szkolny program profilaktyki - Zespół Szkół im. Jana Pawła II w Ociążu

SZKOLNY PROGRAM
PROFILAKTYKI
GIMNAZJUM IM. JANA PAWŁA
II W OCIĄŻU
Wstęp
Prawdziwa cywilizacja nie polega na sile,
ale jest owocem zwycięstw nad samym sobą,
nad mocami niesprawiedliwości, egoizmu,
nienawiści, które są zdolne zniekształcić
prawdziwe oblicze człowieka
Jan Paweł II
Profilaktyka jest chronieniem człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i
reagowaniem na nie. Jej celem jest ochrona człowieka, ucznia, wychowanka
przed wszelkimi zakłóceniami rozwoju. Oddziaływania profilaktyczne mają
szczególne znaczenie w odniesieniu do dzieci i młodzieży w okresie dorastania.
Jest to faza stanowiąca pomost pomiędzy dzieciństwem a dorosłością, w czasie
której dokonuje się wiele intensywnych jakościowych zmian w osobowości
człowieka. Niemałe znaczenie ma też fakt, że żyjemy w czasach szybkiego
rozwoju cywilizacyjnego, którego negatywnym następstwem jest ciągły wzrost
zagrożenia człowieka takimi zjawiskami jak: uzależnienia, przemoc, wczesna
aktywność seksualna, psychomanipulacje różnego rodzaju grup nieformalnych
oraz negatywny wpływ środków masowego przekazu.
Profilaktyka podejmowana przez szkołę ma za zadanie ochronę młodzieży przed
tymi zjawiskami.
Szkoła prowadzi działania wzmacniające czynniki chroniące i osłabiające
czynniki ryzyka poprzez systematyczną działalność:
- wychowawczą
- edukacyjną
- informacyjną
- profilaktyczną
I. Adresaci programu
Adresatami Szkolnego Programu Profilaktyki Gimnazjum im. Jana Pawła II w
Ociążu będą uczniowie, rodzice i nauczyciele.
II. Cel ogólny programu
Wspieranie uczniów w ich rozwoju psychicznym, fizycznym i społecznym i
aksjologicznym; ochrona przed zagrożeniami poprzez osłabianie czynników
ryzyka, a wzmacnianie czynników chroniących.
III. Cele szczegółowe
1. Stwarzać bezpieczną, ciepłą atmosferę, utrzymywać przyjazny klimat
szkoły.
2. Dbać o szeroko pojęte bezpieczeństwo.
3. Wdrażać uczniów do przestrzegania norm i zachowań dotyczących
kultury osobistej, wskazywać pozytywne wzorce zachowań. Kształtować
hierarchę systemu wartości.
4. Eliminować agresywne zachowania uczniów i stosowaną przez nich
przemoc.
5. Wskazywać na szkodliwość używek oraz ukazywać konsekwencje
uzależnień.
6. Propagować zdrowy styl życia.
7. Wskazywać różne sposoby spędzania wolnego czasu.
8. Wzmacniać poczucie własnej wartości.
9. Rozwijać umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach oraz
nieulegania presji grupy.
10.Integrować uczniów, rodziców i pracowników szkoły w celu budowania
wzajemnego zaufania.
11.Kontynuować i podejmować współpracę z instytucjami działającymi na
rzecz profilaktyki.
12.Informować rodziców o możliwościach uzyskania pomocy w sytuacjach
szczególnie trudnych.
13.Uczyć odpowiedzialnego korzystania ze zdobyczy cywilizacji.
14.Zapoznawać uczniów z ich prawami i obowiązkami oraz przestrzegać
realizacji zarówno praw, jak i obowiązków ucznia.
15.Wzmacniać wśród uczniów więź ze szkołą i środowiskiem lokalnym.
16.Rozwijać i wspierać działalność wolontarystyczną.
17.Doskonalić kompetencje nauczycieli i wychowawców w zakresie
profilaktyki i wychowania.
18.Dostarczać rzetelne i aktualne informacje na temat różnego typu zagrożeń
i możliwości rozwiązywania problemów uczniom, rodzicom i
nauczycielom.
