Program profilaktyki
Transkrypt
Program profilaktyki
Program profilaktyki Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im. Ireny Sendlerowej w Nowym Dworze Gdańskim – 2016-2017 _____________________________________________________________________________________________________________________________ ________ Program profilaktyki Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im. Ireny Sendlerowej w Nowym Dworze Gdańskim Cel główny: 1. Zwiększanie skuteczności działań wychowawczych i profilaktycznych na rzecz bezpieczeństwa i tworzenia przyjaznego środowiska w placówce. 2. Stworzenie bezpiecznych i przyjaznych warunków do zabawy i nauki dla wszystkich uczniów. 3. Promocja zdrowego stylu życia. 4. Wspieranie rodziny w pomocy dzieciom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Cele szczegółowe: 1. Kreowanie zdrowego, bezpiecznego i przyjaznego środowiska placówki 2. Zapobieganie problemom i zachowaniom problemowym dzieci i młodzieży 3. Promowanie zdrowego stylu życia wśród dzieci i młodzieży Adresaci: 1. uczniowie SOSW im. I. Sendlerowej w Nowym Dworze Gdańskim 2. rodzice 3. pracownicy placówki Ewaluacja programu: 1. Obserwacje 2. Wywiady 3. Ankiety 4. Sporządzenie półrocznego sprawozdania nauczycieli, pedagoga szkolnego, psychologa z przeprowadzonych zadań 1 Program profilaktyki Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im. Ireny Sendlerowej w Nowym Dworze Gdańskim – 2016-2017 _____________________________________________________________________________________________________________________________ ________ PRZEDSZKOLE Profilaktyka, to chronienie człowieka w rozwoju przed zagrożeniem oraz reagowanie na pojawiające się zagrożenia. Celem profilaktyki jest ochrona dzieci, wychowanków przed zakłóceniami rozwojowymi, czyli przed podejmowaniem zachowań hamujących lub niszczących rozwój, określanych w literaturze przedmiotu jako zachowania ryzykowne. Głównym założeniem programu jest przygotowanie dziecka do tego, by potrafiło współżyć z innymi, poznało zasady dbania o własne zdrowie i bezpieczeństwo w różnych sytuacjach. Realizatorami programu są wszyscy pracownicy przedszkola, a w szczególności nauczyciele i dyrektor. Zakładamy również współpracę z rodzicami, osobami i instytucjami zajmującymi się profilaktyką i wychowaniem. Program ma charakter otwarty, jego treści mogą być rozszerzone w zależności od zainteresowań dzieci, inwencji nauczyciela oraz warunków i środków dydaktycznych, jakimi dysponuje przedszkole. Treści z zakresu programu profilaktyki nie będą stanowić odrębnego bloku tematycznego do realizacji. Okazją do ich wprowadzenia będą zajęcia i zabawy poświęcone różnorodnej tematyce i kształtujące wszechstronne umiejętności dziecka. Lp. Zadania – sposoby realizacji Osoby Termin odpowiedzialne 1 w ciągu roku Uświadomienie dzieciom potrzeby dbania o własne zdrowie i zdrowie kolegów oraz kształtowanie poczucia nauczyciele bezpieczeństwa: szkolnego dostarczanie dzieciom wzorców właściwego zachowania się w domu i w przedszkolu przestrzeganie ustalonych zasad podczas zabaw, korzystania z przyborów, narzędzi i sztućców oraz przestrzeganie zasad korzystania z zabawek i urządzeń na placu zabaw oraz sprzętu sportowego uczenie dbałości o czystość i estetykę miejsca pracy i zabawy zachęcanie do mówienia umiarkowanym głosem poznanie zagrożeń w najbliższym otoczeniu dostarczanie dzieciom wzorców właściwego zachowania się w miejscach publicznych, np. w parku, na ulicy, w sklepie i wdrażanie ich przestrzeganie zasad poruszania się po pomieszczeniach przedszkolnych i szkolnych 2 Wdrażanie dzieci do hartowania i częstego korzystania ze świeżego powietrza: na bieżąco nauczyciele czynne uczestnictwo dzieci w zabawach organizowanych przez nauczycielkę (zabawy ruchowe, zestawy ćwiczeń gimnastycznych, spacery, wycieczki, zabawy na świeżym powietrzu) uczenie ubierania się odpowiednio do temperatury czy pogody 3 Wyrabianie nawyków korzystania z zabiegów higienicznych: na bieżąco nauczyciele systematyczne wdrażanie dzieci do stosowania zabiegów higienicznych, mycia rąk przed posiłkami, szczotkowania zębów personel obsługi, wdrażanie do samodzielnego wykonywania wszystkich czynności dotyczących korzystania z toalety, rodzice wskazywanie jak należy dbać o czystość odzieży, obuwia 4 Uświadamianie dzieciom konieczności niezbędnych wizyt u lekarza, stomatologa: 2 razy w roku pielęgniarka lub wg potrzeb kształtowanie potrzeby wizyt kontrolnych u lekarza i w gabinecie stomatologicznym, stałego kontrolowania zębów nauczyciele spotkanie z pielęgniarką, zabawy tematyczne 2 Program profilaktyki Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im. Ireny Sendlerowej w Nowym Dworze Gdańskim – 2016-2017 _____________________________________________________________________________________________________________________________ ________ 5 6 7 8 9 Kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych: zachęcanie dzieci do zjadania przygotowanych posiłków w odpowiednich porach w aktywnej współpracy z rodzicami uświadamianie dzieciom konieczności spożywania warzyw i owoców, jako źródła cennych witamin oraz wdrażanie do urozmaiconej diety (m.in. poprzez dostosowanie do każdego dziecka treningu jedzenia, spożywanie w przedszkolu własnoręczne przygotowywanie surówek, kanapek itp.) przezwyciężanie