Raport - Kuratorium Oświaty w Krakowie
Transkrypt
Raport - Kuratorium Oświaty w Krakowie
Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ Szkoła Podstawowa w Sance Sanka Małopolski Kurator Oświaty Kuratorium Oświaty w Krakowie Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie nadzoru pedagogicznego z dnia 7 października 2009 r. wraz z nowelizacją z dnia 10.05.2013r.Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: ● Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę. ● Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę. ● Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę. ● Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. ● Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. 2/24 Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach 17-09-2013 - 30-09-2013 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Joanna Kosowska-Pikos, Stefania Głuch . Badaniem objęto 44 uczniów (ankieta i wywiad grupowy), 33 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 12 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem placówki, grupowy z przedstawicielami samorządu lokalnego i partnerów szkoły,grupowy z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje lekcji, placówki i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje następujące wymagania: Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów uwzględniając ich indywidualną sytuację; Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych; Szkoła organizując procesy edukacyjne uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych; Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. 3/24 Obraz placówki Szkoła Podstawowa w Sance jest przyjazna dzieciom i zapewnia im poczucie bezpieczeństwa emocjonalnego. Uczniowie chętnie uczęszczają do Szkoły, mogą w niej korzystać z zajęć pozalekcyjnych rozwijających zainteresowania i uzdolnienia oraz z zajęć wspomagających. Jednak oferta zajęć pozalekcyjnych nie satysfakcjonuje wszystkich rodziców i uczniów. Szkoła umożliwia uczniom udział w konkursach i zawodach sportowych, w których osiągają wyróżnienia i czołowe miejsca. Nauczyciele traktują uczniów podmiotowo, szczegółowo diagnozują ich potrzeby i możliwości, udzielają im stosownego wsparcia. Indywidualizują pracę z uczniami. Przeciwdziałają zjawiskom przemocy, wykluczenia i dyskryminacji. Inicjują różnorodne działania rozwijające kompetencje społeczne uczniów. Organizują uroczystości szkolne i imprezy z udziałem środowiska lokalnego integrujące mieszkańców Sanki oraz promujące Szkołę. W celu wszechstronnego rozwoju uczniów oraz realizacji ich różnorodnych potrzeb – nauczyciele aktywnie współpracują z wieloma instytucjami lokalnymi. Nauczyciele podczas realizacji procesów dydaktycznych współdziałają ze sobą w zespołach. Na szczególne podkreślenie zasługuje działalność Dyrektora oraz nauczycieli w obszarze promowania czytelnictwa; w szczególności poprzez wieloletni udział Szkoły w ogólnopolskiej akcji ,,Cała Polska Czyta Dzieciom”. Prowadzone przez Szkołę działania stały się inspiracją dla innych szkół w gminie Krzeszowice; w chwili obecnej Szkoła Podstawowa im. Jana Brzechwy w Sance jest koordynatorem programu na terenie gminy. Prowadzone w ten sposób działania służą przede wszystkim zainteresowaniu dzieci i ich rodziców książką oraz rozbudzeniu u uczniów potrzeby codziennego czytania dla przyjemności. Promowaniu wartości czytania służy organizowany corocznie ,,Tydzień Czytania”, w którym uczestniczą uczniowie, rodzice oraz przedstawiciele środowiska lokalnego. Szkoła rozpoznaje i zaspokaja potrzeby środowiska lokalnego oraz prowadzi różnorodne działania służące integracji społeczności lokalnej (np. Parafiada; Gminny Przegląd Jasełek; Misterium Wielkanocne; Dzień Patrona). Funkcjonujący w Szkole system wnioskowania nie wiąże wyników pochodzących z różnych badań (sprawdzian; badania zewnętrzne; badania wewnętrzne w tym ewaluacja wewnętrzna) oraz nie prowadzi do formułowania wniosków stanowiących podstawę do planowania oraz realizacji efektywnych działań. Prowadzi to do wyraźnego spadku efektów kształcenia. Nie wszystkie prowadzone przez nauczycieli działania służą angażowaniu uczniów w proces dydaktyczny oraz przyczyniają się do promowania autonomii ucznia w procesie uczenia się. 4/24 Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Szkoła Podstawowa w Sance im.Jana Brzechwy Typ placówki Szkoła podstawowa Miejscowość Sanka Ulica Numer 266 Kod pocztowy 32-067 Urząd pocztowy TENCZYNEK Telefon 0122836061 Fax 0122836061 Www www.spsanka.szkolnastrona.pl Regon 35133037500000 Publiczność publiczna Kategoria uczniów Dzieci lub młodzież Charakter brak specyfiki Uczniowie, wychow., słuchacze 96 Oddziały 7 Nauczyciele pełnozatrudnieni 8 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 6 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 2 Średnia liczba uczących się w oddziale 13.71 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela 12 Województwo MAŁOPOLSKIE Powiat krakowski Gmina Krzeszowice Typ gminy gmina miejsko-wiejska 5/24 Poziom spełniania wymagań państwa Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów uwzględniając ich indywidualną sytuację C W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia (D) Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia (D) W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki (D) Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną (D) W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia (B) W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom (B) Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych B Nauczyciele, w tym pracujący w jednym oddziale, współpracują ze sobą w organizowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych (D) Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych (planowanie, organizacja, realizacja, analiza i doskonalenie) następuje w wyniku ustaleń między nauczycielami (D) Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy, doskonalą metody i formy współpracy (B) Nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy (B) Szkoła lub placówka organizując procesy edukacyjne uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych D W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania (D) Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane (D) W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych (B) W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów (B) Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi D Zarządzanie szkołą lub placówką koncentruje się na wychowaniu, nauczaniu i uczeniu się oraz zapewnieniu odpowiednich do realizacji tych zadań warunków (D) Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu (D) Ewaluacja wewnętrzna jest przeprowadzana wspólnie z nauczycielami (D) W procesie zarządzania, w oparciu o wnioski wynikające z nadzoru pedagogicznego, podejmuje się działania służące rozwojowi szkoły lub placówki (D) Zarządzanie szkołą lub placówką prowadzi do podejmowania nowatorskich działań, innowacji i eksperymentów (B) Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja udziałowi nauczycieli i innych pracowników szkoły lub placówki oraz uczniów i rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących szkoły lub placówki (B) Dyrektor podejmuje skuteczne działania zapewniające szkole lub placówce wspomaganie zewnętrzne odpowiednie do jej potrzeb (B) 6/24 Wnioski 1. Osobiste zaangażowanie Dyrektora oraz jego umiejętności zarządzania prowadzą do efektywnego, skutecznego i celowego wsparcia Szkoły przez zróżnicowane podmioty. 2. Nauczyciele współpracują w zespołach, planują i z powodzeniem realizują działania w obrębie wielu procesów edukacyjnych, jednak brak skuteczności ich działań podnoszących efekty kształcenia w Szkole. 3. Nie wszyscy nauczyciele dążą do pełni własnego rozwoju osobowego. Działania podejmowane w zakresie doskonalenia zawodowego nie zawsze są odpowiedzią na faktyczne potrzeby Szkoły i uczniów. Nie zawsze wynikają z analizy jej słabych i mocnych stron (np. żaden z nauczycieli nie posiada uprawnień egzaminatora Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej). 4. Działania Dyrektora inicjujące projekty o charakterze nowatorskim i innowacyjnym nie zawsze spotykają się z akceptacją nauczycieli. 5. Rodzice w niewielkim stopniu angażują się w istotne sprawy szkoły. 6. Oferta edukacyjna Szkoły nie w pełni uwzględnia zróżnicowane potrzeby edukacyjne uczniów. Zajęcia zwiększające szanse edukacyjne uczniów zdolnych nie zaspokajają wszystkich ich potrzeb. 7. Współpraca nauczycieli uczących w oddziale przedszkolnym oraz klasach I-III jest bardziej spójna i efektywna w porównaniu ze współpracą zespołu nauczycieli uczących w oddziałach IV-VI. 7/24 Wyniki ewaluacji Wymaganie: Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów uwzględniając ich indywidualną sytuację W szkole ukierunkowanej na rozwój uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji podejmuje się różnorodne, dostosowane do specyfiki i potrzeb środowiska, działania. Powinny być one oparte na diagnozie, a ich skuteczność poddawana refleksji. Ich elementem jest przeciwdziałanie dyskryminacji. Organizując procesy edukacyjne, nauczyciele indywidualizują nauczanie i wspierają uczniów. Poziom spełnienia wymagania: C W Szkole systematycznie i w zaplanowany sposób rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia. Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia oraz zajęcia wspierające są organizowane w Szkole adekwatnie do potrzeb 2/3 uczniów. Oferta zajęć pozalekcyjnych w bieżącym roku szkolnym jest uboższa w porównaniu z ubiegłymi latami. Wszyscy nauczyciele prowadzą działania antydyskryminacyjne oraz zaplanowaną na ten temat profilaktykę, adekwatnie do potrzeb Szkoły. Dyrektor i rodzice są zdania, że w Szkole brak zachowań dyskryminacyjnych a część nauczycieli stwierdziła, że zdarzają się sporadyczne przypadki takich zachowań. Szkoła współpracuje z wieloma instytucjami wspomagającymi uczniów, a jej rodzaj i szeroki zakres jest odpowiedni do potrzeb i sytuacji społecznej dzieci. Nauczyciele powszechnie prowadzą działania indywidualizujące pracę z uczniami, adekwatnie do ich potrzeb. Zdaniem rodziców i uczniów nauczyciele wspierają swoich wychowanków w pokonywaniu trudności odpowiednio do ich potrzeb. Jednocześnie wskazują (1/3 rodziców i uczniów ), że nie wszyscy uczniowie mają możliwość rozwoju swoich zainteresowań i uzdolnień na zajęciach pozalekcyjnych, tak jak to miało miejsce w latach ubiegłych. 8/24 W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia Nauczyciele rozpoznają zdolności, możliwości, potrzeby i osiągnięcia edukacyjne oraz sytuację społeczną uczniów na podstawie: informacji zawartych w opiniach PPP oraz w kartach zapisu dziecka do oddziału przedszkolnego, obserwacji dziecka, rozmowy z rodzicami, rozmowy między nauczycielami, testów kompetencji, udziału uczniów w konkursach, wytworów ich pracy, samooceny koleżeńskiej, Kart Indywidualnych Potrzeb dziecka. Nauczyciele stwierdzają, iż rośnie zakres potrzeb emocjonalnych uczniów, niezaspokojonych przez rodziców, cyt. Potrzebują uwagi, rozmowy, widać, że brak im tego w domu, my jesteśmy zastępczymi matkami. Część rodziców w wychowywaniu dzieci jest niekonsekwentna a ich rolę często przejmuje komputer i telewizor. Niewielu rodziców uczestniczy w pedagogizacji prowadzonej przez szkołę, raczej wolą rozmowy indywidualne z wychowawcą klasy. Z uwagi na to, iż komunikacja rodziców z własnym dzieckiem jest zaburzona, wychowawcy organizowali zebrania z rodzicami i dziećmi, w celu ćwiczenia tej umiejętności i wspólnego rozwiązywania problemów. Nauczyciele muszą pełnić cyt. rolę mistrza w inspirowaniu uczniów do zdobywania określonych umiejętności oraz poznawania świata. Zaspokojenie niektórych potrzeb poznawczych uczniów jest utrudnione ze względów finansowych. Zdaniem Dyrektora Szkoły i nauczycieli rozpoznanie potrzeb uczniów oraz wspomaganie jest dokonywane ze względu na: potrzeby edukacyjne i potrzeby socjalne oraz życiowe. Szkoła stara się łączyć jedno z drugim. Dyrektor stwierdził, że cyt. Najpierw dziecko musi mieć zapewnione podstawowe potrzeby jak żywność, bezpieczeństwo, a potem potrzeby edukacyjne. Staramy się by dziecko nie było głodne, by było bezpieczne. Działań wspierających potrzebuje 1/4 uczniów w Szkole, z uwagi na dysleksję i dysgrafię, nadpobudliwość psychoruchową, zaburzenia emocjonalne, niskie możliwości intelektualne, bardzo wolne tempo pracy, trudności w czytaniu i pisaniu, sprzężoną niepełnosprawność intelektualną i rozwojową. Zorganizowano dla nich zajęcia: rewalidacyjno-wychowawcze, dydaktyczno-wyrównawcze, korekcyjno-kompensacyjne, relaksacyjne. 