Pobierz - Gimnazjum w Tyszowcach

SZKOLNY
PROGRAM
PROFILAKTYKI
GIMNAZJUM
IM. KONFEDERACJI
TYSZOWIECKIEJ
W TYSZOWCACH
I. WSTĘP
Działalność edukacyjna szkoły jest określona przez szkolny zestaw programów
nauczania, program wychowawczy szkoły i program profilaktyki dostosowany do
potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb środowiska.
Zadaniem szkolnej profilaktyki jest chronienie młodzieży przed zagrożeniami
poprzez działania wychowawczo – profilaktyczne, a także reagowanie w sytuacjach
rozpoznania pierwszych prób podejmowania ryzykownych zachowań.
Obiektem działań jest całe środowisko szkolne. Program jest opracowany na
podstawie diagnozy obszarów problemowych szkoły i dotyczy części aspektów
szkolnego programu wychowawczego między innymi działań prozdrowotnych,
współpracy z rodzicami i środowiskiem lokalnym.
II. CHARAKTERYSTYKA OKRESU ROZWOJOWEGO
1. Spośród wszystkich faz rozwojowych okres dojrzewania stanowi szczególną
fazę w życiu człowieka. Z perspektywy społecznej dokonują się w nim zmiany w
obrazie siebie, formują się nowe wzorce relacji interpersonalnych, wzrasta liczba i
jakość nowych doświadczeń osobistych i społecznych. Rozwijane są w tym czasie
umiejętności pozwalające na kształtowanie poczucia własnej kompetencji. Młody
człowiek osiąga nowy status społeczny, zwiększają się jego możliwości osiągania
celów, otrzymywania wzmocnień i kształtowania nowych zachowań.
2. Wiek 13 – 16 lat określa się jako okres ryzyka ze względu na podejmowanie
przez młodzież zachowań problemowych. Szkoła, ze względu na spędzanie w niej
znacznej części aktywnego życia młodzieży, jest głównym terenem działań
profilaktycznych. Tu spotykają się najważniejsze dla młodego człowieka osoby
dorosłe: rodzice i nauczyciele.
III. PODSTAWY PRAWNE
1. Podstawą prawną programu profilaktyki są następujące akty prawne:
1)
Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku,
2)
Rozporządzenie MENiS z dnia 26 lutego 2002roku w sprawie
podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia
ogólnego w poszczególnych typach szkół,
3)
Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2002 roku zmieniające
rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola
oraz publicznych szkół,
4)
Konwencja o Prawach Dziecka,
5)
Polska Deklaracja w Sprawie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie
z grudnia 1995 roku,
6)
Ustawa o wychowaniu w trzeźwości
alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 roku,
7)
Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i
wyrobów tytoniowych (tekst jednolity) z dnia 9 listopada 1995roku,
8)
Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii ( tekst jednolity) z dnia 24
kwietnia 1997 roku,
9)
Europejski Plan Działań Dotyczących Alkoholu opracowany przez
Światową Organizację Zdrowia na lata 2000 – 2005,
i
przeciwdziałaniu
10) Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 roku w sprawie
szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej
wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem,
11) Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich (tekst jednolity) z dnia
26 października 1982 roku,
12) Ustawa o Systemie Oświaty z dn. 7 września 1991roku,
13) Statut Gimnazjum,
14) Program Wychowawczy,
15) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 stycznia 2003 r.
w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach
(Dz.U.03.11.114 z dnia 2003.01.29 z późn. zm.),
16) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 25 czerwca 2003 r. w sprawie
zakresu i organizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i
młodzieżą,
17) Narodowy Program Zdrowia,
18 ) Nowelizacja Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 8
października 2010 roku dotycząca „dopalaczy”.
IV. CELE SZKOLNEJ PROFILAKTYKI
 stworzenie warunków bezpiecznego funkcjonowania szkoły,
 stworzenie warunków powstania szkoły wolnej od zagrożeń,
 zapobieganie poprzez odpowiednią działalność profilaktyczną takim
uzależnieniom jak: alkoholizm, narkomania, nikotynizm, lekomania,
„dopalacze”; informowanie o zagrożeniach min. HIV i AIDS,
 promocja zdrowego stylu życia,
 kształtowanie właściwego zachowania uczniów,
 utrwalenie postaw i zachowań społecznych warunkujących prawidłowy
rozwój,
 eliminowanie zachowań agresywnych i przemocy wśród młodzieży,
 usprawnienie komunikacji wśród młodzieży, oraz zachowań
asertywnych.
