Wrzesień - Parafia Ewangelicko
Transkrypt
Wrzesień - Parafia Ewangelicko
PARAFII EWANGELICKO-REFORMOWANEJ W ZELOWIE NR 1(77)/VIII ROK ZAŁOśENIA BIULETYNU 1987 – 20 lat temu! Kazanie przy okazji Jubileuszu 70. urodzin ks. Pavla Smetany, Praha - Libeň, 30. czerwca 2007 Ks. J. Wiera Jelinek Dz. Apost. 26, 13-20 Milé sestry a milí bratři, přivážíme Vám srdečné pozdravy od ewangelicko-reformovaného sboru v Zelově – z města, v kterém Pán dějin dal prožít život aspoň 6 generacím otců a matek našeho bratra Pavla Smetany. V tomto městě dodnes žijí také Smetanovi. Často na Vás myslíme a jsme rádi, že naše communio-společenství- díky Pánu Ježíši Kristu se dále prohloubuje, takže se navzájem stáváme mnohem bližší. Dnes jsme se sešli při příležitosti 70. výročí narození našeho bratra Pavla Amose Smetany. Náš Pán a Bůh to je, ktery v životě matky ho utkal, utvořil jeho ledví. Diky Pánu Bohu je podivuhodně utvořen – jak to popisuje David nejen sám o sobě v Žalmu 139. W 1 1 3 4 TYM NUMERZE Kazanie z okazji jubileuszu… Jak piszą się Nowiny Zelowskie Do Jubileuszu… List ks. P. Smetany do zboru Wrzesień 2007 Zaśpiewajmy wraz: Rád myslím na Ježíše když malým dítkem býl, Jak laskav býval ke všem a nikdy ne hřešil, jak rád o Bohu slýchal a v slově jeho čet, a učil se že štěstím Bůh naplnit chce svět. To dítě všichni znali, jak tiché, dobré jest, jak pravdu říci umí, a křivdu tiše néest; a viděl-li, že trpí kdo s drůhu jeho snad, dal skutkem hned mu znáti, jak velmi jej má rád. O, Ježíši, dej, tebe ať před očima mám, a v srdci, v slovech, činu se Tobě podobám; sám nemám k tomu síly, leč z tebe chci ji brát, vždyťs slíbil, že i mně chceš svou pomoc ve všem dát. . Jak piszą się Nowiny Zelowskie W tym numerze moŜemy przeczytać kilka tekstów związanych z jubileuszem 70. urodzin ks. Pavla Smetany zorganizowanym przez Stowarzyszenie Exulant (w tym kazanie ks. Wiery Jelinek), tekst Ariego Boomana w przekładzie BoŜeny Gwiazdowskiej, jaki powstał na kanwie uroczystości majowych w Zelowie podczas których ks. Zdzisław Tranda otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Zelowa i II część wykładu o 550-leciu Jednoty Braterskiej. Numer kończą elementy stałe. Miłej lektury Ŝyczą i do nadsyłania tekstów zapraszają – ks.ks. Wiera i Mirosław Jelinkowie. ciąg dalszy spisu treści na stronie 12 Nowiny Zelowskie 1 dalszy ze strony 1 Náš Pán a Bůh to byl, kterýciąg ho vedl stezkami svými tak, aby mu nejenom nic nechybělo ve všedním životě – aby neměl nedostatek, jak o tom hovoří Žalm 23 (Kralická a EP), ale ještě více – jak to čteme v hebrejském zněni – aby nechyběl on sám.; aby nechyběl v počtu těch, kteří můžou opravdově říct „ovečkou, že Páně jsem…”. Je to obrovské privilegium pro každou duši, které bylo dopřáno Boži zjeveni a podíl mezi posvěcenými. Tento rok uplynulo také padesát pět let od konfirmace bratra faráře. Sám popisoval svou konfirmaci zelovským konfirmandům před několika lety ; dostal tehdy biblický verš se slovy proroka: Izajáše 31, 6:"Vraťte se k tomu, od něho jste hluboce odpadli, synové Izraele!". A mezi jiným říkal, že tehdy ve svých 15 letech tomu nerozuměl. Všechno bylo při konfirmaci krásné a mládež byla středem pozornosti. Teprve později pochopil, jak vzácný biblický verš dostal. A nestyděl se hovořit o sobě : „Hluboce jsem odpadl od svého nebeského Pána. Šel jsem svými vlastními cestami. On mne však volal zpět. Přitahoval si mne provázky milovaní a někdy i silnými provazy, abych neodpadl docela. A já jsem se vrátil k němu. Byl to čas velké radosti i bolesti. Radosti nad Boží trpělivostí a odpuštěním a lítosti nad vším, čím jsem zarmoutil mé rodiče a především Pána Boha.“ Jeho veliký jmenovec -apoštol Paveltaké patří k těm, kteří nikdy se nebáli hovořit o své minulosti, když vydávali svědectví o svém Pánu. Je to jeden z důsledků obrácení, který tak potvrzuje, že největším úkolem křesťanství je proměňovat zlé lidi v dobré. A velicí křesťané se nikdy nebáli ukázat na sebe jako na živý příklad toho, jak funguje moc Krista dnes. Evangelium není pro ně jenom čistou rétorikou ani formou intelektuálních spekulací. Znají a skutečně okusili dvě velké pravdy, jednak: že žádný člověk nemůže změnit sebe sám, a za druhé, že Kristus může změnit každého člověka. Tak apoštol Pavel a podobně i Pavel Amos přišli ke Kristu proto, že Kristus první přišel k nim. Touha hledat Pána ve vřelé modlitbě je jejich touhou jen proto, že Pán vytvořil tu touhu v nich. Svědectví apoštola Pavla, které vydával před různými soudy a soudci, obsahují