LEX 2013 - Autonomia Stomatologów

2013
Przegląd Legislacyjny
Andrzej Cisło - 30 grudnia 2013
Zacznijmy może od grudnia 2012. Toć w Nowy Rok chętnie zawsze spoglądamy na to co
minęło. I nie inaczej było w końcu grudnia ubiegłego roku.
Grudzień 2012: e-learnig nie dla inspektora ochrony radiologicznej
W grudniu 2012 r. minister zdrowia znowelizował rozporządzenie w sprawie nadawania
uprawnień inspektora ochrony radiologicznej w pracowniach stosujących aparaty
rentgenowskie w celach medycznych. Niekorzystną zmianą wprowadzoną w tej
nowelizacji jest uchylenie możliwości odbywania szkolenia poprzedzającego egzamin na
inspektora ochrony radiologicznej w trybie niestacjonarnym (np. drogą e-learningu).
Ale kto by w styczniu chciał jeszcze rozpamiętywać nowinki legislacyjne A.D.2012 szybko
zapomni o przeszłości skoro już…
1 stycznia 2013: e-WUŚ czyli Wielki Weryfikator Uprawnień
Weszły w życie przepisy regulujące powstanie e-WUŚ (elektronicznej weryfikacji
uprawnień świadczeniobiorców). Zdania na temat tego systemu są podzielone. Z
pewnością lekarze rodzinni nie rozumieją po co mają sprawdzać uprawnienia pacjenta
weryfikowanego, w końcu robią to raz w miesiącu przy raportowaniu list aktywnych. Z
drugiej strony zapisanie w komputerze potwierdzenia uprawnień pacjenta zdejmuje ze
świadczeniodawców całą odpowiedzialność za luki w systemie rejestracji składek
prowadzonym przez ZUS. Biorąc pod uwagę, iż NFZ zastrzega 10-letni okres dochodzenia roszczeń, każda – w
miarę spójna - weryfikacja uprawnień pacjentów powinna być korzystna dla
świadczeniodawców. O ile serwery będą działały niezawodnie.
11 stycznia 2013: promieniowanie groźne inaczej
Ministerstwo Zdrowia opublikowało projekt rozporządzenia zmieniającego
rozporządzenie w sprawie warunków bezpiecznego stosowania promieniowania
jonizującego dla wszystkich rodzajów ekspozycji medycznej. Rzecz w tym, że 1 stycznia
2013 r. wygasło uprawnienie do wykonywania testów specjalistycznych wszystkim tym
jednostkom, które nie posiadają centralnej certyfikacji. Grozi to dramatycznym
zawężeniem liczby placówek wykonujących testy, a więc i podniesieniem ceny tych
testów. MZ chciało przedłużenia niecertyfikowanych uprawnień tylko wobec placówek
LEGISLACJA 2013
AUTONOMIA-DENT.PL
1
wykonujących testy na rzecz medycyny nuklearnej, nic nie wspominając o diagnostyce
obrazowej. Ostatecznie rozporządzenie to nie zostało w ogóle wprowadzone w życie.
Piszę o tym, ze względu na fakt, iż podjęta próba zmian w prawie przybliża zamysły
urzędników. 23 stycznia 2013: nowa ustawa o odpadach
Przestała obowiązywać ustawa o odpadach z 2001 r. (wielokrotnie nowelizowana). Nowa
(z 14 grudnia 2012 r. - Dz.U. 2013 poz. 21) - znosi przede wszystkim obowiązek
opracowywania szczegółowego planu gospodarki odpadami, który musiał być
usankcjonowany decyzją administracyjną starosty. W Centralnym Wykazie Wytwórców Odpadów prowadzący gabinety stomatologiczne
znajdować się będą najczęściej w postaci wpisu dokonanego przez Urząd Marszałkowski.
Wpis taki dokonywany będzie "z urzędu" (po otrzymaniu przez UM pierwszego
sprawozdania dotyczącego ilości wytworzonych odpadów). Oczywiście obowiązki sprawozdawcze pozostały. Za
niezłożenie sprawozdania ustawa przewiduje karę 500 zł.
Pamiętajmy jednak, że pod rygorami starego prawa niektórzy
za to uchybienie zapłacili 10 tys. zł.(czytaj akapit "z wokandy" o
unieważnieniu tego przepisu) Przepisy wprowadzające wzory
formularzy służących do składania sprawozdań będą
obowiązywać nie dłużej niż do stycznia 2015 r . W tym czasie
muszą być znowelizowane.
1 kwietnia 2013: paragony niezgody
Weszło w życie rozporządzenie ministra finansów z 14 marca 2013 r. w sprawie kas
rejestrujących (Dz.U. 2013, nr 363). Z tym rozporządzeniem jest duży problem, który
zmaterializował się we wrześniu 2013 r. (taki wyznaczono termin dostosowania się podatników
do nowych prawideł).
