przedmiotowy system oceniania z biologii

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z BIOLOGII
GIMNAZJUM W GOLINIE
podstawa prawna do opracowania Przedmiotowego Systemu Oceniania:
1 – Rozporządzenie MEN z dn. 21 marca 2001 r. w sprawie zasad oceniania, klasyfikowania
i promowania uczniów szkołach publicznych
2 – Podstawa programowa dla gimnazjum
3 – Wewnątrzszkolny System Oceniania w Gimnazjum w Golinie
4 – Program nauczania biologii w gimnazjum autorstwa dr Małgorzaty Kłyś,
Wydawnictwo Nowa Era, numer w zestawie:DKW-4014-96/99
1. Ocenie na lekcjach biologii podlegają:
1. wiadomości (ich zrozumienie i przyswojenie)
- prace pisemne: kartkówki, sprawdziany z działu
- odpowiedzi ustne
- aktywność w czasie lekcji
- zadania domowe obowiązkowe
- zadania domowe dla chętnych
- inne prace dodatkowe podjęte z inicjatywy ucznia lub według wskazówek nauczyciela
2. umiejętności
- posługiwanie się przyrządami optycznymi
- wykonywanie preparatów
- prowadzenie obserwacji
- analizowanie wykresów, diagramów, tabel
- selekcjonowanie wiadomości
- twórcze, kreatywne rozwiązywanie problemów
- praca w grupie
- prowadzenie dokumentacji biologicznej
- posługiwanie się wiedzą biologiczną
- wykorzystywanie różnych źródeł wiedzy
2.Uczniowie mogą być oceniani:
- w sali lekcyjnej,
- podczas zajęć w terenie,
- za działania na rzecz szkoły i środowiska związane tematycznie z przedmiotem,
- podczas spotkań naukowych,
- uczestnicząc w konkursach przedmiotowych.
3. Mogą otrzymywać oceny za:
- odpowiedzi ustne (prezentację krótszych i dłuższych wypowiedzi),
- udział w dyskusjach,
- prezentowanie pracy grupy,
- krótkie odpowiedzi w toku lekcji,
- prace pisemne – sprawdziany z działu, testy, kartkówki,
- sporządzanie map myślowych, posterów, portfolio, prezentacji multimedialnych, itp.,
- stosowanie zintegrowanej wiedzy do rozwiązywania problemów (według wymagań
standardów),
- korzystania z dodatkowych źródeł informacji,
- prowadzenie hodowli drobnych zwierząt i roślin doniczkowych udokumentowane
dzienniczkiem hodowli,
- gromadzenie okazów i zbiorów,
- wykonywanie zielników,
- aktywność w czasie lekcji,
- prace w zeszycie przedmiotowym,
- przygotowanie tematycznego referatu z własnymi refleksjami,
- wykonanie prac dodatkowych związanych tematycznie z przedmiotem
(zaproponowanych przez ucznia lub wskazanych przez nauczyciela),
- inne działania wynikające z zainteresowań ucznia, wiążące się z programem nauczania
biologii jak i wykraczające poza program, np.:
o własne działania na rzecz środowiska potwierdzone przez nauczycieli lub
dyrektora szkoły
o przygotowanie materiału do nowej lekcji,
o zorganizowanie wystawy, konkursu itp.
4. Zarówno odpowiedzi ustne jak i pisemne powinny być oparte o umiejętności korzystania z
różnych źródeł informacji:
- podręcznika,
- zeszytu ćwiczeń,
- map różnej treści,
- rocznika statystycznego,
- słownika geograficznego,
- czasopism,
- literatury popularno - naukowej,
- Internetu,
- innych źródeł.
5. Oceny pracy ucznia dokonuje się w skali od 1 do 6.
6. Ogólne wymagania na poszczególne oceny:
Ocena celująca – ocenę celującą może otrzymać uczeń, który potrafi selekcjonować i hierarchizować
wiadomości, systematycznie wzbogaca swoją wiedzę korzystając z różnych źródeł informacji.
Samodzielnie wykonuje zadania o dużym stopniu trudności dokonuje obserwacji i prowadzi
dokumentację. Z powodzeniem bierze udział w konkursach i olimpiadach przedmiotowych.
Ocena bardzo dobra – ocenę bardzo dobrą może otrzymać uczeń, który potrafi samodzielnie
interpretować zjawiska oraz bronić swych poglądów. Prawidłowo dobiera źródła informacji w
zależności od opracowywanych problemów. Czyta mapy wykonane w różnej skali i interpretuje ich
treści. Wykorzystuje różne materiały źródłowe oraz wyciąga wnioski na podstawie zawartych
informacji. Wykazuje aktywną postawę w czasie lekcji. Wykonuje dodatkowe zadania. Bierze udział
w konkursach. W pełni opanował materiał przewidziany na ocenę bardzo dobrą.
Ocena dobra – ocenę dobrą może otrzymać uczeń, który właściwie stosuje terminologię
przedmiotowa, aktywnie uczestniczy w zajęciach oraz stosuje wiadomości w sytuacjach typowych
wg wzorów znanych z lekcji i podręcznika, a także rozwiązuje typowe problemy
z wykorzystaniem poznanych metod. Ponadto samodzielnie pracuje z podręcznikiem