mnoho autobiografického materiálu. Pavel žil poslední léta v takovém stavu, kvůli kterému by se každý z nás cítil jako vymačkaný citron. Vyprahlý, žijící pod ohromným stresem, často zbaven síly. Byl předmětem nenávisti židovských vůdců a kritiky věřících křesťanů. Život nebyl lehký ani pro apoštola, a není pro nikoho z nás. Má své vlastni turbulence, výzvy, těžkosti a konflikty. A přesto apoštol Pavel chtěl s nadšením hlásat Boží lásku a milost celému tomuto světu. Vidíme, že se nebál ani Říma, ani Césara, ani jakékoli nenávisti. Mohl se odvolat k císaři proto, poněvadž své konečné odvolaní učinil před mnoha lety ke Kristu Jako obžalovaný byl zproštěn vin skrze milost Ježíše Krista. V takovém stavu nemusel se už ničeho a nikoho bát, kromě Boha, svého jediného Pána. Slova vyznání apoštola, která jsme zaslechli před chvílí, jsou důvěrně známá. Je zajímavé, jak často Lukáš opakoval stejný příběh o svém obrácení. A přesto vždy znovu zní nově, protože jim nasloucháme ušima i jiných posluchačů. Výsledkem osobního setkání se vzkříšeným Kristem, se stal ze Saula nový člověk s novým cílem. Co dříve pronásledoval, to potom zvěstoval. A nebylo to nic jiného než naděje, kterou sdílel spolu ze Židy– naděje, na kterou čekali tak dlouho. Nepřinášel jiné svědectví než to, které předpověděli proroci a Mojžíš. Je to zase stejné poselství o Boží lásce. Kázání stovky let staré a přece živé. A Bohu budiž dík za věrné hlasatele Slova, které nám dodnes dává! A jaká bývala a dále bývá reakce posluchačů? Ten, kdo slovo slyší a věří mu, těší se pokaždé, když ho může poslouchat znovu a znovu. Nowiny Zelowskie 2 Ten, kdo je dosud neslyšel, je poslouchat znovu a znovu. Ten, kdo je dosud neslyšel, je přitahován pobízející mocí Evangelia. Ale ten, kdo evangeliu nikdy ze srdce neuvěřil, ten nemá chuť je dále poslouchat,nechce je slyšet. Ano, minister Verbi Divini - služebník Božího Slova, který celý život statečně káže Evangelium o Kristově smrti, osvobozujícím zmrtvýchvstání a zmocňující přítomnosti Ducha, přináší nám dodnes to staré, staré vyprávění, které však přesto nikdy nezestárne. Kdekoli začne, jakýmkoliv příběhem, nebo tématem – směřuje ke Golgotě, k prázdnému hrobu a k událostem Svatodušních svátků. Tajemství života – jakkoliv zvěstované, nebo vyučované, je vystaveno uzdravujícímu a odblokovávajícímu působení Evangelia. Z toho plyne, že nikdo nemůže žít křesťanský život bez přijetí milosti Pána Ježíše Krista, a že náš růst v milosti produkuje dynamickou úctu ke Kristu Ježíši. Pavlova dynamická úcta k Pánu dělala ho nebojácným a radostným navzdory tomu všemu, co se dělo s ním a kolem něho. Pavlova Amosova dynamická úcta k Pánu dělala ho nebojácným a radostným navzdory tomu všemu, co se dělo s ním a kolem něho. Dík patří Kristu Ježíši za to, že dodnes zachovává své věrné svědky Evangelia, dává jim bázeň Boží a odvahu s dobrým svědomím konat úkol, který jim svěřil, ještě dříve, než je začal přitahovat provázky a provazy milování, dříve, než je povolal. A jestli základním cílem života nás všech bude pomáhat jiným nalézt milost, která nás osvobodila, také nám bude dopřáno stávat se statečnými a udatnými sdělovacími prostředky těch nejdůležitejších news - zpráv na celém světě. Hallelujah. Amen. Do Jubileuszu 70. urodzin Ks. Pavla Smetany JWJ Stowarzyszenie Exulant w dniu 30. czerwca 2007 przygotowało uroczyste spotkanie upamiętniające Ŝycie i dokonania Jubilata, który w dniu 14. lipca 2007 obchodził 70. rocznicę urodzin. W spotkaniu wzięli udział obecny Senior Synodu ĆCE ks. Joel Ruml, który zaprezentował sylwetkę ks. Pavla jako teologa i jego poprzednika na stanowisku Seniora Synodu. W imieniu prof. Karla Matejki jego wspomnienia o Jubilacie jako członka załoŜyciela Stowarzyszenia Exulant głos zabrał Karel Matejka jr. JakoŜe druga linia Jubilata pochodzi z Przerova – o tradycji czeskobraterskiej w tym mieście opowiadał dyr. Muzeum Komeńskiego w Przerowie PhDr. František Hýbl. Pan Tomáš Stodola zaprezentował wynik swoich badań dot. rodowodu ks. Pavla Smetany a sam Jubilat opowiedział o kilku najwaŜniejszych wydarzeniach z jego punktu widzenia na podstawie domowego archiwum zdjęć. Spotkanie uwieńczyły dwa koncerty. Na gitarę i flety – współczesne wariacje starych pieśni czeskobraterskich oraz kilka utworów Bacha, Mozarta i Hendla. Uczestnicy naboŜeństwa w naszym kościele w Zelowie w niedzielę 24. czerwca podpisali się pod Ŝyczeniami skierowanymi do ks. Pawła Smetany pisząc m.in.: Nowiny Zelowskie 3 „My, Twoje zelowskie siostry i