Ów kłopotliwy wymóg to umieszczanie na paragonach nazwy usługi w brzmieniu
dokładnie ją identyfikującym. Przekładając to na branżę stomatologiczną: nie do końca
wiadomo czy nazwa "usługa stomatologiczna zwolniona z VAT" jest wystarczającym
opisem. Powinna wystarczyć, gdyż zadaniem kasy fiskalnej jest ewidencja obrotu
mającego wpływ na pobór podatku VAT. Sugerowane w pismach MF cele udogodnień
konsumenckich (klient powinien móc po przejrzeniu paragonów dokładnie zorientować
się co kupił) są klasycznym wyjściem poza delegację ustawową. Cóż z tego, skoro
kontrolerzy skarbowi mogą mieć inne zdanie w tej kwestii. W tej sprawie intensywnie występował do MF Maciej Hamankiewicz, prezes Naczelnej
Rady Lekarskiej argumentując, że dokładne oznaczanie wykonanej procedury medycznej
grozi ujawnianiem tajemnicy lekarskiej. Minister finansów odmówił wydania w tej
sprawie interpretacji ogólnej. Sprawa do dziś jest "w zawieszeniu" i pozostawiona chyba
do indywidualnej oceny przez każdego lekarza. Ostatnio Komisja Stomatologiczna NRL
dopracowała się niezłej argumentacji za wyłączeniem spod obowiązku uszczegóławiania
nazw usług przedstawicieli zawodów zaufania publicznego . LEGISLACJA 2013
AUTONOMIA-DENT.PL
2
19 kwietnia 2013: sąd okręgowy czy kasacja?
Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o izbach lekarskich i niektórych innych ustaw. Te
"niektóre inne ustawy" to przepisy dotyczące innych zawodów zaufania publicznego lub
takich, w ramach których funkcjonuje postępowanie dyscyplinarne. To była inicjatywa Senatu. Senatorowie chcieli, aby od ostatecznego orzeczenia sądu
lekarskiego przysługiwało odwołanie do sądu okręgowego. Motywowali to tym, że
przewidziana w ustawie o izbach lekarskich kasacja wnoszona do Sądu Najwyższego, to
istotna trudność na drodze dostępu do rozstrzygnięcia sądowego (przymus sporządzenia
wniosku przez adwokata lub radcę). Ostatecznie została instytucja kasacji do SN. Ta
jednak jest już w ustawie od 1 stycznia 2010 r., toteż nowelizacja miała większy wpływ na
owe "inne zawody" niż na zawody lekarskie. Piszę o tym, w celu uzmysłowienia, że w powstałym zamieszaniu ostatecznie zabrakło
nowości istotnych dla medyków.
19 kwietnia 2013: wirtualne kolejki on-line
Pojawia się rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie minimalnej funkcjonalności dla
systemów teleinformatycznych umożliwiających realizację usług związanych z prowadzeniem
przez świadczeniodawców list oczekujących na udzielenie świadczenia zdrowotnego. Długo brzmi, jednak krótko mówiąc, to urzędowa zapowiedź i podstawa prawna
tworzenia systemu kolejek on-line w przypadku zapisywania się na wizyty finansowane z
ubezpieczenia zdrowotnego. Rozporządzenie jest aktem wykonawczym, ale nie do
ustawy o informacji w ochronie zdrowia, ale do ustawy o świadczeniach. Może więc być
realizowane niezależnie od perturbacji z wdrażaniem całego projektu e-informacji oraz edokumentacji medycznej.
6 czerwca 2013: ostre przepisy dla używających ostre narzędzia Minister zdrowia podpisał rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy
przy wykonywaniu prac związanych z narażeniem na zranienie ostrymi narzędziami
używanymi przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych.
Rozporządzenie to nakłada dość spore obowiązki dokumentacyjne na tych
przedsiębiorców, którzy zatrudniają osoby przy udzielaniu świadczeń. Nie jest przy tym
ważny charakter zatrudnienia (etat, umowa cywilnoprawna). Przepisy te narzucają: wprowadzenie systemu oceny ryzyka zranienia, w odniesieniu do każdego stanowiska
pracy; -cykliczne przeglądy tychże ocen; - wdrożenie procedur sporządzania raportów
kontroli wewnętrznej ze stosowania tych procedur; -prowadzenie wykazu zranień i
systematycznych szkoleń.