uprzedzeń do niektórych potraw wdrażanie do estetycznego i spokojnego spożywania posiłków oraz umiejętnego korzystania z serwetki i sztućców Zapobieganie przemocy i agresji wobec dzieci w rodzinie: baczna obserwacja wszystkich wychowanków poznawanie warunków życia rodzinnego reagowanie na wszelkie przejawy przemocy w rodzinie oraz organizowanie pomocy doraźnej i psychologicznopedagogicznej Zapobieganie atakom niszczycielstwa i umyślnego niszczenia sprzętów i zabawek w przedszkolu, eliminowanie agresji słownej i fizycznej wśród wychowanków przedszkola: zwracanie uwagi na zachowanie się dzieci w czasie zabaw dowolnych i podczas pobytu na placu zabaw wdrażanie wychowanków do poszanowania cudzej pracy uczenie się rozpoznawania, wyrażania i akceptowania własnych i cudzych emocji stosowanie zwrotów grzecznościowych kształtowanie u dzieci postaw społecznie akceptowanych wdrażanie dostosowanych indywidualnie do dziecka procedur postępowania w sytuacji pojawienia się zachowań zakłócających czy niepożądanych Kształtowanie umiejętności zabawy: uczenie prostych zabaw eliminowanie zachowań stymulacyjnych Zaspokajanie specjalnych potrzeb edukacyjnych wychowanków przedszkola: organizowanie terapii specjalistycznych w przedszkolu prowadzenie zajęć z zakresu wczesnego wspomagania rozwoju rozmowy z rodzicami, konsultacje, spotkania instruktażowe nawiązanie współpracy z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną 3 rodzice nauczyciele na bieżąco nauczyciele psycholog pedagog na bieżąco organizowanie pomocy wg potrzeb cały personel na bieżąco nauczyciele w ciągu roku szkolnego nauczyciele dyrektor logopeda psycholog pedagog terapeuci w ciągu roku szkolnego, konsultacje i spotkania instruktażowe wg potrzeb Program profilaktyki Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im. Ireny Sendlerowej w Nowym Dworze Gdańskim – 2016-2017 _____________________________________________________________________________________________________________________________ ________ SZKOŁA PODSTAWOWA I. Kreowanie zdrowego, bezpiecznego i przyjaznego środowiska szkoły i placówki 1. 2. Zadania Diagnoza wstępna samopoczucia uczniów w klasie, stopnia zainteresowania klasy, przestrzeganie praw człowieka w szkole i norm zachowania Objęcie pomocą psychologiczno-pedagogiczną dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi 3. Przeprowadzenie zajęć integrujących zespół klasowy 4. Organizowanie czasu wolnego uczniów 5. Prowadzenie monitoringu wizyjnego na zewnątrz szkoły 6. Dyżury nauczycieli w czasie przerw międzylekcyjnych Sposoby realizacji badania wychowawcy klasy obserwacje analiza danych z poprzednich lat profilaktyka pierwszorzędowa uroczystości szkolne wycieczki, wyjścia zajęcia zajęcia sportowe koła zainteresowań warsztatowe z uczniami zajęcia świetlicowe zajęcia sportowe zajęcie pozalekcyjne koła zainteresowań przeglądanie nagrań wywiązywanie się z powierzonych dyżurów Odpowiedzialni Wychowawcy klas n-l świetlicy termin IX Wychowawcy klas Pedagog psycholog n-l świetlicy Wychowawcy klas Na bieżąco Wszyscy n-le W ciągu roku szkolnego Dyrektor W ciągu roku szkolnego W ciągu roku szkolnego Dyrektor Nauczyciele W ciągu roku szkolnego II. Zapobieganie problemom i zachowaniom problemowym dzieci i młodzieży (agresja. alkohol, papierosy, narkotyki) 1. 2. 3. 4. Zadania Rozpoznanie skutków stosowania przemocy i sposobów przeciwdziałania jej Kształtowanie umiejętności rozwiązywania konfliktów bez użycia przemocy Uwrażliwienie rodziców na konieczność reagowania na wszelkie przejawy złości i agresji Kształtowanie umiejętności radzenia sobie z nieśmiałością poprzez budowanie poczucia własnej Sposoby realizacji Pogadanki warsztaty Pogadanki warsztaty Pogadanki warsztaty Pogadanki warsztaty 4 Odpowiedzialni Wszyscy n-le n-l świetlicy Wszyscy n-le n-l świetlicy Wszyscy n-le n-l świetlicy Wszyscy n-le n-l świetlicy Termin W ciągu roku szkolnego W ciągu roku szkolnego W ciągu roku szkolnego W ciągu roku szkolnego Program profilaktyki Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im. Ireny Sendlerowej w Nowym Dworze Gdańskim – 2016-2017 _____________________________________________________________________________________________________________________________ ________ wartości oraz radzenia sobie z naciskiem (m.in. namawianiem na używki, środki odurzające) kształtowanie u dzieci postawy asertywnej 5. Uświadamianie zagrożeń związanych z problemem uzależnienia od telewizji i komputera, środków odurzających 6. Jak unikać niebezpieczeństw wynikających z kontaktów z nieznajomymi, kształtowanie umiejętności unikania niebezpiecznych sytuacji Pogadanki warsztaty Wszyscy n-le n-l świetlicy W ciągu roku szkolnego Pogadanki warsztaty Wszyscy n-le n-l świetlicy W ciągu roku szkolnego Odpowiedzialni Wychowawcy klas N-le przedmiotów przyrodniczych N-le wych. fizycznego N-le przedmiotów przyrodniczych Wychowawcy klas Pedagog Nauczyciel WDŻR N-le wych. fizycznego Termin W ciągu roku szkolnego III. Promowanie zdrowego stylu życia 1. Zadania Propagowanie zdrowego trybu życia 2. Propagowanie zdrowego stylu odżywiania 3. Zagospodarowanie czasu wolnego za szczególnym uwzględnieniem aktywności fizycznej w szkole i placówce oraz poza nią Sposoby realizacji pogadanki na godzinach wychowawczych oraz na lekcji przyrody zajęcia praktyczne na lekcjach W-F gazetka ścienna pogadanki na lekcjach przyrody, godzinach wychowawczych gazetka ścienna konkursy szkolne akcje „Owoce w szkole” i „Mleko w szkole” zajęcia praktyczne na lekcjach W-F W ciągu roku szkolnego W ciągu roku szkolnego GIMNAZJUM AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA Czynniki ryzyka cele brak właściwych wzorców w kształtowanie domu rodzinnym prawidłowych nawyków dbania o zdrowie własne i powstawanie wielu chorób: innych osób - nadciśnienie tętnicze - choroby serca i udar mózgu tworzenie i realizowanie Zadania do realizacji promowanie zdrowego stylu życia wśród młodzieży , nauczycieli oraz rodziców, opiekunów prawnych promowanie zdrowego żywienia i aktywności fizycznej. 