkursach i zwiększająca się liczba uczniów zdobywających czołowe miejsca. Ponadto dochodzi
do uspołeczniania uczniów, którzy coraz aktywniej uczestniczą w życiu szkoły. W dokumentacji szkoły znajdują
się wyniki przykładowych egzaminów maturalnych w skalach staninowych z ostatnich 3 lat: język niemiecki
(egzamin pisemny - poziom podstawowy) - 2008 r. - stanin 4 (niżej średni), 2009 r. - stanin 6 (powyżej średni),
2010 r. - stanin 6 (powyżej średni); język angielski (egzamin pisemny - poziom podstawowy) - 2008 r. - stanin 5
(średni), 2009 r. - stanin 6 (powyżej średni), 2010 r. - stanin 7 (wysoki); wyniki ogólne ze wszystkich egzaminów
pisemnych na poziomie podstawowym - 2008 r. - stanin 6 (powyżej średni), 2009 r. - stanin 7 (wysoki), 2010 r. stanin 6 (wyżej średni).
Poziom spełniania wymagania: C
Str. 6/33
Wymaganie: Uczniowie są aktywni
Komentarz:
Uczniowie chętnie uczestniczą w zajęciach prowadzonych w szkole. Połowa ankietowanych nauczycieli (18
z 36) ocenia stopień zaangażowania uczniów podczas zajęć (przy zastosowaniu 8-stopniowej skali, gdzie 1 - to
"zdecydowanie niezaangażowani", a 8 - "zdecydowanie zaangażowani"), wskazując 4. i 5. punkt skali. Punkty 6.
i 7. wskazało 13 ankietowanych nauczycieli. Nauczyciele podają sposoby angażowania się uczniów w zajęcia:
uczniowie zadają pytania i odpowiadają na nie (9 wskazań), prowadzą lekcje lub ich fragmenty (8 wskazań),
wykonują dodatkowe zadania i prace (8 wskazań), pracują w grupach, biorą udział w warsztatach (5 wskazań),
zgłaszają propozycje zajęć (3 wskazania), a ponadto: piszą referaty, przygotowują quizy, krzyżówki, prezentacje
multimedialne i scenki. Zdaniem nauczycieli, aby uczniowie byli aktywni, podejmowane są następujące działania:
nagradzanie uczniów (ocenami, plusami; niekiedy sami uczniowie dokonują wzajemnej oceny swojej aktywności
na lekcji), motywowanie (oceny cząstkowe za udział w zajęciach dodatkowych), upowszechnianie osiągnięć
uczniów na forum szkoły (pochwały, informacje w gablotach, wpisy do złotej księgi, nagrody książkowe),
stosowanie aktywizujących metod i form pracy (burza mózgów, śnieżna kula, praca w grupach), uświadamianie
młodzieży przydatności szkolnej wiedzy w życiu, angażowanie uczniów w przedsięwzięcia szkolne (np. "Klasa
gospodarzem miesiąca", w działania na rzecz innych - wolontariat, współpraca z hospicjum domowym, akcje
charytatywne). Ankietowani uczniowie klas II (76 osób) i III (63 osoby), proszeni o wyrażenie opinii o zajęciach
lekcyjnych, udzielili następujących odpowiedzi: "niektóre zajęcia są wciągające, ale zdarza się to dość rzadko" 48 uczniów klas II i 43 uczniów klas III, "duża część zajęć (choć nie wszystkie) są wciągające i angażują mnie" 19 uczniów klas II i 13 trzecioklasistów, "zajęcia w ogóle nie są wciągające i angażujące" - 8 uczniów klas II i 4
uczniów klas III, według jednego drugoklasisty i trzech trzecioklasistów "prawie wszystkie lub wszystkie zajęcia
bardzo ich angażują". Spośród 66 ankietowanych rodziców pytanych o to, na ile chętnie ich dziecko angażuje się
w zajęcia szkolne, 38 osób jest zdania, że "raczej chętnie", 10 z nich uważa, że "zdecydowanie chętnie". Na
jednej z obserwowanych lekcji zaangażowani byli wszyscy uczniowie. Na pozostałych zajęciach lekcyjnych
i pozalekcyjnych zaangażowanie uczniów było zróżnicowane i miało związek z działaniami nauczyciela
(uczniowie angażowali się bardziej, wykonując zadania w zespołach dwuosobowych, podczas pracy
z materiałami źródłowymi). Tylko jeden nauczyciel zachęcał uczniów do pracy na lekcji. Spośród ankietowanych
36 nauczycieli, proszonych o ocenę zaangażowania uczniów w zajęcia pozalekcyjne prowadzone w szkole, 24
z nich wskazało 5., 6. i 7. punkt 8-stopniowej skali. Ankietowani nauczyciele podają sposoby angażowania się
uczniów w zajęcia pozalekcyjne: "uczestniczenie w zajęciach pozalekcyjnych" (18 wskazań), "uczestniczenie
w zajęciach, które powstały z inicjatywy uczniów" (4 wskazania), akcje charytatywne (4 wskazania), udział
w konkursach, przygotowywanie wystaw, układów tanecznych, gazetek, rozwiązywanie problemów
z nauczycielem. Ankietowani uczniowie klas II i III wyrażają swoją opinię o zajęciach pozalekcyjnych
organizowanych w szkole w sposób następujący: zdaniem 31 drugoklasistów (z 76) i 26 trzecioklasistów (z 63)
"niektóre zajęcia są wciągające, ale zdarza się to dość rzadko"; "sporo zajęć (choć nie wszystkie) są interesujące,
wciągające" - to opinia 20 uczniów klas II i 16 uczniów klas III; dla 16 drugoklasistów i 10 trzecioklasistów "zajęcia
w ogóle nie są interesujące, wciągające". Według 5 ankietowanych uczniów klas II i 6 ankietowanych klas III
"niemal wszystkie zajęcia bardzo ich angażują, tylko nieliczne są nudne"; czterech uczniów klas II i czterech klas
III uważa, że "wszystkie zajęcia są bardzo wciągające i angażujące". Według 18 (z 66) ankietowanych rodziców
ich dziecko "chodzi na zajęcia pozalekcyjne raczej chętnie", zdaniem 7 rodziców - "zdecydowanie chętnie".
Połowa z ankietowanych rodziców deklaruje, że ich dziecko nie chodzi na zajęcia pozalekcyjne w szkole".
W opinii dyrektora i nauczycieli uczniowie są samodzielni w podejmowaniu różnorodnych aktywności na rzecz
własnego rozwoju i rozwoju szkoły, np. dotyczących ich rozwoju emocjonalnego - akcje charytatywne (wolontariat,
zbiórki żywności i pieniędzy, pomoc starszym ludziom, współpraca z Domem Dziecka w Chojnie, pomoc dla dzieci
ze szpitala w Szczecinie, akcja Góra Grosza, WOŚP, Dzień Walki z Głodem); rozwoju intelektualnego - zajęcia
dziennikarskie, "Nocny Maraton Filmowy", konkurs dla klas "Gospodarz miesiąca"; rozwoju fizycznego międzyklasowe rozgrywki w piłce halowej nożnej i w koszykówce, a także promują zdrową żywność (sprzedaż
własnoręcznie przygotowanych kanapek). W powyższe działania, zdaniem nauczycieli, angażuje się około trzech
czwartych uczniów. Nauczyciele uważają, że szkoła pomaga uczniom w planowaniu ich rozwoju w dłuższej
perspektywie: powstają klasy profilowane - uczeń dokonuje wyboru profilu zgodnie z zainteresowaniami,
Str. 7/33
predyspozycjami i planowaną dalszą edukacją; w szkole działa doradca zawodowy, odbywają się spotkania
młodzieży z pedagogiem szkoły nt. preorientacji zawodowej, zdolni uczniowie mogą otrzymać stypendium.
Licealiści biorą udział w Targach Oświatowych, Targach Pracy (nastawienie na rynek niemiecki), odwiedzają
szkoły
wyższe
w Dni
Otwarte
uczelni.
Biorą
również
udział
w warsztatach
w poradni
psychologiczno-pedagogicznej nt. wyboru dalszej drogi życiowej.
Według ankietowanych nauczycieli uczniowie podejmują następujące działania wpływające na rozwój szkoły:
biorą udział w konkursach, zawodach sportowych i projektach, uczestniczą w promowaniu szkoły, angażują się
w akcje charytatywne, a ponadto: działają w Samorządzie Uczniowskim, uczestniczą w kołach zainteresowań,
tworzą stronę internetową szkoły, aktywizują rodziców. Spośród 76 ankietowanych uczniów klas II 36 z nich
uważa, że uczniowie "raczej mają wpływ" na to, co się dzieje w szkole, 14 z nich jest zdania, że uczniowie
"zdecydowanie mają wpływ na to, co się dzieje w szkole". Ankietowani uczniowie klas III (63 osoby), na pytanie
o to, czy mieli wpływ na to, co w dniu badania działo się na lekcjach, udzielili następujących odpowiedzi:
"zdecydowanie nie" - 8 uczniów, "raczej nie" - 22. Ankietowani uczniowie klas II i III uważają, że mają wpływ
na prowadzenie i planowanie zajęć w następujących kwestiach: stosunek nauczycieli do uczniów, organizacja
zajęć, zakres omawianego materiału, wyposażenie.
Zdaniem uczniów mają oni w szkole możliwość wpływania na to, w jaki sposób się rozwijają, np. biorąc udział
w kołach zainteresowań, w zajęciach DKF-u, wyjazdach do teatru. Uczniowie podają przykłady dzielenia się
swoimi pomysłami na to, co chcieliby w szkole robić; jest to m.in.: udział w akcji charytatywnej, w organizacji
imprez i uroczystości szkolnych, turniejach sportowych; z ich inicjatywy ustawiono automaty z napojami
i słodyczami, sprzedawane są bułki w sklepiku szkolnym. Rodzice potwierdzają powyższe opinie. Partnerzy
szkoły i przedstawiciele lokalnego środowiska podają przykłady uczniowskich inicjatywach związanych
z uczeniem się i rozwojem, np. udział w targach edukacyjnych, udział uczniów z koła teatralnego
w przedstawieniach w Domu Kultury w Gryfinie (szczególnie aktywna jest sekcja techników oświetleniowych),
w konferencji profilaktycznej - m. in. wykonali prezentację multimedialną, przeprowadzili ankietowanie uczniów
oraz zaprezentowali inny sposób spędzania czasu wolnego, jakim jest taniec. Uaktywniło się koło fotograficzne.
Wolontariusze - pomagają dziecku w nauce, zabezpieczają imprezy sportowe, pomagają w organizacji maratonu
trzeźwości. Licealiści współpracują z Polcentrum w Drohobyczu na Ukrainie - dzięki ich zbiórce pieniędzy
zakupiono dla Polcentrum komputer. W opinii dyrektora i nauczycieli realizowane przez szkołę działania
zgłoszone przez uczniów to m.in.: akcje charytatywne na rzecz dzieci, osób dorosłych i zwierząt (Szlachetna
Paczka, współpraca z parafią, zbiórka karmy dla schroniska, udział w akcji Młoda Krew Ratuje Życie); zajęcia
dziennikarskie; "Nocny Maraton Filmowy"; działania prozdrowotne (zdrowa żywność); rozgrywki sportowe
(międzyklasowe); otrzęsiny klas I, Festiwal Twórczości Młodzieżowej "Wiosenne Wibracje 2010"; wyjazd
na Międzynarodowe Targi Edukacyjne do Poznania.
Zdaniem uczniów większość ich pomysłów i inicjatyw jest realizowanych przez szkołę (odrzucony został pomysł
zorganizowania Halloween oraz skrócenia lekcji o 10 minut w Dzień Dziecka). Z obserwacji szkoły wynika, że
na jej terenie dostępne są informacje dotyczące działań zainicjowanych przez uczniów i widać przykłady
aktywności uczniów. Na korytarzach szkolnych na tablicach informacyjnych wywieszone są prace plastyczne
uczniów oraz informacje Samorządu Uczniowskiego dotyczące podejmowanych działań. Przygotowywane są
także przez uczniów okolicznościowe gazetki ścienne (np. z okazji Mikołajek).
Poziom spełniania wymagania: B
Wymaganie: Respektowane są normy społeczne
Komentarz:
Uczniowie czują się w szkole bezpiecznie. Według 28 (z 76) ankietowanych uczniów klas II 28 z nich czuje się
"raczej bezpiecznie" na terenie szkoły poza zwykłymi godzinami jej pracy (np. po zajęciach pozalekcyjnych
lub kiedy przychodzą na boisko); 23 ankietowanych czuje się "zdecydowanie" bezpiecznie. Dwudziestu jeden
drugoklasistów deklaruje, że nigdy nie bywają na terenie szkoły poza godzinami jej pracy. Spośród
ankietowanych uczniów klas II 26 twierdzi, że w szkole ktoś ich obrażał, 48 - że ktoś obraził osobę z ich klasy, 1
osoba - została pobita, a według 16 uczniów - został pobity ktoś z ich klasy. Troje licealistów było świadkiem bójki
z użyciem ostrego narzędzia, siedmioro zmuszano do kupowania czegoś za ich własne pieniądze. Zdaniem
Str. 8/33
sześciorga ktoś z ich klasy był zmuszany przez innych do kupowania czegoś za własne pieniądze. Siedmiorgu
uczniom ukradziono jakiś przedmiot lub pieniądze, trzynastu twierdzi, że komuś z ich klasy skradziono jakiś
przedmiot lub pieniądze. Według 40 ankietowanych uczniów są w szkole miejsca, w których czują się mało
bezpiecznie; są to ich zdaniem: toalety (28 wskazań), korytarz (13 wskazań) oraz szatnia (12 wskazań) i boisko (9
wskazań). Ankietowani uczniowie klas III (63 osoby), pytani o poczucie bezpieczeństwa na lekcjach w dniu
badania, odpowiadają: 37 z nich w dniu badania podczas lekcji czuło się "zdecydowanie bezpiecznie"; "raczej
bezpiecznie" czuło się 20 ankietowanych. Ankietowani trzecioklasiści, na pytanie, czy w dniu badania w szkole
podczas przerw czuli się bezpiecznie, udzielają następujących odpowiedzi: "zdecydowanie tak" - 40 uczniów,
"raczej tak" - 20 uczniów. Zdaniem rodziców szkoła jest bezpieczna - nauczyciele pełnią dyżury w szkole i wokół
budynku, szybko reagują na zagrożenia, a wychowawcy klas udzielają uczniom wsparcia. Od wielu lat nie ma
sygnałów na temat przemocy, a bezpieczeństwo jest jednym z priorytetów szkoły. Potwierdzają to partnerzy
szkoły i pracownicy niepedagogiczni, którzy dodają, że na bezpieczeństwo uczniów wpływa czujność
pracowników obsługi dyżurujących na portierni, ogrodzenie terenu szkoły oraz monitoring. Zdaniem pracowników
niepedagogicznych miejscem, gdzie częściej niż gdzie indziej zdarzają się zachowania niewłaściwe, jest okolica
szatni oraz miejsce za szkołą (uczniowie próbują tu palić papierosy). Pracownicy szkoły po ustaleniu nazwiska
ucznia i klasy powiadamiają o niewłaściwych zachowaniach wychowawcę i dyrektora szkoły.
Uczniowie wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje w szkole. Zdaniem uczniów mają oni prawo do:
bezpieczeństwa, opieki nauczycieli, jawnego oceniania (jest to respektowane na większości przedmiotów),
wglądu do prac, poszanowania godności, dyskrecji. Do obowiązków uczniów należy: systematyczne
uczęszczanie do szkoły, okazywanie szacunku nauczycielom, zakaz opuszczania terenu szkoły, niekorzystanie
z używek, korzystanie z obuwia zmiennego w okresie zimowym. Spośród ankietowanych uczniów klas II i III 70
drugoklasistów i 56 trzecioklasistów deklaruje, że zasady właściwego zachowania się w szkole są dla nich jasne
(nawet jeśli nie zawsze ich przestrzegają). W opinii 44 ankietowanych uczniów klas II nauczyciele "raczej"
przestrzegają zasad, które sami głoszą (zdecydowanie przekonanych jest o tym troje uczniów). W opinii
partnerów zewnętrznych i przedstawicieli samorządu lokalnego uczniowie prezentują zachowania zgodne
z powszechnie przyjętymi normami społecznymi, co potwierdza również obserwacja szkoły.
W szkole przeprowadzana jest diagnoza zagrożeń oraz diagnoza zachowań uczniów, zdaniem dyrektora, m.in.
poprzez: bieżące rozmowy z uczniami i obserwację ich zachowań; ankietowanie (np. nt. agresji i poczucia
bezpieczeństwa uczniów podczas pobytu w szkole); monitorowanie frekwencji; analizowanie zapisów
w zeszytach uwag i pochwał; pracę zespołów wychowawczych; ankietowanie rodziców (np. ankiety dotyczące:
poczucia bezpieczeństwa, oczekiwań uczniów i rodziców wobec szkoły, środowiska wychowawczego ucznia).
Informacje o zagrożeniach uzyskuje również szkoła od kuratorów sądowych i społecznych (powyższe potwierdza
dokumentacja szkoły). Spośród 66 ankietowanych rodziców 38 z nich uważa, że pozytywne zachowania ich
dziecka są "raczej" dostrzegane przez nauczycieli; 19 rodziców jest o tym "zdecydowanie" przekonanych. Według
deklaracji ankietowanych rodziców 52 z nich otrzymuje informacje na temat zagrożeń występujących w szkole,
do której uczęszcza ich dziecko.
