Uchwała. III.10.10.2010-12-30 - Biuletyn Informacji Publicznej

Transkrypt

Uchwała. III.10.10.2010-12-30 - Biuletyn Informacji Publicznej
UCHWAŁA NR III/10/10
RADY GMINY STRZELCE WIELKIE
z dnia 30 grudnia 2010 r.
w sprawie zatwierdzenia aktualizacji planu gospodarki odpadami gminy Strzelce Wielkie.
Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt. 6 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym / tekst jedn. Dz. U. z 2001
r. Nr 142, poz. 1591 z późniejszymi zmianami / art. 14 ust. 14 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach / tekst
jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 z późniejszymi zmianami / oraz art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001
r. – Prawo ochrony środowiska / tekst jedn. Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późniejszymi zmianami / - Rada
Gminy Strzelce Wielkie u c h w a l a , co następuje:
§ 1. Zatwierdza się aktualizację planu gospodarki odpadami gminy Strzelce Wielkie.
§ 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy.
§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Przewodniczący Rady Gminy
Andrzej Zięba
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 1
Załącznik do Uchwały Nr III/10/10
Rady Gminy Strzelce Wielkie
z dnia 30 grudnia 2010 r.
Aktualizacja planu gospodarki odpadami Gminy Strzelce Wielkie na lata 2011 - 2014 z perspektywą do 2018
roku.
Gmina Strzelce Wielkie
(powiat pajęczański, województwo łódzkie)
AKTUALIZACJA
Planu Gospodarki Odpadami Gminy Strzelce Wielkie na lata 2011–2014 z perspektywą do 2018 roku
Spis treści:
1 . Wstęp...................................................................................................................................3
1.1 Podstawa opracowania.................................................................................................3
1.2 Podstawowe akty prawne.............................................................................................4
1.3 Materiały wyjściowe...................................................................................................6
1.4 Wnioski wynikające z krajowego i wojewódzkiego planu gospodarki odpadami......6
1.5 Wnioski wynikające z polityki ekologicznej państwa na lata 2007–2010 z uwzględnieniem
perspektyw na lata 2011–2014.................................................................................................7
1.6 Wnioski wynikające z Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko — Narodowe
Strategiczne Ramy Odniesienia 2007–2013”.....................................................................................8
2 . Charakterystyka gminy.....................................................................................................................9
3 . Analiza stanu gospodarki odpadami na terenie gminy Strzelce Wielkie........................................10
3.1 Odpady komunalne (Kod 20 03 01)..........................................................................................10
3.2 Odpady inne niż niebezpieczne................................................................................................15
3.3 Odpady z rolnictwa i przemysłu rolno-spożywczego...............................................................15
3.4 Odpady z przetwórstwa drewna i produkcji metali..................................................................16
3.5 Odpady z kształtowania oraz mechanicznej obróbki metali....................................................16
3.6 Pozostałe odpady inne niż komunalne......................................................................................16
3.7 Odpady z diagnozowania leczenia i profilaktyki medycznej (kod 1801) i weterynaryjnej (kod
1902)......................................................................17
3.8 Ustabilizowane komunalne osady ściekowe (kod 19 08 05)..................................................18
3.9 Odpady z budowy, remontów i demontażu
1901)......................................................................18
obiektów
budowlanych
i drogowych
(kod
3.10 Zużyte nienadające się do użytku pojazdy, zużyte opony (kod 16 01 16)..............................19
3.11 Odpady opakowaniowe (kod 16 01 06)...................................................................................19
3.12 Odpady biodegragowalne.........................................................................................................19
3.13 Odpady niebezpieczne..............................................................................................................20
3.14 Wybrane grupy odpadów..........................................................................................................20
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 1
3.15 Azbest i wyroby zawierające azbest.............................................................................................21
4 . Instalacje do odzysku i unieszkodliwiania odpadów............................................................................22
5. Prognoza zmian w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi........................................................23
5.1 Zmiany demograficzne...................................................................................................................23
5.2 Prognoza ilości wytwarzanych odpadów komunalnych................................................................23
5.3 Prognoza ilości wytwarzanych odpadów ulegających biodegradacji.............................................24
6 . Założone cele i przyjęty system gospodarki odpadami..........................................................................24
6.1 Działania zamierzające do poprawy sytuacji w zakresie gospodarki odpadami.............................24
6.2 Działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów i ich negatywnego oddziaływania na
środowisko...............................................................25
6.3 Działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbiórki, transportu,
odzysku i unieszkodliwiania....................................26
6.4 Działania zmierzające do redukcji ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji
kierowanych na składowiska odpadów..................26
6.5 Projektowany system gospodarki odpadami....................................................................................26
6.6 System zbierania odpadów...............................................................................................................27
6.7 System zbierania odpadów komunalnych zmieszanych...................................................................27
6.8 System zbierania odpadów opakowaniowych..................................................................................27
6.9 System zbierania odpadów niebezpiecznych....................................................................................28
6.10 System zbierania odpadów biodegradowalnych............................................................................29
6.11 System zbierania odpadów wielkogabarytowych..........................................................................29
6.12 Odpady budowlane.........................................................................................................................29
6.13 System odbioru i transportu odpadów............................................................................................30
6.14 Odzysk i unieszkodliwianie odpadów............................................................................................30
7 . Harmonogram realizacji prac................................................................................................................31
7.1 Zadania z zakresu gospodarki odpadami..........................................................................................31
8. Możliwości dofinansowania zewnętrznego Planu Gospodarki Odpadami..............................................31
9. Działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbiórki, transportu, odzysku
i unieszkodliwiania.....................................................38
10. Cele i zadania gminnego planu gospodarki odpadami.........................................................................39
11 . Sposób monitoringu i ocena wdrażania planu......................................................................................40
12 . Monitoring społeczny..........................................................................................................................41
13 . Ocena realizacji planu gospodarki odpadami......................................................................................42
14. Streszczenie w języku niespecjalistycznym...........................................................................................42
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 2
1. Wstęp
1.1. Podstawa opracowania
Podstawę opracowania Aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami Gminy Strzelce Wielkie na lata
2011–2014 z perspektywą do 2018 roku jest Umowa zawarta w styczniu 2010 r. pomiędzy Urzędem
Gminy Strzelce Wielkie a firmą EKOTON Usługi techniczne z zakresu ochrony środowiska, 90-447
Łódź, ul. Piotrkowska 183 m. 25. Aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla gminy Strzelce Wielkie
została opracowana zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jednolity:
Dz.U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251) i stanowi część Programu Ochrony Środowiska dla gminy Strzelce
Wielkie oraz ustawy z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst
jednolity Dz.U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251) wraz z pakietem rozporządzeń wykonawczych stanowiących
w skali kraju system prawny ochrony środowiska. Dokument uwzględnia również Rozporządzenie
Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 r. w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami
(Dz.U. Nr 65, poz. 620 ze zmianami). Plan Gospodarki Odpadami dla gminy Strzelce Wielkie został
opracowany w 2004 r. i uzgodniony przez Zarząd Województwa Łódzkiego pismem z dnia 02 VI 2005 r.,
znak RO.II.0724-85/05.). Zał. Nr 1. Plan gospodarki odpadami został zatwierdzony Uchwałą Nr
XVIII/123/05 Rady Gminy Strzelce Wielkie z dnia 29.06.2005 r. Dokumentem nadrzędnym wobec planu
gospodarki odpadami dla gminy Strzelce Wielkie są plany gospodarki odpadami: Plan gospodarki
odpadami województwa łódzkiego 2011 z uwzględnieniem lat 2013–2016 i Powiatowy plan gospodarki
odpadami. Zakres gminnego planu gospodarki odpadami określa w/w Rozporządzenie Ministra
Środowiska. Plan gospodarki odpadami winien zawierać następujące zagadnienia:
- prognozowane zmiany w zakresie gospodarki odpadami,
- prognozowane zmiany w zakresie gospodarki odpadami,
- działanie zmierzające do poprawy sytuacji w zakresie gospodarowania odpadami,
- instrumenty finansowe służące realizacji zamierzonych celów,
- system monitoringu i oceny realizacji zamierzonych celów,
oraz w szczególności:
- rodzaj, ilość i źródła pochodzenia odpadów, które mają być poddane procesom odzysku lub
unieszkodliwieniu,
- rozmieszczenie istniejących instalacji i urządzeń do odzysku lub unieszkodliwienia odpadów wraz
z wykazem podmiotów prowadzących działalność w tym zakresie,
- działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów lub ograniczenia ilości odpadów i ich
negatywnego oddziaływania na środowisko oraz prawidłowego postępowania z nimi, w tym
ograniczenia ilości odpadów ulegających biodegradacji zawartych w odpadach komunalnych
kierowanych na składowiska,
- projektowany system gospodarki odpadami.
Gminny plan gospodarki odpadami określa ponadto:
- rodzaj i harmonogram realizacji przedsięwzięć,
- harmonogram uruchomienia środków finansowych i ich źródła.
Zgodnie z art. 15.7 ustawy o odpadach, który wskazuje zakres opracowania krajowego,
wojewódzkiego i powiatowego obejmuje wszystkie rodzaje odpadów powstających oraz przywożonych
na jego teren, a w szczególności odpady komunalne z uwzględnieniem odpadów ulegających
biodegradacji, odpady opakowań, odpady budowlane, wraki samochodowe, opony oraz odpady
niebezpieczne w tym odpady medyczne i weterynaryjne, oleje odpadowe, baterie i akumulatory. Zgodnie
z art. 14. ust. 13 pkt sprawozdanie z realizacji planu gospodarki odpadami organ wykonawczy gminy
przedkłada radzie gminy i zarządowi powiatu. Zgodnie z art. 14.14 plany podlegają aktualizacji nie
rzadziej niż co 4 lata. Zgodnie z § 4 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 r.
w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz.U. Nr 66 poz. 620 z późn. zm.) gminny plan
gospodarki odpadami obejmuje wszystkie rodzaje odpadów, w szczególności odpady komunalne
ulegające biodegradacji, odpady opakowań oraz odpady niebezpieczne zawarte w odpadach
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 3
komunalnych. Przy konstruowaniu wszelkich planów i zamierzeń w zakresie gospodarki odpadami,
zarówno komunalnymi jak i innymi niż niebezpieczne, medycznymi i weterynaryjnymi, osadami
ściekowymi i innymi, należy kierować się przyjętą hierarchią celów. Są to:
- unikanie powstawania odpadów,
- selektywna zbiórka i recykling materiałów z powstających odpadów,
- recykling energetyczny odpadów (spalanie z odzyskiem energii),
- ostateczne składowanie na odpowiednio przygotowanych i zabezpieczonych składowiskach.
Przy realizacji aktualizacji planu gospodarki odpadami dla gm. Strzelce Wielkie odstąpiono od
przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko na podstawie zwolnień:
- Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska — pismo z dn. 23 lutego 2010 r., znak RDOŚ-10-WSiO
6625/79/10/mp (Zał. 2),
- Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Łodzi — pismo z dn. 29 marca 2010 r., znak
PWiS-NS-02NS-072/39/10/393 (Zał. 3).
Rada Gminy Strzelce Wielkie zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie ustawy
o odpadach oraz zmianie niektórych ustaw, uchwaliła regulamin utrzymania czystości i porządku na
terenie gminy. Regulamin został zatwierdzony Uchwałą Nr 95/97 z dnia 25 czerwca 1997 r.
Spis skrótów
- GPZO - gminne punkty zbiórki odpadów,
- GUS - Główny Urząd Statystyczny,
- KPGO 2010- Krajowy Plan Gospodarki Odpadami,
- PGOWŁ 2011 - Plan Gospodarki Odpadami Województwa Łódzkiego 2011 z uwzględnieniem lat 2012
i 2015,
- MPZO - mobilny punkt zbiórki odpadów,
- NOŚ- nadzwyczajne zagrożenia środowiska,
- PET- opakowanie z politereftalanu etylenu,
- PKB - produkt krajowy brutto,
- SIGOP- System Informatyczny Gospodarki Odpadami Przemysłowymi,
- UE - Unia Europejska
- ZZO - Zakład Zagospodarowania Odpadów
- NFOŚiGW - Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
- WFOŚiGW - Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
- GFOŚiGW - Gminny Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
- RPO WŁ- Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego.
1.2. Podstawowe akty prawne
Plan gospodarki odpadami dla gminy Strzelce Wielkie opracowany został na podstawie następujących
aktów prawnych:
- Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz.U. z 2008 r. Nr 25, poz.