5 Sposoby realizacji pogadanki na lekcjach W-F oraz godzinach wychowawczych. spotkania z pielęgniarką szkolną. odpowiedzialni dyrektor wychowawcy klas. nauczyciele, wychowawcy grup Program profilaktyki Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im. Ireny Sendlerowej w Nowym Dworze Gdańskim – 2016-2017 _____________________________________________________________________________________________________________________________ ________ profilaktyka powstawania chorób, świadome planowanie, wdrażanie, monitorowanie i ewaluacja szkolnej polityki w zakresie aktywności fizycznej, zwiększenie zaangażowania uczniów w zajęcia wychowania fizycznego. wdrażanie do aktywności fizycznej młodzież, nauczycieli, rodziców, opiekunów prawnych zagospodarowanie czasu wolnego ze szczególnym uwzględnieniem aktywności fizycznej w szkole i poza nią. zwiększenie dostępności do profilaktycznej opieki zdrowotnej. - cukrzyca typu 2 całościowej polityki - otyłość w zakresie zdrowego - depresja żywienia i aktywności - bóle kręgosłupa i dolegliwości fizycznej w placówce. stawowe Tworzenie warunków do - choroby nowotworowe prawidłowego rozwoju niewłaściwe postawy emocjonalnego i rówieśnicze, podatność na społecznego uczniów. wpływy brak umiejętności radzenia sobie z problemami zawody sportowe na terenie placówki i poza nią. gazetki tematyczne, udział w akcjach i imprezach promujących aktywność fizyczną np. .Dzień bez samochodu, Dzień bez papierosa, Akcja Sprzątania Świata, Dzień Rodziny pedagogizacja rodziców: spotkania z rodzicami, indywidualne rozmowy wychowawczych pielęgniarka rodzice Zachowania żywieniowe i zaburzenia odżywiania Czynniki ryzyka nieprawidłowe wzorce żywieniowe w domu rodzinnym naznaczenie i odrzucenie przez rówieśników nieprawidłowe wzorce kształtowane przez media, rówieśników problemy emocjonalne niska samoocena cele kształtowanie prawidłowych nawyków dbania o zdrowie własne i innych osób. tworzenie i realizowanie całościowej polityki w zakresie zdrowego żywienia i aktywności fizycznej placówce. tworzenie warunków do prawidłowego rozwoju zdrowotnego, emocjonalnego i społecznego uczniów. propagowanie zdrowego stylu życia i działań ekologicznych podniesienie kompetencji Zadania do realizacji promowanie zdrowego stylu życia wśród dzieci i młodzieży i rodziców upowszechnianie i realizacja w placówce programów służących promocji zdrowego stylu życia; organizowanie i wspieranie działań służących promocji zdrowego stylu życia, żywienie w szkole zapewniające ciepły i zgodny z normami żywieniowymi posiłek, uwzględnianie potrzeb dzieci w zakresie diety, uprawa ogródka przyszkolnego zwiększenie wiedzy o dostępności do profilaktycznej opieki zdrowotnej uczniów i rodziców wzrost liczby uczniów i 6 Sposoby realizacji założenie zakładki na stronie Ośrodka promujących Internetowy poradnik zdrowia i żywienia organizacja imprez popularyzujących produkty zdrowe, ekologiczne np. Dzień Ziemi, spotkania z dietetykiem, lekarzem pielęgniarką, pedagogizacja rodziców w dziedzinie zdrowego odżywiania, uczestnictwo w kursach, szkoleniach dla nauczycieli podniesienie kompetencji nauczycieli, wychowawców i rodziców, odpowiedzialni dyrektor nauczyciele zajęć kulinarnych, wychowawcy klas Pedagog Psycholog Dyrektor Koło EkologicznoRegionalne pielęgniarka szkolna nauczyciele wychowawcy, Program profilaktyki Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im. Ireny Sendlerowej w Nowym Dworze Gdańskim – 2016-2017 _____________________________________________________________________________________________________________________________ ________ nauczycieli, wychowawców i rodziców w zakresie edukacji zdrowotnej, zdrowego jedzenia, oraz zapobiegania zaburzeniom odżywiania wychowanków, którzy posiadają wiedzę z zakresu udzielania pierwszej pomocy zwiększenie kompetencji nauczycieli, wychowawców i innych pracowników szkoły i placówki oraz rodziców w zakresie zdrowego stylu życia, zdrowego żywienia oraz zapobiegania zaburzeniom odżywiania; popularyzacja programów, projektów, portali internetowych promujących zdrowy styl życia odżywiania wzrost zasobów szkoły promujących zdrowie, zdrowe odżywianie gazetki tematyczne realizacja tematów podczas godzin wychowawczych, lekcji przedmiotowych praktyczne umiejętności udzielania pierwszej pomocy na edukacji do bezpieczeństwa Używanie narkotyków Czynniki ryzyka niewłaściwe postawy rodzicielskie brak zainteresowania problemami dziecka, środowisko społeczne promujące negatywne wzorce zachowań. presja grupy podatność na wpływy, naśladownictwo brak integracji w zespole klasowym niska samoocena, brak wiary w