Wobec zdiagnozowanych zagrożeń w szkole podejmowane są działania wychowawcze mające na celu ich
eliminowanie oraz wzmacnianie właściwych zachowań. Zdaniem dyrektora podejmowane są w szkole m.in.
następujące działania: ścisłe przestrzeganie procedur postępowania (np. w razie podejrzewania ucznia o kontakt
ze środkami odurzającymi), dostosowanie klasowego programu pracy wychowawczej do problemów w danej
klasie; organizowanie spotkań z Sekcją Prewencji Policji Powiatowej w Gryfinie, ze Strażą Miejską,
z prokuratorem Wydziału ds. Nieletnich przy Sądzie Rejonowym w Gryfinie; prowadzenie pogadanek przez
pedagoga szkolnego na lekcjach wychowawczych, a także monitorowanie frekwencji uczniów; podpisywanie
przez uczniów i rodziców dokumentu "Warunkowy pobyt w szkole". Do działań mających na celu eliminowanie
zagrożeń włączani są uczniowie - organizują Konferencje Profilaktyczne. Ponadto zorganizowano dla młodzieży
kawiarenkę szkolną oraz stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu w czytelni i na korytarzu szkolnym
(zapewniają możliwość bezpiecznego spędzania czasu).
Zdaniem dyrektora w celu wzmacniania pożądanych zachowań uczniów podejmowane są w szkole m.in.
następujące działania: nagradzanie uczniów za frekwencję dodatkowymi punktami; pochwały wychowawcy,
nauczycieli i innych pracowników szkoły; uroczyste spotkania z dyrektorem szkoły (przy cieście i herbacie);
prezentacja twórczości, osiągnięć uczniów i ich umiejętności w różnorodny sposób, np. na terenie szkoły w gablotach, tablicach informacyjnych na korytarzach, podczas porządkowych i uroczystych apeli szkolnych oraz
Str. 9/33
imprez środowiskowych; wpisy do zeszytów pochwał; nagrody książkowe na koniec roku szkolnego. Przytoczone
przykłady działań profilaktycznych i wychowawczych znajdują potwierdzenie w dokumentacji szkolnej. W opinii
rodziców nie słyszeli oni o żadnych przypadkach niewłaściwego zachowania się uczniów wobec siebie.
Ankietowani rodzice (66 osób), na pytanie o to, czy ich zdaniem nauczyciele szybko reagują na niewłaściwe
zachowania uczniów, udzielili następujących odpowiedzi: "raczej tak" - 32 osoby; "zdecydowanie tak" - 24 osoby.
Spośród ankietowanych rodziców 51 z nich jest zdania, że pozytywne zachowania ich dziecka są chwalone przez
nauczycieli. Na pytanie o to, czy nauczyciele szybko reagują na ryzykowne zachowania uczniów (np. sięganie po
używki), ankietowani rodzice odpowiedzieli następująco: 31 rodziców - "raczej tak", 18 osób - "zdecydowanie tak".
Podczas obserwacji całej szkoły nie zaobserwowano agresywnych zachowań uczniów. Pracownicy
niepedagogiczni są zdania, że aby eliminować niewłaściwe zachowania uczniów, nauczyciele prowadzą
pogadanki w klasach, organizowane są spotkania z pedagogiem, apele porządkowe, spotkania z pielęgniarką,
policjantem, strażą miejską, psychologiem. Pracownicy szkoły włączani są w te działania pośrednio - kontrolują
wejścia obcych na teren szkoły, śledzą nagrania z monitoringu.
Uczniowie prezentują właściwe zachowania. Zdaniem dyrektora w tym i poprzednim roku szkolnym nie zostały
wymierzone kary statutowe. W opinii nauczycieli osiągnięciem szkoły jest "niski poziom agresji uczniów wobec
nauczycieli i średni uczniów wobec siebie" oraz przyjazna atmosfera w szkole. Za osiągnięcie można również
uznać, zdaniem nauczycieli, kulturę osobistą uczniów i prowadzoną w szkole szeroko rozumianą profilaktykę.
Według pracowników niepedagogicznych od uczniów w szkole oczekuje się: kultury osobistej, życzliwości,
wrażliwości na krzywdę innych, braku agresji, przestrzegania zasad współżycia w grupie. W ocenie respondentów
licealiści są kulturalni, respektują regulamin, są otwarci na działanie (np. realizują się w sporcie, działaniach
związanych z kulturą, biorą udział w akcjach charytatywnych), pomagają pracownikom szkoły. Uczniowie
w większości nie używają wulgaryzmów. Do pracowników szkoły dochodzą pozytywne opinie na temat
zachowania uczniów z instytucji odwiedzanych przez nich (np. teatr w Poznaniu, schronisko młodzieżowe
w Krakowie). Najczęstszym zachowaniem niewłaściwym, zdaniem pracowników szkoły (pedagogicznych
i niepedagogicznych), jest palenie papierosów - dotyczy to małej grupy uczniów oraz wulgarność (szczególnie
w klasach I w pierwszych tygodniach roku szkolnego). Podczas pobytu w szkole nie zaobserwowano zachowań
uczniów odbiegających od ogólnie przyjętych norm społecznych.
Zdaniem dyrektora i nauczycieli w szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze m.in. poprzez
ankietowanie uczniów i rodziców oraz ewaluację programów profilaktyki i wychowawczego. Do powyższych
przykładów działań nauczyciele dodają: prowadzenie rozmów z klasą lub indywidualnych z uczniem, zbieranie
opinii w klasach I i III na temat szkoły (z wynikami zapoznawana jest rada pedagogiczna), spotkania zespołu
wychowawczego (doraźnie).
W szkole ocenia się skuteczność podejmowanych działań wychowawczych oraz modyfikuje się je w razie
potrzeb. W opinii dyrektora potrzebna była modyfikacja następujących działań: zmodyfikowano sposób
postępowania w razie nagłych wypadków, zmieniono procedurę monitorowania frekwencji oraz udzielania
zwolnień z zajęć wychowania fizycznego (powyższe potwierdzają nauczyciele i partnerzy zewnętrzni szkoły).
Podczas modyfikacji działań wychowawczych uwzględnia się inicjatywy uczniów. Według dyrektora uczniowie
zgłaszali m.in. następujące propozycje zmian w działaniach wychowawczych: wyznaczanie prac porządkowych
na terenie szkoły jako karę za ucieczkę z lekcji (ten sam przykład podają uczniowie), kontrolowane (bezpieczne)
"otrzęsiny" klas pierwszych, by uniknąć nieoficjalnego tzw. "kocenia" nowych uczniów (wymienione propozycje
uczniowskie zostały w szkole uwzględnione, co potwierdzają uczniowie). Zdaniem nauczycieli uczniowie zgłaszali
inicjatywy dotyczące działań wychowawczych, takie jak: organizacja studniówki w szkole, opracowanie propozycji
tematów godzin wychowawczych, wypracowanie regulaminów klasowych (kontrakty) na początku roku szkolnego,
planowanie wycieczek (cel, miejsca i terminy), organizowanie imprez szkolnych i klasowych - mikołajki, andrzejki,
Dzień Wiosny, Dzień Nauczyciela (plebiscyty), angażowanie się w akcje charytatywne. Wymienione inicjatywy
uczniów, według nauczycieli, zostały uwzględnione. Spośród 36 ankietowanych nauczycieli 22 z nich deklaruje,
że podejmowane przez nich działania wychowawcze "raczej" uwzględniają inicjatywy lub opinie uczniów,
"zdecydowanie" tak jest według 9 ankietowanych.
Poziom spełniania wymagania: B
Str. 10/33
Obszar: Procesy
Wymaganie: Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy
Komentarz:
Szkoła działa zgodnie z przyjętą przez radę pedagogiczną koncepcją pracy (przyjęcie jej do realizacji
potwierdza protokół Rady Pedagogicznej). Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły jest znana pracownikom
szkoły. Zdaniem dyrektora najważniejsze założenia Koncepcji pracy Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2
w Gryfinie na lata 2010 - 2014, według której działa szkoła, to: szkoła osiąga wysokie wyniki z egzaminów;
uczniowie czują się w szkole bezpiecznie; wszyscy nauczyciele czują się odpowiedzialni za wyniki nauczania,
wychowania oraz bezpieczeństwo uczniów. Według nauczycieli uczestniczących w wywiadzie główne założenia
koncepcji pracy szkoły to: zapewnienie poczucia bezpieczeństwa uczniom, dobre przygotowanie do egzaminu
maturalnego, wypracowanie dobrych relacji nauczyciel-uczeń oraz rozwój zainteresowań uczniów. W opinii
pracowników niepedagogicznych w szkole szczególny nacisk kładzie się na edukację, kulturę i bezpieczeństwo
uczniów. Analiza dokumentu (koncepcji pracy szkoły) potwierdziła główne założenia pracy szkoły wymienione
przez wszystkich respondentów. Samorząd Uczniowski i Rada Rodziców zostali zapoznani z koncepcją. Zdaniem
połowy (18 z 36) ankietowanych nauczycieli rada pedagogiczna zatwierdziła wypracowaną wspólnie koncepcję
pracy szkoły; w opinii 12 (z 36) nauczycieli rada zatwierdziła koncepcję pracy przedstawioną przez dyrektora po
uwzględnieniu sugestii nauczycieli; 5 nauczycieli twierdzi, że rada zatwierdziła koncepcję przygotowaną przez
dyrektora; według 1 osoby - rada nie zatwierdziła koncepcji pracy szkoły. Ponad połowa (20 z 36) ankietowanych
nauczycieli czuje się współautorem koncepcji pracy szkoły; 9 nauczycieli "raczej nie" czuje się współautorem tej
koncepcji; a 5 osób "zdecydowanie nie" ma takiego poczucia.
Szkoła prowadzi działania realizujące koncepcję pracy szkoły. Najważniejsze działania, zdaniem dyrektora,
które realizują koncepcję pracy szkoły to: działania stałe - analiza wyników egzaminów, nabywanie przez uczniów
wiadomości i umiejętności, rozwijanie aktywności i zainteresowań uczniów (koła zainteresowań, zajęcia
wyrównawcze, fakultety przedmiotowe, projekty: "Wespół w zespół z Matematyką bez Granic", projekt
Młodzieżowej Agencji Agrobiznesu - zajęcia pozalekcyjne z podstaw przedsiębiorczości, języka angielskiego
i informatyki oraz projekt "Zbierz plon edukacji"), Dni Otwarte Szkoły, e-learning, zdobywanie Europejskiego
Komputerowego Prawa Jazdy; działania doraźne (sporadyczne) - spotkania z policją, strażą miejską
i prokuratorem, imprezy kulturalne i okolicznościowe dla społeczności lokalnej (np. związane z Dniem
Niepodległości, rocznicą śmierci papieża); działania nowe - Konferencja Profilaktyczna, "Nocny Maraton
Filmowy", warsztaty dziennikarskie, spotkania specjalisty z rodzicami (porady psychologa, psychiatry),
"Szczęśliwy numer" (inicjatywa Samorządu Uczniowskiego). Według nauczycieli najważniejsze działania stałe,
które realizują koncepcję pracy szkoły to: realizacja Programu Profilaktyki (konferencje, filmy, warsztaty,
przedstawienia profilaktyczne), wypracowanie procedur frekwencji. Działania doraźne to: udział uczniów
w projektach, działania proekologiczne i charytatywne (zbiórka nakrętek - zakup sprzętu rehabilitacyjnego,
ochrona środowiska, akcja "Dziewczynka z zapałkami"). Do działań nowych należy poszerzenie oferty kół
zainteresowań (w oparciu o potrzeby uczniów - np. koło języka włoskiego), zbiórka tonerów, tuszy i baterii.
Koncepcja pracy szkoły jest analizowana i podlega modyfikacji (nowa koncepcja wynika z potrzeb szkoły).
W analizie, modyfikacji i opracowaniu nowej koncepcji pracy szkoły uczetniczyli, zdaniem dyrektora: on sam, rada
pedagogiczna, rodzice, uczniowie oraz pracownicy niepedagogiczni. Także zdaniem nauczycieli koncepcja pracy
szkoły jest analizowana. Opracowana została przez przewodniczących komisji przedmiotowych, głębszej analizie
poddana na zespołach i przedstawiona na radzie pedagogicznej. Połowa (18 z 36) ankietowanych nauczycieli
"zdecydowanie" lub "raczej" uczestniczyła w pracach nad analizą i modyfikacją koncepcji pracy szkoły.
Modyfikacje koncepcji pracy szkoły są wynikiem tych analiz. Zdaniem dyrektora w koncepcji pracy szkoły
dokonano m.in. następujących zmian: poszerzono ją o nowe działania, cele i kierunki pracy szkoły oraz
uwzględniono specyfikę szkoły i opinię całej społeczności szkolnej. Według nauczycieli koncepcja pracy szkoły
została opracowana w bieżącym roku szkolnym. Od początku roku szkolnego w pracy szkoły wprowadzono
następujące zmiany: wykorzystuje się bazę sportową Gryfina (lekcje na basenie zamiast w szkole), w planie jest
zorganizowanie międzyoddziałowego nauczania języków obcych oraz prowadzenie dziennika elektronicznego
(pilotażowo dla jednego oddziału).
Str. 11/33
Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły jest znana uczniom i akceptowana przez nich. Według słów
dyrektora uczniowie są zapoznawani z koncepcją pracy szkoły na godzinach wychowawczych oraz
na spotkaniach Samorządu Uczniowskiego. Zdaniem uczniów w szkole kładzie się nacisk na naukę, kulturę
osobistą, relacje uczeń-nauczyciel i bezpieczeństwo. Szkołę wyróżniają też osiągnięcia w sporcie. Uczniom
podoba się w szkole stosunek nauczycieli i dyrektora do nich (uczniowie są traktowani jednakowo, nauczyciele
działają na korzyść ucznia). Budynek szkolny ma ładną elewację, jest w nim ciepło, w przestronnej szatni nie ma
kolejek, funkcjonuje sklepik i mała kawiarenka. Uczniowie narzekają na małą salę gimnastyczną i zniszczone
wyposażenie oraz na to, że niekiedy zajęcia z wychowania fizycznego odbywają się na korytarzu.
Istniejąca w szkole koncepcja pracy szkoły jest znana rodzicom i akceptowana przez nich. Według słów
dyrektora rodzice są zapoznawani z koncepcją pracy szkoły przez dyrektora na zebraniach Rady Rodziców.
Pozostali rodzice są zapoznawani przez wychowawców na zebraniach z rodzicami, poprzez informacje
zamieszczane na stronie internetowej szkoły lub mogą otrzymać kserokopię dokumentu w sekretariacie szkoły.
W opinii rodziców w szkole kładzie się nacisk na edukację, kulturę osobistą uczniów, ich wrażliwość na potrzeby
innych. Priorytetem jest bezpieczeństwo i poprawa frekwencji. Kierunki pracy szkoły, według rodziców, są
odpowiednie. Rada Rodziców pośrednio ma wpływ na to, co szkoła realizuje (opiniuje Program Wychowawczy
i Program Profilaktyki).
Poziom spełniania wymagania: C
Wymaganie: Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej
Komentarz:
Oferta edukacyjna jest spójna z podstawą programową. Zdaniem dyrektora w realizowanych przez nauczycieli
programach nauczania są uwzględnione wszystkie elementy podstawy programowej: umiejętności ogólne,
przedmiotowe i ponadprzedmiotowe oraz wytyczne do realizacji podstawy programowej kształcenia ogólnego
w liceum ogólnokształcącym. Według nauczycieli w realizowanych programach nauczania wykorzystują oni
następujące elementy podstawy programowej: cele edukacyjne, treści, osiągnięcia, sposoby i warunki realizacji praca w grupach na informatyce, wykorzystanie nowych technologii , doświadczenia biologiczne i chemiczne,
zajęcia terenowe w ramach imprez na orientację (np. czytanie mapy topograficznej, posługiwanie się kompasem),
realizacja projektów (np."Badanie flory i fauny Regalicy", "Różnorodność florystyczna Międzyodrza").
Oferta edukacyjna jest zgodna z potrzebami uczniów. Zdaniem nauczycieli najważniejsze działania szkoły
z punktu widzenia potrzeb edukacyjnych uczniów to m.in.: organizowanie kół zainteresowań i zajęć
wyrównawczych; udział w projektach, np. "Ocalcie od zapomnienia" (dot. Katynia); realizacja programu
profilaktycznego dot. raka szyjki macicy ("Mam haka na raka"); udział w akcji "Aktywni żyją ciekawiej" (dla
wolontariuszy). Od lat realizowany jest program "Stres pod kontrolą" dla uczniów klas maturalnych. W klasach
I odbywają się zajęcia na temat technik uczenia się i zapamiętywania. Organizowane są lekcje biblioteczne
pod kątem przygotowywania prezentacji maturalnych, lekcje teatralne (cykl spotkań w formie powtórek
i uzupełnienia wiedzy dot. literatury różnych epok), działa Dyskusyjny Klub Filmowy (poszerzenie oferty
edukacyjnej w kontekście wiedzy o kulturze), odbywają się wyjazdy na Zachodniopomorski Uniwersytet
Technologiczny oraz spotkania na temat przedsiębiorczości. Ankietowani uczniowie klas II (76 osób) najbardziej
chcieliby nauczyć się w szkole: języków obcych, przedmiotów ścisłych oraz dobrze przygotować się do matury
i do wyższych studiów. Ponadto uczniowie chcieliby nauczyć się: systematyczności, współpracy, organizacji
pracy, logicznego myślenia, lepszych kontaktów z innymi, samodzielności, kultury osobistej, dyscypliny
(oczekiwania uczniów są zbieżne z oczekiwaniami ankietowanych rodziców). Na pytanie: "Czy szkoła umożliwia
Ci nauczenie się tych najważniejszych dla Ciebie rzeczy?", ankietowani drugoklasiści odpowiedzieli: "raczej tak" 43 osoby ("zdecydowanie tak" - 2 osoby). Zdaniem ponad połowy (43 z 66) ankietowanych rodziców szkoła
"raczej" zaspokaja potrzeby edukacyjne ich dzieci ("zdecydowanie" o tym jest przekonanych 11 rodziców).
Oferta edukacyjna uwzględnia kształtowanie kompetencji potrzebnych na rynku pracy. Zdaniem dyrektora
w ofercie edukacyjnej szkoły uwzględnione jest m.in. kształcenie następujących kompetencji: znajomość języków
obcych, sprawne posługiwanie się komputerem, umiejętność pracy z ludźmi oraz kompetencje osobowościowe.
