WYROK UZASADNIENIE - Sąd Okręgowy w Katowicach

Sygn. akt: X U 808/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 29 kwietnia 2015 roku
Sąd Okręgowy w Katowicach
X Wydział Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
SSO Barbara Reszczyńska - Łoboda
Przewodniczący:
Sędziowie/Ławnicy:
Anna Borkowska
Protokolant:
po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2015 roku w Katowicach
odwołania Z. C. (1)(Z. C. (1))
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.
z dnia 5 marca 2014 roku
Nr: (...)
w sprawie Z. C. (1)(Z. C. (1))
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.
o prawo do emerytury
1. zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje ubezpieczonemu prawo do emerytury począwszy od dnia
17 marca 2014r.,
2. zasadza od organu rentowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. na rzecz
ubezpieczonego kwotę 60,00 (sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa
procesowego
SSO Barbara Reszczyńska-Łoboda
( Przewodniczący )
Sygn. akt: XU 808/14
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 5 marca 2014r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonemu
Z. C. (2) (C.) prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym 60 lat życia, wskazując w jej uzasadnieniu, że
ubezpieczony nie ukończył wieku 60 lat życia i na dzień 1 stycznia 1999r. nie udowodnił co najmniej 15 – to letniego
okresu pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. W uzasadnieniu
wskazał, że nie uwzględnił ubezpieczonemu okresu zatrudnienia od roku 1972 (brak dokładnej daty) do dnia 5 lipca
1974r. w Przedsiębiorstwie (...) Oddział w T. oraz okresu od dnia 31 sierpnia 1974r. do dnia 28 lutego 1985r.
w Przedsiębiorstwie (...) w K. B. jako pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w szczególnych
warunkach lub w szczególnym charakterze ponieważ zeznania świadków nie stanowią środka dowodowego na
potwierdzenie okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze – mogą stanowić jedynie
środek pomocniczy w postępowaniu sądowym. Ponadto nie uwzględnił okresu zatrudnienia od dnia 1 marca 1985r. do
dnia 31 grudnia 1990r. w Zakładach (...) w K. jako pracy w szczególnych warunkach gdyż świadectwo wykonywania
pracy w szczególnych warunkach z dnia 14 sierpnia 2006r. wystawione zostało przez archiwistę.
Od decyzji tej ubezpieczony wniósł odwołanie domagając się uznania pracy w warunkach szczególnych. Wskazał,
że po ukończeniu nauki w zasadniczej szkole budowlanej i otrzymaniu w dniu 3 sierpnia 1972r. uprawnień (prawo
jazdy kat. B C. ) podjął pracę w Przedsiębiorstwie (...)w T.w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego o masie
całkowitej powyżej 3,5 tony. Do jego obowiązków należało wówczas przewożenie materiałów budowlanych na nowo
powstających osiedlach mieszkaniowych. Następnie od dnia 31 sierpnia 1974r. podjął pracę w Przedsiębiorstwie
(...)w K.w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony. Przedsiębiorstwo świadczyło usługi
transportowe dla budownictwa mieszkaniowego i przemysłowego. Nadmienił, że przez 6 lat, od roku 1979, obsługiwał
jako kierowca ciągnik balastowy z naczepa D.70 ton, służący do transportu ponadgabarytowych konstrukcji stalowych,
ciężkich maszyn i urządzeń. W Przedsiębiorstwie tym pracował 10 lat. W dniu 1 marca 1985r. podjął pracę w
(...)((...)w K.) w charakterze kierowcy autobusu i samochodu ciężarowego D.powyżej 3,5 tony. Jego praca polegała
na przewożeniu grup sportowców i studentów na imprezy sportowe organizowane na terenie kraju i za granicą.
Pracował także w dni wolne, święta oraz w nadgodzinach. Obsługiwał także grupy studenckie, w tym przyjeżdżające
do Polski w ramach wymiany. Dodatkowo obsługiwał giełdę sprzętu sportowego na terenie Ośrodka (...)w K.oraz (...)
– Sportowejw K., na które przyjeżdżali przedstawiciele akademickich Klubów Sportowych, związków sportowych i
szkól z różnych rejonów Polski – zakupiony towar rozwoził autem ciężarowym D.powyżej 3,5 tony po terenie całego
kraju. Zaznaczył, że przedstawił zaświadczenie pracy wydane przez R. B.– ówczesnego jego kierownika (...)K., a później
archiwistę zakładu.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymał zaskarżoną decyzję, wnosząc o oddalenie odwołania
ubezpieczonego.
Sąd ustalił i zważył co następuje:
Ubezpieczony Z. C. (1) (ur. (...)) w dniu 5 lutego 2014r. wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o przyznanie mu
prawa do emerytury. Ubezpieczony jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego i wniósł o przekazanie środków
zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym , za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu
państwa.
