Program rozwoju integracji i aktywizacji
Transkrypt
Program rozwoju integracji i aktywizacji
Program rozwoju integracji i aktywizacji społecznej w gminie Ostaszewo na lata 2012–2015 Ostaszewo 2012 Struktura dokumentu Wstęp Rozdział 1. Informacje o gminie Rozdział 2. Charakterystyka projektu 2.1 Realizatorzy projektu „Decydujmy razem” 2.2 Powołanie Zespołu partycypacyjnego 2.3 Etapy tworzenia programu Rozdział 3. Diagnoza obszarów problemowych i potrzeb społeczności gminy Ostaszewo 3.1 Zasoby gminy 3.2 Organizacje społeczne działające na terenie gminy 3.3 Badanie potrzeb mieszkańców Rozdział 4. Zadania „Programu rozwoju integracji i aktywizacji społecznej w gminie Ostaszewo” 4.1 Diagnoza problemów 4.2 Określenie celów i zadań programu Rozdział 5. System monitoringu i ewaluacji Załączniki 2 Wstęp „Program rozwoju integracji i aktywizacji społecznej w gminie Ostaszewo na lata 2012–2015” został opracowany w ramach projektu „Decydujmy razem. Wzmocnienie mechanizmów partycypacyjnych w kreowaniu i wdrażaniu polityk publicznych oraz podejmowaniu decyzji publicznych”. Jest to pilotażowy projekt budowania i testowania mechanizmów partycypacji, obejmujący 108 gmin i powiatów na terenie całej Polski. Głównym jego zadaniem jest wypracowanie i przetestowanie skutecznych mechanizmów współpracy administracji publicznej ze społecznością lokalną przy tworzeniu i wdrażaniu wybranych lokalnych polityk publicznych. Projekt „Decydujmy razem” w ramach Priorytetu V. Dobre rządzenie, Działanie 5.3 Wsparcie na rzecz realizacji Strategii Lizbońskiej, Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, na zlecenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, realizowany jest przez Fundację Rozwoju Demokracji Lokalnej, której partneruje Stowarzyszenie Centrum Aktywności Lokalnej, Fundacja Partnerstwo dla Środowiska, Instytut Spraw Publicznych, Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych oraz Fundacja Fundusz Współpracy. Projekt współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego i Skarbu Państwa. 3 Rozdział 1. Informacje o gminie Gmina Ostaszewo leży w sercu Żuław Wiślanych, na południe od drogi krajowej nr 7 (E 77) Gdańsk–Warszawa, wzdłuż prawego brzegu Wisły, w odległości ok. 30 km od aglomeracji trójmiejskiej oraz Elbląga. Żuławy stanowią niemal całkowicie płaską, bardzo nisko położoną równinę. Gmina zajmuje powierzchnię 61 km2, z czego ok. 85% to użytki rolne. Obejmuje 11 miejscowości, podzielonych na 7 sołectw. Zamieszkana jest przez 3.324 osoby. Największą miejscowością jest Ostaszewo, liczące 977 mieszkańców. Największą wartością gminy jest jej krajobraz kulturowy, związany z żuławskim systemem polderów, zieleń śródpolna, charakterystyczna flora i fauna oraz historyczna zabudowa wiejska i sakralna. Na przestrzeni wieków przenikały się tu różne kultury: pruska, pomorska, holenderska, ukraińska, mennonicka, niemiecka i polska. Każda pozostawiła po sobie ślad, widoczny do dziś. Charakterystyczne dla regionu domy podcieniowe można spotkać w prawie każdej wsi. Prawdziwym unikatem jest jedyny na Żuławach drewniany kościół w Palczewie z 1712 r. Dużą atrakcją są ruiny kościoła gotyckiego z XIV w. w Ostaszewie. Bogatą historię mają również inne budowle, jak np.: XIX-wieczny kościół parafialny w Ostaszewie oraz kościół z drewnianą wieżą w Jezierniku. Bardzo cenny jest XVIII-wieczny holenderski wiatrak w Palczewie. Bliskość Wisły i brak uciążliwych dla środowiska podmiotów dodatkowo zachęca do wypoczynku. Dolina Wisły została uznana w ramach sieci ekologicznej ECONET POLSKA za międzynarodowy korytarz ekologiczny. Na odcinku od Włocławka do Przegaliny stanowi Obszar Specjalnej Ochrony sieci NATURA 2000 pn. „Dolina Dolnej Wisły". W obrębie Gminy Ostaszewo podlega ochronie również jako część Środkowożuławskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Mając na uwadze walory krajobrazowe jak i wiele atrakcji kulturalnohistorycznych, zauważono ich niepełne wykorzystanie w budowaniu aktywności społecznej i tworzeniu interesującego wizerunku Gminy Ostaszewo. Dlatego też z zaciekawieniem nasza gmina przyjęła zaproszenie do uczestnictwa w ogólnopolskim projekcie „Decydujmy razem”. 