Geofizyczne źródła energii - SAMODZIELNA KATEDRA OCHRONY

Nazwa przedmiotu
Termin realizacji (rok,
semestr)
IV rok/ 7 semestr
GEOFIZYCZNE ŹRÓDŁA ENERGII
Kod ECTS
6.10-GZE
Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot
Wydział Przyrodniczo-Techniczny/ Samodzielna Katedra Ochrony Powierzchni Ziemi
Studia
kierunek
Ochrona Środowiska
stopień
I (inżynierskie)
tryb
stacjonarne
specjalność
-----
specjalizacja
-----
Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących)
Prof. zw. dr hab. inż. Czesława Rosik-Dulewska, Dr hab. inż. Mirosław Wiatkowski, dr Krzysztof Badora
Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin
•
A. Formy zajęć
wykład (W),
•
B. Sposób realizacji
zajęcia w sali dydaktycznej: W
C. Liczba godzin: 30W
Liczba punktów ECTS: 2
Godziny kontaktowe
- udział w wykładach: 30 godz.
Konsultacje: 1godz.
Razem: 31 godz. = 1p.ECTS
Praca własna studenta
- korzystanie z literatury przedmiotowej: = 10 godz.
- przygotowanie do zaliczenia i obecność na zaliczeniu: 20
godz.
Razem 30 godz. = 1 p.ECTS
Status przedmiotu
• obowiązkowy
Suma: 61 godz. – 2 p. ECTS
Język wykładowy
polski
Metody dydaktyczne
• wykład z prezentacją multimedialną
Forma i sposób zaliczenia oraz podstawowe kryteria oceny lub
wymagania egzaminacyjne
A. Sposób zaliczenia
•
wykład: zaliczenie z oceną
B. Formy zaliczenia
• wykład: zaliczenie pisemne - test
C. Podstawowe kryteria
W: 50%+1 poprawnych odpowiedzi
Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi
A. Wymagania formalne: geologia, geomorfologia, meteorologia i klimatologia, hydrologia
B. Wymagania wstępne: podstawowa wiedza na temat struktury i funkcjonowania środowiska przyrodniczego, w szczególności
abiotycznych elementów, tj. wody, litosfery, powietrza.
Cele przedmiotu: - uzyskanie wiedzy na temat geofizycznych źródeł energii oraz ich wykorzystania w rozwoju zagospodarowania
przestrzennego
- uzyskanie umiejętności zastosowania wiedzy na temat geofizycznych źródeł energii w praktyce ochrony środowiska i
zagospodarowania przestrzennego
Treść zajęć:
A. Problematyka wykładu:
Cz I. Energia geotermalna
Pojęcie energii geotermalnej. Schemat złoża geotermalnego. Podział zasobów geotermalnych na hydrotermiczne i petrochemiczne oraz
ich charakterystyka. Podział źródeł energii geotermalnej ze względu na: stan skupienia nośnika ciepła i temperaturę. Gorące suche
skały jako źródło energii geotermalnej. Pozytywy i zagrożenia wynikające z wykorzystania energii geotermalnej. Przykłady
bezpośredniego i pośredniego wykorzystania wód geotermalnych. Energia geotermalna na świecie (w tym m.in. moc elektryczna
zainstalowana w elektrociepłowniach geotermalnych na świecie, w tym w krajach Unii Europejskiej w latach 2005-2006).
Elektrociepłownie geotermalne w Polsce, w tym: objętości wód geotermalnych dla poszczególnych obszarów, przykłady
bezpośredniego wykorzystania wód geotermalnych, charakterystyka funkcjonujących zakładów geotermalnych i balneologicznych w
Polsce
Cz II. Energia wodna
Rys historyczny wykorzystania sił wodnych na świecie i w Polsce. Możliwości i celowość budowy elektrowni wodnych. Rodzaje
elektrowni wodnych i ich podstawowe parametry. Określenie warunków hydrologicznych rzek. Hydrotechniczne rozwiązania
elektrowni wodnych. Budowle wodne. Turbiny wodne. Regulatory turbin wodnych. Pomocnicze wyposażenie mechaniczne. Rola
elektrowni wodnych w środowisku, gospodarce i społeczeństwie.
Cz III. Energia wiatru
Wiatr jako źródło energii odnawialnej, technologie przetwarzania energii wiatru na energię elektryczną, uwarunkowania przyrodnicze,
społeczne, ekonomiczne i techniczne lokalizacji elektrowni wiatrowych, oddziaływanie elektrowni wiatrowych na środowisko
przyrodnicze oraz człowieka, mikroelektrownie wiatrowe.
Wykaz literatury
1. Allen P.A. Procesy kształtujące powierzchnię ziemi. PWN, Warszawa 2000.
2. Bajkiewicz-Grabowska E., Mikulski Z.: Hydrologia Ogólna. PWN, Warszawa 2006 r.
3. Boczar T., 2008, Energetyka wiatrowa, aktualne możliwości wykorzystania. Wyd. II. Arkady.
4. Byczkowski A.: Hydrologia, t. I, II, Wyd. SGGW, 1996 r.,
5. Gałka E.: Turbiny Banki – Michella, Instytut Maszyn Przepływowych PAN, Gdańsk, 1990
6. Gmula S., Knapp T., Strzelczyk P. Szczerba Z., 2006. Energetyka wiatrowa. AGH Kraków.
7. Gołębiowski S., Krzemień Z.: Przewodnik inwestora małej elektrowni wodnej, Warszawa, 1998.
8. Hoffmann M.: Małe elektrownie wodne – poradnik, Wydanie II, Towarzystwo Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych,
Gdańsk 1992.
