nasza czternastka - PRZEDSZKOLE SAMORZĄDOWE NR 14

NASZA
CZTERNASTKA
Numer 37
Przedszkole
Samorządowe Nr 14
ul. Łukaszyńska 34
21-500 Biała Podlaska
tel. 83 3416467
www.p14.yum.pl
nasza.czternastka@inter
ia.pl
W tym numerze:
Podziękowania
1
Żywienie przedszkolaka
2
Miód naturalny
3
Woda
4
Zdrowie ukryte w
jedzeniu
4
Biuletyn „Nasza
Czternastka” jest
dwumiesięcznikiem
przeznaczonym dla
rodziców
Redaktorzy: Renata
Jaszczuk, Marta Filipiuk
Skład: Anna Baczkowska
Styczeń-luty 2014
PODZIĘKOWANIA
Jesteście
Państwo
nieodzownymi
partnerami przedszkola. Dzięki Waszemu
z a a n g aż ow an i u
i
wsparciu możemy realizować nasze cele i
zamierzenia, tworzyć
klimat
wzajemnej
życzliwości i współpracy. Dziękujemy za zrozumienie, wytrwałość
i cierpliwość. Ciągle
jeszcze wśród nas są
ludzie, którzy okazują
bezinteresowną
pomoc. Chcemy pochwalić się, że mamy rodziców, na których zawsze możemy liczyć.
ONI wiedzą, że więcej
szczęścia jest w dawaniu
niż
braniu.
Serdecznie dziękujemy za przygotowanie
paczek z okazji Mikołajek oraz Balu Karnawałowego
Pani:
Monice Pasternak,
Ewie
Rachmańczuk,
Katarzynie
Kordaczuk, Anecie
Kuniewicz,
Annie
Sawczuk, Zofii Lubańskiej, Agnieszce
Babkiewicz, Katarzynie
Tekielak,
Edycie Saczuk, Dominice
Panasiuk,
Monice Karwackiej,
Joannie
Szpurze,
Magdalenie Semenik oraz Panom Sebastianowi Jańczakowi,
Robertowi
Maliszewskiemu,
P a w ł o w i
Jaroszukowi.
Chcemy
przekazać
również wyrazy podziękowania
Panu
Janowi Wypych za
bezpłatny
przewóz
dzieci na przedstawienie. Dziękujemy Pani Joannie Szpura i
Pani Ełłe Jabłońskiej za przekazanie
strojów
na
rzecz
przedszkola.
Nasze
przedszkole wzbogaciło się o nowe zabawki
przekazane przez Panią Monikę Sowę –
Smarzewską
i
Agnieszkę
Tward o w s k ą ,
Dziękujemy Pani Katarzynie Tekielak za
umieszczanie wiadomości, nowinek na
profilu naszego przedszkola na facebooku,
oraz fotografowanie i
nagrywanie uroczystości
przedszkolnych.
Pani Barbarze Stuk
i Panu Danielowi
Sawczukowi
oraz
studentom
PSW
dziękujemy za przygo-
towanie i przeprowadzenie lekcji języka angielskiego w naszym przeds z k o l u .
Dziękujemy Pani Barbarze Szostakiewicz –
Lasocie za umożliwienie dzieciom pobytu w
gabinecie stomatologicznym, poznanie pracy
d e n t y s t y .
Pani Kindze Dawidiuk za przekazanie
k a r m n i k a
d o
p r z e d s z k o l a .
Wyrazy podziękowania
składamy również prężnie działającej Radzie
Rodziców. Dziękujemy
za poświęcony nam czas
i zaangażowanie oraz
systematyczną pomoc w
realizacji działań podejmowanych na rzecz naszego
przedszkola
Dyrektor,nauczyciele i
dzieci
Str. 2
NASZA CZTERNASTKA
ŻYWIENIE PRZEDSZKOLAKA
Wśród rodziców coraz
bardziej wzrasta świadomość i
potrzeba zapewniania dziecku
odpowiednio zbilansowanej
diety. Dlatego jadłospis przedszkolaka coraz częściej zawiera
duże ilości warzyw i owoców,
odpowiednie ilości wartościowego mięsa i ryb, pieczywa
ziarnistego i wody niegazowanej. Niestety rzadko spotyka
się to z uznaniem samych dzieci, które najchętniej jadają słodycze, piją napoje i nektary,
zawierające taką ilość cukru,
że trudno to sobie wyobrazić.
Dlatego batoniki, ciastka, słodkie bułki stają się powodem
nadwagi u przedszkolaków.
Dodatkowo dzieci, które nie
spożywają rano śniadań, mogą
czuć się bardziej zmęczone,
apatyczne, mniej energiczne.
