D - Sąd Okręgowy

Sygn. akt II Ca 370/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 24 czerwca 2014 r.
Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze II Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:
PrzewodniczącySSO Wojciech Damaszko /spr/
SędziowieSSO Jadwiga Kwapiszewska, SSR del. do SO Tomasz Sproch
ProtokolantAgnieszka Lesicka
po rozpoznaniu w dniu 24 czerwca 2014 r. w Jeleniej Górze
na rozprawie
sprawy z powództwa K. S.
przeciwko (...) S.A. Oddziałowi w P. A. D. z siedzibą w W.
o zapłatę
na skutek apelacji strony pozwanej
od wyroku Sądu Rejonowego w Bolesławcu
z dnia 11 marca 2014 r., sygn. akt I C 347/13
I. apelację oddala;
II. zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 600 zł z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w instancji
odwoławczej.
Sygn. akt II Ca 370/14
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w Bolesławcu zaskarżonym wyrokiem z dnia 11 marca 2014 roku zasądził od pozwanego ubezpieczyciela
(...) SA Oddział w P.A. D. w W. na rzecz powoda K. S. kwotę 8.483,48 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 23
października 2013 roku oraz ustawowe odsetki od kwoty 10.000 zł za okres od 25 kwietnia do 10 maja 2013 roku;
umorzył postępowanie w zakresie ograniczonego powództwa co do kwoty 4.182,95 zł i zasądził od strony pozwanej na
rzecz powoda koszty procesu w wysokości 3.751 zł.
Powyższe rozstrzygnięcie poprzedziło ustalenie, że w dniu 2 maja 2012 roku podczas kolizji drogowej uszkodzeniu
uległ należący do K. S. samochód marki M. (...) o nr rej. (...). Sprawca wypadku ubezpieczony był w zakresie
odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) S.A. Oddział w P. A. D. z siedzibą w W.. Po
wypadku K. S. w celu ustalenia kosztów naprawy pojazdu zlecił wykonanie kosztorysu powypadkowego rzeczoznawcy
samochodowemu mgr inż. K. B.. W opinii rzeczoznawca określił koszt naprawy pojazdu na kwotę 12.629,74 zł, w
związku z czym powód wezwał ubezpieczyciela do wypłaty odszkodowania w takiej wysokości. W prowadzonym
postępowaniu likwidacyjnym (...) S.A. Oddział w P.A. D. z siedzibą w W. uznało swoją odpowiedzialność i ustaliło
koszt naprawy pojazdu na kwotę 4.182,95 zł którą wypłacono powodowi. W wyniku przeprowadzonego przed sądem
dowodu z opinii biegłego ustalono, że wartość samochodu K. S. w stanie nieuszkodzonym, wyliczona w (...) na
dzień sprzed powstania szkody czyli 2 maja 2012 roku wynosiła 32.600 zł brutto. Z kolei koszt przywrócenia
pojazdu do stanu sprzed powstania szkody obejmował kwotę 12.266,43 zł. Z tak ustalonych okoliczności Sąd
Rejonowy wyprowadził wniosek, że powództwo zasługuje na uwzględnienie. Wskazał, że zgodnie z art. 822 k.c. zakład
ubezpieczeń zobowiązany był do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom
trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której zostaje
zawarta umowa ubezpieczenia. Z kolei stosownie do treści art. 34 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach
obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych za
szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych z ubezpieczenia OC przysługuje odszkodowanie, jeżeli
posiadacz lub kierujący pojazdem są zobowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu
szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata lub zniszczenie mienia.
Wyjaśnił sąd, że w niniejszej sprawie spór ograniczał się do ustalenia wysokości szkody ponieważ okolicznościami
bezspornymi była kolizja z dnia 2 maja 2012 roku oraz odpowiedzialność strony pozwanej za skutki tego zdarzenia.
