X Cz 155/11

Przegl¹d Orzecznictwa S¹du Apelacyjnego w Gdañsku Nr 3/2011
POSTANOWIENIE
z dnia 14 wrzeœnia 2011 r.
X Cz 155/11
S¹d Okrêgowy w Bydgoszczy
X Wydzia³ Cywilny Rodzinny
Sk³ad orzekaj¹cy:SSO Anna Pochylczuk (przewodnicz¹cy)
SSO Hanna Nowak
SSO Iwona Pydych
Teza
Kontakty dziadków z wnukami nie s¹ regulowane przepisami Rozporz¹dzenia Rady
(WE) Nr 2201/2003 z dnia 27 listopada 2003 roku dotycz¹cego jurysdykcji oraz uznawania i wykonywania orzeczeñ w sprawach ma³¿eñskich oraz w sprawach dotycz¹cych odpowiedzialnoœci rodzicielskiej, uchylaj¹cego rozporz¹dzenie WE nr 1347/2000 (Dz.Urz.UE.
z 23 grudnia 2003 r. L 338/1).
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 18 lipca 2011 r., sygn. akt (…), S¹d Rejonowy w B. odrzuci³
wniosek z uwagi na brak jurysdykcji krajowej. S¹d Rejonowy powo³a³ siê na przepis art.
8 ust. 1 Rozporz¹dzenia Rady (WE) Nr 2201/2003 z dnia 27 listopada 2003 r. dotycz¹cego
jurysdykcji oraz uznawania i wykonywania orzeczeñ w sprawach ma³¿eñskich oraz w sprawach dotycz¹cych odpowiedzialnoœci rodzicielskiej, uchylaj¹ce rozporz¹dzenie (WE) Nr
1347/2000 (Dz.Urz.UE. z 23 grudnia 2003 r. L 338/1), który stanowi, ¿e w sprawach odnosz¹cych siê do odpowiedzialnoœci rodzicielskiej za dziecko w³aœciwe s¹ s¹dy tego Pañstwa Cz³onkowskiego, w którym zwykle zamieszkuje dziecko w czasie, w którym wytoczone zosta³o powództwo. Przy tym wed³ug przepisu art. 2 pkt 7 odpowiedzialnoœæ rodzicielska oznacza ogó³ praw i obowi¹zków, które zosta³y przyznane osobie fizycznej lub
prawnej orzeczeniem lub z mocy ustawy, albo poprzez prawnie wi¹¿¹ce porozumienie,
dotycz¹cy osoby lub maj¹tku dziecka. Okreœlenie to obejmuje pieczê nad dzieckiem oraz
prawo do osobistej stycznoœci z dzieckiem. Z treœci art. 2 pkt 10 wynika natomiast, i¿
prawo do osobistej stycznoœci z dzieckiem oznacza prawo do zabrania dziecka na ograniczony czas do innego miejsca ni¿ miejsce zwyczajnego pobytu a zatem oznacza prawo
do kontaktów z dzieckiem. Nastêpnie S¹d I instancji powo³a³ siê na przepis art. 91 ust. 3
Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, zgodnie z którym Ÿród³em powszechnie obowi¹zuj¹cego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej prawa s¹ akty prawne wydawane przez
organizacje miêdzynarodowe, których Polska jest cz³onkiem. W zwi¹zku z tym S¹d Rejonowy doszed³ do wniosku, ¿e jest zwi¹zany w/w Rozporz¹dzeniem. W zwi¹zku z tym
niedopuszczalne jest stosowanie przepisu art. 11063 pkt 2 k.p.c., jako sprzecznego z przepisem art. 8 ust. 1 Rozporz¹dzenia. Poniewa¿ z zebranych w sprawie informacji wynika
w sposób oczywisty, ¿e ma³oletni I.P. zamieszkuje w Wielkiej Brytanii, w zwi¹zku z tym
S¹d I instancji doszed³ do wniosku, ¿e s¹dem w³aœciwym do rozpoznania przedmiotowego wniosku jest S¹d tego Pañstwa, natomiast tut. s¹d nie ma jurysdykcji.