1/10 uczniów korzysta z darmowych obiadów , finansowanych z różnych źródeł. Prawie wszyscy badani rodzice stwierdzili, że nauczyciele rozmawiają z nimi o możliwościach i potrzebach dziecka raz lub kilka razy w roku. Dyrektor PPP w wywiadzie oświadczył, iż rodzice coraz częściej korzystają z usług poradni, cyt. To na skutek pracy nauczycieli, którzy uświadamiają rodzicom pewne sprawy. Wzrosła liczba dzieci do diagnozy dojrzałości szkolnej. Zakres i sposób rozpoznawanych przez Szkołę możliwości psychofizycznych, potrzeb rozwojowych, sposobów uczenia się oraz sytuacji społecznej uczniów - świadczy o systemowości prowadzonych działań, a także o powszechnym zaangażowaniu nauczycieli w tym procesie. 9/24 Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze wymagających i specjalistyczne szczególnego psychologiczno-pedagogicznej wsparcia oraz organizowane w zajęcia rozwoju rewalidacyjne dla lub uczniów pomocy dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia Oferta zajęć pozalekcyjnych jest formułowana w oparciu o zainteresowania uczniów, ich możliwości i potrzeby, sugestie rodziców, możliwości lokalowe oraz personalne. W ciągu 2 ostatnich lat, oferta zajęć pozalekcyjnych obejmowała: 5 kółek przedmiotowych, 5 artystycznych, 2 sportowe, 1 europejskie, 3 rodzaje zajęć wspierających uczniów. W bieżącym roku funkcjonują w Szkole następujące zajęcia wspomagające: dydaktyczno-wyrównawcze dla kl. I-III i IV-VI, korekcyjno-kompensacyjne dla kl. IV-VI, konsultacje matematyczne dla kl. IV-VI, relaksacyjne dla kl. I-III, gimnastyka korekcyjna dla kl. I-III i rewalidacyjno-wychowawcze. Uczniowie z klas IV-VI uczestniczyć w zajęciach rozwijających plastycznych i SKS a uczniowie z klas I-III mogą w zajęciach matematyczno-przyrodniczych (projekt unijny "Rozwiń Skrzydła"). Planuje się prowadzenie zajęć muzycznych i przygotowujących do konkursów: polonistycznych (recytatorskich i pięknego czytania), j. angielskiego i matematycznego. W bieżącym roku szkolnym jest mniej zajęć pozalekcyjnych, z uwagi na to, iż nauczyciele wykorzystują godziny tzw. "kartowe" na działalność opiekuńczą w świetlicy szkolnej, która na wniosek rodziców funkcjonuje do godz.15.30. Powyższe informacje zgodnie wymieniają respondenci w osobach Dyrektora Szkoły, nauczycieli, uczniów i rodziców. Prawie 2/3 rodziców stwierdziło, że zajęcia pozalekcyjne w Szkole są dostosowane do potrzeb ich dziecka a 1/3 jest przeciwnego zdania. Podobna liczba badanych uczniów ( 2/3 ) uważa, że zajęcia pozalekcyjne są im potrzebne i są interesujące, zaś 1/3 uważa inaczej. Zarówno rodzice jak i uczniowie chcieliby aby zajęć pozalekcyjnych było więcej, a szczególnie: sportowych, teatralnych, informatycznych, biblijnych, zajęć robotyki i kreatywności. Chętnie wyjeżdżaliby na basen. Rodzice w wywiadzie stwierdzili, że nauczyciele dostrzegają potrzeby i możliwości uczniów oraz podejmują adekwatne do nich działania. Potwierdzają to Dyrektor i nauczyciele. Ponadto nauczyciele uznali, że cyt. Jeżeli będzie potrzeba to my znajdziemy dodatkowe godziny, będziemy pracować z uczniami bo jesteśmy odpowiedzialni. Obserwacja zajęć edukacyjnych pozwala stwierdzić, że nauczyciele w większości dostosowywali metody i formy pracy do możliwości każdego ucznia, motywowali ich do aktywności, różnicowali stopień trudności zadań, stwarzali odpowiednią atmosferę bezpieczeństwa emocjonalnego, dostosowywali tempo pracy oraz wymagania edukacyjne. 10/24 W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki Dyrektor , rodzice, uczniowie i część nauczycieli są zdania, że w Szkole nie obserwuje się przejawów agresji. Uczniowie stwierdzą, że są traktowani przez nauczycieli jednakowo i sprawiedliwie. Część nauczycieli wymienia sporadyczne występowanie elementów dyskryminacji. Nauczyciele Ci zastosowali następujące działania antydyskryminacyjne: pogadankę z odwołaniem się do spostrzeżeń i odczuć dzieci, rozmowę pouczającą, dyskusję z uczniami, analizę tekstów literackich, elementy programu "Spójrz inaczej". Rodzice oznajmili, że w sytuacjach konfliktowych między uczniami, cyt. Zaraz jest reakcja, nauczyciele rozwiązują problemy i reagują.Tłumaczą co wolno, czego nie wolno i co może komuś sprawić przykrość. Respondenci w osobach Dyrektora, nauczycieli i rodziców zgodnie stwierdzają, że w Szkole realizuje się wiele działań profilaktycznych przeciwdziałających agresji. Są to: - zajęcia „Spójrz inaczej” dla uczniów klasy IV/V ( prowadzone od lutego do września 2013r.), - zajęcia dla wszystkich dzieci szkolnych we współpracy z Ośrodkiem Profilaktyki Problemowej „Archezja”, który w swoich propozycjach warsztatów i spotkań łączy kwestie relacji międzyludzkich (integracyjnych) z ćwiczeniami i zadaniami wykonywanymi przez uczestników, - zajęcia Świetlicy Profilaktycznej podczas ferii zimowych dla dzieci z rodzin z problemami społecznymi oraz środowiskowymi, - warsztaty dla nauczycieli i rodziców podejmujące problematykę nadrzędnych wartości i relacji międzyludzkich, - zajęcia taneczne dla dzieci z klas I – VI - integrujące uczestników z różnych klas, - realizacja programu wychowawczego, który zakłada kształcenie takich cech jak : tolerancja, miłość bliźniego jako antidotum na przemoc i agresję, koleżeństwo, opiekę nad słabszymi, współpracę, współdziałanie, - zajęcia edukacyjne: przyroda, historia, wychowanie do życia w rodzinie- poruszana jest tematyka dotycząca konfliktów, rasy, tolerancji ze względu na płeć, wygląd, chorobę, - udział w kampanii Cała Polska czyta dzieciom, której działania poruszają kwestie m. in. niepełnosprawności i tolerancji, - imprezy, wycieczki, konkursy z udziałem rodziców przyczyniają się do wzajemnej akceptacji i integracji. Powyższe działania odpowiadają na potrzeby uczniów i są realizowane przez wszystkich nauczycieli. Analiza programu wychowawczego i profilaktycznego Szkoły pozwala stwierdzić, iż zawiera on wiele zaplanowanych zadań przeciwdziałających dyskryminacji. Szkoła lub placówka psychologiczno-pedagogicznymi współpracuje i innymi z podmiotami poradniami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną Zdaniem Dyrektora i nauczycieli współpraca z instytucjami wspomagającymi uczniów ma miejsce ze względu na ich potrzeby edukacyjne i socjalne. Dyrektor stwierdził, że Szkoła stara się zapewnić dzieciom potrzeby socjalne i edukacyjne. Działania są adekwatne do wszystkich potrzeb uczniów. Respondenci w osobach Dyrektora Szkoły i nauczycieli wymieniają tożsame instytucje i rodzaje wzajemnej współpracy, a partnerzy Szkoły potwierdzają jej zakres. Szkoła kooperuje z instytucjami świadczącymi usługi: 11/24 oświatowe, edukacyjne, kulturalne, socjalno- bytowe, sportowe, administracji