z253-04 - Urząd Miasta Opola

Załącznik
do uchwały Nr XXIX/253/04
Rady Miasta Opola
z dnia 29 kwietnia 2004 r.
„Miejski program działań na rzecz osób niepełnosprawnych w Opolu na lata 2004-2006”
I. WPROWADZENIE
1. Cel programu
Integracja osób niepełnosprawnych ze społecznością lokalną w drodze wyrównywania szans jest warunkiem równoprawnego uczestnictwa osób niepełnosprawnych
w Ŝyciu społecznym, tj.
Ŝycia w środowisku wolnym od barier,
pełnego dostępu do rehabilitacji,
pełnego dostępu do otwartego rynku pracy.
Program kontynuuje realizację załoŜeń Europejskiego Roku Osób Niepełnosprawnych ustanowionego przez Radę Unii Europejskiej decyzją z dnia 3 grudnia 2001 r.,
umoŜliwiających osobom niepełnosprawnym korzystanie z przyznanych praw, zwłaszcza
w obliczu stawania tych osób wobec takich samych wyborów Ŝyciowych jak osoby
pełnosprawne.
2. Priorytety programu
Usuwanie barier, rewidowanie norm społecznych, polityki i wzorców
kulturowych oraz promowanie wspierającego i dostępnego środowiska.
Podkreślanie uzdolnień osób niepełnosprawnych i tworzenie aktywnych
form wspierania.
Włączanie osób niepełnosprawnych w normalny nurt Ŝycia.
Włączanie polityki wobec osób niepełnosprawnych w całokształt zadań
gminy.
3. ZałoŜenia programu
WdraŜanie europejskich standardów, w pierwszej kolejności upowszechnianie
praw.
Stosowanie zasady subsydiarności w rozwiązywaniu problemów społecznych (jest
to nowa jakość i nowe podejście, a takŜe stwarzanie warunków do rozwiązywania
problemów przez same osoby niepełnosprawne - połoŜenie akcentu na zaradność
i usamodzielnienie).
Trwałe i czytelne zasady współpracy, odpowiedzialności, dobra współpraca
z mediami, które powinny przedstawiać pozytywny wizerunek osób niepełnosprawnych.
Kompleksowy charakter rehabilitacji osób niepełnosprawnych w oparciu o bieŜące
analizy kierunków finansowania i efektywności wydawania środków PFRON.
Zatrudnianie na otwartym rynku pracy, doskonalenie systemu kształcenia
zawodowego.
Rozpoznawanie potrzeb osób niepełnosprawnych w konkretnych środowiskach
Podmiotowe traktowanie osób niepełnosprawnych.
Uwzględnianie potrzeb fizycznych, psychicznych, społecznych i duchowych kaŜdej
osoby niepełnosprawnej.
2
4. Źródła programu
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
BudŜet miasta Opola.
Fundusz Pracy.
Sponsorzy.
II. SYTUACJA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA RYNKU PRACY
1. Osoby niepełnosprawne zarejestrowane w Powiatowym Urzędzie Pracy
350
300
250
200
150
100
50
0
1999
2000
2001
2002
2003
Wyk. 1. Liczba osób niepełnosprawnych w Opolu zarejestrowanych
w Powiatowym Urzędzie Pracy w Opolu
W
7%
O
9%
P
33%
L
24%
P
Z
L
O
W
-
wykształcenie podstawowe
wykształcenie zawodowe
ukończone liceum zawodowe
ukończone liceum ogólnokształcące
wykształcenie wyŜsze
Z
27%
Wyk. 2. Struktura bezrobocia osób niepełnosprawnych wg poziomu wykształcenia
3
Największe bezrobocie wśród osób niepełnosprawnych następuje w obszarach
najniŜszego wykształcenia. Osoby niepełnosprawne lepiej wykształcone mają większe
moŜliwości zaistnieć na rynku pracy.
U
17%
Z
2%
L
81%
Z
U
L
-
znaczny stopień niepełnosprawności
umiarkowany stopień niepełnosprawności
lekki stopień niepełnosprawności
Wyk. 3. Struktura bezrobocia osób niepełnosprawnych według stopnia niepełnosprawności
100
80
60
40
20
0
18-24
25-34
35-44
Bezrobotni
45-54
55-59
pow.60
Wiek
Poszukujący pracy
Wyk. 4. Struktura bezrobocia osób niepełnosprawnych według wieku
Największe bezrobocie stwierdzono w przedziale wiekowym od 45-54 lat. Wskaźnik
bezrobocia w poszczególnych przedziałach wiekowych utrzymuje tendencję wzrostową.
