01-06-2012 Czyny nieuczciwej konkurencji i jej zwalczanie w

Czyny nieuczciwej konkurencji i jej zwalczanie
w obrocie gospodarczym
Czyn nieuczciwej konkurencji stanowi działanie sprzeczne z prawem
lub dobrymi obyczajami, jeŜeli zagraŜa lub narusza interes innego
przedsiębiorcy lub klienta. PowyŜszą definicję szczegółowo rozwija
w polskim ustawodawstwie ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 roku
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą zobowiązani są do przestrzegania
reguł uczciwości i poszanowania interesów swoich konkurentów jak i klientów.
Czyny nieuczciwej konkurencji
Zgodnie z art. 3 ww. ustawy czynami nieuczciwej
konkurencji są w szczególności:
- wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa,
- fałszywe lub oszukańcze oznaczenie miejsca
pochodzenia towarów lub usług,
- wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług,
- naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa,
- nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy,
- naśladownictwo produktów,
- pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie produktów lub usług,
- utrudnianie dostępu do rynku,
- przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną,
- nieuczciwa lub zakazana reklama,
- organizowanie systemu sprzedaży lawinowej oraz
- prowadzenie lub organizowanie działalności w systemie konsorcyjnym.
Wyżej wymienione czyny konkurencji zostały wymienione w ustawie jedynie
przykładowo, gdyż zakres czynów, jakie zachodzą w praktyce obrotu gospodarczego
jest zbyt szeroki i niemożliwym byłoby stworzenie stricte zamkniętego katalogu, a
kwestię uznania danego czynu za niedozwolony każdorazowo rozstrzyga w praktyce
sąd.
Aby doszło do popełnienia czynu nieuczciwej konkurencji, niezbędne jest
kumulatywne spełnienie następujących przesłanek:
1. działanie przedsiębiorcy poddane ocenie musi zostać podjęte w związku z
działalnością gospodarczą,
2. czyn ten musi być sprzeczny z prawem lub dobrymi obyczajami,
3. działanie to musi zagrażać lub naruszać interes innego przedsiębiorcy lub klienta.
Przedsiębiorca może dopuścić się czynu nieuczciwej konkurencji także wtedy, gdy
działa w innej dziedzinie niż konkurent. Oznacza to, że nawet jeśli nie ma między
przedsiębiorcami dosłownie rozumianej konkurencyjności, to np. posługiwanie się
przez jednego z nich podobnym znakiem towarowym czy też podobnym oznaczeniem
firmy może się wiązać z nieuczciwym wykorzystywaniem renomy drugiego
przedsiębiorcy czy naruszać inne jego interesy.
Ochrona oznaczenia firmy
W praktyce najwięcej problemów stwarzają kwestie związane z oznaczeniem
firmy pod jaką funkcjonuje przedsiębiorca.
Zgodnie z art. 5 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oznaczenie
przedsiębiorstwa nie może wprowadzać w błąd co do jego tożsamości z innym
przedsiębiorstwem, które wcześniej używało podobnego oznaczenia.
Jeżeli jednak do błędu takiego dochodzi, przedsiębiorca zobowiązany jest do podjęcia
działań zapobiegających, poprzez w szczególności wprowadzeniu zmian w oznaczeniu
nazwy firmy lub też ograniczenia zakresu terytorialnego używania oznaczenia.
Powyższy przepis chroni zarówno nazwę spółek handlowych, jak również oznaczenia
przedsiębiorcy, prowadzącego indywidualną działalność gospodarczą (choćby w
nazwie działalności wskazywał jedynie imię i nazwisko).
Ochrona przysługuje w sytuacji, kiedy wprowadzenie w błąd musi być realne i
prawdopodobne, a nie tylko czysto hipotetyczne. Zaistnienie tychże przesłanek i ich
stwierdzenie należy każdorazowo do sądu rozpoznającego sprawę.
Zgodnie z tezą Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2003 roku (sygn. akt IV
CKN 1782/2000) z ochrony przewidzianej art. 5 ustawy o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji korzystają jedynie oznaczenia tych przedsiębiorstw,
które faktycznie funkcjonują w obrocie, a nie te, które są tylko
formalnie zarejestrowane w rejestrach czy ewidencji działalności
gospodarczej.
Przepis art. 5 udziela ochrony przedsiębiorcy, który zgodnie z prawem pierwszy
rozpoczął używanie na danym rynku oznaczenia indywidualizującego
przedsiębiorstwo. Dosłowne rozumienie tej przesłanki potwierdził Sąd Najwyższy,
wskazując, że pierwszeństwo używania nazwy stanowi wyłączne kryterium
rozstrzygania w przedmiocie kolizji oznaczeń na podstawie tego przepisu (wyrok
Sądu Najwyższego z 7 marca 1997 roku, sygn. akt II CKN 70/96).
Sankcje
Przepis art. 18 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji przewiduje sankcje
cywilnoprawne, których zastosowania może żądać przedsiębiorca, którego interes
został zagrożony lub naruszony, a mianowicie może on żądać:
- zaniechania niedozwolonych działań;
- usunięcia ich skutków;
- złożenia oświadczenia woli odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie;
- naprawienia szkody na zasadach ogólnych przewidzianych w kodeksie cywilnym;
- wydania bezpodstawnych korzyści, na zasadach ogólnych przewidzianych w
kodeksie cywilnym;
- zasądzenia przez sąd odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny
związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochrony dziedzictwa kulturowego- jeżeli
czyn był zawiniony;
Szczególnym uprawnieniem sądu, w przypadku wyrobów, towarów, ich opakowań,
materiałach reklamowych, bezpośrednio związanych z popełnieniem czynu
nieuczciwej konkurencji – jest moŜliwość orzeczenia o ich zniszczeniu lub
zaliczeniu na poczet odszkodowania.
Legitymację do wystąpienia z roszczeniem posiada każdy przedsiębiorca, którego
interes został naruszony lub zagrożony czynem nieuczciwej konkurencji.
W jego imieniu, zgodnie z art. 19 pkt 1 ust 2 ustawy może wystąpić również krajowa
lub regionalna organizacja, której celem statutowym jest ochrona interesów
przedsiębiorców.
Przedsiębiorca składający pozew do sądu powinien wskazać konkretną postać
naruszenia lub ewentualnego zagrożenia oraz szczegółowo określić żądaną sankcję.
Zgodnie z art. 17 pkt 43 kodeksu postępowania cywilnego sądem właściwym dla
rozpoznawania tychże spraw jest właściwy sąd okręgowy.
Warto pamiętać, iż roszczenia z tytułu czynów nieuczciwej konkurencji ulegają
przedawnieniu z upływem trzech lat, a bieg przedawnienia rozpoczyna się oddzielnie
co do każdego naruszenia z osobna.
Małgorzata Stawicka, Kancelaria Prawna ARKANA
Czytaj więcej na Wieszjak.pl: http://firma.wieszjak.pl/prawokonkurencji/307318,2,Czyny-nieuczciwej-konkurencji-i-jej-zwalczanie-w-obrociegospodarczym.html#ixzz1y88Yk49l
Autor: Kancelaria Prawna ARKANA