CELE ZOPERACJONALIZOWANE PROGRAMU
Adresaci działań profilaktycznych nabędą wiedzę i umiejętności w trakcie
realizacji programu.
A. UCZNIOWIE
 Uczniowie nabywają praktyczne umiejętności umożliwiające
samostanowienie i obronę własnych praw, ze szczególnym
uwzględnieniem asertywności,
 Uczniowie posiadają umiejętność podejmowania i realizacji własnych
pomysłów oraz trenowanie samodzielności,
 Uczniowie zdobywają umiejętność efektywnej komunikacji i
podejmowania decyzji oraz radzenia sobie ze stresem,
 Uczniowie potrafią budować pozytywny obraz własnej osoby,
 Uczniowie pogłębiają i wzmacniają naturalne systemy wsparcia tj.:
koleżeństwo, przyjaźń, zaufanie i uczciwość,
 Uczniowie zdobywają wiedzę i nabywają umiejętności dotyczące
zdrowia fizycznego, psychicznego, społecznego i duchowego,
 Uczniowie wykształcają
postawy sprzyjające
podejmowaniu
racjonalnych decyzji związanych z zażywaniem alkoholu i środków
odurzających,
 Uczniowie rozwijają takie umiejętności interpersonalne jak: chronienie
siebie w sytuacji nacisku grupowego, otwartość, sympatia,
odreagowanie napięć i budowanie udanych relacji z ludźmi,
 Uczniowie potrafią rozwiązywać problemy, określać różnice zdań,
akceptują różnice, poszukują rozwiązań,
 Uczniowie są przygotowani do radzenia sobie z trudnościami wieku
młodzieńczego,
 Szkoła podnosi świadomość młodzieży odnośnie skutków używania
środków psychoaktywnych i podejmowania racjonalnych decyzji
dotyczących ich zażywania,
 Nauczyciele ukazują możliwości stworzenia alternatyw w środowisku
dla nadużywania alkoholu, narkotyków a także innych destruktywnych
zachowań,
 Uczniowie uczą się umiejętności radzenia sobie z własnymi
negatywnymi emocjami oraz przemocą z zewnątrz.
B. RODZICE
Szkoła zorganizuje spotkanie ze specjalistami, na którym:
 Rodzice poznają motywy sięgania młodzieży po środki uzależniające,
 Rodzice poznają rzetelne informacje i wiedzę o uzależnieniach i ich
wpływie na funkcjonowanie organizmu,
 Rodzice poznają możliwości rozpoznawania czy ich dziecko zażywa
środki psychoaktywne,
 Rodzice poznają możliwości i miejsca pomocy dla osób
uzależnionych,
 Rodzice są wspomagani przez wychowawców i nauczycieli w
procesie wychowania dzieci.
C. NAUCZYCIELE
 Nauczyciele stanowią swoją osobą przykład dla uczniów,
 Nauczyciele potrafią rozpoznawać wczesne objawy uzależnienia,
 Nauczyciele znają sposoby interwencji w sytuacjach spożywania przez
uczniów alkoholu czy zażywaniu narkotyków,
 Nauczyciele potrafią postępować w kontaktach z uczniami w taki
sposób, aby nie wyzwalać w nich złości, przekory i bezradności.
V. DIAGNOZA OBSZARÓW PROBLEMOWYCH
1. Przy tworzeniu szkolnego programu profilaktyki uwzględnione zostały
dotychczasowe działania podejmowane przez szkołę, rozmowy z
nauczycielami i rodzicami, obserwacje zachowań uczniów.
Przeprowadzona w poprzednim roku szkolnym diagnoza zachowań
problemowych, obejmująca młodzież oraz całe środowisko wychowawcze,
wskazuje na pewne obszary problemowe istotne dla podejmowania działań
profilaktyczno – wychowawczych.
- młodzież sporadycznie używa alkoholu, część jest więc po inicjacji
alkoholowej,
- młodzież pali papierosy,
- młodzież wagaruje,
- młodzież ma dostęp do środków uzależniających: leki, narkotyki,
„dopalacze”, co stanowi zagrożenie uzależnieniem,
- w szkole istnieje problem agresji słownej, fizycznej i zastraszania.