Przepis, nakazujący ocenę ryzyka zakażenia wskutek zranienia, a dotyczący stanu
zdrowia pracownika, jest niezgodny z ustawą o ochronie danych osobowych. Stawia
zatem kierownika podmiotu wobec dylematu których przepisów ma przestrzegać . Pierwszy raport z realizacji tej profilaktyki należy sporządzić do 28 lutego 2014r.
LEGISLACJA 2013
AUTONOMIA-DENT.PL
3
Rozporządzenie ws świadczeń gwarantowanych
Rok temu mieliśmy do czynienia z kuriozalną propozycją określenia w rozporządzeniu
wymogu kwalifikowanej asystentki (od 1 stycznia 2015 r. w każdym rodzaju kontraktów i
w każdym gabinecie). Okazało się, że w lutym 2013 r. Ministerstwo Zdrowia wycofało się
z tego pomysłu, zgłaszając nową, pozbawioną tego wymogu, wersję. MZ nie umieściło
modyfikacji na swojej stronie. Po tym ruchu został jednak ślad na witrynie Rządowego
Centrum Legislacji, o którym poinformował portal www.autonomia-dent.pl.
Nowy projekt nie zawierał większych sensacji (może poza rozdzieleniem zakresów chirurgii
stomatologicznej od periodontologii). Ministerstwo Zdrowia sporą rewolucję chciało wprowadzić boczną furtką. W lipcu 2013r.
minister zdrowia złożył w Agencji Oceny Technologii Medycznych wniosek o wydanie
opinii w sprawie likwidacji załącznika określającego materiały stosowane przy udzielaniu
świadczeń stomatologicznych. Zapowiedź obrad Rady Przejrzystości AOTM w tej sprawie wyśledziła redakcja
infoDENT24.pl. Dzięki temu pismo zawierające dezaprobatę tego pomysłu, skierowało do
AOTM Porozumienie Stomatologów. Rada AOTM podzieliła nasze obawy związane z
ryzykiem skrajnego niedookreślenia praw przysługujących pacjentom.
W rzeczy samej, była to niezwykle niefortunna propozycja ministra zdrowia. Groziło to
niekończącymi się kłótniami z pacjentami chcącymi uzyskać w ramach powszechnego ubezpieczenia
zdrowotnego np. wypełnienia światłoutwardzalne (również w zębach bocznych). Koszyk został
koniec końców podpisany 6 listopada.
Dokumentacja medyczna odroczona do 2017?
Wiceminister zdrowia Sławomir Neumann, w wypowiedzi udzielonej mediom (22
sierpnia) poinformował o trwających pracach nad nowelizacją ustawy o systemie
informacji w ochronie zdrowia, uznając datę wejścia w życie nowych przepisów (1
sierpnia 2014 r.) za nierealną. Rozwinięcie tej tezy i przekucie jej w namacalną pewność że
istotnie w sierpniu 2014 ten obowiązek nie będzie wymagalny odnaleźć można jedynie w
projekcie założeń do nowelizacji ustawy o prawach pacjenta , a nie w jednocześnie
nowelizowanej ustawie o informacji w ochronie zdrowia. Z punktu widzenia legislacji
nawet lepiej będzie, jeśli zmiana obu przepisów dokona się jednym aktem(ustawą
nowelizującą ustawę o prawach pacjenta). Zapewne przyjmie to postać przepisu
końcowego "w ustawie z 28.04.2011 o informacji w ochronie zdrowia art 58 otrzymuje
brzmienie:......"(ustawy często zawierają przepisy zmieniające inne ustawy)
To , że akurat zmieniana jest również sama ustawa o informacji zamazuje trochę jasność ,
ale sformułowania użyte w założeniach do ustawy o prawach pacjenta nie pozostawiają
wątpliwości - intencją władzy jest przesunięcie tego terminu. Choć istotnie- brak na
dzień dzisiejszy legislacyjnego potwierdzenia tego odroczenia jest bardzo „nie w
porządku”.
Ustawa o świadczeniach – spora rewolucja Po istnej awanturze politycznej, jaka wybuchła na Pomorzu, kiedy to 200 placówek
specjalistycznych nie dostało kontraktu w ramach AOS, rząd zaproponował doposażenie
dyrektorów oddziałów NFZ w prawo do przedłużania obecnie realizowanych umów (na
LEGISLACJA 2013
AUTONOMIA-DENT.PL
4
okres nie dłuższy niż do końca 2015 r.). A wszystko to z obawy, że rozdźwięk pomiędzy
nakładami a zwiększoną konkurencją na rynku świadczeń, spowoduje podobne
perturbacje w innych oddziałach NFZ.
Do tego ustawa niby próbuje doprecyzować pojęcia "ciągłości" i "kompleksowości" - tak
ważne w ocenie ofert. Próbuje, bo wskutek chaosu pojęciowego, hodowanego przez lata
w ustawie o świadczeniach, próba ta wystawiona jest na spore ryzyko. A precyzja
zapisów będzie tu wyjątkowo ważna, gdyż na tej podstawie już wykonujący kontrakt
mają uzyskiwać w ocenie ofert dodatkowe punkty.
