KOMUNIKAT GŁÓWNEGO INSPEKTORA SANITARNEGO

KOMUNIKAT GŁÓWNEGO INSPEKTORA SANITARNEGO
DOTYCZĄCY AKTUALNEJ SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ
GRYPY PTAKÓW NA ŚWIECIE
z dnia 28 grudnia 2011 r.
(Źródło: WHO, ECDC, CDC, OIE)
A. WIRUS GRYPY PTAKÓW
WYSOCEPATOGENNA GRYPA PTAKÓW U ZWIERZĄT NA ŚWIECIE
Naturalnym gospodarzem wirusów grypy ptaków jest drób i dzikie ptactwo. Ich
patogenność jest bardzo zróżnicowana – na podstawie zdolności do wywołania
choroby dzieli się je zasadniczo na 2 grupy.
Wysoce zjadliwe wirusy (highly pathogenic avian influenza – HPAI) powodują
grypę ptaków o ciężkim przebiegu, która jest ostrą chorobą ogólnoustrojową ze
śmiertelnością dochodzącą do 100% u ptaków grzebiących (najbardziej wrażliwe są
indyki, kury i inne gatunki drobiu grzebiącego). Do tej grupy należą niektóre podtypy
H5 (np. H5N1) i H7 (nie wszystkie wirusy tych podtypów są jednak wysoce zjadliwe).
Wirusy HPAI mogą się namnażać w całym organizmie gospodarza i uszkadzać
narządy ważne dla życia, co jest zwykle przyczyną śmierci.
Drugą grupę tworzą liczne wirusy charakteryzujące się małą zjadliwością (low
pathogenic avian influenza – LPAI) i należą one do wszystkich podtypów, w tym
również H5 i H7. Wywołują zwykle łagodną postać grypy ptaków z objawami ze
strony układu oddechowego i pokarmowego.
Ryzyko zakażenia ludzi wirusem grypy ptaków określa się jako minimalne.
Główną drogą zakażenia jest transmisja wirusa z drobiu na człowieka, w niemal
wszystkich przypadkach podczas bliskiego, bezpośredniego kontaktu z żywymi,
zakażonymi zwierzętami, bądź z powierzchniami skażonymi ich odchodami. Ryzyko
niesie kontakt z odchodami i wydzielinami drobiu (inhalacja) oraz surowym mięsem,
pozyskanym poza nadzorem weterynaryjnym (ubój, patroszenie i porcjowanie mięsa,
zwłaszcza w domowych warunkach). Nie wykluczona jest rola pośrednich gatunków
(np. świń). Dotychczas nie odnotowano zakażenia ludzi wirusem grypy ptaków drogą
pokarmową.
(wg „Grypa ptasia – czy pandemia jest realnym zagrożeniem?” A. Gładysz, K. Fleischer, A.Wieliczko, E. Marszałkowska-Krześ)
1
B. GRYPA PTAKÓW (H5N1) U LUDZI
•
EGIPT
- 21 grudnia 2011 r. – Ministerstwo Zdrowia w Egipcie przekazało informację o przypadku zakażenia 29-letniego mężczyzny wirusem grypy ptaków H5N1. Pomimo hospitalizacji i leczenia mężczyzna zmarł w dniu 19 grudnia 2011 r. Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, iż
mężczyzna miał kontakt z drobiem.
- 15 grudnia 2011 r. – Ministerstwo Zdrowia w Egipcie odnotowało dwa kolejne przypadki zakażenia ludzi wirusem grypy ptaków H5N1. Do zakażenia doszło u kobiety i jej dziecka. Kobieta zmarła w wyniku zakażenia. Stan dziecka pozostaje stabilny. Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, iż zarówno matka, jak i jej dziecko, mieli kontakt z chorym i martwym drobiem.
- 29 listopada 2011 r. – Ministerstwo Zdrowia w Egipcie poinformowało o zakażeniu 31-letniej
kobiety wirusem grypy ptaków H5N1. Pierwsze objawy chorobowe wystąpiły u niej w dniu
10 listopada 2011 r. Kobieta jest hospitalizowana, a jej stan określa się jako krytyczny. Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, iż miała ona kontakt z chorym i martwym drobiem.
- 2 listopada 2011 r. – Ministerstwo Zdrowia w Egipcie przekazało informację o zakażeniu
rocznego chłopca wirusem grypy ptaków H5N1. Chłopiec został poddany leczeniu, w wyniku
którego wyzdrowiał. Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, iż chłopiec miał kontakt z drobiem.
