Techniki pracy z ciałem

SYLABUS/OPIS PRZEDMIOTU
1.
Nazwa przedmiotu/ moduł (w języku polskim)
Techniki pracy z ciałem./
Moduł 185: Cielesność człowieka jako przedmiot badań i interwencji
terapeutycznych
2.
Nazwa przedmiotu w języku angielskim
Methods of working with body.
3.
Jednostka prowadząca przedmiot
Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Psychologii,
Zakład Psychologii Klinicznej i Zdrowia..
4.
Kod przedmiotu/modułu
(nie wypełniać)
5.
Rodzaj przedmiotu (obowiązkowy lub fakultatywny)
Fakultatywny
6.
Kierunek studiów
Psychologia
7.
Poziom studiów (I lub II stopień lub jednolite studia magisterskie)
Jednolite studia magisterskie
8.
Rok studiów
V
9.
Semestr (zimowy lub letni)
letni
10. Forma zajęć i liczba godzin (dotyczy nazw różnych typów zajęć)
Forma zajęć: warsztat , 30 godzin
11. Imię, nazwisko, tytuł/stopień naukowy osoby prowadzącej zajęcia
Amelia Golema, dr; Tomasz Kryszczyński, mgr
12.
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla
przedmiotu/modułu oraz zrealizowanych przedmiotów
brak
13. Cele przedmiotu
1
C1 Omówienie psychologicznej problematyki cielesności człowieka w
różnych ujęciach teoretycznych, ze szczególną koncentracją na
mechanizmach zdrowia i zaburzeń. Ukazanie ich kontekstu społecznego i
kulturowego
C2 Zaprezentowanie wybranych metod badania i pomiaru psychicznych
reprezentacji ciała i zachowań wobec ciała. Przygotowanie do podejmowania
samodzielnych poszukiwań teoretycznych i empirycznych w tym obszarze.
C3 Zapoznanie z podstawami teoretycznymi oraz metodami terapeutycznej i
profilaktycznej pracy z ciałem w wybranych kierunkach psychoterapii(CP)
C4 Dzięki aktywizującym formom uczenia się - pogłębianie rozumienia
wielopoziomowej genezy i mechanizmów zaburzeń w obszarze cielesności,
podnoszenie umiejętności doboru efektywnych form doradztwa i terapii, a
także projektowania programów profilaktycznych (CP)
C5 Rozwijanie wrażliwości wobec wybranych aspektów cielesności, istotnych
między innymi w zawodzie psychologa, takich jak: uważność,
interpretowanie doznań cielesnych, świadomość cielesnej ekspresji (CP)
C6
C7
C8
14. Zakładane efekty kształcenia (dla
przedmiotu)
EK_W_01 Omawia podstawy
teoretyczne oraz efektywność
wybranych form terapii i profilaktyki
Symbole kierunkowych
efektów kształcenia, np.:
K_W01*, K_U05, K_K03 (symbole dla
kierunku)
K_W03, K_W05
zaburzeń cielesności
EK_W_02
EK_W_03
EK_W_04
_W_05
EK_U_01
EK_U_02 Wykorzystuje
psychologiczną wiedzę dotyczącą
cielesności do projektowania
wybranych form profilaktyki, terapii,
doradztwa i edukacji
psychologicznej
EK_U_03
EK_U_04
EK_U_05
EK_K_01 Pracuje i porozumiewa się
w zespole: przedstawia swoje
stanowisko, argumentuje korzystając
ze zdobytej wiedzy, broni swoich
poglądów, uwzględnia argumenty
innych osób z zespołu-grupy,
współpracuje merytorycznie i
organizacyjnie, komunikatywnie
prezentuje wyniki wspólnej pracy.
K_U02, K_U07
K_K07
2
EK_K_02 Wykazuje wrażliwość
wobec wybranych aspektów
cielesności, takich jak: uważność,
interpretowanie doznań cielesnych,
świadomość cielesnej ekspresji
EK_K_03
EK_K_04
EK_K_05
K_K01
15. Treści programowe:
1. Wprowadzenie do MBSR (Mindfulness Based Stress Reduction).
Historia programu. Definicja uważności. Bodyscan – praktyka
pierwszej techniki stosowanej w MBSR.
