Uchwała. III.10.10.2010-12-30 - Biuletyn Informacji Publicznej
Transkrypt
Uchwała. III.10.10.2010-12-30 - Biuletyn Informacji Publicznej
UCHWAŁA NR III/10/10 RADY GMINY STRZELCE WIELKIE z dnia 30 grudnia 2010 r. w sprawie zatwierdzenia aktualizacji planu gospodarki odpadami gminy Strzelce Wielkie. Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt. 6 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym / tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późniejszymi zmianami / art. 14 ust. 14 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach / tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 z późniejszymi zmianami / oraz art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska / tekst jedn. Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późniejszymi zmianami / - Rada Gminy Strzelce Wielkie u c h w a l a , co następuje: § 1. Zatwierdza się aktualizację planu gospodarki odpadami gminy Strzelce Wielkie. § 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy. § 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Przewodniczący Rady Gminy Andrzej Zięba Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 1 Załącznik do Uchwały Nr III/10/10 Rady Gminy Strzelce Wielkie z dnia 30 grudnia 2010 r. Aktualizacja planu gospodarki odpadami Gminy Strzelce Wielkie na lata 2011 - 2014 z perspektywą do 2018 roku. Gmina Strzelce Wielkie (powiat pajęczański, województwo łódzkie) AKTUALIZACJA Planu Gospodarki Odpadami Gminy Strzelce Wielkie na lata 2011–2014 z perspektywą do 2018 roku Spis treści: 1 . Wstęp...................................................................................................................................3 1.1 Podstawa opracowania.................................................................................................3 1.2 Podstawowe akty prawne.............................................................................................4 1.3 Materiały wyjściowe...................................................................................................6 1.4 Wnioski wynikające z krajowego i wojewódzkiego planu gospodarki odpadami......6 1.5 Wnioski wynikające z polityki ekologicznej państwa na lata 2007–2010 z uwzględnieniem perspektyw na lata 2011–2014.................................................................................................7 1.6 Wnioski wynikające z Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko — Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007–2013”.....................................................................................8 2 . Charakterystyka gminy.....................................................................................................................9 3 . Analiza stanu gospodarki odpadami na terenie gminy Strzelce Wielkie........................................10 3.1 Odpady komunalne (Kod 20 03 01)..........................................................................................10 3.2 Odpady inne niż niebezpieczne................................................................................................15 3.3 Odpady z rolnictwa i przemysłu rolno-spożywczego...............................................................15 3.4 Odpady z przetwórstwa drewna i produkcji metali..................................................................16 3.5 Odpady z kształtowania oraz mechanicznej obróbki metali....................................................16 3.6 Pozostałe odpady inne niż komunalne......................................................................................16 3.7 Odpady z diagnozowania leczenia i profilaktyki medycznej (kod 1801) i weterynaryjnej (kod 1902)......................................................................17 3.8 Ustabilizowane komunalne osady ściekowe (kod 19 08 05)..................................................18 3.9 Odpady z budowy, remontów i demontażu 1901)......................................................................18 obiektów budowlanych i drogowych (kod 3.10 Zużyte nienadające się do użytku pojazdy, zużyte opony (kod 16 01 16)..............................19 3.11 Odpady opakowaniowe (kod 16 01 06)...................................................................................19 3.12 Odpady biodegragowalne.........................................................................................................19 3.13 Odpady niebezpieczne..............................................................................................................20 3.14 Wybrane grupy odpadów..........................................................................................................20 Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 1 3.15 Azbest i wyroby zawierające azbest.............................................................................................21 4 . Instalacje do odzysku i unieszkodliwiania odpadów............................................................................22 5. Prognoza zmian w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi........................................................23 5.1 Zmiany demograficzne...................................................................................................................23 5.2 Prognoza ilości wytwarzanych odpadów komunalnych................................................................23 5.3 Prognoza ilości wytwarzanych odpadów ulegających biodegradacji.............................................24 6 . Założone cele i przyjęty system gospodarki odpadami..........................................................................24 6.1 Działania zamierzające do poprawy sytuacji w zakresie gospodarki odpadami.............................24 6.2 Działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko...............................................................25 6.3 Działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbiórki, transportu, odzysku i unieszkodliwiania....................................26 6.4 Działania zmierzające do redukcji ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych na składowiska odpadów..................26 6.5 Projektowany system gospodarki odpadami....................................................................................26 6.6 System zbierania odpadów...............................................................................................................27 6.7 System zbierania odpadów komunalnych zmieszanych...................................................................27 6.8 System zbierania odpadów opakowaniowych..................................................................................27 6.9 System zbierania odpadów niebezpiecznych....................................................................................28 6.10 System zbierania odpadów biodegradowalnych............................................................................29 6.11 System zbierania odpadów wielkogabarytowych..........................................................................29 6.12 Odpady budowlane.........................................................................................................................29 6.13 System odbioru i transportu odpadów............................................................................................30 6.14 Odzysk i unieszkodliwianie odpadów............................................................................................30 7 . Harmonogram realizacji prac................................................................................................................31 7.1 Zadania z zakresu gospodarki odpadami..........................................................................................31 8. Możliwości dofinansowania zewnętrznego Planu Gospodarki Odpadami..............................................31 9. Działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbiórki, transportu, odzysku i unieszkodliwiania.....................................................38 10. Cele i zadania gminnego planu gospodarki odpadami.........................................................................39 11 . Sposób monitoringu i ocena wdrażania planu......................................................................................40 12 . Monitoring społeczny..........................................................................................................................41 13 . Ocena realizacji planu gospodarki odpadami......................................................................................42 14. Streszczenie w języku niespecjalistycznym...........................................................................................42 Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 2 1. Wstęp 1.1. Podstawa opracowania Podstawę opracowania Aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami Gminy Strzelce Wielkie na lata 2011–2014 z perspektywą do 2018 roku jest Umowa zawarta w styczniu 2010 r. pomiędzy Urzędem Gminy Strzelce Wielkie a firmą EKOTON Usługi techniczne z zakresu ochrony środowiska, 90-447 Łódź, ul. Piotrkowska 183 m. 25. Aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla gminy Strzelce Wielkie została opracowana zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jednolity: Dz.U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251) i stanowi część Programu Ochrony Środowiska dla gminy Strzelce Wielkie oraz ustawy z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jednolity Dz.U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251) wraz z pakietem rozporządzeń wykonawczych stanowiących w skali kraju system prawny ochrony środowiska. Dokument uwzględnia również Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 r. w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz.U. Nr 65, poz. 620 ze zmianami). Plan Gospodarki Odpadami dla gminy Strzelce Wielkie został opracowany w 2004 r. i uzgodniony przez Zarząd Województwa Łódzkiego pismem z dnia 02 VI 2005 r., znak RO.II.0724-85/05.). Zał. Nr 1. Plan gospodarki odpadami został zatwierdzony Uchwałą Nr XVIII/123/05 Rady Gminy Strzelce Wielkie z dnia 29.06.2005 r. Dokumentem nadrzędnym wobec planu gospodarki odpadami dla gminy Strzelce Wielkie są plany gospodarki odpadami: Plan gospodarki odpadami województwa łódzkiego 2011 z uwzględnieniem lat 2013–2016 i Powiatowy plan gospodarki odpadami. Zakres gminnego planu gospodarki odpadami określa w/w Rozporządzenie Ministra Środowiska. Plan gospodarki odpadami winien zawierać następujące zagadnienia: - prognozowane zmiany w zakresie gospodarki odpadami, - prognozowane zmiany w zakresie gospodarki odpadami, - działanie zmierzające do poprawy sytuacji w zakresie gospodarowania odpadami, - instrumenty finansowe służące realizacji zamierzonych celów, - system monitoringu i oceny realizacji zamierzonych celów, oraz w szczególności: - rodzaj, ilość i źródła pochodzenia odpadów, które mają być poddane procesom odzysku lub unieszkodliwieniu, - rozmieszczenie istniejących instalacji i urządzeń do odzysku lub unieszkodliwienia odpadów wraz z wykazem podmiotów prowadzących działalność w tym zakresie, - działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów lub ograniczenia ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko oraz prawidłowego postępowania z nimi, w tym ograniczenia ilości odpadów ulegających biodegradacji zawartych w odpadach komunalnych kierowanych na składowiska, - projektowany system gospodarki odpadami. Gminny plan gospodarki odpadami określa ponadto: - rodzaj i harmonogram realizacji przedsięwzięć, - harmonogram uruchomienia środków finansowych i ich źródła. Zgodnie z art. 15.7 ustawy o odpadach, który wskazuje zakres opracowania krajowego, wojewódzkiego i powiatowego obejmuje wszystkie rodzaje odpadów powstających oraz przywożonych na jego teren, a w szczególności odpady komunalne z uwzględnieniem odpadów ulegających biodegradacji, odpady opakowań, odpady budowlane, wraki samochodowe, opony oraz odpady niebezpieczne w tym odpady medyczne i weterynaryjne, oleje odpadowe, baterie i akumulatory. Zgodnie z art. 14. ust. 13 pkt sprawozdanie z realizacji planu gospodarki odpadami organ wykonawczy gminy przedkłada radzie gminy i zarządowi powiatu. Zgodnie z art. 14.14 plany podlegają aktualizacji nie rzadziej niż co 4 lata. Zgodnie z § 4 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 r. w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz.U. Nr 66 poz. 620 z późn. zm.) gminny plan gospodarki odpadami obejmuje wszystkie rodzaje odpadów, w szczególności odpady komunalne ulegające biodegradacji, odpady opakowań oraz odpady niebezpieczne zawarte w odpadach Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 3 komunalnych. Przy konstruowaniu wszelkich planów i zamierzeń w zakresie gospodarki odpadami, zarówno komunalnymi jak i innymi niż niebezpieczne, medycznymi i weterynaryjnymi, osadami ściekowymi i innymi, należy kierować się przyjętą hierarchią celów. Są to: - unikanie powstawania odpadów, - selektywna zbiórka i recykling materiałów z powstających odpadów, - recykling energetyczny odpadów (spalanie z odzyskiem energii), - ostateczne składowanie na odpowiednio przygotowanych i zabezpieczonych składowiskach. Przy realizacji aktualizacji planu gospodarki odpadami dla gm. Strzelce Wielkie odstąpiono od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko na podstawie zwolnień: - Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska — pismo z dn. 23 lutego 2010 r., znak RDOŚ-10-WSiO 6625/79/10/mp (Zał. 2), - Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Łodzi — pismo z dn. 29 marca 2010 r., znak PWiS-NS-02NS-072/39/10/393 (Zał. 3). Rada Gminy Strzelce Wielkie zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz zmianie niektórych ustaw, uchwaliła regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy. Regulamin został zatwierdzony Uchwałą Nr 95/97 z dnia 25 czerwca 1997 r. Spis skrótów - GPZO - gminne punkty zbiórki odpadów, - GUS - Główny Urząd Statystyczny, - KPGO 2010- Krajowy Plan Gospodarki Odpadami, - PGOWŁ 2011 - Plan Gospodarki Odpadami Województwa Łódzkiego 2011 z uwzględnieniem lat 2012 i 2015, - MPZO - mobilny punkt zbiórki odpadów, - NOŚ- nadzwyczajne zagrożenia środowiska, - PET- opakowanie z politereftalanu etylenu, - PKB - produkt krajowy brutto, - SIGOP- System Informatyczny Gospodarki Odpadami Przemysłowymi, - UE - Unia Europejska - ZZO - Zakład Zagospodarowania Odpadów - NFOŚiGW - Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej - WFOŚiGW - Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej - GFOŚiGW - Gminny Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej - RPO WŁ- Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego. 1.2. Podstawowe akty prawne Plan gospodarki odpadami dla gminy Strzelce Wielkie opracowany został na podstawie następujących aktów prawnych: - Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz.U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późniejszymi zmianami), - Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jednolity Dz.U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 z późniejszymi zmianami), - Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustawy — Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 100, poz. 1085, z późniejszymi zmianami), - Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminy (Dz.U. Nr 1990 poz. 95). Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 4 - Ustawa z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz.U. Nr 25, poz. 202 z późniejszymi zmianami), - Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz.U. Nr 180, poz. 1495), - Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jednolity Dz.U. z 2005 r. Nr 236, poz. 2008 z późniejszymi zmianami), - Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie oraz ocen oddziaływania na środowisko (Dz.U. Nr 199 z 2008 r. poz. 1227), - Rozporządzenie Ministra Środowiska z 9 kwietnia 2003 r. w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz.U. Nr 66, poz. 620 z późniejszymi zmianami), - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U. Nr 112, poz. 1206), - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 sierpnia 2002 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych (Dz.U. Nr 134, poz. 1140 z późniejszymi zmianami), - Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie rodzajów odpadów, które mogą być składowane w sposób nieselektywny (Dz. U. Nr 191, poz. 1595), - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów (Dz. U. Nr 220, poz. 1858), - Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 7 września 2005 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczenia odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu. - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 marca 2003 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów (Dz.U. Nr 61, poz. 549), - Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyro-bów zawierających azbest (Dz.U. Nr 71, poz. 649 z późn. zmianami), - Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 1 lipca 2004 r. w sprawie działań w zakresie technologii bezpiecznych dla środowiska stosowanych w produkcji i zagospodarowaniu odpadów (Dz. U. Nr 162, poz. 1708), - Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 25 października 2005 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami opakowaniowymi (Dz. U. Nr 219, poz. 1858), - Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 7 września 2005 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu (Dz.U. Nr 186, poz. 1553). - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 marca 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz.U. Nr 46, poz. 333), - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 marca 2006 r. w sprawie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami i urządzeniami (Dz.U. Nr 49, poz. 356), - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów może przekazać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami oraz dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz.U. Nr 75, poz. 527). - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 grudnia 2008 r. w sprawie minimalnych rocznych poziomów zbierania zużytego sprzętu (Dz.U. Nr 235, poz. 1613). Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 5 1.3. Materiały wyjściowe 1. Plan gospodarki odpadami województwa łódzkiego 2011 r. z uwzględnieniem lat 2012–2015. 2. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Strzelce Wielkie przyjęte uchwałą Nr 134/2002 z dnia 27 lutego 2002 r. 1.4. Wnioski wynikające z krajowego i wojewódzkiego planu gospodarki odpadami. Główne zadania polityki państwa w zakresie gospodarki odpadami zostały określone w KPGO 2010 przyjętym Uchwałą Rady Ministrów nr 233 z 29 grudnia 2006 roku. Cele główne wskazane z KPGO 2010: - utrzymanie tendencji oddzielenia wzrostu ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu gospodarczego kraju wyrażonego w PKB, - zwiększenie udziału odzysku, w tym w szczególności odzysku energii z odpadów, zgodnego z wymaganiami ochrony środowiska, - zmniejszenie ilości wszystkich odpadów kierowanych na składowiska odpadów, - zamknięcie do końca 2009 roku wszystkich krajowych składowisk niespełniających wymagań technicznych, - wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów, - Stworzenie kompleksowej bazy danych o wprowadzanych na rynek produktach i gospodarce odpadami w Polsce. Cele nadrzędne wskazane w KPGO 2010 dotyczące gospodarowania odpadami komunalnymi: - objęcie zorganizowanym systemem odbierania odpadów komunalnych 100% mieszkańców, najpóźniej do 2007 roku, - zapewnienie objęcia wszystkich mieszkańców systemem selektywnego zbierania odpadów, najpóźniej do końca 2007 roku, - zmniejszenie ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych na składowiska odpadów: do 2010 roku nie więcej niż 75%, do 2013 roku nie więcej niż 50% oraz do 2020 roku nie więcej niż 35% masy tych odpadów wytworzonych w 1995 roku, - zmniejszenie masy składowanych odpadów komunalnych do max. 85% wytworzonych odpadów do końca 2014 roku, - zredukowanie liczby składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne, na których są składowane odpady komunalne do końca 2014 roku. Główne kierunki działań w zakresie gospodarowania odpadami wskazane w KPGO 2010: - intensyfikacja edukacji ekologicznej promującej właściwe postępowanie z odpadami oraz prowadzenie skutecznej kampanii informacyjno-edukacyjnej w tym zakresie, - wypracowanie i monitorowanie rzeczywistych wskaźników wytwarzania i morfologii odpadów celem zdiagnozowania potrzeb w zakresie gospodarowania odpadami, - wspieranie wdrażania efektywnych ekonomicznie i ekologicznie technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w tym technologii pozwalającej na odzyskiwanie energii zawartej w odpadach w procesach termicznego i biochemicznego ich przekształcania, - weryfikacja lokalizacji dotychczas istniejących składowisk odpadów oraz eliminowanie uciążliwości dla środowiska związanych z ich eksploatacją, w tym zamykanie i rekultywacja składowisk niespełniających wymogów prawa, - wzmocnienie kontroli podmiotów prowadzących działalność w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów, - wprowadzenie instrumentów finansowych umożliwiających realizację zadań w zakresie gospodarki odpadami przez jednostki samorządu terytorialnego i dyscyplinujących jednostki samorządu w zakresie wykonywania przez nie obowiązków, Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 6 - wyeliminowanie praktyk niewłaściwej eksploatacji i rekultywacji składowisk odpadów. Główne zadania polityki województwa w zakresie gospodarki odpadami zostały określone w Planie Gospodarki Odpadami Województwa Łódzkiego 2011 przyjętym Uchwałą nr XXIII/549/08 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 31 marca 2008 roku. Cele główne wskazane z PGOWŁ 2011 w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi : - objęcie zorganizowanym systemem odbierania odpadów komunalnych 100% mieszkańców województwa do końca 2009 roku, - objęcie mieszkańców (głównie z terenów miejskich) systemem selektywnego zbierania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji do roku 2010, - zmniejszenie ilości wszystkich rodzajów odpadów kierowanych na składowiska, a szczególnie ulegających biodegradacji, - zwiększenie wykorzystywania odpadów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego jako źródła energii odnawialnej (szczególnie przy zastępowaniu paliw kopalnych) w celu osiągnięcia limitów wykorzystania energii odnawialnej, - objęcie wszystkich mieszkańców systemem selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych do roku 2009, - zwiększenie ilości pozyskiwanych odpadów opakowaniowych na drodze selektywnego zbierania poprzez poprawę systemu zbierania selektywnego odpadów opakowaniowych powstających w gospodarstwach domowych, - objęcie mieszkańców systemem selektywnego zbierania odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych do roku 2009, - skuteczne i zgodne z prawem unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych, - sukcesywne usuwanie azbestu ze środowiska do roku 2032, - ograniczenie składowania osadów ściekowych na składowiskach odpadów, - zwiększenie ilości komunalnych osadów ściekowych przekształcanych metodami termicznymi. 1.5. Wnioski wynikające z polityki ekologicznej państwa na lata 2007–2010 z uwzględnieniem perspektyw na lata 2011–2014. Kierunki działań na lata 2007–2010 w zakresie gospodarki odpadami : - wspieranie działań podejmowanych przez instytucje publiczne i podmioty prywatne przyczyniających się do ograniczenia ilości wytwarzanych odpadów oraz zwiększające ilości odpadów poddanych odzyskowi, w tym recyklingowi i zmniejszeniu ilości odpadów kierowanych na składowiska, - sukcesywne zwiększanie stawek opłat za składowanie odpadów, w szczególności zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów ulegających biodegradacji oraz odpadów, które można poddać procesom odzysku, w tym recyklingu, a także brak możliwości rekultywacji składowisk tego typu odpadami, - kontynuacja badań nad nowymi technologiami, przyczyniającymi się do zapobiegania i minimalizacji powstawania odpadów oraz zmniejszenia ich negatywnego oddziaływania na środowisko, - wspieranie wprowadzania niskoodpadowych technologii produkcji, zapewniających wykorzystanie możliwie wszystkich składników stosowanych surowców, - intensyfikacja edukacji ekologicznej promującej minimalizację powstawania odpadów i właściwego postępowania z nimi oraz prowadzenie skutecznej kampanii informacyjno-edukacyjnej w tym zakresie, - wypracowanie i monitorowanie rzeczywistych wskaźników nagromadzenia i morfologii odpadów celem zdiagnozowania potrzeb w zakresie gospodarowania odpadami; - objęcie wszystkich mieszkańców zorganizowanymi systemami zbierania odpadów oraz zapewnienie przepływu strumienia odpadów zgodnie z uchwalonymi planami gospodarki odpadami; Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 7 - wspieranie wdrażania efektywnych ekonomicznie i ekologicznie technologii odzyskiwania i unieszkodliwiania odpadów, w tym technologii pozwalających na odzyskiwanie energii zawartej w odpadach w procesach termicznego i biotermicznego ich przekształcania, - weryfikacja lokalizacji dotychczas istniejących składowisk odpadów oraz eliminowanie uciążliwości dla środowiska związanych z ich składowaniem, w tym zamykanie i rekultywacja składowisk niespełniających wymogów prawa, - wzmocnienie kontroli podmiotów odbierających odpady od wytwórców oraz podmiotów posiadających instalacje do odzyskiwania i unieszkodliwiania odpadów, - wprowadzenie instrumentów finansowych umożliwiających realizację zadań w zakresie gospodarki odpadami przez jednostki samorządu terytorialnego i dyscyplinujących samorządy w zakresie wykonywania przez nie tych obowiązków . Ponadto podejmowane będą działania w celu stworzenia systemu efektywnego egzekwowania przepisów w zakresie gospodarki odpadami oraz wprowadzaniu i wdrażaniu instrumentów finansowych umożliwiających realizację zadań przez jednostki samorządu terytorialnego. Cele średniookresowe (do roku 2014) w zakresie gospodarki odpadami: - utrzymanie tendencji oddzielenia wzrostu ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu gospodarczego kraju, - zwiększenie udziału odzysku, w tym odzyskanej energii z odpadów, zgodnego z wymaganiami ochrony środowiska, - zmniejszenie ilości wszystkich odpadów kierowanych na składowiska odpadów, z ograniczeniem do 2013 roku ilości składowanych odpadów komunalnych ulegających biodegradacji do nie więcej niż 50% masy tych odpadów wytworzonych w 1995 roku, - zamknięcie do końca 2009 roku wszystkich składowisk niespełniających standardów Unii Europejskiej, - wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów, - całkowite wyeliminowanie i unieszkodliwienie PCB do 2010 roku, - rozbudowa systemu odzysku i unieszkodliwiania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz zużytych baterii i akumulatorów ukierunkowanego na całkowite wyeliminowanie ich składowania, - zapewnienie skuteczności działania systemu zbierania i demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz odzysku, w tym recyklingu, odpadów powstających z pojazdów wycofanych z eksploatacji, stworzenie kompleksowej bazy danych o wprowadzanych na rynek produktach i gospodarce odpadami w Polsce. 1.6. Wnioski wynikające z Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko — Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007–2013” Zgodnie z priorytetem II dotyczącym gospodarki odpadami i ochroną powierzchni ziemi, którego głównym celem jest zwiększenie korzyści gospodarczych poprzez zmniejszenie udziału odpadów komunalnych składowanych i rekultywację terenów zdegradowanych należy: - zredukować ilość składowanych odpadów komunalnych i zwiększyć udział odpadów komunalnych poddanych odzyskowi i unieszkodliwieniu innymi metodami niż składowanie; - zwiększyć ilość terenów przywróconych do właściwego stanu poprzez rekultywację terenów zdegradowanych i składowisk na cele przyrodnicze. Przewidywanymi efektami realizacji Priorytetu mają być: - zmniejszenie zewnętrznych kosztów środowiskowych dla gospodarki, - wdrożenie nowoczesnych technologii odzysku (w tym recyklingu) i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, a także likwidacji zagrożeń wynikających ze składowania odpadów, - kompleksowe rozwiązanie problemu unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych, Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 8 - zmniejszenie zagrożenia dla zdrowia oraz poprawa jakości życia ludności. 2. Charakterystyka gminy Gmina Strzelce Wielkie zajmuje powierzchnię 77,66 km2, położona jest w południowej części województwa łódzkiego, wchodzi w skład powiatu pajęczańskiego. Graniczy z gminami: - Pajęczno od zachodu, - Nowa Brzeźnica od południa, - Sulmierzyce od północy, - od wschodu z gminami: Lgota Wielka i Ładzice, przynależnymi do powiatu radomszczańskiego. Centrum gminy — miejscowość Strzelce Wielkie jest oddalona od miast: Pajęczno — 11 km. Radomsko — 23 km, Częstochowa — 40 km. Powiat pajęczański Gmina Strzelce Wielkie Gminę Strzelce Wielkie zamieszkuje 4851 osób (stan na 31.12.2009 r.), gęstość zaludnienia wynosi 62 osób/km2. W skład gminy wchodzi 14 sołectw: Antonina, Dębowiec Mały, Dębowiec Wielki, Górki, Marzęcice, Pomiary, Skąpa, Strzelce Wielkie, Wiewiec, Wistka, Wola Jankowska, Wola Wiewiecka, Zamoście Kolonia i Zamoście Wieś. Sieć dróg w gminie jest dobrze rozwinięta. Przez obszar gminy biegną: droga wojewódzka Nr 483 Łask – Częstochowa o dużym natężeniu ruchu oraz odcinki dróg powiatowych: Pajęczno –Radomsko przez Wistkę, Strzelce Wielkie, Wiewiec, Wolę Wiewiecka; Strzelce Wielkie –Janki przez Wolę Jankowską; Strzelce Wielkie – Sulmierzyce przez Zamoście, Dębowiec; Wistka – Ładzin przez Marzęcice. Uzupełnieniem tych dróg jest sieć dróg gminnych o długości 71,7 km. Wskaźnik gęstości dróg ogółem wynosi 92,2 km / 100 km2. Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 9 Obszar gminy położony jest na granicy dwóch dużych jednostek regionalnych i zajmuje północnowschodni skrawek Monokliny Przedsudeckiej oraz południowo-wschodni Niecki Łódzkiej. Obszar gminy jest ubogi pod względem zasobów kopalin. Według opracowania (Kombinat Geologiczny Południe Katowice) z 1981 r. zasoby kruszywa mineralnego ustalono na 5139 m3, aktualnie wydobywania nie prowadzi się. Zasoby wód powierzchniowych są niewielkie. Przez gminę przepływa rzeka Pisia, rzeczka Pichna oraz ciek A, których łączna długość wynosi 14,83 km. Poziomy wód biegnących są niskie, w okresie lata wody Pichny, cieku A wysychają, jedynie rzeka Pisia zachowuje minimalne stany wód, którymi zasilane są stawy rybackie w Strzelcach Wielkich oraz Dubidzach gmina Nowa Brzeźnica. Zasoby powierzchniowych wód stojących wynoszą 28 ha w tym 18 ha z różnymi stanami wód, pozostała powierzchnia jest wyschnięta. Gmina jest położona w obszarze Głównego Zbiornika Wód Podziemnych (GZWP), z którego pokładów górnej kredy zaopatrywane jest ujęcie wody „Dębowiec” dla odbiorców z terenu gmin Strzelce Wielkie i części Nowa Brzeźnica. Złoża tych wód są udokumentowane, zasoby wystarczające. Jednak w wyniku oddziaływania leja depresyjnego odkrywki KWB Bełchatów poziom wodonośny ulega obniżeniu (lej depresyjny obejmuje co najmniej 50 % obszaru gminy). Struktura użytkowania ziemi przedstawia się następująco: 1. użytki rolne 6403 ha w tym: grunty orne 5052 ha łąki i pastwiska (trwałe) 1258 ha sady 82,45% 93 ha 2. lasy 741 ha 3. pozostałe grunty OGÓŁEM 9,54% 622 ha 8,01% 7766 ha 100,00% Lesistość obszaru gminy jest bardzo niska (9,54%), najwięcej lasów występuje w sołectwach: Górki — 270 ha, Wiewiec — 229,19 ha, Strzelce Wielkie — 146,86 ha, zaś najmniej w Dębowcu Małym — 0,24 ha, Pomiarach — 1,41 ha, Woli Jankowskiej — 0,41 ha, zaś sołectwo Antonina lasów nie posiada. Obszar gminy wchodzi w skład regionu glebowo-rolniczego Liponieckiego. Region ten stanowią gleby różnego pochodzenia i składu mineralnego wśród, których przeważają gleby wytworzone z piasków gliniastych i pyłów na glinie, piasku słabogliniastego lub luźnego (gleby brunatne) kompleksu 5 (żytniego dobrego) zaliczane do klas IVa i IVb. Gleby te stanowią 45,6% ogólnej powierzchni gruntów ornych i występują na terenie gminy. Wartość przyrodnicza gleb na obszarze gminy obniża się, pogarszają się stosunki wodne, występują niedobory przyswajalnych składników pokarmowych (P, K, Mg, Ca). Pogorszenie warunków przyrodniczych na obszarze gminy spowodowane jest także negatywnym wpływem działalności KWB Bełchatów (odkrywki Bełchatów i Szczerców). Obszar gminy Strzelce Wielkie jest stosunkowo ubogi w przyrodnicze obszary i obiekty objęte ochroną prawną. Ochroną taką objęte są: „Wolskie Bagno” o powierzchni 0,79 ha jako użytek ekologiczny usytuowane w Wiewcu w zespole leśnym oddział 74f dz. 74M755 będącym w administracji Nadleśnictwa Państwowego w Radomsku oraz grupa 2 drzew (wiąz szypułkowy) stanowiących pomnik przyrody, usytuowanych w Wiewcu przy drodze powiatowej Strzelce Wielkie — Radomsko. W „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Strzelce Wielkie przyjętym uchwałą Nr 134/2002 z dnia 27 lutego 2002 r. Rady Gminy określono w granicach gminy strefy ochrony konserwatorskiej oraz obowiązujące w nich rygory i postulaty konserwatorskie. 3. Analiza stanu gospodarki odpadami na terenie gminy Strzelce Wielkie 3.1. Odpady komunalne (kod 20 03 01) Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz.U. Nr 62 poz. 628 z późn. zm.) o odpadach, definicja odpadów komunalnych jest następująca: Odpady komunalne to odpady powstające w gospodarstwach domowych, a także odpady nie zawierające odpadów niebezpiecznych pochodzących od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych. Źródłem powstawania odpadów komunalnych i przemysłowych są skupiska ludzkie, obiekty użyteczności publicznej oraz zakłady produkcyjno-usługowo-handlowe. Istotnym elementem wpływającym na skład oraz jakość odpadów komunalnych jest charakter danego obszaru. Tereny Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 10 wiejskie wykazują odpady z mniejszym udziałem materii organicznej, papieru oraz relatywnie większej zawartości tworzyw sztucznych oraz szkła. Jako że omawiany teren ma w dużej mierze charakter wiejski, częstokroć odpady organiczne, papier, tektura, popiół i żużel zagospodarowywane są na własne potrzeby. Na terenie powiatu pajęczańskiego można wyróżnić obszary rolnicze, sadownicze, turystycznorekreacyjne, leśne zurbanizowane i przemysłowe. Ma to wpływ na strukturę odpadów komunalnych trafiających na składowiska. Z uwagi na fakt, że w kraju w większości gmin nie jest prowadzona ewidencja wytwarzanych odpadów komunalnych (poza sprawozdawczością firm zajmujących się wywozem odpadów) — dla potrzeb niniejszego planu ustalono bilans odpadów powstających w sektorze komunalnym w oparciu o dane wskaźnikowe. Biorąc pod uwagę wyżej przedstawione źródła wytwarzania odpadów komunalnych oraz analizując ich skład z punktu widzenia możliwości technologicznych, związanych z odzyskiem i unieszkodliwianiem odpadów, dla potrzeb niniejszego planu wyodrębniono niżej wymienione strumienie odpadów: a) odpady komunalne segregowane, b) odpady zielone z ogrodów, parków i balkonów, c) niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne, w tym: - odpady kuchenne ulegające biodegradacji, - odpady zielone, - papier i tektura, - opakowania wielomateriałowe, - tworzywa sztuczne, - szkło, - metale, - odzież i tekstylia, - odpady niebezpieczne wchodzące w strumień odpadów komunalnych, - odpady mineralne w tym frakcje popiołowe, - drewno, d) odpady z targowisk, e) odpady z oczyszczania ulic i placów, f) odpady wielkogabarytowe. Na koniec 2009 r. w gminie Strzelce Wielkie zostało zawartych 775 umów na wywóz odpadów co stanowi około 62% (ilość gospodarstw ok. 1250). Wykaz firm posiadających zezwolenie Wójta Gminy Strzelce Wielkie na odbiór odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości na terenie gminy. - Eko-Region Sp. z o.o. Bełchatów, - Remondis Sp. z o.o. Oddział Częstochowa. Zezwolenia dotyczą następujących rodzajów odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości: - kuchennych ulegających biodegradacji, - zielonych np. z pielęgnacji ogrodów, zieleni komunalnej, - papieru i tektury nieopakowaniowych, - opakowań z papieru i tektury, - opakowań wielomateriałowych, Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 11 - tworzyw sztucznych nieopakowywanych, - opakowań z tworzyw sztucznych, - tekstyliów, - szkła, - metali, - drobnej frakcji popiołowej, - wielkogabarytowych np. mebli, sprzętu elektronicznego i elektrycznego, - budowlanych. Ogólna ilość odpadów komunalnych na terenie gminy Strzelce Wielkie wyliczona według wskaźników generowania ilości odpadów komunalnych zawartych według Instytutu Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach. Przyjęto następujące założenia dotyczące ilości wytworzonych odpadów komunalnych w ciągu roku kalendarzowego w kilogramach w przeliczeniu na jednego mieszkańca. Dla terenów wiejskich — 170 kg/m/rok w tym 140 kg/m/rok odpadów pochodzących z gospodarstw domowych i 30 kg kg/m/rok pochodzących z obiektów infrastruktury. Tak, więc w gminie Strzelce Wielkie w roku 2009 wytworzono: 4.851 mieszkańców × 170 kg = 824,67 Mg. Tabela 1 Bilans odpadów komunalnych wytwarzanych w roku 2009 na terenie gminy Strzelce Wielkie (według PGOWŁ 2011) Lp. Nazwa Bilans na rok 2009 [Mg] 1 Odpady komunalne segregowane 16,49 2 Odpady zielone z ogrodów i parków 22,68 3 Niesegregowane (zmieszane odpady komunalne, w tym: 727,77 3.1 Odpady kuchenne ulegające biodegradacji 130,99 3.2 Odpady zielone 29,11 3.3 Papier i tektura 87,33 3.4 Opakowania wielomateriałowe 21,83 3.5 Tworzywa sztuczne 87,33 3.6 Szkło 58,22 3.7 Metale 36,38 3.8 Odzież i tekstylia 3.9 Drewno 3.10 Odpady niebezpieczne 3.11 Odpady mineralne, w tym frakcja popiołowa 7,28 14,56 7,28 247,44 4 Odpady z targowisk 8,24 5 Odpady z oczyszczania ulic i placów 16,49 6. Odpady wielkogabarytowe 32,98 Razem 824,67 Metody postępowania z odpadami komunalnymi — stan obecny Odzysk odpadów w całości bądź w ich części stanowi pierwszy i najważniejszy po unikaniu ich powstawania element systemu gospodarki odpadami. W Gminie Strzelce Wielkie w zakresie gospodarki odpadami wprowadzony został system bezpośredniego usuwania odpadów tzn. oparty o regularną usługę zbierania odpadów przy użyciu znormalizowanego sprzętu do gromadzenia i wywozu odpadów. Stosowany jest system „umowny” polegający na przekazaniu obowiązków w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi przedsiębiorcom posiadającym stosowne zezwolenia. Systemem usuwania odpadów został objęty cały teren Gminy. Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 12 Sposób zbiórki odpadów zmieszanych jest typowy dla warunków polskich i nie odbiega pod względem technicznym (stosowanych pojemników, samochodów) od standardów przyjętych w krajach Unii Europejskiej. Na terenach Gminy Strzelce Wielkie stosowane są do zbierania odpadów najczęściej pojemniki 0,12 m3, 0,24 m3 i 1,1 m3 rozmieszczone w dogodnych do ich odbioru miejscach, lub na posesjach prywatnych. Liczba tych pojemników ciągle wzrasta lecz dalej jest ich za mało, gdyż właściciele nieruchomości zwlekają z zawieraniem umów na odbiór odpadów. Zbiórka surowców wtórnych prowadzona powinna być systemem pojemnikowym („na donoszenie”). Do tego celu wykorzystywane są pojemniki o wszystkich dostępnych pojemnościach od 0,15 m3 do 2,5 m3. Pojemniki ustawiane są w zestawach na różne surowce, w stałych łatwo dostępnych dla mieszkańców punktach. Innym również stosowanym systemem może być wykorzystanie worków z tworzyw sztucznych. System ten z reguły występuje na terenach z zabudową indywidualną. Otrzymywane w tym systemie frakcje charakteryzują się małym stopniem zanieczyszczenia. Stosowany aktualnie system zbiórki odpadów komunalnych polega na zbieraniu odpadów w formie wymieszanej do pojemników rozstawionych na poszczególnych posesjach oraz w miejscach publicznych (odpady uliczne). Ponadto prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów (opakowania PET, szkło białe, szkło kolorowe) do zestawów pojemników (19 zestawów × 3 pojemniki) rozmieszczonych w miejscach publicznych we wszystkich sołectwach. Pojemniki z odpadów wymieszanych (200301) oraz z odpadów zebranych selektywnie są opróżniane jeden raz w miesiącu przez firmy wywozowe posiadające odpowiednie zezwolenie. Odpady wywożone są na składowisko odpadów w Dylowie „A” gmina Pajęczno (odpady wymieszane) oraz do zakładów przerobowych (odpady zebrane selektywnie). Za odbiór odpadów wymieszanych odpłatności ponoszą poszczególni właściciele nieruchomości, a odpadów wyselekcjonowanych Urząd Gminy Strzelce Wielkie. Obioru odpadów komunalnych z obszaru gminy Strzelce Wielkie w ramach zorganizowanej zbiórki dokonują firmy posiadające odpowiednie zezwolenie Wójta Gminy: - EKO-REGION” Sp. z o.o. Bełchatów, - REMONDIS” Sp. z o.o. Oddział Częstochowa. Zbiórka odpadów wielkogabarytowych w sposób zorganizowany odbywa się sporadycznie, Powszechne jest, tak jak w całym kraju wystawianie przez mieszkańców zużytych urządzeń przy pojemnikach na odpady. Powoduje to, że osoby trzecie demontują pozostawione urządzenia dla pozyskania surowców wtórnych, a do środowiska często przedostają się substancje niebezpieczne (freony, oleje). Kluczem do prowadzenia odzysku odpadów komunalnych jest prowadzenie selektywnej ich zbiórki oraz sortowanie odpadów w specjalnych punktach. Tymczasem główną metodą zagospodarowania odpadów komunalnych w Gminie Strzelce Wielkie jest ich składowanie na składowiskach w miejscowości Dylów „A” gmina Pajęczno. Innym zagadnieniem są odpady niebezpieczne zawarte w odpadach komunalnych z Obszarów wiejskich takie jak: - farby, kleje, lepiszcze i żywice (Kod 20 01 12), - rozpuszczalniki (Kod 20 01 13), - pestycydy, herbicydy itp. środki (Kod 20 01 19) również opakowania, - lampy fluorescencyjne i inne odpady zawierające rtęć (Kod 20 01 21), - baterie i akumulatory ołowiowe (Kod 16 06 01). Ze strumienia odpadów poszczególne frakcje mogą być wydzielone jedynie poprzez segregację u źródła do osobnych różnokolorowych pojemników (worków), jednak wymaga to również zmiany świadomości mieszkańców. Odbiór ich będzie prowadzony przez licencjonowanych odbiorców. Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 13 Obecnie zbieranie odpadów ulegających biodegradacji i niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych jest w fazie przygotowań. Za odbiór odpadów wymienionych odpłatność ponoszą poszczególni właściciel nieruchomości, a odpadów wyselekcjonowanych Urząd Gminy w Strzelcach Wielkich. Ilość odpadów komunalnych (kod 20 03 01) odebranych przez firmę REMONDIS i przewiezionych na Składowisko Odpadów Komunalnych „Dylów” wynosiła w latach: - 2008 294,80 Mg, - 2009 295,67 Mg. Sposób postępowania D5, R14. Ilości odpadów odebranych przez firmę EKO-REGION sp. z o.o. w Bełchatowie wynosiły w roku 2008: - niesegregowane odpady komunalne (kod 20 03 01) 109,80 Mg, - opakowania ze szkła (kod 15 01 07) 20,10 Mg sposób postępowania R14, - opakowania z tworzyw sztucznych (kod ) 2,80 Mg sposób postępowania R14. W roku 2009 EKO-REGION Sp. z o.o. w Bełchatowie zorganizowała jednorazową zbiórkę różnego rodzaju odpadów, która dała następujący wynik: - odpady wielkogabarytowe (wersalki, tapczany, łóżka, fotele, segmenty stolarki, okna, dywany, wykładziny) kod 20 03 07 46,278 Mg, - metale, złom (kod 20 01 40) 0,179 Mg, - zużyte urządzenia elektryczne, elektroniczne (telewizory, monitory) kod 20 01 35 2,121 Mg, - zużyte urządzenia elektryczne, elektroniczne (pralki, radia, drukarki) kod 20 01 38 1,243 Mg, - urządzenia zawierające freony (lodówki) kod 20 0123 0,702 Mg, - zużyte opony (duże, małe) kod 16 01 03 22,957 Mg, - baterie i akumulatory kod 20 01 33 0,210 Mg. Zbiórka powtórzona będzie w 2011 roku. Ilość wysegregowanych odpadów corocznie zwiększa się co świadczy, że wzrasta świadomość ekologiczna mieszkańców gminy. Odzysk i unieszkodliwienie odpadów komunalnych Podstawową metodą unieszkodliwiania odpadów komunalnych powstałych na terenie gminy Strzelce Wielkie jest składowanie (D5). Odpady te zebrane w formie wymieszanej są umieszczane na zorganizowanym składowisku odpadów komunalnych zlokalizowanym w miejscowości Dylów „A” gmina Pajęczno, które jest administrowane przez „EKO-REGION” Sp. z o.o. Bełchatów. Gmina Strzelce Wielkie nie posiada własnego zorganizowanego składowiska odpadów, ani jakiejkolwiek innej instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów. Zbiórki odpadów z pojemników rozstawionych na posesjach i ich wywozu na składowisko Dylów „A” dokonują dwie firmy posiadające zezwolenie Wójta Gminy na odbiór odpadów komunalnych: „EKO-Region” Sp. z o.o. Bełchatów i „REMONDIS” Sp. z o.o. Oddział Częstochowa (Filia Radomsko). Wyselekcjonowane odpady zbierane są do 19 kompletów pojemników o pojemności 5,5 m3 każdy, które ustawione są w miejscach publicznych (sołectwach). Odpady te odbiera „EKO-REGION” Sp. z o.o. Bełchatów i przekazuje firmom przerobowym do odzysku (R14) materiałów. Ponadto część odpadów komunalnych bez zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi środowiska jest wykorzystywana (odzyskiwana) na własne gospodarcze potrzeby ich wytwórców. Odzyskiem takim objęte są odpady: Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 14 Rl — wykorzystywane jako paliwo do opalania w piecach, kotłach co. (papier i tektura, odpady drewna i opakowań z drewna, odpady kuchenne biodegradowalne). NIESTETY WBREW PRZEPISOM — spalane są również różne opakowania z tworzyw sztucznych po środkach żywności, napojach, środkach chemii gospodarczej. R3 — recykling biologiczny (kompostowanie odpadów) odpadów takich jak: odpady kuchenne, trawy, liście itp.). R4 — recykling metali (puszki po napojach, złom stalowy i kolorowy powstający z zużytego sprzętu domowego w tym urządzeń elektrycznych) poprzez odsprzedaż do punktów skupu złomu — jako materiał bardzo chętnie skupowany nawet systemem objazdowym. R14 — inne działania (polegające na wykorzystaniu materiałów) jak: popioły i żużle paleniskowe, gruzy do ulepszania nawierzchni dróg gospodarczych, utwardzania placów i obejść zagrodowych. Łączna masa odpadów gospodarczo odzyskanych i wykorzystanych prawidłowo szacowana jest na 60% wytworzonej ilości odpadów komunalnych. Pozostała znacząca ilość odpadów pozostaje poza zorganizowanym systemem zbiórki bądź gospodarczym wykorzystaniem. Odpady te stanowią źródło zaśmiecania obszaru gminy i zanieczyszczania środowiska. Odpady te przetrzymywane są w obrębie nieruchomości ich wytwórców, bądź usuwane są w różne niedozwolone miejsca, jako odpady porzucone. 3.2. Odpady inne niż niebezpieczne Przez odpady inne niż niebezpieczne rozumieć należy odpady inne niż komunalne, powstawanie których jest związane z działalnością usługowo-produkcyjną prowadzoną przez podmioty gospodarcze. W grupie wytwarzanych odpadów przez sektor gospodarczy znajdują się również odpady niebezpieczne. Zgodnie z definicją podaną w ustawie o odpadach — odpady niebezpieczne są to odpady należące do kategorii lub rodzajów odpadów określonych na liście A załącznika Nr 2 oraz posiadające właściwości wymienione w załączniku Nr 2 i 4 do ustawy i zawierające którykolwiek składnik wymieniony w załączniku Nr 3. Ilość, rodzaj odpadów przemysłowych są pochodnymi prowadzonych działalności gospodarczych. Gmina Strzelce Wielkie ma charakter rolniczy, brak jest dużych zakładów, dominują drobne podmioty usługowe i produkcyjne. Wytwarzane odpady pochodzą z przemysłu rolnospożywczego, przetwórstwa drewna i produkcji wyrobów z drewna, zakładów wytwarzających różne wyroby metalowe, warsztatów napraw sprzętu rolniczego, pojazdów samochodowych oraz obsługi technicznej taboru samochodowego. Gospodarka odpadami innymi niż niebezpieczne jest na znacznie wyższym poziomie niż w sektorze komunalnym. 3.3. Odpady z rolnictwa i przemysłu rolno-spożywczego Wytwarzane w tym sektorze gospodarczym odpady pochodzą z ubojni, przetwórni owocowowarzywnej oraz produkcji rolniczej podstawowej. Podmiotami gospodarczymi wytwarzającymi odpady są: - Skup i Ubój Zwierząt Rzeźnych Sprzedaż Mięsa Leszek Wroński Dębowiec Mały, - Zakład Mięsny „WOLA” Henryk Konieczny Wola Jankowska, - "P.P.H.U." Rzeźnia Ubój Zwierząt Anna Dygudaj Strzelce Wielkie. Wszystkie ubojnie objęte zostały nadzorem weterynaryjnym. Odpady w ubojniach groma-dzo¬ne są w specjalnych pojemnikach i okresowo odbierane przez wyspecjalizowaną firmę utylizacyjną. Ubojnie posiadają zawarte umowy na odbiór tych odpadów z firmą „SARIA” Małopolska Sp. z o.o. w Krakowie O/Wielkanoc 32-075 Gołcza. Odpady z przetwórni owocowo-warzywnej są zbierane i magazynowane w zasobnikach oraz na placu przetwórni. Zwłoki zwierząt padłych i ubitych z konieczności /020181/ odebrane zostały od rolników przez firmę utylizacyjną Przedsiębiorstwo Wielobranżowe AMBA Sp. z o.o. ul. Siemiątkowska 27, 06-540 Radzanów. W produkcji rolniczej podstawowej stosowane są bardzo oszczędnie agrochemikalia. Odpady tych środków jako niebezpieczne uwzględniono w bilansie odpadów komunalnych jako strumień odpadów niebezpiecznych. Odpadami problemowymi z grupy 02 są odpady z ubojni. Gospodarka nimi wymaga ciągłego nadzoru. 3.4. Odpady z przetwórstwa drewna i produkcji mebli Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 15 Odpady wytwarzane w tym sektorze gospodarki pochodzą z tartaków przetwarzających drewno oraz stolarni produkujących meble, stolarkę, świadczących różne usługi. Wytwórcami odpadów są: - Simiński Dariusz TARTAK Strzelce Wielkie, - Klimczyk Krzysztof P.P.U.H. Dębowiec Wielki, - Zarzycki Dariusz P.P.U.H. „IDAR” Strzelce Wielkie, - Szczypior Jarosław P.P.U.H. „MEBLAR” Strzelce Wielkie, - Kowalski Eugeniusz Firma P.U.H. „STOLDREW” Wola Wiewiecka. Powstałe odpady to: trociny, wióry, kora, odpady i ścinki drewna, płyt itp. jako odpady dość przyjazne dla środowiska (030105) odraz odpady niebezpieczne z grupy 030205 (środki do konserwacji i impregnacji drewna) i odpady farb, lakierów (080111). W ostatnich latach obserwuje się wzrost rozmiarów przetwórstwa drewna, rozwój produkcji wyrobów z drewna. Ilość i rodzaj wytwarzanych odpadów oszacowano kierując się rozeznaniem w tej branży oraz wskaźnikami nagromadzenia odpadów. Obliczona masa wytworzonych w 2009 r. odpadów wynosi ok. 50,2 Mg w tym 0,20 Mg odpadów niebezpiecznych. Odpady są zbierane i magazynowane na placach ich wytwórców. Odpady drewna, wiórów, kory, trocin itp. w całości są gospodarczo wykorzystane jako opał, itp. Gospodarka odpadami niebezpiecznymi jest niezadowalająca, odpady te kierowane są do odpadów komunalnych, bądź są przetrzymywane u ich wytwórców. 3.5. Odpady z kształtowania oraz mechanicznej obróbki metali Zaliczane tu odpady powstają w zakładach produkujących różne wyroby metalowe np. piece c.o. ruszta piecowe, kwietniki i różną galanterię metalową, burty samochodowe, ogrodzenie itp. Wytwórcami odpadów są: - Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe Janusz Kapelańczyk, Renata Mońka, - Koch Józef Wiewiec, - Koch Edward Ślusarstwo Usługowe Kotły co. Strzelce Wielkie, - Koch Czesława Kotlarstwo Ślusarstwo Usługowe Strzelce Wielkie, - „ZUW-MASZ” Zakład Usługowo-Wytwórczy Strzelce Wielkie. Odpady zbierane są i magazynowane na placach ich wytwórców. Oszacowana ilość wytworzonych w 2009 r. odpadów w tej grupie wynosi ok. 12 Mg w tym 0,2 Mg odpadów niebezpiecznych. Powstałe 11,8 Mg odpadów jako odpady: (120101) z toczenia i piłowania, odpady spawalnicze (120113) jako złom zostały sprzedane jednostkom handlowym. Wytworzone 0,2 Mg odpadów niebezpiecznych jako: odpady farb i lakierów (080111) i odpady z odtłuszczania zawierające substancje niebezpieczne (110113) są kierowane do odpadów komunalnych bądź zużywane w sposób zagrażający środowisku. 3.6. Pozostałe odpady inne niż komunalne Odpady te wytwarzają zakłady wykonujące naprawy sprzętu rolniczego, pojazdów samochodowych, przedsiębiorcy prowadzący usługi transportowe w związku z obsługą techniczną taboru. Wytwórcami w tej grupie odpadów są: - "Agros” Wrońscy Sp. z o.o. Strzelce Wielkie, - F.H.U. „MARIS” Marian Lewera Strzelce Wielkie, - Szymańczyk Tadeusz Elektromechanika Zamoście -Kolonia, oraz właściciele firm transportowych. Asortyment wytwarzanych odpadów w tej branży jest szeroki z wyraźną przewagą odpadów niebezpiecznych. Oszacowana masa wytworzonych w 2009 r. odpadów wynosi powyżej 10 Mg w tym 7,13 Mg to odpady niebezpieczne. Złom jako odpady wymontowanych zespołów i części zamiennych (16017, 16018) odsprzedano jako surowiec bardzo poszukiwany do przedsiębiorstw prowadzących ich skup. Z powstałych 7,13 Mg odpadów niebezpiecznych 2,5 Mg jako złom akumulatorowy przekazano do zakładu unieszkodliwiania, handlu przy zakupie nowych akumulatorów. Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 16 Wytwarzane odpady niebezpieczne to przede wszystkim: - złom akumulatorowy ołowiowy (160601), - oleje odpadowe silnikowe, przekładniowe i smarowe (130204, 130205, 130206), - materiały filtracyjne, szmaty do wycierania, ubrania ochronne (150202), - odpady z konserwacji i napraw (filtry olejowe, szczęki hamulcowe zawierające azbest, płyny hamulcowe, inne elementy niebezpieczne) (160107, 160111, 160113, 160121), - odpady ze stosowania powłok ochronnych (farb i lakierów) (080111). Kłopotliwym odpadem są zużyte oleje, odpadów tych nie skupuje się w regionie. Pozostałe stałe odpady niebezpieczne gromadzone są razem z innymi odpadami, zmieszane usuwane są wraz ze złomem bądź przetrzymywane. Gospodarka tymi odpadami oraz zużytymi olejami jest nieodpowiednia. 3.7. Odpady z diagnozowania leczenia i profilaktyki medycznej (kod 1801) i weterynaryjnej (kod 1802) Odpady te generowane są przez służbę zdrowia oraz lecznicę weterynaryjną. Również do tych odpadów należą odpady z pozostałości domowego leczenia (opatrunki, podawane insuliny, termometry, farmaceutyki) lecz tę masę odpadów uwzględniono w grupie odpadów komunalnych. Skład odpadów jest bardzo zróżnicowany. Zgodnie z wytycznymi Głównego Inspektora Sanitarnego odpady te dzielimy na: - odpady bytowo-gospodarcze niestanowiące zagrożenia (zmiotki, makulatura, szmaty, resztki pokonsumcyjne), - odpady specyficzne, które ze względu na swój charakter zanieczyszczenia drobnoustrojami mogą stwarzać zagrożenia dla ludzi i środowiska (zużyte materiały opatrunkowe, sprzęt jednorazowego użytku, materiał biologiczny, inne odpady), - odpady specjalne (substancje radioaktywne, pozostałości cytostatyków i cytotoksyków, przeterminowane środki farmaceutyczne, uszkodzone termometry, odpady srebronośne). Odpady weterynaryjne to odpady powstające w związku z badaniami i leczeniem zwierząt. Wytwórcami tych odpadów są: - SP ZOZ Gminny Ośrodek Zdrowia w Strzelcach Wielkich, - Apteka Prywatna Elżbieta i Andrzej Kasperkowiakowie Strzelce Wielkie, - Gabinet Lekarski Karol Młynarczyk Strzelce Wielkie, - Lecznica dla Zwierząt „INTERWET" w Strzelcach Wielkich. Podmioty te według przekazanych informacji w 2009 r. wytworzyły ogółem 201 kg odpadów medycznych i weterynaryjnych. Odpady są u wytwórców gromadzone w specjalnych pojemnikach, zabezpieczone przed dostępem osób postronnych. Odpady odebrały własnym transportem do unieszkodliwienia firmy, z którymi wytwórcy mają zawarte umowy, tj.: - ECO ABE Sp. z o.o. Bełchatów ul. Przemysłowa 7, - Rethmann Recykling Sp. z o.o. Oddział Dąbrowa Górnicza, - EMKA” Krzysztof Rdest Handel – Usługi 96-300 Żyrardów ul. Gen. Grota Roweckiego 6 (odpady weterynaryjne). Gospodarka odpadami wytwarzanymi przez wymienione podmioty jest prawidłowa. 3.8. Ustabilizowane komunalne osady ściekowe (kod 19 08 05) Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach definiuje, że przez komunalne osady ście-kowe rozumie się pochodzący z oczyszczalni ścieków osad z komór fermentacyjnych oraz innych instalacji służących Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 17 do oczyszczania ścieków komunalnych oraz innych ścieków o składzie zbliżonym do składu ścieków komunalnych. W gminie Strzelce Wielkie brak oczyszczalni ścieków przemysłowych, jest jedna mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków o wydajności 60 m3/24 h przy Szkole w Strzelcach Wielkich. Oczyszczalnia z uwagi na brak sieci kanalizacyjnej nie jest obciążona, stąd też ilość powstających osadów ściekowych jest niewielka. W oczyszczalni tej w 2009 r. wytworzono 3,12 Mg ustabilizowanych osadów ściekowych (190805), które w całości wykorzystano gospodarczo do celów rolniczych jako nawóz do użyźniania gleb. Budowana obecnie oczyszczalnia w Strzelcach Wielkich planuje się oddać do użytku do 30.06.2010 roku. Po wybudowaniu w najbliższym okresie planowanych 3 km kanalizacji sanitarnej w Strzelcach Wielkich znacząco wzrośnie ilość oczyszczanych ścieków i powstających osadów. Znaczna ilość powstających osadów ściekowych do zagospodarowania stanie się problemem do rozwiązania. Problem ten może być rozwiązany poprzez kompostowanie osadów w odpowiedniej instalacji np. kompostownia powiatowa, a następnie wykorzystanie ich do celów nawozowych. 3.9. Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych i drogowych (kod 1701) Odpady tego typu powstają w toku prac budowlanych, remontowych i rozbiórkowych w budownictwie i drogownictwie. Różnorodność typów i rodzajów odpadów z tego sektora oraz fakt, że powstają one w wielu dziedzinach gospodarki komunalnej, budowlanej, w rolnictwie itp. powoduje znaczne rozproszenie źródeł ich wytwarzania i trudności w zbilansowaniu. Strumień odpadów generowany w toku tych źródeł tworzą: - materiały i elementy budowlane o charakterze ceramicznym jak: cegły, pustaki, beton, tynki, płyty, dachówki, - odpady drewna budowlanego, szkła i tworzyw sztucznych, - odpady papy, smoły, asfaltu, - złom stalowy i kolorowy, - odpady zawierające azbest (płyty izolacyjne, pokrycia dachowe), - gleba i ziemia z wykopów. Asortyment i masa wytwarzanych odpadów wynika z rozmiarów i rodzajów wykonywanych robót. Zakres wykonywanych inwestycji drogowych jest skromny i polega na ulepszaniu ich nawierzchni. Zatem roboty te generują odpady gleby i ziemi, które są wykorzystane do równania terenu. Rozmiary rozbiórek i nowego budownictwa kubaturowego są niewielkie, a prowadzone budowy z użyciem drogich materiałów o odpowiedniej jakości generują mało odpadów. Biorąc powyższe pod uwagę, do oszacowania ilości wytwarzanych w gminie odpadów przyjęty w KGPO wskaźnik nagromadzenia odpadów (40 kg/M/rok) skorygowano do wysokości 15 kg/M/rok. Zatem oszacowana masa wytworzonych w 2009 r. odpadów na obszarze gminy Strzelce Wielkie wynosi 72,76 Mg. Wytwarzane odpady takie jak: złom stalowy i kolorowy, drewno budowlane, materiały ceramiczne (gruzy, cegły, pustaki itp.), gleba i ziemia z wykopów są wykorzystane gospodarczo w sposób nie zagrażający środowisku. Masę zagospodarowanych odpadów szacuje się na 80% wytworzonych. Odpadami trudnymi w wykorzystaniu są odpady szkła, papy, tworzyw sztucznych i innych drobnych elementów. Odpady te stanowią 20% wytwarzanych i są w części kierowane do odpadów komunalnych oraz przetrzymywane u ich wytwórców. Odpady te są potencjalnym źródłem zanieczyszczenia środowiska. Na terenie gminy nie używa się obecnie azbestu. Obecny sposób gospodarowania odpadami budowlanymi nie można uznać za zalecany do dalszego stosowania. Powinien być opracowany i wdrożony nowoczesny, spójny i efektywny system ich gospodarki o zasięgu wykraczającym obszar gminy. Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 18 3.10. Zużyte nienadające się do użytku pojazdy, zużyte opony (kod 16 01 06) Rozwój motoryzacji wywołuje niekorzystne skutki w środowisku naturalnym. Jednym z problemów jest zagadnienie gospodarowania powstającymi odpadami (grupa 1601) wraków samochodowych oraz ogumienia. Wraki samochodów zawierają złom stalowy, złom metali nieżelaznych, zużyte oleje, płyny chłodnicze, zużyte akumulatory, opony, szkło, tworzywa sztuczne itp. Większość tych elementów można odzyskać z odpadów jako cenny surowiec wtórny. Szacuje się, że 85% masy wyeksploatowanych pojazdów stanowią materiały kwalifikujące się do recyklingu tj.: złom, opony i guma, oleje, szkło, filtry olejowe, płyny hamulcowe i chłodnicze. Ilość wraków samochodów, opon jest trudna do oszacowania z uwagi na brak odpowiednich danych z tego zakresu. Masa powstałych odpadów została uwzględniona w bilansie odpadów komunalnych (odpady wielkogabarytowe, odpady niebezpieczne oraz przemysłowych (odpady przemysłowe pozostałe). Na obszarze gminy Strzelce Wielkie nie funkcjonują firmy zajmujące się zbiórką, magazynowaniem i demontażem wraków samochodowych. Zbiórką tego typu odpadów (wraków) zajmują się zakłady zlokalizowane poza obszarem gminy. Problemem pozostaje zuzycie ogumienie wycofane z eksploatacji. W regionie, gminie brak jest zakładów zbiórki i zagospodarowania zużytego ogumienia. Rozwiązanie zagadnienia gospodarki ogumieniem wycofanym z eksploatacji wykracza poza obszar gminy. Problem mógłby być rozwiązany poprzez odzysk energii tj. termiczne unieszkodliwianie w instalacji np. Cementowni „Warta” w Działoszynie. 3.11. Odpady opakowaniowe (kod 16 01 06) Zgodnie z ustawą z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz.U. z 2001 r. Nr 63 poz. 638 z późn. zmianami) — odpady opakowaniowe to wszystkie opakowania w tym opakowania wielokrotnego użytku wycofane z ponownego użytku stanowiące odpady w rozumieniu przepisów o odpadach z wyjątkiem odpadów powstających w procesie produkcji opakowań (art. 3 ust. 3). Są to zatem opakowania uprzednio wprowadzone na rynek, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do pozbycia których jest zobowiązany. Na terenie gminy Strzelce Wielkie odpadami tymi są opakowania: z papieru i tektury, tworzyw sztucznych, szkła, blachy (stalowej, aluminium) i wielomateriałowe. Odpady te stanowią surowce wtórne, z których najłatwiejszy do segregacji, pozyskiwania jest złom stalowy jako towar bardzo poszukiwany. Ilość odpadów z papieru i tektury pozostających do zagospodarowania jest zdeterminowana istniejącym systemem ogrzewania na wsi. Odpady z papieru i tektury są źródłem energii na wsi, są w znacznym stopniu wykorzystywane jako paliwo w piecach co. i paleniskach domowych. Odpady z tworzyw naturalnych termoplastycznych (PET) są łatwe do wykorzystania, trudnymi są wyroby z PCV i te powinny być poddawane przemiałowi przemysłowemu. Szkło stanowi cenny surowiec dla przemysłu. 3.12. Odpady biodegradowalne Według ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach, odpady biodegradowalne to odpady ulegające rozkładowi tlenowemu lub beztlenowemu przy udziale mikroorganizmów. Do odpadów ulegających biodegradacji w strumieniu odpadów komunalnych na terenie gminy Strzelce Wielkie zalicza się odpady domowe oraz odpady z terenów zieleni. Odpady z gospodarstw domowych obejmują odpady organiczne pochodzenia roślinnego oraz części odpadów pochodzenia zwierzęcego. Odpady z terenów zieleni obejmują trawy, listowie drzew i krzewów, popielęgnacyjne i poużytkowe części roślin z polowej i szklarniowej uprawy warzyw, rozdrobnione gałęzie drzew i krzewów. Stanowią je również odpady z cmentarzy pozbawione szkła, metali, tworzyw sztucznych itp. Łącznie masa ta stanowi odpady biodegradowalne, które trafiają lub mogą trafić na składowisko odpadów. Odpady te są dobrym surowcem do produkcji kompostu i powinny być segregowane u źródła powstawania oraz zagospodarowane użytecznie. Ilościowo określono odpady biodegradowalne dla następujących grup: - odpady zielone (z ogrodów i parków) — 22,68 Mg, - odpady ulegające biodegradacji wchodzące w strumień zmieszanych odpadów komunalnych —160,10 Mg, - odpady z targowisk (częśc ulegająca biodegradacji) — 8,24 Mg, Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 19 - papier i tektury — 87,33 Mg, - odzież i tekstylia (z materiałów naturalnych) — 7,28 Mg. Ogółem 285,61 Mg. Oszacowana masa odpadów biodegradowalnych wytworzonych w gminie Strzelce Wielkie w 2009 r. wznosi 285,61 Mg, tj. 34,63% odpadów komunalnych. Część tych odpadów jest użytecznie wykorzystana do produkcji kompostu metodami indywidualnymi. Oszacowana masa odpadów biodegradowalnych wytworzonych w gminie Strzelce Wielkie w 2009 r. wznosi 285,61 Mg tj. 34,63% odpadów komunalnych. Część tych odpadów jest użytecznie wykorzystana do produkcji kompostu metodami indywidualnymi. 3.13. Odpady niebezpieczne Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach definiuje, że odpadami niebezpiecznymi są odpady należące do kategorii lub rodzajów odpadów określonych na liście A załącznik Nr 2 do tej ustawy oraz posiadające właściwości wymienione w załączniku Nr 4 i Nr 2 i zawierające którykolwiek ze składników wymienionych w załączniku nr 3. Odpady te powstają w procesach przemysłowych, usługach, w rolnictwie, a także stanowią część odpadów komunalnych. Źródła wytwarzania odpadów niebezpiecznych są bardzo rozproszone co stwarza określone trudności przy bilansowaniu ich strumieni. Oszacowaną ilość odpadów niebezpiecznych wytworzonych na obszarze gminy Strzelce Wielkie w 2003 r. określono na 17,58 Mg ogółem w tym: 10,08 Mg w strumieniu odpadów komunalnych i 7,5 Mg w odpadach innych niż komunalne. Wśród najważniejszych grup odpadów niebezpiecznych obecnych w opadach komunalnych są: - odpadowe oleje (z wyłączeniem olejów jadalnych oraz grup 05 i 12) — grupa 13, - baterie i akumulatory (200119) łącznie z 160601, 160602 lub 160603, - środki ochrony roślin (00219), - lampy fluorescencyjne i inne zawierające rtęć (200121), - leki cytostatyczne i cytotoksyczne (200121), - farby, tusze, kleje i szczeliwa (200127), - detergenty zawierające substancje niebezpieczne (200129), - zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne zawierające substancje niebezpieczne (200135), - urządzenia zawierające freony (200123). Odpady niebezpieczne poza akumulatorami kwasowymi, odpadowymi olejami, odpadami wielkogabarytowymi zbierane są razem z głównym strumieniem odpadów komunalnych. Gospodarka odpadami komunalnymi została wcześniej przedstawiona. Rodzaje i ilości odpadów niebezpiecznych wytwarzanych w przemyśle, usługach ,tj. poza sektorem komunalnym przedstawiono przy analizie poszczególnych grup wytwórców odpadów. Należycie przedstawia się gospodarka odpadami medyczno-weterynaryjnymi, 97,9% przekazano do unieszkodliwienia. Gospodarka pozostałymi odpadami niebezpiecznymi nie jest zadowalająca. Odpady te poza akumulatorami kwasowymi, olejami odpadowymi i odpadami wielkogabarytowymi najpowszechniej trafiają do ogółu odpadów komunalnych, bądź pozostają w magazynowaniu u wytwórców. 3.14. Wybrane grupy odpadów Oleje odpadowe (z wyłączeniem olejów jadalnych i grup 05, 12) — grupa 13. Odpadami tymi są zużyte (przepracowane) oleje silnikowe, przekładniowe, smarowe, maszynowe i hydrauliczne. Są powszechnie wytwarzane przez osoby fizyczne jako użytkowników pojazdów, urządzeń, bazy transportowe oraz zakłady naprawcze. Warunkiem prawidłowego zagospodarowania tych odpadów jest ich zbiórka w miejscu powstawania i odbiór celem przekazania do zakładów unieszkodliwiania (odzysku). Odpady te ujęto w bilansie odpadów komunalnych i innych niż komunalne. Sumaryczna masa tych odpadów jest trudna do oszacowania. W gminie Strzelce Wielkie brak jest Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 20 zorganizowanego systemu zbiórki i odbioru tych odpadów. Część odpadów zużywana jest w sposób zagrażający środowisku (wylewana do ziemi, używana do konserwacji) lecz zasadnicza ilość jest przetrzymywana (magazynowana) u wytwórców. Niezbędne jest utworzenie gminnego punktu zbiórki tych odpadów. Baterie i akumulatory Baterie i akumulatory stanowią powszechne, przenośne źródła prądu. Występują w postaci mało i wielkogabarytowej. Akumulatory wielkogabarytowe to akumulatory kwasowo-ołowiowe i niklowokadmowe. Baterie i akumulatory małogabarytowe to baterie alkaiczne, litowe, manganowe, srebrowe, akumulatory niklowo-kadmowe i litowe. Odpady baterii i akumulatorów tworzą szeroki asortyment odpadów z tym, że akumulatory ołowiowo-kwasowe (grupa 1606) stanowią odpad niebezpieczny z uwagi na ołów i kwas siarkowy. Rozproszenie źródeł wytwarzania tych odpadów jest ogromne, gdyż praktycznie każdy te odpady wytwarza (gospodarstwa domowe, zakłady). Akumulatory ołowiowokwasowe są przekazywane do zakładów unieszkodliwiania przez warsztaty naprawcze, indywidualnych użytkowników do sklepów przy zakupie nowych. Pozytywny wpływ na takie zachowanie użytkowników akumulatorów ma obowiązująca ustawa o opłacie produktowej i depozytowej. Baterie i akumulatory małogabarytowe nie są zbierane selektywnie, mieszane z innymi trafiają do ogółu wytwarzanych odpadów. Ilość tych odpadów nie sposób oszacować. Odpady zawierające PCB Substancje zawierające PCB występują na obszarze gminy w urządzeniach (stacje transformatorowe) należących do energetyki zawodowej. Na obszarze gminy Strzelce Wielkie urządzenia te nie są rozbierane i naprawiane. Pestycydy Na obszarze gminy Strzelce Wielkie brak jest zaległych zapasów (mogilników) środków ochrony roślin. Problematyka odpadów środków ochrony roślin związana jest z dystrybucją i ich stosowaniem w rolnictwie, ogrodach przydomowych. Odpadami są również opakowania po tych środkach. Z uwagi na wysokie ceny środków, przeterminowaniu ulegają niewielkie ilości tych z bieżącego stosowania. Niewielkie ilości tych odpadów trafiają wprost do odpadów komunalnych. Odpady te uwzględniono w masie odpadów komunalnych jako strumień odpadów niebezpiecznych. W praktyce nie funkcjonuje możliwość zdania do jednostek handlu opakowań po zużytych środkach ochrony roślin. Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny Ogromny postęp techniczno-technologiczny i rozwój konsumpcyjnego stylu życia, pociągnęły za sobą wzrost produkcji i podaży sprzętu elektronicznego i elektrycznego. Urządzenia te jako nowoczesne i energooszczędne wypierają z użytkowania sprzęt dotychczas używany. Powoduje to zwiększone powstawanie odpadów elektrycznych i elektronicznych. Złom z tego sprzętu można podzielić na takie grupy jak: - urządzenia radiowo-telewizyjne, - sprzęt komputerowy, - urządzenia z gospodarstw domowych (odkurzacze, pralki, lodówki itp.). Najbardziej niebezpiecznymi substancjami w tych odpadach są ołów, rtęć, kadm, chrom, substancje chlorowcowane, bromowane, obniżające palność, arsen i azbest. W urządzeniach chłodniczych znajduje się freon, zubożający warstwę ozonową powietrza. Odpady tych urządzeń uwzględniono w masie odpadów komunalnych (odpady wielkogabarytowe), ich ilość ma tendencje wzrastające. Na obszarze gminy, w rejonie brak jest zorganizowanego systemu zbiórki i odbioru tych odpadów. Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne są przetrzymywane u ich właścicieli, część jest zbywana jako złom. 3.15. Azbest i wyroby zawierające azbest Najważniejszymi wyrobami zawierającymi azbest jako substancję niebezpieczną są: - wyroby azbestowo - cementowe (rury, płyty okładzinowe i elewacyjne, dekarskie) zawierające 10-35 % azbestu, Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 21 - wyroby izolacyjne (do kotłów parowych, zbiorników, przewodów rurowych, ubrań i tkanin ognioodpornych — wata, sznury, włóknina, taśmy itp.) zawierające 75–100% azbestu, - wyroby uszczelniające (tektury, płyty azbestowo-kauczukowe, szczeliwa plecione), - wyroby cierne (okładziny cierne, taśmy hamulcowe), - wyroby hydroizolacyjne (lepiki asfaltowe, asfalty drogowe uszlachetnione, papa dachowa, płytki podłogowe zawierające 20–40% azbestu). W Polsce blisko 90% azbestu zgromadzone jest w wyrobach budowlanych w tym przede wszystkim w postaci płyt azbestowo-cementowych. Na obszarze gminy głównym zagrożeniem są pokrycia dachowe z płyt azbestowo-cementowych. Przeprowadzona według stanu na 31.12.2008 r. inwentaryzacja wyrobów zawierających azbest wykazała, że na obszarze gminy znajduje się 225856 m2 płyt azbestowych, którymi pokryte są dachy budynków osób fizycznych. Pokrycia te pochodzą począwszy od lat sześćdziesiątych, stanowią potencjalne źródło odpadów niebezpiecznych. Zgłoszone ilości płyt azbestowo-cementowych nie w pełni odzwierciedlają stan faktyczny, gdyż nie wszyscy informację złożyli. Inwentaryzacja dalej będzie prowadzona. Urząd Gminy Strzelce Wielkie nie otrzymał informacji o wycofaniu z użytkowania w 2009 r. wyrobów zawierających azbest (zdejmowanie pokryć dachowych). Obserwuje się brak zainteresowania właścicieli obiektów budowlanych zdejmowaniem płyt azbestowo-cementowych z dachów z przyczyn finansowych. Ilość podmiotów (firm) uprawnionych do wykonywania prac w toku, których powstają odpady azbestowe jest ogromna. Problem azbestu istnieje i nie będzie mógł być rozwiązany bez zewnętrznego wsparcia finansowego użytkowników tych wyrobów. 4. Instalacje do odzysku i unieszkodliwiania odpadów Gmina Strzelce Wielkie poza jedyną, niewielkiej wydajności mechaniczno-biologiczną oczyszczalnią ścieków przy Szkole w Strzelcach Wielkich przestarzałej konstrukcji nie posiada jakiejkolwiek instalacji z zakresu gospodarki odpadami. Brak jest składowiska, sortowni, spalarni czy kompostowni. Podmioty prowadzące działalność w zakresie zbiórki, odzysku oraz unieszkodliwiania odpadów Zezwolenie Wójta Gminy Strzelce Wielkie na prowadzenie działalności w zakresie zbierania i transportu odpadów komunalnych posiadają: - REMONDIS” Sp. z o.o. Oddział Częstochowa ul. Radomska, - „EKO-REGION” Sp. z o.o. Bełchatów ul. Bawełniana 18. Odpady komunalne z pojemników odbierane są jeden raz w miesiącu i wywożone specjalistycznymi samochodami na składowisko odpadów komunalnych Dylów A gmina Pajęczno. Zbiórkę i transport odpadów innych niż komunalne na obszarze powiatu pajęczańskiego prowadzą podmioty posiadające zezwolenie wydane przez Starostwo Powiatowe w Pajęcznie: - Auto-Handel Skup i Sprzedaż Odpadów Złomu i Surowców Wtórnych „ZŁOMOTEX” Pajęczno ul. 22-go Lipca 2/13 w zakresie: 160601 baterie i akumulatory ołowiowe, - Skup i Sprzedaż Złomu Włodzimierz Parcheniak i Mirosława Parcheniak Strzelce Wielkie ul. Cicha 2 w zakresie: odpady metali z grup 1201, 1601 i 1701 (bez azbestu), - Rakowski Andrzej Firma Handlowo-Usługowa ul. Leśna 25, 98-337 Strzelce Wielkie. Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 22 5. Prognoza zmian w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi 5.1. Zmiany demograficzne Do prognozy zmian demograficznych ludności gminy Strzelce Wielkie w latach: 2010, 2012 i 2016 wykorzystano prognozy demograficzne sporządzone przez GUS. Tabela 2 Prognoza zmian liczby ludności gminy Strzelce Wielkie w latach 2010–2016 Lata Prognozowana liczba ludności Wskaźnik liczby ludności w stosunku do 2008 r. [%] 2010 4.851 69,00 2012 4.806 98,76 2016 4.761 97,84 5.2. Prognozy ilości wytwarzanych odpadów komunalnych Do obliczeń prognozy ilości wytwarzanych odpadów komunalnych przyjęto następujące założenia: - nie będą następowały istotne zmiany składu morfologicznego wytwarzanych odpadów komunalnych, - wzrost jednostkowego wskaźnika wytwarzania odpadów na jednego mieszkańca wsi kształtował się będzie na poziomie 0,5% w skali roku, - wzrost poziomu selektywnego zbierania odpadów, z obecnych 1% (w stosunku do całości wytworzonych odpadów) do 10% w 2010 roku i 20% w roku 2018, - ilość pozostałych odpadów komunalnych z grupy 20 wzrastać będzie średnio o 1% w skali roku. Na prognozowane ilości wytwarzanych odpadów komunalnych wpływać będzie liczba mieszkańców gminy, zmiany w poziomie dochodów ludności oraz zmiany jednostkowych wskaźników emisji odpadów. Prognozę zmiany wskaźników emisji wykonano w oparciu o wskaźniki zamieszczone w PGOWŁ 2011. Założono roczne zmiany emisji poszczególnych wskaźników na poziomie 1%. Prognozowane ilości odpadów komunalnych w latach 2010, 2012 i 2016 zostały obliczone na podstawie zamieszczonych w opracowaniu procentowych wskaźników zmian ludności przy uwzględnieniu rocznych wskaźników zmiany emisji odpadów. Jako bazę przyjęto rok 2008. - 2012 r. 0,9876 × 838,55 × 1,02 = 844,71 Mg, - 2012 r. 0,9876 × 838,55 × 1,02 = 844,71 Mg, - 2016 r. 0,9784 × 844,71 × 1,03 = 851,26 Mg. Tabela nr 3 Prognoza wytwarzania odpadów komunalnych na terenie gminy Strzelce Wielkie (według PGOWŁ 2011) Lp. Nazwa 2010 2012 2016 1 Odpady komunalne segregowane 16,77 16,89 17,02 2 Odpady zielone z ogrodów i parków 23,00 23,22 23,40 3 Niesegregowane (zmieszane odpady komunalne, w tym: 740,00 745,45 751,23 3.1 Odpady kuchenne ulegające biodegradacji 133,20 134,18 135,22 3.2 Odpady zielone 29,60 29,81 30,04 3.3 Papier i tektura 88,80 89,45 90,15 3.4 Opakowania wielomateriałowe 22,20 22,36 22,53 3.5 Tworzywa sztuczne 88,80 89,45 90,15 3.6 Szkło 59,20 59,63 60,09 3.7 Metale 37,00 37,27 37,56 3.8 Odzież i tekstylia 3.9 Drewno 3.10 Odpady niebezpieczne 3.11 Odpady mineralne, w tym frakcja popiołowa Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany 7,40 7,45 7,51 14,80 14,90 15,02 7,40 7,45 7,51 251,60 253,45 255,41 Strona 23 4 Odpady z targowisk 5 Odpady z oczyszczania ulic i placów 6. Odpady wielkogabarytowe Razem 8,38 8,44 8,51 16,77 16,89 17,02 33,54 33,78 34,05 838,55 844,71 851,26 5.3. Prognoza ilości wytwarzanych odpadów ulegających biodegradacji Tabela 4 Prognoza wytwarzania odpadów ulegających biodegradacji Lp. 1 Składniki odpadów Odpady ulegające biodegradacji Ilość odpadów w Mg 2010 rok 2012 rok 2016 rok 229,40 269,33 271,43 Według Krajowego planu gospodarki odpadami 2010 w gminnym planie gospodarki odpadami, do obliczenia bazowej ilości odpadów ulegających biodegradacji wytworzonych komunalnych 1995 roku przyjmując, że na terenach wiejskich odpadów tych wytwarzanych było 47 kg/mieszkańca rocznie oraz liczbę mieszkańców w danej jednostce organizacyjnej w tym roku . Gminę Strzelce Wielkie w roku 1995 zamieszkiwało ok. 5100 osób. Uwzględniając powyższe dane, można określić, że ilość wytworzonych na terenie gminy Strzelce Wielkie odpadów ulegających biodegradacji w roku 1995 wynosiła 238,57 Mg. Do 31 grudnia 2013 roku należy ograniczyć ilość składowanych odpadów ulegających biodegradacji o 50% w stosunku do roku 1995 tak, więc na terenie gminy Strzelce Wielkie masa tych odpadów wynosiła będzie 119,28 Mg. Do 31 grudnia 2020 roku natomiast można składować nie więcej niż 35% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, która dla gminy Strzelce Wielkie wynosi 83,50 Mg. Na terenie gminy Strzelce Wielkie nie planuje się budowy kompostowni odpadów. Cele dla gminy Strzelce Wielkie: - objęcie mieszkańców systemem selektywnego zbierania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji do roku 2010 tak w systemie kompostowni przydomowych jak i w systemie kompostowania w zorganizowanych, zbiorowych kompostowniach - zmniejszenie ilości wszystkich rodzajów odpadów kierowanych na składowiska, a szczególnie ulegających biodegradacji zgodnie z zapisami ustawy o odpadach. 