•
INDONEZJA
- 15 listopada 2011 r. – Ministerstwo Zdrowia w Indonezji zanotowało przypadek zakażenia
wirusem grypy ptaków H5N1 29-letniej kobiety (matki rodzeństwa, u których zakażenie zanotowano w meldunku z dnia 26 października 2011 r.). Kobieta w wyniku zakażenia zmarła w
dniu 17 października 2011 r. Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, iż kobieta przebywało
w rejonie, gdzie odnotowywano przypadki padnięcia ptaków.
- 26 października 2011 r. – Ministerstwo Zdrowia w Indonezji poinformowało o dwóch nowych przypadkach zakażenia człowieka wirusem grypy ptaków H5N1. Do zakażenia doszło
u dwójki rodzeństwa (u 5-letniej dziewczynki oraz u 10-letniego chłopca). Oboje w wyniku zakażenia zmarli. Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, iż dzieci mieszkały w okolicy,
gdzie odnotowywano przypadki padnięcia ptaków.
- 10 października 2011 r. – Ministerstwo Zdrowia w Indonezji przekazało informację o przypadku zakażenia rocznej dziewczynki wirusem grypy ptaków H5N1. Dziewczynka pomimo
hospitalizacji i podjętego leczenia zmarła w dniu 25 sierpnia 2011 r. Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, iż miała ona kontakt z drobiem w miejscu zamieszkania, jednak nie odnotowano przypadków padnięć drobiu w okresie poprzedzającym wystąpienie objawów chorobowych u dziecka.
•
KAMBODŻA
- 19 sierpnia 2011 – Ministerstwo Zdrowia w Kambodży odnotowało przypadek zakażenia
6-letniej dziewczynki wirusem grypy ptaków H5N1. Pierwsze objawy chorobowe wystąpiły w
dniu 7 sierpnia 2011 r. Dziewczynka w wyniku zakażenia zmarła w dniu 14 sierpnia 2011 r.
Dochodzenie epidemiologiczne wykazało, iż w wiosce, w której mieszkała dziewczynka, odnotowano przypadki padnięcia u drobiu. Ponadto stwierdzono, iż miała ona kontakt z chorym
drobiem.
2
Skumulowana liczba potwierdzonych przypadków grypy ptaków (H5N1) u ludzi,
które zgłoszone zostały do WHO (stan na 28 grudnia 2011 r.)
Kraj
Azerbejdżan
Bangladesz
Chiny
Dżibuti
Egipt
Indonezja
Irak
Kambodża
Laos
Myanmar
Nigeria
Pakistan
Tajlandia
Turcja
Wietnam
Razem
2003
LP LZ
0
0
0
0
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
3
3
4
4
2004
LP LZ
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
17 12
0
0
29 20
46 32
2005
LP LZ
0
0
0
0
8
5
0
0
0
0
20 13
0
0
4
4
0
0
0
0
0
0
0
0
5
2
0
0
61 19
98 43
2006
LP LZ
8
5
0
0
13
8
1
0
18
10
55
45
3
2
2
2
0
0
0
0
0
0
0
0
3
3
12
4
0
0
115 79
2007
LP LZ
0
0
0
0
5
3
0
0
25
9
42 37
0
0
1
1
2
2
1
0
1
1
3
1
0
0
0
0
8
5
88 59
2008
LP LZ
0
0
1
0
4
4
0
0
8
4
24 20
0
0
1
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
6
5
44 33
2009
LP LZ
0
0
0
0
7
4
0
0
39
4
21 19
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
5
5
73 32
2010
2011
LP LZ LP LZ
0
0
0
0
0
0
2
0
2
1
0
0
0
0
0
0
29 13 36 13
9
7 11
9
0
0
0
0
1
1
8
8
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
7
2
0
0
48 24 57 30
Razem
LP
LZ
8
5
3
0
40
26
1
0
155
53
182 150
3
2
18
16
2
2
1
0
1
1
3
1
25
17
12
4
119
59
570 336
wg WHO ( www.who.int )
Wyjaśnienie:
1. LP – liczba przypadków
2. LZ – liczba zgonów
3. Liczba przypadków zawiera liczbę zgonów
4. WHO podaje przypadki wyłącznie potwierdzone laboratoryjnie
3