siebie brak umiejętności radzenia sobie z problemami poczucie osamotnienia, odrzucenia cele budowanie pozytywnych relacji społecznych. rozwijanie kompetencji społecznych uczniów i wychowanków oraz wspieranie prawidłowego rozwoju osobowości dzieci i młodzieży. uspołecznianie Placówki integrowanie środowiska szkoły z uczniami pełnosprawnymi rozwijanie potencjału Placówki w zakresie bezpiecznego funkcjonowania uczniów i wychowanków rozwijanie kompetencji wychowawczych nauczycieli, wychowawców rodziców i opiekunów prawnych Zadania do realizacji omówienie podstawowych pojęć związanych z problematyką przeciwdziałania narkomanii. wpływ zażywania środków odurzających na zdrowie i zachowanie charakterystyka środków narkotycznych. Omówienie połączone z prezentacją najczęściej używanych narkotyków Sposoby rozpoznawania bycia pod wpływem narkotyków, zauważalne oznaki używania narkotyków zapoznanie uczniów, n-li, wychowawców, rodziców, opiekunów prawnych z dostępnymi na polskim rynku testami do badań analityczno toksykologicznych, pozwalających na jednoznaczne określenie rodzaju zażytego narkotyku określenie skali zjawiska narkomanii w Polsce na podstawie policyjnych statystyk 7 Sposoby realizacji pogadanki na lekcjach godziny wychowawczej z wychowawcą, policjantem, psychologiem i pedagogiem szkolnym. wykonanie gazetki szkolnej analizowanie broszur dotyczących skutków nadużywania narkotyków, podniesienie kompetencji nauczycieli i wychowawców pedagogizacja rodziców, opiekunów prawnych, happening Stop używkom edukacja nieformalna (problematyka zagospodarowania czasu wolnego dzieci i młodzieży) jako alternatywa do zażywania narkotyków imprezy, uroczystości odpowiedzialni Dyrektor wychowawcy klas wychowawcy grup wychowawczych, rodzice Pedagog szkolny Psycholog pielęgniarka szkolna Stowarzyszenie Ikar Program profilaktyki Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im. Ireny Sendlerowej w Nowym Dworze Gdańskim – 2016-2017 _____________________________________________________________________________________________________________________________ ________ zwiększanie pozycji i roli rodziców w szkole i placówce. zwiększanie współpracy z podmiotami i instytucjami, które mogą wspierać działania Placówki środowisku lokalnym omówienie podstawowych czynności n-li w kontekście Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich w sytuacjach związanych z narkotykami procedury postępowania n-li w przypadku ujawnienia na terenie szkoły ucznia, którego zachowanie wskazuje na użycie środka odurzającego w kontekście wyżej wymienionych ustaw szkolne, apele, zawody sportowe Program „Młodzież w działaniu” jako możliwość pozyskania funduszy z UE na w/w działania Palenie papierosów Czynniki ryzyka niewłaściwe postawy rodzicielskie moda na palenie wśród rówieśników, łatwość dostępu do nikotyny, brak umiejętności zachowań asertywnych cele zapobieganie uzależnieniu od nikotyny, zapobieganie zwiększaniu się liczby uczniów rozpoczynających palenie, eliminowanie palenia papierosów zwiększenie liczby uczniów rzucających palenie, wykształcenie postawy odpowiedzialności za własne zdrowie Zadania do realizacji omówienie podstawowych pojęć związanych z problematyką przeciwdziałania nikotynizmowi wpływ palenia papierosów na zdrowie dostarczanie uczniom i rodzicom wiedzy na temat konsekwencji palenia papierosów, zwiększenie wiedzy na temat szkodliwości palenia wyrobów tytoniowych wśród dzieci i młodzieży. wzmacnianie w uczniach umiejętności odmawiania Sposoby realizacji gromadzenie i udostępnianie materiałów nt. profilaktyki uzależnienia od nikotyny, lekcje wychowawcze nt. uzależnienia od nikotyny gazetki informacyjne w klasach i w holu szkoły, obchody Światowego Dnia Bez Tytoniu (31 maja) filmy edukacyjne nt. Szkodliwości palenia papierosów odpowiedzialni Dyrektor wychowawcy klas, bibliotekarz, pielęgniarka szkolna nauczyciele, wychowawcy grup Stowarzyszenie Ikar Sposób realizacji zagospodarowanie czasu wolnego dzieci i młodzieży, ze szczególnym zwróceniem uwagi na rozwijanie ich pasji i zainteresowań w ramach odpowiedzialni Wychowawcy klas Wychowawcy grup wychowawczych Pielęgniarka szkolna Pedagog Psycholog Picie alkoholu Czynniki ryzyka niewłaściwe postawy rodzicielskie brak zainteresowania problemami dziecka środowisko społeczne promujące negatywne wzorce Cel Kształtowanie wspierającego środowiska szkolnego, rozwijanie kompetencji wychowawczych i profilaktycznych Zadania do realizacji monitorowanie rozpowszechnienia używania alkoholu przez uczniów i wychowanków; realizacja edukacji zdrowotnej w szkołach i placówkach w zakresie przeciwdziałania uzależnieniom 8 Program profilaktyki Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im. Ireny Sendlerowej w Nowym Dworze Gdańskim – 2016-2017 _____________________________________________________________________________________________________________________________ ________ zachowań presja grupy podatność na wpływy, naśladownictwo kłopoty w nauce chęć akceptacji w grupie rówieśniczej, strach przed odrzuceniem niska samoocena, brak wiary w siebie, problemy emocjonalne, brak umiejętności radzenia sobie z problemami różnego typu nauczycieli, przebudowa relacji interpersonalnych w szkole, ograniczanie do koniecznego minimum środków restrykcyjnych na rzecz rozwijania wśród uczniów umiejętności