Do wymienionych wyżej przykładów nauczyciele dopowiadają: umiejętność w poszukiwaniu pracy, korzystanie
Str. 12/33
z różnych źródeł informacji, komunikatywność, umiejętność autoprezentacji, świadomy wybór drogi życiowej.
W opinii partnerów szkoły i przedstawicieli organu prowadzącego szkoła przygotowuje przede wszystkim
do egzaminu maturalnego i do podjęcia przez uczniów nauki na wyższych uczelniach.
Realizacja podstawy programowej jest, zdaniem dyrektora, monitorowana poprzez: analizę ilościową godzin
zajęć z danego przedmiotu i porównanie zrealizowanych treści z planem wynikowym oraz poprzez diagnozy
bieżące. Również w opinii nauczycieli realizacja podstawy programowej jest monitorowana, np. komisje
przedmiotowe sprawdzają, ile godzin (z wcześniej zaplanowanych) zostało zrealizowanych. Monitorowanie
realizacji podstawy programowej odbywa się także poprzez ocenianie bieżące uczniów i przeprowadzane wśród
nich diagnozy. Wnioski z tego monitoringu to m.in.: zwiększenie ilości godzin na naukę języków obcych;
rezygnacja z części materiału; ułożenie planu imprez tak, żeby uczniowie nie tracili lekcji; ustne egzaminy
maturalne w godzinach popołudniowych.
Oferta edukacyjna szkoły jest modyfikowana w celu umożliwienia pełniejszego rozwoju uczniów. Zdaniem
dyrektora, by umożliwić uczniom pełniejszy rozwój, w ofercie szkoły zostały wprowadzone m.in. następujące
zmiany: zatrudniono doradcę zawodowego; rozszerzono możliwość korzystania z zajęć dodatkowych poprzez
wprowadzenie zajęć z projektów unijnych (z matematyki, języka angielskiego, informatyki oraz podstaw
przedsiębiorczości) oraz modyfikowana jest oferta kół zainteresowań (np. powstało koło fotograficzne,
wprowadzono zajęcia dziennikarskie). Ankietowani nauczyciele (36 osób) podali m.in. następujące przykłady
zmian w ofercie szkoły: więcej zajęć pozalekcyjnych (zgodnie z rozpoznanymi potrzebami uczniów); dostęp
do Internetu; lepsze wyposażenie czytelni; utworzenie profilów klas stosownie do oczekiwań uczniów; zajęcia
wyrównawcze; współpraca ze szkołami w kraju oraz za granicą; różnorodna oferta wycieczek; akcje
organizowane przez samorząd i działające w szkole organizacje (np. PCK); fakultety dla klas maturalnych;
wolontariat; praca z uczniem zdolnym. Nieco ponad połowa (39 z 76) ankietowanych uczniów klas II uważa, że
szkoła pomaga im rozwijać ich zainteresowania (powyższe potwierdza ponad połowa - 42 z 66 - ankietowanych
rodziców uczniów klas II). W opinii partnerów zewnętrznych szkoły i przedstawicieli lokalnego samorządu oferta
edukacyjna szkoły modyfikowana jest pod kątem egzaminu maturalnego. W szkole organizowanych jest wiele
zajęć przygotowujących do matury: fakultety, zajęcia wyrównawcze, koła zainteresowań (np. Koło Żywego Słowa,
dziennikarskie, fotograficzne). W szkole działa Dyskusyjny Klub Filmowy, który organizuje np. maraton filmowy.
Ponadto uczniowie szkoły biorą udział w zajęciach Dyskusyjnego Klubu Książki w miejskiej bibliotece.
Szkoła realizuje nowatorskie rozwiązania programowe. Zdaniem dyrektora przykłady nowatorskich rozwiązań
programowych lub działań edukacyjnych wprowadzonych w szkole w ostatnim czasie to m.in.: realizacja unijnych
projektów edukacyjnych, które umożliwiają pełniejszy rozwój młodzieży (np. "Zbierz plon edukacji"); nowatorska
forma prowadzenia zajęć (e-learning); zgłoszenie szkoły do innowacji pedagogicznej (projekt unijny) polegającej
na prowadzeniu zajęć z podstaw przedsiębiorczości według nowej podstawy programowej (dzięki uczestnictwu
w tej innowacji uczniowie będą mieli szansę odbywania zajęć z nowymi środkami dydaktycznymi, np. z tablicą
interaktywną, kamerą cyfrową). Nauczyciele za nowatorskie rozwiązania programowe uważają: prezentacje
multimedialne przygotowywane przez uczniów zamiast tradycyjnej akademii (film, wystawa historyczna) oraz
udział nauczyciela w międzynarodowym kursie - dzielenie się wiedzą z innymi nauczycielami.
Poziom spełniania wymagania: B
Wymaganie: Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany
Komentarz:
W szkole wykorzystuje się zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej. Zdaniem dyrektora
uwzględnia je szkolny zestaw programów nauczania. Nauczyciele tworzą uczniom warunki do nabywania
następujących umiejętności: planowania, organizowania i oceniania własnej nauki i przyjmowania za nią
odpowiedzialności; skutecznego porozumiewania się w różnych sytuacjach, prezentacji własnego punktu
widzenia i uwzględniania poglądów innych ludzi; poprawnego posługiwania się językiem ojczystym i językami
obcymi; rozwiązywania problemów w sposób twórczy; poszukiwania, porządkowania i wykorzystywania informacji
z różnych źródeł oraz efektywnego posługiwania się technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi;
wykorzystywania wiedzy w praktyce. Ankietowani nauczyciele (36 osób) podają przykłady stosowanych przez
Str. 13/33
siebie w procesie nauczania zalecanych sposobów realizacji podstawy programowej: przy zastosowaniu
różnorodnych środków dydaktycznych - praca w grupach, twórcze rozwiązywanie problemów; na języku obcym:
podział klasy na grupy, niezbędne środki dydaktyczne, stosowanie odpowiednio dobranych metod, posługiwanie
się nowymi technologiami - zajęcia przy użyciu platformy e-learningowej, odnoszenie do praktyki zdobytej wiedzy
- zdobywanie certyfikatów z podstaw przedsiębiorczości. W opinii nauczycieli ograniczenia w stosowaniu
zalecanych warunków i sposobów realizacji podstawy programowej to przede wszystkim zbyt mała liczba godzin,
skromny sprzęt i ograniczenia lokalowe.
Procesy edukacyjne są planowane. Według słów dyrektora w szkole procesy edukacyjne są planowane m.in.
w taki sposób, żeby służyły realizacji podstawy programowej oraz realizowały koncepcję pracy szkoły. Szkoła
dba, aby zaplanowane procesy przebiegały zgodnie z opracowanymi przez nauczycieli planami wynikowymi
i harmonogramami pracy. Zdecydowana większość (31 z 36) ankietowanych nauczycieli twierdzi, że w szkole
planuje się procesy edukacyjne. Na pytanie: "Co uwzględnia Pan w planowaniu procesów edukacyjnych
w odniesieniu do przedmiotu, którego Pan naucza?", ankietowani nauczyciele wskazywali w następujący sposób:
"możliwości uczniów" - 34 wskazania; "potrzeby uczniów" - 33 wskazania; "czas potrzebny do zrealizowania
poszczególnych treści" - 25 wskazań; "liczebność klas" - 21 wskazań; "organizację roku szkolnego" - 19 wskazań.
Organizacja procesów edukacyjnych sprzyja uczeniu się. Ponad połowa (28 z 36) ankietowanych nauczycieli
twierdzi, że szkoła zapewnia im możliwość korzystania z potrzebnych podczas zajęć pomocy dydaktycznych.
Ponad połowa (29 z 36) ankietowanych nauczycieli jest zdania, że pomieszczenia, w których prowadzą zajęcia,
sprzyjają osiąganiu zamierzonych celów. Spośród ankietowanych uczniów klas II (76 osób) 35 z nich "kilka razy
w tygodniu" czuje zmęczenie z powodu liczby zajęć w szkole jednego dnia, "codziennie" - 21 osób; "raz
w tygodniu" - 16 osób; "rzadziej niż raz w tygodniu" - 3 osoby. Ankietowani uczniowie klas III (58 z 63) czują się
zmęczeni z powodu liczby zajęć w szkole. Zdaniem 44 (z 66) ankietowanych rodziców uczniów klas II plan lekcji
jest ułożony tak, że sprzyja uczeniu się. Analizując plan lekcji, można stwierdzić, że liczba godzin zajęć dla
poszczególnych klas jest rozłożona równomiernie na poszczególne dni tygodnia, a także w ciągu dnia (średnio po
7 - 8 lekcji dziennie). Zajęcia lekcyjne z przedmiotów ścisłych występują na przemian z przedmiotami
humanistycznymi. Lekcje rozpoczynają się o godz. 7.10 (rzadko) i najdłużej trwają do 15.05. Przeważają przerwy
10-minutowe, są trzy przerwy 5-minutowe i jedna przerwa - 20 min. Uczniowie mogą korzystać ze stołówki,
kawiarenki, sklepiku oraz automatu do ciepłych i zimnych napojów. Również liczebność klas (od 22 do 32
uczniów) pozwala na organizację procesów edukacyjnych w sposób sprzyjający uczeniu się. Wielkość sal
lekcyjnych jest odpowiednia do liczebności klas. W mniejszej sali odbywają się zajęcia z podziałem na grupy.
Stosowane w szkole metody nauczania sprzyjają uczeniu się. Zdaniem dyrektora przykłady działań nauczycieli,
które nakierowane są na zwiększenie efektywności procesu uczenia się w szkole to: praca nauczycieli
w komisjach przedmiotowych (wymiana doświadczeń i pomysłów); wzajemne wspieranie się nauczycieli;
motywowanie uczniów; jasne kryteria oceniania; wprowadzanie dodatkowych zachęt w formie "Króla
Sprawdzianu"; koła zainteresowań, fakultety, zajęcia wyrównawcze i zajęcia pozalekcyjne odpowiadające
oczekiwaniom uczniów. Według nauczycieli w szkole, w celu zwiększenia aktywności uczniów i ich poczucia
odpowiedzialności za proces uczenia się, stosuje się m.in. następujące metody nauczania: metody aktywizujące
(np. burza mózgów, analiza SWOT, ćwiczenia praktyczne); prezentacje multimedialne, projekty, filmy; lekcje
prowadzone przez uczniów, samoocenę uczniów. Ankietowani nauczyciele (36 osób) wymieniają najczęściej
następujące metody i formy pracy z uczniami sprzyjające uczeniu się: pracę w parach i w grupie; pracę z tekstem,
źródłem statystycznym, obrazem i filmem; metody aktywizujące i podające; prezentacje uczniowskie; ćwiczenia
utrwalające (wszystkie możliwe powtórki), praca samodzielna (np. z arkuszem egzaminacyjnym), dyskusja
na temat sposobów rozwiązania zadania. Na pytanie: "Jak często uczniowie mają szansę na Pana(i) zajęciach
pracować metodą projektu?", ankietowani nauczyciele odpowiedzieli: "raz na rok" - 13 osób; "kilka razy w roku" 12 osób; "rzadziej niż raz na rok" - 9 osób; "co miesiąc" - 2 osoby. Zdaniem ankietowanych nauczycieli na wybór
przez nich metod pracy z uczniami wpływają: możliwości uczniów - 32 wskazania, treści zajęć - 29 wskazań, cele
zajęć - 28 wskazań, potrzeby uczniów - 22 wskazania, liczba uczniów - 20 wskazań, dostęp do pomocy - 20
wskazań, miejsce realizacji zajęć - 16 wskazań, inicjatywy uczniów - 15 wskazań. W opinii ankietowanych
uczniów klas II (76 osób) na lekcjach są często wykorzystywane m.in. następujące urządzenia i pomoce: projektor
(47 wskazań), komputer (43 wskazania), internet (23 wskazania). Zdecydowana większość (68 z 76) uczniów
twierdzi, że pracują w grupach na "niektórych zajęciach". Na pytanie: "Jak często na zajęciach rozwiązujesz
problemy sformułowane przez nauczycieli lub uczniów?", ankietowani drugoklasiści (76 osób) odpowiedzieli: "na
Str. 14/33
większości zajęć" - 7 osób; "na niektórych zajęciach" - 56 osób; "nigdy" - 13 osób. Ankietowani uczniowie klas III
(63 osoby) stwierdzili, że w dniu badania pracowali w grupach, wykonując zadania: "nigdy" - 9 osób; "na
niektórych zajęciach" - 49 osób; "na większości zajęć" - 5 osób. W dniu badania ankietowani trzecioklasiści mieli
możliwość postawienia pytania i poszukiwania odpowiedzi na nie samodzielnie lub w grupie: "na większości
zajęć" - według 10 osób; "na niektórych zajęciach" - według 47 osób. W dniu ankietowania na lekcjach były
wykorzystywane, zdaniem trzecioklasistów, następujące urządzenia i pomoce: komputer (34 wskazania),
projektor (18 wskazań), internet (16 wskazań). Na pytanie, czy ucząc się w dniu badania, czuli się zaciekawieni,
42 uczniów odpowiedziało, że "nie", a "raczej tak"- odpowiedziało 21 osób. W dniu badania "zdecydowanie"
aktywnie uczestniczyło w zajęciach 6 (z 63) ankietowanych uczniów klas III; "raczej" aktywnie - 29 uczniów.
Spośród ankietowanych uczniów klas III 15 z nich uważa, że "dzisiaj ktoś pomógł im się zastanowić, czego się
nauczyli". Na obserwowanych zajęciach nauczyciele stwarzali uczniom możliwość samodzielnego wykonania
zadań. Na dwóch z czterech zajęć uczniowie pracowali w grupach (parach i zespołach wieloosobowych). Na
jednych z tych zajęć grupy tworzyli uczniowie siedzący razem w ławce, na drugich zajęciach skład grup kilka razy
zmieniał się, w zależności od rodzaju wykonywanych zadań. Na połowie obserwowanych zajęć nauczyciele
stosowali metody aktywizujące, na pozostałych zajęciach dominowała metoda podająca. Zaangażowanie uczniów
w wykonywanie zadań zależało od zastosowanej przez nauczyciela metody pracy oraz od atrakcyjności samego
zadania. Na dwóch z czterech obserwowanych zajęć nauczyciele wykorzystywali różne środki dydaktyczne:
teksty źródłowe, karty pracy, film, nagranie wokalno - muzyczne. Uczniowie nie korzystali z technologii
informacyjno - komunikacyjnych. Na obserwowanych zajęciach uczniowie przyporządkowywali notki biograficzne
do nazwisk postaci historycznych, rozwiązywali na tablicy zadania związane z wykresem funkcji liniowej oraz
testy maturalne, przedstawiali scenki rodzajowe, uzupełniali schematy. Na jednych z zajęć lekcyjnych
zastosowano indywidualizację pracy z uczniami (uzdolnionymi plastycznie). Nauczyciele kontrolowali sposób
wykonywania przez uczniów poszczególnych zadań. Obserwacja placówki pozwala stwierdzić, że szkoła stwarza
uczniom i nauczycielom możliwości korzystania z technologii informatyczno - komunikacyjnych. Posiada 3
pracownie komputerowe po 15 stanowisk. W czytelni znajdują się 4 stanowiska komputerowe, na korytarzu
szkolnym - 3 stanowiska oraz w pokoju nauczycielskim i w gabinecie nauczycieli wychowania fizycznego - po 1
stanowisku. Wszędzie jest bezprzewodowa łączność z Internetem. Ponadto w szkole są 3 projektory, 8 laptopów
oraz telewizory, magnetofony i odtwarzacze DVD w każdej sali lekcyjnej. Szkoła nie ma ograniczeń w tym
względzie.
Ocenianie uczniów daje im informację o ich postępach w nauce. Nieco ponad połowa (20 z 36) ankietowanych
nauczycieli "zawsze" przekazuje uczniom informację zwrotną, uzasadniającą ocenę; 14 nauczycieli czyni to
"prawie zawsze". Informacja zwrotna, zdaniem nauczycieli, najczęściej zawiera: przypomnienie kryteriów oceny
ucznia; wskazanie, nad czym musi uczeń jeszcze popracować, a co jest już pozytywne; omówienie odpowiedzi
ustnej bądź pracy pisemnej, nawiązanie do tematu zajęć; słabe i mocne strony realizacji danego zadania,
ewentualne przyczyny niepowodzeń; sposoby nadrobienia materiału; źródła, z jakich uczeń może skorzystać
do osiągnięcia zamierzonych celów. Ponad połowa (49 z 76) ankietowanych uczniów klas II "prawie zawsze" wie,
dlaczego otrzymała taką, a nie inną ocenę; 9 uczniów wie to "zawsze"; 16 uczniów - wie "rzadko". Zdaniem
prawie połowy (36 z 76) drugoklasistów nauczyciele, wystawiając ocenę, "rzadko" odnoszą się do tego,
co uczniowie umieli lub wiedzieli wcześniej; według 11 uczniów nauczyciele "nigdy" tego nie robią. Na pytanie:
"Czy nauczyciele, wystawiając ocenę, odnoszą się do Twoich wcześniejszych osiągnięć lub trudności?",
ankietowani uczniowie klas II odpowiedzieli: "rzadko" - 38 osób; "prawie zawsze" - 21 osób; "nigdy" - 13 osób.
W szkole są dokumenty potwierdzające monitorowanie jakości i efektywności procesu uczenia się uczniów.
Potwierdzają to plany nadzoru pedagogicznego w r. szk. 2008/2009 i 2009/2010, plan pracy Szkolnego
Doskonalenia Nauczycieli oraz harmonogram pracy komisji przedmiotowych na r. szk. 2010/2011.
Przeprowadzana jest diagnoza "Częstotliwość oceniania" (raz na semestr) oraz analizowany jest stopień realizacji
podstawy programowej (2 razy w roku). Zapisy w Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania w Zespole Szkół
Ponadgimnazjalnych nr 2 wskazują, że ocenianie zakłada dawanie uczniom informacji o postępach w nauce.