publicznej, charytatywne, opieki zdrowotnej, bezpieczeństwa publicznego, religijne. Współpraca Szkoły z instytucjami zaspokaja różnorodne potrzeby uczniów zdiagnozowane przez nauczycieli: rozwija zainteresowania i uzdolnienia, wyrównuje deficyty rozwojowe, organizuje czas wolny, kształci kompetencje społeczne i wrażliwość. Uczniowie będący w trudnej sytuacji materialnej mają zapewnione bezpłatne posiłki. W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia Nauczyciele znając potrzeby i możliwości każdego ucznia oraz ich dysfunkcje określone w opiniach Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej, indywidualizują proces nauczania. Dostosowują rodzaj zadań, pytań i poleceń do możliwości oraz tempa pracy dzieci, dobierają adekwatne metody i formy pracy, wykorzystują zainteresowania ucznia, wyciszają, uspokajają, zapewniają uczniom poczucie bezpieczeństwa emocjonalnego. Nauczyciele motywują uczniów do podejmowania działań, chwalą, doceniają każdy przejaw ich aktywności. Dają dzieciom poczucie, że wierzą w ich możliwości oraz utwierdzają je w przekonaniu, że pracując odniosą sukces. W razie potrzeby spotykają się z uczniem na indywidualnych konsultacjach. Prawie wszyscy uczniowie, którzy potrzebują wsparcia od nauczycieli - otrzymują je. Powyższe stwierdzenia wynikają ze zgodnej opinii uczniów, rodziców i nauczycieli a obserwacja zajęć edukacyjnych jest tożsama z tymi opiniami. W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom Zdecydowana większość uczniów potwierdza, że nauczyciele mówią im, iż mogą się nauczyć nawet trudnych rzeczy i wierzą w ich możliwości. Taka sama liczba uczniów jest zdania, że Szkoła zapewnia im rozwój zainteresowań. Uczniowie i rodzice w liczbie 1/3 ankietowanych oraz w wywiadach stwierdzili, że oferta zajęć pozalekcyjnych rozwijających zainteresowania nie spełnia ich oczekiwań. W szkole nie organizuje się zajęć dodatkowych przygotowujących uczniów klas VI do sprawdzianu. Prawie wszyscy rodzice twierdzą, że ich dziecko może liczyć w Szkole na odpowiednie wsparcie w pokonywaniu trudności. Nauczyciele oświadczyli, że w bieżącym roku szkolnym w ramach godzin z art. 42 ust. 2 pkt 2 ust. karta nauczyciela, pełnią opiekę nad uczniami w świetlicy szkolnej, w wymiarze 3 godz. tygodniowo i z tej przyczyny jest mniej zajęć pozalekcyjnych rozwijających zainteresowania. Oświadczyli jednocześnie, że jeśli zajdzie potrzeba, będą organizować zajęcia adekwatne do sugestii uczniów i rodziców. Wymaganie: 12/24 Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych O sukcesie współczesnych społeczeństw decyduje zdolność do współpracy. Aby jej uczyć nauczyciele powinni działać zespołowo organizując procesy edukacyjne, rozwiązując problemy, prowadząc ewaluację, ucząc się od siebie nawzajem. Służy to podniesieniu jakości procesu uczenia się uczniów oraz rozwojowi zawodowemu nauczycieli Poziom spełnienia wymagania: B Nauczyciele powszechnie planują i realizują procesy edukacyjne w Szkole. Zmiany w procesach edukacyjnych zachodzących w Szkole, są ustalane i wprowadzane zespołowo przez nauczycieli. Nauczyciele skutecznie współdziałają ze sobą w rozwiązywaniu różnych problemów. Nauczyciele powszechnie i skutecznie współpracują przy prowadzeniu ewaluacji własnej pracy. Nauczyciele, w tym pracujący w jednym oddziale, współpracują ze sobą w organizowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych Wszyscy nauczyciele są przyporządkowani do pracy w dwóch zespołach funkcjonujących w Szkole: nauczycieli uczących w kl.0-III i nauczycieli uczących w kl.IV-VI. Niektórzy pracują w obu zespołach, z racji nauczanych przedmiotów. W zależności od potrzeb, zespoły zajmują się różnymi zagadnieniami, np. przedmiotowymi, wychowawczymi i profilaktycznymi, organizacją imprez, określonym oddziałem klasowym, ewaluacją wewnętrzną, pomocą psychologiczno - pedagogiczną. Praca zespołów jest protokołowana. Działania nauczycieli uczących w jednym oddziale są koordynowane przez wychowawcę klasy. Nauczyciele uczący w tym zespole spotykają się raz w m-cu oraz rozmawiają na bieżąco w miarę pojawienia się problemów i sukcesów w klasie.Ustalenia nauczycieli dotyczą metod pracy z uczniami pozwalającymi opanować umiejętność czytania i pisania oraz metod wychowawczych. Wynikiem tych ustaleń była m.in. realizacja programu terapeutycznego "Spójrz inaczej". Aktualnie obserwuje się poprawę zachowania uczniów i ich wzajemnych relacji. Uczniowie tego zespołu klasowego objęci są zajęciami korekcyjno-kompensacyjnymi. Prowadzący obserwowane zajęcia edukacyjne - po ustaleniach z innymi nauczycielami - pracowali nad: kształceniem umiejętności pisania i czytania ze zrozumieniem oraz wyszukiwaniem informacji. Dostosowywali metody i formy oraz tempo pracy do uczniów z dysfunkcjami, dostosowywali wymagania edukacyjne do zaleceń zawartych w opinii PPP, stwarzali odpowiednie sytuacje dydaktyczne i wychowawcze pozwalające cyt. zaistnieć każdemu uczniowi. Zapewniali odpowiednie warunki pracy dla uczniów z problemami zdrowotnymi. Zdaniem Dyrektora Szkoły każdy z dwóch zespołów ma własny plan pracy, podejmuje własne działania, przeprowadza ewaluację wewnętrzną, dostosowując ją do potrzeb dzieci, z którymi pracuje. Nauczyciele wspólnie planują: plan pracy Szkoły, święta, imprezy, wycieczki, przydział zajęć dodatkowych i organizację roku szkolnego. W zespołach skupiają się bardziej na specyfice etapu edukacyjnego. Nauczyciele planują działania 13/24 w korelacji międzyprzedmiotowej - np. program realizowany od kilku lat przez Szkołę „Cała Polska czyta dzieciom”. Organizowane są działania i imprezy, w których uczestniczą wszystkie dzieci od oddziału przedszkolnego do kl. VI. Nauczyciele mają wpływ na procesy edukacyjne, np. w ubiegłym roku szkolnym był realizowany projekt autorstwa dwóch nauczycieli pt. „Kultura zawsze modna”, dla klas I-VI. Dzieci uczyły się zasad savoir vivre, a następnie stosowały je w praktyce. Nauczyciele dobrze się znają i potrafią współpracować. Sami siebie dyscyplinują i dbają aby zaplanowane zadania zostały wykonane. Funkcjonowanie zespołów i współpraca nauczycieli mają znamiona systematyczności, jest kultywowana od lat. Analiza danych zastanych pozwala na potwierdzenie współpracy nauczycieli i funkcjonowanie zespołów. Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych (planowanie, organizacja, realizacja, analiza i doskonalenie) następuje w wyniku ustaleń między nauczycielami Nauczyciele podczas spotkań w zespołach dyskutują nad określonym problemem dotyczącym oddziału klasowego lub całej Szkoły a następnie podejmują decyzje w sprawie wprowadzenia odpowiednich zmian w procesach edukacyjnych. W ostatnim czasie wprowadzone zmiany na poziomie Szkoły dotyczyły: reorganizacji warsztatu pracy, zwiększenia ilości ćwiczeń praktycznych i zadań grupowych, urozmaicenia form zajęć i materiałów dydaktycznych, zwiększenia ilości ćwiczeń przygotowujących uczniów do sprawdzianu, zmian w programie wychowawczym i programie profilaktyki. W obrębie jednego zespołu klasowego nauczyciele zdecydowali, że zastosują zmiany adekwatne do specyfiki uczniów, tj. ograniczą wymagania edukacyjne do niezbędnego minimum wynikającego z podstawy programowej. Ponadto stopniują trudności, często zmieniają metody i formy pracy, zamiast zapisu słownego stosują zapis w formie rysunku. Po wprowadzeniu zmiany, obserwują jej efekty, jeśli ich brak, modyfikują działanie. Wynikiem wspólnych ustaleń nauczycieli uczących w jednym oddziale było m.in. zorganizowanie dla uczniów zajęć terapeutycznych pt. "Spójrz inaczej" oraz zajęć korekcyjno - kompensacyjnych. Aktualnie obserwuje się poprawę zachowania uczniów, ich wzajemnych relacji oraz wzrost zaangażowania na zajęciach edukacyjnych. Dyrektor od 2009r. wprowadza do procesu dydaktycznego elementy oceniania kształtującego. Najpierw sam ukończył szkolenie nt. oceniania kształtującego a następnie zorganizował doskonalenie nauczycieli. Dyrektor podczas obserwacji zajęć w ramach nadzoru pedagogicznego, zwraca uwagę na zastosowanie zmiany przez nauczycieli. Początki były niezadowalające lecz w miarę upływu czasu, nauczyciele w coraz większym stopniu, stosują elementy oceniania kształtującego. Uczniowie i rodzice akceptują tę zmianę i uważają za przydatną, pomagającą samodzielnie się uczyć. Zdaniem dyrektora, cyt. Nie wprowadza zmian zarządzeniami tylko przekonuje, pokazuje, że warto zmiany wprowadzić. 14/24 Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy, doskonalą metody i formy współpracy Nauczyciele korzystają z wzajemnej pomocy podczas: organizowania i doskonalenia warsztatu pracy, rozwiązywania problemów wychowawczych i dydaktycznych, organizacji wycieczek i imprez szkolnych, analizy wyników sprawdzianów. Wymieniają się literaturą. Wśród rodzajów pomocy uzyskiwanej od innych nauczycieli, najczęściej wskazują: wspólne organizowanie i prowadzenie różnych działań, wymianę doświadczeń i poglądów, konsultacje, doradztwo, przekazywanie informacji o uczniach i zespołach klasowych, planowanie i opracowywanie materiałów, wymianę pomocy dydaktycznych i testów, korelację międzyprzedmiotową, przekazywanie wiedzy zdobytej na szkoleniach. Efekty wzajemnej pomocy i współpracy nauczycieli to: doskonalenie warsztatu pracy, nabycie nowych umiejętności, wspólna organizacja wycieczek i imprez szkolnych, skuteczne rozwiązywanie problemów wychowawczych i dydaktycznych. Nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy Prawie wszyscy nauczyciele ewaluując własną pracę, współpracują z innymi nauczycielami. Autoewaluacji poddają efekty: współpracy z rodzicami, realizacji podstawy programowej, oddziaływań wychowawczych, organizacji lekcji, metod nauczania, indywidualizacji pracy z uczniami i relacji z nimi. Współpraca między nauczycielami podczas ewaluacji pracy własnej polega na: wymianie doświadczeń, wspólnej analizie osiągnięć uczniów, formułowaniu wniosków i rekomendacji oraz wspólnym wdrażaniu działań wynikających z wniosków. Wszyscy nauczyciele uznali, że współpraca podczas ewaluacji jest im przydatna. Wymaganie: Szkoła lub placówka organizując procesy edukacyjne uwzględnia wnioski z analizy wyników maturalnego sprawdzianu, i egzaminu egzaminu potwierdzającego gimnazjalnego, kwalifikacje egzaminu w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych 15/24 Badania i dane mówiące o różnych aspektach funkcjonowania szkół i innych placówek są niezbędnym elementem zarządzania na poziomie organizacji, jak również prowadzenia polityki oświatowej. W efektywnych szkołach decyzje podejmuje się, wykorzystując informacje na swój temat i systematycznie udostępniając dane służące refleksji nad efektywnością i planowaniem dalszych działań. Organizując procesy edukacyjne uwzględnia się wnioski z analizy danych pochodzących z różnych źródeł. Poziom spełnienia wymagania: D Z przeprowadzonego badania wynika, iż istotnym problemem dla nauczycieli jest wiązanie danych z różnego rodzaju badań (analizy sprawdzianu; wyniki ewaluacji wewnętrznej). Funkcjonujący w Szkole system wnioskowania nie wiąże wyników pochodzących z ww. badań oraz nie prowadzi do formułowania wniosków stanowiących podstawę do planowania oraz realizacji efektywnych działań. Nie wykazano, iż badania zewnętrzne oraz wynikające z nich wnioski służą modyfikacji i doskonaleniu procesów edukacyjnych. Na podstawie przeprowadzonego badania nie można stwierdzić, iż w Szkole wykorzystywane są wykorzystywane powszechnie przez są różnorodne wszystkich badania nauczycieli. zewnętrzne, W Szkole nie a ich wyniki prowadzi się systematycznego i planowego badania losów absolwentów, które prowadziłyby do doskonalenia procesów edukacyjnych. W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania Z przeprowadzonego badania wynika, iż istotnym problemem dla nauczycieli jest wiązanie danych z różnego rodzaju badań (analizy sprawdzianu; wyniki ewaluacji wewnętrznej). Funkcjonujący w Szkole system wnioskowania nie wiąże wyników pochodzących z ww. badań oraz nie prowadzi do formułowania wniosków stanowiących podstawę do planowania oraz realizacji efektywnych działań. Wdrażane działania nie są poddawane systemowej analizie. Wiedza na ten temat nie jest powszechna. Przykładowo, ankietowani nauczyciele wskazują na kwestie nie będące wnioskami z prowadzonych analiz (dane z egzaminów zewnętrznych; ewaluacji wewnętrzna) - Dane są refleksją i wskazówką do dalszej pracy; ,Możliwość wymiany spostrzeżeń dotyczących procesu nauczania, zastanowienie się nad różnymi problemami, wyciągnięcie wniosków i podjęcia zmian prowadzących do uzyskania zakładanego efektu pracy. Wnioski wskazane przez nauczycieli nie są w pełni spójne z danymi uzyskanymi od Dyrektora (wywiad; ankieta). Część wskazanych przez respondentów wniosków sformułowana została w sposób uniemożliwiający ich prawidłową implementacje. Wiedza na ten temat nie jest powszechna. 