Lectio z komentarzem

6
Nadszedł potem także Szymon Piotr, idący za nim. Wszedł on do wnętrza grobu
i ujrzał leżące płótna
Greckie słowo tutaj użyte - «othonia», w l. mnogiej, przywołuje kawałki płutna (19,40). U
Mt 27,59; Mk 15,46; Łk 23,53 znajduje się Słowo «sindone» (kawałek prześcieradła).
7
oraz chustę, która była na Jego głowie, leżącą nie razem z płótnami, ale
oddzielnie zwiniętą na jednym miejscu.
Gdyby złodzieje wykradli ciało, zabraliby je razem z płótnami, a gdyby nawet je
pozostawili, leżałyby w nieładzie. Ktokolwiek je pozostawił, pozostawił je w ładzie. Chusta,
którą przykrywano twarz, była nie tylko "złożona", lecz "zwinięta", co wskazywałoby na
staranny sposób, w jaki to uczyniono albo, że w dalszym ciągu była zwinięta w taki sposób, w
jaki umieszczono ją na głowie Jezusa, co znaczyłoby, że Jego ciało zmartwychwstało wprost z
płócien i chust, jakimi było owinięte.
Łazarz na słowo Jezusa wyszedł ale miał "nogi i ręce powiązane opaskami, a twarz jego była
zawinięta chustą" (11,44). Trzeba było go rozwiązać z tych oznak śmierci. Jezus natomiast
bez ludzkiej interwencji został uwolniony z płócien i grobu.
8
Wtedy wszedł do wnętrza także i ów drugi uczeń, który przybył pierwszy do
grobu. Ujrzał i uwierzył.
Formuła uroczysta. Jan mówił o świadkach, którzy potwierdzają misję Jezusa (Jan
Chrzciciel 1,6.19.32; Ojciec; dzieła; Pisma; Mojżesz 5,34.47). Teraz podkreśla, że dwaj
świadkowie (8,17) weszli do pustego grobu i zobaczyli znaki paschalnego wydarzenia.
Jan zobaczył tylko znak. Mimo to jest to początek wypełnienia o którym mówi prolog:
"widzieliśmy Jego chwałę" (1,14). Stwierdzenie to, winno być odczytane w świetle deklaracji
po ugodzeniu włócznią: "Zaświadczył to ten, który widział, a świadectwo jego jest
prawdziwe. On wie, że mówi prawdę, abyście i wy wierzyli" (19,35).
Wierzyć dla Jana znaczy wierzyć w Jezusa zmartwychwstałego. W tym momencie wiara do
jakiej zapraszały słowa i czyny Jezusa stała się dla niego czymś oczywistym. Wiara ucznia,
która stanowi paralelę do J 11, mogła być spowodowana sposobem, w jaki były ułożone
płótna.
9
Dotąd bowiem nie rozumieli jeszcze Pisma, które mówi, że On ma powstać z
martwych.
Wydarzenie jakiego są świadkami pozwala zrozumieć uczniom głęboki sens Pisma (12,16).
Św. Grzegorz z Nazjanzu (†390): Obecnie więc i my stańmy się uczestnikami Prawa, ale w
sposób ewangeliczny, nie według figur słowa: w duchu doskonałości, nie według
naszkicowanych figur; dla wieczności, nie na okres doczesny. Ustalmy sobie stolicę nie w
ziemskiej Jerozolimie, lecz w niebieskiej ojczyźnie; nie w tej, którą teraz zajmują wojska,
lecz którą wysławiają aniołowie... Złóżmy Bogu ofiarę pochwalną na ołtarzu niebieskim w
otoczeniu chórów niebieskich. Rozsuńmy pierwszą zasłonę, zbliżmy się do drugiej, zajrzymy
do miejsca Świętego Świętych. Powiem coś większego: siebie samych złóżmy na ofiarę Bogu,
a raczej składajmy ofiarę codziennie i na każdym kroku. Wszystko przyjmujmy na cześć
Słowa, cierpieniami naśladujmy Jego cierpienia, krwią uczcijmy krew, wstąpmy ochoczo na
krzyż! Słodki są gwoździe, chociaż bardzo ostre. Albowiem lepiej jest cierpieć z Chrystusem i
za Chrystusa, niż i innymi używać rozkoszy... Gdybyś był Marią czy drugą Marią, czy Salome,
czy Joanną, przyszedłbyś płakać do grobu z samego rana. Zobacz odwalony kamień grobowy,
może aniołów, i samego Jezusa. Powiedz coś i posłuchaj głosu. Jeśli usłyszysz: "Nie trzymaj
Mnie", stój z daleka, uczcij Słowo, lecz nie smuć się. Wie On, komu się najpierw ukazać.