1
Przegl¹d Orzecznictwa S¹du Apelacyjnego w Gdañsku Nr 3/2011
Powy¿sze postanowienie zaskar¿y³a za¿aleniem wnioskodawczyni podnosz¹c, i¿ S¹d
podj¹³ b³êdna decyzjê – polegaj¹c¹ na odrzuceniu wniosku w sytuacji gdzie dotyczy on
ma³oletniego i jego matki i babci, która przebywa przecie¿ na sta³e w Polsce. Fakt przebywania obu rodziców na terenie Anglii nie ma znaczenia, gdy wnioskodawca jest w Polsce. Ma³oletni wraz z matk¹ przebywa bardzo czêsto w Polsce w B. gdzie zamieszkuje
tak¿e druga babcia ze strony M.P.
S¹d Okrêgowy zwa¿y³, co nastêpuje:
Wniesienie za¿alenia prowadziæ musia³o do uchylenia zaskar¿onego orzeczenia.
Wnioskodawczyni przez pe³nomocnika wnios³a o uregulowanie kontaktów z wnukiem ma³oletnim I.P. Tymczasem S¹d I instancji powo³a³ siê b³êdnie na regulacje prawne
dotycz¹ce kontaktów rodziców z ich dzieæmi, które nie mog¹ z oczywistych powodów
odnosiæ siê do kontaktów dziadków z wnukami. Dlatego nie maj¹ znaczenia rozwa¿ania
S¹du I instancji, czy nale¿y zastosowaæ w niniejszej sprawie przepisy Rozporz¹dzenia
Rady (WE) Nr 2201/2003 z dnia 27 listopada 2003 roku dotycz¹cego jurysdykcji oraz
uznawania i wykonywania orzeczeñ w sprawach ma³¿eñskich oraz w sprawach dotycz¹cych odpowiedzialnoœci rodzicielskiej, uchylaj¹ce rozporz¹dzenie (WE) Nr 1347/2000,
czy te¿ przepisy kodeksu postêpowania cywilnego. Podnoszona przez S¹d Rejonowy
okolicznoœæ, i¿ matka dziecka po uprawomocnieniu siê wyroku rozwodowego wyjecha³a
razem z dzieckiem poza granice kraju oraz informacje uzyskane od kuratora s¹dowego,
z których wynika, i¿ od wrzeœnia 2009 r. matka ma³oletniego I.P. wraz z synem zamieszkuje na sta³e w Anglii, gdzie jest zameldowana, nie rodz¹ ¿adnych skutków w kwestii
jurysdykcji s¹dów polskich w niniejszej sprawie.
Jak wynika z treœci przepisu art. 1110 k.p.c., do jurysdykcji krajowej nale¿¹ inne ni¿
wymienione w art. 1106-11091 sprawy rozpoznawane w postêpowaniu nieprocesowym,
je¿eli sprawa dotyczy osoby bêd¹cej obywatelem polskim, cudzoziemca maj¹cego miejsce zamieszkania lub miejsce zwyk³ego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej albo osoby
prawnej lub niebêd¹cej osob¹ prawn¹ jednostki organizacyjnej, maj¹cej siedzibê w Rzeczypospolitej Polskiej, a tak¿e, je¿eli sprawa z innych wzglêdów wykazuje wystarczaj¹cy
zwi¹zek z polskim porz¹dkiem prawnym. Stan faktyczny ustalony w niniejszej sprawie
pozwala zaliczyæ j¹ do w³aœnie tego rodzaju spraw, o których mowa w art. 1110 k.p.c. Jest
to bowiem sprawa rozpoznawana w postêpowaniu nieprocesowym nie wymieniona w art.
1106-11091. Ponadto dotyczy kontaktów babci bêd¹cej obywatelk¹ polsk¹ z jej wnukiem
tak¿e bêd¹cym obywatelem polskim.
Maj¹c powy¿sze na uwadze, S¹d Okrêgowy na podstawie art. 397 § 2 k.p.c. w zw.
z art. 386 § 1 k.p.c., uchyli³ zaskar¿one postanowienie.
2