Obserwując placówkę, można stwierdzić, że w szkole są widoczne informacje o sukcesach uczniów. W gablotach
ściennych na korytarzach umieszczone są liczne puchary, na tablicach informacyjnych znajdują się gazetki
opisujące sukcesy sportowe, w konkursach i olimpiadach oraz osiągnięcia w nauce uczniów.
Ocenianie uczniów motywuje ich do dalszej pracy. Zdaniem ponad połowy (33 z 36) ankietowanych nauczycieli
uczniowie, dzięki informacji zwrotnej, jaką otrzymują od nauczycieli, są zmotywowani do pracy. Ankietowani
Str. 15/33
uczniowie klas II (76 osób), na pytanie: "Czy nauczyciele rozmawiają z Tobą na temat przyczyn Twoich sukcesów
w nauce?", udzielili następujących odpowiedzi: "nigdy" - 40 osób; "rzadko" - 25 osób; "często" - 8 osób ; "bardzo
często" - 2 osoby. Na pytanie: "Czy nauczyciele rozmawiają z Tobą na temat przyczyny Twoich trudności
w nauce?", drugoklasiści odpowiedzieli: "rzadko" - 39 osób; "nigdy" - 30 osób ; "często" - 5 osób; "bardzo często"
- 2 osoby. W opinii połowy (33 z 66) ankietowanych rodziców uczniów klas II "ocenianie motywuje dziecko
do dalszej pracy". Jedna trzecia (22 z 66) pytanych rodziców nie ma zdania na ten temat.
W szkole monitoruje się osiągnięcia uczniów. Zdaniem dyrektora monitoring ten prowadzony jest na bieżąco
oraz podsumowywany na koniec semestru poprzez: zbieranie od wychowawców danych dotyczących uczniów ze
średnią ocen powyżej 4,0; śledzenie aktywności uczniów w konkursach, olimpiadach i zawodach sportowych;
poprzez rozmowy z pedagogiem szkolnym i wychowawcami oraz poprzez ankiety do uczniów z zapytaniem, czy
oferta edukacyjna szkoły odpowiada oczekiwaniom uczniów i ich możliwościom. Według nauczycieli monitorują
oni osiągnięcia uczniów m.in. poprzez: prowadzenie diagnoz wstępnych i bieżących; ocenianie semestralne
i bieżące; udział uczniów w konkursach; analizę zapisów w zeszycie pochwał i uwag; informacje na stronie
internetowej szkoły, w prasie lokalnej, na gazetkach ściennych, w kronice szkolnej. Prawie połowa (17 z 36)
ankietowanych nauczycieli monitoruje postępy uczniów, "prowadząc analizę systematycznie w sposób
zorganizowany"; 13 nauczycieli "próbuje prowadzić systematyczną analizę"; 6 ankietowanych "prowadzi analizę,
gdy pojawia się taka potrzeba". Zdecydowana większość (29 z 36) nauczycieli monitoruje osiągnięcia "wszystkich
uczniów"; 6 nuaczycieli podczas monotorowania osiągnięć uczniów "koncentruje się na uczniach z problemami";
jeden nauczyciel - "koncentruje się na uczniach zdolnych". Ponad połowa (26 z 36) ankietowanych nauczycieli
twierdzi, że zakres monitoringu osiągnięć uczniów dotyczy wszystkich uczniów; według 5 nauczycieli zakres ten
dotyczy wybranych uczniów; a 3 nauczycieli jest zdania, że zakres monitoringu osiągnięć uczniów dotyczy
wybranych klas.
Procesy edukacyjne przebiegające w szkole są monitorowane. Według dyrektora monitoring ten prowadzony
jest m.in. poprzez: realizację diagnoz wstępnych (klasy I), bieżących (wszystkie klasy) i końcowych (klasy III);
pracę w komisjach przedmiotowych, w których np. opracowywane są wnioski z diagnoz i podejmowane wspólne
działania dotyczące organizacji konkursów i zawodów oraz tworzone są scenariusze lekcji zastępczych; a także
poprzez badanie częstotliwości oceniania w każdym przedmiocie i na każdej lekcji oraz poprzez monitorowanie
zapotrzebowania uczniów na organizację kół zainteresowań, fakultetów i zajęć wyrównawczych. Zdecydowana
większość (29 z 36) ankietowanych nauczycieli potwierdza, że w szkole monitoruje się procesy edukacyjne;
odmiennego zdania jest 6 nauczycieli. Na pytanie: "W jaki sposób monitoruje Pan(i) procesy edukacyjne?",
ankietowani nauczyciele udzielili m.in. następujących odpowiedzi: "analizuję wyniki uczniów"; "diagnozy wstępne
i bieżące"; "porównuję wyniki za I i II semestr"; "matury próbne, pytania i krótkie pisemne sprawdzenie wiedzy
z małego zakresu materiału"; "poprzez analizę postępów i osiągnięć uczniów"; "poprzez systematyczne
ocenianie".
Zdaniem dyrektora wnioski z monitoringu są wykorzystywane w planowaniu procesów edukacyjnych, np.:
wykorzystano wnioski z przeprowadzonych diagnoz, z monitorowania kół zainteresowań oraz z pracy komisji
przedmiotowych. Najważniejsze przykłady decyzji dotyczących procesów edukacyjnych, które, według dyrektora,
wynikają z monitoringu tych procesów, to np.: decyzja o przeprowadzaniu diagnoz z obowiązkowych przedmiotów
maturalnych o tej samej godzinie dla poziomu klas; decyzja o poszerzeniu oferty kół zaintersowań (zgodnie
z potrzebami uczniów); a także organizacja zajęć z języków obcych oraz drugiej godziny wychowania fizycznego
w grupach międzyoddziałowych. Według nauczycieli wykorzystanie wniosków wypływających z monitorowania
procesów edukacyjnych to: sporządzanie aneksów do planów wynikowych, organizowanie fakultetów dla
maturzystów oraz zajęć wyrównawczych (utrwalanie umiejętności, które wypadły słabo).
Współpraca nauczycieli i uczniów dotyczy procesów edukacyjnych. Zdaniem dyrektora podejmowane przez
szkołę działania uwzględniają propozycje i opinie uczniów. Są one brane pod uwagę np. przy tworzeniu oferty
zajęć pozalekcyjnych. Nauczyciele stwarzają uczniom możliwość prowadzenia części lub całości zajęć, podczas
których uczniowie prezentują swoje zainteresowania i wiedzę. Uczniowie mają wpływ na sposób rozwiązywania
zadań matematycznych (samodzielnie czy przy tablicy) oraz na to, czy zaplanowana ilość godzin na realizację
danego tematu jest odpowiednia. Nieco ponad połowa (19 z 36) ankietowanych nauczycieli bierze pod uwagę
opinie uczniów o tym, jak chcieliby się oni uczyć, na niektórych zajęciach; na większości zajęć opinie uczniów są
brane pod uwagę przez 14 nauczycieli. Nauczyciele biorą pod uwagę opinie uczniów o tym, jak powinien
Str. 16/33
przebiegać proces nauczania, np.: stosowanie atrakcyjnej dla uczniów metody pracy. Nieco mniej niż połowa (37
z 76) ankietowanych uczniów klas II stwierdziła, że nauczyciele pytają ich o opinie, w jaki sposób chcieliby uczyć
się na lekcjach - "na niektórych zajęciach"; prawie połowa (34 z 76) pytanych uczniów odpowiedziała, że
nauczyciele "nigdy" nie pytają ich o opinie, w jak sposób chcieliby się uczyć na lekcjach. Uczniowie, jako
przykłady zmian w szkole, które zostały przygotowane wspólnie przez nauczycieli i uczniów, podali: ustawienie
automatu z napojami, sprzedaż bułek w sklepiku szkolnym, zorganizowanie andrzejek i maratonu filmowego. Te
zmiany, ich zdaniem, działają na korzyść szkoły. Rodzice uważają, że nauczyciele niekiedy biorą pod uwagę to,
czego chcą uczniowie - np. pozwalają na prowadzenie lekcji przez uczniów, przygotowywanie przez nich
prezentacji. Ponad połowa (34 z 66) ankietowanych rodziców uczniów klas II uważa, że nauczyciele "rzadko"
uwzględniają opinie uczniów dotyczące tematyki zajęć czy sposobu prowadzania zajęć; natomiast 20 rodziców
jest zdania, że nauczyciele "często" uwzględniają takie opinie. Na obserwowanych zajęciach nauczyciele nie
pytali uczniów o sposób pracy na lekcji, a uczniowie nie zgłaszali pomysłów dotyczących sposobu ich pracy.
Nauczyciele stosują zróżnicowanie metody wspierania. Ankietowani nauczyciele (36 osób), na pytanie: "W jaki
sposób Pan(i) wspiera swoich uczniów w uczeniu się?", odpowiadają m.in. w następujący sposób: "poświęcam
swój czas, materiały"; "wspieram duchowo, przypominam przepisy i dodaję wiary w umiejętności"; "naprowadzam
na poprawny tok myślenia, zwracam uwagę na efektywne wykorzystanie czasu pracy"; "stwarzam dodatkowe
możliwości wykazania się uczniom zaangażowanym lub w różnych przypadkach losowych"; "prowadzę
dodatkowe zajęcia, konkursy"; "oceny i plusy z aktywności, nagroda słowna, pozytywne uwagi skierowane
do rodziców na zebraniach"; "wskazuję postępy, jakie uczynili; doceniam, chwalę za nawet najmniejszy sukces";
indywidualizuję pracę poszczególnych uczniów"; "daję szansę poprawy oceny ze sprawdzianu (ndst), stawiam
oceny za aktywność". Uczniowie i rodzice stwierdzili, że nauczyciele, aby zachęcić ich do nauki, stosują
na lekcjach różnorodne metody i formy pracy (nie tylko metodę podającą, ale wykorzystują także filmy,
doświadczenia, stosują pracę w grupach, prowadzenie lekcji przez uczniów), nagradzają uczniów (oceną, plusem,
pochwałą), prowadzą zajęcia wyrównawcze oraz pracują z uczniami indywidualnie. Zdaniem ankietowanych
nauczycieli stosują oni zróżnicowane metody motywowania: "pochwała ustna, oceny za aktywność"; "podaję
przykłady pozytywnych postaw"; "informacją zwrotną oraz pomocą w razie niezrozumienia tematu"; "daję zadania
dodatkowe dla chętnych"; "zachęcam do konkursów, olimpiad i projektów za dodatkowe oceny"; "upublicznianie
osiagnięć"; "poprzez systematyczne ocenianie i nagradzanie nawet niewielkich postępów"; "poprzez wskazywanie
mocnych stron"; "oferuję pomoc w rozwiązywaniu problemów". Według uczniów oprócz wymienionych wyżej
sposobów motywowania nauczyciele często wysyłają do nich komunikat: "dasz radę". W opinii rodziców,
uczestników wywiadu, motywacją są: pochwała, plusy, oceny, a także możliwość wykazania się przez ucznia, np.
w dodatkowej pracy (może to być poprawianie oceny lub zaprezentowanie przez ucznia swoich zainteresowań).
Wnioski z monitorowania osiągnięć uczniów są wdrażane. Według dyrektora przykłady działań podjętych
na podstawie wdrożonych wniosków z monitorowania osiągnięć uczniów to m.in.: wyłanianie "talentów" podczas
rekrutacji do szkoły (w celu otoczenia takich uczniów szczególną opieką, by mogli dalej rozwijać swoje
zainteresowania i umiejętności); typowanie uczniów do stypendiów Starosty Gryfińskiego, Prezesa Rady
Ministrów, "Zachodniopomorskie Talenty - regionalny system stypendialny, II edycja". Zdaniem nauczycieli
w szkole wdrożono m.in. następujące wnioski z monitorowania osiągnięć uczniów: wprowadzono aneksy
do planów wynikowych, zorganizowano zajęcia wyrównawcze i fakultety.
Informacja o postępach w nauce pomaga uczniom uczyć się. W opinii 9 (z 76) drugoklasistów nauczyciele
"często" rozmawiają z nimi o postępach w nauce i dzięki temu oni wiedzą, jak się mają uczyć. Spośród
ankietowanych uczniów klas III (63 osoby) 20 z nich deklaruje, że w dniu badania otrzymali od nauczyciela
wskazówkę, która pomogła im się uczyć. Uczniowie uczestniczący w wywiadzie stwierdzili, że w szkole rozmawia
się o tym, jak się uczyć. W pierwszych klasach prowadzone są zajęcia przez pedagoga zapoznające uczniów
z technikami szybkiego uczenia się i zapamiętywania, zorganizowany został wyjazd na spotkanie ze specjalistami
ze szkoły szybkiego zapamiętywania, wychowawcy rozmawiają z uczniami o tym, jak zagospodarować czas
na naukę. Te rozmowy pomagają uczniom w nauce. Ponad połowa (48 z 66) ankietowanych rodziców uczniów
klas II jest zdania, że informacja o wynikach dziecka uzyskana od nauczycieli pomaga mu się uczyć. Spośród
ankietowanych rodziców (66 osób) 53 z nich jest zdania, że ich dzieci umieją się uczyć.
Poziom spełniania wymagania: C
Str. 17/33
Wymaganie: Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli
Komentarz:
Nauczyciele współdziałają przy tworzeniu procesów edukacyjnych. Według 28 (z 36) ankietowanych
nauczycieli konsultują oni swoje plany zajęć edukacyjnych z innymi nauczycielami. W dokumentach szkolnych są
zapisy świadczące o wspólnym planowaniu przez nauczycieli procesów edukacyjnych: plany pracy
i sprawozdania komisji przedmiotowych; Plan pracy Szkolnego Doradztwa Nauczycieli (monitoring i ewaluacja
planów wynikowych; opracowania wyników egzaminów maturalnych, diagnoz wstępnych, bieżących i końcowych;
opracowanie programu naprawczego, szkolnego zestawu programów nauczania i podręczników).
Nauczyciele współpracują przy analizie procesów edukacyjnych. Zdaniem dyrektora w szkole analiza procesów
edukacyjnych zorganizowana jest m.in. poprzez: pracę komisji przedmiotowych (które analizują wyniki diagnoz,
monitorują realizację podstawy programowej, działalność kół zainteresowań, liczbę zrealizowanych godzin
lekcyjnych); monitoring częstotliwości oceniania oraz poprzez nadzór nad pracą komisji przedmiotowych.
Ankietowani nauczyciele (36 osób) podają następujące sposoby dokonywania analizy procesów edukacyjnych
zachodzących w szkole: "samodzielnie przeprowadzam analizę procesów, za które ponoszę odpowiedzialność"
(15 wskazań); "analizę podejmuję wspólnie z innymi nauczycielami, np. w zespołach zadaniowych" (30 wskazań);
"analizy tego typu są prowadzone z innymi nauczycielami przy okazji nieformalnych spotkań i rozmów" (7
wskazań). Powyższe potwierdzają nauczyciele uczestniczący w wywiadzie.
Nauczyciele wspierają się w organizacji i realizacji procesów edukacyjnych. Zdaniem dyrektora wzajemne
wspieranie się nauczycieli w tym zakresie polega głównie na: współpracy w komisjach przedmiotowych;
wymienianiu się pomysłami i ciekawymi scenariuszami zajęć; wspólnej organizacji imprez szkolnych i konkursów;
wspólnym analizowaniu wyników nauczania; wspólnym wyborze programów nauczania i podręczników oraz
na wspólnym monitorowaniu realizacji podstawy programowej. Ankietowani nauczyciele (36 osób), na pytanie
o to, jaką pomoc uzyskują od innych nauczycieli w planowaniu procesu nauczania, udzielili następujących
odpowiedzi: dzielenie się wiedzą i doświadczeniem (14 odpowiedzi), materiałami dydaktycznymi (6 odpowiedzi),
prowadzenie konsultacji w zespołach przedmiotowych/zadaniowych (5 odpowiedzi). Sześciu (z 36) nauczycieli
stwierdziło, że nie uzyskują oni żadnej pomocy; cztery osoby nie udzieliły odpowiedzi na pytanie. Zdaniem 24 (z
36) ankietowanych nauczycieli wsparcie, jakie uzyskują od innych nauczycieli, jest wystarczające. Nauczyciele
uczestniczący w wywiadzie deklarują, że wspierają się wzajemnie poprzez: przekazywanie informacji i materiałów
ze szkoleń; dzielenie się środkami dydaktycznymi; wspólne organizowanie konkursów szkolnych
i międzyszkolnych oraz poprzez dzielenie się doświadczeniem. Nauczyciele ujednolicili w ramach komisji plany
wynikowe, system oceniania oraz diagnozy. Zdaniem nauczycieli przykładem wzajemnego wspierania się jest
również opieka nad nauczycielami - stażystami.
Według dyrektora w wyniku wspólnie podjętych decyzji zostały wprowadzone w szkole m.in. następujące
zmiany dotyczące procesów edukacyjnych: zmieniono organizację diagnoz szkolnych, które obecnie
przeprowadzane są w jednakowym czasie w poziomie klas. W podejmowaniu decyzji brali udział dyrektor, lider
Szkolnego Doskonalenia Nauczycieli i przewodniczący komisji przedmiotowych. Efektem tej decyzji jest
usprawnienie i obiektywizm prowadzonych diagnoz. W realizację tej zmiany najbardziej zaangażowani byli
nauczyciele, którzy uczą przedmiotów maturalnych. Spośród 36 ankietowanych nauczycieli 25 z nich uważa, że
ich głos jest brany pod uwagę w trakcie podejmowania decyzji o wprowadzaniu koniecznych zmian w realizacji
procesów edukacyjnych. Nauczyciele proszeni o uzasadnienie tego, udzielają następujących odpowiedzi: praca
w komisjach przedmiotowych, zespołach samokształceniowych - wymiana poglądów, propozycji zmian, analiza
osiągnięć, formułowanie wniosków do dalszej pracy (9 odpowiedzi); a ponadto: "głos każdego nauczyciela
w szkole się liczy", "moje sugestie są uwzględnianie przez grono pedagogiczne", "konsultuję swoje poglądy
i podaję propozycje, które są raczej realizowane", "praca grupowa, nauczyciele współpracują i decyzje
podejmowane są wspólnie". Dziesięć ankietowanych osób nie sformułowało uzasadnienia do zadanego pytania.
