Wystąpienie -

LKR – 4101-17-20/2012
P/12/137
WYSTĄPIENIE
POKONTROLNE
I. Dane identyfikacyjne kontroli
Numer i tytuł kontroli
P/12/137 – Realizacja przepisów ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania
tytoniu i wyrobów tytoniowych
Jednostka
przeprowadzająca
kontrolę
Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Krakowie
Kontroler
Marta Pankowska specjalista kontroli państwowej, upoważnienie do kontroli nr 83782 z dnia
9 listopada 2012 r.
(dowód: akta kontroli str. 1 – 2)
Jednostka
Kontrolowana
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, ul. G. Herlinga-Grudzińskiego 1,
30-705 Kraków
Kierownik jednostki
kontrolowanej
Prof. dr hab. Jerzy Malec, Rektor Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
II. Ocena kontrolowanej działalności
Ocena ogólna
Uzasadnienie
oceny ogólnej
Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie1 działalność Krakowskiej Akademii im. Andrzeja
Frycza Modrzewskiego (dalej Uczelnia) w zakresie przestrzegania zakazu palenia wyrobów
tytoniowych w wybranych obiektach użyteczności publicznej i realizacji niektórych
obowiązków z tym związanych.
W kontrolowanej jednostce przestrzegano wymogów ustawy o ochronie zdrowia przed
następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych2 (dalej zwaną ustawą
antynikotynową).
Stosownie do przepisów art. 5 ust. 1a ustawy antynikotynowej, na wszystkich wejściach na
ogrodzony teren Uczelni oraz na wejściu głównym do Budynku A umieszczono
w widocznym miejscu odpowiednie oznaczenia słowne i graficzne informujące o zakazie
palenia wyrobów tytoniowych. Na wejściach głównych do Budynków B (jedno weście) i C
(dwa wejścia) nie umieszczono oznaczeń informujących o zakazie palenia. Oznaczenia te
zostały umieszczone wewnątrz budynków przy wejściach.
W poddanych kontroli pomieszczeniach przestrzegany był zakaz palenia, o którym mowa
w art. 5 ust. 1 ww. ustawy.
III. Opis ustalonego stanu faktycznego
1. Ocena przestrzegania zakazu palenia w obiektach
1.1.
Opis stanu
faktycznego
Oznakowanie obiektów
Kampus Uczelni jest ogrodzony i składa się z trzech budynków, tj. Budynku A, Budynku B
oraz Budynku C. Budynki A i C są połączone łącznikiem na poziomie I piętra. Budynek C
składa się z dwóch części posiadających odrębne wejścia: części hotelowej, w której mieści
się również Dział Rekrutacji oraz z części dydaktycznej.
W dniu 13 listopada 2012 r. przeprowadzono oględziny we wszystkich trzech budynkach,
obejmujące 24 pomieszczenia (m.in. Rektorat, dziekanat Wydziału Zdrowia i Nauk
Medycznych, pomieszczenie samorządu studenckiego, toalety, sale wykładowe, archiwum,
pomieszczenia Działu Rekrutacji i Rachunkowości). W odniesieniu do każdego budynku
oględzinom poddano również wejścia do budynków oraz ciągi komunikacyjne, tj. korytarze.
1
2
Najwyższa Izba Kontroli stosuje 3-stopniową skalę ocen: pozytywna, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości,
negatywna.
Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych
(Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55 ze zm.).
2
W dniu 23 listopada 2012 r. przeprowadzono dodatkowe oględziny wejść na ogrodzony
teren Uczelni (4 wejścia dla pieszych i 1 wjazd dla samochodów).
W wyniku dokonanych w dniu 13 listopada 2012 r. oględzin ustalono, że na wejściu
głównym do Budynku A umieszczono w widocznym miejscu odpowiednie oznaczenia
słowne i graficzne informujące o zakazie palenia wyrobów tytoniowych. Na wejściach
głównych do Budynków B i C nie umieszczono tego rodzaju oznaczeń. Oznaczenia
te zostały umieszczone wewnątrz budynków przy wejściach, tj.:
w Budynku B na portierni, znajdującej się przy wejściu głównym, po lewej stronie;
w Budynku C w Dziale Rekrutacji znajdującym się przy wejściu (wejście do części
hotelowej) oraz w holu na parterze przy windach (wejście do części dydaktycznej).
Oznaczenia te były widoczne dla osób, które weszły do tych budynków.
(dowód: akta kontroli str. 3 – 6)
W innych poddanych oględzinom pomieszczeniach oraz na wszystkich wejściach na
ogrodzony teren Uczelni znajdowały się widoczne oznaczenia informujące o zakazie palenia
(słowne i graficzne lub graficzne).
