Rozliczenie podatkowe dochodów z tytułu umowy o pracę

Rozliczenie podatkowe dochodów z tytułu umowy o pracę osiąganych w Polsce i za granicą
Wpisany przez Anna Drabik
Jak optymalnie rozliczyć te dochody w zeznaniu podatkowym za rok 2008?
Oddelegowanie pracownika do pracy za granicę stało się powszechną praktyką w
polskich firmach. Rozliczenie się z dochodu uzyskiwanego w dwóch krajach w ciągu
tego samego roku podatkowego oznacza konieczność rozliczenia się z podatków w obu
tych państwach. Aby właściwie rozliczyć się z fiskusem warto dokładnie zapoznać się z
przysługującymi ulgami i zwolnieniami.
Ulga abolicyjna
Od 6 sierpnia 2008 r. obowiązuje ustawa, która wprowadziła znaczącą ulgę podatkową dla osób
osiągających dochody zagraniczne opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych
(dalej: UPIT). Głównym celem tej preferencji jest zrównanie sytuacji podatkowej wszystkich
Polaków uzyskujących dochody za granicą.
Zasady opodatkowania dochodów z zagranicy regulują umowy o unikaniu podwójnego
opodatkowania podpisane z poszczególnymi krajami. Przepisy te są nadrzędne w stosunku do
polskiego systemu podatkowego. Do dochodów uzyskanych za granicą mają zastosowanie
dwie metody obliczania podatku:
1 / 10
Rozliczenie podatkowe dochodów z tytułu umowy o pracę osiąganych w Polsce i za granicą
Wpisany przez Anna Drabik
- metoda wyłączenia z progresją, wg której w Polsce zwalnia się z opodatkowania dochód
osiągnięty w drugim państwie; jednak dla ustalenia podatku należnego od dochodu
osiągniętego w Polsce stosuje się stopę podatku obliczoną dla całego dochodu, tj. łącznie z
dochodem osiągniętym w drugim państwie,
- metoda proporcjonalnego odliczenia, zgodnie z którą podatek zapłacony od dochodu
osiągniętego z tytułu pracy świadczonej za granicą jest zaliczany na poczet podatku należnego
w kraju rezydencji podatkowej, obliczonego od całości dochodów w takiej proporcji, w jakiej
dochód ze źródeł zagranicznych pozostaje w stosunku do całości dochodu podatnika.
Metoda wyłączenia z progresją jest korzystniejsza dla podatników, z uwagi na fakt, iż w sytuacji,
gdy nie osiągnęli w trakcie roku podatkowego dochodów opodatkowanych wg skali podatkowej
w Polsce, wówczas nie muszą dochodów zagranicznych zgłaszać w Rzeczpospolitej do
opodatkowania. Dochód uzyskany za granicą jest zwolniony od podatku w Polsce, przy czym
jest on jednak brany pod uwagę przy obliczaniu stawki podatkowej dla dochodów osiągniętych
w naszym kraju. W związku z powyższym powstaje problem nierówności traktowania
podatników pracujących za granicą. Odpowiedzią rządu jest ustawa abolicyjna, która tę
nierówność eliminuje.
Polska podpisała niekorzystne umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania m.in. z Australią,
Austrią, Belgią, Chile, Danią, Egiptem, Finlandią, Holandią, Islandią, Malezją, Rosją, Stanami
Zjednoczonymi itd.
Ulga abolicyjna pozwala na odliczenie od podatku (po uprzednim odliczeniu składki na
ubezpieczenie zdrowotne) kwoty, którą podatnik jest obowiązany dopłacić w Polsce na
podstawie niekorzystnej metody zaliczenia proporcjonalnego. Odliczeniu podlega kwota
stanowiąca różnicę między podatkiem obliczonym zgodnie z metodą zaliczenia
proporcjonalnego (art. 27 ust. 9 albo 9a UPIT) a kwotą podatku obliczonego od tych dochodów,
2 / 10
Rozliczenie podatkowe dochodów z tytułu umowy o pracę osiąganych w Polsce i za granicą
Wpisany przez Anna Drabik
przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją (art. 27 ust. 8 UPIT).
Istotnym warunkiem ograniczającym w zastosowaniu ulgi jest fakt, iż dotyczy tylko tych osób,
które nie przeniosły swego miejsca zamieszkania (tzw. rezydencji podatkowej) za granicę tylko
deklarującym nadal stałe miejsce zamieszkania w Polsce lub przebywającym w Rzeczpospolitej
ponad 183 dni. Dzięki tej uldze podatnicy zapłacą taki podatek od swoich zagranicznych
dochodów, jakby obowiązywała ich korzystna metoda wyłączenia z progresją.
Pozostałe ulgi i zwolnienia
Podatnik osiągający dochody za granicą ma prawo do korzystania z ulg i zwolnień podatkowych
obowiązujących w Polsce. Przepisy podatkowe przewidują możliwość dokonywania odliczeń
zarówno od dochodu, jak i od podatku.
