D - Sąd Okręgowy w Świdnicy

Transkrypt

D - Sąd Okręgowy w Świdnicy
Sygn. akt IC 620/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 10 stycznia 2014 r.
Sąd Okręgowy w Świdnicy Wydział I Cywilny
w składzie :
Przewodniczący SSO Elżbieta Jęczmień
Protokolant Agnieszka Borejko
po rozpoznaniu w dniu 10 stycznia 2014 roku w Świdnicy
sprawy z powództwa A. D., M. D., J. M. i E. M.
przeciwko (...) Bank S.A. z siedzibą w W.
o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego
I. powództwo oddala;
II. zasądza od powodów solidarnie na rzecz strony pozwanej kwotę 3.617 zł tytułem kosztów procesu.
Sygn. akt I C 620/13
UZASADNIENIE
Powodowie: A. D., M. D., J. M.i E. M.w pozwie przeciwko (...) BANK S.A.z siedzibą w W.wnieśli o pozbawienie
wykonalności wobec A. D.i M. D.tytułu wykonawczego w postaci B.tytułu egzekucyjnego z dnia 20 kwietnia 2012 roku
(sygn. akt (...)/(...)/(...)zaopatrzonego następnie w klauzulę wykonalności z dnia 4 lipca 2012 roku (sygn. akt I Co
1715/12), o pozbawienie wykonalności wobec J. M.i A. M.tytułu wykonawczego w postaci B.tytułu egzekucyjnego z dnia
20 kwietnia 2012 roku (sygn. akt (...)/(...)/(...)zaopatrzonego następnie w klauzulę wykonalności z dnia 19 czerwca
2012 roku (sygn. akt I Co 1716/12), zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów kosztów procesu, w tym kosztów
zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu powodowie wskazali, iż poręczyli umowę kredytową o nr (...)zawartą 28 lipca 2008 roku pomiędzy
bankiem (...) S.A.z siedzibą w W., a spółką (...) Sp. z o.o.z siedzibą w M.(obecnie (...) Sp. z o.o.w likwidacji) podpisując
weksel in blanco, który miał zostać wypełniony zgodnie z deklaracją wekslową stanowiąca załącznik do tej umowy.
Problemy w spłacie kredytu pojawiły się w 2010 roku o czym strona pozwana przez powodów została natychmiast
poinformowana celem podjęcia wobec kredytobiorcy stosownych działań zmierzających do wyegzekwowania
roszczenia. Strona pozwana, mimo posiadanych zabezpieczeń swoich roszczeń w postaci hipotek ustanowionych na
(...) S.A., nie podjęła jakichkolwiek kroków w celu zaspokojenia swoich roszczeń bezpośrednio z majątku posiadanego
przez kredytobiorcę. Strona pozwana pozwoliła, aby spółka (...) S.A.pozbyła się w bardzo krótkim okresie czasu całego
swego majątku, stając się w ten sposób niewypłacalną. Strona pozwana wiedziała również, iż większa część akcji spółki
(...) S.A.sprzedana została A. Z.. Powodowie podnieśli, iż weksel in blanco wypełniony został przez stronę pozwaną
wbrew ustaleniom poczynionym wcześniej pomiędzy stronami i zapisanymi w załączonej do umowy kredytowej
deklaracji wekslowej. Dlatego bankowe tytuły egzekucyjne o sygn. akt (...)/(...)(...)oraz (...)/(...)/(...)wystawione
zostały wbrew wcześniejszym ustaleniom w oparciu o wadliwie wypełniony weksel, a tym samym niezgodnie z
obowiązującym prawem.
Strona pozwana (...) Bank S.A. w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powodów
solidarnie na rzecz strony pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm
przepisanych.
W uzasadnieniu strona pozwana wskazała, iż z powodu złego stanu majątkowego kredytobiorcy – (...) Sp. z o.o.umowa
kredytowa została wypowiedziana pismem z 16 grudnia 2010 roku, o czym powodowie zostali zawiadomieni. Pomimo
upływu okresu wypowiedzenia kwota kredytu pozostała do spłaty nie została spłacona i roszczenie pozwanego o
jej zwrot stało się w całości wymagalne w dniu 19 stycznia 2011 roku. Wobec tego pozwany 6 lutego 2011 roku
wystawił bankowy tytuł egzekucyjny przeciwko kredytobiorcy – (...) Sp. z o.o.Z dniem 7 lutego 2011 roku (...) Sp.