Święć zmartwychwstanie...
NIEDZIELA WIELKANOCNA (msza w dzień): J 20,1-9
I: Dz 10,34a.37-43; II: Kol 3,1-4
1
2
3
4
5
6
7
8
9
A pierwszego dnia po szabacie, wczesnym rankiem, gdy jeszcze było ciemno,
Maria Magdalena udała się do grobu i zobaczyła kamień odsunięty od grobu.
Pobiegła więc i przybyła do Szymona Piotra i do drugiego ucznia, którego Jezus
kochał, i rzekła do nich: «Zabrano Pana z grobu i nie wiemy, gdzie Go
położono».
Wyszedł więc Piotr i ów drugi uczeń i szli do grobu.
Biegli oni obydwaj razem, lecz ów drugi uczeń wyprzedził Piotra i przybył
pierwszy do grobu.
A kiedy się nachylił, zobaczył leżące płótna, jednakże nie wszedł do środka.
Nadszedł potem także Szymon Piotr, idący za nim. Wszedł on do wnętrza grobu
i ujrzał leżące płótna
oraz chustę, która była na Jego głowie, leżącą nie razem z płótnami, ale
oddzielnie zwiniętą na jednym miejscu.
Wtedy wszedł do wnętrza także i ów drugi uczeń, który przybył pierwszy do
grobu. Ujrzał i uwierzył.
Dotąd bowiem nie rozumieli jeszcze Pisma, które mówi, że On ma powstać z
martwych.
SAMUEL DORASTAŁ, A PAN BYŁ Z NIM. NIE POZWOLIŁ UPAŚĆ ŻADNEMU JEGO SŁOWU NA ZIEMIĘ
诲睽
(1Sm 3:19)
瞁 瞃 瞃
1
A pierwszego dnia po szabacie, wczesnym rankiem, gdy jeszcze było ciemno,
Maria Magdalena udała się do grobu i zobaczyła kamień odsunięty od grobu.
Mk 15:40 Były tam [na Golgocie] również niewiasty, które przypatrywały się z daleka,
między nimi Maria Magdalena, Maria, matka Jakuba Mniejszego i Józefa, i Salome. 41
Kiedy przebywał w Galilei, one towarzyszyły Mu i usługiwały. I było wiele innych, które
razem z Nim przyszły do Jerozolimy.
Mk 15:47 A Maria Magdalena i Maria, matka Józefa, przyglądały się, gdzie Go złożono.
Mk 16:1 Po upływie szabatu Maria Magdalena, Maria, matka Jakuba, i Salome nakupiły
wonności, żeby pójść namaścić Jezusa. 2 Wczesnym rankiem w pierwszy dzień tygodnia
przyszły do grobu, gdy słońce wzeszło.
2
Pobiegła więc i przybyła do Szymona Piotra i do drugiego ucznia, którego Jezus
kochał, i rzekła do nich: «Zabrano Pana z grobu i nie wiemy, gdzie Go
położono».
J 18:15 A szedł za Jezusem Szymon Piotr razem z innym uczniem. Uczeń ten był znany
arcykapłanowi i dlatego wszedł za Jezusem na dziedziniec arcykapłana...
J 13:23 Jeden z uczniów Jego - ten, którego Jezus miłował - spoczywał na Jego piersi.
3
Wyszedł więc Piotr i ów drugi uczeń i szli do grobu.
Łk 24:24 Poszli niektórzy z naszych do grobu i zastali wszystko tak, jak kobiety
opowiadały, ale Jego nie widzieli.
4
Biegli oni obydwaj razem, lecz ów drugi uczeń wyprzedził Piotra i przybył
pierwszy do grobu.
5
6
Nadszedł potem także Szymon Piotr, idący za nim. Wszedł on do wnętrza grobu
i ujrzał leżące płótna
Łk 24:12 Jednakże Piotr wybrał się i pobiegł do grobu; schyliwszy się, ujrzał same tylko
płótna. I wrócił do siebie, dziwiąc się temu, co się stało.
