Ocena Ryzyka Krajowego Sektora Bankowego

RatingsDirect®
Ocena Ryzyka Krajowego Sektora Bankowego:
Polska
Główny analityk kredytowy:
Salla von Steinaecker
Analityk kredytowy:
Michal Gur Kagan
Trendy
Ryzyko
ekonomiczne
Negatywny
Ryzyko sektorowe
Negatywny
Metodologia BICRA
Zgodnie z metodologią oceny ryzyka krajowego sektora bankowego (BICRA), Standard & Poor's Ratings
Services klasyfikuje polski sektor bankowy w grupie ‘5’.
Metodologia BICRA ma na celu dokonanie oceny mocnych i słabych stron szerszego środowiska operacyjnego
banków poprzez ocenę cech gospodarczych i sektorowych z wykorzystaniem standardowych ram. Pozwala to na
porównanie wszystkich ocenianych przez nas banków na poziomie globalnym.
Metodologia BICRA uwzględnia dwa elementy: „ryzyko ekonomiczne” i „ryzyko sektorowe”. Po zsumowaniu
oceny punktowe są wykorzystywane do określenia bazowego Jednostkowego Profilu Kredytowego (SACP), który
stanowi punkt wyjścia dla ustalenia profilu SACP banku. Analiza BICRA opiera się na sześciu czynnikach, które
prowadzą do ustalenia oceny punktowej ryzyka ekonomicznego i ryzyka sektorowego dla poszczególnych krajów.
WWW.STANDARDANDPOORS.COM/RATINGSDIRECT
LUTY, 2016
Po ich zsumowaniu powstaje ogólna ocena punktowa BICRA dla kraju. Czynniki ocenione jako obarczone
wysokim ryzykiem mają większą wagę przy ustalaniu oceny BICRA.
BICRA to ocena w skali od '1' do '10' obejmująca systemy bankowe obarczone najniższym ryzykiem (grupa 1) po
te najbardziej zagrożone (grupa 10) w horyzoncie od trzech do pięciu lat, zbliżona do ocen ratingowych klasy
inwestycyjnej w kategoriach 'BBB' i wyższych.
Analiza BICRA uwzględnia wpływ nadzoru i regulacji systemu bankowego ze strony rządu, włączając istniejące
wsparcie systemowe – takie jak programy nadzwyczajnego wsparcia systemowego. Wykluczają one możliwość
celowej interwencji rządu i ratowania poszczególnych instytucji finansowych.
Wiarygodność kredytowa danego kraju i jego sektora bankowego są w naszej ocenie ściśle powiązane. Wiele
czynników leżących u podstaw oceny ratingowej kraju ma znaczenie dla ustalania oceny BICRA.
Uzasadnienie oceny




W naszej ocenie zdolność polskiego sektora prywatnego do obsługi długu denominowanego w walucie
obcej może ulec osłabieniu jeżeli perspektywy gospodarcze będą słabnąć, a polski złoty ulegał będzie
dalszej deprecjacji.
Otoczenie w jakim działają polskie banki pozostaje trudne, a nowy podatek bankowy, wzrost kosztów
regulacyjnych, a także kosztów związanych z możliwą konwersją kredytów denominowanych w
walutach obcych na polskie złote, będą wywierały dalszą presję na rentowność sektora w otoczeniu
niskich stóp procentowych.
W naszej opinii czynniki te zmniejszają zdolność polskich banków do absorpcji strat oraz osłabiają
odporność na wstrząsy, a także mogą wpłynąć na wzrost ryzyk oddziałujących na stabilność systemu
bankowego.
Z tego względu uważamy, że w najbliższych dwóch latach polski sektor bankowy będzie stał w obliczu
negatywnych trendów związanych z ryzykiem ekonomicznym oraz sektorowym.
Standard & Poor's Ratings Services dokonał analizy trendów związanych z ryzykiem ekonomicznym oraz
sektorowym polskiego sektora bankowego, w wyniku której zrewidowana została opinia na temat ryzyka
krajowego dla polskiego sektora bankowego z dotychczas stabilnej na negatywną.