Mają trudności z koncentracją
i przyswajaniem wiedzy. Śniadanie dla dziecka powinno być
zastrzykiem energetycznym po
nocnym odpoczynku. Podawane około 30 minut po obudzeniu się dziecka będzie dostarczało mu energii na 3-4 godziny pełnej aktywności. Tabela
kaloryczna dla dziecka 2-3letniego przewiduje śniadanie
o wartości ok. 250-325 kcal, a
dla przedszkolaka już 350-425
kcal. Zestaw śniadaniowy
dziecka powinien uwzględniać
przede wszystkim potrawy bogate w białko – zupy mleczne z
płatkami, kluskami lanymi lub
kaszą jęczmienną, przetwory
mleczne w postaci twarogów,
kefirów czy jogurtów naturalnych z dodatkiem kawałków
świeżych owoców (bananów,
truskawek, brzoskwiń, malin
czy jagód). W zalecanych menu
dla przedszkolaka obowiązko-
wo muszą znaleźć się też jajka
– dowolność przygotowania:
gotowane na twardo (unikamy
w tym wieku podawania dziecku jaj gotowanych na miękko),
sadzone czy w postaci jajecznicy. Jajka są bardzo proste w
przygotowaniu i można je
skomponować z innymi wartościowymi produktami: jajecznica na maśle świetnie smakuje,
gdy doda się do niej szczypiorek i pokrojoną w plasterki wędlinę, jajka gotowane na twardo można podać z pomidorkiem, szczypiorkiem i wędlinką
na świeżym chlebie razowym
(podobnie można ozdobić jajka
sadzone) - z pewnością kolorowe potrawy przyciągną uwagę
małego niejadka. Z jaj można
przygotować też smaczne kanapkowe pasty jajecznowarzywne. Jadłospis śniadaniowy przedszkolaka powinien
także zawierać sery żółte, bardzo dobrej jakości produkty
wędliniarskie, naturalne soki i
jak najwięcej warzyw. W małych barwnych kanapeczkach
łatwo „przemycić” pomidorka
ze szczypiorkiem i poszatkowaną cebulką, świeżego ogórka,
plasterek czerwonej papryki
czy rzodkiewkę. Komponowanie śniadania nie jest wcale
skomplikowane. Należy pamiętać, że nie można bagatelizować roli pieczywa i produktów
zbożowych, np. płatków pełnoziarnistych. Dzieciom powyżej
roku podajemy pieczywo pszenne, żytnio-pszenne i razowe,
natomiast dzieciom powyżej
drugiego roku życia możemy
podawać chleb pełnoziarnisty,
płatki owsiane i otręby, będące
źródłem dużych ilości żelaza i
błonnika, magnezu i witamin z
grupy B. Unikajmy podawania
gotowych płatków ze sztucznym miodem i czekoladą – są
jedynie „kaloryczną bombą”
pozbawioną wartości odżywczych. Jadłospis przedszkolaka
powinien proponować coś świeżego i naturalnego do picia.
Najlepszym rozwiązaniem jest
szklanka świeżo wyciśniętego
soku pomarańczowego czy
przecieru z marchwi, ale można z powodzeniem zaserwować
dziecku półtłuste mleko, kakao, owocową herbatkę, wodę
niegazowaną czy nawet kawę
zbożową. Pomysł na śniadanie
musi być prosty i szybki. Nie
zawsze jest czas, szczególnie w
powszednie dni tygodnia, żeby
na przygotowanie śniadania
dla dziecka poświęcać dużo
czasu. Najszybszym rozwiązaniem są w takich przypadkach
kanapeczki.
T a r t i n ki z ł os o s i e m i
t w a r o ż k i e m
Produkty:
pumpernikiel lub chlebek razowy pokrojony w trójkąty;
 ok. 200 gramów twarożku;
 szczypiorek (ewentualnie
pietruszka lub koperek);
 ok. 100 gramów łososia;
odrobina kefiru;
 świeże masło;
P r z y g o t o w a n i e :
Twarożek mieszamy z drobno
poszatkowanym szczypiorkiem
i odrobiną kefiru. Na kromce
chleba posmarowanej masłem
układamy kolejno masę twarogową ze szczypiorkiem i kawałeczek łososia. Podajemy ze
szklanką soku pomarańczowego lub lekką herbatką. Palce
lizać.
Dorota Szokało
Numer 37
Str. 3
MIÓD NATURALNY
W starożytnym Egipcie
ten wysoko odżywczy produkt
był zarezerwowany tylko dla
wybranych. Spożywali go najwyżej uprzywilejowani dostojnicy państwowi, zaś miód był
darem pszczół, których pochodzenie przypisywano od egipskiego boga słońca Ra. W starożytnej Grecji uważano go za
eliksir życia, dlatego młodzi
małżonkowie tuż po ceremonii
ślubnej spożywali go w celu
spłodzenia zdrowego silnego
potomstwa. Często też łączono
go z mlekiem dla złagodzenia
kaszlu i wyeliminowania bezsenności, co ma uzasadnienie
chociażby w naszej gospodarce
hormonalnej. Dopatrywano się
w nim także antidotum na
schorzenia serca.