4 Rozdział 2. Charakterystyka projektu 2.1. Realizatorzy projektu „Decydujmy razem” Zadaniem Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej w projekcie „Decydujmy razem” jest stworzenie w 60 gminach i powiatach na terenie całego kraju ośrodków aktywnego udziału ich mieszkańców w życiu społecznym, które wypracują model rozwiązywania problemów lokalnym w jednym z czterech obszarów wybranej polityki: zatrudnienia, integracji społecznej, przedsiębiorczości, zrównoważonego rozwoju. Pilotaż wdrożenia projektu realizowany jest przez Fundację Rozwoju Demokracji Lokalnej w okresach dwuletnich w dwóch turach. Pierwsza tura, 31 samorządów, rozpoczęła pilotaż na początku 2011 roku. Natomiast druga tura 29 samorządów, w której my bierzemy udział, rozpoczęła właściwe działania pod koniec 2011 roku. W każdym województwie do projektu zaproszono 3-4 chętne samorządy, które wybrano w procesie rekrutacji. Każdy z zaproszonych samorządów podpisał z Fundacją Rozwoju Demokracji Lokalnej umowę obligującą beneficjenta do: powołania zespołu ds. partycypacyjnego modelu tworzenia polityk publicznych, wypracowania przy udziale w/w zespołu dokumentu programowego z zakresu wybranej przez siebie polityki publicznej, wdrożenie wypracowanego dokumentu. Nad przeprowadzeniem procesu partycypacyjnego w gminie czuwał animator projektu, do którego zadań między innymi należało: rekrutacja społeczności lokalnej do zespołu partycypacyjnego, zbudowanie zespołu partycypacyjnego, prowadzenie 5 głównych spotkań zespołu, wyznaczanie zadań członkom zespołu w tym tworzenie grup roboczych, 5 współpraca z koordynatorem gminnym, koordynatorem regionalnym oraz doradcą FRDL, pobudzanie do aktywności członków zespołu partycypacyjnego, dbanie o frekwencję na spotkaniach, przygotowanie konsultacji społecznych wypracowanego dokumentu. Nad całością działań pilotażowych czuwał koordynator gminny – przedstawiciel władz samorządowych. Główne zadania koordynatora to: zapewnienie udziału odpowiednich osób do prac w zespole partycypacyjnego modelu tworzenia polityk publicznych, podejmowanie kluczowych decyzji, nadzór nad postępem prac zespołu partycypacyjnego (przygotowywanie dokumentu). Proces wdrażania wybranej polityki przebiegał przy udziale i z dużą pomocą doradcy z ramienia Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej, który brał udział w zaplanowanych w projekcie 5 spotkaniach zespołu do spraw partycypacyjnego modelu tworzenia polityk publicznych. Gmina Ostaszewo do projektu „Decydujmy razem. Wzmocnienie mechanizmów partycypacyjnych w kreowaniu i wdrażaniu polityk publicznych oraz podejmowaniu decyzji publicznych” przystąpiła w październiku 2011 roku. Jako obszar działania wybrano „integrację społeczną”, w ramach której podjęto się zadania wypracowania dokumentu zawierającego zestaw niezbędnych działań mobilizujących mieszkańców gminy do większej aktywności w pracy na rzecz lokalnego środowiska. 6 2.2 Powołanie Zespołu partycypacyjnego Zespół partycypacyjny został wyłoniony spośród gości zaproszonych przez władze gminy Ostaszewo, na odbyte w dniu 14 marca 2012 roku, spotkanie inauguracyjne projektu. W jego skład weszli radni, sołtysi, pracownicy jednostek organizacyjnych z terenu Gminy, członkowie stowarzyszeń, przedstawiciele lokalnej społeczności oraz osoby pozyskane przez samych członków Zespołu do współpracy przy realizacji projektu. Zadaniem Zespołu partycypacyjnego było przygotowanie, w trakcie pięciu spotkań roboczych, dokumentu programowego z zakresu polityki publicznej integracji i aktywizacji społecznej. Podczas pierwszego spotkania, animator wspólnie z koordynatorem gminnym oraz doradcą projektu z ramienia FRDL przedstawili cele i założenia programu „Decydujmy razem. Wzmocnienie mechanizmów partycypacyjnych w kreowaniu i wdrażaniu polityk publicznych oraz