Od dochodu można odliczyć:
- darowizny na cele pożytku publicznego, kultu religijnego, na cele krwiodawstwa oraz na
działalność charytatywno-opiekuńczą dla kościelnych osób prawnych,
- wydatki na cele rehabilitacyjne,
- wydatki na internet wlokalu lub budynku będącym miejscem zamieszkania podatnika.
Od podatku można odliczyć:
- ulgę na dzieci,
- ulgę mieszkaniową.
3 / 10
Rozliczenie podatkowe dochodów z tytułu umowy o pracę osiąganych w Polsce i za granicą
Wpisany przez Anna Drabik
W swoim zeznaniu podatkowym można wskazać jedną organizację pożytku publicznego, na
której konto zostanie przelany 1% naliczonego podatku.
Odliczenie diet od dochodów osiągniętych za granicą
Za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w stosunku pracy, może
odliczyć od przychodu kwotę odpowiadającą 30% diety na każdy dzień pobytu za granicą
(zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 14 września 2005 r. Dz. U.
z 2005 r. Nr 186, poz. 1555). Korzystając z powyższego uprawnienia, w formularzu PIT należy
wpisać przychód pomniejszony o powyższe zwolnienie. Jest to tzw. kwota wolna od podatku.
Rozliczenia należy dokonać za każdy okres z osobna (np. jeżeli wynagrodzenie było wypłacane
miesięcznie, to w okresach miesięcznych). Od przychodu brutto należy odjąć 30%
przysługującej diety na każdy dzień pobytu w walucie, w jakiej wypłacane jest wynagrodzenie.
Uzyskaną kwotę przelicza się na PLN i dopiero od tak uzyskanego przychodu odejmuje się
przysługujące koszty uzyskania przychodu.
Preferencyjne rozliczenie z współmałżonkiem
Uprawnienie do wspólnego opodatkowania dochodów zostało przyznane małżonkom i osobom
samotnie wychowującym dzieci, które mają miejsce zamieszkania w innym niż Polska państwie
4 / 10
Rozliczenie podatkowe dochodów z tytułu umowy o pracę osiąganych w Polsce i za granicą
Wpisany przez Anna Drabik
członkowskim UE, EOG albo w Konfederacji Szwajcarskiej. Warunkiem jednak jest to, aby
przychody osiągnięte na terytorium Polski stanowiły łącznie co najmniej 75 proc. całkowitego
przychodu w danym roku podatkowym.
Ulga prorodzinna
Prawo do ulgi prorodzinnej zostało rozszerzone na rodziców, których dzieci ze względu na
orzeczoną całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji
pobierają dodatek pielęgnacyjny. Ulga obejmuje także dzieci, które ze względu na naruszenia
sprawności organizmu, powstałe przed ukończeniem 18 lat lub w trakcie nauki w szkole albo w
szkole wyższej, a przed ukończeniem 25 roku życia oraz w trakcie studiów doktoranckich lub
aspirantury naukowej, okazały się całkowicie niezdolne do pracy i pobierają rentę socjalną.
Ponadto w zeznaniu PIT za rok 2008 podatnik może skorzystać z odliczenia od podatku ulgi na
dzieci studiujące za granicą.
Odliczenie składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne
Dotychczas polskie prawo nie pozwalało na odliczenia składek na ubezpieczenia społeczne
opłacane przez podmioty zagraniczne. W rozliczeniu za rok 2008 podatnik po raz pierwszy
może odliczyć od dochodu składki zapłacone na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne oraz
składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne w państwie członkowskim Unii Europejskiej
lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo
5 / 10
Rozliczenie podatkowe dochodów z tytułu umowy o pracę osiąganych w Polsce i za granicą
Wpisany przez Anna Drabik
w Konfederacji Szwajcarskiej (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 listopada 2007 r.
sygn. akt 18/06).
Osoby dobrowolnie opłacające składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne
również mają prawo do ich odliczenia, tak samo jak podatnicy podlegający ubezpieczeniom
obowiązkowym.
Urzędy skarbowe wskazują, że odliczeniu od dochodu podlegają składki opłacane
obowiązkowo oraz składki opłacane dobrowolnie. Przykładowo Urząd Skarbowy Łódź-Widzew
w interpretacji indywidualnej z dnia 2 marca 2007 r., sygn. IX-005/24/Z/K/07 uznał, że (...)
składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, o których mowa w ustawie z dnia 13
października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych dobrowolnie opłacone (...) podlegają odliczeniu od dochodu w danym roku podatkowym, w którym został poniesiony
wydatek.
Warunkiem jest jednak posiadanie dowodów wpłaty.
Zgodnie z art.7 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych (Dz. U. Nr 210, poz.2135 ze zm.) prawo do dobrowolnego objęcia ubezpieczeniami
emerytalnym i rentowym przysługuje m.in. obywatelom polskim wykonującym pracę za granicą
w podmiotach zagranicznych.