Poziom spełniania wymagania: C
Wymaganie: Kształtuje się postawy uczniów
Str. 18/33
Komentarz:
W opinii dyrektora, aby działania wychowawcze prowadzone w szkole były spójne, tworzone są klasowe
programy pracy wychowawczej oparte na Programie Wychowawczym Szkoły oraz procedury wychowawcze;
a także odbywa się wymiana uwag dotyczących zachowań uczniów. Według nauczycieli Program Wychowawczy
Szkoły i Program Profilaktyki skorelowane są z klasowymi programami wychowawczymi i aktualizowane o nowe
zagadnienia (np. "cyberprzemoc", "dopalacze"). Utrzymaniu spójności działań wychowawczych służy też
opracowanie przez pedagoga szkolnego propozycji tematów lekcji wychowawczych dla nauczycieli,
zapoznawanie ich z wynikami ankiet prowadzonych przez pedagoga, funkcjonowanie (doraźnie) zespołu
wychowawczego (dyrektor, pedagog i nauczyciele uczący w danej klasie). Zdaniem nauczycieli przestrzegane są
procedury i tworzone nowe, a także udaje się wcześnie i skutecznie reagować na niebezpieczeństwo. Trudności
to - korzystanie przez młodzież z używek oraz jej agresja słowna. Spośród ankietowanych uczniów klas II (76
osób) 49 z nich czuje się traktowanych w równy sposób z innymi uczniami; 38 drugoklasistów uważa, że
nauczyciele traktują ich sprawiedliwie. Zdaniem pracowników niepedagogicznych w szkole dyskutuje się na temat
pożądanych postaw uczniów (pedagog szkoły, wicedyrektor ds.wychowawczych oraz wychowawcy).
Z respondentami rozmawia się w celu wzmożenia ich czujności w przypadku uczniów wagarujących. W opinii 53
(z 66) ankietowanych rodziców uczniów klas II to, w jaki sposób szkoła wychowuje, odpowiada potrzebom ich
dziecka.
Działania wychowawcze są adekwatne do potrzeb uczniów. W opinii nauczycieli diagnoza potrzeb
wychowawczych uczniów prowadzona jest m.in. poprzez ankietowanie uczniów (np. dotyczące ich oczekiwań
wobec szkoły) oraz poprzez przeprowadzanie diagnozy środowiska rodzinnego uczniów klas I. W wyniku tej
diagnozy określono następujące potrzeby uczniów: zapewnienie opieki uczniom z kłopotami zdrowotnymi,
uczniom posiadającym opinie poradni psychologiczno-pedagogicznej oraz uczniom z rodzin niepełnych (w tym
"eurosierotom"). Określono także potrzeby materialne i potrzeby wsparcia uczniów zdolnych (np. stypendia).
W celu zaspokojenia tych potrzeb szkoła współpracuje z poradnią, utrzymuje kontakt z psychologiem i psychiatrą,
opieką społeczną i Centrum Pomocy Rodzinie, składa wnioski o stypendia, a ponadto wychowawcy zapoznają
innych nauczycieli z opiniami poradni oraz informują rodziców o tym, w jakich instytucjach mogą oni szukać
pomocy. Zdaniem 52 (z 76) ankietowanych uczniów postawy promowane przez szkołę są zgodne z postawami,
które oni uważają za ważne.
Uczniowie uczestniczą w działaniach sprzyjających kształtowaniu pożądanych społecznie postaw. Ankietowani
nauczyciele, na pytanie o to, kiedy ostatnio w szkole miała miejsce dyskusja na temat pożądanych postaw
uczniów, odpowiedzieli w następujący sposób: "w przeciągu ostatnich sześciu miesięcy" - 25 nauczycieli; "między
6, a 12 miesięcy temu" - 3 nauczycieli; "dawniej niż rok temu" - 4 osoby; "nigdy" - 4 ankietowanych. Zdaniem
nauczycieli uczniowie biorą udział w działaniach kształtujących społecznie pożądane postawy i są to, według nich,
następujące działania: imprezy okolicznościowe, akcje charytatywne, wolontariat, prowadzenie konferencji
profilaktycznej, akcja Sprzątanie Świata. Działania inicjują uczniowie - liderzy, później angażują w nie całe klasy.
Spośród 76 ankietowanych uczniów klas II zapytanych o to, kiedy ostatnio w szkole brali udział w rozmowie
na temat odpowiedniego zachowania, 30 z nich odpowiedziało, że "w poprzednim roku szkolnym lub dawniej";
według 25 osób - "w tym semestrze". Odpowiedzi: "nigdy" udzieliło 14 licealistów; "w poprzednim semestrze" - 7
osób. Na pytanie o to, kiedy ostatnio w szkole brali udział w innych zajęciach związanych z zachowaniem
i relacjami z innymi ludźmi, 34 (z 76) ankietowanych uczniów odpowiedziało: "nigdy"; 16 osób - "kilka miesięcy
temu". "Około pół roku temu lub dawniej" - to odpowiedź 14 licealistów; według 12 drugoklasistów - "w ostatnim
miesiącu". Na jednych z obserwowanych zajęć w proces oceniania został włączony uczeń, który oceniał
aktywność swoich kolegów podczas lekcji.
Działania wychowawcze podejmowane w szkole są planowane i modyfikowane zgodnie z potrzebami uczniów
oraz z ich udziałem. Zdaniem dyrektora uczniowie uczestniczą w tworzeniu i zmianie szkolnego systemu
oddziaływań wychowawczych, np.: mają wpływ na tworzenie klasowych programów pracy wychowawczej;
proponują rodzaj kary za ucieczkę klasy z lekcji (np. porządkowanie terenu szkoły); Samorząd Uczniowski był
pomysłodawcą "Szczęśliwego numeru"; uczniowie wysuwają propozycje imprez szkolnych; samodzielnie
organizują przedsięwzięcie "Klasa gospodarzem miesiąca"; wprowadzają zmiany do kryterialnego systemu oceny
zachowania (np. w sprawie obuwia zmiennego); zbierają opinie gospodarzy klas (Samorząd Uczniowski);
zgłaszają propozycje zmian w organizacji pracy szkoły (np. w sprawie zamykania krat na korytarzach szkolnych).
Str. 19/33
Spośród 36 ankietowanych nauczycieli ponad połowa (25 osób) z nich uważa, że uczniowie uczestniczą
w tworzeniu i zmianie działań wychowawczych. Ankietowani nauczyciele podają następujące przykłady
uczestniczenia uczniów we współtworzeniu i modyfikowaniu działań wychowawczych: ustalanie tematyki godzin
wychowawczych (9 odpowiedzi); działalność samorządu uczniowskiego, w tym współpraca z Radą Rodziców (6
odpowiedzi); przedstawianie propozycji udziału w akcjach organizowanych w szkole i poza szkołą (5 odpowiedzi);
uczestnictwo w planowaniu pracy wychowawczej klasy (4 odpowiedzi). W opinii nauczycieli w szkole promowane
są: uczenie się na błędach, wytrwałość, dążenie do celu, odpowiedzialność, szacunek dla innych, altruizm,
empatia, zaangażowanie społeczne. Spośród 76 ankietowanych uczniów klas II 40 z nich uważa, że uczniowie
mają wpływ na to, jakie postawy są promowane w szkole. W opinii uczniów w szkole oczekuje się od nich
odpowiedzialności, kultury osobistej, umiejętności przyjmowania krytyki i pozytywnych komunikatów, godnego
reprezentowania szkoły, wrażliwości na potrzeby innych. Powyższe sądy zanjdują potwierdzenie w opiniach
rodziców.
Wnioski z analizy działań wychowawczych są wdrażane. Według słów dyrektora analiza działań
wychowawczych dotyczyła głównie: ewaluacji Programu Wychowawczego i Programu Profilaktyki, ewaluacji
procedur wychowawczych - modyfikacji istniejących i tworzenie nowych (wg potrzeb), monitorowania frekwencji
oraz przestrzegania WSO i PSO. Wnioski z analiz tych działań wykorzystano m.in. w następujący sposób:
wprowadzono nowe treści do Programu Profilaktyki (np. o "dopalaczach" czy "cyberprzemocy"); uaktualniono
zapisy w Programie Profilaktyki i Programie Wychowawczym; zmodyfikowano narzędzia służące monitorowaniu
frekwencji; zaostrzono regulamin oceniania zachowania uczniów w związku z nagminnym opuszczaniem przez
nich zajęć lekcyjnych; bardziej restrykcyjnie traktuje się uczniów naruszających regulamin szkoły (np. w sprawie
palenia papierosów, zmiany obuwia); organizowane są spotkania ze specjalistami do pracy z młodzieżą (np.
z lekarzami z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego, policją, strażnikami miejskimi, prokuratorem,
psychologiem); efektywniejsze jest także wspieranie rodziców w wychowaniu ich dzieci. Zdaniem nauczycieli
na podstawie analiz działań wychowawczych sformułowano i wdrożono następujące wnioski: zaktualizowano
i wprowadzono nowe procedury, zmodyfikowano programy wychowawcze, przeprowadzono lekcje wychowawcze
nt. aktualnego problemu ("dopalacze"), organizowane są apele porządkowe służące podsumowywaniu działań
wychowawczych i dydaktycznych.
Poziom spełniania wymagania: C
Wymaganie: Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych
Komentarz:
Nauczyciele znają możliwości swoich uczniów. Ponad połowa (24 z 36) ankietowanych nauczycieli diagnozuje
możliwości edukacyjne wszystkich uczniów, których uczą; 7 nauczycieli robi to w odniesieniu do większości
swoich uczniów; 2 nauczycieli diagnozuje nielicznych uczniów; a 2 osoby nie diagnozują możliwości
edukacyjnych swoich uczniów. Zdaniem ankietowanych nauczycieli z diagnoz wynikają m.in.: informacje
dotyczące możliwości ucznia i stopnia opanowania przez niego materiału nauczania; zmiany metod pracy
nauczycieli oraz dostosowanie poziomu nauczania do danej klasy.
Uczniowie osiągają sukcesy edukacyjne na miarę swoich możliwości. Zdaniem dyrektora czynniki, które
sprawiają, że uczniowie "średnio-zdolni" lub "wysoko-zdolni" nie osiągają w szkole sukcesu edukacyjnego, to
głównie czynniki społeczne (np. problemy komunikacyjne utrudniają dostęp do zajęć pozalekcyjnych) i rodzinne
(niepełna rodzina, alkoholizm). Zdaniem partnerów zewnętrznych szkoły i przedstawicieli organu prowadzącego
w miejscach, w których mieszkają uczniowie, pojawiają się problemy społeczne, głównie związane ze statusem
materialnym i ekonomicznym rodzin (bezrobocie i idąca za nim bieda oraz różnego rodzaju patologie). Połowa (38
z 76) ankietowanych uczniów klas II, myśląc o swoich wynikach pracy w szkole, uważa, że wszystko jest
w porządku; 25 z nich czuje niezadowolenie, że nie mogli zrobić więcej; 7 uczniów odczuwa radość; a 6 osób to
nie obchodzi. Ankietowani rodzice uczniów klas II, na pytanie: "W czym w szkole Pana(i) dziecko osiągnęłoby
sukces, gdyby otrzymało pomoc?" wskazywali następujące odpowiedzi: w nauce (41 wskazań), w sporcie (23
wskazania), w działaniach społecznych - samorząd, wolontariat, działania charytatywne (18 wskazań), w sztuce muzyka, plastyka (15 wskazań), nigdzie nie osiągnęłoby sukcesu (5 wskazań).
Str. 20/33
W szkole prowadzone są działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów. Według słów dyrektora dla
ograniczenia wpływu uwarunkowań społecznych i rodzinnych szkoła umożliwia uczniom kontakt z pedagogiem
szkolnym i psychologiem, kieruje uczniów do poradni psychologiczno-pedagogicznej, organizuje liczne koła
zainteresowań (DKF, literacko - recytatorskie, matematyczne, Szkolne Koło Wolontariusza, PCK, biologiczne,
kultury i języka włoskiego, geograficzno - turystyczne, fotograficzne, języka angielskiego, 6 kół sportowych),
fakultety oraz zajęcia wyrównawcze (z matematyki, języka polskiego, języka niemieckiego, geografii, doraźne).
Działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów, jakie prowadzi szkoła, to także, zdaniem dyrektora:
indywidualne przygotowywanie uczniów do konkursów i olimpiad, realizowanie projektów unijnych z dodatkowymi
zajęciami pozalekcyjnymi, wyjazdy na targi edukacyjne i targi pracy, uwzględnianie zaleceń poradni
psychologiczno-pedagogicznej, indywidualizacja pracy z uczniem na lekcji. Formy tych działań i odsetek uczniów
objętych nimi to: koła zainteresowań - ok. 58% wszystkich uczniów liceum, fakultety - 100% uczniów klas III,
zajęcia wyrównawcze - ok. 30% wszystkich uczniów. W szkole jest 9 uczniów posiadających opinie poradni
psychologiczno-pedagogicznej (głównie o dysleksji) - wszyscy są objęci odpowiednią terapią. W opinii rodziców
szkoła podejmuje starania, aby umożliwić uczniom odniesienie sukcesu na miarę ich możliwości - bada
predyspozycje uczniów w różnych dziedzinach - od działań społecznych, np. takich jak wolontariat, poprzez
naukę i sport. Nauczyciele prowadzą indywidualne rozmowy z rodzicami, organizowane są dla rodziców i uczniów
spotkania ze specjalistami. Spośród 66 ankietowanych rodziców 33 z nich uważa, że szkoła podejmuje starania,
by ich dzieci miały poczucie sukcesu w nauce na miarę swoich możliwości. Jako przykłady tych starań szkoły
ankietowani rodzice podali: chwalenie przez nauczycieli postępów uczniów; zaangażowanie nauczycieli;
motywowanie uczniów do dalszej i lepszej nauki; zachęcanie ich do udziału w konkursach i w zawodach
sportowych; nagradzanie osiągnięć (oceny, pochwały, zdjęcia, zapisy w Kronice Szkoły, informacje w gablotach
na korytarzu, artykuły w lokalnej prasie); docenianie wykonanej przez ucznia pracy; odpowiednie ocenianie;
nagradzanie za bardzo dobrą frekwencję; organizowanie dodatkowych zajęć dla słabszych uczniów; wiara
w możliwości uczniów; organizowanie diagnoz wstępnych i bieżących oraz próbnych matur. Także zdaniem
partnerów szkoły i przedstawicieli organu prowadzącego szkoła podejmuje działania, aby umożliwić wszystkim
uczniom odniesienie sukcesu na miarę ich możliwości, np. oprócz kół zainteresowań i zajęć wyrównawczych
organizowane są zajęcia sportowe (w ramach Miejskiego Klubu Sportowego "Energetyk" lub SKS-u) oraz
konkursy szkolne. Młodzież bierze też udział w konkursach międzyszkolnych (przedmiotowych i innych). Działa
system stypendiów za wyniki w nauce i za szczególne osiągnięcia sportowe. Efektem tych działań są coraz
wyższe wyniki uczniów w nauce, uzyskiwanie przez nich czołowych lokat w konkursach, jak również otwartość
uczniów na działania na rzecz innych (uspołecznianie młodzieży).
W szkole prowadzone są działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacji. Zdaniem dyrektora
uczniowie są w szkole motywowani do pełnego wykorzystania swoich możliwości poprzez: pochwały i motywację
słowną na zajęciach; ocenianie zgodne z WSO i PSO; ocenianie aktywności na zajęciach w formie plusów i ocen;
prezentację osiągnięć uczniów na apelach, w gablotach, na stronie internetowej szkoły, w prasie lokalnej;
pochwały wpisywane do zeszytów pochwał i uwag; nagrody książkowe za naukę, osiągnięcia sportowe, udział
w konkursach i olimpiadach. Według nauczycieli proces edukacji jest indywidualizowany m.in. poprzez: dobór
treści i metod nauczania do możliwości uczniów, uwzględnianie opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej,
organizowanie kół przedmiotowych i zajęć wyrównawczych. Spośród 76 ankietowanych uczniów klas II 27 z nich
uważa, że nauczyciele pomagają im uczyć się, gdy mają oni trudności z nauką. Według 45 (z 76) ankietowanych
uczniów nauczyciele mówią im, że mogą się nauczyć nawet trudnych rzeczy. Spośród 76 ankietowanych uczniów
36 z nich deklaruje, że czują, że nauczyciele w nich wierzą. Dwudziestu ośmiu ankietowanych rodziców (z 66
osób) ma poczucie, że ich dziecko w szkole traktowane jest indywidualnie.
Poziom spełniania wymagania: C
Obszar: Środowisko
Wymaganie: Wykorzystywane są zasoby środowiska na rzecz wzajemnego rozwoju
Str. 21/33
Komentarz:
Szkoła podejmuje inicjatywy na rzecz środowiska. Zdaniem dyrektora szkoła podejmuje działania na rzecz
różnych podmiotów działających w środowisku (innych szkół, lokalnego samorządu, Ośrodka Pomocy Społecznej
w Gryfinie, Gryfińskiego Domu Kultury, biblioteki publicznej, poradni psychologiczno-pedagogicznej, organizacji
pozarządowych, rodziców, kościoła, policji, placówek ochrony zdrowia, przedsiębiorstw). Według partnerów
zewnętrznych i przedstawicieli organu prowadzącego szkoła prowadziła działania na rzecz lokalnego środowiska,
np.: wolontariat, zorganizowanie pokazu filmowego połączonego z dyskusją po seansie. Na podstawie analizy
dokumentów można stwierdzić, że osoby, lokalne instytucje i organizacje mogły korzystać m.in. z następujących
działań szkoły: spotkania z psychologiem i pedagogiem szkolnym (dla rodziców i uczniów), spotkania wigilijne i z
okazji Dnia Edukacji Narodowej (dla emerytowanych nauczycieli), akcje charytatywne i wolontariackie (obejmują
mieszkańców lokalnego środowiska, osoby niepełnosprawne); wystawa Instytutu Pamięci Narodowej
(mieszkańcy).