150 z późniejszymi zmianami),
- Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jednolity Dz.U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251
z późniejszymi zmianami),
- Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustawy — Prawo ochrony środowiska, ustawy
o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 100, poz. 1085, z późniejszymi zmianami),
- Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminy (Dz.U. Nr 1990 poz. 95).
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 4
- Ustawa z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz.U. Nr 25, poz.
202 z późniejszymi zmianami),
- Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz.U. Nr 180, poz.
1495),
- Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jednolity Dz.U.
z 2005 r. Nr 236, poz. 2008 z późniejszymi zmianami),
- Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie oraz ocen oddziaływania na środowisko (Dz.U. Nr 199 z 2008 r. poz. 1227),
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z 9 kwietnia 2003 r. w sprawie sporządzania planów gospodarki
odpadami (Dz.U. Nr 66, poz. 620 z późniejszymi zmianami),
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U. Nr
112, poz. 1206),
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 sierpnia 2002 r. w sprawie komunalnych osadów
ściekowych (Dz.U. Nr 134, poz. 1140 z późniejszymi zmianami),
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie rodzajów odpadów, które
mogą być składowane w sposób nieselektywny (Dz. U. Nr 191, poz. 1595),
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz
warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów (Dz. U. Nr 220, poz. 1858),
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 7 września 2005 r. w sprawie kryteriów oraz procedur
dopuszczenia odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu.
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 marca 2003 r. w sprawie szczegółowych wymagań
dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne
typy składowisk odpadów (Dz.U. Nr 61, poz. 549),
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie
sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyro-bów zawierających azbest (Dz.U. Nr
71, poz. 649 z późn. zmianami),
- Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 1 lipca 2004 r. w sprawie działań w zakresie
technologii bezpiecznych dla środowiska stosowanych w produkcji i zagospodarowaniu odpadów (Dz. U.
Nr 162, poz. 1708),
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 25 października 2005 r. w sprawie szczegółowego
sposobu postępowania z odpadami opakowaniowymi (Dz. U. Nr 219, poz. 1858),
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 7 września 2005 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie
kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu
(Dz.U. Nr 186, poz. 1553).
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 marca 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie
sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz.U. Nr 46, poz. 333),
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 marca 2006 r. w sprawie odzysku lub unieszkodliwiania
odpadów poza instalacjami i urządzeniami (Dz.U. Nr 49, poz. 356),
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie listy rodzajów odpadów, które
posiadacz odpadów może przekazać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym
przedsiębiorcami oraz dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz.U. Nr 75, poz. 527).
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 grudnia 2008 r. w sprawie minimalnych rocznych
poziomów zbierania zużytego sprzętu (Dz.U. Nr 235, poz. 1613).
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 5
1.3. Materiały wyjściowe
1. Plan gospodarki odpadami województwa łódzkiego 2011 r. z uwzględnieniem lat 2012–2015.
2. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Strzelce Wielkie przyjęte
uchwałą Nr 134/2002 z dnia 27 lutego 2002 r.
1.4. Wnioski wynikające z krajowego i wojewódzkiego planu gospodarki odpadami.
Główne zadania polityki państwa w zakresie gospodarki odpadami zostały określone w KPGO 2010
przyjętym Uchwałą Rady Ministrów nr 233 z 29 grudnia 2006 roku.
Cele główne wskazane z KPGO 2010:
- utrzymanie tendencji oddzielenia wzrostu ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu gospodarczego
kraju wyrażonego w PKB,
- zwiększenie udziału odzysku, w tym w szczególności odzysku energii z odpadów, zgodnego
z wymaganiami ochrony środowiska,
- zmniejszenie ilości wszystkich odpadów kierowanych na składowiska odpadów,
- zamknięcie do końca 2009 roku wszystkich krajowych składowisk niespełniających wymagań
technicznych,
- wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów,
- Stworzenie kompleksowej bazy danych o wprowadzanych na rynek produktach i gospodarce odpadami
w Polsce.
Cele nadrzędne wskazane w KPGO 2010 dotyczące gospodarowania odpadami komunalnymi:
- objęcie zorganizowanym systemem odbierania odpadów komunalnych 100% mieszkańców, najpóźniej
do 2007 roku,
- zapewnienie objęcia wszystkich mieszkańców systemem selektywnego zbierania odpadów, najpóźniej
do końca 2007 roku,
- zmniejszenie ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych na składowiska
odpadów: do 2010 roku nie więcej niż 75%, do 2013 roku nie więcej niż 50% oraz do 2020 roku nie
więcej niż 35% masy tych odpadów wytworzonych w 1995 roku,
- zmniejszenie masy składowanych odpadów komunalnych do max. 85% wytworzonych odpadów do
końca 2014 roku,
- zredukowanie liczby składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne, na których są
składowane odpady komunalne do końca 2014 roku.
Główne kierunki działań w zakresie gospodarowania odpadami wskazane w KPGO 2010:
- intensyfikacja edukacji ekologicznej promującej właściwe postępowanie z odpadami oraz prowadzenie
skutecznej kampanii informacyjno-edukacyjnej w tym zakresie,
- wypracowanie i monitorowanie rzeczywistych wskaźników wytwarzania i morfologii odpadów celem
zdiagnozowania potrzeb w zakresie gospodarowania odpadami,
- wspieranie wdrażania efektywnych ekonomicznie i ekologicznie technologii odzysku
i unieszkodliwiania odpadów, w tym technologii pozwalającej na odzyskiwanie energii zawartej
w odpadach w procesach termicznego i biochemicznego ich przekształcania,
- weryfikacja lokalizacji dotychczas istniejących składowisk odpadów oraz eliminowanie uciążliwości
dla środowiska związanych z ich eksploatacją, w tym zamykanie i rekultywacja składowisk
niespełniających wymogów prawa,
- wzmocnienie kontroli podmiotów prowadzących działalność w zakresie zbierania, transportu, odzysku
i unieszkodliwiania odpadów,
- wprowadzenie instrumentów finansowych umożliwiających realizację zadań w zakresie gospodarki
odpadami przez jednostki samorządu terytorialnego i dyscyplinujących jednostki samorządu w zakresie
wykonywania przez nie obowiązków,
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 6
- wyeliminowanie praktyk niewłaściwej eksploatacji i rekultywacji składowisk odpadów.
Główne zadania polityki województwa w zakresie gospodarki odpadami zostały określone w Planie
Gospodarki Odpadami Województwa Łódzkiego 2011 przyjętym Uchwałą nr XXIII/549/08 Sejmiku
Województwa Łódzkiego z dnia 31 marca 2008 roku.
Cele główne wskazane z PGOWŁ 2011 w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi :
- objęcie zorganizowanym systemem odbierania odpadów komunalnych 100% mieszkańców
województwa do końca 2009 roku,
- objęcie mieszkańców (głównie z terenów miejskich) systemem selektywnego zbierania odpadów
komunalnych ulegających biodegradacji do roku 2010,
- zmniejszenie ilości wszystkich rodzajów odpadów kierowanych na składowiska, a szczególnie
ulegających biodegradacji,
- zwiększenie wykorzystywania odpadów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego jako źródła energii
odnawialnej (szczególnie przy zastępowaniu paliw kopalnych) w celu osiągnięcia limitów
wykorzystania energii odnawialnej,
- objęcie wszystkich mieszkańców systemem selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych do
roku 2009,
- zwiększenie ilości pozyskiwanych odpadów opakowaniowych na drodze selektywnego zbierania
poprzez poprawę systemu zbierania selektywnego odpadów opakowaniowych powstających
w gospodarstwach domowych,
- objęcie mieszkańców systemem selektywnego zbierania odpadów niebezpiecznych ze strumienia
odpadów komunalnych do roku 2009,
- skuteczne i zgodne z prawem unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych,
- sukcesywne usuwanie azbestu ze środowiska do roku 2032,
- ograniczenie składowania osadów ściekowych na składowiskach odpadów,
- zwiększenie ilości komunalnych osadów ściekowych przekształcanych metodami termicznymi.
1.5. Wnioski wynikające z polityki ekologicznej państwa na lata 2007–2010 z uwzględnieniem
perspektyw na lata 2011–2014.
Kierunki działań na lata 2007–2010 w zakresie gospodarki odpadami :
- wspieranie działań podejmowanych przez instytucje publiczne i podmioty prywatne przyczyniających się
do ograniczenia ilości wytwarzanych odpadów oraz zwiększające ilości odpadów poddanych odzyskowi,
w tym recyklingowi i zmniejszeniu ilości odpadów kierowanych na składowiska,
- sukcesywne zwiększanie stawek opłat za składowanie odpadów, w szczególności zmieszanych odpadów
komunalnych, odpadów ulegających biodegradacji oraz odpadów, które można poddać procesom
odzysku, w tym recyklingu, a także brak możliwości rekultywacji składowisk tego typu odpadami,
- kontynuacja badań nad nowymi technologiami, przyczyniającymi się do zapobiegania i minimalizacji
powstawania odpadów oraz zmniejszenia ich negatywnego oddziaływania na środowisko,
- wspieranie wprowadzania niskoodpadowych technologii produkcji, zapewniających wykorzystanie
możliwie wszystkich składników stosowanych surowców,
- intensyfikacja edukacji ekologicznej promującej minimalizację powstawania odpadów i właściwego
postępowania z nimi oraz prowadzenie skutecznej kampanii informacyjno-edukacyjnej w tym zakresie,
- wypracowanie i monitorowanie rzeczywistych wskaźników nagromadzenia i morfologii odpadów celem
zdiagnozowania potrzeb w zakresie gospodarowania odpadami;
- objęcie wszystkich mieszkańców zorganizowanymi systemami zbierania odpadów oraz zapewnienie
przepływu strumienia odpadów zgodnie z uchwalonymi planami gospodarki odpadami;
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 7
- wspieranie wdrażania efektywnych ekonomicznie i ekologicznie technologii odzyskiwania
i unieszkodliwiania odpadów, w tym technologii pozwalających na odzyskiwanie energii zawartej
w odpadach w procesach termicznego i biotermicznego ich przekształcania,
- weryfikacja lokalizacji dotychczas istniejących składowisk odpadów oraz eliminowanie uciążliwości dla
środowiska związanych z ich składowaniem, w tym zamykanie i rekultywacja składowisk
niespełniających wymogów prawa,
- wzmocnienie kontroli podmiotów odbierających odpady od wytwórców oraz podmiotów posiadających
instalacje do odzyskiwania i unieszkodliwiania odpadów,
- wprowadzenie instrumentów finansowych umożliwiających realizację zadań w zakresie gospodarki
odpadami przez jednostki samorządu terytorialnego i dyscyplinujących samorządy w zakresie
wykonywania przez nie tych obowiązków .
Ponadto podejmowane będą działania w celu stworzenia systemu efektywnego egzekwowania
przepisów w zakresie gospodarki odpadami oraz wprowadzaniu i wdrażaniu instrumentów finansowych
umożliwiających realizację zadań przez jednostki samorządu terytorialnego.
Cele średniookresowe (do roku 2014) w zakresie gospodarki odpadami:
- utrzymanie tendencji oddzielenia wzrostu ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu gospodarczego
kraju,
- zwiększenie udziału odzysku, w tym odzyskanej energii z odpadów, zgodnego z wymaganiami
ochrony środowiska,
- zmniejszenie ilości wszystkich odpadów kierowanych na składowiska odpadów, z ograniczeniem do
2013 roku ilości składowanych odpadów komunalnych ulegających biodegradacji do nie więcej niż
50% masy tych odpadów wytworzonych w 1995 roku,
- zamknięcie do końca 2009 roku wszystkich składowisk niespełniających standardów Unii
Europejskiej,
- wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów,
- całkowite wyeliminowanie i unieszkodliwienie PCB do 2010 roku,
- rozbudowa systemu odzysku i unieszkodliwiania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego
oraz zużytych baterii i akumulatorów ukierunkowanego na całkowite wyeliminowanie ich
składowania,
- zapewnienie skuteczności działania systemu zbierania i demontażu pojazdów wycofanych
z eksploatacji oraz odzysku, w tym recyklingu, odpadów powstających z pojazdów wycofanych
z eksploatacji, stworzenie kompleksowej bazy danych o wprowadzanych na rynek produktach
i gospodarce odpadami w Polsce.
