PCBY_201610_tech wiertnik aktual

INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE
TECHNIK WIERTNIK kod 311707
Zakres tematyczny informacji
1)
Zadania zawodowe oraz profil kompetencyjny
2)
Sytuacja na rynku pracy
3)
Prognozy i plany zatrudnienia. Oczekiwania pracodawców
4)
Kształcenie w zawodzie
5)
Doskonalenie w zawodzie
6)
Informacje dodatkowe. Literatura
7)
Możliwości i warunki zatrudnienia w zawodzie w krajach Unii
Europejskiej
ANEKS.
Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Bydgoszczy,
Aktualizacja: Bydgoszcz, październik 2016 r.
1
1)
Zadania zawodowe oraz profil kompetencyjny
Zawód technik wiertnik (kod 311707) to jeden z 2443 zawodów ujętych w obowiązującej od 1
stycznia 2015 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (Dz. U. 2014, Poz.
1145 z późn. zm.). W poprzedniej klasyfikacji obowiązującej w okresie od 1 lipca 2010 r. do 31
grudnia 2014 r. zawód ten miał tą samą nazwę oraz kod.
Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik wiertnik, powinien być przygotowany do
wykonywania następujących zadań1:
-
wykonywania prac związanych z montażem i demontażem urządzeń wiertniczych;
nadzorowania prac montażowych i demontażowych;
dobierania narzędzi i osprzętu do wykonywania prac wiertniczych;
organizowania i prowadzenia procesu wiercenia.
PROFIL KOMPETENCYJNY2 dla grupy Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych (grupa
duża3 31)
Kompetencje to cechy/dyspozycje osoby, w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw, pozwalające
realizować zadania zawodowe na wymaganym poziomie/efekty. Kompetencje są obserwowalne i
mierzalne dzięki temu, że przejawiają się w zachowaniu. Podlegają procesowi uczenia się, są
dynamiczne, zmienne w czasie, rozwijają się w ramach zdobywanego doświadczenia. Pozwalają
określić, w jakich zadaniach, na jakim stanowisku, przyszły pracownik będzie mógł efektywnie
wykorzystać swój potencjał. Tempo ich rozwoju zależy od zmiennych zewnętrznych (otoczenia)
oraz względnie trwałych dyspozycji (osobowość, inteligencja).4 Są uniwersalne (transferowalne),
wykorzystywane w różnych zadaniach i różnych obszarach funkcjonowania.
Dla grupy Średni personel nauk fizycznych, matematycznych i technicznych określono
4 kompetencje, tj.:
Kompetencja 1 – Sprawność motoryczna: wykonywanie złożonych ruchów dokładnie, szybko i
w zmiennych warunkach, w celu realizacji zadań. Na sprawność motoryczną wpływają: zdolności
kondycyjne (siła, szybkość, moc, wytrzymałość, gibkość) oraz koordynacyjna (dostosowanie ruchu,
różnicowanie ruchu, zdolności utrzymywania równowagi, szybkiej reakcji, orientacji, sprzężenia
ruchów, rytmizacji).
Kompetencja 2 – Sumienność w dążeniu do rezultatów: rozumiana jako wysoka efektywność
realizacji zadań w ściśle określonym terminie z należytą starannością, uwzględniającą własne
kompetencje i możliwości. Determinacja w działaniu i osiąganie zakładanych rezultatów przez
utrzymanie odpowiedniego tempa oraz jakości pracy, nawet w obliczu trudności.
Kompetencja 3 – Zdolności analityczne i podejmowanie decyzji: to rozumienie złożonych
sytuacji relacji zachodzących
pomiędzy różnymi elementami. Analizowanie informacji
i danych, dostrzeganie zależności, wyciągania na ich podstawie wniosków i podejmowanie trafnych
decyzji.
1
http://www.koweziu.edu.pl/pp_zawod.php?nr_zawodu=311707 – podstawa programowa dla zawodu technik wiertnik
NBK Narzędzie do badania kompetencji. Podręcznik dla doradców zawodowych, Warszawa 2014 r.