IV. Formy realizacji
1. Zajęcia warsztatowe.
2. Praca w grupach.
3. Mini-wykłady.
4. Dyskusja klasowa.
5. Pogadanki.
6. Spotkania z rodzicami.
7. Drama.
8. Gry i zabawy.
9. Filmy edukacyjne.
10.Burza mózgów.
11.Rysunki i plakaty.
12. Ankiety, i inne
V. Treści programu
Prawidłowe normy zachowań.
Asertywność.
Zasady zdrowego stylu życia (właściwe odżywianie, ruch)
Czy jestem odpowiedzialny?
Co warto wiedzieć o substancjach uzależniających i ich oddziaływaniu na
rozwój psychiczny, fizyczny i społeczny młodego człowieka?
6. Konsekwencje łamania obowiązującego prawa.
7. Presja grupy – jak sobie z tym radzić.
8. Kim być? Mój zawód moja przyszłość.
9. Metody radzenia sobie z agresją własną i cudzą.
10.Metody radzenia sobie w sytuacjach trudnych, stresowych.
11.Z kim i jak spędzać czas wolny?
12.Komunikacja werbalna i pozawerbalna. Jak rozumieć uczucia i je
wyrażać?
1.
2.
3.
4.
5.
13.Gdzie, do kogo zwracać się w sytuacjach problemowych?
14.Prawa i obowiązki człowieka, w szczególności ucznia.
VI. Planowane efekty
1. Zmniejszenie przypadków zachowań agresywnych, łamania kodeksu
ucznia, ulegania negatywnym wpływom rówieśników.
2. Poszerzenie wiedzy uczniów z zakresu ich praw i obowiązków.
3. Kształtowanie nawyku solidnego spełniania swoich obowiązków oraz
szczególnego dbania o przestrzegania praw człowieka, a dziecka w
szczególności.
4. Zmniejszenie zagrożenia sięgania po środki uzależniające.
5. Uczestniczenie społeczności szkolnej w promocji zdrowego stylu życia.
6. Kształtowanie umiejętności wartościowego spędzania czasu wolnego.
7. Kształtowanie umiejętności odpowiedzialnego korzystania ze środków
masowego przekazu.
8. Poprawa relacji uczeń-uczeń, nauczyciel-uczeń, nauczyciel-rodzic.
9. Wzbogacenie wiedzy uczniów, rodziców i nauczycieli z zakresu
profilaktyki.
VII. Ewaluacja
1.
2.
3.
4.
Ankiety.
Obserwacje.
Wywiady środowiskowe.
Rozmowy indywidualne i grupowe.
VIII. Szczegółowy plan działań
Szczegółowy plan działań będzie stanowił odrębny dokument w każdym roku
szkolnym po przeprowadzeniu ewaluacji poprzedniego.
PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH W GIMNAZJUM IM. JANA
PAWŁA II W OCIĄŻU NA ROK SZKOLNY 2015/2016
Diagnoza sytuacji wychowawczej i profilaktycznej w Zespole Szkół w Ociążu.
Diagnozy dokonali nauczyciele Zespołu Szkół w Ociążu na podstawie:
- obserwacji, wywiadów, rozmów z uczniami i ich rodzicami oraz
przeprowadzonej dyskusji w gronie pedagogicznym,
- rozmów z dzielnicowymi, pracownikami socjalnymi, asystentami rodziny
- analizy skuteczności całorocznych działań profilaktycznych,
-ankiet ewaluacyjnych
Do diagnozy wykorzystana została także analiza sytuacji w Gminie i Mieście
Nowe Skalmierzyce opracowana na potrzeby Gminnej Strategii Rozwiązywania
Problemów Społecznych na lata 2016-2020.