1.6. Wnioski wynikające z Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko — Narodowe
Strategiczne Ramy Odniesienia 2007–2013”
Zgodnie z priorytetem II dotyczącym gospodarki odpadami i ochroną powierzchni ziemi, którego
głównym celem jest zwiększenie korzyści gospodarczych poprzez zmniejszenie udziału odpadów
komunalnych składowanych i rekultywację terenów zdegradowanych należy:
- zredukować ilość składowanych odpadów komunalnych i zwiększyć udział odpadów komunalnych
poddanych odzyskowi i unieszkodliwieniu innymi metodami niż składowanie;
- zwiększyć ilość terenów przywróconych do właściwego stanu poprzez rekultywację terenów
zdegradowanych i składowisk na cele przyrodnicze.
Przewidywanymi efektami realizacji Priorytetu mają być:
- zmniejszenie zewnętrznych kosztów środowiskowych dla gospodarki,
- wdrożenie nowoczesnych technologii odzysku (w tym recyklingu) i unieszkodliwiania odpadów
komunalnych, a także likwidacji zagrożeń wynikających ze składowania odpadów,
- kompleksowe rozwiązanie problemu unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych,
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 8
- zmniejszenie zagrożenia dla zdrowia oraz poprawa jakości życia ludności.
2. Charakterystyka gminy
Gmina Strzelce Wielkie zajmuje powierzchnię 77,66 km2, położona jest w południowej części
województwa łódzkiego, wchodzi w skład powiatu pajęczańskiego.
Graniczy z gminami:
- Pajęczno od zachodu,
- Nowa Brzeźnica od południa,
- Sulmierzyce od północy,
- od wschodu z gminami: Lgota Wielka i Ładzice, przynależnymi do powiatu radomszczańskiego.
Centrum gminy — miejscowość Strzelce Wielkie jest oddalona od miast: Pajęczno — 11 km.
Radomsko — 23 km, Częstochowa — 40 km.
Powiat pajęczański Gmina Strzelce Wielkie
Gminę Strzelce Wielkie zamieszkuje 4851 osób (stan na 31.12.2009 r.), gęstość zaludnienia wynosi 62
osób/km2. W skład gminy wchodzi 14 sołectw: Antonina, Dębowiec Mały, Dębowiec Wielki, Górki,
Marzęcice, Pomiary, Skąpa, Strzelce Wielkie, Wiewiec, Wistka, Wola Jankowska, Wola Wiewiecka,
Zamoście Kolonia i Zamoście Wieś. Sieć dróg w gminie jest dobrze rozwinięta. Przez obszar gminy
biegną: droga wojewódzka Nr 483 Łask – Częstochowa o dużym natężeniu ruchu oraz odcinki dróg
powiatowych: Pajęczno –Radomsko przez Wistkę, Strzelce Wielkie, Wiewiec, Wolę Wiewiecka; Strzelce
Wielkie –Janki przez Wolę Jankowską; Strzelce Wielkie – Sulmierzyce przez Zamoście, Dębowiec;
Wistka – Ładzin przez Marzęcice. Uzupełnieniem tych dróg jest sieć dróg gminnych o długości 71,7 km.
Wskaźnik gęstości dróg ogółem wynosi 92,2 km / 100 km2.
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 9
Obszar gminy położony jest na granicy dwóch dużych jednostek regionalnych i zajmuje północnowschodni skrawek Monokliny Przedsudeckiej oraz południowo-wschodni Niecki Łódzkiej.
Obszar gminy jest ubogi pod względem zasobów kopalin. Według opracowania (Kombinat
Geologiczny Południe Katowice) z 1981 r. zasoby kruszywa mineralnego ustalono na 5139 m3, aktualnie
wydobywania nie prowadzi się. Zasoby wód powierzchniowych są niewielkie. Przez gminę przepływa
rzeka Pisia, rzeczka Pichna oraz ciek A, których łączna długość wynosi 14,83 km. Poziomy wód
biegnących są niskie, w okresie lata wody Pichny, cieku A wysychają, jedynie rzeka Pisia zachowuje
minimalne stany wód, którymi zasilane są stawy rybackie w Strzelcach Wielkich oraz Dubidzach gmina
Nowa Brzeźnica. Zasoby powierzchniowych wód stojących wynoszą 28 ha w tym 18 ha z różnymi
stanami wód, pozostała powierzchnia jest wyschnięta.
Gmina jest położona w obszarze Głównego Zbiornika Wód Podziemnych (GZWP), z którego pokładów górnej
kredy zaopatrywane jest ujęcie wody „Dębowiec” dla odbiorców z terenu gmin Strzelce Wielkie i części Nowa
Brzeźnica. Złoża tych wód są udokumentowane, zasoby wystarczające. Jednak w wyniku oddziaływania leja
depresyjnego odkrywki KWB Bełchatów poziom wodonośny ulega obniżeniu (lej depresyjny obejmuje co najmniej
50 % obszaru gminy). Struktura użytkowania ziemi przedstawia się następująco:
1. użytki rolne
6403 ha
w tym: grunty orne
5052 ha
łąki i pastwiska (trwałe)
1258 ha
sady
82,45%
93 ha
2. lasy
741 ha
3. pozostałe grunty
OGÓŁEM
9,54%
622 ha
8,01%
7766 ha
100,00%
Lesistość obszaru gminy jest bardzo niska (9,54%), najwięcej lasów występuje w sołectwach: Górki —
270 ha, Wiewiec — 229,19 ha, Strzelce Wielkie — 146,86 ha, zaś najmniej w Dębowcu Małym — 0,24
ha, Pomiarach — 1,41 ha, Woli Jankowskiej — 0,41 ha, zaś sołectwo Antonina lasów nie posiada.
Obszar gminy wchodzi w skład regionu glebowo-rolniczego Liponieckiego. Region ten stanowią gleby
różnego pochodzenia i składu mineralnego wśród, których przeważają gleby wytworzone z piasków
gliniastych i pyłów na glinie, piasku słabogliniastego lub luźnego (gleby brunatne) kompleksu 5 (żytniego
dobrego) zaliczane do klas IVa i IVb. Gleby te stanowią 45,6% ogólnej powierzchni gruntów ornych
i występują na terenie gminy.
Wartość przyrodnicza gleb na obszarze gminy obniża się, pogarszają się stosunki wodne, występują
niedobory przyswajalnych składników pokarmowych (P, K, Mg, Ca). Pogorszenie warunków
przyrodniczych na obszarze gminy spowodowane jest także negatywnym wpływem działalności KWB
Bełchatów (odkrywki Bełchatów i Szczerców). Obszar gminy Strzelce Wielkie jest stosunkowo ubogi
w przyrodnicze obszary i obiekty objęte ochroną prawną. Ochroną taką objęte są: „Wolskie Bagno”
o powierzchni 0,79 ha jako użytek ekologiczny usytuowane w Wiewcu w zespole leśnym oddział 74f dz.
74M755 będącym w administracji Nadleśnictwa Państwowego w Radomsku oraz grupa 2 drzew (wiąz
szypułkowy) stanowiących pomnik przyrody, usytuowanych w Wiewcu przy drodze powiatowej Strzelce
Wielkie — Radomsko. W „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy
Strzelce Wielkie przyjętym uchwałą Nr 134/2002 z dnia 27 lutego 2002 r. Rady Gminy określono
w granicach gminy strefy ochrony konserwatorskiej oraz obowiązujące w nich rygory i postulaty
konserwatorskie.
3. Analiza stanu gospodarki odpadami na terenie gminy Strzelce Wielkie
3.1. Odpady komunalne (kod 20 03 01)
Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz.U. Nr 62 poz. 628 z późn. zm.) o odpadach, definicja
odpadów komunalnych jest następująca:
Odpady komunalne to odpady powstające w gospodarstwach domowych, a także odpady nie
zawierające odpadów niebezpiecznych pochodzących od innych wytwórców odpadów, które ze względu
na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych.
Źródłem powstawania odpadów komunalnych i przemysłowych są skupiska ludzkie, obiekty
użyteczności publicznej oraz zakłady produkcyjno-usługowo-handlowe. Istotnym elementem
wpływającym na skład oraz jakość odpadów komunalnych jest charakter danego obszaru. Tereny
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 10
wiejskie wykazują odpady z mniejszym udziałem materii organicznej, papieru oraz relatywnie większej
zawartości tworzyw sztucznych oraz szkła. Jako że omawiany teren ma w dużej mierze charakter wiejski,
częstokroć odpady organiczne, papier, tektura, popiół i żużel zagospodarowywane są na własne potrzeby.
Na terenie powiatu pajęczańskiego można wyróżnić obszary rolnicze, sadownicze, turystycznorekreacyjne, leśne zurbanizowane i przemysłowe. Ma to wpływ na strukturę odpadów komunalnych
trafiających na składowiska.
Z uwagi na fakt, że w kraju w większości gmin nie jest prowadzona ewidencja wytwarzanych odpadów
komunalnych (poza sprawozdawczością firm zajmujących się wywozem odpadów) — dla potrzeb
niniejszego planu ustalono bilans odpadów powstających w sektorze komunalnym w oparciu o dane
wskaźnikowe.
Biorąc pod uwagę wyżej przedstawione źródła wytwarzania odpadów komunalnych oraz analizując ich
skład z punktu widzenia możliwości technologicznych, związanych z odzyskiem i unieszkodliwianiem
odpadów, dla potrzeb niniejszego planu wyodrębniono niżej wymienione strumienie odpadów:
a) odpady komunalne segregowane,
b) odpady zielone z ogrodów, parków i balkonów,
c) niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne, w tym:
- odpady kuchenne ulegające biodegradacji,
- odpady zielone,
- papier i tektura,
- opakowania wielomateriałowe,
- tworzywa sztuczne,
- szkło,
- metale,
- odzież i tekstylia,
- odpady niebezpieczne wchodzące w strumień odpadów komunalnych,
- odpady mineralne w tym frakcje popiołowe,
- drewno,
d) odpady z targowisk,
e) odpady z oczyszczania ulic i placów,
f) odpady wielkogabarytowe.
Na koniec 2009 r. w gminie Strzelce Wielkie zostało zawartych 775 umów na wywóz odpadów co
stanowi około 62% (ilość gospodarstw ok. 1250).
Wykaz firm posiadających zezwolenie Wójta Gminy Strzelce Wielkie na odbiór odpadów
komunalnych od właścicieli nieruchomości na terenie gminy.
- Eko-Region Sp. z o.o. Bełchatów,
- Remondis Sp. z o.o. Oddział Częstochowa.
Zezwolenia dotyczą następujących rodzajów odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości:
- kuchennych ulegających biodegradacji,
- zielonych np. z pielęgnacji ogrodów, zieleni komunalnej,
- papieru i tektury nieopakowaniowych,
- opakowań z papieru i tektury,
- opakowań wielomateriałowych,
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 11
- tworzyw sztucznych nieopakowywanych,
- opakowań z tworzyw sztucznych,
- tekstyliów,
- szkła,
- metali,
- drobnej frakcji popiołowej,
- wielkogabarytowych np. mebli, sprzętu elektronicznego i elektrycznego,
- budowlanych.
Ogólna ilość odpadów komunalnych na terenie gminy Strzelce Wielkie wyliczona według wskaźników
generowania ilości odpadów komunalnych zawartych według Instytutu Ekologii Terenów
Uprzemysłowionych w Katowicach. Przyjęto następujące założenia dotyczące ilości wytworzonych
odpadów komunalnych w ciągu roku kalendarzowego w kilogramach w przeliczeniu na jednego
mieszkańca.
Dla terenów wiejskich — 170 kg/m/rok w tym 140 kg/m/rok odpadów pochodzących z gospodarstw
domowych i 30 kg kg/m/rok pochodzących z obiektów infrastruktury.
Tak, więc w gminie Strzelce Wielkie w roku 2009 wytworzono:
4.851 mieszkańców × 170 kg = 824,67 Mg.
Tabela 1
Bilans odpadów komunalnych wytwarzanych w roku 2009 na terenie gminy Strzelce Wielkie (według
PGOWŁ 2011)
Lp.
Nazwa
Bilans na rok 2009
[Mg]
1
Odpady komunalne segregowane
16,49
2
Odpady zielone z ogrodów i parków
22,68
3
Niesegregowane (zmieszane odpady komunalne, w tym:
727,77
3.1
Odpady kuchenne ulegające biodegradacji
130,99
3.2
Odpady zielone
29,11
3.3
Papier i tektura
87,33
3.4
Opakowania wielomateriałowe
21,83
3.5
Tworzywa sztuczne
87,33
3.6
Szkło
58,22
3.7
Metale
36,38
3.8
Odzież i tekstylia
3.9
Drewno
3.10
Odpady niebezpieczne
3.11
Odpady mineralne, w tym frakcja popiołowa
7,28
14,56
7,28
247,44
4
Odpady z targowisk
8,24
5
Odpady z oczyszczania ulic i placów
16,49
6.
