Wiadomości z Prawa Pracy

Wiadomości z Prawa Pracy - listopad 2012
Pobierz Wiadomości z Prawa
Pracy w formacie PDF
Uchwała SN – brak możliwości żądania listy pracowników reprezentowanych przez związek zawodowy
W uchwale z dnia 21 listopada 2012 r. (III PZP 6/12) wydanej w składzie siedmiu sędziów Sąd Najwyższy
stwierdził, że nieudzielenie przez zakładową organizację związkową informacji o wszystkich pracownikach
korzystających z jej obrony, żądanej przez pracodawcę bez rzeczowej potrzeby, nie zwalnia pracodawcy z
obowiązku współdziałania z tą organizacją w indywidualnych sprawach ze stosunku pracy.
Uchwała została podjęta w odpowiedzi na zapytanie Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, skierowane do
Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w związku z rozbieżnościami w orzecznictwie. Nie
jest jeszcze znane pisemne uzasadnienie uchwały, ale w ustnym uzasadnieniu treści uchwały relacjonowanym
w prasie SN podał, że pracodawca nie może żądać od związku zawodowego informacji o wszystkich
pracownikach reprezentowanych przez dany związek zawodowy, a jedynie informacji o tych pracownikach,
wobec których ma zamiar podjąć określone działania, np. wypowiedzenie umowy o pracę. Wynika to stąd, że
pracodawcy jako administrator danych osobowych ma obowiązek dochowania wszelkich starań, aby dane
zbierane były tylko w określonym przepisami celu i zakresie.
Powyższa uchwała siedmiu sędziów Sądu Najwyższego rozstrzyga istniejące dotychczas rozbieżności w
orzecznictwie w sposób jednoznacznie niekorzystny dla pracodawców.
Uchwała SN – roszczenie o przywrócenie do pracy odwołanego członka zarządu
W uchwale III PZP 3/12 z dnia 16 maja 2012 r. Sąd Najwyższy poddał analizie kwestię wpływu przepisów KSH
o odwołaniu członka zarządu spółki kapitałowej, zatrudnionego na podstawie umowy o pracę, na roszczenia
przysługujące mu w razie niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę. Sąd Najwyższy przesądził, że
przepisy dotyczące odwołania członka zarządu z jego funkcji nie mogą wpływać na uprawnienia przysługujące
pracownikowi na podstawie przepisów prawa pracy. W szczególności, odwołany członek zarządu może żądać
przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach. Jednocześnie Sąd Najwyższy stwierdził, że roszczenie takie
jest niecelowe, ponieważ mandat członka zarządu wygasa, w związku z czym nie może on wykonywać swoich
obowiązków pracowniczych i sądy powinny w tych przypadkach zasądzać odszkodowanie (nie dotyczy to
sytuacji, w której pracownik podlega szczególnej ochronie trwałości stosunku pracy).Sąd Najwyższy nie
podtrzymał tezy z wyroku z dnia 6 maja 2009 r. (II PK 285/08), zgodnie z którą przepisy KSH mają
pierwszeństwo przed regulacjami Kodeksu pracy.
Wyrok SN - zasiłek macierzyński
W wyroku z dnia 6 września 2012 r. (II UK 36/12) Sąd Najwyższy stwierdził, że do wyliczenia zasiłku
macierzyńskiego, do którego prawo powstało w pierwszym miesiącu kalendarzowym dobrowolnego
ubezpieczenia chorobowego z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, które nie było poprzedzone innym
ubezpieczeniem, należy zastosować najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, bez
względu na wysokość kwoty zadeklarowanej przez ubezpieczoną.
Tym samym, jeżeli ubezpieczona nabędzie prawo do zasiłku macierzyńskiego przed upływem pierwszego,
pełnego miesiąca dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, podstawą jej zasiłku macierzyńskiego nie będzie
kwota zadeklarowana lecz 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia, albo 60 % prognozowanego przeciętnego
wynagrodzenia miesięcznego w zależności czy jest osobą zgłaszającą się do ubezpieczenia po raz pierwszy.
