Rząd przyjął projekt tzw. małej ustawy o innowacyjności

Rząd przyjął projekt tzw. małej ustawy o
innowacyjności
Ulgi podatkowe i ułatwienia dla przedsiębiorstw prowadzących działalność
badawczo-rozwojową, a także zmiany dot. komercjalizacji badań na uczelniach publicznych
znalazły się w projekcie tzw. małej ustawy o innowacyjności, którą we wtorek przyjął rząd.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw określających warunki prowadzenia działalności
innowacyjnej (tzw. mała ustawa o innowacyjności) przedłożył minister nauki i szkolnictwa wyższego.
Celem zaproponowanych zmian jest wzrost innowacyjności polskiej gospodarki, który będzie
decydującym czynnikiem w tworzeniu wzrostu dochodu narodowego i podniesienia poziomu
dobrobytu w Polsce - poinformowało Centrum Informacyjne Rządu (CIR) w przesłanym PAP
komunikacie. Nowe rozwiązania umożliwią wyrwanie Polski z pułapki średniego rozwoju, co - jak
przypomniał CIR - premier Beata Szydło obiecała w exposé.
Liczymy na to, że dzięki tej ustawie wzrosną nakłady na badania i rozwój. Po pierwsze - ustawa
przyniesie realną zachętę w postaci ulg podatkowych dla przedsiębiorców, którzy chcę
współpracować z nauką. A po drugie - sami naukowcy też będą mieć większą motywację, by
angażować się we wdrożenia - skomentował w rozmowie z PAP wicepremier, minister nauki i
szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin.
Ustawa jest ważnym warunkiem realizacji Planu na rzecz odpowiedzialnego rozwoju. Jeśli mamy
mieć innowacyjną gospodarkę, musimy w szerszym zakresie doprowadzić do współpracy świata
nauki i biznesu, a to się nie uda bez realnych ulg podatkowych oraz bez ograniczenia biurokracji dodał Gowin.
W projekcie zaproponowano system różnorodnych instrumentów premiujących i zachęcających do
podejmowania działalności innowacyjnej, na który złoży się przede wszystkim: przyjazny system
podatkowy (ulgi podatkowe), stabilny sposób finansowania komercjalizacji wyników badań
naukowych i prac rozwojowych oraz pakiet ułatwień proceduralnych. Przewidywane rozwiązania
przyczynią się również do realizacji celów określonych w „Planie na rzecz odpowiedzialnego
rozwoju”, w ramach filaru „rozwój innowacyjnych firm”.
Zgodnie z projektem nowelizacji, od 1 stycznia 2017 r. na stałe zostanie zniesione opodatkowanie
podatkiem dochodowym aportu własności intelektualnej i przemysłowej. Oznacza to, że akcje spółki
otrzymane w zamian za wniesioną do niej własność intelektualną nie będą podlegały opodatkowaniu.
Z kolei dla małych i średnich przedsiębiorstw rozszerzono listę kosztów podlegających odpisowi o
koszty uzyskania patentu. Rozwiązanie to - w zamierzeniu autorów nowelizacji - powinno zachęcić
małe i średnie firmy do ponoszenia wydatków na uzyskanie patentu (często koszty te są bardzo
wysokie, szczególnie w przypadku uzyskiwania ochrony w kilku krajach).
Podwyższono kwoty maksymalnego odliczenia kosztów kwalifikowanych ponoszonych na badania i
rozwój. Dla mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich firm odliczenia te będą wynosiły do 50
proc., a w przypadku pozostałych przedsiębiorców (dużych firm) – do 50 proc. na poniesione wydatki
osobowe oraz 30 proc. pozostałych wydatków związanych z działalnością badawczo-rozwojową.
Poza tym wydłużono z 3 do 6 lat okres, w jakim przedsiębiorca może odliczyć koszty poniesione na
działalność badawczo-rozwojową. Przewidziano też zwrot gotówkowy dla nowo powstających
przedsiębiorstw (start-upów) prowadzących działalność B+R. "Podatnik będzie mógł stosować to
rozwiązanie jako alternatywę wobec wydłużenia okresu odliczania kosztów działalności
badawczo-rozwojowej. Przedsiębiorca, który poniósł wydatki na B+R i równocześnie zanotował
stratę, mógłby od razu otrzymać zwrot gotówkowy, w wysokości 18 lub 19 proc. potencjalnego, ale
niewykorzystanego odliczenia" - wyjaśniono w komunikacie CIR.