Jej spadek zaczyna się dopiero w wieku osób znajdujących się u kresu kariery
zawodowej.
4
200
120
196
176
160
100
65
0
2000
82
93
2001
2002
Kobiety
93
2003
Ogółem
Wyk. 5. Udział kobiet niepełnosprawnych w liczbie bezrobotnych
osób niepełnosprawnych w Opolu
Udział kobiet niepełnosprawnych w ogólnej liczbie bezrobotnych osób niepełnoprawnych Opolu wynosi ponad 50%. Liczba bezrobotnych kobiet rośnie proporcjonalnie
do liczby bezrobotnych w Opolu.
250
196
200
150
176
160
120
100
50
23
4
0
2000
2001
13
2002
Liczba bezrobotnych niepełnosprawnych
13
2003
Liczba ofert pracy dla niepełnosprawnych
Wyk. 6. Liczba ofert pracy dla osób niepełnosprawnych w stosunku do liczby osób
niepełnosprawnych bezrobotnych
Z danych Powiatowego Urzędu Pracy w Opolu wynika, Ŝe najbardziej poszukiwane
przez osoby niepełnosprawne zawody to zawody nie wymagające szczególnych
kwalifikacji, tj. sprzątaczka, konserwator, pracownik ochrony i dozorca - portier.
Oferty proponowane przez pracodawców w większości przypadków uzupełniają
potrzeby osób niepełnosprawnych, bowiem pracodawcy proponują najczęściej takie
stanowiska, jak: pracownik ochrony, dozorca - portier, kontroler jakości wyrobów,
5
monter wiązek elektrycznych, sprzątaczka, pracownik biurowy, pracownik produkcyjny,
magazynier, sprzedawca, pomoc kuchenna, operator wózka widłowego.
Osoby niepełnosprawne w Opolu korzystają z usług doradcy zawodowego w celu
uzyskania pomocy dot. określenia własnych predyspozycji zawodowych i moŜliwości
podjęcia określonego rodzaju pracy. Z porad doradcy zawodowego skorzystało w 2003 r.
47 osób niepełnosprawnych, z czego 34 osoby otrzymały indywidualną poradę
zawodową, natomiast 13 osobom udzielono porad z zakresu pisania podań do zakładów
pracy.
III. CELE GŁÓWNE DO OSIĄGNIĘCIA
Niniejszy program realizuje główne cele, które odpowiadają
potrzebom osób niepełnosprawnych.
najwaŜniejszym
Poprawa świadomości społecznej.
Dobrze rozwinięta działalność informacyjna i wydawnicza dot. praw i form
pomocy dla osób niepełnosprawnych.
Poprawa jakości i dostępności usług doradztwa zawodowego i socjalnego.
Wypracowanie spójnego systemu
i organizacji pozarządowych.
Włączenie wolontariuszy do działań na rzecz osób niepełnosprawnych.
Rozbudowa systemu ustawicznego kształcenia dorosłych osób niepełnosprawnych oraz systemu integracyjnego kształcenia niepełnosprawnych
dzieci.
współpracy
instytucji
publicznych
Realizacja powyŜszych celów przyczyni się do lepszego zrozumienia idei subsydiarności, kształtowania aktywnej postawy osób niepełnosprawnych oraz przeciwdziałania
zjawiskom frustracji i bierności.
IV. CELE SZCZEGÓŁOWE I ZADANIA
1. Rehabilitacja społeczna
Rehabilitacja, zgodnie z definicją zawartą w Światowym programie działań na
rzecz osób niepełnosprawnych, powinna umoŜliwiać osobom niepełnosprawnym
osiągnięcie i utrzymanie optymalnego poziomu umysłowego, fizycznego i społecznego
funkcjonowania pozwalającego danej osobie dokonywać zmian swego Ŝycia zgodnie
z dokonanym wyborem.