16/24 Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane Dyrektor (ankieta) z prowadzonych wskazuje analiz (analizy wyniki monitorowania sprawdzianu oraz działań ewaluacji wynikających wewnętrznej). z wdrożonych Wypowiedzi wniosków ankietowanych nauczycieli nie są spójne z informacjami uzyskanymi od Dyrektora. Respondenci nie podają wyników monitoringu oraz zmian wprowadzonych w oparciu o ww. wyniki. Wypowiedzi respondentów cechuje zbyt wysoki poziom ogólności, uniemożliwiający ocenę potencjalnej efektywności podejmowanych działań ( Niestety efekty nie uległy poprawie; Doskonalenie własnego warsztatu pracy; Samokształcenie). Zebrane argumenty nie świadczą o celowości i przydatności podejmowanych w szkole działań. W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych Z przeprowadzonej analizy wynika, iż w Szkole wykorzystuje się wyniki następujących nadań zewnętrznych: sprawdzian oraz Ogólnopolskie Badania Umiejętności Trzecioklasisty. Dyrektor wskazał przykłady działań podjętych na podstawie analizy wyników badań zewnętrznych. Ankietowani nauczyciele nie podali przykładów uwzględniania w swojej pracy danych z zewnętrznych badań prowadzonych w szkole, co świadczy o tym, iż nie wykorzystują ich w codziennej swojej pracy ("Diagnozy umiejętności początkowe i końcowe z danych przedmiotów"; "Przeglądanie i porównywanie wyników uczniów mojej szkoły z wynikami innych szkół na obszarze gminy, województwa, Polski"). Nie wykazano, iż badania zewnętrzne oraz wynikające z nich wnioski służą modyfikacji i doskonaleniu procesów edukacyjnych. Na podstawie przeprowadzonego badania nie można stwierdzić, iż w Szkole wykorzystywane są różnorodne badania zewnętrzne, a ich wyniki wykorzystywane są powszechnie przez wszystkich nauczycieli. Na poziomie klas IV-VI nie wykorzystuje się wyników badań zewnętrznych innych niż sprawdzian. W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów Z przeprowadzonego badania wynika, iż prowadzone w Szkole badania wewnętrzne koncentrują się na kwestiach związanych z badaniem kompetencji uczniów (np. próbne sprawdziany przeprowadzane w klasach IV-VI); prowadzeniem diagnoz w klasach I-III oraz badaniem w zakresie udzielania pomocy psychologiczno pedagogicznej. Z przeprowadzonego badania nie wynika, iż w Szkole badane są kompetencje uczniów w zakresie języka obcego nowożytnego, zarówno na poziomie klas I-III, jak i IV - VI. W Szkole nie prowadzi się systematycznego i planowego badania losów absolwentów, które prowadziłyby do doskonalenia procesów edukacyjnych. Wymaganie: 17/24 Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi Kluczowym elementem decydującym o jakości każdej organizacji jest zarządzanie, które służy jej rozwojowi. Skuteczne zarządzanie szkołą powinno koncentrować się na stworzeniu optymalnych warunków do nauczania i uczenia się uczniów, do indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli, ich doskonalenia zawodowego. Wnioski z prowadzonej zespołowo ewaluacji wewnętrznej i nadzoru pedagogicznego dyrektora powinny umożliwiać podejmowanie decyzji służących rozwojowi szkoły. Poziom spełnienia wymagania: D Dyrektor podejmuje działania służące doskonaleniu pracy Szkoły, które prowadzą do stworzenia odpowiednich warunków do nauczania, wychowania i uczenia się. Zarządzanie sprzyja indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli. Prowadzone przez Dyrektora działania tworzą warunki umożliwiające nauczycielom dążenie do pełni własnego rozwoju zawodowego; jednakże jedynie część nauczycieli w pełni angażuje się w doskonalenie zawodowe, będące odpowiedzią na faktyczne potrzeby Szkoły i uczniów. Ewaluacja wewnętrzna prowadzone jest wspólnie z nauczycielami. Funkcjonujący w Szkole system wnioskowania w zakresie wewnętrznego nadzoru pedagogicznego oraz faktycznego wdrażania przydatnych wniosków nie jest efektywny, a prowadzone w tym zakresie działania nie są spójne i powszechne. Dyrektor popiera i promuje wszelkie działania nauczycieli w zakresie stosowania nowatorskich rozwiązań wspomagających rozwój uczniów, jednakże jego działania nie prowadzą do podejmowania przez nauczycieli działań nowatorskich, innowacji i eksperymentów. Zarządzanie Szkołą sprzyja udziałowi nauczycieli i innych pracowników w procesie decyzyjnym. Udział uczniów oraz rodziców w inicjowaniu i podejmowaniu decyzji dotyczących zmian we wszystkich obszarach pracy Szkoły jest minimalny. Działania Dyrektora w zakresie zapewnienia Szkole wspomagania zewnętrznego odpowiedniego do jej potrzeb cechuje wysoka skuteczność. Zarządzanie szkołą lub placówką koncentruje się na wychowaniu, nauczaniu i uczeniu się oraz zapewnieniu odpowiednich do realizacji tych zadań warunków Zdaniem wszystkich uczestniczących w badaniu nauczycieli Dyrektor/liderzy zespołów systematycznie organizują spotkania nauczycieli koncentrujące się na kwestiach związanych z nauczaniem i uczeniem się uczniów; rozwiązywaniem problemów wychowawczych; doskonaleniem zawodowym; współpracą nauczycieli oraz sprawami administracyjnymi. Z przeprowadzonego badania nie wynika , iż spotkania nauczycieli (inicjowane przez Dyrektora/liderów zespołów) koncentrujące się ww. kwestiach organizowane są w takiej częstotliwości, na jaką wskazują ankietowani nauczyciele. W opinii respondentów (nauczyciele, ankieta) mają oni możliwość korzystania z potrzebnych podczas zajęć pomocy dydaktycznych, a w Szkole stworzone zostały warunki umożliwiające nauczycielom pracę własną (np. przygotowanie się do zajęć; samokształcenie). Stwierdzono, na podstawie wypowiedzi Dyrektora (wywiad) oraz 18/24 analizy danych zastanych, że plan lekcji sprzyja uczeniu się oraz układany jest z uwzględnieniem wymogów higieny pracy umysłowej uczniów i nauczycieli. Zajęcia lekcyjne ułożone są w sposób równomierny. Nie we wszystkich przypadkach lekcje wymagające większego wysiłku umysłowego oddzielone są np. zajęciami artystycznymi (przykładowo: plan lekcji klasy V środa/czwartek). W klasach IV -VI blokowane są zajęcia z przyrody oraz języka polskiego, co zdaniem Dyrektora (wywiad) wynika ze specyfiki przedmiotu. W Szkole funkcjonuje jedna zmiana, a ilość sal lekcyjnych odpowiednia jest do ilości uczniów. W opinii uczestniczących w wywiadzie partnerów mocną stroną Szkoły w zakresie warunków lokalowych i wyposażenia są kwestie związane z systematycznie planowanymi i realizowanymi pracami remontowymi ( Poprawia się wygląd Szkoły; Szkoła jest estetyczna, sale lekcyjne są