Szkoła współpracuje z instytucjami i organizacjami działającymi w środowisku. Dyrektor uważa, że kluczowe
z nich to: poradnia psychologiczno-pedagogiczna (z którą współpraca polega na kontaktach pedagoga szkolnego
w sprawie uczniów posiadających opinie, udziale pracowników poradni w konferencjach profilaktycznych,
kierowaniu uczniów do poradni, organizacji spotkań z psychologiem, zajęć dla rodziców z przedstawicielami
poradni, udziale nauczycieli w szkoleniach organizowanych przez poradnię, wynajmowaniu pomieszczeń
szkolnych dla poradni), a także Gryfiński Dom Kultury - praca wolontariuszy przy organizacji różnych imprez
i festiwali (np."Włóczykij", Sztukomania, Fifart, WOŚP), udostępnianie bazy lokalowej, wypożyczanie środków
dydaktycznych, cykliczne spotkania z ciekawymi ludźmi, kino studyjne, teatr "Uhuru", teatr tańca "Voque".
Kolejnymi instytucjami, z którymi szkoła współpracuje, są: Biblioteka Publiczna w Gryfinie (udział uczniów
w Dyskusyjnym Klubie Książki, wystawy, spotkania literackie), Miejski Klub Sportowy "Energetyk", Towarzystwo
Miłośników Historii Ziemi Gryfińskiej (organizowanie wspólnych wystaw w szkole oraz w siedzibie Towarzystwa),
Młodzieżowy Ośrodek Sportu (współpraca z trenerami). Gryfińska Straż Miejska prowadzi zajęcia z młodzieżą,
szkoła natomiast użycza bazy dla Turnieju 2-osobowych Drużyn Straży Miejskiej Województwa
Zachodniopomorskiego. Współpraca szkoły w zakresie profilaktyki odbywa się z Zachodniopomorską Komendą
Policji, a Sekcja Prewencji Komendy Powiatowej Policji w Gryfinie prowadzi prelekcje, zajęcia w klasach i apele
porządkowe. Lokalna prasa - "Gazeta Gryfińska" - zamieszcza informacje o szkole, w ramach współpracy
prowadzone są warsztaty dziennikarskie w szkole; a gazeta - "7 Dni Gryfina" - zamieszcza teksty redagowane
przez licealistów. Uczniowie szkoły uświetniają sesje rady powiatu, np. prezentując programy artystyczne,
przedstawiając referaty (np. "Jak postrzegam wolność?" z okazji XX-lecia samorządności). Według dyrektora
najważniejsze inicjatywy, jakie szkoła podejmowała na rzecz środowiska lokalnego, to: zbiórka nakrętek na wózek
inwalidzki, wolontariat (Szkolny Klub Wolontariusza - pomoc małym dzieciom w nauce, współpraca z Ośrodkiem
Pomocy Społecznej w Gryfinie), wystawa zdjęć z IPN-u (dla uczniów szkół gryfińskich). Powyższe informacje
potwierdzają nauczyciele, partnerzy i dokumentacja szkolna. Z zasobów szkoły na zasadach non-profit korzystały
następujące podmioty: lokalny samorząd, ośrodek pomocy społecznej, szkoły i placówki edukacyjne, rodzice,
poradnia psychologiczno-pedagogiczna, kluby sportowe oraz straż miejska. Nauczyciele (36 osób) wskazują
następujące podmioty, z którymi współpracowali w tym i poprzednim roku szkolnym: rodzice (28), szkoły i inne
placówki edukacyjne (16), ośrodek pomocy społecznej (12), poradnia psychologiczno-pedagogiczna (11), dom
kultury (12), biblioteka (12), Centrum Pomocy Rodzinie (9), lokalny samorząd (8 wskazań), organizacje
pozarządowe (8), grupy nieformalne (3), kościoły i związki wyznaniowe (5); a także: przedsiębiorcy (8), policja (8),
placówki ochrony zdrowia (7), fundacje (5); ponadto: IPN, szkoły wyższe, hospicjum, Powiatowy Urząd Pracy
i Wojewódzki Urząd Pracy.
W działaniach szkoły są uwzględniane możliwości i potrzeby środowiska. Zdaniem dyrektora w tym
i poprzednim roku szkolnym szkoła zbierała informacje na temat potrzeb i możliwości środowiska, w którym
funkcjonuje, m.in. w następujący sposób: poprzez ścisłą współpracę z Ośrodkiem Pomocy Społecznej (za
pośrednictwem Szkolnego Klubu Wolontariusza), podczas spotkań z partnerami szkoły oraz gdy podmioty same
zgłaszały swoje potrzeby. W opinii dyrektora szkoła może zaspokajać m.in. następujące potrzeby: udostępnianie
bazy (aula, sale konferencyjne, baza sportowa), udzielanie pomocy poprzez działalność wolontariacką,
organizowanie różnego rodzaju akcji charytatywnych, pomoc przy organizowaniu różnych imprez miejskich.
Nauczyciele uważają, że szkoła może i zaspokaja potrzeby edukacyjne (podnosi poziom intelektualny środowiska
Str. 22/33
- pomoc dzieciom w nauce oraz kreuje postawy patriotyczne, prowadzi kształcenie dorosłych, edukację
sportową), potrzeby społeczne i materialne (działalność wolontariacka, np. akcja "Dziewczynka z zapałkami",
zbiórka żywności, współpraca z domem dziecka, Domem Pomocy Społecznej, użyczanie bazy - w tym strzelnicy)
oraz potrzeby kulturalne (współpraca z Gryfińskim Domem Kultury i Towarzystwem Miłośników Historii Ziemi
Gryfińskiej - wystawy kulturalne i historyczne). Zdaniem rodziców szkoła rozpoznaje potrzeby lokalnego rynku
pracy i pod tym kątem prowadzi doradztwo zawodowe. Szkoła użycza bazy jako lokalu wyborczego, obiektów
sportowych (sali gimnastycznej), sal do edukacji dorosłych. Powyższe potwierdzają partnerzy zewnętrzni szkoły
i przedstawiciele organu prowadzącego. Z analizy dokumentów wynika, że szkoła prowadzi m.in. następujące
działania uwzględniające analizę potrzeb i możliwości lokalnego środowiska: zbiórka zabawek (Szpital Dziecięcy
im. św. Wojciecha w Szczecinie); zbiórka pokarmu (Schronisko dla Zwierząt w Szczecinie); impreza mikołajkowa,
paczki (Ośrodek Pomocy Społecznej w Gryfinie); oddawanie krwi przez uczniów (Stacja Krwiodawstwa
w Gryfinie).
Współpraca szkoły z instytucjami i organizacjami działającymi w środowisku wpływa korzystnie na rozwój
edukacyjny uczniów. W opinii dyrektora prowadzone były przez szkołę we współpracy z podmiotami środowiska
lokalnego następujące działania dydaktyczne, wychowawcze lub organizacyjne: organizacja wyjazdów
i wycieczek szkolnych, zakup sprzętu dla szkoły, organizacja zajęć profilaktycznych, imprezy środowiskowe,
projekty edukacyjne. Za kluczowe działania dydaktyczne, wychowawcze lub organizacyjne dyrektor uważa:
organizowanie wyjazdów do Opery na Zamku w Szczecinie na przedstawienie muzyczne "Rent" (darmowy wstęp
dla uczniów klas I ufundowany przez Operę); zakup sprzętu dla szkoły (wyposażenie szkoły w gabloty na puchary
- ufundowane przez PZU); organizowanie zajęć psychologicznych dla uczniów i rodziców (współpraca z poradnią
psychologiczno-pedagogiczną); oprawa artystyczna imprez środowiskowych (Gala Ośrodka Pomocy Społecznej
w Gryfinie, Dzień Edukacji Narodowej w Starostwie Gryfińskim, wieczornice); pomoc przy organizacji imprez
w Gryfińskim Domu Kultury; projekty edukacyjne - konferencje profilaktyczne, spotkania z prokuratorem, panele
dyskusyjne w GDK-u, spotkania literackie w bibliotece miejskiej. Według dyrektora w procesie nauczania szkoła
korzysta m.in. z następujących zasobów środowiska lokalnego: z bazy Gryfińskiego Domu Kultury, z zasobów
Publicznej Biblioteki w Gryfinie, z wystaw organizowanych przez Towarzystwo Miłośników Historii Ziemi
Gryfińskiej, z zasobów intelektualnych Sądu Rejonowego w Gryfinie, Prokuratury, artystów gryfińskich, z zasobów
Powiatowego Urzędu Pracy w Gryfinie (spotkania z doradcą zawodowym), z basenu "Laguna" w Gryfinie.
Zdaniem ankietowanych nauczycieli podejmowali oni we współpracy z podmiotami środowiska lokalnego
następujące działania dydaktyczne, wychowawcze lub organizacyjne: organizacja wyjazdów i wycieczek
szkolnych (20 wskazań), stypendia dla najlepszych uczniów (6), zakup sprzętu dla szkoły (8), organizacja zajęć
pozalekcyjnych (20), organizacja zajęć profilaktycznych (6), prowadzenie lub współprowadzenie lekcji (13),
imprezy środowiskowe (8), pomoc socjalna dla uczniów (7), projekty edukacyjne (11), a ponadto: organizacja
wystaw, spotkania i prelekcje na temat środowiska lokalnego, diagnoza procesu wychowawczego. W opinii
rodziców i partnerów szkoła wykorzystuje zasoby i zaspokaja wszystkie potrzeby środowiska lokalnego. Zdaniem
dyrektora najważniejsze korzyści, jakie odnoszą uczniowie dzięki współpracy szkoły z podmiotami działającymi
w lokalnym środowisku, to: rozwój intelektualny, artystyczny, sportowy, emocjonalny, społeczny, a także
zdobywanie nowych umiejętności, możliwość kontaktu ze sztuką (kształtowanie postawy estetycznej). W opinii
nauczycieli uczestniczących w wywiadzie uczniowie dzięki współpracy z lokalnym środowiskiem nabywają
doświadczenie, aktywizują się, nawiązują kontakty, uczą się odpowiedzialności. Takie wnioski można wyciągnąć,
według nauczycieli, na podstawie zaangażowania uczniów, informacji od instytucji lokalnych oraz
od absolwentów. Z wywiadu z uczniami wynika, że w liceum organizowane są zajęcia dające szansę uczniom
na spotkanie z ludźmi spoza szkoły, np. z przedstawicielami prokuratury (rozmowy na temat wyboru przyszłej
drogi); szkołę odwiedzają reprezentanci uczelni wyższych. Organizowane są wyjazdy do teatru, spotkania
z dziennikarzami (warsztaty na temat pisania artykułów), wolontariat. Zajęcia takie są, zdaniem respondentów,
ważne i interesujące - uczą systematyczności, obowiązkowości, współpracy z innymi i wrażliwości na potrzeby
innych.
Poziom spełniania wymagania: A
Wymaganie: Wykorzystywane są informacje o losach absolwentów
Str. 23/33
Komentarz:
Szkoła wykorzystuje informacje o losach absolwentów do doskonalenia efektów nauczania i wychowania.
Połowa ankietowanych nauczycieli (18 z 36) deklaruje, że "od czasu do czasu" wykorzystuje informacje o losach
absolwentów do doskonalenia procesów edukacyjnych, 11 nauczycieli "sporadycznie". Cztery osoby takie
informacje wykorzystują "często", troje ankietowanych - "nigdy". Zdaniem nauczycieli informacje o losach
absolwentów są wykorzystywane w uczeniu i wychowaniu - absolwenci odbywają w szkole praktyki, opowiadają
licealistom o swoich doświadczeniach. Na podstawie informacji o losach absolwentów nauczyciele przedstawiają
młodzieży pozytywne i negatywne wzorce, tworzy się etos szkoły. Spośród 76 ankietowanych uczniów klas II 37
z nich twierdzi, że "bardzo sporadycznie" nauczyciele opowiadają im o losach absolwentów szkoły, 19 - że "od
czasu do czasu". Zdaniem 18 uczniów nauczyciele "nigdy" nie przekazują informacji o losach absolwentów.
Szkoła w różnych formach współpracuje ze swoimi absolwentami. Zdaniem dyrektora i nauczycieli współpraca
ta polega głównie na: monitorowaniu losów absolwentów, organizowaniu spotkań uczniów z absolwentami, np.
na godzinach wychowawczych - rozmowy o wyborze uczelni, rekrutacji, sukcesach, porażkach oraz pomocy
udzielanej przez absolwentów w prowadzeniu zajęć pozalekcyjnych. Ponadto współpraca polega
na przyjmowaniu absolwentów na praktyki studenckie, a także na współtworzeniu strony internetowej szkoły.
Ankietowani nauczyciele, na pytanie o to, czy podejmują współpracę z absolwentami, udzielili następujących
odpowiedzi: "od czasu do czasu" - 15 ankietowanych, "sporadycznie" - 6 osób, "nigdy" - 14 osób; "regularnie"
współpracuje 1 osoba.
Absolwenci są przygotowani do dalszego kształcenia lub funkcjonowania na rynku pracy na miarę swoich
możliwości. Spośród 36 ankietowanych nauczycieli 22 z nich jest zdania, że uczniowie tej szkoły potrzebują
korepetycji lub innych zajęć poza szkołą, aby zapewnić sobie możliwość dalszej nauki na uczelni (13 nauczycieli
uważa, że nie potrzebują). Ponad połowa ankietowanych uczniów klas II (44 z 76) ma poczucie, że kończąc tę
szkołę, będą dobrze przygotowani do dalszej nauki. Spośród 76 ankietowanych uczniów 33 z nich uważa, że aby
dostać się do wybranej przez siebie szkoły, "zdecydowanie" potrzebują korepetycji lub innych zajęć poza szkołą
("raczej" potrzebują - według 21 uczniów). Według 22 (z 66) ankietowanych rodziców ich dziecko, aby zapewnić
sobie możliwość dalszej nauki na uczelni, do której chce się dostać, będzie potrzebowało korepetycji lub innych
zajęć poza szkołą ("raczej" będzie potrzebowało - zdaniem 21 rodziców). Zdaniem partnerów zewnętrznych
szkoły i organu prowadzącego oferta szkoły jest zdecydowanie dostosowana do potrzeb obecnego rynku pracy.
Ankietowani rodzice (49 z 66) mają poczucie, że uczniowie tej szkoły są dobrze przygotowani do funkcjonowania
w dalszym życiu. Zdaniem dyrektora i nauczycieli, by przygotować uczniów do funkcjonowania na rynku pracy,
szkoła prowadziła w ostanim czasie m.in. następujące działania: spotkania z przedstawicielami Powiatowego
Urzędu Pracy w Gryfinie (z doradcą zawodowym), warsztaty na temat poszukiwania pracy, spotkania
z przedstawicielami wyższych uczelni i z doradcami Cechu Rzemiosł Różnych, wyjazdy na Targi Edukacyjne
do Szczecina i Poznania, udział w Powiatowych Targach Pracy w Gryfinie, wyszukiwanie przez doradcę
zawodowego warsztatów tematycznych związanych z poszukiwaniem pracy, realizacja projektu "Zbierz plon
edukacji" (zajęcia z przedsiębiorczości - zdobywanie umiejętności poszukiwanych na rynku pracy). Ankietowani
uczniowie klas II (76 sób) w większości uważają, że: są dobrymi uczniami, są samodzielni i aktywni, a także, że
lubią kontakty z ludźmi.
Poziom spełniania wymagania: D
Wymaganie: Promowana jest wartość edukacji
Komentarz:
Szkoła prezentuje i upowszechnia informacje o ofercie edukacyjnej oraz podejmowanych działaniach
i osiągnięciach. W opinii dyrektora szkoła informuje o swojej ofercie, działaniach i osiągnięciach w następujący
sposób: przygotowywane są specjalne informatory, ulotki i foldery na temat działalności szkoły; szkoła ma własną
stronę internetową; informacje tego typu umieszczane są na tablicach ogłoszeń; a także szkoła cyklicznie
prezentuje się w lokalnych mediach (ogłoszenia i artykuły w prasie lokalnej, audycje radiowe, udział
w programach lokalnej TV). Ponadto w ramach promocji szkoły organizowane są wyjścia do lokalnych gimnazjów,
gimnazjaliści zapraszani są do szkoły (np. w Dzień Otwarty Szkoły) oraz odbywają się zawody i konkursy
Str. 24/33
międzyszkolne. Ostatnio szkoła upowszechniła w lokalnym środowisku m.in. następujące informacje o ofercie,
działaniach lub osiągnięciach uczniów: informacje o akcji "Dziewczynka z zapałkami" (w lokalnej prasie),
o Jesiennym Biegu na Orientację (na stronie internetowej szkoły i w lokalnej prasie), o zajęciu I miejsca we
współzawodnictwie sportowym szkół w ramach Wojewódzkiej Licealiady w roku szkolnym 2009/2010 (strona
internetowa szkoły, lokalna prasa). Nie więcej niż miesiąc temu szkoła podejmowała działania
promocyjno-informacyjne dotyczące swojej działalności lub osiągnięć uczniów. Powyższe potwierdza analiza
dokumentów. Rodzice oraz partnerzy zewnętrzni szkoły i przedstawiciele organu prowadzącego podają znane im
przykłady osiągnięć uczniów w ostatnim czasie: sukcesy uczniów na olimpiadach przedmiotowych i w zawodach
sportowych, przyznanie uczniom stypendiów naukowych. Do podanych przykładów rodzice dodają udział
przedstawicieli szkoły w ważnych wydarzeniach i uroczystościach, nagrody i wyróżnienia przyznawane
nauczycielom i innym pracownikom szkoły, otrzymanie przez szkołę dotacji/grantu, zrealizowanie przez nią
projektu lub udział w akcji społecznej. Spośród 66 ankietowanych rodziców 20 z nich dobrze i bardzo dobrze
ocenia informacje na temat osiągnięć szkoły; 9 twierdzi, że brak jest takich informacji. Na zadane pytanie 30
rodziców nie udzieliło odpowiedzi. Natomiast zadaniem partnerów zewnętrznych szkoły informacje na temat
osiągnięć uczniów liceum są wystarczające.
