KOMUNIKAT GŁÓWNEGO INSPEKTORA SANITARNEGO

KOMUNIKAT GŁÓWNEGO INSPEKTORA SANITARNEGO
DOTYCZĄCY AKTUALNEJ SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ
GRYPY PTAKÓW NA ŚWIECIE
z dnia 26 stycznia 2012 r.
(Źródło: WHO, ECDC, CDC, OIE)
A. WIRUS GRYPY PTAKÓW
WYSOCEPATOGENNA GRYPA PTAKÓW U ZWIERZĄT NA ŚWIECIE
Naturalnym gospodarzem wirusów grypy ptaków jest drób i dzikie ptactwo. Ich
patogenność jest bardzo zróżnicowana – na podstawie zdolności do wywołania choroby
dzieli się je zasadniczo na 2 grupy.
Wysoce zjadliwe wirusy (highly pathogenic avian influenza – HPAI) powodują
grypę ptaków o ciężkim przebiegu, która jest ostrą chorobą ogólnoustrojową ze
śmiertelnością dochodzącą do 100% u ptaków grzebiących (najbardziej wrażliwe są
indyki, kury i inne gatunki drobiu grzebiącego). Do tej grupy należą niektóre podtypy H5
(np. H5N1) i H7 (nie wszystkie wirusy tych podtypów są jednak wysoce zjadliwe). Wirusy
HPAI mogą się namnażać w całym organizmie gospodarza i uszkadzać narządy ważne
dla życia, co jest zwykle przyczyną śmierci.
Drugą grupę tworzą liczne wirusy charakteryzujące się małą zjadliwością
(low pathogenic avian influenza – LPAI) i należą one do wszystkich podtypów, w tym
również H5 i H7. Wywołują zwykle łagodną postać grypy ptaków z objawami ze strony
układu oddechowego i pokarmowego.
Ryzyko zakażenia ludzi wirusem grypy ptaków określa się jako minimalne.
Główną drogą zakażenia jest transmisja wirusa z drobiu na człowieka, w niemal
wszystkich przypadkach podczas bliskiego, bezpośredniego kontaktu z żywymi,
zakażonymi zwierzętami, bądź z powierzchniami skażonymi ich odchodami. Ryzyko
niesie kontakt z odchodami i wydzielinami drobiu (inhalacja) oraz surowym mięsem,
pozyskanym poza nadzorem weterynaryjnym (ubój, patroszenie i porcjowanie mięsa,
zwłaszcza w domowych warunkach). Nie wykluczona jest rola pośrednich gatunków
(np. świń). Dotychczas nie odnotowano zakażenia ludzi wirusem grypy ptaków drogą
pokarmową.
(wg „Grypa ptasia – czy pandemia jest realnym zagrożeniem?” A. Gładysz, K. Fleischer, A.Wieliczko, E. Marszałkowska-Krześ)
1
B. GRYPA PTAKÓW (H5N1) U LUDZI
•
CHINY
- 24 stycznia 2012 r. – Ministerstwo Zdrowia w Chinach poinformowało o przypadku zakażenia
wirusem grypy ptaków H5N1 39-letniego mężczyzny. Pierwsze objawy chorobowe wystąpiły w u
niego w dniu 6 stycznia 2012 r. Pomimo hospitalizacji i leczenia, mężczyzna zmarł w dniu 22
stycznia 2012 r. Dochodzenie epidemiologiczne jest w toku. Osoby z bliskiego kontaktu
pozostają pod nadzorem.
- 5 stycznia 2012 r. – Ministerstwo Zdrowia w Chinach zanotowało przypadek zakażenia
wirusem grypy ptaków H5N1 39-letniego mężczyzny. Pomimo hospitalizacji i leczenia,
mężczyzna zmarł w dniu 31 grudnia 2011 r. Dochodzenie epidemiologiczne jest w toku. Osoby z
bliskiego kontaktu pozostają pod nadzorem.
•
WIETNAM
- 20 stycznia 2012 r. – Ministerstwo Zdrowia w Egipcie przekazało informację o zakażeniu 18letniego mężczyzny wirusem grypy ptaków H5N1. Na skutek zakażenia mężczyzna zmarł w dniu
16 stycznia 2012 r. Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, iż mężczyzna był narażony na
kontakt z ptakami (kaczkami).