3
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014r. w sprawie klasyfikacji zawodów i
specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania, DZ.U. z 2014r. poz.1145
4
Jurek P., Analiza wybranych metod oceny kompetencji zawodowych, artykuł w książce pod red. A. Witkowski, T.
Listwan, Kompetencje a sukces zarządzania organizacją, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2008
2
2
Kompetencja 4 – Obsługa komputera z wykorzystaniem Internetu: to korzystanie
z dostępnych urządzeń technicznych (np. komputerów, drukarek, skanerów) i aplikacji
komputerowych do usprawnienia realizacji zadań. Swobodne przeglądanie stron internetowych w
celu szybkiego dotarcia do informacji przydatnych ze względu na wykonywane obowiązki.
Skuteczne wyszukiwanie w sieci potrzebnych wiadomości, formułowanie poleceń wyszukiwania w
taki sposób, aby zapewniały szybkie dotarcie do źródeł na odpowiednim poziomie merytorycznym,
bez konieczności sprawdzania przypadkowych rezultatów wyszukiwania.
Zestaw kompetencji może się różnić od podanych wyżej kompetencji, w zależności od wymagań
pracodawcy w konkretnym zawodzie i na konkretnym stanowisku. Zróżnicowane będzie również
natężenie każdej z kompetencji.
Kto i w jaki sposób może wiedzę o naszych kompetencjach można wykorzystać?
Odpowiedź jest prosta My Sami oraz pracodawca. Coraz więcej pracodawców wykorzystuje analizę
kompetencyjną w procesie rekrutacji. W niektórych firmach dodatkowo jest ona wykorzystywana
podczas: okresowej oceny pracowników - jako narzędzie do oceny efektywności pracy; ustalania
indywidualnych planów rozwoju - dostarcza informacji, jakie właściwości predysponują do np.
awansów. Jest również źródłem informacji odnośnie obecnych i przyszłych potrzeb szkoleniowych.
Jeśli stwierdzimy, że nie posiadamy dostatecznej wiedzy i umiejętności, które są wymagane przez
pracodawców warto zatem zastanowić się nad skorzystaniem z różnych form działań rozwojowych
(szkolenia, wsparcie innych, literatura, uczestniczenie w coachingu, itp.).
2)
Sytuacja na rynku pracy5
W I pół. 2016 r. w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko-pomorskiego nie
odnotowano danych statystycznych dla zawodu technik wiertnik.
W analizowanym okresie, w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko-pomorskiego,
odnotowano jednostkowe rejestracje osób z zawodem technik wiertnik (w 2015,2014 i 2013 r. po 1
osobie i po 2 osoby w latach 2011 i 2010. W ciągu sześciu lat zgłoszono jedną ofertę pracy
(w 2012 r.).
Dane statystyczne dotyczące zawodu technik wiertnik umieszczono w aneksie.
3)
Prognozy i plany zatrudnienia. Oczekiwania pracodawców
W analizowanym okresie w latach: 2010-2014 ani jeden spośród uczestniczących w badaniach
pracodawców (podmiotów) nie był zainteresowany zatrudnieniem pracownika z kwalifikacjami dla
zawodu technik wiertnik.
Zapotrzebowania na pracowników legitymujących się zawodem technik wiertnik nie wykazano
również w perspektywicznym zapotrzebowaniu na zawody do 2018 roku.
W celu dodatkowego rozpoznania szans na zatrudnienie w zawodzie technik wiertnik
przeanalizowano oferty internetowe6 (stan na dzień 06.04.2016 r.) pod kątem zapotrzebowania na
5
„Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w województwie kujawsko-pomorskim w poszczególnych
latach dostępny jest na stronie: http://wup.torun.pl/urzad/publikacje/publikacje-dotyczace-rynku-pracy/
6
Portale internetowe: www.pracuj.pl, www.infopraca.pl, www.praca.pl, http://gazetapraca.pl/0,0.html
http://openwork.pl/
3
,
pracowników z branży wiertniczej. Znaleziono 8 ofert pracy (głównie z województw : warmińskomazurskiego, mazowieckiego, zachodnio-pomorskiego).