I jak się okazuje, opinie
te nie były bezpodstawne, gdyż
zawiera on acetylocholinę, która wzmacnia wydolność mięśnia sercowego, a potas stanowi w tej kwestii dodatkowe
wsparcie. Poza tym stwierdzono, że przyjmowanie miodu w
ilości 40-50g przez hutników
na Śląsku obniżało poziom ołowiu w ich krwiobiegu. Ponadto wykazano, że zawiera on również inhibinę,
czyli substancję hamującą
rozwój drobnoustrojów w
organizmie. Z tego powodu
miód jest często wykorzystywany do produkcji wielu preparatów dermatologicznych oraz kosmetyków
hamujących rozwój stanów
zapalnych skóry oraz skaz.
Do tego procesu przyczyniają się również zawarte
w miodzie antyoksydanty
z grupy flawonoidów takie jak
kemferol, kwercetyna, apigenina, hespertyna, i witamina
C, które dodatkowo wspomagają wymiatanie wolnych rodników.
Do najwartościowszych
pod tym względem produktów
zaliczyć można miód gryczany
i spadziowy. W wyniku badań
przeprowadzonych w Warszawskiej Akademii Medycznej pod kierownictwem prof.
Iwony Wawer okazało się, że
poza wymienionymi powyżej
związkami, ten życiodajny
eliksir zdrowotny zawiera w
sumie ponad 300 związków
chemicznych, do których należą m.in. aminokwasy, kwasy
organiczne, enzymy i witaminy z grupy B, a także liczna
grupa pierwiastków: magnez,
wapń, cynk i żelazo.
W związku z tym miód
stanowić może rewelacyjną
alternatywę dla niezdrowego
cukru białego, ponieważ obecność w nim tlenku wodoru hamuje generowanie powodującej próchnicę bakterii paciorkowca. Jak widać miód jest
lekarstwem na wiele dolegliwości.
Bez względu na to, po jaki
miód naturalny sięgniemy,
warto pamiętać, że zachowa
on swoje cudowne właściwości,
jeżeli będzie przechowywany
w właściwych warunkach.
Ważne, aby był szczelnie zamknięty i trzymany w suchym, chłodnym pomieszczeniu.
Pamiętajmy, aby zawsze wybierać miód naturalny,
a nie sztuczny. Skład chemiczny miodu sztucznego odbiega
od składu miodu naturalnego,
a co za tym idzie jego właściwości prozdrowotne są dosyć
niskie. Sztuczny miód, jako
namiastka miodu naturalnego
powstaje najczęściej z sacharozy czyli cukru, którym codziennie słodzimy herbatę.
Natomiast miód naturalny
jest znacznie bogatszy pod
względem składu biochemicznego ze względu na różnorodność źródeł nektaru.
Wszyscy znawcy zgodni
są, iż nie da się zastąpić miodu naturalnego sztucznym.
Tak więc doceńmy to, co daje
nam natura, gdyż nic nam tego nie zastąpi. Naturalny
miód pszczeli jest właśnie takim dziełem i tylko od nas zależy czy spożytkujemy jego
walory.
dr inż. Angelika Dadej dietetyk, specjalista ds. żywności i
żywienia, Poradnia Dietetyczno- zdrowotna ASAI
WODA
Woda to nasz największy skarb. Pijąc i podając dzieciom jedynie herbaty, soki i napoje mleczne,
często możemy mieć złudne wrażenie, iż w ten sposób dostarczamy naszemu organizmowi niezbędną ilość
płynów. Pamiętajmy jednak, iż nic nie jest w stanie zastąpić wody. Należy pić od 2-3 l wody dziennie. W
taki sposób możemy zapobiec otyłości, cukrzycy, chorobom serca, migrenie i nowotworom.
Jeżeli odczuwamy apatię i pragnienie, mimo że nie jesteśmy zmęczeni, chociaż nie chce nam się wstać rano z łóżka to może być to oznaka odwodnienia. Wtedy lekarstwem jest woda, która już po 3-4 minutach
przywraca nas do życia.
Kiedy odczuwamy rozdrażnienie, przygnębienie, mamy „ciężką głowę” lub odczuwamy głód, bądź cierpimy
na depresję to niestety są to bardzo często także objawy braku wody w naszym organizmie.