2. Raz w roku przeprowadzana jest ankieta diagnostyczna obejmująca losowo
wybraną grupę uczniów, rodziców i nauczycieli.
Na diagnozę środowiska szkolnego składają się ponadto:
- analiza ankiet
- obserwacja zachowania uczniów
- analiza frekwencji w dziennikach lekcyjnych
- analiza zeszytów uwag
- analiza frekwencji rodziców na zebraniach organizowanych przez szkołę
- wywiady z nauczycielami, uczniami, rodzicami.
VI. SZCZEGÓŁOWY PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH
Lp.
1
2
3
4
5
Cel operacyjny
Zadania do zrealizowania
Uczeń zna własne
prawa, potrafi ich
bronić
1. Poszerzenie wiedzy
uczniów na temat własnych
praw i obowiązków.
2. Wprowadzenie fragmentów
ważnych, opisujących prawa
człowieka
Uczeń potrafi
skutecznie
odmawiać
(asertywność)
Uczeń potrafi
współdziałać w
zespole
Uczeń potrafi
realizować własne
pomysły i być
samodzielnym.
Uczeń potrafi
efektywnie
3. Promowanie postaw
asertywnych w stosunkach
międzyludzkich.
4. Wyrabianie nawyku
poszukiwania kompromisu w
sytuacjach gorących tematów
(kształcenie postaw
asertywnych)
5. Organizowanie imprez
szkolnych, zajęć sportowych,
wycieczek międzyklasowych.
6. Przygotowanie przez
uczniów materiałów
pomocniczych do lekcji.
7. Popularyzowanie i
wspieranie pomocy
koleżeńskiej.
Formy realizacji
zadań
Zaznajomienie
uczniów z Prawami i
Obowiązkami
Ucznia, elementami
Statutu. Praca z
tekstem przewodnim
(Konstytucja RP,
Prawa Człowieka,
Prawa Dziecka, itp.)
Prowadzenie zajęć na
godzinie
wychowawczej.
Zajęcia na lekcjach
wychowawczych:
drama, burza
mózgów, dyskusje.
Wycieczki, konkursy,
imprezy
Tworzenie
materiałów według
pomysłów uczniów.
Tworzenie systemu
pomocy koleżeńskiej
8. Przygotowanie
uroczystości klasowych i
szkolnych.
9. Pełnienie funkcji w
samorządzie klasowym lub
szkolnym.
Tworzenie
uroczystości według
pomysłów uczniów.
Pełnienie funkcji
10. Doskonalenie
umiejętności rozwiązywania
Lekcje
wychowawcze, lekcje
Osoba odpowiedzialna
Wychowawcy
klas
Ewaluacja
Rozmowa z
uczniami
Nauczyciele
historii, WOS-u,
Wychowawcy
klas
Sprawdzenie wiedzy
uczniów
Wychowawcy
klas,
Ankieta
Wychowawcy
klas,
nauczyciele
języka
polskiego.
Wychowawcy
klas,
nauczyciele w-f,
Organizatorzy
wycieczek. SU.
Wychowawcy
klas, nauczyciel
plastyki,
nauczyciel
świetlicy,
wychowawcy
klas.
Wychowawcy
klas,
organizatorzy
uroczystości,
nauczyciel
plastyki i
muzyki,
nauczyciel
świetlicy
szkolnej.
Wychowawcy
klas,
Rozmowa z
uczniami
Rozmowy z
uczniami,
Wyłonienie
laureatów.
Prezentacja
dzieła
końcowego.
Sprawdzenie
wyników
uczniów.
Prezentacja
dzieła
końcowego
Rozmowy z
uczniami.
Rozmowy z
uczniami
komunikować się,
podejmować
decyzje, radzić
sobie ze stresem
6
7
Uczeń pogłębia i
wzmacnia
naturalne systemy
wsparcia:
koleżeństwo,
przyjaźń, zaufanie
i uczciwość.
Uczeń prowadzi
zdrowy i
higieniczny styl
życia.
8
Uczeń potrafi
podejmować
racjonalne
decyzje związane
z zażywaniem
alkoholu i
środków
odurzających.