(dowód: akta kontroli str. 3 – 6)
Rektor Uczelni prof. dr hab. Jerzy Malec wskazał w wyjaśnieniach, że na wejściu głównym
do Budynku B oraz dwóch wejściach do Budynku C nie umieszczono oznaczeń słownych
i graficznych informujących o zakazie palenia, gdyż oznaczenia takie umieszczone są
w miejscach widocznych, tuż przy wejściach do tych budynków, zgodnie z art. 5 ust. 1a
ustawy antynikotynowej. W opinii Rektora Uczelni wymóg ustawowy został spełniony.
Zapewnił on jednak, że oznaczenia zostaną umieszczone na wejściu głównym do Budynku
B oraz na dwóch wejściach do Budynku C.
(dowód: akta kontroli str. 9 – 13)
Ustalone
nieprawidłowości
W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono
nieprawidłowości.
1.2.
Spełnianie wymogów ustawowych przez
wyznaczone na terenie obiektów jednostki
palarnie
Opis stanu
faktycznego
W budynkach Kampusu Uczelni nie wyznaczono palarni, natomiast miejsca, w których
można palić wyznaczono na zewnątrz budynków.
(dowód: akta kontroli str. 3 – 6, 9 – 14)
Ustalone
nieprawidłowości
W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono
nieprawidłowości.
1.3.
Opis stanu
faktycznego
Przestrzeganie zakazu palenia na terenie jednostki
W poddanych oględzinom w dniu 13 listopada 2012 r. pomieszczeniach i obiektach
przestrzega się zakazu palenia, o którym mowa w art. 5 ust. 1 ustawy antynikotynowej.
(dowód: akta kontroli str. 3 – 6)
W trakcie oględzin stwierdzono, że na zewnątrz przed wejściem do Budynków A, B, C
umieszczono popielniczki i w tych miejscach studenci palili papierosy. W jednym miejscu,
przy Budynku A znajdowało się graficzne oznaczenie informujące o pozwoleniu na palenie
w tym miejscu.
(dowód: akta kontroli str. 3 – 6)
W dniu 14 listopada 2012 r., tj. dzień po rozpoczęciu kontroli, Kanclerz Uczelni wydał
zarządzenie nr 25/2012 w sprawie zakazu palenia na terenie Uczelni, w którym postanowił
m.in., że miejsca, w których palenie jest dozwolone, zostają wyznaczone na zewnątrz
budynków.
(dowód: akta kontroli str. 9 – 14)
Kanclerz Uczelni prof. nadzw. dr Klemens Budzowski wyjaśnił, że miejsce do palenia
zostało wyznaczone w narożniku arkad po prawej stronie wejścia do Budynku A, parę
metrów obok wejścia i obok ciągu komunikacyjnego. Przed wejściem do Budynku A, na
3
trzech filarach znajdują się znaki informujące o zakazie palenia. Portierzy i ochrona Uczelni
w miarę możliwości zwracają uwagę osobom palącym o usunięcie się sprzed wejść do
budynków. Były próby przeniesienia miejsca do palenia, ale się nie powiodły i studenci
wracali na dotychczasowe miejsce.
(dowód: akta kontroli str. 15 – 16)
Ustalone
nieprawidłowości
W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono
nieprawidłowości.
1.4.
Opis stanu
faktycznego
Obowiązki wynikające z ustawy antynikotynowej w świetle
regulaminów obowiązujących w jednostce
W Uczelni obowiązują: Regulamin Pracy z dnia 15 grudnia 2003 r. (nie podlegał zmianom)
oraz Regulamin Organizacyjny (bez daty, wielokrotnie zmieniany).
(dowód: akta kontroli str. 7)
W Regulaminie Pracy określono sposób postępowania (zastosowanie kar porządkowych,
(tj. kary upomnienia lub kary nagany) za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej
organizacji i porządku w procesie pracy polegającej m.in. na paleniu tytoniu w miejscach do
tego niewyznaczonych.
(dowód: akta kontroli str. 7)
W zarządzeniu nr 25/2012 z dnia 14 listopada 2012 r. w sprawie zakazu palenia na terenie
Uczelni Kanclerz postanowił, że naruszenie zakazu palenia wyrobów tytoniowych, wyrobów
podobnych oraz środków imitujących wyroby tytoniowe na terenie Uczelni, poza miejscami
wyznaczonymi, spowoduje wszczęcie postępowania dyscyplinarnego w stosunku do
studentów lub zastosowanie odpowiedzialności porządkowej wobec pracowników Uczelni.
(dowód: akta kontroli str. 14)
W Regulaminie Pracy i w Regulaminie Organizacyjnym nie uregulowano kwestii związanych
z: oznakowaniem obiektów i środków transportu oznaczeniami informującymi o zakazie
palenia oraz wyznaczeniem palarni na terenie obiektów Uczelni.