Twoi zelowscy Bracia w Chrystusie zgromadzeni na naboŜeństwie w naszym kościele w Zelowie w niedzielę 24. czerwca radujemy się z tego, Ŝe jest Ci dane przeŜywać ten piękny jubileusz darowanego Ci przez Twego Stwórcę Ŝycia tu na ziemi. Serdecznie Ci dziękujemy za wysiłek, jaki poświęciłeś dla zboru zelowskiego – miejsca Ŝycia Twych ojców i matek. Nadal stawiasz przed sobą wiele zadań. Dalej chcesz kontynuować dotychczasową pracę nad oŜywieniem historii naszych przodków, którzy odeszli na wygnanie z miłości do Chrystusa. WciąŜ chcesz pracować nad tym, by współczesne pokolenia, które w trudnych czasach odseparowały się od dziedzictwa swoich przodków ponownie wróciły do społeczności Kościoła i stały się błogosławieństwem dla tej ziemi. Modlimy się wytrwale, by nasz Ojciec Niebiański pobłogosławił Twe Ŝyczenia i pragnienia, by wysłuchał Twych modlitw. Niech Cię długo jeszcze obdarza miłością Twej wiernej MałŜonki oraz duŜych i małych dzieci i niech Ci da duŜo zdrowia. Nad Twym działaniem niech spoczywa BoŜe błogosławieństwo. A pokój BoŜy niech strzeŜe całej Twej Rodziny i Kościoła Baranka.” /podpisy/ *** W odpowiedzi na nasze Ŝyczenia otrzymaliśmy pismo: Zdeńka a Pavel Smetanovi Hojeśin dnia 4. lipca 2007 Do Parafii Ewangelicko-Reformowanej w Zelowie Droga Pani Pastor, drogi Panie Pastorze, Szanowni starsi zboru, kochani Siostry i Bracia, Piszę ten list dziękczynny przypominając sobie zarazem Wasze twarze, wspominając przestrzeń, w której Ŝyjecie, Wasz piękny kościół, w którym kilka razy mogłem głosić Słowo BoŜe, przepiękny teren przykościelny, Wasze miasto, które powstało dzięki pracy i zaangaŜowaniu Waszych przodków a takŜe cmentarz z imionami drogich osób, które juŜ zostały wezwane do swego Pana. Wśród nich jest szereg i moich dawnych ojców i matek, których osobiście nie znałem, które jednak zobaczę pewnego dnia twarzą w twarz w BoŜym Królestwie, jakie nam przygotował nasz miłosierny Pan i Zbawiciel. Dziękuję Wam z głębi serca za Waszą miłość i za piękne Ŝyczenia, które przekazali mi siostra Wiera i brat Mirosław, Wasi duchowi pasterze. Dziękuję Wam za wstawiennicze modlitwy, których tak bardzo potrzebujemy my, słabi ludzie, którzy jesteśmy wciąŜ wiele dłuŜni naszemu Panu i naszym bliźnim. Dziękujemy Wam teŜ za przepiękny dar, artystycznie wykonany szklany świecznik, który nam swym światłem przypomina najwaŜniejsze zadanie powierzone wszystkim chrześcijanom przez naszego Pana Jezusa Chrystusa: „Tak niech świeci wasze światło przed ludźmi, aby widzieli wasze dobre uczynki i chwalili Ojca naszego, który jest w niebie”. Wraz z małŜonką bardzo sobie cenimy Waszą przyjaźń. Z przyjemnością do Was przyjeŜdŜamy. Wasza wierność Chrystusowi jest dla nas zachętą, Wasza przyjaźń nas ubogaca, Wasza pracowita miłość wydaje waŜne świadectwo ludziom dokoła Was. Niech Pan Was wzmocni i napełnia radością. Jesteście ambasadorami Chrystusa w środowisku, gdzie Bracia Czescy są tylko maleńką mniejszością. Ale nie zapominajcie Nowiny Zelowskie 4 podobieństwa o ziarnku gorczycznym, z którego wyrośnie tak ogromne drzewo, Ŝe i ptaki mogą w nim wić gniazda. Miałem wielką radość z tego, Ŝe dziękczynne naboŜeństwo z okazji moich 70. urodzin poprowadzili właśnie duchowi zarządcy Waszego zboru Wiera i Mirosław. Bardzo ich lubię i kaŜda ich wizyta jest dla nas zbudowaniem. Wielce sobie cenimy ich prawdziwość, głębię duchową i radosnego ducha. Są to wspaniali przedstawiciele Waszego zboru. Wiemy, Ŝe i Wy ich kochacie i Ŝe jesteście za ich słuŜbę wdzięczni. Drodzy Bracia i Siostry, powierzamy Was opiece NajwyŜszego. śyczymy Wam bogatego Ŝycia duchowego i błogosławieństwa we wszystkich rzeczach, których dokonujecie. I cieszymy się na rychłe spotkanie u Was w Zelowie, lub u nas w Czechach. Z braterskim i siostrzanym pozdrowieniem Wasi Zdeńka i Pavel Smetanowi. Z tej okazji Stowarzyszenie Exulant opublikowało tomik wierszy autorstwa ks. Pavla Smetany pt. „Variace na jediné téma. Gratias autem Dei sum id, quo sum… Milostí Boží Jsem to, co jsem”. Tomik w cenie 17 zł jest do nabycia w kancelarii parafialnej. Niektóre z tych wierszy znacie juŜ, jeśli śledziliście uwaŜnie „Kalendarze Ewangelicko-Reformowanego. Zelów” i „Nowiny Zelowskie”. Wieczór Jubileuszy, Zelów, 24. marca 2007 roku Ks. Pavel Smetana Jednota braterska – Unitas Fratrum Jej powstanie i zmagania do czasów Reformacji światowej Część II Efektem wewnętrznych napięć wpośród ruchu husyckiego była bratobójcza walka pod Lipanami (30. 5. 