Decyzją z dnia 5 marca 2014r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury w obniżonym wieku
emerytalnym 60 lat życia - wskazując, że nie ukończył on wieku 60 lat życia i na dzień 1 stycznia 1999r. nie udowodnił
co najmniej 15 – to letniego okresu pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze
czasu pracy. Wskazał, że nie uwzględnił ubezpieczonemu okresu zatrudnienia od roku 1972 (brak dokładnej daty)
do dnia 5 lipca 1974r. w Przedsiębiorstwie (...) Oddział w T. oraz okresu od dnia 31 sierpnia 1974r. do dnia 28
lutego 1985r. w Przedsiębiorstwie (...) w K. B. jako pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ze względu na brak świadectw wykonywania pracy w
szczególnych warunkach. Nie uwzględnił też jako pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia od dnia 1
marca 1985r. do dnia 31 grudnia 1990r. w Zakładach (...) w K. gdyż świadectwo wykonywania pracy w szczególnych
warunkach z dnia 14 sierpnia 2006r. wystawione zostało przez archiwistę. (k. 91 a.e.).
Prawo jazdy kategorii B oraz C ubezpieczony posiadał od dnia 3 sierpnia 1982r. (prawo jazdy okazane na rozprawie
w dniu 13 czerwca 2014r. , kopia k. 6 a.s ) .
W oparciu o dokumenty zawarte w aktach emerytalno – kapitałowych ubezpieczonego, dołączonych do akt
niniejszej sprawy, w oparciu o dokumenty zawarte w aktach osobowych i karty wynagrodzeń ubezpieczonego oraz
L. L. i M. K. z okresu ich zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w K. , dokumenty zawarte w aktach osobowych
ubezpieczonego z okresu zatrudnienia w Zarządzie Środowiskowym (...) K. i Zakładach (...), w aktach osobowych z
okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w K. Oddział w T., w aktach osobowych pracowników (...) M. K., W.
D., J. W., M. S. i S. Ż. (zatrudnionych jako kierowcy), zeznania świadków R. B. i L. K. (przełożonych ubezpieczonego)
na okoliczność charakteru pracy ubezpieczonego w Zakładzie (...) oraz zeznania świadków J. H., M. K. i L. L. na
okoliczność charakteru pracy ubezpieczonego w Przedsiębiorstwie (...) oraz na okoliczność pracy w (...) K., w oparciu
o świadectwo wykonywania przez odwołującego się pracy w warunkach szczególnych w (...) K. z dnia 14 sierpnia
2006r. (k. 23 a.e.) i z dnia 3 września 2014r. (k. 53 a.s.), a także w oparciu o dokumenty zawarte w aktach emerytalnych
J. H. i kapitałowych R. B. Sąd ustalił, że w Przedsiębiorstwie (...) w K. Oddział w T. ubezpieczony z dniem 6 czerwca
1973r. został skierowany do pracy na stanowisku kierowcy. W zatrudnieniu pozostawał do dnia 5 lipca 1974r. Kierował
pojazdami ciężarowymi.
Następnie w okresie od dnia 31 sierpnia 1974r. do dnia 28 lutego 1985r. (okres 10 lat, 6 miesięcy i 1 dnia) ubezpieczony
zatrudniony był w Przedsiębiorstwie (...) w K. jako kierowca i stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prowadził
samochody ciężarowe typu Z. i S. z naczepą. Były to samochody o ciężarze całkowitym do 60 ton. Przedsiębiorstwie (...)
składało się z 5 dużych oddziałów, łącznie dysponowało 5,5 tysiąca samochodów. Zabezpieczało potrzeby transportowe
i obsługę 26 firm zrzeszonych w Zjednoczeniu Budowlano – (...).
Z kolei kolejny pracodawca skarżącego - Zakład (...) w K. - prowadził działalność handlową prowadząc kilkanaście
sklepów o branży sportowej, miał też własną bazę transportową, znajdującą się w C.. Zakład (...) pracował na rzecz
utrzymania sportu akademickiego w K. – prowadził kilkanaście sekcji ligowych: piłki ręcznej, hokeja, hokeja na trawie,
koszykówki, siatkówki i rugby. Baza (...) Zakładu świadczyła także usługi transportowe rzecz innych podmiotów
- firm turystycznych, szkół, klubów sportowych, firm budowlanych prowadzących budowę kopalń, budowę osiedli
kopalnianych. Baza (...) dysponowała samochodami ciężarowymi, dostawczymi, osobowymi i autokarami. Zakład (...)
urządzał także giełdy sportowe, przywożąc towar z zakładów produkcyjnych produkujących sprzęt sportowy. Giełdy
sportowe były organizowanie w K. i w innych miastach.
