Wyniki gospodarstw rolnych nieprzerwanie prowadzących

Transkrypt

Wyniki gospodarstw rolnych nieprzerwanie prowadzących
Wyniki gospodarstw rolnych
nieprzerwanie prowadzących
rachunkowość PL FADN w woj.
pomorskim w latach 2004-2010
dr inż. Daniel Roszak
PODR Gdańsk
Liczba gospodarstw prowadzących
nieprzerwanie rachunkowość w latach
2004-2010:
- W Polsce – 5880
- W woj. pomorskim - 345
Rozkład badanych
gospodarstw wg typu produkcyjnego
Ogółem
345
Uprawy
polowe
77
Uprawy
ogrodnicze
3
Uprawy
trwałe
Krowy
mleczne
3
27
Zwierzęta
trawożerne
35
Zwierzęta
ziarnożerne
45
Mieszane
155
-
Zmiany potencjału produkcyjnego
Powierzchnia użytków rolnych
100
90
80
70
Uprawy polowe
ha
60
Krowy mleczne
Zwierzęta trawożerne
50
Zwierzęta ziarnożerne
40
Mieszane
30
20
10
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Zmiana powierzchni użytków rolnych w %
18,0
16,0
15,3
14,8
14,0
12,3
12,0
Uprawy polowe
10,0
Krowy mleczne
Zwierzęta trawożerne
8,0
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
6,0
4,0
3,7
2,7
2,0
0,0
2010
Aktywa trwałe
3000000
2500000
2000000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
1500000
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
1000000
500000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Budynki
450000
400000
350000
300000
Uprawy polowe
250000
zł
Krowy mleczne
Zwierzęta trawożerne
200000
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
150000
100000
50000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Maszyny i urządzenia
500000
450000
400000
350000
300000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
250000
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
200000
Mieszane
150000
100000
50000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Zwierzęta reprodukcyjne płci żeńskiej
80000
70000
60000
50000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
40000
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
30000
Mieszane
20000
10000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Ziemia, uprawy trwałe, kwoty produkcyjne
2500000
2000000
1500000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
1000000
Mieszane
500000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Wzrost wartości niektórych składników aktywów w okresie
lat 2004-2010 w poszczególnych typach gospodarstw w
%:
Wyszczególni
enie
Budynki
Maszyny i
urządzenia
Zwierzęta
reprodukcyjn
e płci
żeńskiej
Uprawy
polowe
Krowy
mleczne
Zwierzęta
trawożerne
Zwierzęta
ziarnożerne
Mieszane
18,54%
40,69%
7,25%
10,28%
11,26%
76,14%
51,80%
33,63%
76,41%
56,53%
152,60%
45,45%
12,20%
-5,88%
-8,37%
Inwestycje brutto
140000
120000
100000
Uprawy polowe
80000
zł
Krowy mleczne
Zwierzęta trawożerne
60000
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
40000
20000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Kredyty długoterminowe
250000
200000
150000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
100000
Mieszane
50000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Zapasy produktów rolnych
140000
120000
100000
Uprawy polowe
80000
zł
Krowy mleczne
Zwierzęta trawożerne
60000
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
40000
20000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Wzrost wartości zapasów produktów rolnych w okresie lat
2004-2010 w poszczególnych typach gospodarstw w %:
Wyszczegól
nienie
Zapasy
produktów
rolnych
Zwierzęt Zwierzęt
Krowy
Uprawy
a
a
Mieszan
mleczn
polowe
e
trawożer ziarnożer
e
ne
ne
48,74% 24,51%
23,40%
94,50%
45,35%
•PRODUKCJA
% zbóż w strukturze zasiewów
100,00%
90,00%
80,00%
70,00%
% udział
60,00%
Uprawy polowe
Krowy mleczne
50,00%
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
40,00%
Mieszane
30,00%
20,00%
10,00%
0,00%
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Zwierzęta ogółem
100
90
80
70
szt.
60
Uprawy polowe
Krowy mleczne
50
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
40
Mieszane
30
20
10
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Pogłowie krów
25
20
15
Uprawy polowe
szt.
Krowy mleczne
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
10
Mieszane
5
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Pogłowie trzody chlewnej
90
80
70
60
Uprawy polowe
50
szt.