z o.o.została postawiona w stan likwidacji. Spółka (...)zbyła nabyte za środki pochodzące z kredytu akcje spółki
(...)tejże spółce (...)a (...) spółki (...)w tym powód A. D.jednogłośnie uchwalili, że na poczet ceny nabycia akcji
własnych spółka (...)przejmie od spółki (...)dług w stosunku do jednego z jej wspólników. Strona pozwana, mimo
zgłoszenia, nie otrzymała od likwidatora żadnej kwoty. Strona pozwana wystawiła 22 lutego 2011 roku również B.tytuł
egzekucyjny przeciwko (...) S.A.jako dłużnikowi rzeczowemu – właścicielowi nieruchomości na których ustanowione
zostały hipoteki na zabezpieczenie kredytu udzielonego (...) Sp. z o.o.. Komornik umorzył postępowanie egzekucyjne
co do trzech nieruchomości, gdyż nikt nie przystąpił do drugiej licytacji, postępowanie co do dalszych nieruchomości
toczy się nadal. Niezależnie od tego strona pozwana wypełniła weksel in blanco stanowiący zabezpieczenie kredytu.
Weksel został wypełniony na kwotę aktualnego w dacie wypełnienia weksla zadłużenia wystawcy weksla z tytułu
udzielonego mu kredytu i opatrzony datą płatności 26 września 2011 roku zgodnie z podpisaną przez wystawcę
weksla i wszystkich poręczycieli deklaracją wekslową. Wystawca oraz poręczyciele, w tym powodowie, zgodnie z
deklaracją wekslową zostali zawiadomieni listami poleconymi o zamiarze wypełnienia weksla na siedem dni przed
terminem jego płatności. Weksel nie został zapłacony i wobec tego zostały wystawione bankowe tytuły egzekucyjne
przeciwko powodom. Powodowie nie wnieśli zażalenia na postanowienie Sądu Rejonowego w W.o nadaniu klauzuli
wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu. Powodowie zawiadomili stronę pozwaną o przejęciu spłaty
zobowiązania kredytowego przez (...)Centrum (...). Strona pozwana nie zrzekła się żadnego z zabezpieczeń kredytu,
nie wyraziła zgody na przejęcie przez kogokolwiek długu, ani nie zwolniła z długu żadnego z dłużników.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
28 lipca 2008 roku strona pozwana (...) Bank S.A.z siedzibą w W.udzieliła (...) Spółce z ograniczoną
odpowiedzialnościąz siedzibą w W.złotowego kredytu inwestycyjnego w wysokości 1.995.000,00 zł na sfinansowanie
zakupu pakietu kontrolnego akcji (...) S.A.w P.od Funduszu (...)(...)z siedzibą w W.. Zabezpieczenie spłaty należności
strony pozwanej stanowiła: hipoteka zwykła łączna, oraz hipoteka kaucyjna, a także weksel in blanco wystawiony przez
(...) Sp. z o.o.awalowany m.in. przez powodów: A. D., M. D., J. M.i E. M.zaopatrzony w deklarację wekslową (...) Sp.
z o.o.z 28 lipca 2008 roku. W imieniu poręczycieli podpisali się: A. D., M. D., J. M.i E. M..
16 grudnia 2010 roku strona pozwana wypowiedziała wyżej wymienioną umowę w całości z zachowaniem 30 –
dniowego okresu wypowiedzenia od daty doręczenia tego wypowiedzenia. Przyczyną wypowiedzenia było zagrożenie
terminowej spłaty z powodu złego stanu majątkowego (...) Sp. z o.o.. Należność strony pozwanej z tytułu tego kredytu
wynosiła 1.045.702,17 zł i strona pozwana wezwała do przekazania jej tej kwoty, o czym zostali zawiadomieni m.in.
powodowie.
Zgodnie z deklaracją wekslową strona pozwana miała prawo wypełnić w każdym czasie w wypadku niedotrzymania
terminów płatności rat kredytu, określonych w umowie kredytowej nr (...)z 28 lipca 2008 roku na sumę równowartości
w złotych odpowiadającej zaległemu zadłużeniu u strony pozwanej wraz z należnymi odsetkami i innymi kosztami,
oraz weksel ten opatrzyć klauzulą zapłaty „bez protestu” i data płatności według swego uznania, zawiadamiając
wystawcę listem poleconym o zamiarze wypełnienia weksla na siedem dni przed terminem płatności. Strona pozwana
miała prawo wypełnić weksel we wszystkich tych wypadkach, gdy służyło mu prawo ściągnięcia wszystkich swoich
wierzytelności przed nadejściem terminu płatności na sumę odpowiadającą zaległemu zadłużeniu. W deklaracji było
zawarte, iż zobowiązuje się zapłacić sumę wekslową bez protestu na żądanie posiadacza weksla jako pokrycie długu
wobec strony pozwanej. Powodowie: A. D., M. D., J. M.i E. M.wyrazili zgodę na treść powyższej deklaracji i poręczyli
solidarnie i osobiście za zobowiązania istniejące i mogące powstać w przyszłości z tytułu kredytu udzielonego umową
kredytową nr (...)z 28 lipca 2008 roku. A. D.i J. M.byli udziałowcami(...) Sp. z o.o.w W.. Do deklaracji wekslowej
zostały dołączone oświadczenia powodów: A. D., M. D., J. M.i E. M.o dobrowolnym poddaniu się egzekucji w trybie art.