6. Założone cele i przyjęty system gospodarki odpadami 6.1. Działania zmierzające do poprawy sytuacji w zakresie gospodarki odpadami W celu doprowadzenia gospodarki odpadami do stanu zgodności z prawem przyjmuje się za konieczne: - minimalizowanie ilości wytwarzanych odpadów, - objęcie wszystkich mieszkańców gminy zorganizowaną zbiórką odpadów, przez co wyeliminuje się niekontrolowane wprowadzenie odpadów komunalnych do środowiska, - podnoszenie poprzez edukację ekologiczną świadomości społecznej mieszkańców, - podniesienie skuteczności selektywnej zbiórki odpadów komunalnych ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych i ulegających biodegradacji, - rozwój selektywnej zbiórki odpadów wielkogabarytowych, - rozwój selektywnej zbiórki odpadów niebezpiecznych wytwarzanych w grupie odpadów komunalnych wraz ze zorganizowaniem punktów ich zbiórki. Projektowany system gospodarki odpadami komunalnymi zakłada stopniowe dochodzenie do najwyższego pułapu. Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 24 Podstawowym kierunkiem zmian jest stopniowe rozszerzenie selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, aż do dojścia segregacji „u źródła”. W międzyczasie należy zapewnić mieszkańcom pojemniki na takie gromadzenie odpadów np.: gminne punkty zbiórki odpadów niebezpiecznych, pojemniki na zbiórkę makulatury, szkła, tworzyw sztucznych. Przejściowo zbiórka odpadów opakowaniowych należy prowadzić poprzez sieci sołeckich punktów selektywnej zbiórki. Kolejnym krokiem porządkującym zbiórkę odpadów powinno być wprowadzenie systemu dwupojemnikowego „suche – mokre”. Najważniejszą zaletą takiego systemu to poprawa jakości i jednorodności frakcji zebranych odpadów, ułatwienie zbiórki (mniejsza liczba rodzajów odpadów do segregacji) i obniżka kosztów zbiórki, transportu i sortowania odpadów. System ten zapewni oddzielenie odpadów biodegradowalnych i ułatwi ich kompostowanie (realizacja planu redukcji odpadów kierowanych na składowisko). Wysortowane odpady komunalne muszą zostać odebrane i zagospodarowane tj. poddane odzyskowi, unieszkodliwieniu, a na składowisko skierowane partie podlegające dalszemu sortowaniu i składowaniu jako nienadające się do przeróbki. Odbiór wysegregowanych odpadów, pozostałego asortymentu do końcowego sortowania powinien zapewnić podmiot posiadający zezwolenie Wójta Gminy na zbiórkę, transport i odbiór odpadów komunalnych. W stosunku do tych podmiotów Wójt Gminy określi wymagania jakie powinien spełnić przedsiębiorca ubiegający się o takie zezwolenie. 6.2. Działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko Na obecnym etapie rozwoju gospodarczego ograniczenie ilości powstających odpadów komunalnych wydaje się niemożliwym. Tak samo nie ma szansy na ograniczenie ilości powstających odpadów medycznych i weterynaryjnych oraz osadów ściekowych. Jedyne szansę istnieją w zakresie odpadów przemysłowych tj. w sektorze gospodarczym usług i produkcji. Zapobieganie i ograniczanie powstawania odpadów jest najbardziej pożądaną strategią gospodarki odpadami. Zagadnienie zmniejszania ilości i toksyczności wytwarzanych odpadów jest wyraźnie podkreślane i traktowane priorytetowo w ustawodawstwie polskim i Unii Europejskiej. Jest jednym z postulatów Agendy XXI. Zadanie ograniczenia produkcji odpadów jest zadaniem długofalowym i wymagającym szeregu działań. Wytwórcy odpadów przemysłowych powinni przestrzegać zawartej w ustawie o odpadach zasady stosowania takich surowców i materiałów oraz takich sposobów produkcji lub form usług, które zapobiegają powstawaniu odpadów lub pozwalają utrzymać na możliwie najniższym poziomie ich ilości, a także ograniczają negatywne oddziaływanie na środowisko lub zagrożenie życia, zdrowia ludzi. Wytwórcy prowadzący działalność gospodarczą lub jednostki organizacyjne mają obowiązek stosować tę zasadę odnośnie wytwarzanych przez nich odpadów. Podmioty gospodarcze powinny wprowadzać zasadę „Czystej Produkcji” (CP), która kładzie nacisk na ograniczenie zanieczyszczeń „u źródła” czyli w momencie ich powstawania w procesie produkcyjnym, aż do osiągnięcia ideału, tj. produkcji bezodpadowej. „Czystą Produkcję” uzyskuje się poprzez zmianę postaw ludzkich, modernizację lub zmianę technologii i stosowanie know-how. Inną metodą, której jednym z celów jest minimalizacja wytwarzania odpadów — to system zarządzania środowiskowego wg. norm ISO serii 1400. Norma ISO 14001 jest przydatna dla przedsiębiorców o dowolnym charakterze i wielkości. Ograniczenie ilości wytwarzania odpadów przemysłowych wymaga znajomości i prawidłowego z nimi postępowania przez przedsiębiorców przepisów ustawy o odpadach i innych przepisów wykonawczych. Aby zapobiec szkodliwemu wpływowi odpadów na środowisko i zwiększyć przydatność do odzysku w tym recyklingu innych rodzajów odpadów, odpady niebezpieczne muszą być segregowane w miejscu ich powstawania (dotyczy wszystkich wytwórców). W stosunku do odpadów komunalnych musi być wdrożona dyrektywa Unii Europejskiej ograniczenia ilości odpadów biodegradowalnych kierowanych na składowiska. Zatem niezbędne jest: - dokonanie aktualizacji uchwalonego w dniu 28.12.2005 r. „Regulaminu utrzymania czystości i porządku w Gminie Strzelce Wielkie; - przeprowadzenie przez Urząd Gminy Strzelce Wielkie edukacji ekologicznej mieszkańców w zakresie gospodarki odpadami. Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 25 6.3. Działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbiórki, transportu, odzysku i unieszkodliwiania Aktualnie system gospodarki odpadami jest słabo rozwinięty, a wiedza społeczeństwa z zakresu prawidłowego postępowania z odpadami niewystarczająca. Wdrożenie planu działań w zakresie przebudowy systemu gospodarki odpadami w gminie Strzelce Wielkie wymaga przeprowadzenia bardzo szerokiej akcji edukacyjnej wśród mieszkańców. W wyniku tej akcji społeczeństwo powinno zaakceptować i wdrożyć system selektywnej zbiórki odpadów komunalnych i zaprzestać praktyk pozbywania się odpadów w miejsca niedozwolone lub spalania ich we własnych piecach grzewczych. Powszechna informacja społeczeństwa powinna dać efekt, że każdy rodzaj i każda ilość wytworzonych odpadów trafiać będzie do zorganizowanego systemu zbiórki, odzysku i unieszkodliwiania odpadów. Obowiązek uczestniczenia w systemie zbiórki musi objąć 100% gospodarstw domowych i podmiotów gospodarczych. Obowiązek ten jako wynikający z art. 5 ust. 1 pkt 1 i 3 oraz art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach musi być egzekwowany przez Urząd Gminy w Strzelcach Wielkich (art. 6 w/w ustawy). 6.4. Działania zmierzające do redukcji ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych na składowiska odpadów Wymogi polskiego prawa ekologicznego oraz Dyrektywy 1999/31/WE w sprawie składowania odpadów, ustalenia krajowego i wojewódzkiego planu gospodarki odpadami wymuszają podjęcie w gminnym planie gospodarki odpadami działań zmierzających do wydzielania odpadów biodegradowalnych ze strumienia odpadów komunalnych i ich zagospodarowania poza składowaniem. Działania te mają na celu stopniowe zmniejszanie strumienia odpadów biodegradowalnych kierowanych na składowisko odpadów. Odpady biodegradowalne będą stopniowo zbierane selektywnie i w coraz większym stopniu unieszkodliwiane w kompostowniach indywidualnych oraz w powiatowej kompostowni w Dylowie A gmina Pajęczno (po jej uruchomieniu). Prowadzona według założeń gminnego planu edukacja ekologiczna społeczeństwa w zakresie postępowania z odpadami komunalnymi wpłynąć powinna na wzrost świadomości ekologicznej wytwórców odpadów w tym wzrostu wiedzy z zakresu prawidłowego prowadzenia kompostowni indywidualnych. Na znaczące ograniczenie ilości odpadów biodegradowalnych wytwarzanych na terenie gminy Strzelce Wielkie, może mieć wpływ planowane inwestycje (kompostownia) na składowisku w miejscowości Dylów A gmina Pajęczno. 6.5. Projektowany system gospodarki odpadami Obowiązujące przepisy — ustawa prawo ochrony środowiska oraz ustawa o odpadach wymagają gruntownej przebudowy systemu gospodarki odpadami — zarówno komunalnymi jak i przemysłowymi. Przebudowany system powinien uwzględniać podstawowe zasady gospodarki odpadami obowiązujące w krajach Unii Europejskiej, której Polska jest członkiem: 1. Unikanie powstawania odpadów, ograniczenie ich ilości. 2. Selektywna zbiórka i selektywne gromadzenie odpadów. 3. Recykling materiałowy odpadów czyli maksymalny odzysk składników użytecznych. 4. Wykorzystanie odpadów jako źródła energii (recykling energetyczny). 5. Ostateczne deponowanie w sposób bezpieczny dla środowiska. Dostosowanie systemu gospodarki odpadami jest procesem długofalowym. Niezbędne są zmiany zachowań społeczeństwa jako wytwórców odpadów. Wszyscy wytwarzający odpady obowiązani są postępować z nimi w sposób odpowiedni (gospodarstwa domowe, podmioty gospodarcze, jednostki publiczne). Plan gospodarki odpadami w gminie Strzelce Wielkie określa założone do osiągnięcia cele w perspektywie do 2017 r. w tym w okresie krótkoterminowym do 2017 r. Z uwagi na stopień planu (plan gminny) projektowany system gospodarki odpadami uwzględnia w szczególności odpady komunalne z opakowaniowymi. Gospodarowanie odpadami innymi niż komunalne (np. przemysłowe, medycznoweterynaryjne, itd.) należy do obowiązków tych zakładów. Sposób postępowania z odpadami Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 26 przemysłowymi określają wydane podmiotom zezwolenia na wytwarzanie odpadów a także ustawy: prawo ochrony środowiska, o odpadach. Projektowany system ma na celu uporządkowanie zgodnie z przepisami — gospodarki odpadami w gminie Strzelce Wielkie począwszy od ich zbiórki, segregowania po odzysk i unieszkodliwianie. Uwzględniając potrzebę zmian i ustalenia planów gospodarki odpadami wyższego rzędu, plan gminny zakłada osiągnięcie następujących celów: Uwzględniając potrzebę zmian i ustalenia planów gospodarki odpadami wyższego rzędu, plan gminny zakłada osiągnięcie następujących celów: 1. Objęcie 100% mieszkańców gminy (wytwórców odpadów) zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych (wyegzekwowanie obowiązujących przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminie) przez co wyeliminuje się niekontrolowane wprowadzanie odpadów do środowiska. 2. Podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa. 3. Rozszerzenie selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych na cały obszar gminy wraz z podnoszeniem jej skuteczności. 4. Wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów niebezpiecznych wyodrębnionych ze strumienia odpadów komunalnych. 5. Wprowadzenie selektywnej zbiórki wytwarzanych w odpadach komunalnych odpadów biodegradowalnych ze wspieraniem indywidualnego kompostowania odpadów domowych oraz odpadów z gospodarstw rolnych. 6. Wprowadzenie selektywnej zbiórki wytwarzanych w odpadach komunalnych odpadów wielkogabarytowych i budowlanych. 7. Dalszy rozwój selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. Selektywna zbiórka odpadów stanowi pierwszy podstawowy element systemu gospodarki odpadami prowadzący do zwiększenia stopnia odzysku składników użytecznych oraz zmniejszenia ilości odpadów kierowanych na składowiska. 6.6. System zbierania odpadów Zbieranie odpadów jest obowiązkiem wszystkich ich wytwórców. Gromadzenie odpadów w miejscu powstawania stanowi pierwsze ogniwo systemu gospodarowania odpadami. Operacja ta powinna być krótkotrwała i mieć charakter przejściowy. 6.7. System zbierania odpadów komunalnych zmieszanych System polega na gromadzeniu odpadów w miejscu powstawania — „u źródła”. W systemie tym zbierane są odpady, które nie zostały przekazane do selektywnej zbiórki. System taki jest także aktualnie stosowany. W miarę wprowadzania i rozszerzania selektywnej zbiórki odpadów, asortyment zbieranych odpadów zmieszanych będzie zawężany. Odpady zbierane są do indywidualnych ruchomych pojemników od 120 do 770 litrów wykonanych z tworzyw sztucznych oraz 1100 litrowych metalowych. Pojemniki podstawione są na poszczególnych posesjach przez podmiot odbierający odpady. System nie dopuszcza stosowania stałych zbiorników ze względów sanitarnych i technicznych. Opróżniania pojemników podstawionych „przy krawężniku” dokonuje się odpłatnie raz w miesiącu lub częściej zgodnie z umową zawartą pomiędzy wytwórcą odpadów a podmiotem odbierającym odpady, który uzyskał zezwolenie gminy. Cały teren gminy stanowi jeden obszar zbiórki odpadów. 6.8. System zbierania odpadów opakowaniowych Ustawy o odpadach, o utrzymaniu czystości i porządku w gminie wymagają prowadzenia selektywnej zbiórki odpadów. Przyjęty system polega na gromadzeniu odpadów opakowaniowych „w sąsiedztwie” do zestawów pojemników ustawionych w najbardziej uczęszczanych miejscach poszczególnych sołectw. Zestawy składają się z pojemników: 1 szt. o pojemności 1,5 m3 i 2 szt. po 2 m3. Przyjmuje się, że zestawy są umieszczane w pobliżu sklepów spożywczych. Do punktów selektywnej zbiórki, odpady donoszone są przez ich wytwórców. Odpady zbierane są bezpłatnie. Pojemniki odpadów wyselekcjonowanych opróżniane są raz w miesiącu bądź częściej w razie ich zupełnego napełnienia. Opróżniania dokonuje posiadający zezwolenie gminy - podmiot odbierający odpady komunalne, który następnie przekazuje do zakładów prowadzących ich recykling. W systemie tym zbierane są odrębnie Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 27 szkło białe i kolorowe oraz tworzywa sztuczne PET. System ten aktualnie jest stosowany i należy go kontynuować. Plan zakłada rozszerzenie ilości punktów zbiórki w gminie na wszystkie miejscowości tj. po jednym zestawie w sołectwie z tym, że w miejscowości gminnej — Strzelce Wielkie należy zwiększyć liczbę punktów z dwóch do trzech. System przewiduje poszerzenie asortymentu zbiórki o odpady papieru i tektury oraz lekkich opakowań blaszanych (puszek po napojach) poprzez wprowadzenie skupu na bazie podmiotu gospodarczego w Strzelcach Wielkich przy organizacyjnym wsparciu Urzędu Gminy Strzelce Wielkie. W dalszej perspektywie przy znaczących postępach we wdrażaniu segregacji odpadów należy system zbiórki „w sąsiedztwie” zastąpić systemem zbiórki „u źródła” np. do worków na terenie każdej posesji. 6.9. System zbierania odpadów niebezpiecznych Realizując obowiązek wynikający z ustawy o odpadach plan zakłada wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów niebezpiecznych wytwarzanych w gospodarstwach domowych w tym rolniczych. Odpady te pozostawione w strumieniu odpadów komunalnych ogółem powodują, że całość odpadów nabiera często cech odpadów niebezpiecznych, a produkty przerobu tych odpadów mają ograniczone możliwości wykorzystania (np. kompost). Odpady niebezpieczne należy gromadzić już u wytwórcy odrębnie z zachowaniem zasady rozdzielenia składników różnych zwłaszcza tych, które przy połączeniu mogły by wchodzić w niekontrolowane reakcje chemiczne. Oleje odpadowe (grupa 13) Aktualnie w gminie Strzelce Wielkie brak jest zorganizowanej zbiórki tych odpadów. Planowany system polega na zbiórce olejów mineralnych przepracowanych (pochodzenia naftowego) obejmujących oleje: silnikowe, przekładniowe, maszynowe oraz hydrauliczne. System polega na bieżącym gromadzeniu olejów w miejscach wytwarzania odrębnie jako płynne od pozostałych odpadów, we własnych pojemnikach, a następnie ich sprzedaż w gminnym punkcie zbiórki. System przewiduje utworzenie na obszarze gminy Strzelce Wielkie jednego punktu zbiórki — skupu olejów. Punkt taki przy organizacyjnym wsparciu Urzędu Gminy Strzelce Wielkie utworzyć należy na bazie podmiotu gospodarczego w Strzelcach Wielkich, prowadzącego sprzedaż olejów i paliw (stacja paliw). Punkt ten skupywać powinien również zużyte oleje od pozostałych wytwórców odpadów. Zbierane z obszaru gminy oleje w tym z baz transportu, zakładów naprawczych przekazywane będą do sieci odzysku (regeneracji) na podstawie umowy zawartej przez podmiot z zakładem przerobu olejów. Baterie i akumulatory Akumulatory kwasowo-ołowiowe zbierane będą: - przez placówki handlu prowadzące ich sprzedaż, przy zakupie nowych jako obowiązek wynikający z ustawy o opłacie depozytowo-produktowej; - skupowane jako złom użytkowy przez podmioty posiadające zezwolenie Starostwa Powiatowego w Pajęcznie na zbiórkę odpadów niebezpiecznych na terenie powiatu pajęczańskiego. Zbierane tym systemem akumulatory jednostki te przekazują do zakładów prowadzących recykling materiałowy. System ten aktualnie funkcjonuje i dalej będzie stosowany. Baterie i akumulatory małogabarytowe zbierane będą w punktach ich zbiórki utworzonych na obszarze gminy Strzelce Wielkie. Punkty takie zorganizować należy: - szkołach w: Strzelcach Wielkich, Wistce, Zamościu, Wiewcu; - we wsiach przy jednym ze sklepów spożywczych — Wola Jankowska, Marzęcice, Skąpa, Wola Wiewiecka, Dębowiec Mały, Górki i Pomiary. Punkty te zużyte baterie i akumulatory przyjmować będą bezpłatnie do specjalnych zamykanych pojemników. Odpady do tych punktów donoszone będą przez ich właścicieli w tym przez młodzież szkolną. Pojemniki z odpadów opróżniane będą raz w kwartale. Przeterminowane lekarstwa Niewykorzystane bądź przeterminowane leki oraz uszkodzone termometry rtęciowe pochodzące z gospodarstw domowych zbierane będą w punkcie zbiórki usytuowanym w budynku Gminnego Ośrodka Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 28 Zdrowia w Strzelcach Wielkich. Mieszkańcy gminy odpady te dostarczać będą bezpłatnie do specjalnego zamkniętego pojemnika, który opróżniany będzie raz w kwartale. Środki ochrony roślin System dotyczy zbiórki opakowań wielokrotnego użytku oraz odpadów opakowaniowych po środkach ochrony roślin (herbicydy, insektycydy, fungicydy) z bieżącego stosowania — pochodzących od gospodarstw domowych w tym rolniczych. Projektowany system zbiórki wynika z obowiązków nałożonych na sprzedawcę i nabywcę oraz producenta (importera) środków ochrony roślin. Obowiązki te określa ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych. Na obszarze gminy Strzelce Wielkie sprzedaż środków ochrony roślin prowadzą: - „AGROS” Wrońscy Sp. z o.o. w Strzelcach Wielkich , - Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” w Strzelcach Wielkich. Plan zakłada przyjmowanie bezpłatnie przez sprzedawców odpadów po środkach zdawanych przez nabywców. Odpady będą zbierane w punktach sprzedaży środków do pojemników przeznaczonych wyłącznie do tego celu. Na sprzedawcy ciąży obowiązek przekazania zebranych odpadów po środkach do ich producentów (importerów). 