Krowy mleczne
Zwierzęta trawożerne
40
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
30
20
10
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Plony pszenicy
80
70
60
dt/ha
50
Uprawy polowe
Krowy mleczne
40
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
30
Mieszane
20
10
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Mleczność krów
7000
6000
5000
Uprawy polowe
4000
litry
Krowy mleczne
Zwierzęta trawożerne
3000
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
2000
1000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Udział wartości produkcji roślinnej w
produkcji ogółem
Wyszczegó
lnienie
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Uprawy
polowe
88,7%
88,5%
89,7%
92,5%
91,0%
88,6%
91,8%
Krowy
mleczne
22,2%
15,6%
16,6%
24,5%
19,3%
19,4%
19,2%
Zwierzęta Zwierzęta
trawożern ziarnożer Mieszane
e
ne
28,1%
19,7%
56,2%
22,1%
16,9%
50,6%
24,4%
21,2%
52,2%
30,5%
29,1%
58,1%
21,4%
20,4%
54,5%
23,1%
19,8%
54,6%
22,6%
26,9%
60,7%
Wartość produkcji ogółem
500000
450000
400000
350000
300000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
250000
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
200000
Mieszane
150000
100000
50000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
• Wskaźniki inflacji:
2005 – 2,1%
2006 – 1 %
2007 – 2,5 %
2008 – 4,2 %
2009 – 3,5 %
2010 – 2,6 %
Wartość produkcji ogółem przy uwzględnieniu inflacji
400000
350000
300000
250000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
200000
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
150000
Mieszane
100000
50000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Wartość produkcji roślinnej
400000
350000
300000
250000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
200000
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
150000
Mieszane
100000
50000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Wartość produkcji roślinnej przy uwzględnieniu inflacji
350000
300000
250000
Uprawy polowe
200000
zł
Krowy mleczne
Zwierzęta trawożerne
150000
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
100000
50000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Wartość produkcji zbóż
200000
180000
160000
140000
120000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
100000
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
80000
Mieszane
60000
40000
20000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Produkcja ziemniaków
60000
50000
40000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
30000
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
20000
10000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Produkcja buraków cukrowych
60000
50000
40000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
30000
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
20000
10000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Produkcja oleistych
60000
50000
40000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
30000
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
20000
10000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Wartość produkcji roślin białkowych
8000
7000
6000
5000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
4000
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
3000
Mieszane
2000
1000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Wartość produkcji mleka
160000
140000
120000
100000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
80000
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
60000
Mieszane
40000
20000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Wartość produkcji wołowiny i cięlęciny
35000
30000
25000
Uprawy polowe
20000
zł
Krowy mleczne
Zwierzęta trawożerne
15000
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
10000
5000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Wartość produkcji wieprzowiny
250000
200000
150000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
100000
Mieszane
50000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Wartość produkcji mięsa drobiowego
90000
80000
70000
60000
50000
zł
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
40000
30000
20000
10000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Wartość produkcji jaj
45000
40000
35000
30000
25000
zł
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
20000
15000
10000
5000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
• KOSZTY
Koszty ogółem
400000
350000
300000
250000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
200000
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
150000
Mieszane
100000
50000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Koszty ogółem przy uwzględnieniu inflacji
350000
300000
250000
Uprawy polowe
200000
zł
Krowy mleczne
Zwierzęta trawożerne
150000
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
100000
50000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Koszty bezpośrednie
300000
250000
200000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
150000
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
100000
50000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Nasiona i sadzonki ogółem
60000
50000
40000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
30000
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
20000
10000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Nawozy
70000
60000
50000
Uprawy polowe
40000
zł
Krowy mleczne
Zwierzęta trawożerne
30000
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
20000
10000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Środki ochrony roślin
40000
35000
30000
25000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
20000
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
15000
Mieszane
10000
5000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Pasze ogółem
300000
250000
200000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
150000
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
100000
50000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Energia
40000
35000
30000
25000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
20000
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
15000
Mieszane
10000
5000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Odsetki
9000
8000
7000
6000
Uprawy polowe
5000
zł
Krowy mleczne
Zwierzęta trawożerne
4000
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
3000
2000
1000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
• Dopłaty do działalności operacyjnej
Dopłaty do działalności operacyjnej
120000
100000
80000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
60000
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
40000
20000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Dopłaty rolnośrodowiskowe
14000
12000
10000
Uprawy polowe
8000
zł
Krowy mleczne
Zwierzęta trawożerne
6000
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
4000
2000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Dopłaty ONW
8000
7000
6000
5000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
4000
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
3000
Mieszane
2000
1000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Jednolita płatność obszarowa
45000
40000
35000
30000
Uprawy polowe
25000
zł
Krowy mleczne
Zwierzęta trawożerne
20000
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
15000
10000
5000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Saldo bieżących dopłat i podatków
100000
90000
80000
70000
60000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
50000
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
40000
Mieszane
30000
20000
10000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
• Dochód
Dochód z rodzinnego gospodarstwa rolnego
200000
180000
160000
140000
120000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
100000
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
80000
Mieszane
60000
40000
20000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Dochód z rodzinnego gospodarstwa rolnego przy
uwzględnieniu inflacji
180000
160000
140000
120000
Uprawy polowe
100000
zł
Krowy mleczne
Zwierzęta trawożerne
80000
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
60000
40000
20000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Dochód na osobę pełnozatrudnioną
120000
100000
80000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
60000
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
40000
20000
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Dochód rolniczy z 1 ha UR
3500
3000
2500
Uprawy polowe
2000
zł
Krowy mleczne
Zwierzęta trawożerne
1500
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
1000
500
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Dochód rolniczy z 1 ha UR przy uwzględnieniu inflacji
3000
2500
2000
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
1500
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
1000
500
0
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Dochód rolniczy bez dopłat operacyjnych
120000
100000
80000
Uprawy polowe
60000
Krowy mleczne
zł
Zwierzęta trawożerne
Zwierzęta ziarnożerne
40000
Mieszane
20000
0
2004
-20000
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Dochód na 1 ha UR bez dopłat
2500
2000
1500
Uprawy polowe
zł
Krowy mleczne
Zwierzęta trawożerne
1000
Zwierzęta ziarnożerne
Mieszane
500
0
2004
-500
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Obserwacje
1. Przedstawione informacje potwierdzają
dane statystyczne wskazujące na
powiększanie się powierzchni gospodarstw,
wskazują jednak na niejednorodność tego
wzrostu.