sukcesywnie remontowane ). Słabą stroną Szkoły jest brak pełnowymiarowej sali gimnastycznej (Obecna sala nie pozwala na swobodną realizację zajęć wychowania fizycznego). Z przeprowadzonych obserwacji zajęć oraz obserwacji Szkoły wynika, iż organizacja przestrzeni edukacyjnej (np. brak pomocy dydaktycznych w salach; nieaktualne gazetki przedmiotowe) oraz działania nauczyciela nie zawsze sprzyjają nauczaniu i uczeniu się uczniów. Nie na wszystkich lekcjach zaobserwowano wykorzystanie różnorodnych środków dydaktycznych, w tym technologii informacyjno - komunikacyjnej w stopniu wystarczającym. Działania nauczycieli nie zawsze prowadziły do stworzenia warunków promujących aktywność intelektualną dziecka oraz jego zaangażowanie w proces dydaktyczny (np. przewaga metod podających; niewystarczające wykorzystanie metod aktywizujących; nie przestrzeganie zasady naprzemienności stosowanych form i metod pracy; organizacja procesu dydaktycznego nie zawsze odpowiada potrzebom psychofizycznym uczniów młodszych; praca z podręcznikiem jako dominująca na lekcji forma). Wyposażenie informatyczne umożliwia prowadzenie zajęć z wykorzystaniem technik multimedialnych, jednakże nauczyciele nie wykorzystują w sposób efektywny bazy dydaktycznej Szkoły - np. wykorzystanie tablicy multimedialnej; pracowni komputerowej, czy też prowadzenie zajęć badawczych i terenowych oraz obserwacji i doświadczeń. Dane uzyskane z przeprowadzonych obserwacji spójne są z opiniami uczniów (wywiad), którzy wskazują na niską częstotliwość wykorzystania przez nauczycieli metod aktywizujących (np. metoda projektu), czy też nowoczesnych pomocy dydaktycznych (np. tablica multimedialna) - Tablica interaktywna jest, ale niestety tylko w jednej klasie. Korzystamy raczej rzadko - na historii i na muzyce. Czasami na plastyce. W tym roku nie korzystaliśmy. W tamtym roku na muzyce, a w tym roku jeszcze nie. Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu Zachęcaniu nauczycieli do efektywnej pracy indywidualnej i zespołowej służą, zdaniem Dyrektora (wywiad) m.in.: wzmocnienia pozytywne (np. pochwała słowna w formie rozmowy indywidualnej, jak i podczas zebrania rady pedagogicznej); motywacja finansowa (np. dodatek motywacyjny; wnioskowanie o nagrodę do organu prowadzącego); organizacja szkoleń w formie wewnątrzszkolnego doskonalenia nauczycieli, jak i wskazywanie szkoleń zewnętrznych. Zaangażowaniu nauczycieli w efektywną pracą indywidualną i zespołową służyć ma również postawa Dyrektora, a przede wszystkim jego aktywność na polu własnego rozwoju zawodowego. W opinii respondenta nie wszystkie jego działania w omawianym zakresie prowadzą do pełnego zaangażowania nauczycieli w dążenie do własnego rozwoju zawodowego (,,Nauczyciele mają bogate doświadczenie, odbyli wiele szkoleń, przeszli kilka reform szkolnictwa i trudno jest ich zainspirować do czegoś nowego"), 19/24 co w sposób znaczący przekłada się jakość pracy Szkoły. W opinii Dyrektora (ankieta) największa liczba nauczycieli korzysta z następujących form doskonalenia zawodowego: szkolenia rady pedagogicznej; kursy/szkolenia zewnętrzne oraz konferencje/seminaria. W bardzo niewielkim stopniu nauczyciele biorą również udział w studiach podyplomowych; kursach kwalifikacyjnych; szkoleniach internetowych; obserwacjach koleżeńskich lekcji. Z przeprowadzonego badania wynika również, iż nie wszyscy nauczyciele w stopniu zadowalającym uczestniczą w doskonaleniu zawodowym; podejmowane w tym zakresie działania nie zawsze są odpowiedzią na faktyczne potrzeby Szkoły i często nie wynikają z analizy jej słabych i mocnych stron (np. żaden z nauczycieli nie posiada uprawnień egzaminatora Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej). Zdaniem nauczycieli (ankieta) Dyrektor inspiruje ich do: dzielenia się wiedzą; upowszechniania wiedzy na temat najlepszych praktyk i najnowszych teorii (przydatnych w pracy nauczyciela); dbania o profesjonalną komunikację; zespołowej pracy. Ponadto Dyrektor przypomina nauczycielom o założeniach koncepcji pracy Szkoły oraz zauważa ich sukcesy i nagradza je. Ewaluacja wewnętrzna jest przeprowadzana wspólnie z nauczycielami Kluczową kwestią w procesie angażowania nauczycieli do prowadzenia ewaluacji wewnętrznej jest uświadomienie im, iż jest to obowiązek zarówno Dyrektora, jak i nauczycieli, który wynika z obowiązującego prawa (Ewaluacja wewnętrzna jest obowiązkiem Dyrektora i rady pedagogicznej). Dyrektor wskazał na przebieg realizowanego w Szkole badania ewaluacyjnego oraz wskazał wykorzystywane narzędzi i sposób prezentacji wniosków. Zdaniem respondenta prowadzone w Szkole działania mają charakter zespołowy i uczestniczą w nich wszyscy nauczyciele, choć z różnym zaangażowaniem. Nie wszyscy ankietowani nauczyciele regularnie prowadzą ewaluację pracy własnej; część badanych ewaluację prowadzi tylko w sytuacji, kiedy dostrzega jakiś problem. Wskazane przez ankietowanych nauczycieli zagadnienia będące ich zdaniem przedmiotem ewaluacji wewnętrznej w poprzednim roku szkolnym nie zawsze spójne są zarówno z wypowiedzią Dyrektora, jak i z wnioskami wynikającymi z analizy danych zastanych. Z przeprowadzonego badania wynika, iż w Szkole nie funkcjonuje efektywny i systemowy system wdrażania wniosków z prowadzonej ewaluacji wewnętrznej (nie wykazano powszechnego udziału wszystkich nauczycieli, na wszystkich etapach edukacyjnych w procesie formułowania oraz wykorzystywania/realizacji wniosków). 20/24 W procesie zarządzania, w oparciu o wnioski wynikające z nadzoru pedagogicznego, podejmuje się działania służące rozwojowi szkoły lub placówki Wskazane przez Dyrektora przykłady wniosków wynikających ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego koncentrowały się na kwestiach związanych z: doskonaleniem poszczególnych umiejętności (czytanie oraz pisanie); stosowaniem przez nauczycieli zasad oceniania kształtującego; realizacją zajęć dydaktycznych zgodnie z zalecanymi warunkami i sposobami realizacji podstawy programowej kształcenia ogólnego (np. realizacja zajęć dydaktycznych w naturalnym środowisku poza Szkołą; prowadzeniem zajęć badawczych i terenowych, obserwacji i doświadczeń); zwiększeniem częstotliwości wykorzystania technik multimedialnych (w tym prowadzenia zajęć w pracowni komputerowej); wykorzystaniem przez nauczycieli metod i form pracy służących budowaniu w klasie atmosfery sprzyjającej uczeniu się (na podstawie publikacji Centrum Edukacji Obywatelskiej Duch