podejmowaniu decyzji publicznych”. Na spotkaniu tym omówiono także zadania stojące przed przyszłym Zespołem. Po przyjęciu kierunków działań Zespół przystąpił do pracy. Kolejne trzy spotkania służyły: ustaleniu obszarów tematycznych do zagospodarowania, ustaleniu możliwości wykorzystania zasobów gminy w budowie dokumentu programowego, stworzeniu zarysu „Programu rozwoju integracji i aktywizacji społecznej w gminie Ostaszewo”. Na czwartym i piątym spotkaniu omawiano i uzupełniano zaproponowany przez animatora, projekt dokumentu programowego. Skład osobowy Zespołu partycypacyjnego zawiera załącznik nr 1 do Programu. 7 2.3 Etapy tworzenia programu Etapy tworzenia programu określono w umowie o współpracy w zakresie przeprowadzenia pilotażu wdrażania mechanizmów partycypacyjnych w kreowaniu i wdrażaniu polityki publicznej w Gminie Ostaszewo, zawartej dnia 9 listopada 2011 roku pomiędzy Fundacją Rozwoju Demokracji Lokalnej z siedzibą w Warszawie, a Gminą Ostaszewo. Harmonogram prac objętych pilotażem w ramach umowy obejmował: 1) luty 2012 – rekrutacja członków Zespołu partycypacyjnego, 2) marzec 2012 – powołanie Zespołu partycypacyjnego, 3) marzec–czerwiec 2012 – zorganizowanie trzech spotkań Zespołu partycypacyjnego: obszary tematyczne do zagospodarowania, wykorzystanie zasobów gminy w budowie dokumentu programowego, zarys „Programu rozwoju integracji i aktywizacji społecznej w gminie Ostaszewo”, 4) sierpień 2012 – przeprowadzenie czwartego spotkania zespołu partycypacyjnego: budowa „Programu rozwoju integracji i aktywizacji społecznej w gminie Ostaszewo”, 5) wrzesień 2012 – przeprowadzenie konsultacji społecznych dot. „Programu rozwoju integracji i aktywizacji społecznej w gminie Ostaszewo”, 6) październik 2012 – zorganizowanie piątego spotkania Zespołu partycypacyjnego (zapoznanie się z uwagami wynikającymi z przeprowadzonych konsultacji, opracowanie końcowej wersji „Programu rozwoju integracji i aktywizacji społecznej w gminie Ostaszewo”), 7) przedstawienie do końca 2012 r. Radzie Gminy Ostaszewo wypracowanego przez Zespół partycypacyjny projektu „Programu rozwoju integracji i aktywizacji społecznej w gminie Ostaszewo” (w formie projektu uchwały). 8 Rozdział 3. Diagnoza obszarów problemowych i potrzeb społeczności gminy Ostaszewo 3.1 Zasoby gminy Aby atrakcyjnie spędzić wolny czas gmina Ostaszewo ma do zaoferowania następujące ciekawe miejsca oraz obiekty, w których warto się zatrzymać i skorzystać z ich oferty programowej: Gniazdowo: obiekty historyczne: dom podcieniowy zabytkowy park strażnica wałowa infrastruktura społeczna: remiza OSP plac zabaw Jeziernik: obiekty historyczne: kościół z drewnianą wieżą zespół zabytkowych domów mieszkalnych infrastruktura społeczna: Piaskownia Zagóra – imprezy plenerowe remiza OSP świetlica wiejska boisko sportowe plac zabaw Nowa Cerkiew: obiekty historyczne: kościół neogotycki zespół domów podcieniowych infrastruktura społeczna: remiza OSP świetlica wiejska 9 plac zabaw Nowa Kościelnica: obiekty historyczne: zespół XVIII i XIX w. domów mieszkalnych infrastruktura społeczna: świetlica wiejska boisko wielofunkcyjne remiza OSP plac zabaw Ostaszewo: obiekty historyczne: ruiny gotyckiego kościoła z XIV w. neogotycki kościół poewangielicki z XIX w. – obecnie katolicki zespół zabytkowej drewnianej zabudowy mieszkalnej infrastruktura społeczna: Gminny Dom Kultury i Sportu – infomat (elektroniczna tablica informacyjna z ekranem dotykowym) Biblioteka Publiczna hala sportowa remiza OSP boisko sportowe park z boiskiem do piłki siatkowej i częścią lekkoatletyczną Palczewo: obiekty historyczne: drewniany kościół z 1712 r. holenderski wiatrak z XVIII w. budynek zabytkowej karczmy zespół domów podcieniowych zabytkowe XVIII w. holenderskie wyposażenie domów mieszkalnych infrastruktura społeczna: świetlica wiejska; remiza OSP boisko sportowe 10 przystanek rowerowy Piaskowiec: obiekty historyczne: budynek przedwojennej obsługi promowej zespół domów podcieniowych infrastruktura społeczna: boisko sportowe Od wielu już lat, w poszczególnych sołectwach, organizowane są dla naszych mieszkańców cykliczne imprezy: 1. „Polska biega” – (biegi uliczne) w ramach ogólnopolskiej akcji „Polska Biega” w maju Gminny Dom Kultury i Sportu w Ostaszewie, wspólnie z Urzędem Gminy, organizuje zawody sportowe. Biegi odbywają się przez cały dzień w kilku kategoriach. W biegu finałowym, na 3-kilometrowej trasie, ulicami Ostaszewa, bierze udział wielu mieszkańców naszej gminy. 