Negatywna opinia co do trendów związanych z ryzykiem ekonomicznym odzwierciedla nasze oczekiwania
dotyczące zdolności kredytowej sektora prywatnego, która nie ulega poprawie, tak jak wcześniej zakładaliśmy.
Przewidujemy, że w latach 2016-2017 wzrost gospodarczy w Polsce wyniesie 3,3%, oczekujemy jednak, że PKB
per capita zatrzyma się na poziomie zbliżonym do 13,000 USD ze względu na deprecjację polskiego złotego w
stosunku do większości walut zagranicznych, w tym franka szwajcarskiego. Wcześniej przewidywaliśmy, że do
2018 roku PKB per capita osiągnie wartość ok. 19,000 USD, zbliżając się do poziomu notowanego obecnie w
Czechach i na Słowacji. W naszej ocenie zdolność gospodarstw domowych do spłaty zadłużenia
denominowanego w walutach obcych może ulec osłabieniu w związku ze słabszymi perspektywami
gospodarczymi. Na koniec listopada 2015 roku zadłużenie gospodarstw domowych w postaci kredytów
hipotecznych denominowanych w walutach obcych wyniosła 169 mld złotych, co stanowiło 44,5% całkowitego
zadłużenia polskich gospodarstw domowych (17,5% wszystkich pożyczek podmiotów spoza sektora
finansowego).
Negatywna opinia co do trendów związanych z ryzykiem sektorowym odzwierciedla nasz pogląd odnośnie
zdolności sektora bankowego do absorbcji strat oraz odporności na wstrząsy, która może ulec osłabieniu w ciągu
najbliższych dwóch lat. Nowy podatek bankowy, który wszedł w życie w lutym 2016 roku (stawka 0,44%
rocznie od skorygowanej wartości aktywów banków) oraz zwiększone składki przeznaczane na Bankowy
Fundusz Gwarancyjny – uwzględniające wpłaty na fundusz naprawczy – w połączeniu z wyzwaniami środowiska
niskich stóp procentowych, znacznie zmniejszą obserwowaną obecnie rentowność sektora bankowego. W naszej
ocenie czynniki te zredukują bufory kapitałowe sektora bankowego oraz zdolność generowania nowego biznesu,
w szczególności przez mniejsze banki. Ponadto, w naszej opinii, struktura sektora może ulec zmianie ze względu
na presję związaną z dalszą konsolidacją oraz działania strategiczne zagranicznych spółek matek. W sytuacji gdy
dostrzeżemy, że polski bank centralny lub regulator sektora bankowego staje się przedmiotem wpływów
politycznych, może to osłabić naszą ocenę dotyczącą polskich regulacji bankowych, nadzoru oraz przejrzystości
WWW.STANDARDANDPOORS.COM/RATINGSDIRECT
LUTY, 2016
2
sektora. Czynniki te mogą także wpłynąć na postrzeganie polskiego rynku finansowego przez inwestorów
zagranicznych.
Negatywny trend związany z ryzykiem sektorowym stanowi także odzwierciedlenie ryzyk związanych z trwającą
debatą polityczną na temat restrukturyzacji kredytów hipotecznych w walutach obcych. Rozumiemy, że wciąż
pozostaje duża doza niepewności związana z nową propozycją prezydenta Polski, która została przedstawiona 15
stycznia 2016 roku, zwłaszcza w odniesieniu do kosztów konwersji oraz zwrotu spreadów walutowych
uzyskanych przez banki. W naszej opinii wymuszona konwersja, którą na swoje barki weźmie przede wszystkim
sektor bankowy, może znacznie osłabić sytuację finansową tego sektora oraz jego możliwości w zakresie
wspierania gospodarki. W rezultacie, perspektywy dla pożyczek udzielanych sektorowi prywatnemu oraz
perspektywy ekonomiczne mogą zostać osłabione w średnim horyzoncie czasowym.