Klasy) oraz stosowaniem pomocy dydaktycznych służących angażowaniu uczniów w proces edukacyjny. Jako przykłady wniosków wynikających z wewnętrznego nadzoru pedagogicznego nauczyciele (wywiad) wskazują wyłącznie kwestie związane z doskonaleniem poszczególnych umiejętności (czytanie, pisanie, rozumowanie, wykorzystanie wiedzy w praktyce) oraz realizacja zajęć dydaktycznych w naturalnym środowisku poza Szkołą (wyłącznie do odniesieniu do pierwszego etapu edukacyjnego). Respondenci wskazali przykłady działań wynikające z realizacji wniosków dotyczących doskonalenia umiejętności pisania i czytania; nie odnieśli się do działań służących doskonaleniu umiejętności rozumowania oraz wykorzystania wiedzy w praktyce. Wskazany sposób realizacji wniosku w zakresie realizacji zajęć dydaktycznych w naturalnym środowisku poza Szkołą dotyczy wyłącznie działań podejmowanych na poziomie klas I-III. Wypowiedzi uczestniczących w wywiadzie nauczycieli są tylko w części spójne z danymi uzyskanymi od Dyrektora oraz z danymi wynikającymi z analizy danych zastanych. Z analizy danych zastanych w sposób jednoznaczny wynika, iż funkcjonujący w Szkole system wnioskowania oraz faktycznego wdrażania przydatnych wniosków nie jest efektywny i nie prowadzi do podniesienia jakości pracy Szkoły. Przykładowo, z analizy przedłożonej dokumentacji wynika, że wnioski do pracy, wynikające ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego są w trzech kolejnych latach szkolnych identyczne (wnioski do pracy w roku szkolnych 2011/2012; wnioski do pracy w roku szkolnym 2012/2013; wnioski do pracy w roku szkolnym 2013/2014 protokoły zebrań rady pedagogicznej). Wskazane przez partnerów Szkoły oraz pracowników niepedagogicznych zmiany, nie wynikają z wniosków ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego (np. zwiększenie aktywności Szkoły w obszarze działań służących integracji społeczności lokalnej; modernizacja bazy Szkoły; zmiana świadomości rodziców w kwestiach związanych z pomocą psychologiczno – pedagogiczną). 21/24 Zarządzanie szkołą lub placówką prowadzi do podejmowania nowatorskich działań, innowacji i eksperymentów Dyrektor (wywiad) informuje, że popiera wszelkie działania nauczycieli wykazujących inicjatywę w zakresie stosowania nowatorskich rozwiązań wspomagających rozwój uczniów. Jednakże z zebranego materiału badawczego w sposób jednoznaczny wynika, iż działania Dyrektora nie prowadzą do podejmowania nowatorskich działań, innowacji i eksperymentów. Realizowane przez Dyrektora działania służące inicjowaniu i wspieraniu projektów o charakterze innowacyjnym nie zawsze spotykają się z akceptacją nauczycieli np. w zakresie wprowadzenia zasad oceniania kształtującego ( Ocenianie kształtujące - gdyby nauczyciele dali mi zielone światło, to wtedy ocenianie kształtujące byłoby obligatoryjne; natomiast w tym momencie nie mogę zmusić nauczyciela, aby stosował metody oceniania kształtującego. Mogę jedynie zachęcać, opowiadać, pokazywać, że tego typu działanie daje efekty). W Szkole nie prowadzi się nowatorskich działań, innowacji i eksperymentów. Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja udziałowi nauczycieli i innych pracowników szkoły lub placówki oraz uczniów i rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących szkoły lub placówki Zarządzanie Szkoła umożliwia nauczycielom oraz pracownikom niepedagogicznym udział w procesie decyzyjnym. Podczas prowadzonych wspólnie z Dyrektorem rozmów i dyskusji pracownicy niepedagogiczni mają możliwość wyrażenia swoich opinii w zakresie spraw dotyczących organizacji pracy Szkoły (np. plan finansowy Szkoły; plan ulepszania warunków lokalowych i bazy Szkoły; remonty doraźne; modyfikacje jadłospisu); kwestii wychowawczych (np. kwestie dotyczące przestrzegania przez uczniów obowiązujących norm społecznych oraz spójności działań wychowawczych). Respondenci wskazują na demokratyczny styl zarządzania oraz wysoką częstotliwość prowadzonych z nimi konsultacji. Zdaniem Dyrektora (wywiad) uczniowie mają możliwość i biorą udział w decyzjach dotyczących kwestii organizacyjnych (np. organizacja imprez szkolnych) oraz wychowawczych (współdecydowanie w zakresie ustalanie kryteriów oceny zachowania). Udział uczniów w decyzjach dotyczących kwestii dydaktycznych jest ograniczony. Dyrektor wskazuje nauczycielom konieczność angażowania uczniów w organizację procesu dydaktycznego; jednakże prowadzone w tym zakresie działania nie są powszechne ( Zawsze sugerowałam nauczycielom, że mają obowiązek rozmawiać z uczniem, czy dany styl nauczania im odpowiada, czy nie) i koncentrują się na kwestiach związanych ze stopniem trudności danej jednostki lekcyjnej (Na pewno rozmawiają na temat tego, czy działania prowadzone na lekcji są odpowiednie i czy uczniowie rozumieją i czy są w stanie nadążyć za nauczycielem). Opinie uczniów oraz rodziców dotyczące organizacji zajęć dodatkowych uwzględniających zróżnicowane potrzeby edukacyjne uczniów w bieżącym roku szkolnym nie zostały uwzględnione. Z przeprowadzonego badania wynika, iż rodzice mają możliwość wyrażenia opinii na temat działalności Szkoły (np. poprzez udział w badaniu ankietowym; rozmowę indywidualną, czy dyskusje podczas zebrania). Uczestniczący w wywiadzie nauczyciele nie wskazali w jaki sposób zachęcają rodziców do zgłaszania propozycji działań w Szkole. Wskazano przykłady zaangażowania rodziców w pomoc finansową Szkole (np. zbieranie funduszy; pomoc przy drobnych remontach); udział rodziców w wycieczkach oraz imprezach szkolnych i klasowych; udział w akcji Cała Polska Czyta Dzieciom (głośne czytanie dzieciom) oraz praktykowana formę 22/24 podziękowań dla rodziców (np. dyplom). Dyrektor podejmuje skuteczne działania zapewniające szkole lub placówce wspomaganie zewnętrzne odpowiednie do jej potrzeb Działania Dyrektora w zakresie zapewnienia Szkole wspomagania zewnętrznego odpowiedniego do jej potrzeb cechuje wysoka skuteczność. Potrzeby Szkoły efektywnie zaspokajane są dzięki współpracy z licznymi podmiotami; w tym z organizacjami pozarządowymi; instytucjami edukacyjnymi; podmiotami gospodarczymi. Wspierają one działalność Szkoły w wielu obszarach (np. pomoc materialna; działania profilaktyczne; działania edukacyjne); a prowadzone działania wynikają ze zdiagnozowanych potrzeb Szkoły i cechuje je wysoka użyteczność. 23/24 Raport sporządzili Joanna Kosowska-Pikos, Stefania Głuch Kurator Oświaty: ........................................ 24/24