uniwersytet warmińsko-mazurski w olsztynie 12053-11-a

UNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI W OLSZTYNIE
Wydział Nauk Medycznych
Sylabus przedmiotu/modułu - część A
12053-11-A
MIKROBIOLOGIA OGÓLNA I ŻYWNOŚCI
ECTS: 4
TOTAL MICROBIOLOGY AND FOOD MICROBIOLOGY
TREŚCI MERYTORYCZNE
WYKŁAD
1.Pozycja i rola drobnoustrojów w przyrodzie. Od Hipokratesa do Pasteura. Postulaty Kocha. Budowa komórki bakteryjnej. Różnice między
Procaryota i Eucaryota. Czynniki wirulencji. 2.Zasady klasyfikacji mikroorganizmów. Bakterie stanowiące florę fizjologiczną człowieka oraz te,
ważne z medycznego punktu widzenia. Charakterystyka rodzin: Microccocaceae, Streptococcaceae, Enterobacteriaceae. 3. Charakterystyka i
epidemiologia zakażeń wywoływanych przez Campylobacter spp.,Helicobacter pyllori, Spirillum spp. Woda i pożywienie jako żródło zakażeń
wywoływanych przez Vibrio spp., Aeromonas spp. i Plesiomonas spp. Mleko i nabiał źródłem pałeczek Brucella spp. 4.Zakażenia grzybicze jako
zakażenia wtórne. Dymorfizm grzybów drożdżopodobnych, a odpowiedź immunologiczna gospodarza - rola ściany komórkowej grzyba.
Mikotoksyny. Krótka charakterystyka: Candida albicans, inne Candida, Cryptococcus neoformans, Aspergillus spp., Penicillum spp, i inne. 5.
Budowa cząstek wirusowych i ich namnażanie. Epidemiologia biegunek wirusowych. Krótka charakterystyka niektórych grup wirusów
(Rotawirusy, Adenowirusy, Astrowirusy, Kalciwirusy, wzw A i E, poliowirusy i inne). Metody immunoenzymatyczne rutynowo stosowane w
diagnostyce zakażeń wirusowych. 6. Antybiotyki jako wtórne metabolity drobnoustrojów. Od Starożytności do Fleminga. Wiek XX- ekspansja
nowych grup leków przeciwdrobnoustrojowych i skutki tego w dniu dzisiejszym. Antybiotyki o wąskim i szerokim spektrum działania – ich wpływ
na organizm człowieka. Mechanizmy oporności bakterii na leki przeciwbakteryjne. 7. Dochodzenie epidemiologiczne w przypadku zatruć i
zakażeń pokarmowych. Rodzaje epidemii. Szczegółowa charakterystyka ogniw łańcucha epidemicznego.
ĆWICZENIA
1. Ćwiczenia wprowadzające. Aseptyka, antyseptyka. Obserwacje i opis kultur bakteryjnych na podłożach stałych i płynnych. Różne formy
morfologiczne drobnoustrojów. Przykłady bakterii Gram ujemnych i dodatnich. 2. Grzyby potencjalnie chorobotwórcze. Podłoża mikrobiologiczne.
Identyfikacja drobnoustrojów. 3. Identyfikacja drobnoustrojów metodami klasycznymi i automatycznymi. 4. Identyfikacja drobnoustrojów. Metody
barwienia. Określanie lekooporności. 5. Określanie obecności drobnoustrojów w produktach żywnościowych. 6. Analiza mikrobiologiczna
wybranych produktów żywnościowych. 7. Kolokwium zaliczeniowe teoretyczne, testowe.
SEMINARIUM
1. Charakterystyka gatunków chorobotwórczych dla człowieka z rodzaju Chlamydia (C. trachomatis, C. pneumoniae, C. psittaci). 2. Naturalna
mikroflora człowieka. 3. Farmakokinetyka współczesnych antybiotyków. 4. Patogeny bakteryjne zakażeń szpitalnych. 5. Bakteryjne zakażenia
układu pokarmowego i zatrucia pokarmowe. 6. Wpływ czynników fizycznych i chemicznych na bakterie. 7. Aseptyka i antyseptyka: metody i
znaczenie. 8. Grzybicze zakażenia układu pokarmowego i zatrucia pokarmowe. 9. Charakterystyka grzybów z rodzaju Candida. 10. Elementy
struktury komórki bakteryjnej warunkując jej chorobotwórczość – adhezyjny, otoczki, rzęski, składniki ściany, endotoksyna. 11. Oporność bakterii
na antybiotyki (naturalna i nabyta) oraz charakterystyka mechanizmów oporności o istotnym znaczeniu epidemiologicznym (gronkowce MRSA,
VRSA, paciorkowce MLSB, PRSP). 12. Drobnoustroje wykorzystywane w produkcji żywności lub wpływające na przedłużenie jej trwałości
(bakterie, drożdże, pleśnie). 13. Mikroorganizmy niepożądane w żywności (bakterie, drożdże, pleśnie). 14. Diagnostyka i leczenie boreliozy. 15.