1433), podczas której Taboryci i tzw. Sierotki zostali pokonani przez czeską szlachtę katolicką i PraŜan. W bitwie tej zginął przywódca taborytów Prokop Holý i inne znaczące osobistości. Dalsze rozmowy z soborem prowadzili zwycięzcy. Ostatecznie pozwolono Czechom na tzw. kompaktata – udzielanie św. Wieczerzy Pańskiej pod obiema postaciami. Pozostałe Ŝądania Husytów zostały albo odrzucone, albo tak ograniczone, Ŝe niemal traciły sens. Polityczna i religijna sytuacja w Czechach zaczęła się stabilizować. W uroczysty sposób, w Jihlavě 1436r., koronowany był na króla cesarz Zygmunt. Ale nie cieszył się długo swoim zwycięstwem. Zmarł w grudniu 1437 w wieku niemal 70 lat. W pamięci narodu został „rudym smokiem”, królem, który w wiarołomny sposób sprzeniewierzył się swemu ślubowaniu i swemu królewskiemu słowu. Albrecht II, następca Zygmunta II, władał na ziemiach czeskich tylko dwa lata. Po jego śmierci został obwołany królem niepełnoletni Władysław Pogrobek (syn Albrechta II). Ziemskie rządy prowadził w tych czasach Andrzej z Rožmberka (katolík), któremu jednak nie udało się uzyskać w Rzymie ani zatwierdzenia kompaktatów ani potwierdzenia wyboru J. Rokycany na arcybiskupa praskiego. Doprowadziło to do wzmocnienia partii Podobojí Nowiny Zelowskie 5 prowadzonej przez pana Ptáčka z Pirkštejna (1444) a po jego śmierci przez Jiřího z Poděbrad, który w roku 1448 zdobył, strategicznie najwaŜniejsze miejsce na ziemi, Pragę. W r. 1452 czeski sejm wybrał go na zarządcę państwa do czasu, aŜ dorośnie Władysław Pogrobek. Ale wkrótce po swej koronacji osiemnastoletni król Władysław nieoczekiwanie zmarł podczas panującej epidemii. O opróŜniony tron zabiegało kilku europejskich władców. Czeski parlament wybrał jednak na króla Jerzego z Poděbrad, który [juŜ] jako władca ziemski zyskał wielki autorytet u wszystkich warstw społecznych. Król Jerzy [choć] naleŜał do umiarkowanej partii Podobojí (tj. pod obiema postaciami sakramentu Komunii Św.), swój wybór przyjął jako król całego narodu. Kronikarz odnotował, iŜ: „wielu płakało z radości, Ŝe drogi Bóg wyzwolił ich spod władzy niemieckich królów”. Kraj gospodarczo i duchowo wyczerpany walkami, nierozstrzygnięte spory z Kościołem rzymskokatolickim, religijny podział społeczeństwa, niewybranie Jana Rokycany na urząd arcybiskupa Pragi – wszystko to tworzyło warunki, na których zaczęła wyrastać przyszła Jednota braterska. 2. Pod kazalnicą Mistrza Jana Rokycany Duchowy przywódca Husytów Mistrz Jan Rokycana, ksiądz w kościele Tyńskim, wybrany, ale nigdy nie zatwierdzony arcybiskup praski, przyszedł na świat przed r. 1337 w rodzinie rokycańskiego kowala. Uzdolniony chłopiec jakiś czas przeŜył w klasztorze augustiańskim, gdzie zdobył podstawowe wykształcenie. W trakcie studiów na uniwersytecie praskim skwapliwie słuchał kazań Mistrza Jana Husa. Na uniwersytecie uzyskał tytuł bakałarza a później takŜe Mistrza sztuk wyzwolonych. W latach młodości, po śmierci Jakoubka ze Stříbra został duchowym przywódcą stronnictwa Podobojí. W roku 1424 był wyświęcony na księdza i jeszcze tego samego roku . dzięki swej erudycji uratował Pragę przed gniewem Žižki. W roku 1435 (w Pradze) został wybrany na urząd arcybiskupa praskiego. Od roku 1427 był kaznodzieją w starym kościele Panny Marii u Týna (Týnský chrám), gdzie zachwycał słuchaczy płomiennymi kazaniami. Mówiliśmy juŜ o jego znaczącym udziale w soborze w Bazylei, gdzie bronił udzielania sakramentu Wieczerzy Pańskiej pod obiema postaciami. Cesarz Zygmunt, który przed aktem koronacji na czeskiego króla zobowiązał się, Ŝe poprze wybór Jana Rokycany, nie dotrzymał swej obietnicy. Wprost przeciwnie, pozbawił go probostwa w kościele Tyńskim i chciał go pozbawić Ŝycia. Po śmierci Zygmunta, na zwołanym w r. 1440 posiedzeniu sejmu, Rokycana znów uzyskał aprobatę swego urzędu arcybiskupiego. Zjednoczył Kalikstynów i, po zdobyciu przez wojska Jiřího z Poděbrad Taboru, Jan Rokycana został uznany za przywódcę wszystkich utrakwistów partii Podobojí. Wstawiał się za podstawowymi kwestiami wiary ewangelickiej, w sprawach drugorzędnych był gotowy do pójścia na kompromis, ale jeśli chodzi o kwestie etyczne, ustępstw nie znał. W swoich kazaniach ostrej krytyce poddał bogactwo kleru, chciwość, rozpustę i hulaszczy tryb Ŝycia księŜy i papieŜy, ustanawianie za łapówki biskupów na urzędach kościelnych i wzywał do powrotu do prostoty oraz ubóstwa pierwotnego Kościoła apostolskiego. Jednota braterska zarzucała mu później to, Ŝe nie rozszedł się z Kościołem Rzymskim całkowicie i nie dołączył do nich. Ale nie było to słabością z