2. W gospodarstwach produkcji polowej
wyraźny jest stały wzrastający trend
inwestycyjny. Inwestycje te dotyczą w
przeważającej części maszyn i urządzeń, w
dużo mniejszym stopniu budynków oraz
ziemi.
Obserwacje
3. W gospodarstwach mleczarskich, po
okresie znacznego spadku nakładów
inwestycyjnych w latach 2006-2009
wyraźne ożywienie dało się zauważyć w
2010 r. (efekt dz. Modernizacja
gospodarstw mleczarskich). Nakłady
inwestycyjne w równym stopniu dotyczyły
zarówno budynków, jak i maszyn i
urządzeń.
Obserwacje
4.Gospodarstwa w woj. pomorskim coraz
większą wagę przywiązują do zarządzania
zapasami produktów rolnych. Ryzyko
związane z potrzebą (względy rynkowe)
magazynowania tych produktów w sposób
naturalny najbardziej dotyczy gospodarstw
produkcji polowej i gospodarstw
wykorzystujących zboże w żywieniu
zwierząt. W tych typach produkcji
uwidoczniony jest największy wzrost
wartości zapasów.
Obserwacje
5. W gospodarstwach wyspecjalizowanych w
produkcji zwierzęcej, udział wartości
produkcji roślinnej mieści się w przedziale
ok. 20-30%. W gospodarstwach
niewyspecjalizowanych „Mieszane”
przedział ten zawiera się między 50-60%.
Natomiast w gospodarstwach
wyspecjalizowane w produkcji polowej, ok.
90 % wartości produkcji ogółem stanowi
produkcja roślinna.
Obserwacje
6. Przy uwzględnieniu inflacji poziom
wartości produkcji w roku 2010 jest
jeszcze poniżej poziomu z roku 2007.
Wyjątkiem są tylko gospodarstwa w typie
„zwierzęta ziarnożerne”, w których wartość
produkcji w 2010, także z uwzględnieniem
inflacji, przekroczyła osiągniętą w 2007 r.
Obserwacje
7. W przypadku kosztów, niezależnie, czy
analizujemy koszty w ujęciu
bezwzględnym, czy z uwzględnieniem
inflacji, we wszystkich typach
gospodarstw, koszty w roku 2010, były
wyższe od notowanych w 2007.
Obserwacje
8. Dochód rolniczy generalnie wzrastał do
roku 2007, następujące po nim dwa
kolejne lata były okresem
charakteryzującym się znaczną obniżką
dochodu. Dochód osiągnięty w 2010 był z
kolei najwyższy w dotychczasowym
okresie badań.
Obserwacje
9. Jak to się stało, skoro wartość produkcji,
przy uwzględnieniu inflacji była niższa od
osiągniętej w 2007, a koszty wyższe.
Odpowiedź może być tylko jedna –
dopłaty.
• Mają one wzrastające znaczenie w
stabilizacji dochodów rolniczych.
Udział dopłat do działalności operacyjnej w
dochodzie rolniczym
Wyszczegó
lnienie
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Uprawy
polowe
15,8%
53,0%
47,1%
33,5%
67,3%
78,3%
54,1%
Krowy
mleczne
13,4%
28,4%
40,8%
20,5%
38,8%
78,4%
37,7%
Zwierzęta Zwierzęta
trawożern ziarnożer Mieszane
e
ne
15,9%
4,9%
14,8%
19,1%
25,9%
74,4%
42,0%
40,4%
126,6%
21,1%
33,5%
63,8%
41,2%
47,2%
105,6%
91,1%
40,3%
116,5%
42,7%
39,1%
80,6%

Podobne dokumenty