Odpady wielkogabarytowe
32,98
Razem
824,67
Metody postępowania z odpadami komunalnymi — stan obecny
Odzysk odpadów w całości bądź w ich części stanowi pierwszy i najważniejszy po unikaniu ich
powstawania element systemu gospodarki odpadami. W Gminie Strzelce Wielkie w zakresie gospodarki
odpadami wprowadzony został system bezpośredniego usuwania odpadów tzn. oparty o regularną usługę
zbierania odpadów przy użyciu znormalizowanego sprzętu do gromadzenia i wywozu odpadów.
Stosowany jest system „umowny” polegający na przekazaniu obowiązków w zakresie gospodarki
odpadami komunalnymi przedsiębiorcom posiadającym stosowne zezwolenia. Systemem usuwania
odpadów został objęty cały teren Gminy.
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 12
Sposób zbiórki odpadów zmieszanych jest typowy dla warunków polskich i nie odbiega pod względem
technicznym (stosowanych pojemników, samochodów) od standardów przyjętych w krajach Unii
Europejskiej. Na terenach Gminy Strzelce Wielkie stosowane są do zbierania odpadów najczęściej
pojemniki 0,12 m3, 0,24 m3 i 1,1 m3 rozmieszczone w dogodnych do ich odbioru miejscach, lub na
posesjach prywatnych.
Liczba tych pojemników ciągle wzrasta lecz dalej jest ich za mało, gdyż właściciele nieruchomości
zwlekają z zawieraniem umów na odbiór odpadów.
Zbiórka surowców wtórnych prowadzona powinna być systemem pojemnikowym („na donoszenie”).
Do tego celu wykorzystywane są pojemniki o wszystkich dostępnych pojemnościach od 0,15 m3 do 2,5
m3. Pojemniki ustawiane są w zestawach na różne surowce, w stałych łatwo dostępnych dla
mieszkańców punktach.
Innym również stosowanym systemem może być wykorzystanie worków z tworzyw sztucznych.
System ten z reguły występuje na terenach z zabudową indywidualną. Otrzymywane w tym systemie
frakcje charakteryzują się małym stopniem zanieczyszczenia.
Stosowany aktualnie system zbiórki odpadów komunalnych polega na zbieraniu odpadów w formie
wymieszanej do pojemników rozstawionych na poszczególnych posesjach oraz w miejscach publicznych
(odpady uliczne).
Ponadto prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów (opakowania PET, szkło białe, szkło kolorowe)
do zestawów pojemników (19 zestawów × 3 pojemniki) rozmieszczonych w miejscach publicznych we
wszystkich sołectwach. Pojemniki z odpadów wymieszanych (200301) oraz z odpadów zebranych
selektywnie są opróżniane jeden raz w miesiącu przez firmy wywozowe posiadające odpowiednie
zezwolenie. Odpady wywożone są na składowisko odpadów w Dylowie „A” gmina Pajęczno (odpady
wymieszane) oraz do zakładów przerobowych (odpady zebrane selektywnie). Za odbiór odpadów
wymieszanych odpłatności ponoszą poszczególni właściciele nieruchomości, a odpadów
wyselekcjonowanych Urząd Gminy Strzelce Wielkie. Obioru odpadów komunalnych z obszaru gminy
Strzelce Wielkie w ramach zorganizowanej zbiórki dokonują firmy posiadające odpowiednie zezwolenie
Wójta Gminy:
- EKO-REGION” Sp. z o.o. Bełchatów,
- REMONDIS” Sp. z o.o. Oddział Częstochowa.
Zbiórka odpadów wielkogabarytowych w sposób zorganizowany odbywa się sporadycznie,
Powszechne jest, tak jak w całym kraju wystawianie przez mieszkańców zużytych urządzeń przy
pojemnikach na odpady. Powoduje to, że osoby trzecie demontują pozostawione urządzenia dla
pozyskania surowców wtórnych, a do środowiska często przedostają się substancje niebezpieczne
(freony, oleje).
Kluczem do prowadzenia odzysku odpadów komunalnych jest prowadzenie selektywnej ich zbiórki
oraz sortowanie odpadów w specjalnych punktach. Tymczasem główną metodą zagospodarowania
odpadów komunalnych w Gminie Strzelce Wielkie jest ich składowanie na składowiskach
w miejscowości Dylów „A” gmina Pajęczno.
Innym zagadnieniem są odpady niebezpieczne zawarte w odpadach komunalnych z Obszarów
wiejskich takie jak:
- farby, kleje, lepiszcze i żywice (Kod 20 01 12),
- rozpuszczalniki (Kod 20 01 13),
- pestycydy, herbicydy itp. środki (Kod 20 01 19) również opakowania,
- lampy fluorescencyjne i inne odpady zawierające rtęć (Kod 20 01 21),
- baterie i akumulatory ołowiowe (Kod 16 06 01).
Ze strumienia odpadów poszczególne frakcje mogą być wydzielone jedynie poprzez segregację
u źródła do osobnych różnokolorowych pojemników (worków), jednak wymaga to również zmiany
świadomości mieszkańców. Odbiór ich będzie prowadzony przez licencjonowanych odbiorców.
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 13
Obecnie zbieranie odpadów ulegających biodegradacji i niebezpiecznych ze strumienia odpadów
komunalnych jest w fazie przygotowań.
Za odbiór odpadów wymienionych odpłatność ponoszą poszczególni właściciel nieruchomości,
a odpadów wyselekcjonowanych Urząd Gminy w Strzelcach Wielkich.
Ilość odpadów komunalnych (kod 20 03 01) odebranych przez firmę REMONDIS i przewiezionych na
Składowisko Odpadów Komunalnych „Dylów” wynosiła w latach:
- 2008 294,80 Mg,
- 2009 295,67 Mg.
Sposób postępowania D5, R14.
Ilości odpadów odebranych przez firmę EKO-REGION sp. z o.o. w Bełchatowie wynosiły w roku
2008:
- niesegregowane odpady komunalne (kod 20 03 01) 109,80 Mg,
- opakowania ze szkła (kod 15 01 07) 20,10 Mg sposób postępowania R14,
- opakowania z tworzyw sztucznych (kod ) 2,80 Mg sposób postępowania R14.
W roku 2009 EKO-REGION Sp. z o.o. w Bełchatowie zorganizowała jednorazową zbiórkę różnego
rodzaju odpadów, która dała następujący wynik:
- odpady wielkogabarytowe (wersalki, tapczany, łóżka, fotele, segmenty stolarki, okna, dywany,
wykładziny) kod 20 03 07 46,278 Mg,
- metale, złom (kod 20 01 40) 0,179 Mg,
- zużyte urządzenia elektryczne, elektroniczne (telewizory, monitory) kod 20 01 35 2,121 Mg,
- zużyte urządzenia elektryczne, elektroniczne (pralki, radia, drukarki) kod 20 01 38 1,243 Mg,
- urządzenia zawierające freony (lodówki) kod 20 0123 0,702 Mg,
- zużyte opony (duże, małe) kod 16 01 03 22,957 Mg,
- baterie i akumulatory kod 20 01 33 0,210 Mg.
Zbiórka powtórzona będzie w 2011 roku.
Ilość wysegregowanych odpadów corocznie zwiększa się co świadczy, że wzrasta świadomość
ekologiczna mieszkańców gminy.
Odzysk i unieszkodliwienie odpadów komunalnych
Podstawową metodą unieszkodliwiania odpadów komunalnych powstałych na terenie gminy Strzelce
Wielkie jest składowanie (D5). Odpady te zebrane w formie wymieszanej są umieszczane na
zorganizowanym składowisku odpadów komunalnych zlokalizowanym w miejscowości Dylów „A”
gmina Pajęczno, które jest administrowane przez „EKO-REGION” Sp. z o.o. Bełchatów.
Gmina Strzelce Wielkie nie posiada własnego zorganizowanego składowiska odpadów, ani
jakiejkolwiek innej instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów. Zbiórki odpadów z pojemników
rozstawionych na posesjach i ich wywozu na składowisko Dylów „A” dokonują dwie firmy posiadające
zezwolenie Wójta Gminy na odbiór odpadów komunalnych: „EKO-Region” Sp. z o.o. Bełchatów
i „REMONDIS” Sp. z o.o. Oddział Częstochowa (Filia Radomsko).
Wyselekcjonowane odpady zbierane są do 19 kompletów pojemników o pojemności 5,5 m3 każdy,
które ustawione są w miejscach publicznych (sołectwach).
Odpady te odbiera „EKO-REGION” Sp. z o.o. Bełchatów i przekazuje firmom przerobowym do
odzysku (R14) materiałów.
Ponadto część odpadów komunalnych bez zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi środowiska jest
wykorzystywana (odzyskiwana) na własne gospodarcze potrzeby ich wytwórców.
Odzyskiem takim objęte są odpady:
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 14
Rl — wykorzystywane jako paliwo do opalania w piecach, kotłach co. (papier i tektura, odpady drewna
i opakowań z drewna, odpady kuchenne biodegradowalne).
NIESTETY WBREW PRZEPISOM — spalane są również różne opakowania z tworzyw sztucznych
po środkach żywności, napojach, środkach chemii gospodarczej.
R3 — recykling biologiczny (kompostowanie odpadów) odpadów takich jak: odpady kuchenne, trawy,
liście itp.).
R4 — recykling metali (puszki po napojach, złom stalowy i kolorowy powstający z zużytego sprzętu
domowego w tym urządzeń elektrycznych) poprzez odsprzedaż do punktów skupu złomu — jako
materiał bardzo chętnie skupowany nawet systemem objazdowym.
R14 — inne działania (polegające na wykorzystaniu materiałów) jak: popioły i żużle paleniskowe,
gruzy do ulepszania nawierzchni dróg gospodarczych, utwardzania placów i obejść zagrodowych.
Łączna masa odpadów gospodarczo odzyskanych i wykorzystanych prawidłowo szacowana jest na
60% wytworzonej ilości odpadów komunalnych. Pozostała znacząca ilość odpadów pozostaje poza
zorganizowanym systemem zbiórki bądź gospodarczym wykorzystaniem. Odpady te stanowią źródło
zaśmiecania obszaru gminy i zanieczyszczania środowiska. Odpady te przetrzymywane są w obrębie
nieruchomości ich wytwórców, bądź usuwane są w różne niedozwolone miejsca, jako odpady porzucone.
3.2. Odpady inne niż niebezpieczne
Przez odpady inne niż niebezpieczne rozumieć należy odpady inne niż komunalne, powstawanie
których jest związane z działalnością usługowo-produkcyjną prowadzoną przez podmioty gospodarcze.
W grupie wytwarzanych odpadów przez sektor gospodarczy znajdują się również odpady niebezpieczne.
Zgodnie z definicją podaną w ustawie o odpadach — odpady niebezpieczne są to odpady należące do
kategorii lub rodzajów odpadów określonych na liście A załącznika Nr 2 oraz posiadające właściwości
wymienione w załączniku Nr 2 i 4 do ustawy i zawierające którykolwiek składnik wymieniony
w załączniku Nr 3. Ilość, rodzaj odpadów przemysłowych są pochodnymi prowadzonych działalności
gospodarczych. Gmina Strzelce Wielkie ma charakter rolniczy, brak jest dużych zakładów, dominują
drobne podmioty usługowe i produkcyjne. Wytwarzane odpady pochodzą z przemysłu rolnospożywczego, przetwórstwa drewna i produkcji wyrobów z drewna, zakładów wytwarzających różne
wyroby metalowe, warsztatów napraw sprzętu rolniczego, pojazdów samochodowych oraz obsługi
technicznej taboru samochodowego. Gospodarka odpadami innymi niż niebezpieczne jest na znacznie
wyższym poziomie niż w sektorze komunalnym.