jego strony. Rokycana uświadamiał sobie, Ŝe takie odejście od kościoła uniwersalnego ponownie rozdmuchałoby nowe niesnaski i prowadziłoby w efekcie do kolejnego rozlewu krwi w narodzie czeskim. Co więcej, uświadamiał sobie palącą potrzebę święcenia duchownych. Wówczas prawo to leŜało w gestii wyłącznie biskupów Kościoła Rzymskiego. Mistrz Jan Rokycana wraz z Jerzym z Poděbrad Nowiny Zelowskie 6 zabiegał o pełne dostojeństwa pojednanie w Kościele. Ale nadzieje na spokojne Ŝycie polityczne i kościelne zostały zaprzepaszczone przez papieŜa Piusa II, który w r. 1462 uznał kompaktata za niewaŜne. Król Jerzy wraz z Mistrzem Rokycaną odrzucili postanowienie papieŜa. I tak, czeskie ziemie znów stały się miejscem wojen religijnych. W roku 1471 zmarł Mistrz Jan Rokycana a w kilka laty później takŜe król Jerzy z Poděbrad. Cdn. Przekład J. Wiera Jelinek *** …WETERAN W ŚWIETLE REFLEKTORÓW…! Data: 03 maja 2007… Czas: 11:55… Miejsce: plac przed kościołem rzymskokatolickim Matki BoŜej Częstochowskiej w Zelowie… Kościół właśnie się opróŜnił… nowa grupa ponownie zapełnia świątynię… Są to wierzący, zaproszeni, oddelegowani…ciekawscy… Stoję jeszcze na dworze i patrzę w górę… niebo jest błękitne, z wyjątkiem jednej małej chmurki… słońce stawia wchodzenie i wychodzenie z kościoła w jasnym świetle… jako radosne podkreślenie tego co ma nastąpić… Burmistrz Malinowski i kilku notabli stoi jeszcze razem w małej grupce… czekając… Po obydwu stronach drzwi trzepoczą biało-czerwone flagi polskiej nacji… PoniewaŜ to jest specjalny dzień…: Święto Konstytucji… dzień, który świętuje kaŜdy kto respektuje swoje państwo…o jest początek kaŜdej demokracji…! Ale w tym dniu jest jeszcze coś specjalnego… tej godzinie… tym miejscu… Zelów powinien tu w środku… a później na zewnątrz…uczcić jednego ze swoich najwaŜniejszych synów… Reflektor powinien być skierowany na emerytowanego biskupa Kościoła Ewangelicko Reformowanego w Polsce księdza Zdzisława Trandę, byłego duszpasterza Parafii Ewangelicko Reformowanej w Zelowie… ofiarny i kochany człowiek… teraz nadal jeszcze waŜny doradca… Śpieszę się do środka… JuŜ jest dosyć pełno… jeszcze ludzie próbują znaleźć miejsce dla siebie… dostawiane są krzesła… stoi się wzdłuŜ ścian aby nic nie umknęło uwadze z nadchodzących wydarzeń… organy cicho grają melodię znanej kościelnej pieśni… Liturgiczny przód jest w pełni oświetlony… promienie światła z przepięknych zabytkowych lamp odbijają się o srebro masywnych świeczników i nadają ołtarzowi złotego blasku… światło słoneczne filtrowane jest przez niebieskie i czerwone szkło witraŜy i nadaje wnętrzu ciepła… Wtedy zegar wybija 12:00. Muzyka organowa zastąpiona zostaje przez odgłosy trąb i szumu z zewnątrz… pochód zbliŜa się… zatrzymuje na placu kościelnym… Wtedy wypełnia się równieŜ środek przedstawicielami… niosącymi trzepoczące flagi i sztandary… KaŜda społeczna organizacja z terenu Zelowa wydaje się być reprezentowana… szkoły… policja… ludzie od kultury… sportu… słuŜby publiczne… zawsze trzy osoby obok siebie… wszystko Nowiny Zelowskie 7 wyreŜyserowane przez mistrza ceremonii ze straŜy poŜarnej. Odgłos trąb znowu brzmi… wzmaga się… brzmi głośno jak korek zamykający w kościele długi rząd przedstawicieli… Cały środek zapełnił się flagami… sztandarami… mundurowymi… muzykami… przybyłymi przed kościół… aby oficjalnie świętować ten dzień… Dzień Konstytucji… W kościele na liturgicznym przedzie równieŜ zrobiło się ciasno:… Rząd duchownych zajmuje miejsca po lewo i prawo… na czele z księdzem kanonikiem Kazimierzem Cioskiem, prowadzącym naboŜeństwo… odróŜniam emerytowanego biskupa Trandę, obecnego biskupa Kościoła Ewangelicko Reformowanego w Polsce: księdza Marka Izdebskiego, księŜy: Wierę Jelinek i Mirosława Jelinka … Ksiądz Ciosek celebruje tę niezwykłą mszę świętą… Moje myśli wracają do mojego pierwszego kontaktu z tym „ojcem wielu wierzących”. Było to w lutym 1982 w Warszawie… Zatrzymaliśmy się piętnastometrowym tirem… supermarketem na kołach… przed jego plebanią… Mieszkał tam ze swoją rodziną… Kwestia zadzwonienia dzwonkiem, przekazanie serdecznych pozdrowień z Kościoła Protestanckiego w Zaanstad, w Holandii… rozwiązanie lin zamykających naczepę… Jak teŜ byli szczęśliwi… Co za emocje… W środku ksiądz Tranda opowiedział mi o biedzie i potrzebach panujących w parafii w Warszawie pozwolił mi to samemu zobaczyć zabierając mnie pod kilka adresów… DuŜo teŜ znaczył dla Solidarności… a jeszcze więcej kiedy organizacja ta musiała działać w podziemiu… Jego parafia okazała się być „centralą” w świecie pomocy i informacji. Wieczorem… po rozładunku… zapytał czy mógłbym jak najszybciej zorganizować kolejny transport dla jego innych parafii, takich jak: Kuców… Zelów i okolice… Nie miał moŜliwości transportu… a benzyna była na kartki 15 litrów na miesiąc … Dałem mu słowo, Ŝe stanie się to jak najszybciej się da… Widzieliśmy się ponownie kilka miesięcy później w maju w Zelowie… gdzie w niedzielę przebywał… spotkałem go w todze i jego nieodzownym berecie…przez wszystkich respektowany… powaŜany… kochany…Osoba z wielkimi darami: słuchaniem… i milczeniem… po czym zawsze po krótkiej ostrej analizie nadchodziła dobra rada… Kiedy zapytał czy moŜe zatrzymać się u nas kilka dni w Zaandam z Ŝoną i córką, aby móc wziąć udział w waŜnym kongresie nasz dom stał dla niego otwarty… NaboŜeństwo zbliŜa się ku końcowi. Otrzymujemy tak nieodzowne błogosławieństwo: „…Idźcie w Pokoju Chrystusa… w imię Ojca…i Syna…i Ducha Świętego…” Ponownie słychać dźwięk trąb. Delegacje wychodzą w kolejności w jakiej przyszły… pochód ustawia się przed kościołem… duŜo kwiatów… z orkiestrą na czele wszyscy udają się pod pomnik w centrum… duszy miasta… Niosący flagi i sztandary ustawiają się w dwóch rzędach po bokach pomnika… wesoło trzepocze czerwień i Nowiny Zelowskie 8 biel na niebieskim tle nieba… Pomnik szybko zakryty zostaje przepięknym morzem kwiatów… mieszkańcu miasta przyglądają się z zaciekawieniem… Następnie burmistrz miasta Sławomir Malinowski chwali w przemówieniu biskupa Trandę… podkreśla jego zasługi… przewodniczący rady miasta Wincenty Berliński przekazuje mu akt… Honorowy Obywatel Zelowa… Honorowy Obywatel Polski… jego Polski… dziecko Boga… w słońcu połyskuje plakietka… Zaraz po tym uścisnęliśmy sobie dłonie… objęliśmy się… powiedziałem mu, Ŝe jest tym dzięki, któremu mogliśmy się tutaj spotkać… za sprawą jego prośby z 1982… i to, Ŝe równieŜ ja jestem Honorowym Obywatelem tego miasta… Spojrzeliśmy na siebie… oczy zrobiły się wilgotne… słowa są zbędne… Nasze myśli w sekundzie wracają do tamtych czasów… i rozumiemy… Troskliwy… takim przede wszystkim jest… troskliwość… to jest to czym zawsze się dzielił… to teŜ to po czym go poznasz… on sam rozdziela się dla innych… nie tylko z cechy charakteru… ale przede wszystkim z obowiązku jako wierzący… Biskupie Zdzisławie Trando…: Bardzo serdecznie dziękujemy…! Arie Booman Przekład: BoŜena Gwiazdowska Religia wliczana do średniej Minister Edukacji Narodowej Roman Giertych podpisał rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych - podało Ministerstwo Edukacji Narodowej. Zmiany dotyczą wliczania stopnia z religii oraz z etyki do średniej ocen. Według nowelizacji uczniowi, który uczęszczał na dodatkowe zajęcia edukacyjne lub religię albo etykę, do średniej ocen wlicza się takŜe roczne oceny uzyskane z tych zajęć. Dotyczy to zarówno uczniów szkół podstawowych, gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, jak i szkół dla dorosłych. Rozporządzenie wchodzi w Ŝycie 1. września 2007 roku. ________________________________________________ SIBIU 2007 Za kilka dni - w dniach 4 – 9. września 2007 roku - w Sibiu w Rumunii, pod hasłem „Światło Chrystusa świeci na wszystkich – Nadzieja Odnowy i Jedności w Europie”, odbywać się będą obrady trzeciego Europejskiego Zgromadzenia Ekumenicznego. Zgromadzenie to kontynuuje drogę ekumenicznych Zgromadzeń z Bazylei (1989 – Pokój w Sprawiedliwości) oraz Grazu (1997 – Pojednanie – Dar BoŜy i Źródło Nowego śycia). NajwaŜniejszym owocem Europejskich Zgromadzeń Ekumenicznych jest podpisana w 2001 roku w Strassburgu Karta Ekumeniczna (Charta Oecumenica). Organizatorami Europejskich Zgromadzeń Ekumenicznych są: Konferencja Kościołów Europejskich (KKE) oraz Rada Konferencji Episkopatów Europy (CCEE). KKE została załoŜona w 1959 roku i naleŜą do niej 120 Kościołów prawosławnych, protestanckich, anglikańskich oraz starokatolickich. Z kolei CCEE składa się z 34 rzymskokatolickich episkopatów z Europy. W spotkaniu weźmie udział 2500 delegatów, w tym kilkunastoosobowa delegacja z Polski. Nasz Kościół reprezentować będą ks. biskup Marek Izdebski i studenatka teologii Ewa Milena Jelinek. Nowiny Zelowskie 9 EKUMENIA… Kongregacja Nauki Wiary Kościoła Rzymskokatolickiego opublikowała dokument poświęcony zagadnieniom eklezjologicznym. Krótka notyfikacja zbudowana jest według katechizmowego schematu - składa się z pięciu pytań i odpowiedzi. Dokument datowany na 29 czerwca br. podpisał prefekt Kongregacji, kardynał William S. Levada, a zatwierdził