2. Noc świętojańska – obrzędy czerwcowe we wsi Palczewo. W tradycji słowiańskiej jest to święto wody i ognia, ale również święto miłości, płodności, Słońca i Księżyca. Zwyczaje i obrzędy kultywowane w Noc Kupalną mają na celu zapewnienie zdrowia i urodzaju. W trakcie tej najkrótszej nocy w roku pali się ogniska wokół których tańczy się przy wtórze muzyki. Gospodynie rzucają do ognia zioła (bylicę, szałwię i inne), by zapewnić płodność oraz urodzaj. Skakanie przez ogniska i tańce wokół nich mają oczyszczać, chronić przed złymi urokami i chorobami. 3. Dożynki wiejskie i gminne – organizowane corocznie po ukończeniu żniw i innych prac polowych Święto Plonów. Czas przedniej zabawy i wspaniałych atrakcji (występy artystyczne, pyszne jedzenie, różnego rodzaju konkursy), tam poszczególne sołectwa walczą o cenne nagrody w ramach zawodów „Sołectwo na medal”, podczas których drużyny muszą wykazać się zarówno wiedzą, sprawnością jak i siłą fizyczną. 4. „Sołectwo na medal” – międzysołeckie zawody kulturalno-sportowo- rekreacyjne organizowane w różnych kategoriach w ciągu całego roku, ich podsumowanie oraz wiele dodatkowych konkurencji organizowane jest podczas dożynek gminnych. 11 5. „Piękna wieś” – organizatorami konkursu są: Województwo Pomorskie, Sekretariat Regionalny Sieci Obszarów Wiejskich Województwa Pomorskiego oraz Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Gdańsku. Konkurs przebiega w 2 kategoriach (wieś, zagroda), w 3 etapach (gminny, powiatowy, wojewódzki). W tegorocznym konkursie trwającym od 15 kwietnia do 16 sierpnia 2012 roku wzięło udział 119 pomorskich wsi i 493 zagrody rolnicze, z czego do etapu wojewódzkiego zakwalifikowało się 13 wsi i 15 zagród. Laureatem Wojewódzkiego Finału Konkursu „Piękna wieś 2012” w kategorii „Zagroda” jest wieś Nowa Cerkiew – zdobyła III miejsce. 6. „Puchar lata” – (turniej piłkarski) w lipcu br. na boisku w Ostaszewie odbył się turniej piłki nożnej sołectw „Puchar lata”. Zawody rozgrywały się w dwóch kategoriach wiekowych – młodzików i seniorów. W rywalizacji juniorów zwyciężyła drużyna z Piaskowca, przed piłkarzami z Gniazdowa i Nowej Kościelnicy. W kategorii seniorów rywalizowało 5 drużyn, pierwsze miejsce zajęła reprezentacja Nowej Kościelnicy, drugie drużyna Ostaszewo II, a trzecie piłkarze z Nowej Cerkwi. Tuż za podium znalazły się drużyny z Ostaszewa I (GDKiS) i Piaskowca. 7. Dzień Strażaka – (zawody strażackie) co roku 4 maja w dzień Świętego Floriana, swoje święto obchodzą strażacy. W wielu miejscowościach naszej gminy brać strażacka integruje się podczas uroczystości kościelnych, a później podczas festynów i organizowanych z tej okazji zawodów strażackich. 8. „Żuławy Wkoło” – to rajd szosowy, którego ideą jest brak jakiejkolwiek klasyfikacji i nie wyłanianie zwycięzcy wyścigu. Każdy, kto dojedzie do mety, traktowany jest jak zwycięzca i zostaje uhonorowany medalem oraz dyplomem z zapisem osiągniętego czasu. Nieważne, na jakim rowerze się jedzie, ważne, że każdy ma szansę ustanowić swój własny rekord! Tegoroczna edycja maratonu kolarskiego odbyła się w ostatnia sobotę września i była jedną z atrakcji „Dożynek Gminnych – Nowa Kościelnica 2012”. 9. Dary jesieni – spotkanie z leśnikiem. 10. „Strach ma wielkie oczy” – spotkania jesienne. 