97 ustawy Prawo bankowe i upoważnili stronę pozwaną do wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego do kwoty
2.400.000 zł na wypadek nie wywiązania się z zobowiązań wynikających z tytułu udzielenia poręczenia wekslowego
za zobowiązania (...) sp. z o.o.w W.wynikające z umowy kredytowej nr (...)z 28 lipca 200 roku, oraz upoważnili stronę
pozwaną do wystąpienia do sądu z wnioskiem o nadanie tytułowi klauzuli wykonalności najpóźniej do 31 lipca 2016
roku.
Dowód: umowa kredytowa nr (...) k. 93 – 98,
aneks nr (...) do umowy kredytowej nr (...) k. 99 – 101,
wypowiedzenie umowy kredytowej z 16 grudnia 2010 roku k. 102 – 103,
deklaracja wekslowa i weksel złożony przez powodów: A. D. i M. D., J. M. i E. M. k. 91 – 92, k. 106 – 108, k. 110 – 110 v,
oświadczenia powodów o dobrowolnym poddaniu się egzekucji k. 146 – 147 v,
zeznania powoda A. D. k. 317 – 317 v,
zeznania powoda J. M. k. 317 v – 318.
31 grudnia 2008 roku (...) Sp. z o.o.w W.została udzielona przez (...) S.A.w P.pożyczka w kwocie 52.750 zł. Następna
pożyczka została udzielona 28 sierpnia 2009 roku na kwotę 1.100.000 zł i tytułem zabezpieczenia spłaty pożyczki (...)
Sp. z o.o.w W.zobowiązała się do ustanowienia zastawu na rzecz (...) S.A.w P.na będących jego własnością 589.660
sztuk akcjach imiennych spółki akcyjnej (...) S.A.w P.. Na podstawie ugody z 10 lutego 2010 roku (...) Sp. z o.o.w
W.zobowiązała się spłacić na rzecz (...) S.A.kwotę 181.000 zł z tytułu zwrotu kwoty, którą (...) S.A.uiścił na rzecz strony
pozwanej (...) Bank S.A.w W.jako dłużnik rzeczowy. W celu zabezpieczenia zwrotu pożyczek zgodnie z tymi umowami
(...) Sp. z o.o.w W.przeniosła na rzecz (...) S.A.w P.własność skonkretyzowanych akcji firmy (...) S.A.z siedzibą w P..
(...) Sp. z o.o.w W.26 lutego 2010 roku i 31 marca 2010 roku poinformowała stronę pozwaną, iż wyraża zgodę na spłatę
rat kredytu wynikającego z umów nr (...)z 28 lipca 2008 roku przez dłużnika (...) S.A.– firmę (...) Sp. z o.o.w W..
(...) S.A.w P.14 grudnia 2010 roku zwróciła się do strony pozwanej o wyrażenie zgody na sprzedaż zorganizowanej
części przedsiębiorstwa Spółki (...) S.A.na rzecz Komunalnego Centrum (...)z siedzibą we W., jednocześnie zobowiązali
się oni do spłaty kredytu (...) Sp. z o.o.Strona pozwana wyraziła zgodę na sprzedaż zorganizowanej części
przedsiębiorstwa (...) S.A.pod warunkiem całkowitej spłaty zobowiązań wynikających z zawartych umów kredytowych
m.in. kredytu inwestycyjnego złotowego z 28 lipca 2008 roku nr (...).