wolnego od przemocy rozwiązywania sytuacji konfliktowych, przeciwdziałanie uzależnieniom alkoholowym, tworzenie warunków do otwartego dialogu i skutecznej współpracy kadry pedagogicznej z rodzicami i uczniami, w ramach profilaktyki uzależnień alkoholowych alkoholowym wdrażanie programów profilaktyki uzależnień uwzględnianie rozpoznanych potrzeb i problemów uczniów w zakresie zapobiegania uzależnieniom w programie wychowawczym szkoły i programie profilaktyki; rozwijanie, przy wsparciu dorosłych, profilaktyki rówieśniczej, angażującej liderów młodzieżowych do działań na rzecz przeciwdziałania uzależnieniom alkoholowym w środowisku szkolnym i lokalnym i promowania życia bez uzależnień; upowszechnianie programów rozwijających kompetencje wychowawcze i profilaktyczne rodziców w zakresie przeciwdziałania alkoholowi; opracowanie i upowszechnianie publikacji i materiałów kierowanych do rodziców na temat ryzyka używania alkoholu zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych; podnoszenie kompetencji nauczycieli i wychowawców w zakresie profilaktyki uzależnień; przeprowadzenie w klasach zebrań dla rodziców z pedagogizacja na temat uzależnień alkoholowych Stowarzyszenie Ikar Zaburzenia zdrowia psychicznego. Depresje i samobójstwa. Czynniki ryzyka Cel Zadania do realizacji Sposób realizacji odpowiedzialni niewłaściwe postawy rodzicielskie brak zainteresowania problemami dziecka brak wiedzy na temat przyczyn zaburzeń psychicznych trudna sytuacja materialna, presja grupy podatność na wpływy, naśladownictwo zwiększenie skuteczności działań wychowawczych i profilaktycznych na rzecz bezpieczeństwa i tworzenia przyjaznego środowiska w placówce budowanie pozytywnych relacji społecznych rozwijanie kompetencji społecznych uczniów i omówienie podstawowych pojęć związanych z problematyką zaburzeń zdrowia psychicznego. upowszechnianie idei akceptacji różnorodności uczniów i wychowanków ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi organizowanie i udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej w placówce dla uczniów, diagnozowanie środowiska pod kątem zagrożeń zaburzeń zdrowia psychicznego organizowanie zajęć warsztatowych, godzin wychowawczych, udział w akcjach i kampaniach profilaktycznych pogadanki na lekcjach wychowawcy klas, nauczyciele, rodzice, opiekunowie prawni pedagog szkolny psycholog pielęgniarka szkolna, Stowarzyszenie Ikar 9 Program profilaktyki Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im. Ireny Sendlerowej w Nowym Dworze Gdańskim – 2016-2017 _____________________________________________________________________________________________________________________________ ________ kłopoty w nauce brak integracji w zespole klasowym, odrzucenie przez rówieśników niewystarczająca wiedza nauczycieli na temat zaburzeń psychicznych, niska samoocena, brak wiary w siebie, brak umiejętności radzenia sobie z problemami różnego typu poczucie osamotnienia, odrzucenia wychowanków oraz wspieranie prawidłowego rozwoju osobowości dzieci i młodzieży rozwiązywanie kryzysów rozwojowych i życiowych uczniów i wychowanków, m.in. związanych z wyjazdem rodziców za granicę a także przemocą w rodzinie. wychowanków, rodziców, nauczycieli, wychowawców upowszechnianie programów edukacyjnych i działań alternatywnych do przeciwdziałania zaburzeniom psychicznym, depresjom i próbom samobójczym działania te powinny być ukierunkowane na kształtowanie postaw życiowych opartych na szacunku do siebie, rozwijanie poczucia własnej wartości i poczucia sprawczości kształtowanie umiejętności dbania zdrowie, bezpieczeństwo oraz budowanie prawidłowych relacji interpersonalnych wychowawczych ,z psychologiem i pedagogiem szkolnym. wykonanie gazetki szkolnej. zajęcia integracyjne z uczniami innych szkół tworzenie warunków do uspołeczniania placówki i poszerzania współpracy z instytucjami Cyberprzemoc Cel Zadania do realizacji Sposób realizacji dostarczanie wiedzy na temat bezpiecznego korzystania z nowoczesnych technologii informacyjnych. profilaktyka cyberprzemocy. przeciwdziałanie uzależnieniom od gier komputerowych ,Internetu, hazardu. kształtowanie umiejętności uczniów i wychowanków w zakresie prawidłowego funkcjonowania w środowisku cyfrowym, w szczególności w środowisku tzw. nowych mediów. budowanie pozytywnych relacji społecznych. rozwijanie kompetencji społecznych uczniów i wychowanków wspieranie prawidłowego rozwoju osobowości dzieci i młodzieży. bezpieczne funkcjonowanie uczniów i wychowanków w szkole i w środowisku społecznym rozwijanie kompetencji wychowawczych nauczycieli, wychowawców, rodziców. zwiększanie pozycji i roli rodziców w szkole i placówce zwiększanie współpracy z podmiotami i instytucjami, które mogą wspierać działania szkoły i diagnozowanie środowiska pod kątem zagrożenia cyberprzemocą. organizowanie zajęć warsztatowych, godzin wychowawczych, udział w akcjach i kampaniach profilaktycznych projekcja filmów dotyczących omawianego zagadnienia, np. „W sieci” organizacja Dnia Bezpiecznego Internetu organizowanie wycieczek, rajdów, koncertów, wystaw i innych form zajęć pozalekcyjnych, jako Czynniki ryzyka niska świadomość rodziców, opiekunów wynikająca z małej wiedzy na temat funkcjonowania portali społecznościowych, Internetu i związanych z tym zagrożeń niewłaściwe wzorce społeczne promujące