W tym zakresie Sąd pierwszej instancji oparł swoje rozstrzygnięcie w całości na wnioskach opinii biegłego sądowego
z dziedziny techniki samochodowej i wyceny pojazdów, mgr inż. K. L.. Ostatecznie biegły ten ustalił koszt naprawy
samochodu, wyliczony przy pomocy systemu (...) na kwotę 12.266,43 zł brutto i kwota ta była niższa od wartości
pojazdu przed szkodą, a zatem nie wystąpiła szkoda całkowita. Opinię biegłego, w tym również opinię uzupełniającą,
sąd ocenił jako logiczną i pełną, a zatem zasługującą na pełną aprobatę. W szczególności biegły wyjaśnił, że naprawa
poszycia błotnika tylnego prawego w przypadku korzystania z usług serwisu producenta, zostałaby zakwalifikowana do
wymiany, a całkowity koszt naprawy byłby znacznie wyższy. Ponieważ opinia biegłego miała charakter kategoryczny
Sąd Rejonowy nie przeprowadzał dowodu z kolejnej opinii biegłego tej samej specjalności. Z powyższych względów
powództwo w rozszerzonym zakresie podlegało uwzględnieniu. Z kolei rozstrzygnięcie o odsetkach oparte zostało
na treści art. 481 § 1 k.c. W zakresie ograniczonego roszczenia co do kwoty 4.182,95 zł postępowanie podlegało
umorzeniu. Na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., zasądzono od strony przegrywającej na rzecz powoda koszty procesu w
łącznej wysokości 3.751 zł.
Z rozstrzygnięciem tym nie zgodziła się strona pozwana zaskarżając wyrok w całości i zarzucając:
1. naruszenie prawa materialnego:
- art. 361 § 1 kc w zw. z art. 36 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych poprzez przyjęcie, że naprawienie
szkody jaką poniósł powód wymaga poniesienia kosztów w kwocie 12.266,43 zł oraz że koszty te mieszczą się w zakresie
odszkodowania i granicach adekwatnego związku przyczynowego,
- art. 805 § 2 kc przez uznanie, że obowiązek wypłaty określonego odszkodowania, o którym mowa w tym przepisie
oznacza zakres zgodny z żądaniem i oceną powoda,
- art. 8241 kc przez wydanie orzeczenia pozostającego w sprzeczności z jego treścią, z uwagi na przyznanie
odszkodowania w wartości wyższej od wartości szkody pozostającej w związku ze zdarzeniem, które ją spowodowało
powodujące tym samym bezpodstawne wzbogacenie poszkodowanego;
2. naruszenie prawa procesowego, tj.:
- art. 193 § 3 kpc przez przyjęcie do rozstrzygnięcia powództwa w zakresie rozszerzonym na rozprawie, na której został
wydane wyrok, tj. pod nieobecność pozwanego, któremu rozszerzenie powództwa nie zostało również doręczone w
formie pisma procesowego,
- art. 233 § 1 kpc przez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią
zebranego w sprawie materiału dowodowego,
- art. 232 kpc przez uznanie, że strona powodowa nie jest zobowiązana do wykazania zasadności swoich roszczeń i
oparcie rozstrzygnięcia na domniemaniach zawartych w opinii biegłego.
W oparciu o powyższe zarzuty skarżący wniósł o:
1. uchylenie zaskarżonego wyroku i po przeprowadzeniu uzupełniającego postępowania dowodowego oddalenie
powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania;
2. dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego na okoliczności wskazane w apelacji, ewentualnie:
3. uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania – przy
uwzględnieniu kosztów postępowania odwoławczego.
W odpowiedzi na apelację powód wnosił o jej oddalenie na koszt strony pozwanej.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Pomimo zaskarżenia przez stronę pozwaną wyroku w całości spór w istocie ograniczał się do kwoty 8.483,48 zł
zasądzonej przez Sąd Rejonowy wraz z odsetkami z tytułu dalszej części odszkodowania za uszkodzony pojazd.
Generalnie nie było bowiem kwestionowane umorzenie postępowania związane z zapłatą części odszkodowania i
ograniczeniem powództwa.
Sąd I instancji w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy poczynił w sprawie poprawne ustalenia
faktyczne i na ich podstawie wywiódł prawidłowe wnioski. Oceniając zebrane dowody nie naruszył reguł swobodnej
ich oceny zawartej w art. 233 k.p.c.
Należy zwrócić uwagę, że zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń za powstałą szkodę jest uzależniony od
zakresu odpowiedzialności ubezpieczonego - posiadacza lub kierującego pojazdem. Odszkodowanie ubezpieczeniowe
ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem, a jego wysokość,
o ile nie przekracza kwoty sumy gwarancyjnej, powinna odpowiadać wysokości odszkodowania należnego od
ubezpieczonego na podstawie ogólnych zasad odpowiedzialności, zgodnie z zasadą pełnego odszkodowania, wyrażoną
w art. 361 § 2 k.c.