Ubezpieczony podczas zatrudnienia od dnia 1 marca 1985r. do dnia 31 grudnia 1990r. w (...) w K. (okres 5 lat i 10
miesięcy) był kierowcą samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony i autobusu o
liczbie miejsc powyżej 15. Za prace serwisowe przy pojazdach otrzymywał dodatkowe wynagrodzenie w postaci premii.
Dodatek spedycyjny otrzymywał zaś wtedy gdy pracował jako kierowca zestawu ciężarowego - było to związane z
załadunkiem i rozładunkiem towaru. Taki dodatek otrzymywał w określonym miesiącu. Gdy wykonywał prace jako
kierowca autobusu nie otrzymywał dodatku spedycyjnego.
Sąd ustalił zatem, że w okresach od dnia 31 sierpnia 1974r. do dnia 28 lutego 1985r. i od dnia 1 marca 1985r. do dnia 31
grudnia 1990r. ubezpieczony pracował w pełnym wymiarze czasu pracy jako kierowca samochodów o dopuszczalnym
ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony i autobusu o liczbie miejsc powyżej 15.
Okresy te stanowią łącznie 16 lat i 4 miesiące pracy w warunkach szczególnych
i jako takie są wystarczające dla ustalenie ubezpieczonemu uprawnień do wcześniejszej emerytury, z dniem
ukończenia przez niego 60 lat życia (Stąd też Sąd nie analizował już szczegółowo charakteru pracy ubezpieczonego w
Przedsiębiorstwie (...) w K. Oddział w T.). Z ustaleń Sądu wynika, że w okresach od dnia 31 sierpnia 1974r. do dnia
28 lutego 1985r. i od dnia 1 marca 1985r. do dnia 31 grudnia 1990r. ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu
pracy pracował w warunkach szczególnych kierując samochodami ciężarowymi o dopuszczalnym ciężarze całkowitym
powyżej 3,5 tony oraz autobusami o liczbie miejsc powyżej 15.
Bezspornym jest ponadto, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udokumentował wymagany co najmniej 25 –
cio letni okres ubezpieczenia, a z dniem (...) ukończył 60 lat życia.
Zgodnie zaś z regulacją zawartą w art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2009r. nr 153 poz. 1227), zwanej dalej ustawą emerytalną,
ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w
art. 32 ustawy jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:
1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach
dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz
2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 ustawy emerytalnej (ust. 1 art. 184 ustawy emerytalnej).
Emerytura na powyższych zasadach przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu
emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu
emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.
Wedle zaś art. 32 ustawy emerytalnej ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym
pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w
wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 powoływanej ustawy.
Dla celów ustalenia uprawnień do emerytury wcześniejszej z tytułu pracy w warunkach szczególnych za
pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o
znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności
psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy
stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych (art. 32 ust. 2 ustawy emerytalnej).
Obniżony wiek emerytalny oraz rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom zatrudnionym
w szczególnych warunkach ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych (art. 32 ust. 4 ustawy emerytalnej).
W rozpoznawanej sprawie kwestię sporną stanowiło ustalenie, czy odwołujący się przez okres co najmniej 15
lat wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prace w warunkach szczególnych, określone w wykazie A
stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego
pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8, poz. 43 z pózn.
zm.) – prace wymienione w wykazie A stanowiącym załącznik do tego rozporządzenia, dział VIII, poz. 2 , tj. prace
kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony i autobusów o liczbie
miejsc powyżej 15.
Dowody przeprowadzone w niniejszym postępowaniu dają w ocenie Sądu podstawy do stwierdzenia, że odwołujący
się przez wymagany dla uzyskania uprawnień emerytalnych okres stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wykonywał
prace w warunkach szczególnych. Sąd w pełni dał wiarę wyjaśnieniom ubezpieczonego i zeznaniom świadków co
do charakteru jego zatrudnienia w okresach od dnia 31 sierpnia 1974r. do dnia 28 lutego 1985r. i od dnia 1 marca
1985r. do dnia 31 grudnia 1990r. – są one spójne, logiczne i wzajemnie korespondują ze sobą, a nadto korespondują
ze zgromadzoną w sprawie dokumentacją. Tym samym Sąd ustalił, że ubezpieczony udokumentował staż pracy w
warunkach szczególnych w wymiarze wymaganym i koniecznym dla uzyskania uprawnień do emerytury w obniżonym
wieku emerytalnym 60 lat, udowadniając przeszło 15 letni okres wykonywania pracy w warunkach szczególnych, stale
i pełnym wymiarze czasu pracy.
Mając na uwadze wyżej przytoczone okoliczności i przepisy Sąd na mocy art. 477 14 § 2 k.p.c. orzekł jak w pkt 1 sentencji
wyroku. O kosztach Sąd orzekł na zasadzie art. 98 k.p.c. w pkt 2 sentencji.
SSO Barbara Reszczyńska – Łoboda