Najczęstsze wymagania pracodawców to:
wykształcenie zasadnicze zawodowe, techniczne,
doświadczenie w obsłudze wiertnicy,
umiejętność czytania rysunku technicznego.
4)
Kształcenie w zawodzie
Podstawa prawna w kształceniu
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 roku w sprawie klasyfikacji
zawodów szkolnictwa zawodowej (Dz. U. Nr 0 z 2012, poz. 7) określa, że zawód technik wiertnik
można zdobyć w czteroletnim technikum, 2 letnim studium policealnym oraz na kwalifikacyjnych
kursach zawodowych w zakresie kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie.
Jak wynika z danych Systemu Informacji Oświatowej7 (stan na dzień 21.10.2016) w województwie
kujawsko – pomorskim brak jest szkół kształcących w zawodzie technik wiertnik. Tym samym nie
ma uczniów i absolwentów w tym zawodzie.
5)
Doskonalenie w zawodzie
Aktualne informacje dostępne są na stronie Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Toruniu, w zakładce
Rejestr Instytucji Szkolących, a następnie w Obszarach Szkoleniowych.
http://wup.torun.pl/urzad/rejestr-instytucji-szkoleniowych/
6)
Informacje dodatkowe. Literatura
POMOCNE ADRESY
www.psz.praca.gov.pl – Wortal Publicznych Służb Zatrudnienia zawiera szereg informacji
dotyczących różnego rodzaju zawodów, w tym także zawodów informatycznych. Można znaleźć
opisy zawodów (w zakładce Publikacje znajduje się np. Przewodnik po Zawodach), informacje o
ofertach pracy w urzędach pracy, standardy kwalifikacyjne i inne.
http://wup.torun.pl – strona Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Toruniu
http://tujestpraca.eu – Portal poświęcony zagadnieniom związanym z poszukiwaniem zatrudnienia,
serwis prowadzony jest przez urzędy pracy województwa kujawsko-pomorskiego.
Portale internetowe
Aleksander Wyra, Gabriela Poloczek „Prowadzenie prac wiertniczych różnymi technikami wiertniczymi”
http://naftowka.pl/zsp4/media/pomoce/wiertnik/rodzaje_wiercen.pdf,
http://www.brzozowa5.edu.pl/dla-kandydatow/techikum-ksztaltowania-srodowiska/geoenergetyka/
AP Edukacja http://www.apedukacja.pl/technik-wiertnik,1311.html
Naftówka.pl http://www.naftowka.pl/wp/?page_id=559
7
Dane z Systemu Informacji Oświatowej: http://sio.men.gov.pl/index.php/rspo
4
www.szkolnictwo.pl http://www.szkolnictwo.pl/szukaj,technik_wiertnik.
KSIĄŻKI
Antoni Białaczowski „Wiertnictwo i górnictwo z zasadami BHP dla geologów” Warszawa, 1978 r.,
Jan Cząstka „Zarys wiertnictwa wydobywania ropy naftowej oraz gazu ziemnego” ŚLĄSK,
Katowice 1972,
Andrzej Gonet, Stanisław Stryczek, Mirosław Rzyczniak „Projektowanie otworów wiertniczych”
Kraków 2004 r.,
Ludwik Szostak „Wiertnictwo” Warszawa 1989 r.,
Karol Wojnar „Wiertnictwo : technika i technologia” Kraków 1997 r.
Opracował: Adam Mickiewicz – doradca zawodowy
Akceptowała: Elżbieta Słowińska – kierownik CIiPKZ w Bydgoszczy
WUP w Toruniu, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Bydgoszczy.
7)
Możliwości i warunki zatrudnienia w zawodzie w krajach Unii Europejskiej
Technik wiertnik
1.
Dostęp do rynków pracy krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG).
W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ
pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć
pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego
państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i
obowiązki jak pracownicy lokalni.