Mocne strony:
- uczniowie czują się w szkole bezpiecznie
- wiedzą do kogo mogą się zwrócić w trudnych sytuacjach
- zdają sobie sprawę z zagrożeń, które niosą z sobą papierosy, alkohol i
narkotyki
- uważają, że wiedza i umiejętności z zakresu profilaktyki przydają im się w
codziennym życiu
- biorą czynny udział we wszelkiego typu zajęciach, warsztatach, akcjach,
podczas których realizowane są zagadnienia profilaktyczne
- nie stwierdzono przypadków zażywania substancji psychoaktywnych
Słabe strony/problemy
- niektórzy uczniowie nadal nie umieją wyrażać emocji w społecznie
akceptowany sposób
- utrzymuje się dość niska integracja niektórych klas
- w szkole są dzieci odrzucone, nieakceptowane przez grupę
- istnieją rodziny niewydolne wychowawczo i obarczone nałogami (alkoholizm)
Dostosowanie Programu Profilaktyki do przepisów Rozporządzenia MEN z dnia
18 sierpnia 2015 roku w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i
placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej,
informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii.
1. Diagnoza:
Przeprowadzona została diagnoza w zakresie występujących w
środowisku czynników chroniących i czynników ryzyka. Diagnoza została
sporządzona na podstawie wcześniejszych ankiet dla uczniów, rodziców i
nauczycieli. W jej opracowaniu wykorzystano także wyniki ankiety
prowadzonej w środowisku lokalnym przy tworzeniu Gminnej Strategii
Rozwiązywania problemów Społecznych. Podstawą diagnozy były również
rozmowy z uczniami, rodzicami, nauczycielami, policjantami, pracownikami
socjalnymi, przedstawicielami służby zdrowia. Ważnym czynnikiem
pomocnym w tworzeniu diagnozy były obserwacje zachowań uczniów.
Na podstawie diagnozy można wskazać następujące czynniki chroniące:
- pozytywny klimat szkoły
- silna więź zdecydowanej większości uczniów z rodzicami,
- wychowanie, zarówno w szkole jak i w domu, w duchu wartości
chrześcijańskich
Na podstawie diagnozy można wskazać następujące czynniki ryzyka:
- pochodzenie z rodzin dysfunkcyjnych:
 Z problemem alkoholowym
 Niewydolnych wychowawczo
 Brak wartości w wychowaniu
- nieumiejętne spędzanie czasu wolnego
2. Zakres dostosowania programu profilaktyki
Na podstawie diagnozy nie stwierdzono regularnego przyjmowania przez
młodzież substancji psychoaktywnych w związku z powyższym w programie
profilaktyki dominować będzie profilaktyka uniwersalna adresowana do
całej populacji, mająca na celu wspieranie wszystkich uczniów w
prawidłowym rozwoju i zdrowym stylu życia oraz podejmowanie działań
ograniczających zachowania ryzykowne.
W związku z istnieniem w społeczności lokalnej i środowisku rodzinnym
uczniów czynników ryzyka w programie profilaktycznym znajdą się również
elementy profilaktyki selektywnej, której celem jest wspieranie uczniów,
którzy ze względu na sytuacje rodzinną, środowiskową lub uwarunkowania
biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na rozwój zachowań
ryzykownych.