(dowód: akta kontroli str. 7)
Rektor Uczelni prof. dr hab. Jerzy Malec wyjaśnił, że nie powiadamiano organów
uprawnionych do ukarania grzywną w przypadku stwierdzenia naruszenia zakazów
i obowiązków określonych w ustawie antynikotynowej, gdyż poprzestawano w takich
sytuacjach na interwencjach ochrony Uczelni.
(dowód: akta kontroli str. 9 – 13)
Ustalone
nieprawidłowości
Uwagi dotyczące
badanej działalności
Opis stanu
faktycznego
W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono
nieprawidłowości.
1.5.
Rektor Uczelni prof. dr hab. Jerzy Malec wyjaśnił, że w Uczelni nie jest prowadzony rejestr
skarg i wniosków. Opinie pracowników, studentów i słuchaczy o funkcjonowaniu Uczelni są
wyrażane w formie pisemnej i składane w sekretariacie Rektora lub właściwego Dziekana,
a także drogą mailową na adresy podane na stronie internetowej Uczelni.
W latach 2010 – 2012 nie wpłynęły żadne skargi, wnioski czy też opinie dotyczące realizacji
przepisów ustawy antynikotynowej, wobec czego w tym zakresie nie podejmowano żadnych
działań.
(dowód: akta kontroli str. 9 – 13)
1.6.
Opis stanu
faktycznego
Skargi i wnioski dotyczące realizacji przepisów ustawy
antynikotynowej
Problemy w realizacji ustawy antynikotynowej
W odniesieniu do problemów wynikających z przepisów ustawy antynikotynowej,
w brzmieniu obowiązującym od 15 listopada 2010 r., Rektor Uczelni prof. dr hab. Jerzy
4
Malec wskazał w wyjaśnieniach, że realizacja przepisów ustawy nie stwarza problemów,
z którymi Uczelnia nie byłaby sobie w stanie poradzić. Ewentualne problemy są
rozwiązywane na bieżąco. W ocenie Rektora rozwiązania prawne, tj. zarządzenie Kanclerza
nr 25/2012 z dnia 14 listopada 2012 r. w sprawie zakazu palenia na terenie Uczelni, są
wystarczające. Z rozwiązań organizacyjnych jest rozważane zorganizowanie palarni.
Ponadto w budynkach Uczelni, w prawie każdym pomieszczeniu znajdują się czujki
przeciwpożarowe, które reagują także na dym papierosowy, przekazując informację do
centrali w Budynku A.
(dowód: akta kontroli str. 9 – 13)
1.7.
Opis stanu
faktycznego
Kontrole przestrzegania przepisów ustawy antynikotynowej
W okresie objętym kontrolą, Uczelnia nie była kontrolowana przez inne organy kontroli,
rewizji lub inspekcji w zakresie przestrzegania przepisów ustawy antynikotynowej.
(dowód: akta kontroli str. 8)
IV. Wnioski
Wnioski pokontrolne
Przedstawiając powyższe oceny i uwagi wynikające z ustaleń kontroli, Najwyższa Izba
Kontroli, na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej
Izbie Kontroli3, wnosi o rozważenie umieszczenia oznaczeń słownych i graficznych
informujących o zakazie palenia na obu wejściach do Budynku C.
V. Pozostałe informacje i pouczenia
Prawo zgłoszenia
zastrzeżeń
Wystąpienie pokontrolne zostało sporządzone w dwóch egzemplarzach, jeden dla
kierownika jednostki kontrolowanej, drugi do akt kontroli.
Zgodnie z art. 54 ustawy o NIK kierownikowi jednostki kontrolowanej przysługuje prawo
zgłoszenia na piśmie umotywowanych zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, w terminie
21 dni od dnia jego przekazania. Zastrzeżenia zgłasza się do dyrektora Delegatury NIK
w Krakowie.
Obowiązek
poinformowania
NIK o sposobie
wykorzystania uwag
i wykonania wniosków
wykorzystania uwag
i wykonania wniosków
Zgodnie z art. 62 ustawy o NIK proszę o poinformowanie Najwyższej Izby Kontroli,
w terminie 30 dni od otrzymania wystąpienia pokontrolnego, o sposobie wykorzystania
uwagi i wykonania wniosku pokontrolnego oraz o podjętych działaniach lub przyczynach
niepodjęcia tych działań.
W przypadku wniesienia zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, termin przedstawienia
informacji liczy się od dnia otrzymania uchwały o oddaleniu zastrzeżeń w całości lub
zmienionego wystąpienia pokontrolnego.
Kraków, dnia
listopada 2012 r.
Kontroler
Marta Pankowska
Specjalista k.p.
3
Dz.U. z 2012 r., poz.82 ze zm.
5