Art. 27b ust. 1 pkt 1 UPIT nie uzależnia możliwości odliczania składek na ubezpieczenie
zdrowotne od tego czy są to składki opłacone obowiązkowo czy też dobrowolnie. Składki
zdrowotne opłacane na podstawie umowy dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego zawartej
z Narodowym Funduszem Zdrowia, w granicach limitu 7,75% podstawy wymiaru składek
podlegają odliczeniu od podatku. Potwierdza to interpretacja indywidualna Trzeciego Urzędu
6 / 10
Rozliczenie podatkowe dochodów z tytułu umowy o pracę osiąganych w Polsce i za granicą
Wpisany przez Anna Drabik
Skarbowego w Gdańsku, z dnia 27 kwietnia 2007 r., sygn. DF/415-39729/07/FD (...) jeżeli
objęcie osoby fizycznej ubezpieczeniem zdrowotnym, jak również określenie wysokości składki
nastąpiło zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych, odliczeniu od podatku podlegają składki faktycznie zapłacone w danym roku
podatkowym do wysokości 7,75%
podstawy wymiaru tych składek.
Koszty uzyskania przychodów
Zgodnie z art. 22 pkt 2 UPIT, z tytułu stosunku pracy podatnik jest uprawniony do odliczenia
kosztów uzyskania przychodów za rok podatkowy 2008 w kwocie 1 335,00 zł, jeżeli miejsce
pracy znajduje się w tej samej miejscowości, co miejsce zamieszkania. W przypadku, gdy
miejsce pracy jest położone poza miejscem zamieszkania, koszty uzyskania przychodu
wynoszą łącznie nie więcej niż 1 668,72 zł.
Koszty nie mogą przekroczyć łącznie 2 502,56 zł za rok podatkowy w przypadku, gdy podatnik
uzyskuje przychody równocześnie z tytułu więcej niż jednego stosunku pracy, a miejsce stałego
lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się
zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę.
Powyższe przepisy stosuje się odpowiednio do okresu świadczenia pracy za granicą. Koszty
poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego
przez NBP z dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.
7 / 10
Rozliczenie podatkowe dochodów z tytułu umowy o pracę osiąganych w Polsce i za granicą
Wpisany przez Anna Drabik
Dokumenty potwierdzające osiągnięcie przychodu za granicą
W obowiązujących przepisach nie zostało określone, jakimi dokumentami podatnik potwierdza
przychody osiągnięte poza terytorium RP. W takim przypadku należy odnieść się do definicji
dowodu z Ordynacji podatkowej (dalej: OP). Zgodnie z art. 180 § 1 OP, dowodem jest
wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.
Natomiast art. 181 OP stanowi, że dowodami w postępowaniu podatkowym mogą być m.in.:
deklaracje złożone przez stronę, zeznania świadków, opinie biegłych, materiały, informacje
podatkowe oraz inne dokumenty zgromadzone w toku czynności sprawdzających lub kontroli
podatkowej.
Składając zeznanie podatkowe za rok 2008 podatnik nie ma obowiązku dołączenia
dokumentów potwierdzających uzyskane przychody. W razie wezwania przez Urząd Skarbowy
podatnik musi udowodnić poprawność złożonego zeznania podatkowego i poprzeć to
odpowiednią dokumentacją. Takimi dokumentami mogą być m.in. zaświadczenie od
pracodawcy, miesięczne informacje o wysokości pobranych zaliczek.
Jak przeliczyć wynagrodzenie w walutach obcych?
8 / 10
Rozliczenie podatkowe dochodów z tytułu umowy o pracę osiąganych w Polsce i za granicą
Wpisany przez Anna Drabik
Przychody uzyskane w walucie obcej przelicza się na PLN według kursu średniego waluty obcej
z dnia otrzymania lub pozostawienia do dyspozycji przychodów, ogłaszanych przez bank, z
którego usług korzystał podatnik.
Jeżeli podatnik nie korzysta z usług banku lub jeżeli bank, z którego usług korzysta podatnik
stosuje różne kursy walut obcych i nie jest możliwe zastosowanie kursu kupna lub bank nie
ogłasza kursu walut, do przeliczenia przychodu uzyskanego przez podatnika na złote stosuje
się kurs średni walut obcych ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia
roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.
Formularze
Informacje o wysokości dochodów z zagranicy i zapłaconym podatku w roku podatkowym
należy wykazać w formularzu PIT/ZG będącym załącznikiem do formularza głównego, którym
może być: PIT-36, PIT-36L, PIT-38, PIT-39. W załączniku PIT/ZG należy ująć cały podatek
zapłacony za granicą. Ulgę abolicyjną wykazuje się w formularzu PIT/0.
Podatnik pracujący za granicą ma kilka możliwości złożenia zeznania rocznego:
- bezpośrednio w urzędzie skarbowym;
- pocztą (list zwykły - decyduje data wpływu do urzędu, list polecony - decyduje data
nadaniaw placówce Poczty Polskiej);
9 / 10
Rozliczenie podatkowe dochodów z tytułu umowy o pracę osiąganych w Polsce i za granicą
Wpisany przez Anna Drabik
Korzystając z wysyłki listem poleconym swojego rocznego zeznania podatnik powinien
pamiętać, że taka wysyłka dokonana z zagranicy jest traktowana jak wysyłka listem zwykłym,
gdyż liczy się data wpływu do urzędu skarbowego;
- w polskim urzędzie konsularnym;
- drogą elektroniczną przy wykorzystaniu podpisu elektronicznego .
10 / 10