w mass mediach używanie uzależniających serwisów społecznościowych niski poziom treści w Internecie presja grupy na rówieśników, aby mieć konto w serwisie społecznościom wykorzystywanie portali 10 odpowiedzialni dyrektor, wychowawcy nauczyciele, pedagog szkolny, psycholog współpraca z instytucjami np. Policja, ŻOK, ŻPH Program profilaktyki Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im. Ireny Sendlerowej w Nowym Dworze Gdańskim – 2016-2017 _____________________________________________________________________________________________________________________________ ________ społecznościowych, Internetu do poniżania , ubliżania rówieśnikom prezentowanie treści, zdjęć, wpisów o charakterze obraźliwym placówki w środowisku lokalnym alternatywy spędzania czasu wolnego rozmowy indywidualne, rozmowy grupowe, apele, filmy, prezentacje, imprezy okolicznościowe warsztaty na temat cyberprzemocy, dla uczniów, nauczycieli, rodziców, Szkoleniowe Rady Pedagogiczne, Spotkania z rodzicami Agresja i przemoc w szkole Czynniki ryzyka niewłaściwe postawy rodzicielskie brak zainteresowania problemami dziecka trudna sytuacja materialna, środowisko społeczne promujące negatywne wzorce zachowań. presja grupy kontakt z grupami, w którym obowiązują normy i zasady nieakceptowane społecznie, podatność na wpływy, naśladownictwo kłopoty w nauce wagary brak integracji w zespole klasowym niska motywacja do nauki niewystarczająca pomoc w nauce niska samoocena, brak wiary cel profilaktykę agresji i przemocy. zmiana nieprawidłowych postaw rodzicielskich kształtowanie umiejętności uczniów i wychowanków w zakresie prawidłowego funkcjonowania w środowisku społecznym rozwiązywanie kryzysów rozwojowych i życiowych uczniów i wychowanków, nabycie kompetencji wychowawczych: nauczycieli, rodziców, opiekunów prawnych i innych pracowników szkoły rozwiązywanie kryzysów rozwojowych i życiowych uczniów i wychowanków, m.in. związanych z wyjazdem rodziców za Zadania do realizacji budowanie pozytywnych relacji społecznych. rozwijanie kompetencji społecznych uczniów i wychowanków wspieranie prawidłowego rozwoju osobowości dzieci i młodzieży. bezpieczne funkcjonowanie uczniów i wychowanków w szkole i w środowisku społecznym rozwijanie kompetencji wychowawczych nauczycieli, wychowawców, rodziców, opiekunów prawnych. zwiększanie pozycji i roli rodziców w szkole i placówce zwiększanie współpracy z podmiotami i instytucjami, które mogą wspierać działania szkoły i placówki w środowisku lokalnym 11 Sposób realizacji diagnoza problemów, potrzeb i zasobów występujących w placówce prowadzenie zajęć integrujących w klasach, organizowanie i udzielanie pomocy psychologicznopedagogicznej w placówce dla uczniów, wychowanków, rodziców, nauczycieli, wychowawców. angażowanie uczniów i wychowanków w procesy podejmowania decyzji w placówce: wybory samorządu uczniowskiego, prawybory aktywizacja samorządu uczniowskiego poprzez współpracę z Muzeum Stutthof, współpraca ze schroniskiem dla zwierząt, współpraca z DPS odpowiedzialni nauczyciele, wychowawcy rodzice uczniów instytucje i podmioty, które mogą wspierać działania placówki: Policja, Straż Miejska, Straż Pożarna, Opieka Społeczna, Muzeum Stutthof, ŻPH, Park Krajobrazowy Mierzeja Wiślana, Parafie Rzymsko-Katolickie Program profilaktyki Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im. Ireny Sendlerowej w Nowym Dworze Gdańskim – 2016-2017 _____________________________________________________________________________________________________________________________ ________ w siebie niska odporność na stres, problemy emocjonalne nieumiejętność radzenia sobie z problemami poczucie osamotnienia, odrzucenia włączanie rodziców w procesy podejmowania decyzji w placówce oraz w ważne wydarzenia i działania na rzecz tworzenia bezpiecznej i przyjaznej szkoły tworzenie warunków do uspołeczniania placówki i poszerzania współpracy z instytucjami i podmiotami, które mogą wspierać działania placówki w środowisku lokalnym. granicę a także przemocą w rodzinie. SZKOŁY PONADGIMNAZJALNE I. Kreowanie zdrowego, bezpiecznego i przyjaznego środowiska szkoły i placówki zadanie I. Zapewnienie warunków bezpiecznego przebywania ucznia w szkole. II. Prawa i obowiązki ucznia. odpowiedzialny Wychowawcy Nauczyciele Pracownicy placówki sposoby realizacji Przeprowadzenie pogadanek na lekcjach wychowawczych na temat zasad bezpieczeństwa obowiązujących na terenie szkoły oraz poszanowania mienia w szkole. Monitoring (kamery) szkoły. Aktywne i skuteczne pełnienie dyżurów przez nauczycieli i pracowników szkoły. Opracowanie klasowych kodeksów postępowania ucznia. Zorganizowanie spotkań dla uczniów i rodziców/prawnych opiekunów z pracownikami KPP na temat: „Odpowiedzialność karna nieletnich”’ Zapoznanie uczniów i rodziców z dokumentami regulującymi pracę szkoły: Statutem, Programem Profilaktyki, Programem Wychowawczym Współpraca z rodzicami w ramach imprez szkolnych. Zajęcia warsztatowe, lekcje wychowawcze. Lekcje wychowawcze, zajęcia warsztatowe, zajęcia edukacyjne wychowawcy, nauczyciele III.Uwrażliwienie uczniów na ważne wydarzenia w życiu rodzinnym i szkolnym. IV. Nauka asertywnego rozwiązywania problemów i kształtowanie 12 wychowawcy klas pedagog nauczyciele wychowawcy, nauczyciele Program profilaktyki Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im. Ireny