WIZJA SZKOŁY, SYLWETKA ABSOLWENTA

Aneta Madziara
Ośrodek Zarządzania w Edukacji ŁCDNiKP
WIZJA SZKOŁY, SYLWETKA ABSOLWENTA
Szkolenie Rady Pedagogicznej
Cele kształcenia:
uświadomienie roli wizji szkoły dla jej dalszego rozwoju oraz rangi absolwenta,
wspieranie dyrektora w promowaniu szkoły,
diagnozowanie potrzeb rady pedagogicznej.
Czas pracy: 6 godzin dydaktycznych
Przebieg:
1. Powitanie uczestników, przedstawienie celów, czasu trwania, ogólnego planu
spotkania.
2. Miniwykład. Wyjaśnienie terminologii słowa „wizja”
Wizja nie jest terminem jednoznacznym – to obraz fragmentu rzeczywistości utworzonego
przez twórczą wyobraźnię. Słownik j. polskiego podaje cztery różne definicje wizji. Jedna
z nich informuje, że:
„Wizja to pozytywne wyobrażenie przyszłości organizacji lub osoby, wyprowadzone na
podstawie uznawanych wartości i idei, z którego wywodzą się cele i plany działania”.
Gdy mówimy o wizji, zawsze rodzi się pytanie o horyzont czasu, który jest nią objęty. Dla
szkoły tworzymy wizje kilkuletnie. Ma ona specyficzne właściwości, które często nie są
dostrzegane. Jej brak sprawia, że „rozmieniamy’ się na drobne, wszystko jest ważne, nie
potrafimy skoncentrować się na priorytetach.
Wizja motywuje silnie do działania, stając się czymś w rodzaju idee fix i umożliwia
zdystansowanie się do spraw nieprowadzących do jej urzeczywistniania.
Nastawia pozytywnie – w niej przyszłość nie jest obarczona porażkami, niepowodzeniami,
skupia zbiorową uwagę tych, którzy są włączeni w jej kreowanie i urzeczywistnianie.
Ważne jest uświadomienie radzie pedagogicznej, że stworzenie wizji nie gwarantuje
pozytywnych zmian i osiągnięcia sukcesu. Należy podjąć jeszcze określone działania.
Szkołę oceniają wszyscy. Często ocena jakości pracy szkoły dokonywana na podstawie liczby
olimpijczyków i efektów na egzaminach wstępnych jest myląca. Dopiero losy absolwentów,
ich udział w życiu narodu, osobiste szczęście mogą w pełni dać odpowiedź, czy szkoła
wykształciła w uczniach określone postawy i cechy charakteru, czy w efekcie jest szkołą
skuteczną.
3. Burza mózgów
Co to znaczy dobra szkoła?
Dobra szkoła to szkoła efektywna, taka, która rozumie ciągłą konieczność zmian,
dostosowywania się do zmieniającej się rzeczywistości, potrzeby radzenia sobie z nowymi
sytuacjami. Jednym słowem szkoła innowacyjna.
To szkoła, w której uczniowie są w centrum wszelkich zabiegów pedagogicznych.
To szkoła, która potrafi krytycznie ocenić swoją pracę, a jej cele są jasne dla wszystkich.
Jaka powinna być nasza szkoła?
Zapisanie propozycji na flipcharcie, np.:
ma kształcić uczniów na miarę XXI w. tak, by potrafili radzić sobie w zmieniającym
się współczesnym świecie;
trudno dokładnie sobie wyobrazić, jakie wiadomości, umiejętności, postawy, nawyki
będą potrzebne naszym absolwentom;
powinna zmienić naszą szkołę, by ofiarowała uczniom to, czego będzie od nich
oczekiwać coraz to bardziej wymagająca rzeczywistość;
Dobra wizja powinna być porywająca i dawać ludziom powód do tego, by chcieli ją
realizować. Nie musi „dziś i teraz” przystawać do rzeczywistości, ale niech wyznacza nam
miejsce, do którego chcemy dojść.