3.3. Odpady z rolnictwa i przemysłu rolno-spożywczego
Wytwarzane w tym sektorze gospodarczym odpady pochodzą z ubojni, przetwórni owocowowarzywnej oraz produkcji rolniczej podstawowej. Podmiotami gospodarczymi wytwarzającymi odpady
są:
- Skup i Ubój Zwierząt Rzeźnych Sprzedaż Mięsa Leszek Wroński Dębowiec Mały,
- Zakład Mięsny „WOLA” Henryk Konieczny Wola Jankowska,
- "P.P.H.U." Rzeźnia Ubój Zwierząt Anna Dygudaj Strzelce Wielkie.
Wszystkie ubojnie objęte zostały nadzorem weterynaryjnym. Odpady w ubojniach groma-dzo¬ne są
w specjalnych pojemnikach i okresowo odbierane przez wyspecjalizowaną firmę utylizacyjną. Ubojnie
posiadają zawarte umowy na odbiór tych odpadów z firmą „SARIA” Małopolska Sp. z o.o. w Krakowie
O/Wielkanoc 32-075 Gołcza. Odpady z przetwórni owocowo-warzywnej są zbierane i magazynowane
w zasobnikach oraz na placu przetwórni. Zwłoki zwierząt padłych i ubitych z konieczności /020181/
odebrane zostały od rolników przez firmę utylizacyjną Przedsiębiorstwo Wielobranżowe AMBA Sp.
z o.o. ul. Siemiątkowska 27, 06-540 Radzanów.
W produkcji rolniczej podstawowej stosowane są bardzo oszczędnie agrochemikalia. Odpady tych
środków jako niebezpieczne uwzględniono w bilansie odpadów komunalnych jako strumień odpadów
niebezpiecznych. Odpadami problemowymi z grupy 02 są odpady z ubojni. Gospodarka nimi wymaga
ciągłego nadzoru.
3.4. Odpady z przetwórstwa drewna i produkcji mebli
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 15
Odpady wytwarzane w tym sektorze gospodarki pochodzą z tartaków przetwarzających drewno oraz
stolarni produkujących meble, stolarkę, świadczących różne usługi.
Wytwórcami odpadów są:
- Simiński Dariusz TARTAK Strzelce Wielkie,
- Klimczyk Krzysztof P.P.U.H. Dębowiec Wielki,
- Zarzycki Dariusz P.P.U.H. „IDAR” Strzelce Wielkie,
- Szczypior Jarosław P.P.U.H. „MEBLAR” Strzelce Wielkie,
- Kowalski Eugeniusz Firma P.U.H. „STOLDREW” Wola Wiewiecka.
Powstałe odpady to: trociny, wióry, kora, odpady i ścinki drewna, płyt itp. jako odpady dość przyjazne
dla środowiska (030105) odraz odpady niebezpieczne z grupy 030205 (środki do konserwacji
i impregnacji drewna) i odpady farb, lakierów (080111). W ostatnich latach obserwuje się wzrost
rozmiarów przetwórstwa drewna, rozwój produkcji wyrobów z drewna. Ilość i rodzaj wytwarzanych
odpadów oszacowano kierując się rozeznaniem w tej branży oraz wskaźnikami nagromadzenia odpadów.
Obliczona masa wytworzonych w 2009 r. odpadów wynosi ok. 50,2 Mg w tym 0,20 Mg odpadów
niebezpiecznych. Odpady są zbierane i magazynowane na placach ich wytwórców. Odpady drewna,
wiórów, kory, trocin itp. w całości są gospodarczo wykorzystane jako opał, itp. Gospodarka odpadami
niebezpiecznymi jest niezadowalająca, odpady te kierowane są do odpadów komunalnych, bądź są
przetrzymywane u ich wytwórców.
3.5. Odpady z kształtowania oraz mechanicznej obróbki metali
Zaliczane tu odpady powstają w zakładach produkujących różne wyroby metalowe np. piece c.o. ruszta
piecowe, kwietniki i różną galanterię metalową, burty samochodowe, ogrodzenie itp. Wytwórcami
odpadów są:
- Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe Janusz Kapelańczyk, Renata Mońka,
- Koch Józef Wiewiec,
- Koch Edward Ślusarstwo Usługowe Kotły co. Strzelce Wielkie,
- Koch Czesława Kotlarstwo Ślusarstwo Usługowe Strzelce Wielkie,
- „ZUW-MASZ” Zakład Usługowo-Wytwórczy Strzelce Wielkie.
Odpady zbierane są i magazynowane na placach ich wytwórców. Oszacowana ilość wytworzonych
w 2009 r. odpadów w tej grupie wynosi ok. 12 Mg w tym 0,2 Mg odpadów niebezpiecznych. Powstałe
11,8 Mg odpadów jako odpady: (120101) z toczenia i piłowania, odpady spawalnicze (120113) jako złom
zostały sprzedane jednostkom handlowym. Wytworzone 0,2 Mg odpadów niebezpiecznych jako: odpady
farb i lakierów (080111) i odpady z odtłuszczania zawierające substancje niebezpieczne (110113) są
kierowane do odpadów komunalnych bądź zużywane w sposób zagrażający środowisku.
3.6. Pozostałe odpady inne niż komunalne
Odpady te wytwarzają zakłady wykonujące naprawy sprzętu rolniczego, pojazdów samochodowych,
przedsiębiorcy prowadzący usługi transportowe w związku z obsługą techniczną taboru. Wytwórcami
w tej grupie odpadów są:
- "Agros” Wrońscy Sp. z o.o. Strzelce Wielkie,
- F.H.U. „MARIS” Marian Lewera Strzelce Wielkie,
- Szymańczyk Tadeusz Elektromechanika Zamoście -Kolonia,
oraz właściciele firm transportowych.
Asortyment wytwarzanych odpadów w tej branży jest szeroki z wyraźną przewagą odpadów
niebezpiecznych. Oszacowana masa wytworzonych w 2009 r. odpadów wynosi powyżej 10 Mg w tym
7,13 Mg to odpady niebezpieczne. Złom jako odpady wymontowanych zespołów i części zamiennych
(16017, 16018) odsprzedano jako surowiec bardzo poszukiwany do przedsiębiorstw prowadzących ich
skup. Z powstałych 7,13 Mg odpadów niebezpiecznych 2,5 Mg jako złom akumulatorowy przekazano do
zakładu unieszkodliwiania, handlu przy zakupie nowych akumulatorów.
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 16
Wytwarzane odpady niebezpieczne to przede wszystkim:
- złom akumulatorowy ołowiowy (160601),
- oleje odpadowe silnikowe, przekładniowe i smarowe (130204, 130205, 130206),
- materiały filtracyjne, szmaty do wycierania, ubrania ochronne (150202),
- odpady z konserwacji i napraw (filtry olejowe, szczęki hamulcowe zawierające azbest, płyny
hamulcowe, inne elementy niebezpieczne) (160107, 160111, 160113, 160121),
- odpady ze stosowania powłok ochronnych (farb i lakierów) (080111).
Kłopotliwym odpadem są zużyte oleje, odpadów tych nie skupuje się w regionie.
Pozostałe stałe odpady niebezpieczne gromadzone są razem z innymi odpadami, zmieszane usuwane są
wraz ze złomem bądź przetrzymywane. Gospodarka tymi odpadami oraz zużytymi olejami jest
nieodpowiednia.
3.7. Odpady z diagnozowania leczenia i profilaktyki medycznej (kod 1801) i weterynaryjnej (kod
1802)
Odpady te generowane są przez służbę zdrowia oraz lecznicę weterynaryjną. Również do tych
odpadów należą odpady z pozostałości domowego leczenia (opatrunki, podawane insuliny, termometry,
farmaceutyki) lecz tę masę odpadów uwzględniono w grupie odpadów komunalnych. Skład odpadów jest
bardzo zróżnicowany. Zgodnie z wytycznymi Głównego Inspektora Sanitarnego odpady te dzielimy na:
- odpady bytowo-gospodarcze niestanowiące zagrożenia (zmiotki, makulatura, szmaty, resztki
pokonsumcyjne),
- odpady specyficzne, które ze względu na swój charakter zanieczyszczenia drobnoustrojami mogą
stwarzać zagrożenia dla ludzi i środowiska (zużyte materiały opatrunkowe, sprzęt jednorazowego
użytku, materiał biologiczny, inne odpady),
- odpady specjalne (substancje radioaktywne, pozostałości cytostatyków i cytotoksyków,
przeterminowane środki farmaceutyczne, uszkodzone termometry, odpady srebronośne).
Odpady weterynaryjne to odpady powstające w związku z badaniami i leczeniem zwierząt.
Wytwórcami tych odpadów są:
- SP ZOZ Gminny Ośrodek Zdrowia w Strzelcach Wielkich,
- Apteka Prywatna Elżbieta i Andrzej Kasperkowiakowie Strzelce Wielkie,
- Gabinet Lekarski Karol Młynarczyk Strzelce Wielkie,
- Lecznica dla Zwierząt „INTERWET" w Strzelcach Wielkich.
Podmioty te według przekazanych informacji w 2009 r. wytworzyły ogółem 201 kg odpadów
medycznych i weterynaryjnych.
Odpady są u wytwórców gromadzone w specjalnych pojemnikach, zabezpieczone przed dostępem
osób postronnych.
Odpady odebrały własnym transportem do unieszkodliwienia firmy, z którymi wytwórcy mają zawarte
umowy, tj.:
- ECO ABE Sp. z o.o. Bełchatów ul. Przemysłowa 7,
- Rethmann Recykling Sp. z o.o. Oddział Dąbrowa Górnicza,
- EMKA” Krzysztof Rdest Handel – Usługi 96-300 Żyrardów ul. Gen. Grota Roweckiego 6 (odpady
weterynaryjne).
Gospodarka odpadami wytwarzanymi przez wymienione podmioty jest prawidłowa.
3.8. Ustabilizowane komunalne osady ściekowe (kod 19 08 05)
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach definiuje, że przez komunalne osady ście-kowe rozumie
się pochodzący z oczyszczalni ścieków osad z komór fermentacyjnych oraz innych instalacji służących
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 17
do oczyszczania ścieków komunalnych oraz innych ścieków o składzie zbliżonym do składu ścieków
komunalnych. W gminie Strzelce Wielkie brak oczyszczalni ścieków przemysłowych, jest jedna
mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków o wydajności 60 m3/24 h przy Szkole w Strzelcach
Wielkich. Oczyszczalnia z uwagi na brak sieci kanalizacyjnej nie jest obciążona, stąd też ilość
powstających osadów ściekowych jest niewielka. W oczyszczalni tej w 2009 r. wytworzono 3,12 Mg
ustabilizowanych osadów ściekowych (190805), które w całości wykorzystano gospodarczo do celów
rolniczych jako nawóz do użyźniania gleb. Budowana obecnie oczyszczalnia w Strzelcach Wielkich
planuje się oddać do użytku do 30.06.2010 roku.
Po wybudowaniu w najbliższym okresie planowanych 3 km kanalizacji sanitarnej w Strzelcach
Wielkich znacząco wzrośnie ilość oczyszczanych ścieków i powstających osadów. Znaczna ilość
powstających osadów ściekowych do zagospodarowania stanie się problemem do rozwiązania. Problem
ten może być rozwiązany poprzez kompostowanie osadów w odpowiedniej instalacji np. kompostownia
powiatowa, a następnie wykorzystanie ich do celów nawozowych.
3.9. Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych i drogowych (kod 1701)
Odpady tego typu powstają w toku prac budowlanych, remontowych i rozbiórkowych w budownictwie
i drogownictwie. Różnorodność typów i rodzajów odpadów z tego sektora oraz fakt, że powstają one
w wielu dziedzinach gospodarki komunalnej, budowlanej, w rolnictwie itp. powoduje znaczne
rozproszenie źródeł ich wytwarzania i trudności w zbilansowaniu. Strumień odpadów generowany w toku
tych źródeł tworzą:
- materiały i elementy budowlane o charakterze ceramicznym jak: cegły, pustaki, beton, tynki, płyty,
dachówki,
- odpady drewna budowlanego, szkła i tworzyw sztucznych,
- odpady papy, smoły, asfaltu,
- złom stalowy i kolorowy,
- odpady zawierające azbest (płyty izolacyjne, pokrycia dachowe),
- gleba i ziemia z wykopów.
Asortyment i masa wytwarzanych odpadów wynika z rozmiarów i rodzajów wykonywanych robót.
Zakres wykonywanych inwestycji drogowych jest skromny i polega na ulepszaniu ich nawierzchni.