Rehabilitacja obejmuje działania mające na celu skompensowanie utraty lub
ograniczenia jakiejś funkcji organizmu oraz inne działania ułatwiające społeczne
przystosowanie się lub readaptację.
Rehabilitacja społeczna w pierwszej kolejności stwarza dostęp do instytucji
uŜyteczności publicznej w celu korzystania z dóbr kultury, nauki oraz w celu obrony
swoich praw. Rehabilitacja lecznicza (nie obejmuje początkowej opieki medycznej)
stanowi pomoc w nabywaniu środków ortopedycznych oraz sprzętu rehabilitacyjnego
6
w celu samodzielnego
funkcjonowanie.
prowadzenia
działań
leczniczych,
zapewniających
sprawne
Cel:
Stworzenie warunków osobom niepełnosprawnym do osiągnięcia i utrzymania
optymalnego poziomu funkcjonowania w społeczeństwie, zgodnie z własnym
wyborem.
Lp.
Nazwa zadania
1.
Uczestnictwo osób
niepełnosprawnych
w turnusach rehabilitacyjnych
2.
3
4.
5.
6.
7.
8.
Zamierzony cel
Zwiększenie sprawności osób niepełnosprawnych oraz osiągnięcie optymalnego
poziomu funkcjonowania
Poprawa sprawności
fizycznej oraz funkZaopatrzenie
w sprzęt rehabilicjonowania w środotacyjny
wisku fizycznym
i społecznym
Kompensacja,
odtwarzanie lub
Zaopatrzenie
przywracanie
w przedmioty
właściwej funkcji
ortopedyczne
organizmu oraz
i środki pomocsamodzielne
nicze
funkcjonowanie
w społeczeństwie
UmoŜliwienie osobie
Likwidacja barier
niepełnosprawnej
architektonicznych uczestniczenia
w Ŝyciu społecznym
Likwidacja barier
Zwiększenie
technicznych
dostępności
i samodzielności
UmoŜliwienie osobom
Likwidacja barier niepełnosprawnym
w komunikowaniu społecznego przystosię
sowania się i readaptacji
Kultura, sport,
Włączenie się osób
rekreacja
niepełnosprawnych
i turystyka osób
w nurt Ŝycia
niepełnosprawnych społecznego
Działalność
warsztatu terapii
zajęciowej
Rehabilitacja
i edukacja zawodowa
Sposób realizacji
Źródło
finansowania
Dofinansowanie PFRON
Dofinansowanie PFRON
Dofinansowanie
PFRON
NFZ
Realizator
Wydział Polityki
Społecznej
Wydział Polityki
Społecznej
Wydział Polityki
Społecznej
Dofinansowanie PFRON
Wydział Polityki
Społecznej
Dofinansowanie PFRON
Wydział Polityki
Społecznej
Dofinansowanie PFRON
Wydział Polityki
Społecznej
Dofinansowanie PFRON
Finansowanie
PFRON
Wydział Polityki
Społecznej
Fundacja
„Dom Rodzinnej
Rehabilitacji dla
Dzieci z PoraŜeniem Mózgowym”
7
2. Rehabilitacja zawodowa
Rehabilitacja zawodowa osób niepełnosprawnych jest nastawiona na realizację
ściśle określonego celu tj. aktywizacji zawodowej poprzez zdobywanie i podnoszenie
kwalifikacji oraz doradztwo zawodowe.
Cel:
Stwarzanie moŜliwości samodzielnego funkcjonowania osób niepełnosprawnych
na otwartym rynku pracy
Lp.
1.
2.
3.