3. Adresaci programu profilaktyki
Adresatami programu profilaktyki są uczniowie, nauczyciele i rodzice
4. Realizowane działania
 Szkolenia dla rodziców
psychoaktywnych
i
nauczycieli
na
temat
substancji
 Zajęcia profilaktyczne dla uczniów z zakresu zapobiegania zażywaniu
substancji psychoaktywnych ( spotkania z policjantami, zajęcia na
godzinach wychowawczych, lekcje biologii, chemii, zajęcia z pielęgniarką
szkolną i pedagogiem szkolnym, spotkanie z sędzią Anną Marią
Wesołowską i inspektorem Romanem Szelągiem)
 Nauka asertywności – zajęcia z psychologiem szkolnym
 Kontunuowanie dotychczasowych działań prozdrowotnych
NIEUMIEJETNOŚĆ
RADZENIA SOBIE Z
WŁASNYMI
EMOCJAMI, ZŁOŚCIĄ,
AGRESJĄ
Zajęcia
warsztatowe
na Cały rok
godzinach wychowawczych
Zajęciach z pedagogiem,
psychologiem
lub
prowadzone
przez
specjalistów spoza szkoły,
(uczniowie,
rodzice,
nauczyciele)
Wychowawcy
kl. I-III
Pedagog
szkolny
Psycholog
szkolny
Indywidualne rozmowy z
wychowawcą, pedagogiem,
psychologiem(uczniowie,
rodzice, nauczyciele)
Trening radzenia sobie z
własnymi
emocjami
prowadzony
przez
psychologa szkolnego
Zajęcia
warsztatowe
z
ZACHOWANIA
NIEPOŻĄDANE I ICH wychowawcami, pedagogiem
i psychologiem szkolnym i
KONSEKWENCJE,
specjalistami
(uczniowie, Cały rok
ODRZUCENIE,
rodzice, nauczyciele) pod
WYKLUCZENIE
hasłem „Ja OK, Ty OK”
Wychowawcy
klas I-III
Pedagog,
psycholog,
szkolny
Wszyscy
nauczyciele
Konsekwentne reagowanie na
niewłaściwe zachowanie
Współpraca z rodzicami
Realizacja
programów
profilaktycznych, współpraca
z Ośrodkiem Profilaktyki i
Terapii
Uzależnień
w
Ostrowie Wlkp.
PROMOWANIE
POZYTYWNYCH
ZACHOWAŃ
Spotkania
przedstawicielami
(uczniowie,
nauczyciele)
z
Policji
rodzice,
Przedstawienia
profilaktycznego,
omówieniem
teatru
wraz z
Kącik Prawny
Konkurs pod patronatem
Dyrektora
Szkoły
na
najbardziej
kulturalnego
ucznia szkoły podstawowej i
gimnazjum.
Konkurs na najlepszy plakat
zniechęcający do stosowania
przemocy.
Wyróżnianie uczniów i ich
osiągnięć (zdobywanych na
miarę
ich
możliwości
psychofizycznych)
w
różnorodny sposób – na
forum grupy, klasy, szkoły.
Działalność charytatywna.
PROWADZENIE
ZDROWEGO
BEZPIECZNEGO
TRYBU ŻYCIA
Zajęcia
na
godzinach
biologii, Cały rok
i wychowawczych,
wychowaniu
fizycznym
poświęcone prawidłowemu
odżywianiu się, piramida
pokarmowa, właściwa dieta
w
okresie
dojrzewania,
zaburzenia
łaknienia
–
anoreksja i bulimia oraz
higiena umysłu
Zajęcia prowadzone
szkolą pielęgniarkę
Nauczyciele
biologii,
wychowania
fizycznego,
wychowawcy,
pielęgniarka,
pedagog
szkolny
przez
Warsztaty prowadzone przez
specjalistów
z
Ośrodka
Terapii
i
Profilaktyki
Uzależnień
Działania
w
ramach
programów
„Szkoła promująca
zdrowie”,
- „Trzymaj formę”,
- „Mleko w szkole”
Spotkania
przedstawicielami Policji
z
Zajęcia pozalekcyjne (koła
zainteresowań, SKS, UKS
Zryw)
Aktywne spęczanie czasu z
rodzicami w szkole (ogniska,
turnieje rodzinne, korzystanie
z boiska wielofunkcyjnego)
PROFILAKTYKA
UZALEŻNIEŃ
Zajęcia
warsztatowe
na
godzinach wychowawczych
Cały rok
Wychowawcy
klas,
nauczyciele,
Cykl
zajęć
projektu
„Remedium
–
wkładki
edukacyjne NieBo Tak”,
poruszający
problem
używania
alkoholu oraz
problemów młodych ludzi,
które w konsekwencji mogą
prowadzić do sięgania po
substancje psychoaktywne.
Zajęcia
„Szkoła
w
profilaktyce i edukacji FAS”
Lekcje biologii, chemii
Realizacja
programów
Sanepidu „ Znajdź właściwe
rozwiązanie”,
„Trzymaj
formę”
pedagog
szkolny