Elementy kontroli stanu sanitarno – higienicznego zakładu przetwórstwa spożywczego. 16. Wirusowe zakażenia układu pokarmowego. 17.
Nosicielstwo chorobotwórczych bakterii. Zakażenia oportunistyczne. Zakażenia u pacjentów z obniżoną odpornością. 18. Helicobacter pylori czynniki chorobotwórcze bakterii, chorobotwórczość, diagnostyka zakażenia, epidemiologia, modele leczenia. 19. Jady bakteryjne wywołujące
zakażenia: ektotoksyny, endotoksyny, enterotoksyny.
CEL KSZTAŁCENIA
Studenci powinni przyswoić sobie informacje dotyczące wielorakiej funkcji drobnoustrojów w świecie żywym; zrozumieć podstawowe interakcje
występujące na pograniczu makro- i mikroorganizm. Ucząc się biologii wybranych grup drobnoustrojów (głównie wywołujących zakażenia bądź
zatrucia przewodu pokarmowego) z dużym prawdopodobieństwem będą mogli określić potencjalne źródło, drogi szerzenia się zakażeń i
możliwości ich zwalczania. Znajomość składu flory fizjologicznej pozwala zrozumieć dlaczego zastosowanie odpowiedniej diety przyśpiesza
proces zdrowienia.
OPIS EFEKTÓW KSZTAŁCENIA PRZEDMIOTU W ODNIESIENIU DO OBSZAROWYCH I KIERUNKOWYCH EFEKTÓW
KSZTAŁCENIA
Symbole efektów obszarowych M1_W02++, M1_W03+++, M1_W04+++, M1_W05+++, M1_W06+, M1_U01+, M1_U02+, M1_U03+, M1_U04+,
M1_U05++, M1_U06+, M1_U08++, M1_U09+, M1_U10+, M1_U12+, M1_K01+++, M1_K02+++, M1_K03+, M1_K04++, M1_K05+, M1_K06+,
M1_K07+
Symbole efektów kierunkowych K1A_W07+, K1A_W09+, K1A_W11+, K1A_W16+, K1A_W24+, K1A_U03+, K1A_U05+, K1A_U06+,
K1A_U11+, K1A_U23+, K1A_K01+, K1A_K03+, K1A_K04+, K1A_K05+, K1A_K08+, K1A_K13+
EFEKTY KSZTAŁCENIA
Wiedza
W1 - Ma podstawową wiedzę z mikrobiologii w tym przede wszystkim mikrobiologii żywności. (K1A_W11, K1A_W16, K1A_W24)
W2 - Ma wiedzę o roli i znaczeniu środowiska przyrodniczego i zrównoważonego użytkowania różnorodności biologicznej oraz jego zagrożeniach
przy produkcji żywności. (K1A_W07, K1A_W09)
Przedmiot/moduł:
MIKROBIOLOGIA OGÓLNA I ŻYWNOŚCI
Obszar kształcenia: nauki medyczne i nauki o
zdrowiu oraz nauki o kulturze fizycznej
Status przedmiotu: Obligatoryjny
Grupa przedmiotów: A-przedmiot podstawowy
Kod ECTS: 12053-11-A
Kierunek studiów: Dietetyka
Specjalność: Dietetyka
Profil kształcenia: Ogólnoakademicki
Forma studiów: Stacjonarne
Poziom studiów/Forma kształcenia: Studia
pierwszego stopnia
Rok/semestr: II/3
Rodzaje zajęć: seminarium, ćwiczenia laboratoryjne,
wykład
Liczba godzin w semestrze/tygodniu:
Wykład: 20/3
Ćwiczenia: 20/3
Seminarium: 20/3
Formy i metody dydaktyczne
Seminarium
Seminarium - Prezentacje multimedialne z zakresu
wiedzy o drobnoustrojach, zakażeniach żywności.
(W2, U1)
Wykład
Wykład - Charakterystyka rodzin drobnoustrojów.
Zagrożenia mikrobiologiczne w żywności. (W1, W2)
Ćwiczenia
Ćwiczenia laboratoryjne - Zasady aseptyki i
antyseptyki, identyfikacja drobnoustrojów z żywności.