2. Ośmiosesyjny program MBSR – krótka charakterystyka
poszczególnych sesji. Spotkania indywidualne z uczestnikami
programu. Dzień uważności. Uważna praca z ciałem – praktyka
drugiej techniki stosowanej w MBSR
3. Mechanizmy działania uważności w kontekście psychofizjologii stresu
4. Medytacja jako źródło podstawowych praktyk stosowanych w MBSR.
Uważność oddechu. Medytacja na siedząco. Medytacja podczas
chodzenia. Medytacja uważności – praktykowanie trzeciej techniki
stosowanej w MBSR
5. Mindfulness Based Approaches - inne programy oparte na uważności.
Przegląd badań poświęconych MBA.
6. Ruch i relaks: możliwości pracy z napięciami cielesnymi, ćwiczenia
rozciągająco - ruchowe, elementy choreoterapii i autoterapii narządu
ruchu.
7. Wpływ myśli i emocji na powstawanie napięć mięśniowych i
schematów ruchowych. Wpływ ruchu na zmianę emocji i myśli. Jak
stres przejawia się w ciele - techniki regulowania napięć cielesnych.
8. Założenia teoretyczne ćwiczeń rozwijających świadomość ciała. Ruch
relaksacyjny, praca z metaforą w ruchu; Body Mind Centering
(wzorce rozwojowe w ruchu); zakresy ruchu według teorii R. Labana,
technika improwizacji w kontakcie, ruch kreatywny (ćwiczenia
pogłębiające wyobraźnię i zdolności twórcze); obrazy mentalne w
tańcu.
9. Wykorzystywanie pracy z ruchem i ciałem w profilaktyce zaburzeń
(np. budowanie i doświadczanie granic swojego ciała, dbanie o siebie,
relacje interpersonalne, podejmowaniem decyzji itp.)
10. Możliwości zastosowania wybranych technik pracy z ciałem w
profilaktyce i terapii.
16. Zalecana literatura
Obowiązkowa:
1. Franklin E. (2007). Świadomość ciała. Wykorzystanie obrazów
mentalnych w pedagogice ruchu. Warszawa: Wydawnictwo Kined.
2. Kabat-Zinn J. (2009). Życie – piękna katastrofa. Warszawa:
Wyd. Czarna Owca.
3
3. Koziełło D. (2002). Taniec i psychoterapia. Poznań: Wydawnictwo
KMK Promotions.
4. Segal Z. V., Williams M.G., Teasdale J.D.(2009). Terapia poznawcza
depresji oparta na uważności. Nowa koncepcja profilaktyki nawrotów.
Kraków: WUJ.
Uzupełniająca:
1. Derra C. (2005). Trening autogenny dla każdego, Warszawa: Amber
2. Goldstein J. (2009). Medytacja wglądu. Praktykowanie wolności.
Warszawa: Borgis pracownia-Jan Kurtyka
3. MorrisT.; Summers J. (1998). Psychologia sportu. Strategie i
techniki. Warszawa: COS
4. Kabat-Zinn J. (2007). Gdziekolwiek jesteś – bądź. Przewodnik
uważnego życia. Warszawa: IPSI
5. Nowicki D., Krawczyński M.(2004). Psychologia sportu w treningu
dzieci i młodzieży. Warszawa: Centralny Ośrodek Medycyny
Sportowej
6. Sapolsky R. M. (2011). Dlaczego zebry nie mają wrzodów? –
psychofizjologia stresu. Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN
7. Williams M., Teasdale J., Segal Z. (2009). Świadomą drogą przez
depresję. Wolność od chronicznego cierpienia. Warszawa: Czarna
Owca
17. Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu, sposób sprawdzenia
osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia
- wykład: …………
- ćwiczenia: …………
- laboratorium: …………
- konwersatorium: …………
- warsztat: kolokwium ustne, prezentacja ustna, kolokwium zaliczeniowe w
formie testu
- inne: ……………
18. Język wykładowy
polski
19. Obciążenie pracą studenta
Forma aktywności studenta
Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem:
-
wykład: ………. godzin
ćwiczenia: ………. godzin
laboratorium: ………. godzin
konwersatorium: ………. godzin
warsztat: 30 godzin
inne: ………. godzin
30 godzin
4
Praca własna studenta np.:
(podać tylko te, które dotyczą danego przedmiotu. Praca
własna wyliczona z uwzględnieniem ECTS - patrz: opis pod
tabelą**)
-
przygotowanie do zajęć: 15 godzin
opracowanie wyników: ………. godzin
czytanie wskazanej literatury: 40 godzin
napisanie raportu z zajęć: ………. godzin
przygotowanie do egzaminu: ………. godzin
przygotowanie do kolokwium: 15 godzin
Suma godzin
Liczba punktów ECTS
70 godzin
100 godzin
4
5