Dowód: umowa przewłaszczenia akcji nr (...)zawarta w dniu 21 kwietnia 2010 roku k. 170 – 174,
umowa pożyczki nr (...)zawarta w dniu 28 sierpnia 2009 roku k. 181 – 183,
aneks nr (...)z 26 stycznia 2010 roku do umowy pożyczki nr (...)zawartej w dniu 28 sierpnia 2009 roku k. 184,
umowa zastawu nr (...)zawarta w dniu 27 stycznia 2010 roku k. 177 – 180,
umowa ugody nr (...)z 10 lutego 2010 roku k. 175 – 176,
pismo z 21 stycznia 2009 roku, z 26 lutego 2010 roku, 31 marca 2010 roku zarządu (...) Sp. z o.o.k. 186, k. 187, 188,
pismo (...) S.A.z 14 grudnia 2010 roku k. 304,
pismo strony pozwanej z 27 grudnia 2010 roku k. 303,
27 grudnia 2010 roku strona pozwana poinformowała (...) Sp. z o.o.w W., że wyrazi zgodę na wykreślenie hipotek
po całkowitej spłacie zadłużenia wynikającej z umowy kredytowej nr (...)z 28 lipca 2008 roku. Strona pozwana (...)
Bank S.A.z siedzibą w W.6 lutego 2011 roku wystawiła B.Tytuł Egzekucyjny nr (...)/(...)/(...), w którym na podstawie
ksiąg banku stwierdziła, iż (...) Sp. z o.o.z siedzibą w W.zobowiązana jest zapłacić stronie pozwanej kwotę (...)zł oraz
ustawowe odsetki. Powyższa kwota wynikła z niespłacenia kredytu nr (...)z 28 lipca 2008 roku. Sąd Rejonowy w
W.postanowieniem z 17 marca 2011 roku wydanym w sprawie sygn. akt VI GCo 45/11 nadał klauzulę wykonalności
powyższemu B.Tytułowi Egzekucyjnemu.
Dowód: promesa wykreślenia hipoteki k. 302,
B.Tytuł Egzekucyjny nr (...)/(...)/(...)z 6 lutego 2011 roku k. 122 – 122 v,
postanowienie z 17 marca 2011 roku Sądu Rejonowego w W. wydane w sprawie sygn. akt VI GCo 45/11 k. 123,
postanowienie o sprostowaniu z 26 kwietnia 2011 roku Sądu Rejonowego w W.k. 124,
Z dniem 7 lutego 2011 roku spółka (...)została postawiona w stan likwidacji. Strona pozwana 20 maja 2011 roku zgłosiła
swoją wierzytelność do likwidatora (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnościąw upadłości w M.. Na dzień 23 maja
2013 roku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnościąw upadłości w M.z tytułu umowy kredytowej nr (...)z 28 lipca
2008 roku miała zaległość główną na kwotę 1.059.521,37 zł.
Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników (...) Sp. z o.o.z siedzibą w M.7 lutego 2011 roku podjęło uchwałę o wyrażeniu
zgody na zawarcie umowy ze spółką akcyjną (...) S.A.w P.na podstawie której Spółka (...) S.A.w P.przejęła od (...) Sp.
z o.o.w M., na poczet nabycia po cenie nominalnej akcji własnych, dług w stosunku do A. G.wspólnika (...) Sp. z o.o.z
tytułu pożyczki w kwocie 1.100.715 zł, udzielonej i oprocentowanej na zasadach określonych w umowie pożyczki z 7
lipca 2008 roku z terminem spłaty ustalonym w umowie.
22 lutego 2011 roku strona pozwana wystawiła B.Tytuł Egzekucyjny w stosunku do (...) S.A.z siedzibą w P.na kwotę
1.073.292,04 zł, oraz ustawowe odsetki. Dług wynikał z niespłacenia - jako właściciela nieruchomości zabudowanych
położonych w P.i niezbudowanych będących w użytkowaniu wieczystym – świadczenia wynikającego z ustanowienia
hipoteki zwykłej łącznej i hipoteki kaucyjnej łącznej na rzecz strony pozwanej tytułem zabezpieczenia należności (...)
Bank S.A.– wynikającej z kredytu udzielonego (...) Sp. z o.o.28 lipca 2008 roku. Sąd Rejonowy w D.22 marca 2011
roku nadał klauzulę wykonalności powyższemu B.Tytułowi Egzekucyjnemu. Również Starosta (...)– Skarb Państwa
należy do wierzycieli (...) S.A.w P.. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w D.T. M.umorzyła 7 sierpnia 2012
roku postępowanie egzekucyjne skierowane do tych nieruchomości z uwagi, iż nikt ni przystąpił do drugiej licytacji
tych nieruchomości.