Szkoła informuje o celowości i skuteczności swoich działań, co, według ankietowanych nauczycieli (36 osób),
odbywa się w sposób następujący: 29 nauczycieli mówi rodzicom, jaki jest cel edukacyjny działań, które realizują
(30 ankietowanych rodziców uczniów klas II - z 66 - twierdzi, że są o tym informowani); 32 nauczycieli informuje
rodziców o celu wychowawczym działań, które realizują (otrzymywanie takich informacji potwierdza 32 rodziców);
21 nauczycieli mówi rodzicom o tym, jakie cele chce realizować szkoła (29 rodziców twierdzi, że są o tym
informowani). O tym, jakie działania szkoły sprawdzają się ze względu na ich wartość edukacyjną, informuje
rodziców 16 nauczycieli, a 17 nauczycieli mówi, jakie działania szkoły sprawdzają się ze względu na ich wartość
wychowawczą (powyższe potwierdza 20 rodziców). Zdaniem partnerów szkoły i przedstawicieli organu
prowadzącego pracownicy szkoły informują samorząd o tym, jaki jest sens edukacyjny i wychowawczy działań,
które realizują; jakie cele chce realizować szkoła; a także o tym, jakie działania szkoły sprawdzają się ze względu
na ich wartość edukacyjną i wychowawczą.
Szkoła prowadzi działania w lokalnej społeczności promujące wartość uczenia się przez całe życie. Zdaniem
dyrektora w tym lub poprzednim roku szkolnym szkoła prowadziła następujące działania edukacyjne dla dorosłych
(lokalnego środowiska): szkolenia, kursy, warsztaty, spotkania z ciekawymi ludźmi, akcje społeczne, działania
informacyjne. Kluczowe działania edukacyjne dla dorosłych to, zdaniem dyrektora, m.in.: spotkania dla rodziców
z psychologiem (na podstawie ankiet dla rodziców sformułowano potrzebę i tematykę tych spotkań) oraz Dni
Otwarte Szkoły (2 razy w roku). Powyższe potwierdzają partnerzy zewnętrzni szkoły i przedstawiciele lokalnego
samorządu. Z ankiet dla rodziców wynika, że szkoła prowadziła następujące działania edukacyjne dla rodziców
lub innych dorosłych: szkolenia, kursy, warsztaty (23 odpowiedzi); projekty edukacyjne (6); konkursy (9);
spotkania z ciekawymi ludźmi (11); a także akcje społeczne (10); działania informacyjne (6). Siedmioro rodziców
jest zdania, że nie było takich działań. W dokumentach szkoły są opisane m.in. następujące działania promujące
wartość uczenia się: spotkania z pracownikami naukowymi uczelni wyższych (zapisy w dziennikach lekcyjnych),
deklaracje uczestnictwa w projektach unijnych, wyjazdy na Targi Edukacyjne do Szczecina i Poznania (karty
wycieczek), promowanie wartości uczenia się na godzinach wychowawczych (zapisy w dziennikach lekcyjnych).
Przedstawiciele lokalnego środowiska pozytywnie postrzegają szkołę. Są zdania, że dba ona o jakość uczenia
się. W opinii 45 (z 66) ankietowanych rodziców szkoła dba o jakość uczenia się. Respondenci uważają, że wyniki
szkoły są wyższe, uczniowie startują w konkursach i mają osiągnięcia, uczestniczą w zajęciach pozalekcyjnych,
angażują się w życie kulturalne szkoły i miasta, a nauczyciele podnoszą swoje kwalifikacje. Zdaniem partnerów
zewnętrznych szkoły i przedstawicieli organu prowadzącego nauczycielom i innym pracownikom szkoły
"zdecydowanie" zależy na współpracy z lokalnym środowiskiem. W opinii 52 (z 66) ankietowanych rodziców
nauczycielom i innym pracownikom szkoły zależy na współpracy z rodzicami.
Poziom spełniania wymagania: B
Wymaganie: Rodzice są partnerami szkoły
Str. 25/33
Komentarz:
Szkoła pozyskuje i wykorzystuje opinie rodziców na temat swojej pracy. Zdaniem dyrektora i nauczycieli
rodzice dzielą się z nimi swoimi opiniami na temat pracy szkoły i procesu nauczania podczas: zebrań z rodzicami,
indywidualnej rozmowy w ramach wyznaczonych godzin spotkań dla rodziców (potwierdza to większość
nauczycieli), a także podczas indywidualnych rozmów poza wyznaczonymi godzinami spotkań z rodzicami (co
potwierdza nieco mniej niż połowa nauczycieli), przy okazji uroczystości i imprez szkolnych/ klasowych oraz
podczas ankietowania (tak deklaruje dziesięcioro nauczycieli). Rodzice uczniów klas II (66 osób) w ankietach
podają przykłady następujących sytuacji, w których dzielili się z nauczycielami lub dyrekcją szkoły swoimi
opiniami na temat pracy szkoły i sposobu nauczania: zebrania rodziców (57 wskazań), indywidualne rozmowy
w ramach wyznaczonych godzin spotkań dla rodziców (27 wskazań), indywidualne rozmowy poza wyznaczonymi
godzinami spotkań dla rodziców (8 wskazań), przy okazji uroczystości i imprez szkolnych lub klasowych (7
wskazań). Spośród ankietowanych rodziców 54 (z 66) jest zdania, że nauczyciele poświęcają odpowiednią ilość
czasu na kontakty z nimi. Według połowy ankietowanych rodziców (33 osoby) w szkole tworzone są możliwości
do dzielenia się przez nich opiniami na temat funkcjonowania szkoły. Na podstawie obserwacji można stwierdzić,
że na tablicach informacyjnych w szkole są podane informacje na temat zebrań rodziców, terminów
indywidualnych spotkań dyrekcji z rodzicami, terminów indywidualnych spotkań nauczycieli z rodzicami, a także
informacje o Dniu Otwartym Szkoły.
Zdaniem dyrektora i nauczycieli opinie rodziców są brane pod uwagę przy planowaniu działań szkoły.
Przykłady działań szkoły, na które wpływ miały opinie rodziców, to m.in.: spotkania z psychologiem (wybór
tematyki spotkań), forma i sposoby kontaktu ze szkołą (na podstawie ankiet do wszystkich rodziców), tworzenie
nowej strony internetowej (inicjatywa Rady Rodziców), współtworzenie Programu Profilaktyki, opiniowanie
Programu Wychowawczego, organizacja wyjazdów na Targi Edukacyjne do Szczecina i Poznania, plany
dotyczące prowadzenia dziennika elektronicznego. Powyższe potwierdzają rodzice uczestniczący w wywiadzie.
Według 27 (z 36) ankietowanych nauczycieli opinie rodziców są brane pod uwagę przy planowaniu działań szkoły
(odpowiedzi: "zdecydowanie tak" udzieliło 7 nauczycieli). Spośród ankietowanych rodziców (66 osób) 39 z nich
jest zdania, że opinie rodziców są brane pod uwagę przy planowaniu działań szkoły.
W opinii dyrektora szkoła wspiera rodziców w wychowaniu w następujący sposób: rodzice (w zależności
od potrzeb) mają możliwość skorzystania z pomocy pedagoga szkolnego lub psychologa, mogą skorzystać
z warsztatów psychologicznych doskonalących umiejętności wychowawcze, są kierowani do poradni
psychologiczno-pedagogicznej, a ponadto szkoła prowadzi profilaktykę zachowań ryzykownych. Kluczowe
działania szkoły w zakresie wspierania rodziców w wychowaniu to, według dyrektora, np.: możliwość skorzystania
z pomocy pedagoga szkolnego (codziennie) lub psychologa (2 razy w roku i częściej - w zależności
od zapotrzebowania). Ankietowani nauczyciele (36 osób) podają następujące sposoby wspierania przez nich
rodziców w wychowaniu dzieci: utrzymują stały kontakt z rodzicami (25 wskazań), starają się poznać sytuację
życiową uczniów i ich rodzin (31 wskazań), w zależności od potrzeb prowadzą indywidualne lub grupowe
spotkania z rodzicami (21 wskazań), służą radą i wsparciem w sytuacjach problemowych (31 wskazań),
doradzają, gdzie rodzice mogą szukać wsparcia (24 wskazania). Ankietowani rodzice (66 osób) podają
następujące formy wsparcia wychowawczego oferowane przez szkołę: wychowawca współpracuje z rodzicem (56
wskazań), szkoła oferuje pomoc pedagoga szkolnego (41) i psychloga (19), pośredniczy w uzyskaniu pomocy
zewnętrznych instytucji, np. poradni psychologiczno-pedagogicznej (15), poradnictwo wychowawcze (4), opieka
socjalna (8), dyrektor współpracuje z rodzicami (11), nauczyciele współpracują z rodzicami (19). Za rzeczywiście
pomocne ankietowani rodzice uważają następujące formy wsparcia oferowane przez szkołę: pomoc pedagoga
szkolnego lub psychologa (49), prowadzenie warsztatów psychologicznych doskonalących umiejętności
wychowawcze (11), pomoc poradni psychologiczno-pedagogicznej (18), opieka socjalna (9), doradztwo w ramach
indywidualnych lub grupowych spotkań z nauczycielem, wychowawcą (18), udzielanie rad i wsparcia przez
nauczycieli (wychowawców) w sytuacjach problemowych (23). Na podstawie obserwacji szkoły można stwierdzić,
że w widocznym miejscu wywieszone są informacje o godzinach dyżurów nauczycieli dla rodziców, o godzinach
dyżurów dyrekcji szkoły dla rodziców oraz o innych formach kontaktu (telefon, adres mailowy). W widocznym
miejscu są również wywieszone informacje skierowane do rodziców na temat wychowania, np. o problemach
wychowawczych czy jak rozmawiać z dzieckiem. W dokumentach szkoły są opisane formy wsparcia rodziców
w wychowaniu, takie jak: pomoc pedagoga szkolnego lub psychologa, prowadzenie warsztatów psychologicznych
doskonalących umiejętności wychowawcze, pomoc poradni psychologiczno-pedagogicznej, poradnictwo
Str. 26/33
wychowawcze, opieka socjalna, pomoc doradcy zawodowego, a ponadto wsparcie finansowe uczniów
w przypadkach losowych przez Radę Rodziców oraz spotkania z psychologiem, a także informacje o egzaminach
maturalnych, warsztatach "Jak radzić sobie ze stresem". Według 32 (z 36) ankietowanych nauczycieli rodzice są
w wystarczającym stopniu informowani przez nauczycieli o sukcesach dzieci. Spośród 66 ankietowanych
rodziców 53 z nich jest zdania, że są wystarczająco poinformowani przez szkołę na temat sukcesów swojego
dziecka. Zdaniem 34 ankietowanych nauczycieli rodzice są w wystarczającym stopniu informowani przez
nauczycieli o trudnościach, jakie mają dzieci - w opinii 52 (z 66) ankietowanych rodziców szkoła dostarcza
wystarczających informacji na temat trudności, jakie ma w szkole ich dziecko. Zdaniem dyrektora na działania
szkoły rodzice lub ciała przedstawicielskie rodziców (Rada Rodziców, rady klasowe) mają duży wpływ. Każda
propozycja RR jest dyskutowana, a większość jest realizowana. Rady klasowe współtworzą klasowe programy
wychowawcze, regulaminy i procedury szkolne; organizują wycieczki, imprezy i spotkania klasowe; opiniują
zmianę nauczyciela uczącego w klasie.
Rodzice współdecydują w sprawach szkoły i uczestniczą w podejmowanych działaniach, na dowód czego
nauczyciele podają następujące przykłady: udział rodziców w tworzeniu strony internetowej szkoły, organizacji
studniówki, spotkaniach z psychologiem. Potwierdzają to w wywiadzie rodzice, którzy do powyższych dodają
przykłady działań: opiniowanie programu wychowawczego i profilaktyki, udzielanie pomocy w przygotowywaniu
imprez szkolnych (andrzejek, wigilii klasowych) i charytatywnych. Według 8 ankietowanych rodziców (z 66) nie
brali oni udziału w żadnych działaniach, 2 - nie pamięta takich działań, 41 rodziców nie udzieliło odpowiedzi
na zadane pytanie.
Zdaniem 24 (z 36) ankietowanych nauczycieli rodzice uczestniczą w podejmowaniu decyzji dotyczących życia
szkoły ("zdecydowanie tak" odpowiedziało 4 nauczycieli). Ankietowani nauczyciele podają przykłady konkretnych
decyzji, na które mieli wpływ rodzice: nowa strona internetowa szkoły (14 odpowiedzi), organizacja studniówki (12
odpowiedzi) i wycieczek (11), imprezy szkolne (6), wyrażenie zgody na uczestnictwo uczniów w zajęciach
na basenie, lekcjach religii, zajęciach dodatkowych, wpływ na program wychowawczy i program profilaktyki,
ustalenie formy kontaktów z rodzicami, wystrój sali lekcyjnej, pozyskanie mebli dla szkoły i internatu, wpływ
na zmianę nauczyciela, organizowanie zajęć ze specjalistami. Spośród ankietowanych rodziców (66 osób), 20
z nich deklaruje, że współuczestniczyli w podejmowaniu decyzji dotyczących życia szkoły. Nieliczni ankietowani
rodzice podają przykłady decyzji dotyczących życia szkoły, w których podejmowaniu brali udział: spotkanie nt.
remontu, ustalenie sposobu i częstotliwości kontaktów rodziców ze szkołą, ustalenie tematyki spotkań
z psychologiem, udział w ankietowaniu, praca w Radzie Rodziców. Zdaniem rodziców biorących udział
w wywiadzie uczestniczyli oni w decyzjach dotyczących szkoły w zakresie dofinansowania zakupów środków
dydaktycznych i urządzania pracowni. Rada Rodziców opiniuje i współfinansuje doposażenie szkoły (komputery,
pracownia chemiczna). Z analizy dokumentów wynika, że rodzice lub ciała przedstawicielskie rodziców (Rada
Rodziców, rady klasowe, itp.) mają wpływ m.in. na decyzje: dotyczące kwestii dydaktycznych (np. opiniowanie
projektu Koncepcji pracy szkoły, wnoszenie uwag do planu i harmonogramu pracy szkoły); dotyczące kwestii
wychowawczych (np. opiniowanie Programu Wychowawczego, współtworzenie Programu Profilaktyki); dotyczące
kwestii organizacyjnych (np. sposoby i formy kontaktu rodziców z nauczycielami i dyrektorem szkoły, organizacja
"studniówek" szkolnych).
Poziom spełniania wymagania: C
Obszar: Zarządzanie
Wymaganie: Funkcjonuje współpraca w zespołach
Komentarz:
Nauczyciele są zaangażowani w pracę zespołów. W opinii dyrektora w pracę zespołów szkolnych "większość
nauczycieli angażuje się w wystarczającym stopniu". Zdaniem połowy (18 z 36) ankietowanych nauczycieli
w pracę zespołów szkolnych angażuje się większość z nich; według 8 ankietowanych - angażują się wszyscy
Str. 27/33
nauczyciele. Ankietowani nauczyciele (36 osób) wskazywali zaangażowanie w pracę następujących zespołów:
wychowawczy i profilaktyczny (16 wskazań); programowy - praca nad treściami nauczania (14 wskazań);
szkoleniowy - doskonalenie zawodowe nauczycieli (12 wskazań); organizacja imprez dla uczniów, rodziców
lub nauczycieli (10 wskazań); metodyczny - rozwijanie metody pracy z uczniem (9 wskazań); ds. współpracy
z otoczeniem zewnętrznym szkoły (8 wskazań); ds. zarządzania szkołą - planowanie i organizacja działalności
szkoły (2 wskazania); inne (np. przedmiotowy, Uczniowski Klub Sportowy - 7 wskazań).
Zdaniem dyrektora i prawie połowy (16 z 36) ankietowanych nauczycieli zespoły, które działają w szkole,
dokonują analizy efektów swojej pracy, stosując regularnie procedury ewaluacyjne. Według 10 (z 36) nauczycieli
zespoły, w których uczestniczą, dokonują spontanicznej refleksji nad efektami po zakończeniu pracy lub jakiegoś
jej etapu. Pięciu nauczycieli twierdzi, że w zespołach zdają się na ocenę zwierzchników lub zewnętrznych
ewaluatorów. Dwie osoby są zdania, że ocena i refleksje dotyczące efektów pracy zespołów pojawiają się
spontanicznie w sytuacjach błędów i trudności. Według nauczycieli uczestniczących w wywiadzie efekty pracy
zespołów analizowane są na spotkaniach komisji przedmiotowych raz w miesiącu, a zespołu wychowawczego raz na semestr. Odbywają się także dyskusje na temat planów pracy zespołu wychowawczego i profilaktycznego
oraz na temat opracowywanych procedur.
Nauczyciele wspólnie planują działania w szkole, opierając się na analizie efektów pracy zespołów. W opinii
dyrektora i jednej czwartej (9 z 36) ankietowanych nauczycieli "zdecydowana większość" działań planowana jest
wspólnie z innymi nauczycielami. Zdaniem prawie połowy (16 z 36) ankietowanych nauczycieli "większość"
działań w szkole jest planowana wspólnie z innymi nauczycielami (8 osób uważa, że "większość" działań
planowana jest indywidualnie; a "zdecydowana większość" działań planowana jest indywidualnie według 2 osób).