Nazwa zadania
Przystosowanie
stanowisk do
potrzeb osób
niepełnosprawnych
Pomoc
w rozwijaniu
działalności na
własny rachunek
Zwrot kosztów
wynagrodzeń na
utworzonych dla
osób niepełnosprawnych stanowiskach pracy
Zamierzony cel
Sposób realizacji
Refundacja
Stworzenie optymalnych
kosztów
warunków do zatrudnienia
pracodawców
Źródło
finansowania
Realizator
PFRON
Wydział
Polityki
Społecznej
Kształtowanie
samodzielności osób
niepełnosprawnych na
rynku pracy
Udzielanie poŜyczek osobom
PFRON
niepełnosprawnym
Wydział
Polityki
Społecznej
Realizacja zobowiązań
Refundacja
kosztów
pracodawców
Wydział
Polityki
Społecznej
PFRON
3. Zatrudnienie
Priorytetem w tym obszarze działań jest zatrudnianie osób niepełnosprawnych
na otwartym rynku pracy oraz wspieranie zatrudnienia osób niepełnosprawnych, które
nie mogą sprostać konkurencyjności i wymaganiom wolnego rynku pracy. Równość szans
w zatrudnianiu osób niepełnosprawnych stanowi element polityki zatrudnieniowej
i wszelkie przejawy dyskryminacji powinny być eliminowane. Prawem osób
niepełnosprawnych na rynku pracy jest móc wykonywać poŜyteczne i satysfakcjonujące
finansowo zajęcie.
JednakŜe, zgodnie z załoŜeniami Dyrektywy Rady Unii Europejskiej w sprawie
ustanowienia ogólnych ram dla równego traktowania przy zatrudnianiu i wykonywaniu
zawodu dostosowywanie stanowisk pracy dla osób niepełnosprawnych powinno być
rozsądne tzn. „nie wymaga zatrudniania, awansowania, utrzymania w zatrudnieniu lub
szkolenia osoby, która nie jest wykwalifikowana, zdolna i gotowa do wykonywania
istotnych zadań związanych z danym stanowiskiem pracy lub do przejścia odpowiednich
szkoleń”.
poradnictwa
zawodowego
na
określenie
moŜliwości
Ukierunkowanie
i predyspozycji osób niepełnosprawnych w aspekcie zmieniających się potrzeb rynku
pracy we współczesnym świecie jest standardem. Metodą pracy doradcy zawodowego
jest indywidualna praca z zainteresowanym z wykorzystaniem wszelkich nowoczesnych
technik doradztwa.
Kształcenie osób niepełnosprawnych zorientowane jest na poprawę jakości
zasobów ludzkich jako priorytetowy instrument zwalczania bezrobocia. Zdobywanie
kwalifikacji, rozwój umiejętności praktycznych, a przede wszystkim mobilność w sytuacji
stale zmieniających się warunków na rynku pracy wyznaczają kierunek działań
publicznych słuŜb zatrudnienia oraz samych osób niepełnosprawnych. Konieczne jest
dostosowanie systemu kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy, określanych na
8
podstawie przeprowadzanych badań zawodów deficytowych i nadwyŜkowych. Ponadto
konieczne jest tworzenie systemu ustawicznego kształcenia.
Wspieranie nowo powstających miejsc pracy przyspiesza cały proces aktywizacji
zawodowej. Sprzyja on podnoszeniu poziomu świadomości społecznej o wartości
niepełnosprawnych pracowników. Osoba niepełnosprawna odzyskuje poczucie własnej
wartości, ma zapewniony kontakt ze społeczeństwem, a nade wszystko uzyskuje
samodzielność materialną, zwalniając jednocześnie słuŜby pomocy społecznej
z obowiązku wypłaty świadczeń.
Bariery architektoniczne i komunikacyjne nie mogą stanowić przeszkody
w zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Integracja wszystkich podmiotów działających na rynku pracy dających szansę
na realizację celów i zadań przed nimi postawionych umoŜliwia właściwe koordynowanie
całego procesu aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych.
Cel:
Wyrównywanie szans osób niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy
Lp.
1.
2.
3.
4.
Nazwa zadania
Zamierzony cel
Dobór odpowiednich
stanowisk dla osób
niepełnosprawnych
pod kątem potrzeb
rynku i jego
moŜliwości
Pozyskiwanie nowych
umiejętności lub
podnoszenie
kwalifikacji
Określanie
moŜliwości
i predyspozycji
osobistych
Dostosowanie
umiejętności osób
niepełnosprawnych do
wymagań rynku pracy
Stworzenie moŜliwości
wyboru właściwej
ścieŜki kariery
zawodowej
Wspieranie
absolwentów
w poszukiwaniu
pierwszej pracy
Przeciwdziałanie
rozpoczynaniu kariery
zawodowej od statusu
bezrobotnego
Pełna aktywizacja
zawodowa
Sposób realizacji
Źródło
finansowania
Realizator
Pośrednictwo
pracy
Fundusz Pracy
Powiatowy
Urząd Pracy
Szkolenie
PFRON
Powiatowy
Urząd Pracy
Poradnictwo
zawodowe
Fundusz Pracy
Powiatowy
Urząd Pracy
Program aktywizacji
zawodowej
absolwentów
niepełnosprawnych
„JUNIOR”
PFRON
Powiatowy
Urząd Pracy
4. Przestrzeganie praw osób niepełnosprawnych
Cel:
Pełne korzystanie z przysługujących praw
Lp.