Ostatecznie w ustawie dyrektorzy uzyskali prawo przedłużenia umów do końca 2014 r .
Wersja ustawy, która trafiła do Sejmu zawierała jeszcze jeden niekorzystny zapis- o
zniesieniu obowiązku powiadamiania świadczeniodawcy o planowanej kontroli. Na
szczęście dzięki posłom z Komisji Zdrowia przepis ten został wykreślony z projektu na
etapie prac w komisji. I jak tu nie kochać Wybrańców Narodu?
Zarządzenie Prezesa NFZ w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów o
udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju leczenie stomatologiczne. To bardzo ważne zarządzenie z kilku względów. Po pierwsze zawiera katalog świadczeń
przepisany co prawda z rozporządzenia koszykowego, ale z dopisaną wyceną punktową
każdej procedury. Nie spodziewaliśmy się tu żadnych nowinek i dobrze, że ich nie ma. Zarządzenie też wyznacza wielkość etatu przeliczeniowego. Na szczęście zostawia
dyrektorom oddziałów wolną rękę w samodzielnym określeniu tego etatu. No i chyba najważniejsze- zarządzenie w załącznikach 3 i 4 definiuje parametry z zakresu
kwalifikacji , sprzętu i harmonogramu, które będą obowiązkowe (to znów przepisuje z
rozporządzenia) oraz rankingowane dodatkowo. I tu zaczyna się szeroka jak Wisła dyskusja. Komisja Stomatologiczna NRL zgłosiła szereg
postulatów idących w skrócie mówiąc w kierunku podniesienia wartości lekarza
pracującego w typowym gabinecie jedno lub dwustanowiskowym. Zaproponowano
punktację za posiadanie 1 stopnia specjalizacji i odniesienie liczby dodatkowych
popołudniówek do liczby pełnych realizowanych etatów. Na stronie WWW.autonomiadent.pl są szczegółowe zapisy kolejnych etapów tych negocjacji. Dość powiedzieć, że w
ogólnym zarysie NFZ zgodził się z większością ważnych dla nas postulatów, co znalazło
odzwierciedlenie w ogłoszonym tekście tego zarządzenia, które podpisane zostało 12
grudnia.
Zarządzenie Prezesa NFZ ws kryteriów oceny ofert
Na dzień 30 grudnia cały czas w trakcie konsultacji projektu. Omawiane powyżej
Zarządzenie definiuje część parametrów, które będą dodatkowo oceniane. To zarządzenie
zaś przydaje tym parametrom punkty. Rzecz szalenie ważna- typowy przykład sytuacji
kiedy diabeł tkwi w szczegółach. NIL wniosła tam sporo uwag (głównie
stomatologicznych) i zostawmy podsumowanie tego zarządzenia do czasu jego
ostatecznego ogłoszenia. Wszystko wskazuje na to, że dotychczasowi świadczeniodawcy otrzymywać będą od
najbliższego konkursu 5 pkt do oceny oferty (na ok 100 możliwych) z tytułu kontynuacji
kontraktu (ciągłość)
LEGISLACJA 2013
AUTONOMIA-DENT.PL
5
Z wokandy
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 15 października 2013 r. – kara przewidziana w
nieobowiązującej już ustawie o odpadach za nieterminowe przekazywanie zestawień do
Urzedów Marszałkowskich – kara niebagatelna bo wynosząca 10 tys zł została uznana
przez TK za niezgodną z Konstytucją. Na tej podstawie wszyscy ukarani tą karą mogą
dochodzić teraz jej zwrotu. Sprawa o kapitalnym znaczeniu. Pokazuje, że nie należy się
poddawać- tu całość oparła się o determinację jednego z łódzkich przedsiębiorców, który
złożył skargę do sądu administracyjnego a sąd zadał pytanie prawne Trybunałowi
Szczególnie osobisty komentarz autora:
Skoro zamykamy w pewnym sensie rok, to pora chyba na życzenia:
Wszystkim, którzy dotrwali do końca lektury tego kalendarium, Autor życzy
nieustającego zdrowia , tak potrzebnego w mężnym przyjmowaniu na siebie
wszelakich skutków z opisanych wyżej aktów prawnych płynących. Andrzej Cisło Pierwsza część artykułu jest oparta na publikacji udostępnionej przez autora redakcji infodent24.pl
na potrzeby magazynu kolportowanego podczas targów CEDE’13
LEGISLACJA 2013
AUTONOMIA-DENT.PL
6