Szanowni Państwo - Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego

Szanowni Państwo,
mamy zaszczyt zaprosić Państwa do udziału w Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Strategie
cielesności w humanistyce” organizowanej przez Instytut Filozofii i Wydział Teologiczny
Uniwersytetu Śląskiego oraz Zakład Filozofii Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, która
odbędzie się 11 kwietnia 2016 w Katowicach.
Triumfalny powrót ciała na salony współczesnych dyskursów bez wątpienia zawdzięczamy
feministycznej ingerencji w działania artystyczne. Artystki zaczęły prowokować i epatować
seksualnością, odważnie wkraczając w tak silnie zdominowane przez mężczyzn środowisko sztuki,
a także kierując uwagę na przemilczane tematy związane z biologicznością ciała. Współcześnie ciało
jest sfetyszyzowane; stanowi egzemplifikację pragnień i pożądań, obnażającą osobiste preferencje –
ciało potrafi wzbudzić chęć natychmiastowego zawłaszczenia, jak i odrzucenia. Umiejętnie kreuje
wizualne wrażenia, zarówno te związane z zachwytem nad młodością, jak i obrzydzeniem
powodowanym jego destrukcją, chorobą czy naturalną fizjologią. Ciało znajduje się pod nieustannym
obstrzałem spojrzenia, które poddaje je krytycznej, ale i zarazem szalenie podniecającej ocenie, przy
okazji zacierając prawdę o jego nieuchronnej skończoności.
Jak zauważa Maria Poprzęcka, ciało w dzisiejszej rzeczywistości zostało brutalnie wywleczone na
światło dzienne, co według tej badaczki jest bolesnym wołaniem o prawdę o sobie. Aktualnie
obowiązujące kanony piękna naruszają cielesną autonomię jednostki, co dotyka przede wszystkim
kobiety. Po wyzwalającej fali feminizmu zostały one ponownie zniewolone, tym razem w strukturach
własnego ciała, o które trzeba permanentnie dbać pod groźbą kulturowego wykluczenia.
Wykluczenie jednak nie jest związane jedynie z kwestią płci i atrakcyjności. Jego różne oblicza
możemy obserwować także w literaturze. Shylock z „Kupca weneckiego”, aby pokazać swoją
tożsamość z chrześcijaninem mówił o swoim doświadczeniu bycia w ciele, które odczuwa tak samo,
jak ciało wyznawcy innej religii. Czy nie można jednak mówić o szczelinie pomiędzy cielesnością
jako kategorią wszelkiej fizyczności, a konkretnym ciałem, które i dzisiaj staje się powodem
wykluczenia? Czy wobec tego cielesność byłaby wybiegiem pozbawiającym ciała jego etycznego
wymiaru?
Nie można także zapominać, że kategorie związane z opisem ciała mają swoje miejsce w dyskursie
teologicznym. Chrześcijaństwo rodzi się z wydarzenia Jezusa Chrystusa, czyli jego Wcielenia
i śmierci. W samym natomiast Credo chrześcijanie wyznają wiarę nie w nieśmiertelność duszy,
ale w ciała zmartwychwstanie.
Na tym kulturowym tle pragniemy zapytać o kategorie cielesności na gruncie filozofii,
kulturoznawstwa, teologii, socjologii, psychologii oraz w działaniach artystycznych.
Ta pluralistyczna forma tematu to jednocześnie przywołanie pytań: Czy jest możliwa integracja
naszego postrzegania cielesności i interdyscyplinarne jego ujęcie. Do czego doprowadziły ujęcia
transdyscyplinarne? Czy kategoria cielesności może stanowić kategorię nadrzędną, czy też jest jedną
z wielu kategorii związanych z ciałem? Jak zmieniały się poszczególne dyscyplinowe deskrypcje
faktu cielesności? Jaki jest stosunek cielesności do płciowości? Na ile cielesność i płciowość określa
nasze doświadczenie?
Pytania te jesteśmy zobowiązani podjąć w kontekście nowych ujęć fenomenologicznych (M.Henry),
hermeneutycznych (J.Caputo), rozwoju nauk kognitywnych i medycyny, a także teologii ciała.
***
Zgłoszenia prosimy przesyłać do dnia 7 marca 2016 na adres: [email protected]
Opłata konferencyjna wynosi 180 zł i pokrywa koszty materiałów konferencyjnych, obiadu i przerw
kawowych.
Po konferencji istnieje możliwości publikacji artykułów w czasopismach: „Śląskie Studia
Historyczno-Teologiczne”, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie.
Filozofia” i „Teologia Młodych”.