•
EGIPT
- 19 stycznia 2012 r. – Ministerstwo Zdrowia w Egipcie potwierdziło dwa kolejne przypadki
zakażenia ludzi wirusem grypy ptaków H5N1. Zakażenie potwierdzono u 2-letniej dziewczynki, u
której wcześniej wystąpiły objawy grypopodobne. Po uzyskaniu dodatniego wyniku badania
przeprowadzono dochodzenie epidemiologiczne. Do zakażenia doszło również u 31-letniego
mężczyzny, który został poddany leczeniu w warunkach szpitalnych. Dochodzenia
epidemiologiczne w obu przypadkach wykazały, iż chorzy mieli kontakt z drobiem w miejscu
zamieszkania.
•
INDONEZJA
- 19 stycznia 2012 r. – Ministerstwo Zdrowia w Indonezji odnotowało kolejny przypadek
zakażenia człowieka wirusem grypy ptaków H5N1. Do zakażenia doszło u 5-letniej dziewczynki,
która pomimo leczenia w warunkach szpitalnych zmarła w dniu 16 stycznia 2012 r. Dochodzenie
epidemiologiczne wykazało, iż dziewczynka miała pochodziła z rodziny mężczyzny, który zmarł
z powodu zakażenia wirusem grypy ptaków H5N1 (przypadek z dnia 11 stycznia 2012 r.) i
podobnie jak on była narażona na kontakt z chorymi gołębiami hodowlanymi.
- 11 stycznia 2012 r. – Ministerstwo Zdrowia w Indonezji przekazało informację o potwierdzonym
przypadku zakażenia wirusem grypy ptaków H5N1. Do zakażenia doszło u 23-letniego
mężczyzny pochodzącego z prowincji Jakarta. Pierwsze objawy chorobowe wystąpiły 31 grudnia
2011 r. Pomimo leczenia i hospitalizacji mężczyzna zmarł w dniu 7 stycznia 2012 r.
Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, iż mężczyzna ten miał kontakt z chorym gołębiem
hodowlanym.
•
KAMBODŻA
- 16 stycznia 2012 r. – Ministerstwo Zdrowia w Kambodży poinformowało o zakażeniu 2-letniego
chłopca wirusem grypy ptaków H5N1. Pierwsze objawy chorobowe wystąpiły u chłopca w dniu 3
stycznia 2012 r. Został on hospitalizowany i poddany leczeniu. Dochodzenie epidemiologiczne
wykazało, iż mężczyzna miał kontakt z chorym drobiem.
2
Skumulowana liczba potwierdzonych przypadków grypy ptaków (H5N1) u ludzi,
które zgłoszone zostały do WHO (stan na 26 stycznia 2012 r.)
Kraj
2003
LP LZ
Azerbejdżan 0
0
Bangladesz
0
0
Chiny
1
1
Dżibuti
0
0
Egipt
0
0
Indonezja
0
0
Irak
0
0
Kambodża
0
0
Laos
0
0
Myanmar
0
0
Nigeria
0
0
Pakistan
0
0
Tajlandia
0
0
Turcja
0
0
Wietnam
3
3
Razem
4
4
2004
LP LZ
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
17 12
0
0
29 20
46 32
2005
LP LZ
0
0
0
0
8
5
0
0
0
0
20 13
0
0
4
4
0
0
0
0
0
0
0
0
5
2
0
0
61 19
98 43
2006
LP LZ
8
5
0
0
13
8
1
0
18
10
55
45
3
2
2
2
0
0
0
0
0
0
0
0
3
3
12
4
0
0
115 79
2007
LP LZ
0
0
0
0
5
3
0
0
25
9
42 37
0
0
1
1
2
2
1
0
1
1
3
1
0
0
0
0
8
5
88 59
2008
LP LZ
0
0
1
0
4
4
0
0
8
4
24 20
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
6
5
44 33
2009
LP LZ
0
0
0
0
7
4
0
0
39
4
21 19
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
5
5
73 32
2010
LP LZ
0
0
0
0
2
1
0
0
29 13
9
7
0
0
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
7
2
48 24
2011
LP LZ
0
0
2
0
1
1
0
0
39 15
12 10
0
0
8
8
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
62 34
2012
LP LZ
0
0
0
0
1
1
0
0
1
0
1
1
0
0
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
1
5
4
Razem
LP
LZ
8
5
3
0
42
28
1
0
159
55
184 152
3
2
19
17
2
2
1
0
1
1
3
1
25
17
12
4
120
60
583 344
wg WHO ( www.who.int )
Wyjaśnienie:
1. LP – liczba przypadków
2. LZ – liczba zgonów
3. Liczba przypadków zawiera liczbę zgonów
4. WHO podaje przypadki wyłącznie potwierdzone laboratoryjnie
3