11. Dzień św. Marcina – tradycje adwentowe organizowane we wsi Palczewo – św. Marcin to opiekun żołnierzy, koni, zimowych zapasów i jesiennych uczt z dużą ilością gęsiny przyrządzanej na setki sposobów. W Dzień Świętego Marcina definitywnie kończy się prace w polu, a po 11 listopada nie wypędza się już bydła na pastwiska aż do wiosny. Można za to zjeść świętomarciń12 skiego rogala, opić się wina i powróżyć sobie w kwestii nadchodzącej zimy, przywołując ludowe przysłowia, np. „Gdy Marcinowa gęś po wodzie, Boże Narodzenie po lodzie” albo „Jeśli na Marcina sucho, to Gody (czyli Boże Narodzenie) z pluchą”. W każdej świetlicy wiejskiej cyklicznie podejmowane są następujące działania: warsztaty: wikliniarstwo tradycyjne i papierowe, technika decoupage, haft, szydełkowanie, filcowanie, sztuka przerabiania śmieci, malowanie na szkle, bibułkarstwo, „Dzień Babci”, „Dzień Dziadka”, „Dzień Matki”, „Dzień Ojca”, „Dzień Dziecka”, „Topienie Marzanny”, zajęcia plastyczne, gry planszowe, stołowe, zajęcia z wykorzystaniem komputerów, 13 3.2 Organizacje społeczne działające na terenie gminy 1. Stowarzyszenie Przyjaciół Gminy Ostaszewo „Nowa Gmina” w Ostaszewie Podstawą jego działania jest inicjowanie, wspieranie i organizowanie działalności kulturalno–oświatowej, społecznej i gospodarczej na rzecz mieszkańców gminy Ostaszewo, a także wspieranie demokracji i budowanie społeczeństwa obywatelskiego w lokalnym środowisku. Najważniejsze osiągnięcia: 2. Stowarzyszenie „Nowa Góra” w Nowej Kościelnicy Podstawowa działalność to szeroko pojęta działalność na rzecz lokalnego środowiska wspomagająca rozwój kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury, tradycji i zabytków, kultury fizycznej i sportu, propagowanie ekologii i ochrony dziedzictwa przyrodniczego. Najważniejsze osiągnięcia: 3. Stowarzyszenie „PALCZEWO SERCE ŻUŁAW” w Palczewie Podstawowa działalność: działanie na rzecz ogółu mieszkańców, podnoszenie poziomu życia, obrona praw i interesów materialnych, socjalnych i kulturalnych, wyrównywanie szans młodzieży, integracja i podnoszenie poziomu edukacji mieszkańców wsi, ochrona zabytków i środowiska naturalnego, oraz rozwijanie kontaktów i współpraca pomiędzy wsią a regionami partnerskimi Żuław. Najważniejsze osiągnięcia: 4. Kółko Rolnicze – Koło Gospodyń Wiejskich w Gniazdowie Podstawowa działalność: dbałość o tradycję, dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe wspólnoty lokalnej, podejmowanie działań na rzecz rozwoju turystyki i krajoznawstwa oraz organizowanie wypoczynku dla dzieci i młodzieży, integracja i aktywizacja mieszkańców wsi, szerzenie kultury kulinarnej. Najważniejsze osiągnięcia: 5. Pomocy Dzieciom Poszkodowanym w Wypadkach Komunikacyjnych „WRÓĆ” Organizacja Pożytku Publicznego ul. Gdańska 1 Jantar 82 – 107 Jantar OREW w Jezierniku Podstawowa działalność: działanie na rzecz osób niepełnosprawnych, w szczególności sprawowanie opieki nad osobami niepełnosprawnymi, dziećmi i młodzieżą, udzielanie pomocy społecznej i finansowej, pomocy medycznej i 14 rehabilitacja osób niepełnosprawnych, w szczególności ofiar wypadków komunikacyjnych, organizacja rehabilitacji, edukacji, wypoczynku, rekreacji, sportu i aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych. Najważniejsze osiągnięcia: 6. Ochotnicze Straże Pożarne w: Gniazdowie, Jezierniku, Nowej Cerkwi, Nowej Kościelnicy, Ostaszewie i Palczewie; Podstawowa działalność: wspólnie z państwową strażą pożarną zapobieganie pożarom, udział we wszelkiego rodzaju akcjach ratowniczych, upowszechnianie kultury fizycznej i sportu, prowadzenie działalności kulturalnooświatowej i rozrywkowej oraz wspomaganie rozwoju społeczności lokalnej. 7. Koło Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych w Ostaszewie Podstawowa działalność: - kształtowanie aktywnych postaw członków w pracy dla dobra Ojczyzny i tworzenie warunków do współpracy środowisk kombatanckich w imię nadrzędnych interesów narodu i państwa, umacnianie solidarności kombatantów w kraju i za granicą; - reprezentowanie interesów swych członków wobec władz państwowych i samorządowych oraz instytucji i organizacji społecznych, obrona interesów i uprawnień kombatanckich, otaczanie opieką członków Związku i pozostałych po nich wdów i wdowców, zwłaszcza w zakresie spraw socjalnych i zdrowotnych, obrona godności i honoru członków Związku; - popularyzowanie i utrwalanie w pamięci społecznej dziejów walk niepodległościowych, udział w procesie wychowania młodzieży w duchu patriotyzmu i obywatelskiego oddania Ojczyźnie oraz działanie na rzecz opieki nad miejscami pamięci narodowej. 