2. Informacja dla osób poszukujących pracy w zawodzie technik wiertnik w krajach EOG:
Osoba chcąca podjąć pracę jako technik wiertnik w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy
zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i
doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może
się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie
regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód technik wiertnik jest regulowany należy skorzystać z
wyszukiwarki na portalu „Twoja Europa” prowadzonym przez Komisję Europejską:
http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?action=homepage
Obecnie w 4 krajach EOG zawód technik wiertnik jest regulowany, są to: Chorwacja, Polska,
Republika Czeska i Węgry.
W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby
uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych
utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points):
http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/contact/national_contact_points_en.htm
3. Zapotrzebowanie na osoby z zawodem technik wiertnik wg Europejskiego Portalu
Mobilności Zawodowej http://eures.europa.eu
Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla operatorów urządzeń wiertniczych i
wydobywczych ropy, gazu i innych surowców zostało zgłoszonych 168 ofert pracy z 15 krajów
5
EOG. Najwięcej ofert pracy w tym zawodzie znajduje się w Niemczech (82 oferty), Republice
Czeskiej (21 ofert), Francji (16 ofert) i Finlandii (11 ofert) - dane wg stanu na dzień 19.05.2016 r.
Technik wiertnik prowadzi prace wiertnicze w celu wykrycia bogactw mineralnych: ropy naftowej,
gazu, węgla, surowców mineralnych, wody pitnej, pozyskania danych do prac geologicznobadawczych; wykonuje otwory dla studni, pali, słupów, kotwi, odwodnień, otwory na potrzeby
górnictwa. Absolwent tego kierunku może być zatrudniony np. w zakładach prowadzących
wiercenia poszukiwawcze złóż surowców mineralnych, wykonujących odwierty eksploatacyjne
złóż ropy naftowej i gazu ziemnego, wykonujących studnie wiercone dla potrzeb gospodarstw
domowych, gospodarki komunalnej, a także w celu eksploatacji podziemnych wód mineralnych.
Ważnym wymogiem stawianym przez zagranicznych pracodawców jest komunikatywna znajomość
języka kraju zatrudnienia oraz posiadanie kilkuletniego doświadczenia na podobnym stanowisku.
Przykładowe stawki płacy brutto w zawodzie technik wiertnik w wybranych krajach: Francja 9,6110 €/godz., Austria 12,95 €/godz.
Opracowała:
Beata Baranowska
pośrednik pracy,
WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy OZ WUP w Bydgoszczy
6
ANEKS
SPIS TABEL
Tabela 1. Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy w zawodzie technik wiertnik w latach:
2010-2015
Tabela 2. Liczba pracodawców z województwa kujawsko-pomorskiego planujących zatrudnienie i
zwolnienia w zawodzie technik wiertnik w latach 2010-2014.
7
Tabela 1. Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy w zawodzie technik wiertnik w latach:
2010-2015
Bezrobotni
według
stanu na
koniec
okresu
Bezrobotni
Osoby do
zarejestrowani 12 miesięcy
w ciągu
od dnia
okresu
ukończenia
nauki w
ciągu
okresu
ogółem
Lata
2015
2014
2013
2012
2011
2010
1
0
1
1
1
0
2
2
0
1
1
1
1
1
0
0
0
0
Osoby do 12
Wolne
Wolne
liczba
kandydatów
miesięcy od
miejsca
miejsca
dnia
pracy i
pracy i
/1 ofertę
ukończenia
miejsca
miejsca
pracy
nauki na
aktywizacji aktywizacji
koniec
zawodowej zawodowej
okresu
zgłoszone
na koniec
w ciągu
okresu
okresu
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Tabela 2. Liczba pracodawców z województwa kujawsko-pomorskiego planujących zatrudnienie i
zwolnienia w zawodzie technik wiertnik w latach 2010-2014.
Liczba podmiotów deklarujących
2010 r.
2011 r.
2012 r.
2013 r.
2014 r.
Ogółem
N=2054
N=2049
N=2031
N=1874
N=445
N=8453
Zatrudnienie
0
0
0
0
0
0
Zwolnienie
0
0
0
0
0
0
0
0 0
0
0 0
0
Zatrudnienie w perspektywie do 2017 r.
Zatrudnienie w perspektywie do 2018 r.
8