9. Kapuściński J. i inni.:” Zasady i metodyka dokumentowania zasobów wód termalnych i energii geotermalnej oraz sposoby
odprowadzania wód zużytych – poradnik metodyczny” Ministerstwo Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i
Leśnictwa, Warszawa 1997
10. Kapuściński J., Rodzoch A.: „Geotermia Niskotemperaturowa w Polsce i na Świecie” Stan aktualny i perspektywy rozwoju.
Uwarunkowania techniczne, środowiskowe i ekonomiczne. Ministerstwo Środowiska Warszawa, 2010.
11. Krzyżanowski W. (i inni): Turbiny rurowe o uproszczonej konstrukcji, Instytut Maszyn Przepływowych PAN, Gdańsk, 1990
12. Lubośny Z., 2009, Farmy wiatrowe w systemie elektroenergetycznym. WNT Warszawa.
13. Łojek A., Okonek A.: Turbiny śmigłowe lewarowe poziome, Instytut Maszyn Przepływowych PAN, Gdańsk, 1990
14. Łojek A., Okonek A.: Turbiny śmigłowe zunifikowane, Instytut Maszyn Przepływowych PAN, Gdańsk, 1990
15. Materiały Konferencyjne Ogólnopolskiego Forum Odnawialnych Źródeł Energii, Sekcja: Mała Energetyka Wodna, lata 1997
– 2002, Kielce, Kraków.
16. Michałowski S., Plutecki J.: Energetyka wodna, Wydawnictwo Naukowo – Techniczne, Warszawa 1975
17. Mikulski Z. Gospodarka wodna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998 r.
18. Mizerski W., 2003, Geologia dynamiczna dla geografów. PWN, Warszawa.
19. Ozga-Zielińska M., Brzeziński J. Hydrologia stosowana. PWN, Warszawa 1997 r.,
20. Rosik-Dulewska Cz.: „Rola Niekonwencjonalnych Źródeł Energii w Ochronie Środowiska i Intensyfikacji Upraw
Warzywnych”, IPIŚ PAN, Zabrze 2003
21. Stanowisko negocjacyjne Polski z UE w obszarze „Energia” – www.kie.gov.pl, www.polskiejutro.com
22. Strategia Gospodarki Wodnej. Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 13 września 2005 r. Ministerstwo
Środowiska, Warszawa, wrzesień 2005 r.
23. Technika Poszukiwań Geologicznych Geosynoptyka i Geotermia, wyd. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralny mi i
Energią PAN w Krakowie
24. Tymiński J.: Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w Polsce do 2030 roku – Aspekt energetyczny i ekologiczny,
Wydawnictwo IBMER Warszawa,1997
25. Tytko R.: Odnawialne źródła energii, Warszawa 2009
26. Ustawa Prawo Wodne z 18 lipca 2001 r. (Dz.U. z dnia 11 października 2001) z póź. zm.
A.2. studiowana samodzielnie przez studenta
B. Literatura uzupełniająca
1. Źródła elektroniczne (wejście przez Wirtualną Bibliotekę Nauki, stronę biblioteki UO).
2. Technika Poszukiwań Geologicznych Geosynoptyka i Geotermia, wyd. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralny mi i
Energią PAN w Krakowie
3. Strony internetowe z zakresu małej energetyki wodnej:– www.trmew.pl ;
4. Cała dostępna w bazach danych literatura naukowa z ww. zakresu
Odniesienie do Efekty kształcenia
efektów
Po ukończeniu studiów student/studentka:
kształcenia dla
kierunku
Wiedza:
K1A_W02
- wymienia podstawowe procesy geofizyczne; omawia procesy geofizyczne i ich związek z możliwością pozyskania
odnawialnych źródeł energii;
K1A_W02
- opisuje procesy fizyczne, chemiczne i biologiczne zachodzące w środowisku przyrodniczym oraz ich znaczenie dla
rozwoju odnawialnych źródeł energii;
K1A_W10
- wymienia i omawia podstawowe techniki i narzędzia służące pozyskaniu geofizycznych źródeł energii;
Umiejętności:
K1A_U06
- stosuje podstawowe techniki i metody badań przydatne w diagnostyce procesów geofizycznych;
K1A_U29
- wykazuje umiejętność czytania ze zrozumieniem fachowej literatury geofizycznej oraz potrafi wykorzystać ją w
opracowaniu zadań z zakresu zastosowania geofizyki w odnawialnych źródłach energii;
K1A_U13
- potrafi zidentyfikować proces geofizyczny i skonstruować do niego schematycznie system przetwarzania na energię
K1A_U14
użyteczną,
K1A_U21
K1A_U13
K1A_U01
K1A_U14
- potrafi określić w terenie podstawowe uwarunkowania występującego procesu geofizycznego oraz technologię
przetwarzania w odnawialne źródło energii,
- operuje podstawowym słownictwem stosowanym w geofizyce,
- potrafi konstruować proste systemy pozyskania geofizycznych źródeł energii,
Kompetencje społeczne (postawy):
Kontakt
[email protected]
[email protected]
[email protected]