Sendlerowej w Nowym Dworze Gdańskim – 2016-2017 _____________________________________________________________________________________________________________________________ ________ pedagog prawidłowych relacji międzyludzkich. zadanie 1. Przeprowadzenie diagnozy miejsc oraz sytuacji występowania przemocy w szkole i poza nią. 2. Uświadomienie uczniom czym są zachowania agresywne i jakie przyjmują formy oraz w jaki sposób się przed nimi bronić 3. Informowanie młodzieży o prawnych i realnych skutkach zachowań. agresywnych i przestępczości. II. Przeciwdziałanie agresji w środowisku szkolnym sposoby realizacji Dyżury podczas przerw, bieżący monitoring, ankiety Lekcje wychowawcze, pogadanki, filmy i zajęcia warsztatowe Lekcje wychowawcze, pogadanki, filmy i zajęcia warsztatowe odpowiedzialny Wychowawcy pedagog, Wychowawcy pedagog psycholog nauczyciele Wychowawcy Nauczyciele pedagog III. Przeciwdziałanie alkoholizmowi, narkomanii, nikotynizmowi zadanie 1. Uświadomienie uczniom zagrożeń i konsekwencji wynikających z używania alkoholu, nikotyny i środków psychoaktywnych 2. Zapoznanie uczniów z funkcjonowaniem mechanizmu uzależnienia. Podnoszenie poziomu wiedzy na temat negatywnych skutków zdrowotnych palenia papierosów, picia alkoholu i zażywania środków psychoaktywnych sposoby realizacji Lekcje wychowawcze, pogadanki, prezentacje, konkursy plastyczne, filmy edukacyjne, gazetki, spotkania z ludźmi doświadczonymi uzależnieniem. Lekcje wychowawcze pogadanki prezentacje konkursy, monitoring, filmy edukacyjne, gazetki. 13 odpowiedzialny nauczyciele wychowawcy nauczyciele biologii nauczyciele plastyki wychowawca nauczyciele pielęgniarka szkolna pedagog psycholog nauczyciele biologii Program profilaktyki Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im. Ireny Sendlerowej w Nowym Dworze Gdańskim – 2016-2017 _____________________________________________________________________________________________________________________________ ________ 3. Zapoznanie rodziców z objawami wskazującymi, na zażywanie środków psychoaktywnych. Przekazanie informacji o miejscach, w których rodzic może szukać pomocy. 4. Kształtowanie zachowań asertywnych i umiejętności radzenia sobie z naciskami grup rówieśniczych. Lekcje wychowawcze, warsztaty, pogadanki. 5. Podnoszenie świadomości zagrożeń płynących z użytkowania portali społecznościowych. Kształtowanie świadomości odpowiedzialności prawnej związanej z użytkowaniem Internetu 6. Cyberprzemoc- kształtowanie świadomości zagrożenia, umiejętności jego rozpoznawania i sposobów radzenia sobie z nim. Pogadanki Lekcje informatyki Lekcje wychowawcze Wychowawcy n-l informatyki nauczyciele Pogadanki Lekcje informatyki Wychowawcy n-l informatyki nauczyciele rozmowy z pedagogiem i psychologiem, broszury informacyjne cykliczne spotkania z kadrą kierowniczą spotkania z rodzicami wychowawca nauczyciele pielęgniarka szkolna kadra kierownicza pedagog, psycholog wychowawca nauczyciele pedagog psycholog IV. Promowanie zdrowego stylu życia zadanie 1. Propagowanie zdrowego stylu życia i odżywiania. sposoby realizacji 1. Organizowanie wycieczek turystyczno – krajoznawczych. 2. Cykl lekcji wychowawczych poświęconych: dbałości o zdrowie, higienie osobistej. zapobieganie stresowi, 3. Zajęcia kulinarne w zakresie zdrowego stylu żywienia. 4. Gazetki tematyczne. 5. Zajęcia rekreacyjno-sportowe 14 odpowiedzialny Dyrektor nauczyciele, wychowawcy pielęgniarka szkolna Program profilaktyki Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im. Ireny Sendlerowej w Nowym Dworze Gdańskim – 2016-2017 _____________________________________________________________________________________________________________________________ ________ GRUPY WYCHOWAWCZE Agresja i przemoc w środowisku grup wychowawczych i poza nim czynniki ryzyka Zachowania agresywne posługiwanie się wulgaryzmami, wzajemne wyzywanie się, bójki, zaczepki, próby zastraszania, Nieumiejętność rozwiązywania konfliktów, panowania nad emocjami narastające trudności wychowawcze, Zaburzenia w komunikacji, w relacji wychowanek-wychowanek, wychowanek – osoba dorosła, Brak świadomości konsekwencji prawnych zachowań agresywnych Niedostosowanie społeczne Konflikty z prawem Słaba komunikacja pomiędzy nauczycielami, uczniami i rodzicami zadania Kształtowanie postaw i zachowań akceptowanych społecznie. Uświadamianie wychowankom, czym jest agresja i przemoc oraz jak sobie z nimi radzić. Wdrażanie działań na rzecz ograniczania agresji i przemocy, kształtowanie umiejętności asertywnych. Alternatywne sposoby spędzania czasu wolnego. Edukacja prawna wychowanków sposoby realizacji Zapoznanie wychowanków z obowiązującymi w grupach wychowawczych regulaminami Opracowanie grupowych kontraktów lub innych form umowy, dotyczących eliminacji zachowań agresywnych. Integrowanie wychowanków na imprezach grupowych, szkolnych: ognisko, grill, spacery, wycieczki, biwaki, wyjścia do kina, teatru, zabawy taneczne Zapoznanie z procedurami, przepisami prawnymi dotyczącymi ucznia jako ofiary i sprawcy przemocy. termin Wrzesień odpowiedzialni wychowawcy grup wychowawczych kierownik grup wychowawczych W ciągu roku, Niezdrowy styl życia i brak odpowiedzialności za swoje zdrowie. czynniki ryzyka Brak wiedzy na temat zasad prawidłowego odżywiania oraz skutków zdrowotnych