Ponadto rozumiemy, że na początku 2016 roku polski rząd wprowadzi do obowiązującego prawa unijną
dyrektywę działań naprawczych, restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków (BRRD). Dyrektywa
BRRD wprowadza obowiązkowe odpisy obniżające wartość zobowiązań, w minimalnej wysokości uprawnionych
zobowiązań, potencjalnie obejmujących pewne niezabezpieczone zobowiązania senioralne, przed tym gdy rządy
będą w stanie zapewnić wsparcie wypłacalności. Zatem w naszej ocenie potencjalne wyjątkowe wsparcie rządowe
dostępne dla właścicieli niezabezpieczonych obligacji senioralnych banków istotnych systemowo,
najprawdopodobniej ulegnie osłabieniu w naszym dwuletnim horyzoncie ratingowym. Jeśli uznamy, że wsparcie
dla niezabezpieczonych wierzycieli z prawem pierwszeństwa jest w Polsce mniej przewidywalne w ramach
nowego ustawodawstwa, wówczas najprawdopodobniej będziemy dokonywać rewizji naszej oceny wsparcia
udzielanego przez polski rząd bankom komercyjnym działającym w sektorze prywatnym, zmieniając ją z
obowiązującej obecnie oceny „wspierający” na „niepewny”.
Copyright © 2015 Standard & Poor's Financial Services LLC, podmiot McGraw Hill Financial. Wszelkie prawa
zastrzeżone.
Żadne treści (włącznie z ratingami, analizami i danymi kredytowymi, ocenami, modelami, oprogramowaniem i ich
aplikacjami czy pochodnymi), ani też którakolwiek część takich Treści nie może być modyfikowana, odtwarzana za
pomocą inżynierii wstecznej, powielana lub rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób,
przechowywana w bazach danych czy systemach odzyskiwania danych, bez wcześniejszej pisemnej zgody Standard &
Poor's Financial Services LLC lub jego podmiotów stowarzyszonych (zwanych łącznie S&P). Treść nie może być
wykorzystywana dla nieupoważnionych lub niezgodnych z prawem celów. S&P oraz dostawcy zewnętrzni S&P, jak
również dyrektorzy, funkcjonariusze organów, udziałowcy, pracownicy lub agenci (zwani łącznie Podmioty S&P) nie
gwarantują dokładności, kompletności, terminowości czy dostępności Treści. Podmioty S&P nie ponoszą
odpowiedzialności za jakiekolwiek błędy czy pominięcia (umyślne lub inne), bez względu na ich przyczynę, w
odniesieniu do rezultatów uzyskanych na podstawie Treści, ani też w odniesieniu do bezpieczeństwa lub zachowania
danych wprowadzonych przez użytkownika. Treści podawane są bez gwarancji. PODMIOTY S&P WYŁĄCZAJĄ
WSZELKĄ WYRAŹNĄ LUB DOROZUMIANĄ GWARANCJĘ, W TYM, MIĘDZY INNYMI, WSZELKĄ
GWARANCJĘ PRZYDATNOŚCI HANDLOWEJ LUB PRZYDATNOŚCI DLA KONKRETNEGO CELU LUB
WYKORZYSTANIA, GWARANCJĘ BRAKU WIRUSÓW, BŁĘDÓW LUB WAD OPROGRAMOWANIA, JAK
WWW.STANDARDANDPOORS.COM/RATINGSDIRECT
LUTY, 2016
3
RÓWNIEŻ GWARANCJĘ, ŻE TREŚCI BĘDĄ DZIAŁAŁY W SPOSÓB CIĄGŁY LUB PRZY
WYKORZYSTANIU JAKIEJKOLWIEK KONFIGURACJI SPRZĘTU I OPROGRAMOWANIA.