(U1, U2, K1, K2)
Forma i warunki zaliczenia
Kolokwium pisemne 1 - Zaliczenie końcowe ma formę
testu składającego się z 30 pytań zamkniętych. (W1,
W2, U1, U2, K1, K2)
Prezentacja 1 (multimedialna) - Prezentacja i
dyskusja o roli drobnoustrojów w przyrodzie, wpływ
na człowieka oraz na jego zdrowie. Zakażenia
żywności. (W2, U1)
Liczba punktów ECTS: 4
Język wykładowy: polski
Przedmioty wprowadzające: Podstawy genetyki,
chemii, parazytologii I mikrobiologii
Wymagania wstępne: Podstawy biologiczne
Nazwa jednostki organizacyjnej realizującej
przedmiot:
Katedra Biologii Medycznej
adres: ul. Żołnierska 14C, pok. 215, 10-561 Olsztyn
tel./fax 524-61-16
Osoba odpowiedzialna za realizację przedmiotu:
dr hab. Ewa Dorota Dzika, prof. UWM
Osoby prowadzące przedmiot:
mgr Joanna Korycińska, Małgorzata Lepczyńska
Umiejętności
U1 - Potrafi integrować wiedzę w celu identyfikacji i standardowej analizy zjawisk wpływających na produkcję, jakość żywności i zdrowie ludzi.
(K1A_U05, K1A_U06)
U2 - Planuje i wykonuje pod okiem opiekuna przedmiotu proste eksperymenty i zadania, wykorzystując metody analityczne i eksperymentalne,
oraz potrafi interpretować uzyskane wyniki i wyciągać wnioski. (K1A_U03, K1A_U11, K1A_U23)
Kompetencje społeczne
K1 - Potrafi współpracować i pracować w grupie. (K1A_K01, K1A_K03, K1A_K04, K1A_K05)
K2 - Ma świadomość ryzyka i potrafi ocenić skutki wykonywanej pracy. (K1A_K08, K1A_K13)
LITERATURA PODSTAWOWA
1) Szewczyk E. M., 2013r., "Diagnostyka bakteriologiczna", wyd. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2) Heczko P., 2007r., "Mikrobiologia. Podręcznik
dla pielęgniarek, położnych i ratowników medycznych", wyd. PZWL, 3) Trojanowska K., Giebel H., Gołębiowska B., 2009r., "Mikrobiologia
żywności", wyd. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, 4) Kayser F. H., Bienz K. A., i inni., 2007r., "Mikrobiologia lekarska",
wyd. PZWL.
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA
1) Szkaradkiewicz A. , 2011r., "Mikrobiologia lekarska. Repetytorium z bakteriologii", wyd. Uniwersytet Medyczny w Poznaniu, 2) Dzierżanowska
D., 2008r., "Zakażenia szpitalne", wyd. Alfa Medica, Bielsko – Biała, 3) Markiewicz Z., Kwiatkowski Z. A. , 2008r., "Bakterie. Antybiotyki.
Lekooporność", wyd. Wydawnictwo Naukowe PWN. , 4) Adamski Z., Batura – Gabryel H. , 2007r., "Mikologia lekarska dla lekarzy i studentów",
wyd. Uniwersytet Medyczny w Poznaniu.
Kod ECTS: AAABB-CD-E_F
AAA – Kod dziedziny w systemie ECTS, BB – numer kierunku, C – 1 studia pierwszego stopnia (inżynierskie lub licencjackie), 2 – studia drugiego stopnia, 3 – studia jednolite
magisterskie, 4 – studia trzeciego stopnia, 5 – studia podyplomowe, D – numer specjalności, E – grupa przedmiotów, F – kolejny numer przedmiotu w podzbiorze.
Szczegółowy opis przyznanej punktacji ECTS - część B
MIKROBIOLOGIA OGÓLNA I ŻYWNOŚCI
ECTS: 4
TOTAL MICROBIOLOGY AND FOOD MICROBIOLOGY
Na przyznaną liczbę punktów ECTS składają się :
1. Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:
- Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim
60,0 godz.
- udział w seminariach
20,0 godz.
- udział w wykładach
20,0 godz.
- udział w ćwiczeniach
20,0 godz.
120,0 godz.
2. Samodzielna praca studenta:
- Samodzielna praca studenta
75,0 godz.
75,0 godz.
godziny kontaktowe + samodzielna praca studenta OGÓŁEM:
195,0 godz.
liczba punktów ECTS = 195,00 godz.: 51,00 godz./ECTS = 3,82 ECTS
w zaokrągleniu: 4
ECTS
- w tym liczba punktów ECTS za godziny kontaktowe z bezpośrednim udziałem nauczyciela akademickiego - 2,46 punktów ECTS,
- w tym liczba punktów ECTS za godziny realizowane w formie samodzielnej pracy studenta - 1,54 punktów ECTS.
Kod ECTS: AAABB-CD-E_F
AAA – Kod dziedziny w systemie ECTS, BB – numer kierunku, C – 1 studia pierwszego stopnia (inżynierskie lub licencjackie), 2 – studia drugiego stopnia, 3 – studia jednolite
magisterskie, 4 – studia trzeciego stopnia, 5 – studia podyplomowe, D – numer specjalności, E – grupa przedmiotów, F – kolejny numer przedmiotu w podzbiorze.