nieprawidłowego żywienia. Zagrożenie chorobami wynikającymi z nieprawidłowego odżywiania się: Nadwaga Otyłość Anoreksja Cukrzyca Zatrucia pokarmowe zadania Organizowanie profilaktycznych zajęć edukacyjnych Dostarczanie informacji dotyczących prawidłowych zasad odżywiania Zwiększenie świadomości dotyczącej wpływu żywienia i aktywności fizycznej na zdrowie sposoby realizacji Zajęcia edukacyjne związane z tematyką prawidłowego odżywiania się: Filmy edukacyjne Portale internetowe nt. zdrowego odżywiania Pogadanki na zajęciach Stworzenie zasad zdrowego odżywiania Układanie prawidłowych jadłospisów Czytanie etykiet z produktów spożywczych Gazetki tematyczne 15 termin W ciągu roku, odpowiedzialni wychowawcy grup wychowawczych pielęgniarka szkolna Program profilaktyki Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im. Ireny Sendlerowej w Nowym Dworze Gdańskim – 2016-2017 _____________________________________________________________________________________________________________________________ ________ Złe nawyki żywieniowe - dieta uboga w warzywa i owoce Mała aktywność fizyczna Promocja zdrowego stylu życia i odżywiania. Wdrażania do aktywnego wypoczynku i rekreacji Zajęcia warsztatowe Zawody sportowe, turnieje, gry terenowe, wycieczki, biwaki Zajęcia kulinarne z wychowankami W ciągu roku wychowawcy grup wychowawczych Kontakty z alkoholem, papierosami, lekami, narkotykami i tzw. dopalaczami czynniki ryzyka Palenie papierosów, picie alkoholu, zażywanie innych środków psychoaktywnych Niska świadomość zagrożenia uzależnieniami. zadania Propagowanie wiedzy dotyczącej środków uzależniających i mechanizmu uzależnienia. Zapobieganie ryzyku wystąpienia uzależnień (papierosy, alkohol, narkotyki, komputer, dopalacze) Uświadomienie zagrożeń, konsekwencji zdrowotnych wynikających z kontaktu z substancjami psychoaktywnymi. Uświadomienie konsekwencji prawnych związanych z łamaniem prawa dotyczącego posiadania środków odurzających Promocja zdrowego stylu życia sposoby realizacji Podejmowanie tematyki uzależnień w ramach zajęć dydaktycznych, opiekuńczych i wychowawczych. Gazetki tematyczne, plakaty udział w akcjach promujących zdrowy styl życia termin Rok szkolny odpowiedzialni wychowawcy grup wychowawczych kierownik grup wychowawczych Zaburzenia zdrowia psychicznego. Depresja, zagrożenie samobójstwem czynniki ryzyka brak wiedzy na temat przyczyn zaburzeń psychicznych ograniczenie lub zatrzymanie rozwoju osobistego i społecznego wpływ zaburzeń na przyszłe osiągnięcia zadania Eliminowanie czynników ryzyka poprzez: kształtowanie zachowań i stylów życia korzystnych dla zdrowia psychicznego (dbanie zdrowie, bezpieczeństwo oraz sposoby realizacji termin pogadanka uwzględniająca następującą tematykę: a) przyczyny zaburzeń nastroju; b) objawy. integracja z uczniami ZS nr1 i ZS nr 2 w Nowym Dworze Gd. W ciągu roku 16 odpowiedzialni wychowawcy grup wychowawczych kierownik grup wychowawczych pielęgniarka Program profilaktyki Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im. Ireny Sendlerowej w Nowym Dworze Gdańskim – 2016-2017 _____________________________________________________________________________________________________________________________ ________ negatywne następstwa depresji (samobójstwo, powikłania somatyczne) brak umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych niska samoocena, brak wiary w siebie kłopoty w nauce brak akceptacji w grupie rówieśniczej poczucie osamotnienia, odrzucenia budowanie prawidłowych relacji interpersonalnych ) rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych rozwijanie poczucia własnej wartości tworzenie warunków do uspołeczniania wychowanków organizowanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej w placówce dla wychowanków, rodziców Nadmierne korzystanie ze środków multimedialnych czynniki ryzyka uzależnienie od Internetu i gier komputerowych, nieumiejętność odróżniania rzeczywistości wirtualnej od świata realnego, Dostęp do treści sprzecznych z normami wychowania, (gry komputerowe bazujące na przemocy, pornografia), Kontakt z osobami niebezpiecznymi, (przestępczość, nieuczciwość) Cyberprzemoc i cyberstalking Prywatność tak - anonimowość nie. zadania sposoby realizacji termin odpowiedzialni Uświadomienie wychowankom oraz rodzicom zagrożeń związanych z niewłaściwym korzystaniem z mediów cyfrowych; Kształtowanie wśród uczniów umiejętności krytycznego odbioru informacji oraz wytworów kultury masowej; Przedstawienie rodzajów zagrożeń, jakie niesie ze sobą korzystanie z Internetu Profilaktyka w zakresie przeciwdziałania cyberprzemocy. Uświadomienie rodzicom, wychowawcom ich decydującej roli w zakresie kontroli nad sposobami korzystania przez dziecko z Internetu; Pogadanki- wdrażanie wychowanków do autorefleksji nt. racjonalnego korzystania ze współczesnych mediów (ilość czasu spędzanego przed komputerem, rodzaje aktywności w Internecie, etc.) Quiz tematyczny na stronie ośrodka, Blokada wybranych stron Internetowych/ portali Gazetki tematyczne, filmy, spoty edukacyjne, Zapoznanie rodziców i wychowawców ze sposobami kontrolowania i ograniczania dostępu dziecka do wybranych, niepożądanych treści(aplikacja „opiekun ucznia”);. Współpraca z rodzicami uczniów będących ofiarami cyberprzemocy. W ciągu roku wychowawcy grup wychowawczych Ireneusz Sokołowski 17