Umowa z 30 maja 2011 roku sprzedaży akcji zawarta pomiędzy (...) S.A.z siedzibą w P., a A. Z.nie została sporządzona
w akcie notarialnym, notariusz potwierdził jedynie podpisy złożone na tej umowie. A. Z.nabył firmę (...)za spłatę
zobowiązań (...)wobec wszystkich wierzycieli, A. Z.zobowiązał się również spłacić zobowiązanie (...) sp. z o.o.z tytułu
umowy kredytu z 28 lipca 2008 roku wobec strony pozwanej (...) Bank S.A.w W.. Strona pozwana nie wyrażała przy
tym zgody na zwolnienie z długu poręczycieli.
Dowód: odpis KRS na dzień 16 maja 2013 roku k. 130 – 132,
Monitor S. i. G. poz. 2367 k. 125,
zgłoszenie wierzytelności banku z 20 maja 2011 roku k. 129,
wyciąg z ksiąg banku nr (...) k. 133,
protokół nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników z 7 lutego 2011 roku sporządzonego w formie aktu notarialnego
Repertorium (...)nr (...)k. 126 – 128,
B.Tytuł Egzekucyjny nr (...)/(...)/(...)z 22 lutego 2011 roku k. 138,
postanowienie Sądu Rejonowego w D.z 22 marca 2011 roku wydane w sprawie sygn. akt V GCo 58/11 k. 140,
zawiadomienie z 19 listopada 2012 roku sporządzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w D.T.
M.k. 142,
postanowienie z 7 sierpnia 2012 roku Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w D.T. M.k. 141,
pismo z 23 września 2013 roku notariusza W. J.k. 245,
zeznania świadka L. G. k. 299 – 300,
zeznania świadka W. K. k. 316 – 316 v.
W związku z niespłaceniem kredytu udzielonego 28 lipca 2008 roku (...) Sp. z o.o.z siedzibą w M.strona pozwana
zawiadomiła powodów o zamiarze wypełnienia weksla złożonego tytułem zabezpieczenia tej wierzytelności zgodnie
z deklaracją wekslową na sumę wekslową 1.143.394,14 zł z datą płatności 26 września 2011 roku, miejscem wykupu
(...) Bank S.A.oddział Korporacyjny W.. Weksel miał zostać wypełniony z klauzulą „bez protestu”. Powodowie E. M.i
J. M., M. D.otrzymali to wezwanie 14 września 2011 roku, natomiast powód A. D.19 września 2011 roku.
Strona pozwana 20 kwietnia 2012 roku wystawiła na rzecz powodów: A. D.i M. B.Tytuł Egzekucyjny nr (...)/(...)/(...),
w którym powodowie zostali zobowiązani do zapłaty kwoty 1.227.692,05 zł wynikającej z tytułu poręczenia weksla
in blanco stanowiącego zabezpieczenie kredytu udzielonego (...) sp. z o.o.Sąd Rejonowy w W.11 czerwca 2012 roku
nadał klauzulę wykonalności powyższemu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu z ograniczeniem egzekucji do kwoty
2.400.000 zł.
Strona pozwana również 20 kwietnia 2012 roku wystawiła na rzecz powodów: J. M.i E. B.Tytuł Egzekucyjny nr
(...)/(...)/(...), w którym powodowie zostali zobowiązani do zapłaty kwoty 1.227.692,05 zł wynikającej z tytułu
poręczenia weksla in blanco stanowiącego zabezpieczenie kredytu udzielonego (...) sp. z o.o.Sąd Rejonowy w W.18
maja 2012 roku nadał klauzulę wykonalności powyższemu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu z ograniczeniem
egzekucji do kwoty 2.400.000 zł.
Dowód: zawiadomienie z 8 września 2011 roku skierowane przez stronę pozwaną do powodów wraz z
potwierdzeniami odbiorów k. 143 – 145,
B.tytuł egzekucyjny nr (...)/(...)/(...) k. 148,
postanowienie z 11 czerwca 2012 roku Sądu Rejonowego wW.wydane w sprawie sygn. akt I Co 1715/12 k. 150 – 150 v,
B.tytuł egzekucyjny nr (...)/(...)/(...) k. 151,
postanowienie z 18 maja 2012 roku Sądu Rejonowego w W.wydane w sprawie sygn. akt I Co 1716/12 k. 153 – 153 v.
Sąd zważył:
Zdaniem Sądu powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.
Powództwo przeciwegzekucyjne uregulowane w art. 840 kpc służy merytorycznej obronie dłużnika przed egzekucją.
Zgodnie z art. 840 § 1 kpc dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności
w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli:
1)przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie
obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście
obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;
2)po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być
egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które
nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem
rozpoznania w sprawie;
3)małżonek, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787, wykaże, że egzekwowane
świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa,
lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść.