i materiałami źródłowymi.
Ocena dostateczna – ocenę dostateczna może otrzymać uczeń, który opanował wiadomości
podstawowe i z niewielką pomocą nauczyciela potrafi rozwiązać podstawowe zależności, próbuje
porównywać, wnioskować i zajmować określone stanowisko. Porównuje treści różnych map.
Przeprowadza prostą analizę danych statystycznych i interpretację danych statystycznych. W
wypowiedziach ustnych i pisemnych stosuje ze zrozumieniem terminologię naukową.
Ocena dopuszczająca - ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który w stopniu elementarnym
opanował umiejętność czytania map. Posiada elementarną orientację na mapie świata, Posługuje się
w stopniu elementarnym słownictwem i terminologią geograficzną. Rozwiązuje i wykonuje zadania
o niewielkim stopniu trudności. Nadrabia zaległości, przy pomocy nauczyciela udziela odpowiedzi
na poste pytania. Z pomocą nauczyciela uczeń jest w stanie nadrobić braki w podstawowych
umiejętnościach.
Ocena niedostateczna – ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie opanował niezbędnych
wiadomości i umiejętności zawartych w wymaganiach podstawy programowej dla gimnazjumpotrzebnych do kontynuowania nauki. W szczególności wykazuje brak systematyczności i chęci do
nauki. Nie posiada podstawowej orientacji na mapie. Nie wykonuje zadań domowych. Nie potrafi
samodzielnie korzystać z różnych źródeł, w tym
z treści podręcznika. Nie potrafi rozwiązać zadań teoretycznych i praktycznych elementarnym
stopniu trudności. Samodzielnie, w grupie lub nawet przy pomocy nauczyciela nie udziela
prawidłowych odpowiedzi na większość zadanych pytań. Braki w wiedzy są bardzo duże i
uniemożliwiają zdobycie kolejnych wiadomości.
7. Wymagania na poszczególne oceny dla uczniów z dysfunkcjami:
- uczniowi z dysleksją - wydłuża się czas na wykonanie zadania, pracy pisemnej (docenia
się przede wszystkim wysiłek włożony w wykonanie różnych zadań),
- ucznia z dysgrafią - w większym stopniu ocenia się na podstawie wypowiedzi ustnych,
w pracach pisemnych ocenia się przede wszystkim ich treść (stronę merytoryczną),
- innego typu schorzenia - zgodnie z zaleceniami poradni
8. Nieobecność ucznia na lekcji nie zwalnia go z przygotowania się do lekcji
i możliwości odpowiedzi lub pisania kartkówki.
9. Przy odpowiedzi ustnej i na kartkówce obowiązuje ucznia znajomość treści z trzech
ostatnich tematów.
10. Brak zadania domowego pisemnego 3x (trzy minusy) – ocena niedostateczna.
11. Sprawdziany i testy są obowiązkowe dla wszystkich uczniów.
12. Jeżeli z przyczyn losowych uczeń nie może napisać sprawdzianu – to musi to uczynić w
terminie 1 tygodniowym od oddania pracy. Nauczyciel na prośbę i po konsultacji z
uczniem ustala termin i miejsce pisania sprawdzianu. Jeżeli uczeń celowo unika
wyznaczonego terminu pisania pracy, otrzymuje ocenę niedostateczna.
13. Narzędzia i czas pomiaru osiągnięć uczniów
Lp.
Forma
6.
Sprawdzian lub test (termin, forma i zakres podawane są
uczniom i zapisywane w dzienniku lekcyjnym z
tygodniowym wyprzedzeniem).
Kartkówka (obejmuje materiał z trzech ostatnich lekcji,
może, ale nie musi być zapowiedziana).
Odpowiedź ustna (obejmuje materiał z trzech ostatnich
lekcji)
Przygotowanie referatu
Wykonanie zielnika – praca obowiązkowa dla wszystkich
uczniów
Praca długoterminowa
7.
Aktywność w czasie lekcji
1.
2.
3.
4.
5.
Częstotliwość w semestrze
po zakończeniu każdego
działu programowego
W zależności od omawianego
materiału
co najmniej jeden raz
chętni uczniowie – jeden raz
klasa III – pierwszy lub drugi semestr
Jeden lub dwa razy w ciągu
roku
Ustnie:
trzy „+” to ocena bardzo dobra
8.
trzy „-‘’ - to „ocena niedostateczna”
( indywidualnie, na każdej lekcji)
co najmniej jeden raz
(w zależności od omawianego
materiału)
Praca domowa w zeszycie przedmiotowym
Propozycje prac długoterminowych:
a. klasa pierwsza / do wyboru / - zbiory: muszli mięczaków, piór ptaków, szyszek roślin iglastych,
mszaków, plastry pni drzew, hodowla roślin doniczkowych i inne zaproponowane przez uczniów
b.
klasa druga / do wyboru / - projekty okolicznościowych ulotek, plakatów
i krzyżówek dydaktycznych, referaty, prace literackie – tematyczne wiersze, fraszki
i powiedzonka
c.
klasa trzecia / do wyboru / - jak klasa druga.
Sprawdzaniu podlegają umiejętności i wiedza. W ogólności:

umiejętne stosowanie terminów, pojęć i metod niezbędnych w praktyce życiowej i dalszym
kształceniu;

wyszukiwanie i stosowanie informacji;

wskazywanie i opisywanie faktów, związków i zależności;

łączenie wiedzy teoretycznej z umiejętnościami praktycznymi podczas rozwiązywania problemów;

współpraca i komunikowanie się w grupie (przekazywanie informacji, formułowanie pytań,
organizacja pracy).
14. Kryteria wymagań na daną ocenę:
Punktacja procentowa przy ocenianiu prac pisemnych
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Ocena
Celująca
Bardzo dobra
Dobra
Dostateczna
Dopuszczająca
Niedostateczna
Procentowy udział punktów
100 %
99 – 91 %
90 – 74 %
73 – 51 %
50 – 36 %
35 – 0 %
Przy wystawianiu stopnia na zakończenie semestru lub roku szkolnego bierze się pod uwagę jego wagę.
Największą wagę mają stopnie z prac pisemnych tj. sprawdzianów i testów (obejmujących dział lub
większą partię materiału).
Wystawione oceny są jawne zarówno dla uczniów jak i rodziców. Na prośbę ucznia lub jego rodziców
ocena będzie uzasadniona.
15. Sposoby informowania uczniów o ocenach cząstkowych z danej formy aktywności:
Forma
aktywności
Odpowiedź
ustna
Sposoby informowania
Częstotliwość
Ustnie po odpowiedzi
Przynajmniej 1x w semestrze
Praca domowa
Ustnie lub pisemnie na pracy
pisemnej
W zależności od omawianego materiału
Prace
dodatkowe
Ustnie lub pisemnie
Praca w grupie
Ustnie pod koniec lekcji
Aktywność
Ustnie:
trzy " + " to ocena bardzo
dobra
trzy" - " to ocena
niedostateczna
W zależności od omawianego materiału
Na zakończenie lekcji, na której
wystąpiła ta forma pracy
Na każdej lekcji
16. Zasady poprawiania ocen:
Uczeń może jeden raz poprawić każdą ocenę:



uzyskaną ze sprawdzianu lub testu w ciągu tygodnia od rozdania prac, a ocena z poprawy
jest oceną ostateczną, wpisaną obok oceny pierwotnej. Termin poprawy wyznacza
nauczyciel, poprawa odbywa się po lekcjach,
uzyskaną z kartkówki w ciągu tygodnia od rozdania prac, a ocena z poprawy jest oceną
ostateczną, wpisaną obok oceny pierwotnej. Termin poprawy wyznacza nauczyciel,
poprawa odbywa się po lekcjach,
uzyskaną z odpowiedzi ustnej na lekcji nastepnej.
17. Na koniec semestru nie przewiduje się końcowego sprawdzianu lub testu zaliczeniowego.
18. Jeżeli uczeń zachowuje się niewłaściwie w czasie kontrolnych prac – sprawdzianu, testu lub
kartkówki tj. ściąga, zagląda do kolegi w ławce, odwraca się do kolegi, nie odkłada długopisu na
prośbę nauczyciela ( sygnał zakończenia pracy) wtedy, uzyskuje ocenę niedostateczną .
19. Uczeń może jeden raz (przy jednej godzinie tygodniowo) lub dwa razy ( dwie godziny
tygodniowo) w semestrze zgłosić nieprzygotowanie do lekcji bez podania przyczyny ( nie dotyczy
zapowiedzianych sprawdzianów). Nauczyciel uwzględnia numery nie pytane losowane przez SU.
20. Nie ocenia się ucznia znajdującego się w trudnej sytuacji losowej.
21. Po dłuższej, usprawiedliwionej nieobecności w szkole ( powyżej 1 tygodnia) uczeń będzie
oceniany po nadrobieniu braków w wiadomościach, zapisach lekcyjnych, ćwiczeniach
wykonywanych na lekcjach, pracach domowych. Nastąpi to nie dłużej niż po 2 tygodniach od czasu
powrotu na zajęcia.
22. Prowadzenie zeszytu przedmiotowego jest obowiązkowe. W przypadku nieobecności na lekcji,
uczeń ma obowiązek uzupełnić notatki w zeszycie i ćwiczeniach oraz wykonać pracę domową, brak
zeszytu uczeń zgłasza nauczycielowi i jest to odnotowane w dzienniku jako „-„
23. Ustalanie sposobów wskazywania kierunków dalszej pracy ucznia.
- Omówienie pracy pisemnej i wskazanie braków w opanowaniu materiału oraz wskazanie sposobów
uzupełnienia wiadomości.
- Indywidualne rozmowy z uczniem i rodzicami w celu ukierunkowania pracy ucznia zdolnego, ucznia z
trudnościami w nauce, ucznia z dysfunkcjami.
- Współdziałanie z uczniem zdolnym w celu rozwijania jego zainteresowań.
- Nauczyciel może pomóc uczniowi w nauce w czasie swoich konsultacji.
24. Sposoby gromadzenia informacji o uczniach:
1.
Notatki w dzienniku lekcyjnym.
2.
Kontrola zeszytów przedmiotowych
3.
Gromadzenie prac pisemnych – sprawdzianów, testów i referatów.
4.
Gromadzenie prac wykonanych przez uczniów – zielników, plakatów, ulotek, plansz
dydaktycznych, zbiorów, okazów itp.
Opracowanie:
Wioletta Sobczak
Ewa Kwiatkowska
Agata Wojdyńska - Zellek