9
Uczeń posiada
umiejętności
interpersonalne:
chronienie siebie
w sytuacji nacisku
grupowego,
empatia,
budowanie
udanych relacji z
ludźmi
Uczeń potrafi
radzić sobie z
trudnościami
wieku
młodzieńczego
10
konfliktów, komunikacji
(sztuka negocjacji i
prowadzenia rozmów).
11. Planowanie przyszłości
dotyczącej dalszego
kształcenia, wyboru zawodu.
12. Stosowanie ćwiczeń
ułatwiających radzenie sobie
ze stresem.
13. Przedstawienie
pozytywnych i negatywnych
postaci.
14. Stosowanie wartości
moralnych zgodnie z
obowiązującymi prawami i
tradycją.
15. Wzbogacenie wiedzy na
tematy związane z higieną
pracy i nauki, higieną
psychiczną i osobistą.
16. Promowanie aktywnych
form wypoczynku.
17. Poszerzanie wiedzy o
środkach psychoaktywnych,
w tym o „dopalaczach” jako
mieszankach różnych
substancji o działaniu
psychoaktywnym
18. Uświadomienie o
konsekwencjach zażywania
środków odurzających, w tym
„dopalaczy”
19. Kształtowanie
asertywnych postaw wobec
środków uzależniających
20. Uczenie najważniejszych
umiejętności
psychologicznych i
społecznych, np. umiejętność
radzenia sobie ze stresem,
nawiązywania i
podtrzymywania dobrych
kontaktów z ludźmi,
odpieranie presji otoczenia i
grupy rówieśniczej.
21. Wprowadzenie
wybranych elementów
Programu Wychowania
Zdrowotnego podczas godzin
wychowawczych.
22. Stworzenie systemów
wsparcia dla młodzieży
językowe
Charakterystyka
zawodów
nauczyciele
języków
(polskiego i
obcych)
Sondaże
Wychowawcy
klas, poradnia
psychologiczno
– pedagogiczna.
Charakterystyka
postaci, lekcje
wychowawcze,
przedmiotowe
Mobilne
Centrum
Informacji
Zawodowej
Wychowawcy
klas,
nauczyciele:
języka
polskiego,
historii, religii.
Rozmowa z
uczniami
Wychowawcy
klas,
nauczyciele:
techniki,
biologii, w-f.
Ankiety,
rozmowy z
uczniami.
Pogadanki, podanie
ciekawych pozycji,
programów, stron
WWW.
Wychowawcy
klas, nauczyciel
informatyki
Ankiety,
rozmowy z
uczniami.
Zajęcia warsztatowe,
lekcje wychowawcze
Wychowawcy
Ankiety,
rozmowy z
uczniami
Zajęcia warsztatowe
Wychowawcy
klas,
nauczyciele
biologii,
pielęgniarka
szkolna.
Rozmowy z
uczniami.
Lekcje
wychowawcze,
przedmiotowe.
Wycieczki, sport
11
12
13
14.
15.
Uczeń potrafi
rozwijać własne
zainteresowania,
znajdować w
środowisku
alternatywy dla
nadużywania
środków
psychoaktywnych
Uczeń potrafi
radzić sobie z
własnymi
negatywnymi
emocjami oraz z
przemocą z
zewnątrz.
Uczeń potrafi
podejmować
właściwe decyzje
odnośnie
uczęszczania na
zajęcia szkolne
Uczeń potrafi
poszanować
szkolne mienie
Uczeń umiejętnie
korzysta z
informacji
zawartych w
Internecie
poprzez zintegrowanie
szkolnej społeczności.
23. Uczenie akceptowanych
społecznie sposobów
spędzania czasu wolnego.
24. Nawiązanie współpracy z
organizacjami
pozaszkolnymi: SCK, PPP,
MOPS, Kościół, Policja.
25. Stworzenie systemu
wsparcia dla młodzieży
poprzez zintegrowanie
szkolnej społeczności.
26. Ukazanie możliwości i
miejsc pomocy w środowisku
lokalnym
27. Ukazanie negatywnych
skutków wagarowania.
28. Zwiększenie wiedzy na
temat prawnej
odpowiedzialności nieletnich
w kwestii wypełniania
obowiązku szkolnego.