podczas dla tegoŜ papieŜ Benedykt XVI. Watykański dokument nie zawiera niczego nowego. Nie znajdują się w nim nowatorskie stwierdzenia, a jednak jego wymowa jest zniechęcająca, poniewaŜ relatywizuje, czy nawet deprecjonuje dotychczasowe osiągnięcia dialogu ekumenicznego. Mimo iŜ tekst stanowi wewnętrzną instrukcję w ramach wspólnoty rzymskokatolickiej, to jednak ma on wyraźne konsekwencję dla dialogu ekumenicznego, doktrynalne i pastoralne. Ogromną przesadą byłoby jednak stwierdzenie, Ŝe od dziś naleŜy porzucić dialog i modlitwę, Ŝe od dziś naleŜy dać sobie spokój z ekumenizmem i spotkaniami. Wręcz przeciwnie, naleŜy uczynić wszystko, aby Ŝarliwość wiary, pragnienie jedności pod Jedynym Pasterzem, Jezusem Chrystusem, przynaglało nas do większej cierpliwości i determinacji. Światowy Alians Kościołów Reformowanych wyraził swoje “zdziwienie” najnowszym dokumentem Watykanu na temat kościoła. W specjalnym liście do kardynała Kaspera napisano, Ŝe tego typu dokumenty kaŜą “poddać w wątpliwość powagę dialogu katolicko – reformowanego.” W liście napisanym przez sekretarza generalnego, ks. Setri Nyomi, czytamy, Ŝe ten dokument zmusza do zadania pytania rzymskim katolikom “czy modlimy się o chrześcijańską jedność”. Jego wydanie nazwano “niefortunnym”. Jak podkreślono, ”na razie cieszymy się, Ŝe nasze powołanie do bycia Kościołem Jezusa Chrystusa nie jest uzaleŜnione od interpretacji Watykanu” oraz, Ŝe reformowani na świecie będą się “modlić o czas, gdy Kościół Rzymskokatolicki porzuci swoje ekskluzywne pretensje”. Za: ekumenizm.pl Kochanym jubilatom, którzy ukończyli 50.rocznicę urodzin oraz wszystkim pozostałym Najlepsze Ŝyczenia! Rozkoszuj się Panem, a da ci, czego sobie Ŝyczy serce twoje 1. września – Wiera Pospiszył 3. września – Lidia Smetana 5. września – Władysław Pospiszył 7. września – Karol Smetana 10. września – Maria Pospiszył 12. września – Mirona CzyŜyk 13. września – Eugeniusz Smolny 18. września – Janina Delke 26. września – Krystyna Skrzypczak 28. września – Teofil Matys 30. września – Wiera Matejka Najserdeczniejsze Ŝyczenia BoŜego błogosławieństwa! Szukaj Boga tam, gdzie ci się wydaje, Ŝe Go nie ma. Czy znasz Boga, który zuboŜa? Bez tego poznania nigdy się nie wzbogacisz! Ile stronic miałaby twoja Biblia, gdybyś z niej wyrwał to, czemu nie wierzysz?. Bóg jest praktyczny – najwięcej cudów dokonuje wówczas, gdy człowiek tego najbardziej potrzebuje. Bez Chrystusa nic nie moŜemy zrobić, ale niektórzy uświadomią to sobie dopiero wówczas, gdy juŜ wszystkiego popróbują bez Niego. Problem połowicznych chrześcijan znaleźli tę perłę, ale nie kupili tego pola. . . . Kosorin Nowiny Zelowskie 10 ____________________________ OGŁOSZENIA PARAFIALNE _____________________________________________________ NaboŜeństwa niedzielne rozpoczynają się o godz. 10.00. Po naboŜeństwach niedzielnych zapraszamy na filiŜankę herbaty. Podczas naboŜeństwa w niedzielę 2. września będziemy modlić się wspólnie o dzieci i młodzieŜ uczącą się oraz o kadrę pedagogiczną pracującą w nowym roku szkolnym. W ostatnią niedzielę września będziemy obchodzić Dzień Dziękczynienia i odbędzie się wówczas naboŜeństwo połączone z sakramentem Wieczerzy Pańskiej. Studium biblijne odbywa się w czwartki o godz. 17.00. Zapraszamy do rozwaŜan ia I Księgi Samuelowej. Tego, kto chce i moŜe w nich uczestniczyć za pomocą Internetu, proszę o kontakt. Lekcje Szkółki Niedzielnej, religii dla uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, oraz próby „Zelowskich Dzwonków” rozpoczynają się wraz z nowym rokiem szkolnym i odbywać się będą według planu. Pierwsza Szkółka Niedzielna dla dzieci będzie miała miejsce w niedzielę 9. września. Spotkania młodzieŜowe wraz z sympatykami odbywają się w soboty o godz. 18.30. W dniach 7-17 września będzie u nas przebywał ks. Petr Brodsky z Czeskobraterskiego Kościoła Ewangelickiego w Czechach. Będziemy go mogli w Zelowie słyszeć podczas studium biblijnego w czwartek 13. września i naboŜeństwa w niedzielę 16. września, w Łodzi – w niedzielę 9. września a w Kleszczowie w środę 12. września. Zapraszamy na spotkanie z ks. P. Brodskym w czwartek 13. września – poza rozwaŜaniem biblijnym będziemy się uczyć nowych pieśni z czeskiego nowego śpiewnika. W dniach 22-29. lipca odbywał się u nas drugi w centralnej Polsce Tydzień Ewangelizacyjny. Zapraszamy na stronę internetową www.zelandia.pl/te na której jest podany szczegółowy opis programu tego niecodziennego wydarzenia wraz z fotogalerią. Audycję „Słowo” moŜna słuchać w Radiu Łódź w kaŜdą niedzielę o godz. 6.45. NajbliŜsze audycje przygotowane przez zelowskich duchownych będą miały miejsce 30. września, 11. listopada i 23 grudnia br. Diakonia naszego Kościoła dziękuje jego członkom, a takŜe osobom spoza Kościoła, za przekazany na rzecz Diakonii 1% podatku dochodowego za 2006 rok i podaje do wiadomości, Ŝe suma ta wynosi 13. 