4. Ćwiczenia
Ćwiczenie I – rada pedagogiczna wspólnie zastanawia się, jaka jest ich wizja szkoły.
Wprowadzenie- mamy ogromne możliwości snucia marzeń. Nie powinniśmy się niczym
ograniczać. Najważniejsze teraz to nasza wyobraźnia i intuicja – co jest i może być dobre
w przyszłości dla naszych uczniów. Co sprawia, że szkoła jest dobra? – wszystkie obszary
pracy szkoły powinny być na możliwie wysokim poziomie. Dobra szkoła wie:
dokąd zmierza?
jakie są jej główne cele?
Forma pracy: w grupach, indywidualna
Metody: dyskusja, burza mózgów
Materiały: szary papier, mazaki, klej, kolorowe papiery
Uczestnicy po ustaleniu/przedyskutowaniu w grupie przedstawiają na dużych papierach
w sposób graficzny proponowaną przez siebie wizję. Przedstawiciel grupy na forum
prezentuje wszystkim efekty pracy.
Ćwiczenie II - model absolwenta
Wprowadzenie- tworząc wizję szkoły, przygotowując plan rozwoju i wypracowując standardy
programujemy swoje działania, by uczniowie kończąc szkołę byli właściwie przygotowani do
dalszej nauki, czyli robimy wszystko, by wyposażyć ich w wiedzę, nauczyć jej zdobywania,
wyszukiwania wiadomości, współdziałania w grupie itd.
Forma pracy: zbiorowa, indywidualna
Metoda: dyskusja, burza mózgów
Materiały: arkusze szarego papieru, mazaki, metki
Uczestnicy dyskutują nt. jaki obecnie jest ich uczeń. Następnie kreślą sylwetkę absolwenta,
takiego, do którego dążą. Na szarym papierze szkicują postać człowieka. Papier umieszczają
na ścianie. Na metkach zapisują różne cechy, umiejętności, którymi powinien wyróżniać się
absolwent. Później uczestnicy przylepiają metki na nakreślonej sylwetce absolwenta,
w odpowiednim miejscu postaci, np. wokół głowy, serca, …łokci.
Ćwiczenie III - najważniejsze cechy absolwenta
Wprowadzenie- wszyscy uczestnicy zastanawiają się nad wartościami, dyskutują o tym, co
jest najważniejsze. Każdy zapisuje na kartce np. 3 najważniejsze, według niego, cechy.
Prowadzący ustala, które określenia pojawiają się najczęściej, grupuje je. Powstaje obraz
szkoły, która takie cechy wpaja, rozwija w uczniach.
Forma pracy: zbiorowa, w grupach, indywidualna
Metoda: dyskusja
Materiały: papier, małe karteczki samoprzylepne
W zależności od wielkości rady pedagogicznej prowadzący dzieli nauczycieli na kilka grup,
każda zajmuje się jedną cechą absolwenta – usiłuje ją zdefiniować, ujednolicić rozumienie.
Uczestnicy próbują określić, jak postępować z uczniem, aby takie cechy i umiejętności
osiągnąć i udoskonalić. Dyskusja nt. jaka jest szkoła, która to wpaja i jacy są uczniowie,
którzy tak się zachowują, co potrafią?
Prowadzący szkicuje na papierze budynek szkoły, przedstawiciele grup nalepiają kartki
z uznanymi za najważniejsze cechami uczniów.
5. Podsumowanie prac w zespołach, omówienie rezultatów, rozmowa nt. rangi wizji
szkoły i modelu absolwenta.
Najważniejszym procesem w szkole jest uczenie się – wszystkie inne procesy powinny go
wspierać.
Rada pedagogiczna podkreśla, że wszystkie działania zmierzają do tego, by wpajać uczniom
pożądane wartości.
6. Zakończenie warsztatów, podziękowanie za zaangażowanie.
7. Przeprowadzenie ewaluacji, np. za pomocą tarczy strzelniczej.