Pamiętajmy: Po obudzeniu pijemy 2 szklanki wody małymi łyczkami, aby zrekompensować nocne odwodnienie. Szklanka wody pół godziny przed posiłkiem, aby żołądek mógł strawić jedzenie i ponownie kolejna
- dwie i pół godziny po posiłku, żeby zakończyć proces trawienia. No i litr wody mamy już za sobą. Jeszcze
kolejne szklaneczki w ciągu całego dnia i czujemy się, jak nowo narodzeni. W celu poprawienia bądź urozmaicenia smaku możemy wkroić do dzbanka z wodą plasterek cytryny, dodać liście mięty, bądź plasterek
zielonego ogórka obranego ze skórki.
Magda Zaremba
ZDROWIE UKRYTE W JEDZENIU
Szybko rozwijający się organizm dziecka potrzebuje codziennie dawek najważniejszych składników
odżywczych. Jak je maluchowi zapewnić? Wielkości porcji i szczegóły menu zależą od wieku dziecka. Młodszym dzieciom (do 3 lat) chude mięso czerwone i wędliny podajemy 2-3 razy w tygodniu, mięso drobiowe
bez skóry także 2-3 razy w tygodniu, ryby 1-2 razy w tygodniu, a jajka w dniu, w którym dziecko nie je
mięsa. Mleko modyfikowane dla dzieci w wieku po pierwszych urodzinach (ewentualnie mleko krowie) serwujemy w ilości 400 ml i oprócz tego 150 g jogurtu oraz 30 g sera żółtego.
Starszym dzieciom (4-6 lat) chude mięso podajemy raz dziennie, ryby 2 razy w tygodniu, jaja 3-4
razy w tygodniu, mleko o obniżonej zawartości tłuszczu - 2-3 średnie szklanki dziennie lub ich odpowiednik w postaci innych produktów mlecznych. Norma mleczna dla dzieci starszych i młodzieży (10--19 lat)
zwiększa się do 4-5 szklanek lub ich nabiałowego odpowiednika. Najrzadziej na talerzu mają pojawiać się:
czerwone lub tłuste mięso, białe pieczywo i słodycze.
Zasady zdrowego żywienia:
Na śniadanie, obiad i kolację podawaj większe porcje, drugie śniadanie i podwieczorek powinny być na tyle małe, by nie odebrały apetytu na "duże" posiłki. Nigdy nie rezygnuj ze śniadania.
• Do większości z pięciu posiłków dziennie podawaj dziecku produkt zbożowy: różne gatunki grubych
kasz, ryż, makaron, pieczywo, wafle zbożowe. Wybieraj to, co mało przetworzone (brązowy ryż zamiast
białego, razowy makaron zamiast zwykłego, grahamka w miejsce kajzerki).
• Do trzech posiłków dziennie dodaj różne rodzaje warzyw, do dwóch lub trzech - owoce. Możesz je miksować, wkrajać, dawać do chrupania, dodawać do kanapek, przerabiać na sosy lub soki (nie więcej niż
szklankę dziennie). Dbaj o różnorodność.
• Podając mięso i ryby, nie zanudzaj dziecka kotletem na zmianę z filetem. Niech skosztuje pierogów, potrawek, szaszłyków, pulpetów, klopsików, zup z wkładką - pomysłów jest dużo.
• Codziennie podawaj dziecku coś mlecznego (2-3 razy dziennie w zależności od wieku) - mleko, koktajl,
jogurt, kefir, maślankę, mleko acidofilne lub sery.
• Kanapki cienko smaruj masłem (dzieciom powyżej 3. roku życia miękką margaryną), do ciepłych dań i
sałatek dodawaj nieco oliwy z oliwek lub oleju rzepakowego.
• Staraj się codziennie przemycić do jednego z posiłków nieco rozdrobnionych pestek słonecznika lub dyni, uprażonych ziaren sezamu, lnu, zmielonych orzechów lub migdałów (te ostatnie, jeśli dziecko nie jest
na nie uczulone i nie ma silnej alergii pokarmowej).
• Podczas posiłków zapewniaj dziecku wybór zdrowych produktów. Jedzcie wspólnie!
• Ze słodyczy nie rób owocu zakazanego, ale ustal, kiedy i na jakich warunkach dziecko może zjeść coś
słodkiego. Ważne, by słodycze nie zastępowały posiłku i by dziecko miało nawyk mycia po nich zębów. Wybieraj słodycze możliwie najzdrowsze (musy owocowe, kisiele, budynie, lody, sorbety, gorzka czekolada,
ciasteczka owsiane lub na bazie otrąb, galaretki owocowe, ciasta domowe, np. szarlotka, sernik, placek z
owocami).
• Staraj się nie dodawać soli ani cukru. Używaj naturalnych przypraw i ziół.
• Unikaj smażenia i wędzenia, preferuj produkty surowe, gotowane, gotowane na parze, duszone, pieczone lub grilowane w zamkniętej formie, np. w folii aluminiowej.
Renata Jaszczuk