8. Koło Terenowe Związku Emerytów Rencistów i Inwalidów w Ostaszewie Podstawowa działalność; poprawianie warunków socjalno-bytowych emerytów, rencistów i inwalidów oraz ich uczestniczenie w życiu społecznym, organizowanie życia kulturalnego członków, reprezentowanie interesów członków wobec organów władz i administracji oraz popularyzowanie ich problemów wśród społeczeństwa. 15 3.3 Badanie potrzeb mieszkańców Na terenie gminy Ostaszewo odbywa się wiele okolicznościowych oraz cyklicznych imprez kulturalnych, sportowych i rozrywkowych, organizowanych zarówno przez Gminny Dom Kultury i Sportu jak i Zespół Szkół, Gminne Ochotnicze Straże Pożarne, poszczególne sołectwa czy organizacje pozarządowe. Analiza niskiej frekwencji mieszkańców gminy na tych wydarzeniach doprowadziła członków Zespołu partycypacyjnego do wniosku, iż być może spowodowana jest ona niewłaściwą formą przekazu informacji o imprezie skierowaną do społeczeństwa. Na potrzeby diagnozy tego problemu stworzono kwestionariusz badawczy, którego treść zawiera załącznik nr 2. Dla zebrania materiału badawczego, ankieterzy odpowiedzi na powyższe pytania zbierali w czerwcu 2012 roku metodą wywiadu przeprowadzanego z mieszkańcami Gminy przy okazji organizowanych imprez lokalnych lub poprzez bezpośrednie rozmowy w miejscach ich zamieszkania. Kwestionariusz został zamieszczony także na stronie internetowej Urzędu Gminy Ostaszewo, gdzie również zbierano ankiety. W badaniu tym, mającym charakter częściowego, wzięło udział 211 respondentów. Panie, w przeciwieństwie do panów, wykazały większą chęć współpracy i podzielenia się swoimi spostrzeżeniami oraz propozycjami w badanym obszarze. Diagnoza zebranego materiału wykazała duże braki w sferze aktywności społecznej, słabą więź między mieszkańcami, ich małą identyfikację z lokalnymi sprawami oraz brak ciekawej oferty rozrywkowo–sportowej skierowanej do mieszkańców. Na podstawie analizy zebranego materiału Zespół partycypacyjny doszedł do wniosku, iż obszarem działania naszej polityki winna być integracja i aktywizacja społeczna w gminie Ostaszewo, a jej efektem końcowym, wypracowany na podstawie diagnozy, dokument zawierający propozycje działań służące rozwojowi lokalnych inicjatyw oraz upowszechnianiu dobrych praktyk. 16 Rozdział 4. Zadania „Programu rozwoju integracji i aktywizacji społecznej w gminie Ostaszewo 4.1 Diagnoza problemów Analiza zebranego materiału źródłowego z przeprowadzonej ankiety pozwoliła Zespołowi partycypacyjnemu na określenie problemów głównych oraz zdiagnozowanie ich przyczyn. Następnie dokonano wyboru problemów, których rozwiązanie będzie celami Programu. Jako główne obszary problemowe zdefiniowano: PROBLEM I. MAŁA FREKWENCJA NA ORGANIZOWANYCH IMPREZACH Przyczyny: brak wzajemnego współdziałania organizacji i instytucji, o brak wewnętrznej komunikacji i informacji, brak wspólnych spotkań, niechęć mieszkańców do organizacji i angażowania się, niewłaściwa informacja, o mało atrakcyjna graficznie, zły wybór miejsc rozmieszczania plakatów brak połączeń komunikacyjnych pomiędzy miejscowościami Skutki: zniechęcenie i wypalenie organizatorów i osób aktywnych społecznie brak integracji społecznej niezadowolenie społeczne brak efektów włożonej pracy 17 PROBLEM II. MAŁO ATRAKCYJNE OFERTY IMPREZ Przyczyny: brak współdziałania poszczególnych sołectw brak możliwości wymiany doświadczeń pomiędzy poszczególnymi organizacjami brak skutecznej zachęty ze strony władz lokalnych – każda impreza powinna być zauważona i doceniona Skutki: podziały społeczne spadek aktywności zanik integracji patologie Określenie problemów skutkowało zdefiniowaniem celów głównych jako działań ukierunkowanych na przeciwstawienie się bierności społeczeństwa gminy Ostaszewo. Do realizacji celów głównych postuluje się powołanie gminnego forum organizacji pozarządowych jako płaszczyzny porozumienia i komunikacji organizacji społecznych, instytucji i podmiotów działających w gminie. Określono dwa cele programowe. 