Rys historyczny - Święty Jakub Tuchola

Święty Jakub Tuchola
Rys historyczny
Budynek obecnego kościoła św. Jakuba Apostoła w Tucholi został pobudowany z inicjatywy tucholskiej Gminy
Ewangelickiej w latach 1837-38, zaś wieżę do budynku właściwego dobudowano w roku 1895. Świątynia służyła
Ewangelikom do roku 1945. Po wojnie została zajęta jako tzw. Mienie opuszczone przez Skarb Państwa wraz z
usytuowaną naprzeciw świątyni "pastorówką".
Budynek kościoła służył jako sala sportowa, a w roku 1968 przekazano go w użytkowanie Gminnej Spółdzielni
"Samopomoc Chłopska" w Tucholi, która zaadoptowała obiekt czyniąc ze świątyni - magazyn zbożowy. Dokonano
wówczas przez prace remontowe zatarcia cech sakralnych świątyni rozbierając do fundamentów wieżę, zamurowując
charakterystyczne neogotyckie łuki okien i instalując w nich kraty oraz demontując balustrady chóru i balkonów.
Zamurowano również główne drzwi wejściowe, na ich miejscu umieszczając lej do wsypu zboża, a pod bocznym
wejściem zbudowano rampę przeładunkową, zaś całą nawę kościoła podzielono betonowym stropem na dwie
kondygnacje. W dniu 1 lipca 1994 r. z tucholskiej parafii p.w. Bożego Ciała zostaje erygowana nowa parafia, która na
pamiątkę istniejącego tylko do XVII wieku tucholskiego kościoła św. Jakuba Apostoła otrzymuje patronat tegoż
Świętego. Jeszcze w tym samym roku pierwszy proboszcz nowo powstałej parafii - ks. Jan Pałubicki wykupił od Skarbu Państwa budynek dawnego kościoła, by wraz z parafianami w krótkim czasie
przywrócić obiektowi cechy sakralne. Rozebrano zatem strop dzielący świątynie na poziomy, odbudowano więźbę
chóru i balkonów, zamontowano balustrady i ławki, wydzielono i wybudowano podwyższenie prezbiterium, utworzono
zakrystię, wymieniono okna oraz od fundamentów zrekonstruowano okazałą kościelną wieżę umieszczając na niej
dzwony, które 6 czerwca 1999 roku poświęcił przebywający w Pelplinie Ojciec Święty Jan Paweł II. Dzwony ważą
łącznie 1000kg i noszą imiona: największy - Jakub, średni - Jan i najmniejszy - Kazimierz. W czerwcu 2002 roku na
dzwonnicy umieszczono także mechanizm zegarowy z trzema tarczami, wybijający kwadranse i godziny.
Na miejscu dawnego kościoła św. Jakuba (przy ul. Lipowej) stoi obecnie postument z figurą tego patrona. Jest ona
repliką Jakubowej figury znajdującej się w świątyni parafialnej przy ul. Chojnickiej 28. Do charakterystycznego
wyposażenia kościoła należą także pochodzące z 1913 roku obrazy - stacje Drogi Krzyżowej. Nie wiadomo czyjego są
autorstwa -prawdopodobne jest tylko to, że były namalowane dla kościoła w Łęgu, potem przekazane do Rytla, a
następnie do Legbąda, gdzie uznano, że kalwaryjskie malowidła nie pasują do nowoczesnej bryły sakralnej budowli przez co stacje Drogi Krzyżowej ostatecznie przekazano w 1995 roku do tucholskiej świątyni. Innym interesującym
malowidłem jest umieszczony w prezbiterium obraz E. Barthela z Zittau "Chodzenie po morzu". Jest to jedyny
zachowany eksponat, który przed 1945 rokiem stanowił centralny element ołtarza, kiedy świątynia służyła
Ewangelikom.
Obraz powrócił do Tucholi w 1996 roku z poewangelickiego kościoła w Kęsowie, do którego został wywieziony zaraz
po wojnie. Ze względu na ogrom zniszczeń, w tym wielkich rozdarć na płótnie, obraz był poddany renowacji w jednej z
gdańskich firm konserwatorskich. W 2003 roku obraz otrzymał nowe stylizowane ramy przypominające pierwotne.
Staraniem Ks. Proboszcza i ofiarnych wiernych w 2005 r. zmieniono pokrycie dachowe z blachy na dachówkę
ceramiczną "karpiówkę". W następnych latach w prezbiterium i całym kościele położono posadzki z granitu,
zamontowano 14 witraży, dokonano wymiany tynków zewnętrznych kościoła oraz podświetlono bryłę budynku i wieży.
Wyłożono posadzki wieży, jak też dwustronne schody płytami granitowymi, zamontowano balustrady przy schodach w
wieży; wykonano również podjazd dla niepełnosprawnych. Ponadto wykonano nawierzchnię parkingu oraz
zagospodarowano plac przykościelny, założono trawniki i posadzono zieleń.
AD 2013
1