29. Stworzenie możliwości
pomocy w nauce uczniom
najsłabszym
30. Zapewnienie uczniom
udziału w zajęciach
pozalekcyjnych
31. Uświadomienie uczniom i
rodzicom treści Statutu
Szkoły dotyczących praw i
obowiązków oraz zasad
usprawiedliwiania
nieobecności
32. Monitorowanie absencji
uczniów w szkole
33. Wypracowanie norm
postępowania wobec uczniów
niszczących mienie szkoły.
34.Informowanie rodziców o
przejawach demolowania
mienia szkoły.
35. Ponoszenie kosztów
naprawy zniszczonego
sprzętu
36.Uświadomienie uczniom
zagrożeń związanych z
korzystaniem z Internetu
(uzależnienia, dostęp do
materiałów pornograficznych
obrót danymi osobowymi)
Udział w kołach
zainteresowań
według projektów
prowadzących.
Organizatorzy
kół
zainteresowań
Prezentacja
dzieła
końcowego
Zapraszanie na
uroczystości szkolne,
prelekcje,
sporządzenie opinii
na tematy uczniów.
Zajęcia w zespołach.
Dyrektor
szkoły,
wychowawcy
klas, pozostali
nauczyciele.
Wychowawcy
klas.
Rozmowy,
sondaże.
Wychowawcy
klas.
Pogadanki
Przekazywanie
informacji w formie
ulotek, adresów.
Prowadzenie zajęć
wychowawczych
Dyrektor szkoły
Rozmowy z
uczniami.
Rozmowy z
uczniami i
rodzicami
Analiza
dzienników
szkolnych
Sporządzanie
zestawienia
frekwencji uczniów
Nauczyciel
informatyki
Pogadanki, dyskusje,
apel szkolny
Wychowawcy
klas.
Nauczyciele
Pogadanki,
dyskusje,
apel szkolny
Dyrektor
szkoły,
Lekcje
wychowawcze,
zajęcia z Informatyki,
z Wos-u
Wychowawcy
klas.
Nauczyciele
Informatyki,
Wos-u
Pogadanki
Rozmowy z
uczniami
VII. Instytucje wspierające szkołę w podejmowanych działaniach
profilaktycznych:
- NZOZ Przychodnia w Tyszowcach,
- Komisja do rozwiązywania problemów alkoholowych przy Urzędzie
Miasta i Gminy w Tyszowcach,
- Policja,
- Samorządowe Centrum Kultury w Tyszowcach,
- Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej,
- Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna w Tomaszowie Lubelskim,
- Stacja Sanitarno- Epidemiologiczna w Tomaszowie Lubelskim.
VIII. Ewaluacja programu:
Cel ogólny: podniesienie efektywności pracy szkoły, wzrost poczucia
bezpieczeństwa uczniów
Cele szczegółowe:
 uzyskanie informacji o przebiegu realizacji programu
profilaktycznego,
 poznanie ewentualnych trudności i braków, które występują w trakcie
realizacji,
 określenie nastawienia uczestników (uczniów, nauczycieli, rodziców)
do realizacji programu,
 dokonanie oceny w zakresie wiedzy i umiejętności nabytych przez
uczestników programu profilaktycznego,
 uzyskanie opinii (od uczestników, od przedstawicieli środowiska
lokalnego) o wartości zrealizowanego programu profilaktycznego,
 zmniejszenie ilości zachowań (patologicznych, ryzykownych) u
młodzieży,
 poprawa klimatu szkoły (w zakresie przewidzianym w programie),
 wzrost kompetencji wychowawczych u nauczycieli, rodziców.
IX. Formy Ewaluacji Szkolnego Programu Profilaktyki:





dyskusje na posiedzeniach Rady Pedagogicznej,
dyskusje zespołu wychowawczego,
dyskusje z udziałem Rady Rodziców,
dyskusje z udziałem rodziców na zebraniach klasowych,
lekcje wychowawcze w formie dostępnej dla ucznia.
Szkolny Program Profilaktyczny został przedstawiony i przyjęty do realizacji na
mocy uchwały Rady Pedagogicznej nr 7/2010 z dnia 16.11.2010r. oraz pozytywnie
zaopiniowany przez Radę Rodziców w dniu 26.11.2010r.
……………………..
(podpis dyrektora)