Projekt noweli przewiduje też uelastycznienie zasad dysponowania przez państwowe osoby prawne
posiadaną infrastrukturą, w tym również badawczą. Oznacza to, że np. uczelnie, instytuty badawcze,
PAN i jej instytuty naukowe – bez zgody ministra skarbu państwa – będą mogły zawierać krótkie,
odpłatne umowy najmu i dzierżawy mienia, np. sali konferencyjnej, sprzętu audio-wizualnego. W
praktyce podmioty te będą mogły swobodniej rozporządzać swoim majątkiem.
Ponadto zmodyfikowano procedurę „uwłaszczenia naukowców”, czyli nabywania przez nich praw
majątkowych do wynalazków. "Obecna procedura - poinformował CIR - regulująca zasady nabywania
przez naukowców praw do wyników swoich badań naukowych lub prac rozwojowych, nakłada wiele
obowiązków biurokratycznych na uczelnie. Natomiast, według Akademickich Centrów Transferu
Technologii, blisko 99 proc. zgłaszanych wyników badań przejmowanych jest przez uczelnie, a
przypadki uwłaszczenia są bardzo rzadkie, także z powodu braku zainteresowania tym procesem
samych naukowców". Dlatego zdecydowano, że procedura uwłaszczeniowa (jako opcja) będzie
stosowana przez uczelnie wyłącznie wtedy, kiedy naukowiec zgłaszający wyniki badań poinformuje
(w formie oświadczenia) o zainteresowaniu uwłaszczeniem. W przeciwnym przypadku procedura ta
nie będzie uruchomiana i uczelnia automatycznie przejmie prawa do wyników badań naukowych i
prac rozwojowych.
W projekcie nowelizacji usunięto także ograniczenie czasowe, w jakim twórcom wynalazków
przysługiwały udziały w korzyściach z komercjalizacji (obecnie maksymalnie pięć lat). "W przypadku
wielu innowacji najwyższe przychody uzyskiwane są dopiero po pięciu latach od udzielenia licencji.
Takie ograniczenie zniechęcało naukowców do częstszej komercjalizacji badań" - napisano w
komunikacie CIR.
Projekt umożliwia uczelniom tworzenie większej liczby spółek celowych. Obecnie uczelnie mogą
tworzyć tylko jedną spółkę celową. Proponowane zmiany umożliwią zakładanie kolejnych spółek w
celu współpracy z innymi uczelniami na rzecz wspólnej komercjalizacji wyników badań naukowych i
prac rozwojowych.
Poza tym, zwiększono możliwości rozwoju i wdrożenia wyników projektów na rzecz obronności i
bezpieczeństwa państwa, finansowanych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR). Skarb
Państwa będzie przejmował prawo własności do tych wyników, ale tylko wtedy, gdy będzie to
przewidywać umowa zawarta między NCBR a wykonawcą badań.
Projekt wprowadza też możliwość objęcia finansowaniem z Narodowego Funduszu Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej przedsięwzięć związanych z systemem weryfikacji technologii
środowiskowych (tzw. ETV).
Zapewnione zostanie też stabilne finansowanie działań związanych z komercjalizacją wyników badań
naukowych i prac rozwojowych. Jednostki naukowe będą musiały przeznaczać 0,5 proc. środków z
dotacji przyznanej na utrzymanie potencjału badawczego – na finansowanie działań związanych z
komercjalizacją wyników badań naukowych i prac rozwojowych.
Nowe rozwiązania mają obowiązywać po 30 dniach od daty ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z
wyjątkiem części przepisów podatkowych i dotyczących zasad finansowania nauki, które mają
obowiązywać od 1 stycznia 2017 r.
PAP - Nauka w Polsce
fot. pixabay