Podmioty S&P nie ponoszą żadnej odpowiedzialności wobec jakiejkolwiek strony za szkody bezpośrednie, pośrednie,
wtórne, domniemane, szkody z nawiązką lub szkody specjalne oraz jakiekolwiek koszty, wydatki, koszty obsługi
prawnej czy straty (w tym, bez ograniczenia, utratę zysków i koszty przypadkowe lub straty wynikające z zaniedbania)
w związku z wykorzystaniem Treści, nawet w przypadku powiadomienia o możliwości wystąpienia takich szkód.
Analizy kredytowe i inne analizy, w tym ratingi, jak również oświadczenia w Treści są oświadczeniami opartymi na
opinii S&P w chwili składania danego oświadczenia; nie są to stwierdzenia faktów. Decyzje S&P w zakresie
zatwierdzenia opinii, analiz i ocen (zgodnie z poniższym opisem) nie stanowią rekomendacji zakupu, posiadania czy
sprzedaży jakichkolwiek papierów wartościowych, ani podjęcia jakichkolwiek decyzji inwestycyjnych, ani też nie
odnoszą się do przydatności jakiegokolwiek papieru wartościowego. S&P nie przyjmuje na siebie odpowiedzialności
za aktualizację Treści po jej opublikowaniu w jakiejkolwiek formie czy formacie. Użytkownik nie może polegać na
Treści, która nie zastępuje umiejętności, osądu czy doświadczenia użytkownika, jego zarządu, pracowników, doradców
oraz/lub klientów w trakcie podejmowania decyzji inwestycyjnych i innych decyzji biznesowych. S&P nie działa w
charakterze doradcy powierniczego lub inwestycyjnego, chyba że taka działalność wynika z rejestracji w danej
jurysdykcji. S&P uzyskał informacje ze źródeł, które uważa za godne zaufania, jednakże powyższe nie oznacza, że
S&P sprawdza takie informacje, czy bierze na siebie odpowiedzialność należytego wykonania w zakresie sprawdzenia
takich informacji lub jej niezależnej weryfikacji.
W zakresie, w jakim organy regulacyjne zezwalają agencji ratingowej na zatwierdzenie oceny wydanej w innej
jurysdykcji dla pewnych celów regulacyjnych, S&P zastrzega sobie prawo do przekazania, wycofania lub zawieszenia
takiego zatwierdzenia w dowolnym czasie i wyłącznie według własnego uznania. Podmioty S&P zrzekają się wszelkiej
odpowiedzialności, która może wynikać z przekazania, wycofania lub zawieszenia takiego zatwierdzenia, jak również
odpowiedzialności za wszelkie domniemane szkody poniesione w skutek takiego działania.
S&P oddziela pewne działania w ramach swoich jednostek biznesowych w celu zachowania niezależności i
obiektywizmu takich działań. W konsekwencji, informacje, które są w posiadaniu pewnych jednostek biznesowych
S&P mogą być niedostępne dla innych jednostek. S&P wdrożył politykę i procedury w celu zachowania poufności
pewnych informacji niedostępnych publicznie, które otrzymuje w związku z przeprowadzaniem procesu analizy.
S&P może pobierać wynagrodzenia za swoje oceny ratingowe i pewne analizy, zwykle od emitentów lub poręczycieli
papierów wartościowych oraz od dłużników. S&P zastrzega sobie prawo do rozpowszechniania swoich opinii i analiz.
Publiczne ratingi i analizy S&P są udostępniane za pośrednictwem naszych stron
internetowych:www.standardandpoors.com (nieodpłatnie), www.ratingsdirect.com iwww.globalcreditportal.com (na
zasadzie subskrypcji) orazwww.spcapitaliq.com (na zasadzie subskrypcji).Wyniki i analizy mogą być
rozpowszechniane w inny sposób, w tym za pośrednictwem publikacji S&P oraz publikacji osób trzecich. Dodatkowe
informacje na temat opłat za nasze usługi ratingowe uzyskać można pod adresem
www.standardandpoors.com/usratingsfees.
WWW.STANDARDANDPOORS.COM/RATINGSDIRECT
LUTY, 2016
4