7
oraz chustę, która była na Jego głowie, leżącą nie razem z płótnami, ale
oddzielnie zwiniętą na jednym miejscu.
J 11:44 I wyszedł zmarły [Łazarz], mając nogi i ręce powiązane opaskami, a twarz jego
była zawinięta chustą. Rzekł do nich Jezus: «Rozwiążcie go i pozwólcie mu chodzić!».
8
Wtedy wszedł do wnętrza także i ów drugi uczeń, który przybył pierwszy do
grobu. Ujrzał i uwierzył.
J 4:47 Usłyszawszy, że Jezus przybył z Judei do Galilei, udał się [urzędnik królewski] do
Niego z prośbą, aby przyszedł i uzdrowił jego syna: był on bowiem już umierający. 48
Jezus rzekł do niego: «Jeżeli znaków i cudów nie zobaczycie, nie uwierzycie».
Dz 4:19 Lecz Piotr i Jan odpowiedzieli: «Rozsądźcie, czy słuszne jest w oczach Bożych
bardziej słuchać was niż Boga? 20 Bo my nie możemy nie mówić tego, cośmy widzieli i
słyszeli».
J 1:1 To wam oznajmiamy, co było od początku, cośmy usłyszeli o Słowie życia, co
ujrzeliśmy własnymi oczami, na co patrzyliśmy i czego dotykały nasze ręce 9
Chrystusem w Bogu. 4 Gdy się ukaże Chrystus, nasze życie, wtedy i wy razem z Nim
ukażecie się w chwale. (II czytanie).
A kiedy się nachylił, zobaczył leżące płótna, jednakże nie wszedł do środka.
J 19:40 Zabrali więc ciało Jezusa i obwiązali je w płótna razem z wonnościami, stosownie
do żydowskiego sposobu grzebania.
Dotąd bowiem nie rozumieli jeszcze Pisma, które mówi, że On ma powstać z
martwych.
Łk 24:25 Na to On rzekł do nich: «O nierozumni, jak nieskore są wasze serca do wierzenia
we wszystko, co powiedzieli prorocy! 26 Czyż Mesjasz nie miał tego cierpieć, aby wejść
do swej chwały?» 27 I zaczynając od Mojżesza poprzez wszystkich proroków wykładał
im, co we wszystkich Pismach odnosiło się do Niego... 44 Potem rzekł do nich: «To
właśnie znaczyły słowa, które mówiłem do was, gdy byłem jeszcze z wami: Musi się
wypełnić wszystko, co napisane jest o Mnie w Prawie Mojżesza, u Proroków i w
Psalmach». 45 Wtedy oświecił ich umysły, aby rozumieli Pisma, 46 i rzekł do nich: «Tak
jest napisane: Mesjasz będzie cierpiał i trzeciego dnia zmartwychwstanie,
Ps 16:10 bo nie pozostawisz mojej duszy w Szeolu i nie dozwolisz, by wierny Tobie zaznał
grobu.
Dz 10:34 Wtedy Piotr przemówił w dłuższym wywodzie... 39 A my jesteśmy świadkami
wszystkiego, co zdziałał w ziemi żydowskiej i w Jerozolimie. Jego to zabili,
zawiesiwszy na drzewie. 40 Bóg wskrzesił Go trzeciego dnia i pozwolił Mu ukazać się 41
nie całemu ludowi, ale nam, wybranym uprzednio przez Boga na świadków, którzyśmy z
Nim jedli i pili po Jego zmartwychwstaniu. 42 On nam rozkazał ogłosić ludowi i dać
świadectwo, że Bóg ustanowił Go sędzią żywych i umarłych. 43 Wszyscy prorocy
świadczą o tym, że każdy, kto w Niego wierzy, przez Jego imię otrzymuje odpuszczenie
grzechów». (frgm. I czytania)
Kol 3:1 Jeśliście więc razem z Chrystusem powstali z martwych, szukajcie tego, co w
górze, gdzie przebywa Chrystus zasiadając po prawicy Boga. 2 Dążcie do tego, co w
górze, nie do tego, co na ziemi. 3 Umarliście bowiem i wasze życie jest ukryte z
SAMUEL DORASTAŁ, A PAN BYŁ Z NIM. NIE POZWOLIŁ UPAŚĆ ŻADNEMU JEGO SŁOWU NA ZIEMIĘ
1
(1Sm 3:19)
A pierwszego dnia po szabacie, wczesnym rankiem, gdy jeszcze było ciemno,
Maria Magdalena udała się do grobu i zobaczyła kamień odsunięty od grobu.