6.10. System zbierania odpadów biodegradowalnych Projektowany system zbierania ma umożliwić realizację Dyrektywy 1999/31/WE w sprawie składowania odpadów tj. stopniowo ograniczać ilość kierowanych na składowiska. System zakłada, że odpady biodegradowalne będą zbierane selektywnie, odrębnie od pozostałych odpadów komunalnych i poddawane recyklingowi organicznemu (kompostowaniu) na cele nawozowe lub rekultywacji gleb. System zakłada: - kompostowanie odpadów domowych i roślinnych z gospodarstw rolnych (działek) w indywidualnych kompostowniach, - selektywną zbiórkę odpadów „u źródła” w systemie dwu-pojemnikowym „suche-mokre". Wprowadzenie odrębnego zbierania odpadów biodegradowalnych „u źródła” nastąpi po uruchomieniu kompostowni powiatowej. Odpady będą zbierane na każdej posesji do oddzielnych pojemników podstawionych przez podmiot odbierający odpady komunalne. Zbiórka odpadów będzie odpłatna. 6.11. System zbierania odpadów wielkogabarytowych System dotyczy zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (pralki, lodówki, odkurzacze, telewizory, radia, kuchnie, sprzęt komputerowy itp.), mebli, opon pochodzących z gospodarstw domowych. Biorąc pod uwagę postanowienia Powiatowego Planu Gospodarki Odpadami (Harmonogram realizacji przedsięwzięć obejmujący okres 4 lat) posiadacze odpadów powinni w miejscu wytwarzania gromadzić odrębnie i przekazywać do punktu zbiórki w Pajęcznie. W perspektywie plan gminny zakłada zorganizowanie na obszarze gminy Strzelce Wielkie Gminnego Punktu Zbiórki Odpadów Wielkogabarytowych oraz ogumienia z punktu zbiórki świątecznej. Uruchomienie takiego punktu podniesie skuteczność zbiórki odpadów, będzie ułatwieniem dla ludności gminy. 6.12. Odpady budowlane Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej mogą być cennym surowcem w procesie recyklingu. Na terenie gminy Strzelce Wielkie, odpady budowlane, które nie będą wykorzystywane we własnym zakresie np. do utwardzania dróg śródpolnych, czy dojazdów do pól (działania dopuszczone zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006 r., w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów może przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym nie będącymi przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz.U. Nr 75, poz. 527 z 4 maja 2006 roku) trafiać powinny do podstawionych kontenerów na tego typu odpady. 6.13. System odbioru i transportu odpadów Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 29 Plan nie przewiduje utworzenia w gminie zakładu odbierania i transportu odpadów. Zadania odbioru i transportu wykonywać będą usytuowane poza gminą podmioty posiadające zezwolenie na odbiór odpadów. Aktualnie odbioru i transportu odpadów komunalnych na składowisko oraz selektywnie zbieranych do zakładów przerobowych dokonują: - REMONDIS” Sp. z o.o. Oddział w Częstochowie , - „EKO-REGION” Sp. z o.o. w Bełchatowie . Podmioty te dysponują własnym składowiskiem (EKO-REGION) lub posiadają umowy z innymi składowiskami (REMONDIS) w tym na odbiór odpadów niebezpiecznych oraz z zakładami odzysku i unieszkodliwiania odpadów. Firmy te dysponują wystarczającym specjalistycznym taborem samochodowym do odbioru odpadów zmieszanych i wyselekcjonowanych. System odbioru polega na bezpośrednim opróżnianiu pojemników w wyznaczone z góry dla poszczególnych miejscowości dni poprzez jazdę od posesji do posesji. Odpady przesypywane są bezpośrednio z pojemników do samochodów, a pojemniki opróżnione pozostawiane są „przy krawężniku”. Stosowany i projektowany w planie system przesypowy do pojazdów nie wymaga stosowania stacji przeładunkowych. Odpady wyselekcjonowane (opakowaniowe, niebezpieczne, biodegradowalne) z poszczególnych posesji, punktów gromadzenia „w sąsiedztwie” zbierane będą odrębnym specjalistycznym dla tego rodzaju taborem samochodowym. Odbiór i transport zebranych odpadów po środkach ochrony roślin organizuje i zabezpiecza podmiot dokonujący sprzedaży środków ochrony roślin. Odbiór i transport zebranych (skupionych) olejów odpadowych do zakładu odzysku (regeneracji) zapewnia podmiot prowadzący ich skup. Plan zakłada opracowanie wymagań jakie powinien spełniać podmiot ubiegający się o udzielenie następnych zezwoleń gminy na odbiór odpadów po wygaśnięciu dotychczasowych. Przy ustalaniu wymagań podany powinien być szczegółowy podział obowiązków, kompetencji i odpowiedzialności stron. 6.14. Odzysk i unieszkodliwianie odpadów Wytworzone odpady należy poddawać procesom odzysku (substancji, energii) i unieszkodliwiania w tym składowania. Na obszarze gminy Strzelce Wielkie brak jest instalacji do odzysku i unieszkodliwiania w tym składowania odpadów. Plan nie zakłada budowy takich instalacji. Plan zakłada następującą hierarchię rozwiązań systemu odzysku i unieszkodliwiania odpadów: 1. Odpady organiczne ulegające biodegradacji oraz osady ściekowe przeznaczane będą do kompostowania; - w przydomowych kompostowniach (bez osadów ściekowych) właścicieli gospodarstw rolnych (działek), - w kompostowni EKO-REGION Bełchatów w Dylowie A (powiatowa) po jej uruchomieniu, 2. Odpady użytkowe (papier i tektura, szkła, metale, tworzywa sztuczne) kierowane będą do przerobu (głównie waloryzacji materiałowej) jako surowce wtórne. Odpady selektywnie zbierane do zakładów przerobu przekazywać będzie podmiot odbierający z gminy Strzelce Wielkie na podstawie zawartych umów, 3. Odpady niebezpieczne problemowe (oleje odpadowe, baterie i akumulatory) przekazywane będą do zakładów odzysku (recyklingu) na podstawie zawartych umów pomiędzy odbierającym odpady, a zakładami odzysku, 4. Odpady niebezpieczne (po środkach ochrony roślin) sprzedawcy środków przekazywać będą producentom (importerom) jako realizacja przepisów ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych, 5. Zebrane lekarstwa i termometry podmiot odbierający odpady przekazywać będzie do termicznego unieszkodliwiania w spalarni REMONDIS Sp. z o.o. O/Dąbrowa Górnicza, 6. Odpady zmieszane (pozostałe) przekazywane będą na składowisko w DyIowie A gmina Pajęczno, gdzie poddane zostaną dosortowaniu. 7. Harmonogram realizacji prac 7.1. Zadania z zakresu gospodarki odpadami Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 30 W poniższych tablicach zestawiono zadania Programu ochrony środowiska i gospodarki odpadami wraz z szacunkowymi kosztami oraz wskazaniem źródeł ich finansowania. W tabeli oznaczono: W - zadania własne (realizatorem jest Gmina — pozycja musi być zapisana w budżecie gminy, Gmina ponosi koszty W i występuje o zewnętrzne dofinansowanie), Ws - zadania wspierane (Gmina uczestniczy finansowo w miarę możliwości, lecz nie jest podmiotem odpowiedzialnym za realizację wspólnie z partnerami), K - zadania koordynowane (Gmina jest współrealizatorem, ale nie finansuje zadań). 8. Możliwości dofinansowania zewnętrznego Planu Gospodarki Odpadami Wszystkie opisane zadania wymagać będą znacznych nakładów finansowych. Koszt realizacji jest w chwili obecnej bardzo trudny do oszacowania, ze względu na brak szczegółowych harmonogramów i kosztorysów realizacji. Należy przyjąć, że większość z wymienionych zadań finansowana będzie z następujących źródeł: - fundusze własne gmin, - pożyczki z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, - pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, - dotacje z Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, - dotacje w ramach Ekofunduszu, - dotacje w ramach programów pomocowych Unii Europejskiej, - kredyty bankowe . Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Fundusze ekologiczne są najbardziej znanym i wykorzystywanym źródłem dotacji i preferencyjnych pożyczek dla podmiotów podejmujących inwestycje ekologiczne. Wpływają na to: ilość środków finansowych jaką dysponują fundusze, warunki udostępniania środków finansowych pożyczkobiorcom oraz procedury dochodzenia do uzyskania finansowego wsparcia funduszu. Bliskość funduszy i ich regionalny charakter (fundusze wojewódzkie) ma także znaczenie dla ich wyróżnienia w gronie inwestorów ekologicznych. Najkorzystniejszą formułą dla działań w sferze ekologii jest powiatowy fundusz ochrony środowiska oferujący rzeczywistą pomoc w formie dotacji. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) jest największą w Polsce instytucją finansującą przedsięwzięcia z dziedziny ochrony środowiska. Zakres działania Funduszu obejmuje finansowe wspieranie przedsięwzięć proekologicznych o zasięgu ogólnokrajowym oraz ponadregionalnym. Podstawowymi formami finansowania zadań proekologicznych przez NFOŚiGW są preferencyjne pożyczki i dotacje, ale uzupełniają je inne formy finansowania, np. dopłaty do preferencyjnych kredytów bankowych, uruchamianie ze swych środków linii kredytowych w bankach czy zaangażowanie kapitałowe w spółkach prawa handlowego. NFOŚiGW administruje również środkami zagranicznymi przeznaczonymi na ochronę środowiska w Polsce, pochodzącymi z pomocy zagranicznej. Dotacje udzielane są przede wszystkim na: - edukację ekologiczną, - przedsięwzięcia pilotowe dotyczące wdrożenia postępu technicznego i nowych technologii o dużym stopniu ryzyka lub mających eksperymentalny charakter, - monitoring, - ochronę przyrody, - ochronę i hodowlę lasów na obszarach szczególnej ochrony środowiska oraz wchodzących w skład leśnych kompleksów promocyjnych, Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 31 - ochronę przed powodzią, - ekspertyzy, badania naukowe, programy wdrażania nowych technologii, prace projektowe i studialne, - zapobieganie lub likwidację nadzwyczajnych zagrożeń, - utylizację i zagospodarowanie wód zasolonych, - profilaktykę zdrowotną dzieci z obszarów zagrożonych. Środki, którymi dysponuje NFOŚiGW, pochodzą głównie z opłat za korzystanie ze środowiska i administracyjnych kar pieniężnych. Przychodami Narodowego Funduszu są także wpływy z opłat produktowych oraz wpływy z opłat i kar pieniężnych ustalanych na pod-stawie przepisów ustawy - Prawo geologiczne i górnicze. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi Celem działania Funduszu jest udzielanie pomocy finansowej na realizację zadań związanych z ochroną środowiska i gospodarką wodną. Pomoc finansowa Funduszu przeznaczona jest dla podmiotów realizujących zadania proekologiczne ze szczególnym uwzględnieniem jednostek samorządu terytorialnego, ich związków, fundacji i stowarzyszeń. Fundusz może przeznaczać posiadane środki na udzielanie preferencyjnych pożyczek, dotacji oraz dopłat do kredytów komercyjnych przyznawanych przez banki. Środki Funduszu stanowią uzupełnienie środków własnych Wnioskodawcy. Dofinansowanie zadań w formie pożyczki nie może przekroczyć 70%, a w przypadku dotacji 50% wysokości kosztów realizacji zadania, określonych przez Fundusz na podstawie dokumentów dostarczonych przez Wnioskodawcę. W przypadku zadań z zakresu: - promocji i edukacji ekologicznej o zasięgu wojewódzkim, - ochrony przyrody i krajobrazu oraz edukacji ekologicznej, realizowanych na terenach chronionych w parkach krajobrazowych, rezerwatach przyrody i in. oraz obiektach proponowanych do ochrony, - działalności wydawniczej propagującej ochronę przyrody. Fundusz może obniżyć udział własny Wnioskodawcy do wysokości 20% wartości kosztorysowej zadania. Fundusz przyznaje dofinansowanie w formie dotacji, w szczególności na: - zadania z zakresu edukacji ekologicznej oraz propagowania działań proekologicznych i zasady zrównoważonego rozwoju, - monitoring środowiska, - ochronę przyrody i krajobrazu oraz na zadania związane ze zwiększeniem lesistości województwa, - ochronę przed powodzią, retencję, budowle hydrotechniczne, - ekspertyzy, badania naukowe, upowszechniania ich wyników w zakresie ochrony środowiska i gospodarki wodnej, - działania polegające na zapobieganiu i likwidacji skutków poważnych awarii. Powiatowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Powiatowe fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej (PFOŚIGW) utworzone zostały na początku roku 1999 wraz z utworzeniem powiatowego szczebla administracji państwowej. Fundusze te nie mają osobowości prawnej. Dochodami PFOŚIGW są wpływy z: - opłat za składowanie i magazynowanie odpadów i kar związanych z niezgodnym z prze¬pisami prawa ich składowaniem lub magazynowaniem (10% tych wpływów), - opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska a także z wpływów z administracyjnych kar pieniężnych (także 10% tych wpływów poza opłatami i karami za usuwanie drzew i krzewów, które w całości stanowią przychód gminnego funduszu). Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 32 Dochody PFOŚiGW przekazywane są na rachunek starostwa, w budżecie powiatu mają charakter działu celowego. Obecnie środki powiatowych funduszy (zgodnie z poś, art. 407) przeznacza się na wspomagania działalności w zakresie określonym jak dla gminnych funduszy, a także na realizację przedsięwzięć związanych z ochroną powierzchni ziemi i inne zadania ustalone przez radę powiatu, służące ochronie środowiska i gospodarce wodnej, wynikające z zasady zrównoważonego rozwoju, w tym na plany gospodarki odpadami. Gminny Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Na dochód GFOŚiGW składa się: - 50% wpływów z opłat za składowanie odpadów na terenie gminy, - 20% wpływów z opłat i kar z terenu gminy za pozostałe rodzaje gospodarczego korzystania ze środowiska i wprowadzanie w nim zmian oraz szczególne korzystanie z wód i urządzeń wodnych. Dochody te mogą być wykorzystane na m.in.: - dotowanie i kredytowanie zadań modernizacyjnych i inwestycyjnych służących ochronie środowiska, - realizację przedsięwzięć związanych z gospodarczym wykorzystaniem odpadów, - wspieranie działań zapobiegających powstawaniu odpadów. Wójtowie, burmistrzowie lub prezydenci miast są zobowiązani do corocznego przedstawiania radzie gminy (miasta) oraz zatwierdzania zestawienia przychodów i wydatków tego funduszu. Gminne fundusze nie są prawnie wydzielone ze struktury organizacyjnej gminy, a więc podobnie jak PFOŚiGW nie mają osobowości prawnej i nie mogą udzielać pożyczek. Celem działania GFOŚIGW jest dofinansowywanie przedsięwzięć proekologicznych na terenie własnej gminy. Zasady przyznawania środków ustalane są indywidualnie w gminach. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej przestaną funkcjonować w najbliższych latach. Ekofundusz Geneza Ekofunduszu sięga roku 1991, kiedy to Klub Paryski, zrzeszający państwa będące wierzycielami Polski, podjął decyzję o redukcji polskiego długu o 50%, pod warunkiem spłaty pozostałej części do roku 2010. Zaproponował też ewentualną dalszą, 10% redukcję długu, pod warunkiem przeznaczenia go na uzgodniony cel. Z kolei Rząd Polski zaproponował, aby te dodatkowe 10% długu można było przeznaczyć na wsparcie przedsięwzięć w ochronie środowiska. Zgodnie ze statutem środki Ekofunduszu (www.ekofundusz.org.pl) mogą być wykorzystane przede wszystkim w czterech sektorach uznanych za priorytetowe. Są nimi: - zmniejszenie emisji gazów powodujących zmiany klimatu Ziemi (tzw. gazów cieplarnianych), - ograniczenie transgranicznego transportu dwutlenku siarki i tlenków azotu z terytorium Polski, - zmniejszenie zanieczyszczenia Morza Bałtyckiego, - zachowanie bioróżnorodności polskiej przyrody. Od roku 1998 jednym z priorytetów w działaniach Ekofunduszu stała się również gospodarka odpadami. Fundacja wspiera najbardziej efektywne i nowatorskie przedsięwzięcia związane z utylizacją i unieszkodliwianiem odpadów oraz z rekultywacją gleb skażonych. Ekofundusz udziela wsparcia finansowego jedynie w formie bezzwrotnej dotacji. Z reguły wynosi ona 10–30% kosztów projektu. W wyjątkowych przypadkach, gdy inwestorem jest instytucja budżetowa lub organ samorządowy, dotacja ta może sięgać 50%, a w ochronie przyrody, gdy partnerem Ekofunduszu jest społeczna organizacja pozarządowa — nawet 80%. Banki Coraz więcej banków wykazuje zainteresowanie inwestycjami w zakresie ochrony środowiska. Dzięki współpracy z funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej rozszerzają one swoją ofertę kredytową Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 33 o kredyty preferencyjne przeznaczone na przedsięwzięcia proekologiczne oraz nawiązują współpracę z podmiotami angażującymi swoje środki finansowe w ochronie środowiska (fundacje, międzynarodowe instytucje finansowe). Kredyty preferencyjne pochodzą ze środków finansowych gromadzonych przez banki, zaś fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej udzielają dopłat do wysokości oprocentowania. W ten sposób ulega obniżeniu koszt kredytu dla podejmującego inwestycje proekologiczne. Banki uruchamiają też linie kredytowe w całości ze środków funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej i innych instytucji. Szczególną rolę na rynku kredytów na inwestycje proekologiczne odgrywa Bank Ochrony Środowiska (www.bosbank.pl). Oferuje on najwięcej środków finansowych w formie preferencyjnych kredytów i dysponuje zróżnicowaną ofertą dla prywatnych i samorządowych inwestorów, a także osób fizycznych. Ważne miejsce na rynku kredytów ekologicznych zajmują także międzynarodowe instytucje finansowe, a w szczególności Bank Światowy (www.worldbank.org) i Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju. Fundusze inwestycyjne Fundusze inwestycyjne stanowią nowy i potencjalnie ważny segment rynku finansowego ochrony środowiska. Oprócz dodatkowego kapitału mogą wnieść także wiedzę menedżerską, doświadczenie i kontakty do wspieranej finansowo spółki. Szerokie wejście ekologicznych funduszy inwestycyjnych (green equity funds) na rynek finansowy ochrony środowiska, może okazać się przełomowe dla usprawnienia podejmowania decyzji inwestycyjnych oraz integracji ochrony środowiska z przedsięwzięciami o charakterze gospodarczym. Doświadczenie z łączeniem wymagań ochrony środowiska i rozwoju produkcji może być przydatne do niedopuszczenia do zwiększenia obciążeń środowiska w warunkach wzrostu gospodarczego. Fundusze inwestycyjne są nastawione na wykorzystywanie możliwości jakie dają współczesne procesy technologiczne i wiedza menedżerska. Ich zainteresowanie nowymi spółkami jest szczególnie cenne dla proekologicznego rozwoju gospodarki. Fundusze Unii Europejskiej W maju 2004 roku Polska stała się członkiem Unii Europejskiej i będzie wspierana finansowo środkami z Funduszy Strukturalnych i z Funduszu Spójności. Ze względu na dużo niższy niż w UE poziom rozwoju ekonomicznego (PKB wynoszące dużo poniżej średniej unijnej) wszystkie województwa i regiony naszego kraju będą kwalifikowały się do pomocy w ramach tzw. celu I polityki strukturalnej UE. Celem tym jest wspieranie rozwoju i dostosowania strukturalnego regionów słabiej rozwiniętych. Kraj, który chce wykorzystać środki funduszy unijnych, jest zobowiązany do przedstawienia Komisji Europejskiej kompletu dokumentów programowych, które opisują ramy i systemy wykorzystania instrumentów strukturalnych. W styczniu 2003 r. Rada Ministrów RP przyjęła Narodowy Plan Rozwoju 2004–2006 (NPR) będący kompleksowym dokumentem, określającym strategię społeczno-gospodarczą Polski w pierwszych latach członkostwa w UE. Dokument ten określa wielkość pomocy przyznanej Polsce jako krajowi członkowskiemu UE na realizację celów określonych w NPR oraz wielkość środków krajowych na współfinansowanie. Obecnie w Unii Europejskiej funkcjonują cztery fundusze strukturalne: - Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (ERDF) — został on powołany w 1975 r. w celu niwelowania różnic w rozwoju regionów o słabszej infrastrukturze gospodarczej lub obszarów wymagających restrukturyzacji gospodarczej, - Europejski Fundusz Społeczny (ESF) — został on utworzony w 1957 roku jako instrument wspólnotowej polityki społecznej. Zakres jego działań obejmuje m.in.: wzmocnienie systemów edukacyjnych i szkoleniowych, wspieranie równych szans na rynku pracy, integracje zawodową młodzieży i osób zagrożonych wyłączeniem z rynku pracy, itp. Jest to mechanizm dosyć elastycznego finansowania tam, gdzie powstają nowe miejsca pracy, - Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej (EAGGF) — został utworzony w 1962 r. jako narzędzie polityki rolnej EWG. Działania funduszu obejmują m.in.: podtrzymanie opłacalności gospodarstw rolnych na terenach górskich i mniej dogod-nych, początkową pomoc dla młodych rolników, poprawę efektywności produkcji i optymalizację wielkości gospodarstw rolnych, agroturystykę, rozwój i eksploatację terenów leśnych i tzw. inżynierię finansową na terenach wiejskich. Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 34 Fundusze strukturalne będą wdrażane wyłącznie na poziomie krajowym, w oparciu o Pro-gramy operacyjne i dokumenty, stanowiące szczegółowe do nich uzupełnienia, tzw. Uzupełnienia Programów. Uzupełnienia Programów Operacyjnych będą stanowiły najistotniejsze dokumenty, z punktu widzenia potencjalnych beneficjentów funduszy strukturalnych, gdyż określają m.in. szczegółowe zasady wdrażania priorytetów, w tym rodzaje inwestycji, jakie będą mogły starać się o dofinansowanie, typy beneficjentów oraz procedurę wyboru projektów. W ramach Narodowego Planu Rozwoju zostały opracowane szczegółowe Programy Operacyjne oraz wskazano instytucje nimi zarządzające. W Polsce instytucją koordynującą wykorzystanie środków pomocowych UE w zakresie ochrony środowiska będzie Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, a Instytucją Płatniczą — Ministerstwo Finansów. Kwestie ochrony środowiska w Unii Europejskiej traktuje się horyzontalnie a aspekty oddziaływania na środowisko muszą być uwzględnione w każdej podejmowanej inicjatywie czy projektowanej inwestycji. Ze względu na tę zasadę, przy programowaniu środków strukturalnych nie powstał oddzielny sektorowy program ochrony środowiska. Inicjatywy w dziedzinie ochrony środowiska będą miały możliwości otrzymania dofinansowania głównie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, którego głównym zadaniem jest niwelowanie dysproporcji w poziomie rozwoju regionalnego krajów należących do UE. Drugim ważnym instrumentem finansowym Unii jest Fundusz Spójności, z którego środków finansowane są duże projekty infrastrukturalne w zakresie ochrony środowiska oraz transeuropejskich sieci transportowych. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Pomoc w ramach tego funduszu obejmuje m.in. inicjatywy w zakresie inwestycji związanych z ochroną środowiska. Priorytety środowiskowe współfinansowane w ramach tego funduszu zapisane zostały w dwóch programach operacyjnych: - Sektorowego Programu Operacyjnego „Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw”, - Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. Celem SPO „Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw” jest wsparcie działań (także proekologicznych) prowadzących do wzrostu konkurencyjności polskiej gospodarki i zwiększających jej zdolność do funkcjonowania w warunkach otwartego rynku. Wsparcie w ramach programu adresowane jest do dużych, średnich i małych przedsiębiorstw z wyłączeniem przedsiębiorstw komunalnych. Program ten nie jest kierowany do podmiotów publicznych. Celem Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego jest zapewnienie wszystkim regionom w Polsce, w powiązaniu z działaniami podejmowanymi w ramach innych programów operacyjnych, udziału w procesach rozwojowych i modernizacyjnych gospodarki poprzez tworzenie warunków wzrostu konkurencyjności regionów oraz przeciwdziałanie marginalizacji niektórych obszarów. Program będzie finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego oraz ze środków krajowych. Ogółem na ten program operacyjny w latach 2004–2006 przeznaczone będzie 4 385,2 mln euro, w tym z funduszy strukturalnych — 2 896,5 mln euro, krajowy wkład publiczny — 1 127,0 mln euro, wkład prywatny 388,7 mln euro. Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego bazuje na czterech priorytetach: - rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmocnieniu konkurencyjności regionów, - wzmocnienie regionalnej bazy ekonomicznej i zasobów ludzkich, - rozwój lokalny, - pomoc techniczna. Działanie „Infrastruktura ochrony środowiska” ma na celu ograniczenie ilości zanieczyszczeń przedostających się do powietrza, wód i gleb, poprawę stanu bezpieczeństwa przeciwpowodziowego, zwiększenie wykorzystania energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych, a także poprawę zarządzania środowiskiem. W ramach działania „Rozwój obszarów wiejskich” wspierane będą projekty infrastrukturalne, realizowane na obszarach wiejskich i w małych miastach (do 25 tys. mieszkańców), wynikające z Programów Rozwoju Lokalnego, realizowanych na obszarach wiejskich w rejonach występowania przemysłów tradycyjnych, Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 35 objętych programami restrukturyzacyjnymi. Projekty te powinny być komplementarne z innymi działaniami gminy. Celem działania „Rewitalizacja obszarów zdegradowanych” jest zachęcenie do rozwijania nowych form aktywności gospodarczej, generujących miejsca pracy poprzez oferowane infrastruktury do prowadzenia działalności, dostosowanej do potrzeb nowych przedsiębiorstw, przy równoczesnej trosce o ochronę stanu środowiska naturalnego, warunkującego zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy. Poziom dofinansowania projektów z ERDF może wynosić maksymalnie 75% kwalifikującego się kosztu inwestycji. Dodatkowo na projekty realizowane w gminach lub powiatach o najniższych dochodach własnych, zapewniono możliwość dofinansowania 10% inwestycji z budżetu państwa. Procedura aplikacyjna Instytucją przyjmującą wnioski o dofinansowanie zadań z funduszu ERDF są Urzędy Marszałkowskie (odpowiednie dla każdego z województw). Na podstawie rekomendacji Regionalnego Komitetu Sterującego, Zarząd Województwa będzie podejmował decyzję o wyborze projektów z określoną kwotą dofinansowania. Wybrane projekty zostaną następnie przekazane do Urzędu Wojewódzkiego. Po formalnej ocenie zgodności projektów z zapisami ZPORR oraz Uzupełnienia Programu, wydanej przez Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, Wojewoda podpisuje umowy finansowe z beneficjentami końcowymi. Cała procedura przygotowania, oceny, wyboru i wdrażania projektów będzie się zatem odbywała na poziomie regionalnym, a władze samorządowe będą odpowiedzialne za umiejętne wykorzystanie dostępnych środków. Beneficjentami końcowymi pomocy udzielanej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego są przede wszystkim województwa, powiaty, gminy, związki gmin i powiatów, instytucje naukowe, instytucje rynku pracy, agencje rozwoju regionalnego i instytucje wspierania przedsiębiorczości, a za ich pośrednictwem przedsiębiorstwa, w tym głównie małe i średnie. Fundusz Spójności Fundusz Spójności zaczął działać w 1993 roku jako dodatkowe narzędzie finansowe polityki strukturalnej Unii Europejskiej. Pomoc z tego funduszu przeznaczana jest głównie na duże inwestycje (powyżej 10 mln euro), mogące przyczynić się do rozwiązywania problemów infrastrukturalnych w skali całego kraju z zakresu transportu i ochrony środowiska. Obejmuje on kraje, w których PKB na mieszkańca nie przekracza 90 % średniej unijnej, co oznacza, że Polska po przystąpieniu do Unii Europejskiej zostanie objęta działaniem tego funduszu. Fundusz Spójności — w przeciwieństwie do funduszy strukturalnych — finansuje konkretne projekty, a nie programy operacyjne. Ponadto, różni się on od funduszy strukturalnych głównie krajowym, a nie regionalnym zasięgiem pomocy oraz podejmowaniem decyzji finalnej o przyznaniu środków przez Komitet Zarządzający Funduszem przy Komisji Europejskiej. Środki z Funduszu Spójności kierowane są najpierw do państw członkowskich, a następnie przekazywane są na realizację projektów do poszczególnych regionów potrzebujących wsparcia. Beneficjentami Funduszu Spójności są podmioty publiczne, czyli jednostki samorządu terytorialnego, związki gmin oraz przedsiębiorstwa publiczne (komunalne). Ze względu na wielkość budżetu, Fundusz Spójności będzie zatem stanowić dla Polski najważniejsze źródło finansowania inwestycji w zakresie ochrony środowiska. Poszczególne przedsięwzięcia będą mogły uzyskać wsparcie tylko jednego funduszu europejskiego. Przedsięwzięcia wspierane przez Fundusz Spójności powinny być efektywnie ekonomiczne, co nie jest tożsame z opłacalnością finansową. Projekty, które mają szansę uzyskać wsparcie z tego funduszu, nie muszą być opłacalne finansowo bez subwencji ze źródeł publicznych. Jednakże przy uwzględnieniu subwencji wskaźniki finansowe (IRR i NPV) dla inwestora powinny przekroczyć próg opłacalności, co jest warunkiem koniecznym, aby przedsięwzięcie mogło być zrealizowane. Należy też wykazać płynność finansową projektu w okresie eksploatacji albo udokumentować, że inwestor będzie w stanie sfinansować ewentualne deficyty przepływów pieniężnych. Zbyt wysoka rentowność finansowa przedsięwzięcia z punktu widzenia inwestora może spowodować odrzucenie projektu lub zmniejszenie subwencji z Funduszu Spójności, gdyż będzie oznaczała, że projekt może być sfinansowany ze źródeł komercyjnych. W każdym przypadku będzie analizowana zdolność przedsięwzięcia do generowania przychodów. Pomoc Funduszu Spójności może wynosić 80–85% kosztów kwalifikowanych danej inwestycji (projekty przynoszące dochód mogą uzyskać niższy wskaźnik pomocy). Pozostałe co najmniej 15 % kosztów Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 36 inwestycji musi zostać pokryte przez samych wnioskodawców. Zarezerwowanie takiej kwoty w budżecie gminy może być trudne, dlatego w tym zakresie będzie można uzyskać dodatkową pomoc w formie dotacji i subwencjonowanych pożyczek z Narodowego i Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska. W przypadku przedsiębiorstw komunalnych część wydatków inwestycyjnych może pochodzić z zysków lub funduszy amortyzacyjnych. Możliwe jest również uzyskanie wsparcia z niezależnych instytucji finansowych, tj.: Banku Ochrony Środowiska, Europejskiego Banku Inwestycyjnego czy Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju. Zgodnie z zaleceniami Komisji Europejskiej oraz przyjętą „Strategią wykorzystania Funduszu Spójności”, pomoc z tego Funduszu w sektorze środowiska ma być nakierowana głównie na wspomaganie wypełnienia przez Polskę zobowiązań negocjacyjnych w obszarze „ochrona środowiska”. Priorytety środowiskowe proponowane do wsparcia z Funduszu Spójności w ramach NPR 2004-2006 zostały ujęte w czterech obszarach: - poprawa jakości wód powierzchniowych oraz polepszenie jakości wody pitnej, - racjonalizacja gospodarki odpadami, - poprawa jakości powietrza, - ochrona powierzchni ziemi. Poprawa jakości wód powierzchniowych oraz polepszenie jakości wody pitnej. Jednym z głównych celów realizacji części „środowiskowej” Funduszu Spójności będzie wsparcie dla budowy, rozbudowy i/lub modernizacji systemów kanalizacji zbiorczej i oczyszczalni ścieków w aglomeracjach. Władze samorządowe muszą zatem przywiązywać szczególne znaczenie do inwestycji w największych miastach, gdzie efekt ekologiczny i ekonomiczny tych inwestycji będzie największy. Dopuszcza się jednak, że również mniejsze aglomeracje będą objęte wsparciem w ramach projektów grupowych, szczególnie na obszarach, gdzie jakość wody jest niezadowalająca. Najpilniejszym kierunkiem działania, wspieranym przez Fundusz Spójności w zakresie gospodarki wodnościekowej będzie osiągnięcie poprawy czystości wód powierzchniowych ujmowanych przez wodociągi. Poważnym problemem w Polsce, szczególnie w ostatnich latach, jest zagrożenie powodziowe na znacznych obszarach dolin rzecznych, dlatego dopuszczono również możliwość wsparcia ze środków Funduszu Spójności działań przeciwpowodziowych. Racjonalizacja gospodarki odpadami Celem nadrzędnym polskiej polityki ekologicznej w zakresie gospodarowania odpadami jest zapobieganie powstawaniu odpadów, rozwiązywanie problemu odpadów „u źródła”, poddawanie odpadów odzyskowi, w tym recyklingowi, a także bezpieczne dla środowiska unieszkodliwienie odpadów, jeżeli nie udało się ich poddać odzyskowi. Zgodnie z dyrektywami UE postulowanym kierunkiem działania jest dążenie do zastąpienia małych, niespełniających wymogów składowisk, dużymi składowiskami o charakterze regionalnym. Poprawa jakości powietrza Głównym zadaniem władz samorządowych jest ograniczenie tzw. niskiej emisji w miastach. Dofinansowanie z Funduszu Spójności będą więc mogły uzyskać inwestycje wspierające działania ochronne w najbardziej zanieczyszczonych aglomeracjach miejsko-przemysłowych. Chodzi tu zwłaszcza o instalacje ochronne w miejskich przedsiębiorstwach ciepłowniczych i energetycznych, służące ograniczeniu dwutlenku siarki, tlenków azotu oraz innych szkodliwych dla zdrowia zanieczyszczeń. Ochrona powierzchni ziemi Działania w ramach tego priorytetu powinny koncentrować się na rekultywacji terenów zdegradowanych. Głównymi przyczynami zanieczyszczenia gruntów są: górnictwo oraz oddziaływanie gazów i pyłów emitowanych przez przemysł i źródła mobilne. Najtrudniejsza sytuacja w tym zakresie występuje na obszarach silnie rozwiniętego przemysłu i o wysokim stopniu jego koncentracji. Zanieczyszczenia metalami ciężkimi występują w otoczeniu zakładów przemysłowych, na terenach miast i aglomeracji, w pobliżu dużych ciągów komunikacyjnych oraz w rejonach składowisk odpadów komunalnych i przemysłowych. W celu poprawienia tej sytuacji samorządy terytorialne i przedsiębiorstwa komunalne powinny przygotować wnioski o dofinansowanie projektów z zakresu rekultywacji terenów zdegradowanych. Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 37 Procedura aplikacyjna Przygotowując wniosek o dofinansowanie projektu z Funduszu Spójności najpierw trzeba skontaktować się z właściwym terytorialnie Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, gdzie należy wypełnić i złożyć wniosek wstępny w postaci tzw. karty potencjalnego przedsięwzięcia. Po jego formalnej akceptacji wniosek przekazywany jest do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska, który — na podstawie kryteriów szczegółowych — przeprowadza dalszą ocenę projektu. Lista najlepszych projektów do finansowania z Funduszu Spójności będzie tworzona przez Ministerstwo Środowiska we współpracy z NFOŚiGW. Przy Ministrze Środowiska powołany został Komitet Sterujący, który będzie rekomendował najlepsze projekty do przygotowania Aplikacji do Funduszu Spójności. Ze środków Funduszu będzie można pokryć koszty przygotowania niektórych opracowań i analiz załączanych do Aplikacji. Ostateczna decyzja o przyznaniu pomocy finansowej na dane przedsięwzięcie podejmowana jest przez Komisję Europejską. Opinie na temat naszych projektów będą wyrażać kolejne Dyrekcje Generalne, w tym najistotniejsze będą oceny dwóch: Dyrekcji Generalnej ds. Środowiska oraz Dyrekcji Generalnej ds. Rozwoju Regionalnego. Inne fundacje - Agencja Rozwoju Komunalnego w Warszawie, - Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej Counter-par Fund w Warszawie, - Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej, - Polska Agencja Rozwoju Regionalnego , - Program Małych Dotacji GEF, - Projekt Umbrella. 9. Działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbiórki, transportu, odzysku i unieszkodliwiania Edukacja ekologiczna znalazła stosowną rangę zarówno w Konstytucji RP (art. 5 i 74), jak i sektorowych uregulowaniach prawnych, przede wszystkim w ustawach: Prawo ochrony środowiska, o ochronie przyrody i o systemie oświaty. Zapisy dotyczące zasady uspołeczniania polityki ekologicznej poprzez stworzenie warunków do udziału obywateli, grup społecznych i organizacji w procesie kształtowania modelu zrównoważonego rozwoju znalazły się w II Polityce Ekologicznej Państwa, przyjętej przez Sejm RP w 2001 r. Także w wyniku realizacji ustaleń Agendy 21 powstał w 2000 r. dokument stworzony przez Ministerstwo Edukacji Narodowej (MEN) i Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa (MOŚZNiL), pn. Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej. Zostały w nim określone cele, z których do podstawowych należą między innymi, upowszechnianie idei ekorozwoju we wszystkich sferach życia oraz wdrożenie edukacji ekologicznej jako edukacji interdyscyplinarnej. Na podstawie postanowień tego dokumentu powinna być realizowana edukacja ekologiczna na obszarach jednostek samorządowych. Potrzeba edukacji ekologicznej Edukacja środowiskowa (edukacja ekologiczna) jest koncepcją kształcenia i wychowywania społeczeństwa w duchu poszanowania środowiska przyrodniczego zgodnie z hasłem „myśleć globalnie, działać lokalnie". Ważnym elementem jest łączenie wiedzy przyrodniczej z humanistyczną oraz działaniami praktycznymi. Obejmuje ona przedstawianie we wszystkich działaniach tematyki z zakresu ochrony i kształtowania środowiska. Musi docierać do wszystkich grup wiekowych i społecznych. W związku z tym ważne jest znalezienie odpowiednich środków przekazu tak, aby w najprostszy i najskuteczniejszy sposób przekazywać informację ekologiczną. Uwzględniając konieczne zróżnicowanie form i treści przekazu, można przyjąć podział mieszkańców na cztery główne grupy, do których trafiać będą odpowiednio przygotowane formy edukacyjne: - pracowników samorządowych gminy (burmistrz i pracownicy urzędów, sołectwa), - dziennikarzy i nauczycieli, - dzieci i młodzieży, Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 38 - dorosłych mieszkańców. Należy równocześnie wyznaczyć cele i efekty z zakresu gospodarki odpadami, jakie ma przynieść prowadzona akcja edukacyjno-informacyjna. Są nimi przede wszystkim: - dające się zmierzyć ograniczenie masy odpadów wytwarzanych przez gospodarstwa domowe, a tym samym wydłużenie okresu wykorzystania składowiska odpadów; - zwiększenie ilości odzyskiwanych i przetwarzanych surowców wtórnych; - likwidacje dzikich wysypisk odpadów; - powstanie trwałych grup mieszkańców, współpracujących z samorządem lokalnym; podejmujących nowe wyzwania w zakresie edukacji ekologicznej; - zwiększenie przychylnego nastawienia społeczności lokalnej do zagadnień właściwej gospodarki odpadami. Prowadzone działania edukacyjne powinny objąć trzy zasadnicze segmenty: - edukację ekologiczną obejmującą decydentów (pracowników samorządowych: wójta, sołtysów i radnych), oraz osoby mające przekazywać informacje pozostałym grupom społecznym (nauczycieli, dziennikarzy, pracowników służb komunalnych); - edukację ekologiczną dzieci i młodzieży opartą na ścisłej współpracy z placówkami oświaty; - edukację ekologiczną dorosłych członków społeczności lokalnych, realizowaną między innymi przez politykę medialną oraz prowadzenie okresowych akcji ekologicznych obejmujących wszystkich mieszkańców np. sprzątanie świata, wystawy, konkursy, festyny. 10. Cele i zadania gminnego planu gospodarki odpadami Podstawowym sposobem postępowania z odpadami na terenie Gminy Strzelce Wielkie jest ich unieszkodliwianie na składowisku odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych w Dylowie A (aktualnie). Gmina w małym stopniu prowadzi praktycznie rzecz biorąc selektywną zbiórkę odpadów. Powoduje to szybkie zapełnianie istniejącego składowiska oraz wzrost jego negatywnego oddziaływania na środowisko. Z punktu widzenia założeń Wojewódzkiego i Powiatowego Planu Gospodarki Odpadami, które uwzględniają instytucjonalne, ekonomiczne, społeczne i środowiskowe aspekty gospodarki odpadami, funkcjonujący system na terenie gminy powinien ulec modyfikacji. W tym celu konieczne jest ustalenie głównych zasad gminnej polityki odpadowej w odniesieniu do poszczególnych jej elementów. Wymaga to wyznaczenia: - strategicznych celów — cel, po osiągnięciu którego ma nastąpić poprawa w zakresie zagospodarowania odpadów i zmniejszenie ich negatywnego oddziaływania na środowisko, a tym samym stanowiący ostateczny efekt podejmowanych działań; - zadań realizacyjnych — konkretne przedsięwzięcia prowadzące do realizacji wyznaczonych kierunków, a tym samym celów ekologicznych. Biorąc pod uwagę powyższe oraz wykazane w analizie główne problemy, określono cele strategiczne oraz przedsięwzięcia dot. gospodarki odpadami dla Gminy Strzelce Wielkie. Zapobieganie powstawaniu odpadów: opracowanie zasad funkcjonowania oraz stworzenie systemu gosp. odpadami umożliwiającego realizację przyjętych założeń; - prowadzenie akcji informacyjno-edukacyjnej na temat zasad i efektów funkcjonowania systemu gospodarki odpadami w gminie oraz możliwości ograniczania ilości powstających w gospodarstwach domowych odpadów; - promowanie wśród podmiotów gospodarczych zastosowania technologii małoodpadowych oraz wprowadzenie instrumentów prawno-finansowych zachęcających do podejmowania tego typu działań; - ewidencjonowanie odpadów oraz bieżący nadzór nad przestrzeganiem zezwoleń Dotyczących wytwarzania i unieszkodliwiania odpadów. Selektywna zbiórka odpadów: Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 39 - organizacja systemu zbiórki odpadów zmieszanych, - organizacja systemu selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych i surowcowych, - organizacja systemu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, - organizacja systemu zbiórki odpadów niebezpiecznych, - organizacja systemu zbiórki odpadów wielkogabarytowych, - organizacja systemu zbiórki odpadów budowlanych. Odzysk i recykling powstających odpadów ze wskazaniem na recykling materiałowy i organiczny: właściwe zagospodarowanie selektywnie zebranych odpadów; Unieszkodliwianie odpadów, których nie udało się poddać odzyskowi i recyklingowi: właściwe unieszkodliwianie odpadów nie nadających się do dalszego zagospodarowania; Unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych w instalacjach specjalistycznych: przekazywanie zebranych na terenie gminy odpadów niebezpiecznych do specjalistycznych jednostek zajmujących się ich unieszkodliwianiem; Minimalizacja ilości odpadów kierowanych do unieszkodliwienia na składowiskach ze szczególnym uwzględnieniem odpadów ulegających biodegradacji: - prowadzenie działań skłaniających do ograniczania wytwarzania odpadów, - organizacja selektywnej zbiórki odpadów na terenie gminy, - wyłączenie z masy odpadowej poszczególnych frakcji odpadów zgodnie ze wskazanymi limitami odzysku, - zwiększenie stopnia wykorzystania odpadów. Udział w tworzeniu celowego związku gmin w ramach rejonu gospodarki, przewiduje się włączenie gminy Strzelce Wielkie do VIII rejonu z proponowanym Zakładem Zagospodarowywania Odpadów Komunalnych w Dylowie. 11. Sposób monitoringu i ocena wdrażania planu Plan gospodarki odpadami dla gminy winien być skoordynowany z powiatowym i wojewódzkim PGO oraz z całym systemem planowania na określonym obszarze zwłaszcza z: - programem ochrony środowiska , - planem zagospodarowania przestrzennego . Szczególnie istotna jest zgodność PGO z planem zagospodarowani przestrzennego gminy, który określa przeznaczenie i zasady zagospodarowania terenu. Zgodnie z ustawą o odpadach projekt planu gminnego będzie zaopiniowany przez Zarząd Powiatu Pajęczańskiego. Gminy przygotowują co dwa lata sprawozdanie z realizacji PGO i składają je Radzie Gminy i Zarządowi Powiatu. Jeżeli będzie wymagała tego sytuacja lokalna i uchwalony plan będzie wymagał modyfikacji — winno być przeprowadzone stosowne postępowanie przed upływem wyznaczonych ustawowo 4 lat, w celu aktualizacji planu. Podstawą właściwego systemu oceny realizacji Planu Gospodarki Odpadami dla gminy jest dobry system sprawozdawczości, oparty na wskaźnikach stanu środowiska i zmiany presji na środowisko, także na wskaźnikach świadomości społecznej. W tabeli poniżej zaproponowano istotne wskaźniki monitorowania Planu w sektorze gospodarki odpadami komunalnymi. Lp. Wskaźnik Jednostka A. Wskaźniki stanu gospodarki odpadami i zmiany presji na środowisko 1. Ilość wytwarzanych odpadów komunalnych na 1 mieszkańca na rok kg/M/rok 2. Ilość wytwarzanych odpadów niebezpiecznych na 1 mieszkańca na rok kg/M/rok 3. Ilość zebranych odpadów komunalnych na 1 mieszkańca na rok kg/M/rok Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 40 4. Stopień objęcia mieszkańców zorganizowaną zbiórką odpadów % 5. Ilość zebranych selektywnie odpadów (w stosunku do ilości wytworzonych odpadów) % 6. Ilość zebranych selektywnie odpadów ulegających biodegradacji (w stosunku do ilości wytworzonych odpadów) % 7. Ilość składowanych odpadów ulegających biodegradacji % 8. Ilość zebranych odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych (w stosunku do ilość wytworzonych odpadów niebezpiecznych) % 9. Udział odpadów z sektora komunalnego unieszkodliwianych przez składowanie % 10. Ilość selektywnie zebranych odpadów opakowaniowych ze strumienia odpadów komunalnych (w stosunku do ilości wytworzonych odpadów) 11. Ilość selektywnie zebranych odpadów opakowaniowych z podziałem na poszczególne frakcje 12. Ilość wytworzonych osadów ściekowych 13. Ilość osadów ściekowych unieszkodliwionych przez składowanie 14. Ilość osadów ściekowych wykorzystanych na cele rolnicze 15. Ilość „dzikich” wysypisk odpadów 16. Powierzchnia „dzikich” wysypisk odpadów 17. Nakłady inwestycyjne na gospodarkę odpadami % Mg/rok Mg. s. m. % Mg. s. m. szt. ha zł/rok B. Wskaźniki świadomości społecznej 1. Udział społeczeństwa w działaniach na rzecz poprawy gospodarki odpadami według oceny jakościowej % 2. Ilość i jakość interwencji (wniosków zgłaszanych przez mieszkańców (np. „dzikie” wysypiska śmieci) liczba/opis 3. Liczba, jakość i skuteczność kampanii edukacyjno-informacyjnej liczba/opis W oparciu o analizę wskaźników grupy A i grupy B będzie możliwa ocena efektywności realizacji „Planu gospodarki odpadami” a w oparciu o tę ocenę — aktualizacja planu. 12. Monitoring społeczny Efekty realizacji Planu gospodarki odpadami w największej mierze zależą od stopnia zaangażowania wykonawców tj. władz gmin oraz kierownictwa podmiotów gospodarczych. Ocenę postaw realizatorów wykonuje Wójt Gminy równolegle z coroczną realizacją planu działań. Coroczne oceny realizacji zadań są podstawowymi formami sprawozdawczości z realizacji „Planu…”. Treść sprawozdań winna być podana do wiadomości publicznej. W Gminnym Planie Gospodarki Opadami gminy Strzelce Wielkie założono, że monitoring skutków jego realizacji prowadzony będzie poprzez ocenę: - osiągnięcia celów ekologicznych, - stopnia realizacji przyjętych zadań, - oceny podstaw poszczególnych realizatorów zadań. Okres czterech lat jest zbyt krótkim okresem by zmiany w w/w zakresie były znaczące dla oceny skutków realizacji Planu. Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 41 13. Ocena realizacji obowiązującego Planu gospodarki odpadami Plan gospodarki odpadami realizowany na lata 2005–2008 zakładał następujące podstawowe przedsięwzięcia: Lp. Zadania Termin realizacji Wykonanie 1. Objęcie 100% mieszkańców gminy zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych (wyegzekwowanie przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) 2006 W roku 2009 zostało zawartych 775 umów na wywóz odpadów, co stanowi 62% 2. Zaktualizowanie „Regulaminu utrzymania czystości i porządku w Gminie Strzelce Wielkie” 2006 Wykonano 3. Przeprowadzenie kampanii edukacyjnej (informacyjnej) wśród społeczeństwa w zakresie postępowania z odpadami 2005–2008 Kampania edukacyjna została przeprowadzona w szkołach i sołectwach 4. Zwiększenie liczby punktów selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych (tworzyw sztucznych, szkła) na cały obszar gminy 2006–2007 Na terenie gminy w każdym sołectwie w liczbie 19 zostały ustawione po 3 pojemniki na opakowania PET, szkło białe i kolorowe 5,. Zorganizowanie gminnego punktu zbiórki przeterminowanych lekarstw i uszkodzonych termometrów lekarskich 2006 Pojemniki zostały ustawione w aptekach i Ośrodkach Zdrowia. Odbiór przez wyspecjalizowane firmy 6. Zorganizowanie gminnych punktów zbiórki baterii i akumulatorów małogabarytowych 2006 Brak zorganizowanych punktów 7. Utworzenie w gminie Strzelce Wielkie punktu skupu przepracowanych olejów na 2006–2007 Oleje są bezpośrednio odbierane przez bazie podmiotu gospodarczego wyspecjalizowane firmy 8. Wyegzekwowanie od sprzedawców środków ochrony roślin w gminie Strzelce Wielkie przestrzegania przepisów ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych tj. zorganizowanie punktu zbiórki odpadów po sprzedanych środkach 2006 Sprzedawcy przyjmują opakowania, jeżeli zostaną dostarczone przez nabywców 14. Streszczenie w języku niespecjalistycznym Opracowania planu gospodarki odpadami w gminie wymaga ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach. Gminny Plan Gospodarki Odpadami jest integralną częścią Gminnego Programu Ochrony Środowiska. Celem planu jest określenie stanu gospodarki odpadami na terenie gminy Strzelce Wielkie, kierunku przewidywanych zmian oraz przedstawienie propozycji działań zmierzających do przebudowy systemu gospodarki na terenie gminy pod katem spełnienia przepisów w zakresie gospodarowania odpadami. W planie przedstawiono bilans rodzaju ilości i źródła powstających wszystkich rodzajów odpadów na terenie gminy Strzelce Wielkie oraz aktualny system ich gospodarki. Przedłożono spodziewane prognozy zmian w zakresie ilości i rodzajów wytwarzanych odpadów. Zaproponowano przebudowany system gospodarki odpadami w szczególności komunalnymi z opakowaniowymi. W palnie sformułowano listę zadań strategicznych w zakresie gospodarki odpadami, które powinny być zrealizowane do 2012 r. Lista tych zadań do obejmuje: 1. Objęcie 100 % mieszkańców zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych. 2. Podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa. 3. Wdrażanie i rozwój selektywnej zbiórki odpadów komunalnych w tym odpadów opakowaniowych, niebezpiecznych oraz biodegradowalnych. 4. Wyodrębnienie odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych i organizacja punktów ich zbiórki. 5. Zorganizowanie docelowo gminnego punktu zbiórki i demontażu odpadów wielkogabarytowych, ogumienia i makulatury. 6. Ograniczanie ilości odpadów biodegradowalnych kierowanych na składowisko odpadów w tym rozwój kompostowania przydomowego 7. Dalszy rozwój selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany Strona 42 Monitoring i okresowa cena wdrażania planu opierać się będzie na konkretnych miernikach ilości odpadów odzyskanych i unieszkodliwionych, wywiezionych oraz na miernikach zawartych w dokumentach wyższego rzędu. Cele krótkoterminowe w gospodarce odpadami będą weryfikowane co 2 lata, cele długoterminowe nie rzadziej niż co 4 lata. Pełna realizacja, bądź ze względu na ograniczone środki finansowe jego realizacja częściowa, w każdym przypadku wpłynie pozytywnie na poprawę stanu środowiska w gminie, w tym estetyki otoczenia. Zadania z zakresu gospodarki odpadami do roku 2014, w perspektywie na lata 2015–2018 dla Gminy Strzelce Wielkie Lp. Priorytet (zgodny z planem ochrony środowiska) Zadania W/ Ws / K do 2014 na lata 2015–2018 Szacunkowa Źródła finansowania Partnerzy wielkość nakładów niezbędnych do realizacji przedsięwzięcia 1. Systemowe rozwiązania w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi i ulegającymi biodegradacji 1.1. Objęcie wszystkich gospodarstw domowych gm. Strzelce Wielkie zorganizowanym systemem odbioru odpadów komunalnych Ws/K do końca 2013 r. – 10.000 zł. Środki własne Gmina odbiorców odpadów 1.2. Stworzenie systemu selektywnej zbiórki odpadów przez firmy odbierające odpady z produkcji rolniczej i przetwórstwa żywności obejmującej przede wszystkim gospodarstwa i małe przedsiębiorstwa K/Ws 20% do końca 2014 r. 80% do końca 2018 r. 15.000 zł Dofinansowashy;nie Powiat w miarę posiadashy;nych środków finansowych Gminy 1.3 Działania w zakresie wdrażania selektywnej W/Ws 20% zbiórki odpadów komunalnych do w gospodarstwach indywidualnych, końca rozstawianie kompletów pojemników tj. plastik, 2014 r. szkło, papier przez odbiorców odpadów lub dostarczanie worków indywidualnym producentom odpadów 80% do końca 2018 r. 10.000 zł Środki odbiorców odpadów 1.4. Upowszechnianie informacji o możliwościach i zasadach gospodarczego wykorzystywania odpadów z rolnictwa i przemysłu rolnospożywczego W/Ws 1.5. Edukacja na rzecz ograniczania ilości wytwarzanych odpadów oraz ich segregacji „u źródła”, pogadanki w przedszkolach i szkołach W/K 1.6. Propagowanie indywidualnego kompostowania odpadów organicznych powstających w gospodarstwach rolniczych K do końca 2014 r. - 5.000 zł rocznie Budżet gminy, w miarę posiadanych środków finansowych na na bieżąco 5.000 zł rocznie Gmina, inni bieżąco 2015 ¸ 2018 sponsorzy 2011 ¸ 2014 Powiat Powiat Gmina, powiat na na bieżąco 1000 zł rocznie Gmina, PFOŚiGW, Gmina, bieżąco 2015 ¸ 2018 inni sponsorzy powiat 2011 ¸ 2014 2. Systemowe rozwiązania w zakresie gospodarki odpadami wielkogabarytowymi Utworzenie systemu odbioru obwoźnego W/Ws do działalność odpadów wielkogabarytowych na terenie gminy końca bieżąca (do końca 2010 r.) 2010 r. 10000 zł środki własne gmin, Powiat inwestorów, w miarę posiadanych środków 3. Systemowe rozwiązania w zakresie gospodarki wrakami samochodowymi Informacja ekologiczna odnośnie lokalizacji punktów odbioru na terenie powiatu lub województwa W/K na na bieżąco bieżąco do 2018 r. do 2014 r. 500 zł rocznie Środki własne gminy Powiat Brak danych Powiat 4. Zmniejszenie obciążenia środowiska odpadami przemysłowymi Zgłoszenie do WIOŚ przypadków nieprzestrzegania właściwego składowania odpadów przemysłowych Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany K na na bieżąco bieżąco do 2018 r. do 2014 r. Gmina, WiOŚŚ Strona 43 5. Systemowe rozwiązania w zakresie gospodarki odpadami budowlanymi Kontrolowanie przestrzegania zbiórki odpadów budowlanych do podstawianych kontenerów K na na bieżąco bieżąco do 2018 r. do 2014 r. Brak danych środki własne inwestorów Gminy Powiat 6. Wprowadzenie systemowych rozwiązań w zakresie gospodarki osadami ściekowymi 6.1. Zwiększenie stopnia kontroli obrotu komunalnymi osadami ściekowymi (w tym poszerzenie zakresu monitoringu osadów) K/W na na bieżąco bieżąco do 2018 r. do 2014 r. 6.2. Udział w tworzeniu powiatowego systemu informacji o komunalnych osadach ściekowych i ich wykorzystaniu K/Ws do końca 2014 r. - Brak danych Środki gminy, Powiat, inwestorów, PFOŚiGW, w miarę posiadanych środków 500 zł/rok PFOŚiGW, budżet gminy Gmina, powiat 7. Systemowe rozwiązania w gospodarce odpadami niebezpiecznymi 7.1. Edukacja poświęcona prawidłowemu postępowaniu z odpadami niebezpiecznymi powstającymi w sektorze komunalnym 7.2. Kontrola w 5 aptekach pojemników na przeterminowane lekarstwa oraz w sołectwach, na zużyte baterie i akumulatory K/Ws na na bieżąco bieżąco do 2018 r. do 2014 r. 700 zł/rok Budżet gminy w miarę posiadanych środków Gmina K na na bieżąco bieżąco do 2018 r.. do 2014 r. 1000 zł/rok Budżet gminy Powiat 7.3. Zorganizowanie wraz z odbiorcami W/K + licencjonowanymi zbiórki selektywnej odpadów W do kontrola niebezpiecznych będących w odpadach końca na bieżąco komunalnych i biodegradowalnych przez 2014 r. do 2018 r. rozprowadzanie worków różnokolorowych dla poszczególnych odpadów i ich odbiór od mieszkańców 20.000 zł/rok Budżet gminy + odbiorcy odpadów 8. Wdrożenie programu eliminacji azbestu 8.1. Udział w wojewódzkim i powiatowym programie likwidacji azbestu oraz kontynuowanie wspierania mieszkańców przy usuwaniu azbestowych pokryć dachowych 8.2. Przygotowanie i aktualizacja programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest W/Ws Ws na na bieżąco bieżąco do 2018 r. do 2014 r. 3000 zł/rok Budżet gminy, PFOŚiGW Powiat na bieżąco do 2032 r. 15.000 zł Budżet gminy, PFOŚiGW Powiat na na bieżąco bieżąco do 2018 r. do 2014 r. 10000 zł Budżet gminy, PFOŚiGW WFOŚiGW, w miarę posiadanych środków Powiat, 2011 9. Likwidacja dzikich składowisk odpadów 9.1. Likwidacja powstających dzikich składowisk na terenie gminy głównie w lasach, (jeśli zostaną przez Gminę zlokalizowane) W 10. Współpraca z innymi gminami 10.1 Stworzenie celowych związków gmin w[ ramach nowego rejonu gospodarki odpadami, przy czym przewiduje się włączenie gminy Strzelce Wielkie do VIII rejonu z proponowanym Zakładem Zagospospodarowania Odpadów Komunalnych w Dylowie Ws – 10.2 Dostosowanie regulaminu utrzymania czystości i porządku w gminie do gminnego planu gospodarki odpadami W do końca 2011 r. Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany warunkowo 500 zł rocznie Budżet gminy do końca 2014 r. – 2000 zł Budżet gminy Strona 44