18 4.2 Określenie celów i zadań programu Cel I ZWIĘKSZENIE LICZBY UCZESTNIKÓW ORGANIZOWANYCH IMPREZ Cel został sformułowany w odpowiedzi na: brak współdziałania organizacji i instytucji, niechęć mieszkańców do angażowania się w działalność na rzecz środowiska lokalnego, niską frekwencję mieszkańców w organizowanych uroczystościach i imprezach. Cel ten chcielibyśmy osiągnąć poprzez realizację celów szczegółowych: 1) zwiększenie współdziałania organizacji i instytucji, 2) pobudzenie do aktywności rad sołeckich, 3) zwiększenie przepływu informacji, PROPOZYCJE DZIAŁAŃ: 1) zorganizowanie spotkań liderów lokalnych – dla wymiany doświadczeń pomiędzy ośrodkami działań, 2) utworzenie gminnego forum organizacji pozarządowych, 3) organizowanie współzawodnictwa pomiędzy ośrodkami działań, 4) organizowanie cyklicznych spotkań z władzami gminy, 5) zorganizowanie wspólnego spotkania organizacji pozarządowych i instytucji w celu stworzenia sposobu wzajemnej wymiany informacji, 6) poszerzenie form komunikacji z mieszkańcami – ogłoszenia w Internecie, na stronach Urzędu Gminy, 7) zaangażowanie rad sołeckich do promocji organizowanych imprez, 8) nawiązanie współpracy z innymi organizacjami z terenu powiatu. 19 WSKAŹNIKI REALIZACJI: 1) zorganizowanie min. dwóch spotkań z organizacjami pozarządowymi w 2013 roku, 2) liczba odwiedzin strony internetowej Urzędu Gminy z informacjami o organizowanych imprezach, 3) ilość spotkań liderów lokalnych w celu wymiany doświadczeń, 4) ilość zewnętrznych organizacji w organizowanych na terenie Gminy Ostaszewo imprezach kulturalno–sportowych. Cel II UATRAKCYJNIENIE ORGANIZOWANYCH IMPREZ Cel został sformułowany w odpowiedzi na postępującą bierność mieszkańców, ich niską aktywność w działaniach na rzecz lokalnego środowiska oraz brak atrakcyjnych propozycji na spędzenie wolnego czasu. Cel ten chcielibyśmy osiągnąć poprzez realizację celów szczegółowych: 1) sondowanie lokalnych potrzeb, 2) wspieranie inicjatyw lokalnych, 3) włączanie mieszkańców w cykl przygotowań imprez lokalnych, modelowanie miejsca przedsięwzięcia, 4) wspieranie wszelkich form samoorganizacji mieszkańców w przygotowywaniu przedsięwzięć lokalnych, 5) wspieranie działań zacieśniających więzi międzypokoleniowe wśród mieszkańców, 6) zachęcanie mieszkańców do działania w ramach organizacji pozarządowych, 7) zachęcanie organizacji pozarządowych do uczestniczenia w przedsięwzięciach organizowanych przez samorząd lokalny, 8) promowanie istniejących organizacji, 20 PROPOZYCJE DZIAŁAŃ: 1) przeprowadzenie sondażu dotyczącego zapotrzebowania na imprezy masowe, 2) wypracowanie i wdrożenie mechanizmów promocji organizowanych przedsięwzięć, 3) promowanie działalności organizacji pozarządowych na stronie internetowej Urzędu Gminy, 4) przeprowadzenie konsultacji dotyczących oferowanego zakresu i jakości lokalnych przedsięwzięć. WSKAŹNIKI REALIZACJI: 1) ilość respondentów w organizowanych sondażach, 2) ilość organizowanych imprez, 3) ilość organizacji zaangażowanych w przygotowywanie imprez, 4) ilość organizacji występujących na imprezach, 5) ilość uczestników w imprezach, 6) ilość konsultacji dotyczących oferowanych usług. 