Powództwo z art. 840 kpc, jako środek merytorycznej obrony dłużnika, pozwala na zakwestionowanie wykonalności
tytułu wykonawczego w drodze badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tym tytułem i w konsekwencji
musi być oparte na przyczynach materialnoprawnych - podstawach wymienionych w pkt 1-3 przepisu (uchwała SN z
dnia 17 kwietnia 1985 r., III CZP 14/85, OSNC 1985, nr 12, poz. 192).
Powodowie wnosili o pozbawienie wykonalności wobec A. D.i M. D.tytułu wykonawczego w postaci B.tytułu
egzekucyjnego z dnia 20 kwietnia 2012 roku (sygn. akt (...)/(...)/(...)) zaopatrzonego następnie w klauzulę
wykonalności z dnia 4 lipca 2012 roku (sygn. akt I Co 1715/12) i o pozbawienie wykonalności wobec J. M.i A. M.tytułu
wykonawczego w postaci B.tytułu egzekucyjnego z dnia 20 kwietnia 2012 roku (sygn. akt (...)/(...)/(...)zaopatrzonego
następnie w klauzulę wykonalności z dnia 19 czerwca 2012 roku (sygn. akt I Co 1716/12). Powodowie podnosili, iż
strona pozwana nie podjęła żadnych kroków w celu wyegzekwowania należności od A. Z.nabywcy akcji (...) S.A.,
czy też z hipotek ustanowionych na (...) S.A.Powodowie zarzucili jeszcze, że strona pozwana wbrew postanowieniom
deklaracji wekslowej wypełniła weksel złożony tytułem zabezpieczenia spornej wierzytelności i tak wypełniony weksel
przedstawiła do zapłaty.
Artykuł 840 § 1 pkt 1 kpc stwarza podstawę do zwalczania tytułu wykonawczego w przypadku, gdy przeczy zdarzeniom,
na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, przez co w doktrynie rozumie się zaprzeczenie przez dłużnika
obowiązkowi spełnienia na rzecz wierzyciela świadczenia objętego tytułem egzekucyjnym. Zdarzeniem, na którym
oparto klauzulę wykonalności, jest tytuł egzekucyjny, a konkretnie bankowe tytuły egzekucyjne wystawione 20
kwietnia 2012 roku na rzecz powodów: A. D.i M. D.o numerze (...)/(...)/(...), oraz na rzecz powodów J. M.i E.
M.o numerze (...)/(...)/(...). Dłużnik banku może wytoczyć przeciwko bankowi powództwo przeciwegzekucyjne
przewidziane w art. 840 k.p.c. W powództwie takim dłużnik banku może podnieść wszelkie zarzuty materialnoprawne
dotyczące wierzytelności banku, objętej bankowym tytułem egzekucyjnym zaopatrzonym w sądową klauzulę
wykonalności. Chodzi tu o zarzuty powstałe przed wystawieniem bankowego tytułu egzekucyjnego, przed wydaniem
klauzuli wykonalności i po jej wydaniu (postanowienie Sądu Najwyższego z 27 listopada 2003 roku, III CZP 78/03,
opubl. LEX nr 108036). W niniejszej sprawie niewątpliwym jest, czemu nie przeczą powodowie: A. D.i J. M., iż
podpisali jako poręczyciele umowy kredytowej z 28 lipca 2008 roku nr (...)weksel in blanco, weksel podpisały
również powódki: M. D.i E. M.. Łącznie z wekslem in blanco składana jest zazwyczaj deklaracja wekslowa, która
stwierdza treść porozumienia między osobą zobowiązaną z weksla, a osobą która jest wierzycielem z tego weksla,
co do wypełnienia weksla. Deklaracja powinna zawierać: warunki od spełnienia których zależy prawo wypełnienia
weksla, określenie kwoty na którą weksel może być wypełniony, może to być również opisowe określenie jej wysokości,
określenie rodzaju terminu płatności, jakim weksel może być opatrzony, dopuszczalne jest również umieszczenie
w treści deklaracji upoważnienia do wpisania na wekslu terminu płatności według uznania posiadacza wekslu.
(Izabela Heropolitańska, Weksel w obrocie gospodarczym, Warszawa 2007). Z deklaracji wekslowej, zawartej przez
strony niniejszego postępowania wynika, iż strona pozwana miała prawo wypełnić w każdym czasie w wypadku
niedotrzymania terminów płatności rat kredytu, określonych w umowie kredytowej nr (...)z 28 lipca 2008 roku na
sumę równowartości w złotych odpowiadającej zaległemu zadłużeniu u strony pozwanej wraz z należnymi odsetkami
i innymi kosztami, oraz weksel ten opatrzyć klauzulą zapłaty „bez protestu” i data płatności według swego uznania,
zawiadamiając wystawcę listem poleconym o zamiarze wypełnienia weksla na siedem dni przed terminem płatności.