058, 33 PLN. W kancelarii moŜna nabyć m.in. ksiąŜkę zmarłej w sierpniu ’07 b. członkini warszawskiej parafii naszego Kościoła, śp.Wandy Mlickiej, pt. "Myślane nocą". Jest to zbiór felietonów publikowanych na łamach Jednoty w latach 1989-2001. Do nabycia (w Warszawie) jest równieŜ praca zbiorowa "Ewangelicy warszawscy w walce o niepodległość Polski w latach 1939-1945". Jest to tom pierwszy słownika zawierającego m.in. 257 biogramów naszych warszawskich współwyznawców. Listę osób, które w okresie lipiec- sierpień przekazały ofiary serc podamy w kolejnym numerze. Vedení a fundraiser ÚCK Českobratrské církve evangelické Vás srdečně zvou na kurz fundraisingu pro faráře a laické pracovníky ČCE od 29. – 30. října 2007 v Praze, Jungmannova 9, na téma: ZÁKLADY FUNDRAISINGU Aneb KDE A JAK HLEDAT FINANCE PRO FARNÍ SBORY Nowiny Zelowskie 11 Kącik Zamyślenia W T YM N UMERZE 5 Jednota Braterska.. –cz.II 7 9 Esej A. Boomana Religia… Sibiu 2007 Jubilaci, Myśli Kosorina Ogłoszenia Kącik Zamyślenia XXVII lekcja czeskiego Stopka redakcyjna „Przepisy zachowania się zebrane na uŜytek młodzieŜy w roku 1653” z OPERA DIDACTICA OMNIA Jana Amosa Komeńskiego: PRZY STOLE – cz. I 1. Do stołu zbliŜaj się jak do ołtarza, skromnie i z godnością. 10 2. Nie zaniedbuj nigdy modlitw przed posiłkami i po 11 posiłku; bo z nieba spływa błogosławieństwo 12 3. JeŜeli na ciebie przypadnie usługiwanie przy stole, staraj się być skrzętny i na wszystko uwaŜny. 12 4. Jeśli tobie jako młodzikowi kaŜą usiąść przy stole 12 razem ze starszymi, bacz pilnie, abyś nie popełnił czegoś niezgodnego z dobrymi obyczajami. DWUDZIESTA SIÓDMA 5. Bo jest świadectwem nieokrzesania: BROUČKOVA a) siadać bez zaproszenia, b) zdobywać pierwsze miejsce, LEKCJA CZESKIEGO c) opierać się łokciami na stole, Kontynuujemy lekturę ksiąŜki „Broučci”ks. Jana Karafiata: d) albo znów trzymać ręce pod stołem, e) chleb czy inne potrawy rękoma rozrywać, lub A tak se vracely a povídaly si, jaké má Brouček odgryzać zębami, krásné světlo. Byly již daleko, daly si s Pánem f) chwytać przed innymi lepsze kąski, Bohem a letěly každá domů. Maminka tam měla g) i ładować na talerz jak na wóz, stát hromadu nádobí, dala se hned do práce, ale h) albo wkładać do ust wielkie kęsy, i) albo oblizywać palce, nešlo jí to jaksi od ruky. Myslela na Broučka a myslela na Janinku. "Že by měl být můj Brouček k) lub teŜ kości obgryzać zębami, l) i od siebie na wpół zjedzone resztki podrzucać na neposlušný?" - To ji na Janinku skoro mrzelo. talerz innym, Oni pak letěli, vlevo kmotříček, vpravo tatínek m) lub wyjmować z ust i kłaść na chleb, a Brouček v prostředku. Na západ se nebe rdělo n) podczas jedzenia drapać się w głowę, a Broučkovi se srdce v těle smálo. Ale tu se blíži- o) równocześnie jeść i mówić, li k velikému dubovému lesu a Brouček si vzpo- p) pić mając jedzenie w ustach, menul na žlunu. "Tatínku, tady jsou žluny." - "I r) i dłubać w zębach paznokciami czy noŜem. neboj se. Vždyť my do lesa nepoletíme, jenom Za: J.A.Komeński: „Pisma wybrane”, przeł. K.Remerowa; Wydawokolo. Tady je naše cesta." - Ale sotva to tatínek nictwo PAN, Wrocław-Warszawa-Kraków 1964, s. 419-420. dořekl, už se to na ně z lesa řítilo, a tolik to zv****************************************************** učelo a tolik to hučelo, a hned se to sypalo na ____________________________________________ milého Broučka. Ach, ten křičel! "Tatínku, tatíWydawca i adres korespondencyjny nku - tatínku, tatínku!" - "I mlč, i mlč! Neboj se! Parafia Ewangelicko-Reformowana w Zelowie 97-425 Zelów, ul. Sienkiewicza 14a Vždyť to není žluna, to je chroust." tel./fax. 044 / 634 10 53, 634 20 60, Ale Brouček křičel a krčil se a schovával, až to www.zelandia.pl; e-mail: [email protected], přestalo bzučet. "I Broučku, to se nesmíš bát," Konto parafii: PKO bp Bełchatów 03 1020 3958 0000 9102 0014 6670 těšil ho kmotříček. "Vidíš ho tamhle, to je chroKonto muzeum: PKO bp Bełchatów ust. On se nás asi lekl, že jsme tři." 21 1020 3958 0000 9002 0017 5398 9 11 Cdn. ^^^^^^^^^^^^^^ Redakcja, opr. i skład numeru ks. J. Wiera Jelinek Prosimy o składanie ofiar na „Nowiny Zelowskie”. Z góry dziękujemy. Nowiny Zelowskie 12