Zatem roboty te generują odpady gleby i ziemi, które są wykorzystane do równania terenu. Rozmiary
rozbiórek i nowego budownictwa kubaturowego są niewielkie, a prowadzone budowy z użyciem drogich
materiałów o odpowiedniej jakości generują mało odpadów. Biorąc powyższe pod uwagę, do
oszacowania ilości wytwarzanych w gminie odpadów przyjęty w KGPO wskaźnik nagromadzenia
odpadów (40 kg/M/rok) skorygowano do wysokości 15 kg/M/rok.
Zatem oszacowana masa wytworzonych w 2009 r. odpadów na obszarze gminy Strzelce Wielkie
wynosi 72,76 Mg.
Wytwarzane odpady takie jak: złom stalowy i kolorowy, drewno budowlane, materiały ceramiczne
(gruzy, cegły, pustaki itp.), gleba i ziemia z wykopów są wykorzystane gospodarczo w sposób nie
zagrażający środowisku. Masę zagospodarowanych odpadów szacuje się na 80% wytworzonych.
Odpadami trudnymi w wykorzystaniu są odpady szkła, papy, tworzyw sztucznych i innych drobnych
elementów. Odpady te stanowią 20% wytwarzanych i są w części kierowane do odpadów komunalnych
oraz przetrzymywane u ich wytwórców. Odpady te są potencjalnym źródłem zanieczyszczenia
środowiska. Na terenie gminy nie używa się obecnie azbestu. Obecny sposób gospodarowania odpadami
budowlanymi nie można uznać za zalecany do dalszego stosowania. Powinien być opracowany
i wdrożony nowoczesny, spójny i efektywny system ich gospodarki o zasięgu wykraczającym obszar
gminy.
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 18
3.10. Zużyte nienadające się do użytku pojazdy, zużyte opony (kod 16 01 06)
Rozwój motoryzacji wywołuje niekorzystne skutki w środowisku naturalnym. Jednym z problemów
jest zagadnienie gospodarowania powstającymi odpadami (grupa 1601) wraków samochodowych oraz
ogumienia. Wraki samochodów zawierają złom stalowy, złom metali nieżelaznych, zużyte oleje, płyny
chłodnicze, zużyte akumulatory, opony, szkło, tworzywa sztuczne itp. Większość tych elementów można
odzyskać z odpadów jako cenny surowiec wtórny. Szacuje się, że 85% masy wyeksploatowanych
pojazdów stanowią materiały kwalifikujące się do recyklingu tj.: złom, opony i guma, oleje, szkło, filtry
olejowe, płyny hamulcowe i chłodnicze. Ilość wraków samochodów, opon jest trudna do oszacowania
z uwagi na brak odpowiednich danych z tego zakresu.
Masa powstałych odpadów została uwzględniona w bilansie odpadów komunalnych (odpady
wielkogabarytowe, odpady niebezpieczne oraz przemysłowych (odpady przemysłowe pozostałe). Na
obszarze gminy Strzelce Wielkie nie funkcjonują firmy zajmujące się zbiórką, magazynowaniem
i demontażem wraków samochodowych. Zbiórką tego typu odpadów (wraków) zajmują się zakłady
zlokalizowane poza obszarem gminy. Problemem pozostaje zuzycie ogumienie wycofane z eksploatacji.
W regionie, gminie brak jest zakładów zbiórki i zagospodarowania zużytego ogumienia.
Rozwiązanie zagadnienia gospodarki ogumieniem wycofanym z eksploatacji wykracza poza obszar
gminy. Problem mógłby być rozwiązany poprzez odzysk energii tj. termiczne unieszkodliwianie
w instalacji np. Cementowni „Warta” w Działoszynie.
3.11. Odpady opakowaniowe (kod 16 01 06)
Zgodnie z ustawą z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz.U. z 2001
r. Nr 63 poz. 638 z późn. zmianami) — odpady opakowaniowe to wszystkie opakowania w tym
opakowania wielokrotnego użytku wycofane z ponownego użytku stanowiące odpady w rozumieniu
przepisów o odpadach z wyjątkiem odpadów powstających w procesie produkcji opakowań (art. 3 ust. 3).
Są to zatem opakowania uprzednio wprowadzone na rynek, których posiadacz pozbywa się, zamierza się
pozbyć lub do pozbycia których jest zobowiązany. Na terenie gminy Strzelce Wielkie odpadami tymi są
opakowania: z papieru i tektury, tworzyw sztucznych, szkła, blachy (stalowej, aluminium)
i wielomateriałowe.
Odpady te stanowią surowce wtórne, z których najłatwiejszy do segregacji, pozyskiwania jest złom
stalowy jako towar bardzo poszukiwany. Ilość odpadów z papieru i tektury pozostających do
zagospodarowania jest zdeterminowana istniejącym systemem ogrzewania na wsi. Odpady z papieru
i tektury są źródłem energii na wsi, są w znacznym stopniu wykorzystywane jako paliwo w piecach co.
i paleniskach domowych. Odpady z tworzyw naturalnych termoplastycznych (PET) są łatwe do
wykorzystania, trudnymi są wyroby z PCV i te powinny być poddawane przemiałowi przemysłowemu.
Szkło stanowi cenny surowiec dla przemysłu.
3.12. Odpady biodegradowalne
Według ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach, odpady biodegradowalne to odpady ulegające
rozkładowi tlenowemu lub beztlenowemu przy udziale mikroorganizmów. Do odpadów ulegających
biodegradacji w strumieniu odpadów komunalnych na terenie gminy Strzelce Wielkie zalicza się odpady
domowe oraz odpady z terenów zieleni. Odpady z gospodarstw domowych obejmują odpady organiczne
pochodzenia roślinnego oraz części odpadów pochodzenia zwierzęcego. Odpady z terenów zieleni
obejmują trawy, listowie drzew i krzewów, popielęgnacyjne i poużytkowe części roślin z polowej
i szklarniowej uprawy warzyw, rozdrobnione gałęzie drzew i krzewów. Stanowią je również odpady
z cmentarzy pozbawione szkła, metali, tworzyw sztucznych itp. Łącznie masa ta stanowi odpady
biodegradowalne, które trafiają lub mogą trafić na składowisko odpadów. Odpady te są dobrym
surowcem do produkcji kompostu i powinny być segregowane u źródła powstawania oraz
zagospodarowane użytecznie.
Ilościowo określono odpady biodegradowalne dla następujących grup:
- odpady zielone (z ogrodów i parków) — 22,68 Mg,
- odpady ulegające biodegradacji wchodzące w strumień zmieszanych odpadów komunalnych —160,10
Mg,
- odpady z targowisk (częśc ulegająca biodegradacji) — 8,24 Mg,
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 19
- papier i tektury — 87,33 Mg,
- odzież i tekstylia (z materiałów naturalnych) — 7,28 Mg.
Ogółem 285,61 Mg.
Oszacowana masa odpadów biodegradowalnych wytworzonych w gminie Strzelce Wielkie w 2009 r.
wznosi 285,61 Mg, tj. 34,63% odpadów komunalnych. Część tych odpadów jest użytecznie wykorzystana
do produkcji kompostu metodami indywidualnymi.
Oszacowana masa odpadów biodegradowalnych wytworzonych w gminie Strzelce Wielkie w 2009 r.
wznosi 285,61 Mg tj. 34,63% odpadów komunalnych. Część tych odpadów jest użytecznie wykorzystana
do produkcji kompostu metodami indywidualnymi.
3.13. Odpady niebezpieczne
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach definiuje, że odpadami niebezpiecznymi są odpady
należące do kategorii lub rodzajów odpadów określonych na liście A załącznik Nr 2 do tej ustawy oraz
posiadające właściwości wymienione w załączniku Nr 4 i Nr 2 i zawierające którykolwiek ze składników
wymienionych w załączniku nr 3. Odpady te powstają w procesach przemysłowych, usługach,
w rolnictwie, a także stanowią część odpadów komunalnych. Źródła wytwarzania odpadów
niebezpiecznych są bardzo rozproszone co stwarza określone trudności przy bilansowaniu ich strumieni.
Oszacowaną ilość odpadów niebezpiecznych wytworzonych na obszarze gminy Strzelce Wielkie w 2003
r. określono na 17,58 Mg ogółem w tym: 10,08 Mg w strumieniu odpadów komunalnych i 7,5 Mg
w odpadach innych niż komunalne.
Wśród najważniejszych grup odpadów niebezpiecznych obecnych w opadach komunalnych są:
- odpadowe oleje (z wyłączeniem olejów jadalnych oraz grup 05 i 12) — grupa 13,
- baterie i akumulatory (200119) łącznie z 160601, 160602 lub 160603,
- środki ochrony roślin (00219),
- lampy fluorescencyjne i inne zawierające rtęć (200121),
- leki cytostatyczne i cytotoksyczne (200121),
- farby, tusze, kleje i szczeliwa (200127),
- detergenty zawierające substancje niebezpieczne (200129),
- zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne zawierające substancje niebezpieczne (200135),
- urządzenia zawierające freony (200123).
Odpady niebezpieczne poza akumulatorami kwasowymi, odpadowymi olejami, odpadami
wielkogabarytowymi zbierane są razem z głównym strumieniem odpadów komunalnych. Gospodarka
odpadami komunalnymi została wcześniej przedstawiona.
Rodzaje i ilości odpadów niebezpiecznych wytwarzanych w przemyśle, usługach ,tj. poza sektorem
komunalnym przedstawiono przy analizie poszczególnych grup wytwórców odpadów. Należycie
przedstawia się gospodarka odpadami medyczno-weterynaryjnymi, 97,9% przekazano do
unieszkodliwienia. Gospodarka pozostałymi odpadami niebezpiecznymi nie jest zadowalająca. Odpady te
poza akumulatorami kwasowymi, olejami odpadowymi i odpadami wielkogabarytowymi
najpowszechniej trafiają do ogółu odpadów komunalnych, bądź pozostają w magazynowaniu
u wytwórców.
3.14. Wybrane grupy odpadów
Oleje odpadowe (z wyłączeniem olejów jadalnych i grup 05, 12) — grupa 13.
Odpadami tymi są zużyte (przepracowane) oleje silnikowe, przekładniowe, smarowe, maszynowe
i hydrauliczne. Są powszechnie wytwarzane przez osoby fizyczne jako użytkowników pojazdów,
urządzeń, bazy transportowe oraz zakłady naprawcze. Warunkiem prawidłowego zagospodarowania tych
odpadów jest ich zbiórka w miejscu powstawania i odbiór celem przekazania do zakładów
unieszkodliwiania (odzysku). Odpady te ujęto w bilansie odpadów komunalnych i innych niż komunalne.
Sumaryczna masa tych odpadów jest trudna do oszacowania. W gminie Strzelce Wielkie brak jest
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 20
zorganizowanego systemu zbiórki i odbioru tych odpadów. Część odpadów zużywana jest w sposób
zagrażający środowisku (wylewana do ziemi, używana do konserwacji) lecz zasadnicza ilość jest
przetrzymywana (magazynowana) u wytwórców. Niezbędne jest utworzenie gminnego punktu zbiórki
tych odpadów.
Baterie i akumulatory
Baterie i akumulatory stanowią powszechne, przenośne źródła prądu. Występują w postaci mało
i wielkogabarytowej. Akumulatory wielkogabarytowe to akumulatory kwasowo-ołowiowe i niklowokadmowe. Baterie i akumulatory małogabarytowe to baterie alkaiczne, litowe, manganowe, srebrowe,
akumulatory niklowo-kadmowe i litowe. Odpady baterii i akumulatorów tworzą szeroki asortyment
odpadów z tym, że akumulatory ołowiowo-kwasowe (grupa 1606) stanowią odpad niebezpieczny z uwagi
na ołów i kwas siarkowy. Rozproszenie źródeł wytwarzania tych odpadów jest ogromne, gdyż
praktycznie każdy te odpady wytwarza (gospodarstwa domowe, zakłady). Akumulatory ołowiowokwasowe są przekazywane do zakładów unieszkodliwiania przez warsztaty naprawcze, indywidualnych
użytkowników do sklepów przy zakupie nowych. Pozytywny wpływ na takie zachowanie użytkowników
akumulatorów ma obowiązująca ustawa o opłacie produktowej i depozytowej. Baterie i akumulatory
małogabarytowe nie są zbierane selektywnie, mieszane z innymi trafiają do ogółu wytwarzanych
odpadów. Ilość tych odpadów nie sposób oszacować.
Odpady zawierające PCB
Substancje zawierające PCB występują na obszarze gminy w urządzeniach (stacje transformatorowe)
należących do energetyki zawodowej. Na obszarze gminy Strzelce Wielkie urządzenia te nie są
rozbierane i naprawiane.