Strona pozwana miała prawo wypełnić weksel we wszystkich tych wypadkach, gdy służyło mu prawo ściągnięcia
wszystkich swoich wierzytelności przed nadejściem terminu płatności na sumę odpowiadającą zaległemu zadłużeniu.
W deklaracji było zawarte, iż zobowiązuje się zapłacić sumę wekslowa bez protestu na żądanie posiadacza weksla
jako pokrycie długu wobec strony pozwanej. Powodowie: A. D., M. D., J. M.i E. M.wyrazili zgodę na treść powyższej
deklaracji i poręczyli solidarnie i osobiście za zobowiązania istniejące i mogące powstać w przyszłości z tytułu kredytu
udzielonego umową kredytową nr (...)z 28 lipca 2008 roku. Mając na uwadze przytoczoną treść deklaracji wekslowej w
żaden sposób nie można zgodzić się z twierdzeniem powodów, iż złożony przez nich weksel in blanco wypełniony został
przez stronę pozwaną wbrew ustaleniom poczynionym wcześniej pomiędzy stronami i zapisanymi w dołączonej do
umowy kredytowej deklaracji wekslowej. Zresztą sama strona pozwana w żaden sposób nie wykazała na czym miałoby
polegać wypełnienie weksla in blanco wbrew deklaracji wekslowej. Nie ulega żadnej wątpliwości, iż powodowie w
związku z niespłaceniem kredytu udzielonego 28 lipca 2008 roku (...) Sp. z o.o.z siedzibą w M.zostali zawiadomieni
o zamiarze wypełnienia weksla złożonego tytułem zabezpieczenia tej wierzytelności zgodnie z deklaracją wekslową,
powodowie E. M.i J. M., M. D.otrzymali to wezwanie 14 września 2011 roku, natomiast powód A. D.19 września 2011
roku. Sąd obdarzył walorem wiarygodności zeznania świadków: L. G.i W. K., oraz samych powodów, którzy zgodnie
zeznali, iż byli poręczycielami umowy kredytowej zaciągniętej u strony pozwanej przez (...) sp. z o.o.w M.i podpisali
weksel celem poręczenia tego kredytu.
W żaden sposób nie można również zgodzić się z kolejnym zarzutem powodów, iż strona pozwana powinna podjąć
kroki w celu wyegzekwowania należności od A. Z., który zobowiązał się spłacić zobowiązanie (...) Sp. z o.o. wobec
strony pozwanej (...) Bank S.A. w W., oraz że powinna zaspokoić swoje roszczenie z hipotek ustanowionych na
(...) S.A. Przede wszystkim należy wskazać, iż powodowie byli poręczycielami wekslowymi, a w myśl art. 30 ustawy
z 28 kwietnia 1936 roku Prawo wekslowe zapłatę wekslu można zabezpieczyć poręczeniem wekslowem (aval) co
do całości sumy wekslowej lub co do jej części. Poręczenie może dać osoba trzecia lub nawet osoba, podpisana na
wekslu. Poręczenie wekslowe polega więc na przyjęciu odpowiedzialności wekslowej za dług osoby podpisanej na
wekslu. W myśl art. 32 cytowanej wyżej ustawy poręczyciel wekslowy odpowiada tak samo, jak ten, za kogo poręczył.
Zobowiązanie poręczyciela jest ważne, chociażby nawet zobowiązanie, za które poręcza, było nieważne z jakiejkolwiek
przyczyny z wyjątkiem wady formalnej. Poręczyciel wekslowy, który zapłacił weksel, nabywa prawa, wynikające z
wekslu, przeciw osobie, za którą poręczył, i przeciw tym, którzy wobec tej osoby odpowiadają z weksla.