21 Rozdział 5. System monitoringu i ewaluacji Realizacja zadań, zasygnalizowanych i ujętych w „Programie rozwoju integracji i aktywizacji społecznej w gminie Ostaszewo na lata 2012–2015”, przebiegać będzie zgodnie z niniejszym dokumentem. Proponuje się aby gminne forum organizacji pozarządowych, jakie ma powstać zgodnie z niniejszym dokumentem, stało się płaszczyzną wymiany informacji, współpracy i koordynacji organizacji pozarządowych i władz publicznych. Zadaniem forum będzie też monitorowanie wdrażania niniejszego programu w okresie co pół roku oraz dokonywanie jego corocznej oceny – ewaluacji po jego realizacji. Przyszłe forum powinno być też płaszczyzną do dyskusji nad niezbędnymi zmianami w niniejszym projekcie. Władze gminy z utworzonym forum organizacji pozarządowych powinny: 1) konsultować projekt budżetu i planu działania Gminy na kolejne lata odnoszący się do Programu; 2) przeprowadzać konsultacje dotyczące Strategii Rozwoju Gminy i innych dokumentów o charakterze planistyczno–strategicznym; 3) informować forum o swoich zamierzeniach mających związek z rozwojem gminy i aktywnością mieszkańców; Ponadto Rada Gminy powinna corocznie spotykać się z przedstawicielami forum w celu wysłuchania ich opinii o sytuacji w gminie. Inne zasady współpracy w ramach forum zostaną ustalone przez jego członków, a wszelkie zmiany niniejszego programu powinny być wprowadzane w trybie przyjętym dla jego opracowania. 22 Załączniki Załącznik nr 1 Skład Zespołu partycypacyjnego w ramach programu „Decydujmy razem” 1. Jerzy Bełcik 2. Małgorzata Bielawska 3. Robert Ciżmowski 4. Aleksandra Dzioba 5. Mirosław Mironowicz 6. Magdalena Niezbecka 7. Urszula Procyk 8. Andrzej Przedcieczyński 9. Ryszarda Wójcik 10. Wojciech Wycichowski 11. Monika Zadrożna 23 Załącznik nr 2 Ankieta 1. Czy wiedział/a Pan/Pani o różnego rodzaju wydarzeniach (sportowych, kulturalnych, rozrywkowych), które odbyły się w naszej gminie w ciągu ostatniego roku? (proszę zakreślić właściwą dla Pana/Pani odpowiedź) TAK NIE 2. Jeśli zakreślił/a Pan/Pani w pytaniu nr 1 odpowiedź TAK to proszę wymienić jakie? (np. najciekawsze): a) ………………………………… b) ………………………………… c) ………………………………… d) ………………………………… 3. Czy brała Pan/Pani udział wydarzeniach, o których mowa w pytaniu nr 1 (proszę zakreślić właściwą dla Pana/Pani odpowiedź) TAK NIE 4. Jeśli zakreślił/a Pan/Pani w pytaniu nr 3 odpowiedź NIE to proszę zakreślić powód: (proszę zakreślić jedną lub więcej właściwych dla Pana/Pani odpowiedzi) a) nie miałem/am, żadnej informacji na ten temat, b) wiedziałem/am o wydarzeniu, ale wydało mi się ono mało atrakcyjne c) wiedziałem/am o wydarzeniu, ale odbywało się ono w nieodpowiednim dla mnie terminie lub o niewłaściwym dla mnie czasie d) uważam, że informacja o wydarzeniu była niejasna, mało zachęcająca, nieczytelna lub podano za mało informacji o walorach danego wydarzenia e) inne? (proszę podać jakie?) ……………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………….……….. ……………………………………………………………………………………………… 5. Jakich imprez, wydarzeń zdaniem Pana/Pani jest w naszej gminie za mało? ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… 6. Jakiego rodzaju imprezy czy wydarzenia interesują Pana/ Panią najbardziej: (proszę zakreślić jedną lub więcej właściwych dla Pana/Pani odpowiedzi) 24 a) b) c) d) Kulturalne Sportowe Rozrywkowe Inne? (proszę podać jakie?) ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… 7. Jakiej formy informacji Pan/Pani oczekuje, aby Pana/ Pani zdaniem zachęcić Pana/Panią do udziału w takim wydarzeniu? (np. Internet: Facebook, strona WWW naszej gminy, lokalna prasa, radio czy telewizja, plakaty, ulotki itp.? ) ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… 8. Gdyby Pan/ Pani piastował/a funkcję Wójta naszej gminy to jaką formę zachęty wybrałby/łaby Pan/Pani dla mieszkańców gminy do udziału w różnego rodzaju wydarzeniach organizowanych w gminie ? ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… 9. Proszę podać płeć: (proszę zakreślić) M K 10. Proszę podać wykształcenie: (proszę zakreślić) PODSTAWOWE ŚREDNIE WYŻSZE 11. Proszę podać wiek: (proszę zakreślić) Poniżej 20 20 – 25 26 – 35 56 – 65 powyżej 65 36 – 45 46 – 55 Wszelkie uwagi i spostrzeżenia dotyczące niniejszego dokumentu prosimy przesyłać do 13 listopada 2012 r. w dowolnej formie na adres: Urząd Gminy Ostaszewo ul. Kościuszki 51 82-112 Ostaszewo lub przekazać telefonicznie – tel. 55 247 13 18, fax 55 247 13 69 bądź pocztą elektroniczną – e-mail: [email protected] Polecamy formę elektroniczną przekazu. 25