Nazwa zadania
Zamierzony cel
Sposób realizacji
1.
Integracja
Organizacja
i kształtowanie
Opolskich Dni Osób pozytywnego wizerunku
Niepełnosprawnych o osobach
niepełnosprawnych
Spotkania
Konkursy
Imprezy sportowe
2.
Informowanie
o prawach
Wydanie
informatora
Dostęp do kompletnej
Źródło
finansowania
Sponsorzy
PFRON
Realizator
Towarzystwo
Walki z Kalectwem, Wydział
Polityki Społecznej, MOPR,
Stowarzyszenie
„Integracja”
Wydział Polityki
Społecznej
9
i formach pomocy
Lp.
informacji o prawach
i formach pomocy
Nazwa zadania
Zamierzony cel
Sposób realizacji
Źródło
finansowania
Realizator
3.
Organizacja imprez Integracja dzieci
integracyjnych
i młodzieŜy
dla dzieci
niepełnosprawnej
Spotkania Konkursy Sponsorzy
Wydział Polityki
Społecznej,
MOPR,
Stowarzyszenie
„Integracja”
4.
Karty parkingowe
Wydawanie kart
Wydział Polityki
Społecznej
Cel:
Wyrównywanie
do nauki
Wyrównywanie szans
szans
w
dostępie
dzieci
i
BudŜet miasta
młodzieŜy
niepełnosprawnej
Działalność edukacyjna jest bardzo istotnym elementem działań na rzecz osób
niepełnosprawnych. System szkolnictwa w Opolu, zgodnie z obowiązującymi standardami, ma charakter integracyjny.
Lp.
Nazwa zadania
Zamierzony cel
1.
Organizacja
kształcenia
specjalnego
w szkołach
i przedszkolach
Zapewnienie kształcenia
specjalnego dzieciom
i młodzieŜy niepełnosprawnej
2.
Zapewnienie
nauczania
indywidualnego
dzieciom
i młodzieŜy
niepełnosprawnej
Stworzenie moŜliwości
edukacji dzieciom
i młodzieŜy niepełnosprawnej, którym stan
zdrowia uniemoŜliwia
uczestniczenie w nauce
w systemie szkolnym
3.
Wczesne
wspomaganie
rozwoju dzieci
niepełnosprawnych
Wyrównywanie szans
niepełnosprawnych dzieci
przygotowujących się do
szkoły
Sposób
realizacji
Źródło
finansowania
Realizator
Tryb
nauczania
dostosowany
do moŜliwości
dziecka
Przedszkola
i szkoły
BudŜet miasta
nadzór:
Wydział
Oświaty
Zajęcia
dydaktyczne
Przedszkola
i szkoły
BudŜet miasta
nadzór:
Wydział
Oświaty
Diagnoza
i elementy
rehabilitacji
Miejska
Poradnia
PsychologicznoPedagogiczna
BudŜet miasta
nadzór:
Wydział
Oświaty
Cel:
Osiągnięcie i utrzymanie optymalnego poziomu niezaleŜności
Osoby, które znajdują się w trudnej sytuacji materialnej, powinny mieć dostęp
do opieki socjalnej. Pomoc społeczna jednakŜe nie powinna osłabiać aktywności osób
niepełnosprawnych w podnoszeniu jakości Ŝycia. Jej zadaniem jest gwarantować wsparcie
finansowe w trudnej sytuacji, w której osoba niepełnosprawna nie jest w stanie sama
sobie poradzić. Zatem jej udzielenie powinno mieć charakter czasowy, aby mobilizować
osoby do podejmowania prób poprawy swojego Ŝycia. Jakość Ŝycia jest bowiem
uzaleŜniona od właściwego zaangaŜowania osoby, natomiast słuŜby społeczne udzielają
10
wsparcia jedynie w sytuacjach wyjątkowo trudnych. Zatem udzielana pomoc powinna być
czasowa i mieć charakter stymulujący osobę do przywrócenia niezaleŜności materialnej.