Pestycydy
Na obszarze gminy Strzelce Wielkie brak jest zaległych zapasów (mogilników) środków ochrony
roślin. Problematyka odpadów środków ochrony roślin związana jest z dystrybucją i ich stosowaniem
w rolnictwie, ogrodach przydomowych. Odpadami są również opakowania po tych środkach. Z uwagi na
wysokie ceny środków, przeterminowaniu ulegają niewielkie ilości tych z bieżącego stosowania.
Niewielkie ilości tych odpadów trafiają wprost do odpadów komunalnych. Odpady te uwzględniono
w masie odpadów komunalnych jako strumień odpadów niebezpiecznych. W praktyce nie funkcjonuje
możliwość zdania do jednostek handlu opakowań po zużytych środkach ochrony roślin.
Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny
Ogromny postęp techniczno-technologiczny i rozwój konsumpcyjnego stylu życia, pociągnęły za sobą
wzrost produkcji i podaży sprzętu elektronicznego i elektrycznego. Urządzenia te jako nowoczesne
i energooszczędne wypierają z użytkowania sprzęt dotychczas używany. Powoduje to zwiększone
powstawanie odpadów elektrycznych i elektronicznych. Złom z tego sprzętu można podzielić na takie
grupy jak:
- urządzenia radiowo-telewizyjne,
- sprzęt komputerowy,
- urządzenia z gospodarstw domowych (odkurzacze, pralki, lodówki itp.).
Najbardziej niebezpiecznymi substancjami w tych odpadach są ołów, rtęć, kadm, chrom, substancje
chlorowcowane, bromowane, obniżające palność, arsen i azbest. W urządzeniach chłodniczych znajduje
się freon, zubożający warstwę ozonową powietrza.
Odpady tych urządzeń uwzględniono w masie odpadów komunalnych (odpady wielkogabarytowe), ich
ilość ma tendencje wzrastające. Na obszarze gminy, w rejonie brak jest zorganizowanego systemu zbiórki
i odbioru tych odpadów. Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne są przetrzymywane u ich
właścicieli, część jest zbywana jako złom.
3.15. Azbest i wyroby zawierające azbest
Najważniejszymi wyrobami zawierającymi azbest jako substancję niebezpieczną są:
- wyroby azbestowo - cementowe (rury, płyty okładzinowe i elewacyjne, dekarskie) zawierające 10-35
% azbestu,
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 21
- wyroby izolacyjne (do kotłów parowych, zbiorników, przewodów rurowych, ubrań i tkanin
ognioodpornych — wata, sznury, włóknina, taśmy itp.) zawierające 75–100% azbestu,
- wyroby uszczelniające (tektury, płyty azbestowo-kauczukowe, szczeliwa plecione),
- wyroby cierne (okładziny cierne, taśmy hamulcowe),
- wyroby hydroizolacyjne (lepiki asfaltowe, asfalty drogowe uszlachetnione, papa dachowa, płytki
podłogowe zawierające 20–40% azbestu).
W Polsce blisko 90% azbestu zgromadzone jest w wyrobach budowlanych w tym przede wszystkim
w postaci płyt azbestowo-cementowych. Na obszarze gminy głównym zagrożeniem są pokrycia dachowe
z płyt azbestowo-cementowych. Przeprowadzona według stanu na 31.12.2008 r. inwentaryzacja wyrobów
zawierających azbest wykazała, że na obszarze gminy znajduje się 225856 m2 płyt azbestowych, którymi
pokryte są dachy budynków osób fizycznych. Pokrycia te pochodzą począwszy od lat sześćdziesiątych,
stanowią potencjalne źródło odpadów niebezpiecznych. Zgłoszone ilości płyt azbestowo-cementowych
nie w pełni odzwierciedlają stan faktyczny, gdyż nie wszyscy informację złożyli. Inwentaryzacja dalej
będzie prowadzona. Urząd Gminy Strzelce Wielkie nie otrzymał informacji o wycofaniu z użytkowania
w 2009 r. wyrobów zawierających azbest (zdejmowanie pokryć dachowych). Obserwuje się brak
zainteresowania właścicieli obiektów budowlanych zdejmowaniem płyt azbestowo-cementowych
z dachów z przyczyn finansowych. Ilość podmiotów (firm) uprawnionych do wykonywania prac w toku,
których powstają odpady azbestowe jest ogromna. Problem azbestu istnieje i nie będzie mógł być
rozwiązany bez zewnętrznego wsparcia finansowego użytkowników tych wyrobów.
4. Instalacje do odzysku i unieszkodliwiania odpadów
Gmina Strzelce Wielkie poza jedyną, niewielkiej wydajności mechaniczno-biologiczną oczyszczalnią
ścieków przy Szkole w Strzelcach Wielkich przestarzałej konstrukcji nie posiada jakiejkolwiek instalacji
z zakresu gospodarki odpadami. Brak jest składowiska, sortowni, spalarni czy kompostowni.
Podmioty prowadzące działalność w zakresie zbiórki, odzysku oraz unieszkodliwiania odpadów
Zezwolenie Wójta Gminy Strzelce Wielkie na prowadzenie działalności w zakresie zbierania i transportu
odpadów komunalnych posiadają:
- REMONDIS” Sp. z o.o. Oddział Częstochowa ul. Radomska,
- „EKO-REGION” Sp. z o.o. Bełchatów ul. Bawełniana 18.
Odpady komunalne z pojemników odbierane są jeden raz w miesiącu i wywożone specjalistycznymi
samochodami na składowisko odpadów komunalnych Dylów A gmina Pajęczno. Zbiórkę i transport
odpadów innych niż komunalne na obszarze powiatu pajęczańskiego prowadzą podmioty posiadające
zezwolenie wydane przez Starostwo Powiatowe w Pajęcznie:
- Auto-Handel Skup i Sprzedaż Odpadów Złomu i Surowców Wtórnych „ZŁOMOTEX” Pajęczno ul. 22-go
Lipca 2/13 w zakresie: 160601 baterie i akumulatory ołowiowe,
- Skup i Sprzedaż Złomu Włodzimierz Parcheniak i Mirosława Parcheniak Strzelce Wielkie ul. Cicha 2 w
zakresie: odpady metali z grup 1201, 1601 i 1701 (bez azbestu),
- Rakowski Andrzej Firma Handlowo-Usługowa ul. Leśna 25, 98-337 Strzelce Wielkie.
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 22
5. Prognoza zmian w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi
5.1. Zmiany demograficzne
Do prognozy zmian demograficznych ludności gminy Strzelce Wielkie w latach: 2010, 2012 i 2016
wykorzystano prognozy demograficzne sporządzone przez GUS.
Tabela 2
Prognoza zmian liczby ludności gminy Strzelce Wielkie w latach 2010–2016
Lata
Prognozowana
liczba ludności
Wskaźnik liczby ludności w stosunku do 2008 r. [%]
2010
4.851
69,00
2012
4.806
98,76
2016
4.761
97,84
5.2. Prognozy ilości wytwarzanych odpadów komunalnych
Do obliczeń prognozy ilości wytwarzanych odpadów komunalnych przyjęto następujące założenia:
- nie będą następowały istotne zmiany składu morfologicznego wytwarzanych odpadów komunalnych,
- wzrost jednostkowego wskaźnika wytwarzania odpadów na jednego mieszkańca wsi kształtował się
będzie na poziomie 0,5% w skali roku,
- wzrost poziomu selektywnego zbierania odpadów, z obecnych 1% (w stosunku do całości
wytworzonych odpadów) do 10% w 2010 roku i 20% w roku 2018,
- ilość pozostałych odpadów komunalnych z grupy 20 wzrastać będzie średnio o 1% w skali roku.
Na prognozowane ilości wytwarzanych odpadów komunalnych wpływać będzie liczba mieszkańców
gminy, zmiany w poziomie dochodów ludności oraz zmiany jednostkowych wskaźników emisji
odpadów. Prognozę zmiany wskaźników emisji wykonano w oparciu o wskaźniki zamieszczone
w PGOWŁ 2011. Założono roczne zmiany emisji poszczególnych wskaźników na poziomie 1%.
Prognozowane ilości odpadów komunalnych w latach 2010, 2012 i 2016 zostały obliczone na podstawie
zamieszczonych w opracowaniu procentowych wskaźników zmian ludności przy uwzględnieniu rocznych
wskaźników zmiany emisji odpadów. Jako bazę przyjęto rok 2008.
- 2012 r. 0,9876 × 838,55 × 1,02 = 844,71 Mg,
- 2012 r. 0,9876 × 838,55 × 1,02 = 844,71 Mg,
- 2016 r. 0,9784 × 844,71 × 1,03 = 851,26 Mg.
Tabela nr 3
Prognoza wytwarzania odpadów komunalnych na terenie gminy Strzelce Wielkie (według PGOWŁ 2011)
Lp.
Nazwa
2010
2012
2016
1
Odpady komunalne segregowane
16,77
16,89
17,02
2
Odpady zielone z ogrodów i parków
23,00
23,22
23,40
3
Niesegregowane (zmieszane odpady komunalne,
w tym:
740,00
745,45
751,23
3.1
Odpady kuchenne ulegające biodegradacji
133,20
134,18
135,22
3.2
Odpady zielone
29,60
29,81
30,04
3.3
Papier i tektura
88,80
89,45
90,15
3.4
Opakowania wielomateriałowe
22,20
22,36
22,53
3.5
Tworzywa sztuczne
88,80
89,45
90,15
3.6
Szkło
59,20
59,63
60,09
3.7
Metale
37,00
37,27
37,56
3.8
Odzież i tekstylia
3.9
Drewno
3.10
Odpady niebezpieczne
3.11
Odpady mineralne, w tym frakcja popiołowa
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
7,40
7,45
7,51
14,80
14,90
15,02
7,40
7,45
7,51
251,60
253,45
255,41
Strona 23
4
Odpady z targowisk
5
Odpady z oczyszczania ulic i placów
6.
Odpady wielkogabarytowe
Razem
8,38
8,44
8,51
16,77
16,89
17,02
33,54
33,78
34,05
838,55
844,71
851,26
5.3. Prognoza ilości wytwarzanych odpadów ulegających biodegradacji
Tabela 4
Prognoza wytwarzania odpadów ulegających biodegradacji
Lp.
1
Składniki odpadów
Odpady ulegające biodegradacji
Ilość odpadów w Mg
2010 rok
2012 rok
2016 rok
229,40
269,33
271,43
Według Krajowego planu gospodarki odpadami 2010 w gminnym planie gospodarki odpadami, do
obliczenia bazowej ilości odpadów ulegających biodegradacji wytworzonych komunalnych 1995 roku
przyjmując, że na terenach wiejskich odpadów tych wytwarzanych było 47 kg/mieszkańca rocznie oraz
liczbę mieszkańców w danej jednostce organizacyjnej w tym roku .
Gminę Strzelce Wielkie w roku 1995 zamieszkiwało ok. 5100 osób.
Uwzględniając powyższe dane, można określić, że ilość wytworzonych na terenie gminy Strzelce
Wielkie odpadów ulegających biodegradacji w roku 1995 wynosiła 238,57 Mg.
Do 31 grudnia 2013 roku należy ograniczyć ilość składowanych odpadów ulegających biodegradacji
o 50% w stosunku do roku 1995 tak, więc na terenie gminy Strzelce Wielkie masa tych odpadów
wynosiła będzie 119,28 Mg.
Do 31 grudnia 2020 roku natomiast można składować nie więcej niż 35% wagowo całkowitej masy
odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, która dla gminy Strzelce Wielkie wynosi 83,50 Mg.
Na terenie gminy Strzelce Wielkie nie planuje się budowy kompostowni odpadów.
Cele dla gminy Strzelce Wielkie:
- objęcie mieszkańców systemem selektywnego zbierania odpadów komunalnych ulegających
biodegradacji do roku 2010 tak w systemie kompostowni przydomowych jak i w systemie
kompostowania w zorganizowanych, zbiorowych kompostowniach
- zmniejszenie ilości wszystkich rodzajów odpadów kierowanych na składowiska, a szczególnie
ulegających biodegradacji zgodnie z zapisami ustawy o odpadach.