Dosłownie: "W pierwszym (dniu) tygodnia". Tydzień żydowski wspomina dzieło Stworzyciela,
które osiąga swój szczyt w sobotę. Po niej rozpoczyna się kolejny tydzień pracy. Dla
chrześcijan "pierwszy dzień" jaki następuje po sobotniej Passze to początek nowego czasu, w
którym Jezus zmartwychwstały daje nam swoje życie.
"Jeszcze było ciemno". To symboliczna adnotacja: światło Jezusa jeszcze się nie objawiło
stąd wiara w uczniach jeszcze nie została rozbudzona.
Marek (16,1) i Łukasz (24,1) mówią iż kobiety udały się do grobu niosąc wonności. Według
Jana wonności zostały przyniesione w momencie pogrzebu. Maria Magdalena idzie z pustymi
rękoma do grobu (jak u Mt 28,1), prawdopodobnie po to, by oddać cześć ciału Jezusa, motyw
ten nie jest jednak jasny.
Pozostali ewangeliści mówią iż "kamień został odsunięty [dosł. przetoczony: anakulijo]" (Mt
28,2; Mk 16,4; Łk 24,2). Czasownik użyty przez Jana jest inny - airo (choć w polskim
tłumaczeniu nie ma różnicy). Używa on tego samego słowa co przy grobie Łazarza (11,39.41):
jest to pierwsza wskazówka, by porównać te dwa teksty.
Św. Grzegorz Wielki (†604): Maria Magdalena przyszła do grobu, gdy był jeszcze mrok.
Historycznie jest tu czas podany, co się zaś tyczy znaczenia mistycznego, wyraża on (nastrój)
ducha szukającej. Maria bowiem szukała Stwórcy wszystkiego, którego widziała umarłym co
do ciała w grobie, a nie znalazłszy Go, sądziła, iż je wykradziono. Było jeszcze ciemno w jej
duszy, gdy przyszła do grobu. Pobiegła szybko i przekazała wiadomość uczniom.
2
Pobiegła więc i przybyła do Szymona Piotra i do drugiego ucznia, którego Jezus
kochał, i rzekła do nich: «Zabrano Pana z grobu i nie wiemy, gdzie Go
położono».
Według Mt 28,8 i Łukasza 24,9 kobiety idą oznajmić uczniom o zmartwychwstaniu Jezusa;
według Jana Maria Magdalena idzie powiedzieć uczniom iż "zabrano Pana". Jedyna możliwość
jaką Maria bierze pod uwagę to kradzież ciała. O zmartwychwstaniu nawet jej myśl nie
przechodzi. Przyznaje jednak Jezusowi paschalny tytuł "Pan".
Liczba mnoga zwrotu "nie wiemy" przywołuje tradycję, która według innych ewangelistów,
mówiła o kilku kobietach. Por. w. 19 to samo zdanie ale już w l. pojedynczej. Wersety 11-18
pozwalają zrozumieć dlaczego Maria Magdalena jest wspomniana jako pierwsza.
3
Wyszedł więc Piotr i ów drugi uczeń i szli do grobu.
W ewangeliach większość uczniów nie interweniuje w sposób osobisty. Czwarta ewangelia
cytuje często razem Piotra i "ucznia którego Jezus miłował" (13,23). Wskazywałoby to na
pewien stopień bliskości między tymi dwoma uczniami oraz na coś w rodzaju "rywalizacji", by
być blisko Pana.
Żydzi nie uważali świadectwa kobiety za wiarygodne w większości postępowań prawnych (w
ograniczonym zakresie ich świadectwo było jednak przyjmowane w rzymskich sądach); owo
uwarunkowanie kulturowe mogło dodatkowo skłonić Jana i Piotra, by sami sprawdzili.
4
Biegli oni obydwaj razem, lecz ów drugi uczeń wyprzedził Piotra i przybył
pierwszy do grobu.
Po zaparciu się Jezusa (18,27), Piotr zniknął. Ale jego więź do Jezusa na nowo się ukazuje
w spontanicznym i niespokojnym biegu w kierunku pustego grobu.
5
A kiedy się nachylił, zobaczył leżące płótna, jednakże nie wszedł do środka.