Racjonalność systemu pomocy społecznej wspiera aktywność zainteresowanych
oraz eliminuje bierną postawę, czyniąc osoby niepełnosprawne odpowiedzialne za swoje
Ŝycie.
Lp.
1.
2.
Nazwa zadania
Szkolenie wolontariuszy
w zakresie opieki nad
osobami niepełnosprawnymi i kierowanie
ich do osób niepełnosprawnych
Wsparcie socjalnoprawne, pedagogiczne
i psychologiczne
dla osób niepełnosprawnych i ich rodzin
3.
Praca socjalna
4.
Wsparcie osób
niepełnosprawnych
Zamierzony cel
Ograniczenie
finansowych form
wsparcia osób
niepełnosprawnych
Zapobieganie
postawom bezradności i bierności
Spowodowanie
większej kreatywności
i samodzielności osób
niepełnosprawnych
w rozwiązywaniu
swoich problemów
Przeciwdziałanie
powstawaniu sytuacji
zagraŜających
zdrowiu i Ŝyciu
Sposób
realizacji
Biuro
pośrednictwa
pracy dla
wolontariuszy
Porady
Porady,
wywiady
środowiskowe
Pomoc
rzeczowa
i finansowa
Źródła
finansowania
Realizator
BudŜet miasta
Miejski
Ośrodek
Pomocy
Rodzinie
BudŜet miasta
Miejski
Ośrodek
Pomocy
Rodzinie
BudŜet miasta
Miejski
Ośrodek
Pomocy
Rodzinie
BudŜet miasta
Miejski
Ośrodek
Pomocy
Rodzinie
Cel:
Promocja zdrowego stylu Ŝycia
Lp.
1.
Nazwa zadania
Zamierzony cel
Imprezy
Poprawa stanu zdrowia
promujące
i profilaktyka
zdrowy styl Ŝycia niepełnosprawności
Sposób
realizacji
Imprezy
Źródła
finansowania
Sponsorzy
Realizator
Wydział
Polityki
Społecznej
V. MONITORING
Roczna informacja z realizacji zadań ujętych w programie przedkładana będzie
Prezydentowi Miasta, Komisji Polityki Prorodzinnej i Komisji Zdrowia Rady Miasta Opola,
Powiatowej Społecznej Radzie Osób Niepełnosprawnych oraz Państwowemu Funduszowi
Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych do końca marca kaŜdego roku za rok poprzedni.
Koordynator programu: Wydział Polityki Społecznej Urzędu Miasta Opola.
11
VI. ZAKOŃCZENIE
Program działań na rzecz osób niepełnosprawnych dąŜy w swoich załoŜeniach
do kompleksowego rozwiązywania problemów osób niepełnosprawnych. Wyrównywanie
szans następuje w róŜnych obszarach Ŝycia począwszy od uświadamiania poprzez
likwidację barier funkcjonalnych aŜ do integracji. Głównym załoŜeniem programowym
jest podmiotowe traktowanie osób niepełnosprawnych.
Do istotnych elementów programowych naleŜy organizacja akcji promujących
zdrowie, albowiem stanowią one waŜny element działań profilaktycznych i rehabilitacji
leczniczej. Podejmowane są one w celu ograniczania skutków niepełnosprawności oraz
zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia przyczyniają się do zwiększenia
kontroli nad własnym zdrowiem oraz promowania zdrowego stylu Ŝycia. Edukacja
zdrowotna kształtuje postawy i zachowania prozdrowotne, pozwalające uzyskać
optymalny stan zdrowia.
Program realizuje załoŜenia inicjatywy „Ku Europie bez barier dla osób
niepełnosprawnych” zmierzającej do likwidowania ograniczeń w dostępie osób
niepełnosprawnych do wszelkich dóbr oferowanych obywatelom przez państwo oraz
sprzyja kreowaniu nowego wizerunku osób niepełnosprawnych, zapewniając im właściwe
miejsce w tolerancyjnym społeczeństwie.
12