Na pytanie: "Jaka część tego planowania opiera się na analizie efektów pracy zespołów?", ankietowani
nauczyciele (36 osób) odpowiedzieli: "całość" - 3 osoby; "większość" - 21 osób; "niewielka część" - 5 osób; "nic" 2 osoby. Jako przykłady planowania pracy zespołu, opartego na analizie efektów tej pracy, ankietowani
nauczyciele podawali: podział obowiązków, przygotowywanie tematyki godzin zastępczych; stworzenie
harmonogramu pracy zespołu uwzględniającego termin i sposób przeprowadzania diagnoz oraz opracowywania
ich wyników, przeprowadzania konkursów szkolnych, sporządzanie przez komisje przedmiotowe sprawozdań
z pracy zespołu w danym roku i wprowadzanie wniosków do planu pracy na rok kolejny (13 nauczycieli nie podało
żadnego przykładu).
Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy. Zdaniem dyrektora problemy w szkole rozwiązywane są
zespołowo, przez specjalnie wyznaczone do tego osoby (np. dyrektor i pedagog) oraz z pomocą ekspertów.
Według nauczycieli, napotykając na problemy w pracy, odwołują się oni do pomocy zespołów, np.
wychowawczego (wspólnie podejmują decyzje). Ponadto nauczyciele codziennie wymieniają się swoimi
doświadczeniami, dzielą się scenariuszami zajęć i pomocami dydaktycznymi oraz prowadzą lekcje koleżeńskie
i otwarte. Ankietowani nauczyciele (36 osób), na pytanie: "Jak często korzysta Pan(i) z pomocy innych nauczycieli
w rozwiązywaniu problemów, które napotyka Pan(i) w szkole?", odpowiedzieli: "często" - 16 osób; "bardzo często"
- 5 osób; "rzadko" - 11 osób; "nie mam takiej potrzeby" - 3 osoby. Spośród ankietowanych nauczycieli (36 osób)
29 z nich uważa, że zespoły zadaniowe pomagają im w rozwiązywaniu pojawiających się w pracy problemów.
Według słów dyrektora w szkole w tym i poprzednim roku szkolnym nie było szkoleń, które bezpośrednio
dotyczyłyby metod i form współpracy czy pracy zespołowej. Były natomiast szkolenia, które pośrednio poruszały
tę tematykę: warsztaty "Wypalenie zawodowe" (szkolenie wewnętrzne) oraz "Jak pisać wnioski i prowadzić
projekty unijne" (szkolenie zewnetrzne). W pytaniu: "Jakiego rodzaju formy doskonalenia zawodowego dotyczące
metod i form współpracy/pracy zespołowej były prowadzone w szkole w tym lub poprzednim roku szkolnym?",
ankietowani nauczyciele (36 osób) wskazali następujące odpowiedzi: szkolenia wewnętrzne (14 wskazań)
i zewnętrzne (9 wskazań) dotyczące współpracy; obserwacje współpracujących zespołów (6 wskazań); udział
w projekcie dotyczącym współpracy (5 wskazań). Odpowiedź: "nie było żadnej formy doskonalenia" wskazało 11
nauczycieli. Według 13 (z 36) ankietowanych nauczycieli uczestnictwo w tych szkoleniach "raczej" jest przydatne
w praktyce ("zdecydowanie" przydatne jest dla 7 osób). Pracownicy niepedagogiczni stwierdzili, że "raczej nie"
uczestniczą wspólnie z pracownikami pedagogicznymi szkoły w szkoleniach dotyczących doskonalenia pracy
zespołowej. Na podstawie analizy dokumentów można stwierdzić, że w programach szkoleń, w których
uczestniczyli nauczyciele, znalazła się m.in. problematyka dotycząca wypalenia zawodowego nauczycieli oraz
umiejętności rozładowywania emocji (terapia śmiechem).
Str. 28/33
Poziom spełniania wymagania: C
Wymaganie: Sprawowany jest wewnętrzny nadzór pedagogiczny
Komentarz:
Nauczyciele są angażowani w ewaluację wewnętrzną podejmowaną w szkole. W tym celu dyrektor szkoły
podejmuje m.in. następujące działania: powołuje komisje przedmiotowe i zespoły wychowawcze, angażuje
nauczycieli do wspólnego tworzenia planu pracy szkoły oraz umożliwia im podejmowanie decyzji o sposobach
prowadzenia ewaluacji wewnętrznej. Zdecydowana większość (31 z 36) ankietowanych nauczycieli jest
zaangażowanych w ewaluację wewnętrzną. Według nauczycieli ich udział w przeprowadzeniu ewaluacji
wewnętrznej był spowodowany: poleceniem, wyraźnym oczekiwaniem sformułowanym przez dyrekcję (14
wskazań); zwyczajem panującym w szkole - zwykle większość nauczycieli uczestniczy w ewaluacji wewnętrznej
(14 wskazań) oraz traktowaniem ewaluacji jako niezbędnej dla poprawienia jakości własnej pracy (14 wskazań).
Dwóch nauczycieli do udziału w ewaluacji wewnętrznej przekonał dyrektor. Ponad połowa (21 z 36)
ankietowanych nauczycieli w pracę nad ewaluacją wewnętrzną szkoły angażuje się "w wystarczającym stopniu";
"w wysokim stopniu" jest zaangażowanych 9 nauczycieli. Ankietowani nauczyciele podali m.in. następujące
przykłady swojego zaangażowania w ewaluację wewnętrzną: przeprowadzanie i analizowanie diagnoz wstępnych
i bieżących; współpraca w tworzeniu, analizie i modyfikacji planu pracy szkoły, WSO, programu wychowawczego
i programu profilaktyki; udział w opracowywaniu zaleceń do dalszej pracy, raportów i programów naprawczych.
Według słów dyrektora wnioski z wewnętrznego nadzoru pedagogicznego są wykorzystywane i wprowadzane
do planowania pracy szkoły m.in. poprzez modyfikację koncepcji pracy szkoły oraz wprowadzenie większej liczby
diagnoz dotyczących realizacji podstawy programowej i stopnia przygotowania uczniów do egzaminów
maturalnych. Nauczyciele podali następujące przykłady uwzględnienia podczas tworzenia planu pracy szkoły
wniosków płynących z wewnętrznego nadzoru pedagogicznego: poszerzenie tematyki programu wychowawczego
i programu profilaktyki o tzw. "dopalacze", aktualizowanie klasowych programów wychowawczych, uwzględnienie
zaleceń pohospitacyjnych (np. dotyczących oceniania). Analiza dokumentów wykazała, że w planowaniu
ewaluacji wewnętrznej i pracy szkoły wykorzystano wszystkie wnioski z prowadzonego w szkole wewnętrznego
nadzoru pedagogicznego.
Ewaluacja wewnętrzna jest prowadzona z udziałem zespołów nauczycieli. Według słów dyrektora plan
ewaluacji wewnętrznej przygotowuje on sam. Ponad połowa (24 z 36) ankietowanych nauczycieli uczestniczy
w pracach zespołów prowadzących wewnętrzną ewaluację pracy szkoły. Połowa (18 z 36) nauczycieli
potwierdza, że plan ewaluacji wewnętrznej przygotowuje dyrektor; 13 osób twierdzi, że do przygotowania planu
ewaluacji wewnętrznej powoływany jest zespół; 2 nauczycieli jest zdania, że plan ewaluacji wewnętrznej
przygotowuje wyznaczona przez dyrektora osoba. Analiza dokumentów potwierdza (protokół Rady
Pedagogicznej), że w szkole został powołany zespół ds. ewaluacji wewnętrznej, składający się
z przewodniczących komisji przedmiotowych.
Wnioski z wewnętrznego nadzoru pedagogicznego przyczyniają się do wprowadzania zmian w funkcjonowaniu
szkoły. Według słów dyrektora najważniejsze zmiany dotyczyły zwiększenia efektywności dyżurów nauczycieli
oraz diagnoz (zwiększenie ich liczby we wszystkich klasach). Zdaniem nauczycieli najważniejsze zmiany
w funkcjowaniu szkoły wprowadzone w ostatnim czasie w oparciu o wnioski z wewnętrznego nadzoru
pedagogicznego to: nowy system pełnienia dyżurów, unormowanie sposobu prowadzenia dokumentacji szkolnej
oraz opracowanie zasad prowadzenia dzienników zajęć z dodatkowej godziny wynikającej z Karty Nauczyciela.
Zmiany te mają wpływ na większy porządek w dokumentacji szkolnej, poprawia się także bezpieczeństwo
uczniów. W opinii prawie połowy (14 z 36) ankietowanych nauczycieli wnioski płynące z nadzoru pedagogicznego
(ewaluacji wewnętrznej) są "w pełni uwzględniane" przy wprowadzaniu zmian w funkcjonowaniu szkoły; według
12 nauczycieli są one "uwzględniane w dużym zakresie".
Poziom spełniania wymagania: C
Wymaganie: Szkoła lub placówka ma odpowiednie warunki lokalowe i wyposażenie
Str. 29/33
Komentarz:
Warunki lokalowe szkoły umożliwiają realizowanie przyjętych w szkole programów nauczania. Zdaniem
dyrektora warunki lokalowe szkoły są wystarczające do realizowania podstawy programowej i programów
nauczania. W szkole nie występują braki lokalowe. W opinii nauczycieli i rodziców mocną stroną szkoły jest jej
lokalizacja, wykonywane remonty, ciepło oraz środki dydakyczne (zdaniem części nauczycieli). Braki to: zbyt mała
liczba sal lekcyjnych, za mała sala gimnastyczna, brak świetlicy i pracowni biologicznej oraz brak boiska (zdaniem
rodziców). Prawie połowa (16 z 36) ankietowanych nauczycieli jest zdania, że w warunkach lokalowych szkoły
"występują nieliczne braki" do realizowania podstawy programowej i przyjętych programów nauczania; 8
nauczycieli uważa, że "występują znaczące braki". Dla 10 (z 36) ankietowanych warunki lokalowe szkoły "są
wystarczające" do realizowania podstawy programowej i programów nauczania, a dla 2 osób te warunki "są
niewystarczające". Prawie połowa (32 z 66) ankietowanych rodziców uczniów klas II uważa, że warunki lokalowe
szkoły "są odpowiednie"; według 26 rodziców - "występują nieliczne braki". Partnerzy szkoły i przedstawiciele
organu prowadzącego uważają, że mocną stroną szkoły są: baza noclegowa dla dojeżdżających uczniów, sala
gimnastyczna, wykonane remonty (elewacji zewnętrznej budynku i korytarzy) oraz kuchnia, stołówka
i kawiarenka. Przydałaby się świetlica dla uczniów oraz udogodnienia dla osób niepełnosprawnych. Obserwacja
szkoły potwierdziła, że jej warunki lokalowe są bardzo dobre i wystarczające do realizacji podstawy programowej
kształcenia ogólnego (3 pracownie komputerowe, sala gimnastyczna z widownią i zapleczem sanitarnym, aula,
przestronne korytarze, kawiarenka dla uczniów oraz stołówka i internat w drugim budynku). Przydałaby się
wymiana podłogi na korytarzu III piętra oraz modernizacja boiska szkolnego (co zostało zaplanowane w budżecie
szkoły).
Według dyrektora wyposażenie szkoły w pomoce dydaktyczne jest wystarczające do realizowania podstawy
programowej i przyjętych programów. Ankietowani nauczyciele (36 osób), na pytanie: "Jak Pan(i) ocenia
wyposażenie szkoły w pomoce dydaktyczne - czy jest ono wystarczające do realizacji Pana(i) przedmiotów?",
udzielili następujących odpowiedzi: "występują nieliczne braki" - 17 osób; "występują znaczące braki" - 8 osób;
"wyposażenie jest wystarczające" - 6 osób; "jest ono niewystarczające" - 5 osób. Spośród 76 ankietowanych
uczniów klas II 38 z nich uważa, że w szkole jest wystarczająco dużo pomocy do nauki. Rodzice uczestniczący
w wywiadzie dobrze oceniają wyposażenie szkoły (szkoła posiada komputery, pracownię chemiczną i salę
audiowizualną).
Według słów dyrektora w szkole istnieje plan polepszenia warunków lokalowych szkoły. Zakłada on m.in.:
naprawę podłóg w ciągu komunikacyjnym na III piętrze, wymianę oświetlenia i instalacji elektrycznej na korytarzu
i w niektórych salach lekcyjnych; budowę boiska "Orlik". Partnerzy szkoły i przedstawiciele organu prowadzącego
wiedzą, że w szkole istnieje plan polepszenia warunków lokalowych, który dotyczy remontów piętra i korytarzy,
internatu (winda i parking), budowy "Orlika" oraz rozbudowy bazy sportowej. Zapisy w projekcie budżetu szkoły
na rok 2011 także potwierdzają istnienie planu polepszenia warunków lokalowych szkoły.
W szkole podejmuje się działania mające na celu wzbogacenie warunków lokalowych i wyposażenia
dydaktycznego. Według dyrektora w szkole w ostatnim czasie podejmowano działania zmierzające
do wzbogacenia wyposażenia dydaktycznego według istniejącego planu uzupełniania tego wyposażenia, który
korygowany jest okazjonalnie. Szkoła jest wspomagana przez samorząd, rodziców, partnerów zewnętrznych we
wzbogacaniu warunków lokalowych i pomocy naukowych m.in. w następujący sposób: organ prowadzący
(Starostwo Powiatowe w Gryfinie) wyremontował ciąg komunikacyjny na II piętrze (wymiana podłóg, oświetlenia
i instalacji elektrycznej) oraz sale lekcyjne, ocieplił i odnowił elewację budynku internatu; PZU ufundowało gabloty
na puchary i ogłoszenia; Rada Rodziców zakupiła książki do biblioteki szkolnej. Zdaniem rodziców szkoła
współpracuje z nimi przy poprawianiu warunków lokalowych - rodzice opiniują projekty remontów i modernizacji
budynków szkolnych oraz współfinansują lub podejmują się wykonawstwa (po kosztach). Szkoła współpracuje
także z rodzicami przy jej wyposażaniu, np. Rada Rodziców zakupuje środki dydaktyczne: aparaty na koło
fotograficzne (w planie) oraz sprzęt sportowy (piłki). W opinii partnerów szkoły i przedstawicieli samorządu
lokalnego szkoła angażuje się w programy unijne, dzięki którym może wzbogacać swoje wyposażenie. Działania
szkoły oceniane są pozytywnie. Szkoła, zdaniem respondentów, działa na miarę swoich możliwości.
Poziom spełniania wymagania: B
Str. 30/33
Wnioski z ewaluacji:
1. Szkoła podejmuje działania w celu podwyższania wyników nauczania oraz umożliwia uczniom osiąganie
sukcesów na miarę ich możliwości (zajęcia wyrównawcze, fakultety, koła zainteresowań, modyfikowanie metod
pracy).
2. Nie wszyscy nauczyciele w pełni analizują wyniki egzaminów maturalnych oraz osiągnięcia uczniów
i wykorzystują wnioski z tych analiz w pracy z uczniami.
3. W opinii nauczycieli zaangażowanie uczniów w zajęcia pozalekcyjne jest większe niż w zajęcia lekcyjne.
4. Uczniowie czują się w szkole bezpiecznie dzięki wspólnym działaniom wszystkich pracowników szkoły
i współpracy z rodzicami oraz z odpowiednimi instytucjami (np.: policja, straż miejska, prokuratura, sąd rodzinny).
5. Szkoła pracuje zgodnie z nową koncepcją pracy, której współautorami czuje się nieco więcej niż połowa
nauczycieli.
6. Koncepcja pracy szkoły jest znana i akceptowana przez uczniów, rodziców i partnerów szkoły.
7. Szkoła podejmuje starania, aby jej różnorodna oferta edukacyjna (wzbogacana np. o projekty unijne) spełniała
oczekiwania uczniów i ich rodziców.
8. Nie wszyscy uczniowie i ich rodzice posiadają pełną informację o kryteriach oceniania stosowanych przez
nauczycieli.
9. Opinie uczniów dotyczące procesu nauczania są brane pod uwagę przez prawie połowę nauczycieli.
10. Większość nauczycieli podejmuje starania w celu umacniania wzajemnej współpracy dotyczącej podniesienia
jakości ich pracy dydaktycznej i wychowawczej.
11. Dzięki aktywnemu uczestnictwu uczniów w działaniach na rzecz kształtowania postaw społecznych
przejawiają oni otwartość i wrażliwość na potrzeby drugiego człowieka.
12. Szkoła aktywnie współpracuje z lokalnym środowiskiem i jest pozytywnie postrzegana przez partnerów szkoły.
13. Rodzice mają poczucie, że ich opinie dotyczące pracy szkoły są brane pod uwagę przez nauczycieli
i dyrektora szkoły.
14. Szkoła czyni starania w celu lepszego wyposażenia w nowoczesne środki dydaktyczne i poprawy warunków
lokalowych.
Str. 31/33
Wymaganie
Poziom spełniania wymagania
Obszar: Efekty
Analizuje się wyniki sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu
maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe
Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności
Uczniowie są aktywni
Respektowane są normy społeczne
B
C
B
B
Obszar: Procesy
Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy
Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej
Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany
Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli
Kształtuje się postawy uczniów
Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych
C
B
C
C
C
C
Obszar: Środowisko
Wykorzystywane są zasoby środowiska na rzecz wzajemnego rozwoju
Wykorzystywane są informacje o losach absolwentów
Promowana jest wartość edukacji
Rodzice są partnerami szkoły
A
D
B
C
Obszar: Zarządzanie
Funkcjonuje współpraca w zespołach
Sprawowany jest wewnętrzny nadzór pedagogiczny
Szkoła lub placówka ma odpowiednie warunki lokalowe i wyposażenie
C
C
B
Str. 32/33
Raport sporządzili:
Hanna Boguta
Alina Sukiennicka
Kurator Oświaty:
Wersja pełna raportu dostępna pod adresem: www.platforma.npseo.pl/summary/htmlReport/id/3742.
Str. 33/33