Poręczyciel wekslowy odpowiada tak samo jak ten za kogo poręczył, jeżeli więc poręczył za wystawcę weksla
własnego lub za akceptanta, jest głównym dłużnikiem wekslowym. Odpowiedzialność poręczyciela zależy od tych
samych przesłanek co odpowiedzialność osoby za którą poręczył. Zobowiązanie poręczyciela wygasa dopiero z
momentem ustania zobowiązania poręczonego (Izabela Heropolitańska, Weksel w obrocie gospodarczym, Warszawa
2007). Należy jeszcze powołać się na orzecznictwo Sądu Najwyższego, iż poręczenie wekslowe jest przyjęciem
odpowiedzialności przez poręczającego wobec każdego posiadacza weksla za zobowiązania wekslowe. Może ono
zabezpieczać wykonanie zobowiązania niezależnie od źródła jego powstania. Awal zabezpiecza jednak tylko
zobowiązanie wekslowe. Cechuje się ono abstrakcyjnością i bezwarunkowością. Akcesoryjność poręczenia wekslowego
wykazuje cechy odmienne w stosunku do innych zabezpieczeń, w tym poręczenia cywilnego. Zobowiązanie awalisty
powstaje niezależnie od istnienia zobowiązania dłużnika głównego w sensie materialnym; wystarczy, że zobowiązanie
to zostało prawidłowo wyrażone na dokumencie wekslowym w sensie formalnym. Z tego też względu akcesoryjność
poręczenia wekslowego określana jest jako akcesoryjność formalna. Zobowiązanie poręczyciela wekslowego jest
jednak zobowiązaniem samodzielnym. Awalista zobowiązuje się nie wobec awalata, lecz względem jego wierzyciela.
Jeżeli zobowiązanie osoby, za którą poręczył jest formalnie ważne, odpowiada samodzielnie, tj. niezależnie od
zobowiązania poręczonego (wyrok Sądu Najwyższego z 12 grudnia 2008 roku, II CSK 360/08, opubl. LEX nr 584726).
W oparciu o powyższe zdaniem Sądu niczym nie uzasadniony jest zarzut powodów, co do tego aby strona pozwana
skierowała się w pierwszej kolejności do dłużnika rzeczowego, czy też A. Z. jako nabywcy akcji (...) sp. z o.o.
Wiarygodne są zdaniem Sądu zeznania świadków: L. G.i W. K., oraz samych powodów, iż (...) S.A.w P.przejął
zobowiązania (...) sp. z o.o.w W., a następnie (...)zakupił A. Z.zoboiwazując się zapłacić poręczony przez powodów
kredyt. Jednocześnie z zeznań W. K.wynika, iż strona pozwana w żaden sposób nie zwolniła powodów z długu. Zgodnie
z art. 519 § 1 kc osoba trzecia może wstąpić na miejsce dłużnika, który zostaje z długu zwolniony (przejęcie długu).
Artykuł 519 § 2 pkt 2 kc stanowi, iż przejęcie długu może nastąpić przez umowę między dłużnikiem a osobą trzecią
za zgodą wierzyciela; oświadczenie wierzyciela może być złożone którejkolwiek ze stron; jest ono bezskuteczne, jeżeli
wierzyciel nie wiedział, że osoba przejmująca dług jest niewypłacalna. W niniejszej sprawie wierzyciel w żaden sposób
nie wyraził zgody na przejęcie zobowiązania spółki (...) Sp. z o.o.przez (...) S.A., a z art. 522 kc wynika, iż umowa o
przejęcie długu powinna być pod nieważnością zawarta na piśmie. To samo dotyczy zgody wierzyciela na przejęcie
długu. Z tych też względów nie możemy mówić o przejęciu długu. Z tych też względów Sąd oddalił wniosek powodów
o zwrócenie się do A. Z.o przedłożenie dokumentu w postaci umowy sprzedaży akcji zawartej dnia 30 maja 2011 roku,
skoro już przejęcie długu przez (...) S.A.nie mogło być podstawą do uwolnienia się powodów od odpowiedzialności
za zaciągnięty kredyt.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc, zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana
jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty
procesu). Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez radcę prawnego zalicza się wynagrodzenie,
jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach
i wydatki jednego radcy prawnego, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.
Na podstawie § 2 ust. 1 i 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za
czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej
przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.) zasądzając opłatę za czynności
radcy prawnego z tytułu zastępstwa prawnego, sąd bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy pełnomocnika, a także
charakter sprawy i wkład pracy pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia. Podstawę
zasądzenia opłaty, o której mowa w ust. 1, stanowią stawki minimalne określone w rozdziałach 3-4. Opłata ta nie może
być wyższa niż sześciokrotna stawka minimalna ani przekraczać wartości przedmiotu sprawy. Zgodnie z § 6 pkt 6
stawki minimalne wynoszą przy wartości przedmiotu sprawy: powyżej 50.000 zł do 200.000 zł - 3.600 zł. Sąd zasądził
od powodów solidarnie na rzecz strony pozwanej kwotę 3.617 zł tytułem opłaty za czynności radcy prawnego wraz z
opłatą od pełnomocnictwa.