Kierunek zmian wskazany przez Sąd Najwyższy został odzwierciedlony w rządowym projekcie zmiany ustawy o
systemie u ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw z 18 września 2012 r.
Projekt zmian Kodeksu pracy – nowe urlopy dla rodziców
Rozpoczęły się prace nad rządowym projektem ustawy wprowadzającej zmiany w przepisach o uprawnieniach
rodzicielskich. Podstawową zmianą proponowaną w projekcie jest wprowadzanie instytucji płatnego urlopu
rodzicielskiego w wymiarze do 26 tygodni, z którego pracownik-rodzic mógłby skorzystać bezpośrednio po
wykorzystanym dodatkowym urlopie macierzyńskim (lub dodatkowym urlopie na warunkach urlopu
macierzyńskiego). Według projektu, urlop rodzicielski ma być udzielany jednorazowo lub w maksymalnie
trzech częściach, nie krótszych niż 8 tygodni każda, na pisemny wniosek pracownika-rodzica (proponuje się,
żeby przysługiwał ojcu i matce na równych zasadach) składany co najmniej na 14 dni przed planowanym
terminem porodu. Łączny wymiar urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu
rodzicielskiego może wynieść maksymalnie 52 tygodnie. Projekt wprowadza istotne zmiany do zasad obliczania
zasiłku za czas trwania urlopów związanych z rodzicielstwem.
Projektowane wydłużenie urlopu wychowawczego
Po pierwszym czytaniu w Sejmie jest rządowy projekt dotyczący zmiany Kodeksu pracy. Zgodnie z projektem
maksymalny wymiar urlopu wychowawczego ma być wydłużony o 1 miesiąc (tj. do 37 miesięcy), przy czym
każdy z rodziców ma mieć prawo do 1 miesiąca urlopu wychowawczego, którego nie będzie mógł na drugiego
rodzica. Urlop wychowawczy będzie można podzielić na 5 części (obecnie na 4), a ponadto z 3 do 4 miesięcy
wydłuży się okres, w którym rodzice będą mogli jednocześnie przebywać na urlopie wychowawczym. Zgodnie z
unijną dyrektywą projektowane zmiany powinny zostać wprowadzone do 8 marca 2013 r.
Projekt likwidacji limitu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne
Sejm jest obecnie w trakcie prac nad poselskim projektem ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń
społecznych i ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Projekt zakłada zniesienie limitu podstawy obliczania składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (obecnie
roczna podstawa wymiaru składek nie może przekraczać trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego
wynagrodzenia miesięcznego), a co za tym idzie, zniesienie górnego limitu tych składek. Jednocześnie projekt
nie przewiduje zniesienia funkcjonującego obecnie ograniczenia wskaźnika wysokości podstawy obliczania
emerytury lub renty w wysokości 250 % przeciętnego wynagrodzenia w danym roku.
Upraszczając, oznacza to, że osoby otrzymujące wysokie wynagrodzenie (oraz ich pracodawcy) zapłaciłyby
składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe od całości podstawy nieograniczonej górnym limitem, lecz nie
otrzymywałyby emerytury (lub renty) z tytułu części składek wpłaconych na to ubezpieczenie, gdyż podstawa
wymiaru emerytury (renty) nie mogłaby przekroczyć limitu 250% przeciętnego wynagrodzenia w danym roku.
Projekt w tym kształcie jest kontrowersyjny i został skrytykowany przez organizacje pracodawców oraz Sąd
Najwyższy.
Niniejszy materiał został przygotowany w celu poinformowania Klientów kancelarii o określonych istotnych zmianach w prawie polskim i nie stanowi on porady prawnej dotyczącej konkretnej sytuacji któregokolwiek z Klientów i nie powinien być traktowany przez Klientów jako porada. W przypadku jakichkolwiek pytań związanych z przedstawionymi powyżej zagadnieniami prawnymi oraz ich możliwym wpływem na działalność gospodarczą
[email protected]) lub z Partnerem prowadzącym Państwa sprawy.
danego Klienta w Polsce, prosimy o kontakt z mec. Rochem Pałubickim (