W związku z powyższym poszkodowanemu tytułem odszkodowania za uszkodzenie pojazdu należy się kwota w
wysokości kosztów celowych i ekonomicznie uzasadnionych, przy czym dodać należy, że takimi kosztami są koszty
ustalone według cen obowiązujących w wybranym zakładzie naprawczym, w tym także autoryzowanym i przy użyciu
oryginalnych części. Przywrócenie rzeczy uszkodzonej do stanu poprzedniego polega na doprowadzeniu jej do stanu
używalności w takim zakresie, jaki istniał przed wyrządzeniem szkody, przy czym jeżeli do osiągnięcia tego celu
konieczne jest użycie nowych elementów, to poniesione nań wydatki wchodzą w skład kosztów naprawienia szkody
przez przywrócenie rzeczy do stanu poprzedniego, a wydatki z tym związane obciążają osobę odpowiedzialną za szkodę
(por. wyrok SN z dnia 5 listopada 1980, III CRN 223/80, OSNC 1981/10/186; wyrok SN z 20 października 1972 r. II
CR 425/72, OSNC 1973/6/111, uchwała SN z 13 czerwca 2003 r., III CZP 32/03, OSNC 2004/4/51).
W rezultacie przywrócenia do stanu poprzedniego rzecz powinna odzyskać takie same walory użytkowe i estetyczne,
jakie miała przed wyrządzeniem szkody. Stanowisko to dominujące także uprzednio ostatecznie potwierdzone zostało
w uchwale 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012 r. III CZP 80/11, OSN 2012/10/112, w której wskazano,
że zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty w ramach odpowiedzialności cywilnej
posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych
części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. W związku z tym w ramach odpowiedzialności
cywilnej sprawcy szkody, powód mógł żądać od ubezpieczyciela zwrotu równowartości nowych oryginalnych części
zamiennych. Poszkodowany ma bowiem prawo do podjęcia autonomicznej decyzji, jakich części chce użyć i nie ma on
obowiązku poszukiwania części najtańszych. Decyzja poszkodowanego o naprawie pojazdu częściami oryginalnymi
jest jego prawem wynikającym z zasady pełnego odszkodowania zawartej w art. 361 § 2 k.c., a także - stosownie do art.
363 k.c. - prawem do posiadania pojazdu o częściach identycznych z uszkodzonymi. Nie jest to zaś wybór wykraczający
poza obowiązek odszkodowawczy. W konsekwencji na podstawie opinii biegłego K. L. Sąd Rejonowy trafnie ocenił, że
zachodziła potrzeba wymiany listwy ozdobnej drzwi prawych, folii drzwi, ściany bocznej listwy bocznej, szyby bocznej
i zestawu naprawczego szyby bocznej prawej. Jak wskazał biegły zgromadzony przez sądem materiał dowodowy dawał
podstawę do wydania opinii co oznacza, że istniały precyzyjne informacje dotyczące zakresu szkody oraz kosztów
naprawy auta. Dołączona do opinii dokumentacja fotograficzna pojazdu (k- 76-80) wskazuje, które z elementów
pojazdu są uszkodzone i powinny podlegać wymianie bądź naprawie. Nie było zatem podstaw do uznania za zasadne
zarzutów zawartych w apelacji a dotyczących ściany bocznej, szyby bocznej i zestawu naprawczego BP.
Kolejny z zarzutów dotyczył kwestii wymiany bądź naprawy błotnika tylnego. Jednakże w tej części opinia biegłego
– również uzupełniająca – zdaniem sądu nie budzi zastrzeżeń i wątpliwości co do potrzeby wymiany tej części.
W szczególności inż. K. L. wyjaśnił, że poszycie błotnika tylnego zostało uszkodzone również w zakresie jego
krawędzi. To zaś sprawia, że naprawa tak uszkodzonego elementu jest pracochłonna i wymaga użycia dużej ilości
materiału wypełniającego. Przy czym zgięta krawędź poszycia oparta na elemencie nośnym poszycia, struktury nośnej
nadwozia, znacznie utrudniałaby formowanie nowego elementu. Tym samym uszkodzenie krawędzi powoduje, że
metoda naprawy proponowana przez stronę pozwaną w postaci wyciągania odkształconych poszyć nie znajdowała
zastosowania.
W związku z jednoznaczną treścią opinii biegłego nie zachodziła potrzeba powołania kolejnego co skutkowało
oddaleniem wniosku dowodowego zawartego w apelacji w oparciu o przepis art. 381 kpc i art. 217 § 2 kpc.
Z powyższych względów Sąd Okręgowy na zasadzie art. 385 k.p.c. apelację oddalił.
Na podstawie art. 98 k.p.c. i 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 kpc oraz § 6 pkt 4 i § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia
przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu
zasądzono od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 600 zł z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w instancji
odwoławczej.