6. Założone cele i przyjęty system gospodarki odpadami
6.1. Działania zmierzające do poprawy sytuacji w zakresie gospodarki odpadami
W celu doprowadzenia gospodarki odpadami do stanu zgodności z prawem przyjmuje się za
konieczne:
- minimalizowanie ilości wytwarzanych odpadów,
- objęcie wszystkich mieszkańców gminy zorganizowaną zbiórką odpadów, przez co wyeliminuje się
niekontrolowane wprowadzenie odpadów komunalnych do środowiska,
- podnoszenie poprzez edukację ekologiczną świadomości społecznej mieszkańców,
- podniesienie skuteczności selektywnej zbiórki odpadów komunalnych ze szczególnym
uwzględnieniem rozwoju selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych i ulegających biodegradacji,
- rozwój selektywnej zbiórki odpadów wielkogabarytowych,
- rozwój selektywnej zbiórki odpadów niebezpiecznych wytwarzanych w grupie odpadów komunalnych
wraz ze zorganizowaniem punktów ich zbiórki.
Projektowany system gospodarki odpadami komunalnymi zakłada stopniowe dochodzenie do
najwyższego pułapu.
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 24
Podstawowym kierunkiem zmian jest stopniowe rozszerzenie selektywnej zbiórki odpadów
komunalnych, aż do dojścia segregacji „u źródła”. W międzyczasie należy zapewnić mieszkańcom
pojemniki na takie gromadzenie odpadów np.: gminne punkty zbiórki odpadów niebezpiecznych,
pojemniki na zbiórkę makulatury, szkła, tworzyw sztucznych. Przejściowo zbiórka odpadów
opakowaniowych należy prowadzić poprzez sieci sołeckich punktów selektywnej zbiórki. Kolejnym
krokiem porządkującym zbiórkę odpadów powinno być wprowadzenie systemu dwupojemnikowego
„suche – mokre”. Najważniejszą zaletą takiego systemu to poprawa jakości i jednorodności frakcji
zebranych odpadów, ułatwienie zbiórki (mniejsza liczba rodzajów odpadów do segregacji) i obniżka
kosztów zbiórki, transportu i sortowania odpadów. System ten zapewni oddzielenie odpadów
biodegradowalnych i ułatwi ich kompostowanie (realizacja planu redukcji odpadów kierowanych na
składowisko).
Wysortowane odpady komunalne muszą zostać odebrane i zagospodarowane tj. poddane odzyskowi,
unieszkodliwieniu, a na składowisko skierowane partie podlegające dalszemu sortowaniu i składowaniu
jako nienadające się do przeróbki. Odbiór wysegregowanych odpadów, pozostałego asortymentu do
końcowego sortowania powinien zapewnić podmiot posiadający zezwolenie Wójta Gminy na zbiórkę,
transport i odbiór odpadów komunalnych. W stosunku do tych podmiotów Wójt Gminy określi
wymagania jakie powinien spełnić przedsiębiorca ubiegający się o takie zezwolenie.
6.2. Działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów i ich negatywnego oddziaływania
na środowisko
Na obecnym etapie rozwoju gospodarczego ograniczenie ilości powstających odpadów komunalnych
wydaje się niemożliwym. Tak samo nie ma szansy na ograniczenie ilości powstających odpadów
medycznych i weterynaryjnych oraz osadów ściekowych. Jedyne szansę istnieją w zakresie odpadów
przemysłowych tj. w sektorze gospodarczym usług i produkcji. Zapobieganie i ograniczanie powstawania
odpadów jest najbardziej pożądaną strategią gospodarki odpadami. Zagadnienie zmniejszania ilości
i toksyczności wytwarzanych odpadów jest wyraźnie podkreślane i traktowane priorytetowo
w ustawodawstwie polskim i Unii Europejskiej. Jest jednym z postulatów Agendy XXI.
Zadanie ograniczenia produkcji odpadów jest zadaniem długofalowym i wymagającym szeregu
działań. Wytwórcy odpadów przemysłowych powinni przestrzegać zawartej w ustawie o odpadach
zasady stosowania takich surowców i materiałów oraz takich sposobów produkcji lub form usług, które
zapobiegają powstawaniu odpadów lub pozwalają utrzymać na możliwie najniższym poziomie ich ilości,
a także ograniczają negatywne oddziaływanie na środowisko lub zagrożenie życia, zdrowia ludzi.
Wytwórcy prowadzący działalność gospodarczą lub jednostki organizacyjne mają obowiązek stosować
tę zasadę odnośnie wytwarzanych przez nich odpadów. Podmioty gospodarcze powinny wprowadzać
zasadę „Czystej Produkcji” (CP), która kładzie nacisk na ograniczenie zanieczyszczeń „u źródła” czyli
w momencie ich powstawania w procesie produkcyjnym, aż do osiągnięcia ideału, tj. produkcji
bezodpadowej. „Czystą Produkcję” uzyskuje się poprzez zmianę postaw ludzkich, modernizację lub
zmianę technologii i stosowanie know-how.
Inną metodą, której jednym z celów jest minimalizacja wytwarzania odpadów — to system zarządzania
środowiskowego wg. norm ISO serii 1400. Norma ISO 14001 jest przydatna dla przedsiębiorców
o dowolnym charakterze i wielkości. Ograniczenie ilości wytwarzania odpadów przemysłowych wymaga
znajomości i prawidłowego z nimi postępowania przez przedsiębiorców przepisów ustawy o odpadach
i innych przepisów wykonawczych.
Aby zapobiec szkodliwemu wpływowi odpadów na środowisko i zwiększyć przydatność do odzysku
w tym recyklingu innych rodzajów odpadów, odpady niebezpieczne muszą być segregowane w miejscu
ich powstawania (dotyczy wszystkich wytwórców). W stosunku do odpadów komunalnych musi być
wdrożona dyrektywa Unii Europejskiej ograniczenia ilości odpadów biodegradowalnych kierowanych na
składowiska.
Zatem niezbędne jest:
- dokonanie aktualizacji uchwalonego w dniu 28.12.2005 r. „Regulaminu utrzymania czystości
i porządku w Gminie Strzelce Wielkie;
- przeprowadzenie przez Urząd Gminy Strzelce Wielkie edukacji ekologicznej mieszkańców w zakresie
gospodarki odpadami.
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 25
6.3. Działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbiórki, transportu,
odzysku i unieszkodliwiania
Aktualnie system gospodarki odpadami jest słabo rozwinięty, a wiedza społeczeństwa z zakresu
prawidłowego postępowania z odpadami niewystarczająca. Wdrożenie planu działań w zakresie
przebudowy systemu gospodarki odpadami w gminie Strzelce Wielkie wymaga przeprowadzenia bardzo
szerokiej akcji edukacyjnej wśród mieszkańców.
W wyniku tej akcji społeczeństwo powinno zaakceptować i wdrożyć system selektywnej zbiórki
odpadów komunalnych i zaprzestać praktyk pozbywania się odpadów w miejsca niedozwolone lub
spalania ich we własnych piecach grzewczych. Powszechna informacja społeczeństwa powinna dać efekt,
że każdy rodzaj i każda ilość wytworzonych odpadów trafiać będzie do zorganizowanego systemu
zbiórki, odzysku i unieszkodliwiania odpadów. Obowiązek uczestniczenia w systemie zbiórki musi objąć
100% gospodarstw domowych i podmiotów gospodarczych. Obowiązek ten jako wynikający z art. 5 ust.
1 pkt 1 i 3 oraz art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku
w gminach musi być egzekwowany przez Urząd Gminy w Strzelcach Wielkich (art. 6 w/w ustawy).
6.4. Działania zmierzające do redukcji ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji
kierowanych na składowiska odpadów
Wymogi polskiego prawa ekologicznego oraz Dyrektywy 1999/31/WE w sprawie składowania
odpadów, ustalenia krajowego i wojewódzkiego planu gospodarki odpadami wymuszają podjęcie
w gminnym planie gospodarki odpadami działań zmierzających do wydzielania odpadów
biodegradowalnych ze strumienia odpadów komunalnych i ich zagospodarowania poza składowaniem.
Działania te mają na celu stopniowe zmniejszanie strumienia odpadów biodegradowalnych
kierowanych na składowisko odpadów. Odpady biodegradowalne będą stopniowo zbierane selektywnie
i w coraz większym stopniu unieszkodliwiane w kompostowniach indywidualnych oraz w powiatowej
kompostowni w Dylowie A gmina Pajęczno (po jej uruchomieniu).
Prowadzona według założeń gminnego planu edukacja ekologiczna społeczeństwa w zakresie
postępowania z odpadami komunalnymi wpłynąć powinna na wzrost świadomości ekologicznej
wytwórców odpadów w tym wzrostu wiedzy z zakresu prawidłowego prowadzenia kompostowni
indywidualnych.
Na znaczące ograniczenie ilości odpadów biodegradowalnych wytwarzanych na terenie gminy Strzelce
Wielkie, może mieć wpływ planowane inwestycje (kompostownia) na składowisku w miejscowości
Dylów A gmina Pajęczno.
6.5. Projektowany system gospodarki odpadami
Obowiązujące przepisy — ustawa prawo ochrony środowiska oraz ustawa o odpadach wymagają
gruntownej przebudowy systemu gospodarki odpadami — zarówno komunalnymi jak i przemysłowymi.
Przebudowany system powinien uwzględniać podstawowe zasady gospodarki odpadami obowiązujące
w krajach Unii Europejskiej, której Polska jest członkiem:
1. Unikanie powstawania odpadów, ograniczenie ich ilości.
2. Selektywna zbiórka i selektywne gromadzenie odpadów.
3. Recykling materiałowy odpadów czyli maksymalny odzysk składników użytecznych.
4. Wykorzystanie odpadów jako źródła energii (recykling energetyczny).
5. Ostateczne deponowanie w sposób bezpieczny dla środowiska.
Dostosowanie systemu gospodarki odpadami jest procesem długofalowym. Niezbędne są zmiany
zachowań społeczeństwa jako wytwórców odpadów. Wszyscy wytwarzający odpady obowiązani są
postępować z nimi w sposób odpowiedni (gospodarstwa domowe, podmioty gospodarcze, jednostki
publiczne). Plan gospodarki odpadami w gminie Strzelce Wielkie określa założone do osiągnięcia cele
w perspektywie do 2017 r. w tym w okresie krótkoterminowym do 2017 r. Z uwagi na stopień planu (plan
gminny) projektowany system gospodarki odpadami uwzględnia w szczególności odpady komunalne
z opakowaniowymi. Gospodarowanie odpadami innymi niż komunalne (np. przemysłowe, medycznoweterynaryjne, itd.) należy do obowiązków tych zakładów. Sposób postępowania z odpadami
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 26
przemysłowymi określają wydane podmiotom zezwolenia na wytwarzanie odpadów a także ustawy:
prawo ochrony środowiska, o odpadach.
Projektowany system ma na celu uporządkowanie zgodnie z przepisami — gospodarki odpadami
w gminie Strzelce Wielkie począwszy od ich zbiórki, segregowania po odzysk i unieszkodliwianie.
Uwzględniając potrzebę zmian i ustalenia planów gospodarki odpadami wyższego rzędu, plan gminny
zakłada osiągnięcie następujących celów:
Uwzględniając potrzebę zmian i ustalenia planów gospodarki odpadami wyższego rzędu, plan gminny
zakłada osiągnięcie następujących celów:
1. Objęcie 100% mieszkańców gminy (wytwórców odpadów) zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych
(wyegzekwowanie obowiązujących przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminie) przez co
wyeliminuje się niekontrolowane wprowadzanie odpadów do środowiska.
2. Podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa.
3. Rozszerzenie selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych na cały obszar gminy wraz z podnoszeniem jej
skuteczności.
4. Wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów niebezpiecznych wyodrębnionych ze strumienia odpadów
komunalnych.
5. Wprowadzenie selektywnej zbiórki wytwarzanych w odpadach komunalnych odpadów biodegradowalnych
ze wspieraniem indywidualnego kompostowania odpadów domowych oraz odpadów z gospodarstw rolnych.
6. Wprowadzenie selektywnej zbiórki wytwarzanych w odpadach komunalnych odpadów wielkogabarytowych
i budowlanych.
7. Dalszy rozwój selektywnej zbiórki odpadów komunalnych.
Selektywna zbiórka odpadów stanowi pierwszy podstawowy element systemu gospodarki odpadami
prowadzący do zwiększenia stopnia odzysku składników użytecznych oraz zmniejszenia ilości odpadów
kierowanych na składowiska.
6.6. System zbierania odpadów
Zbieranie odpadów jest obowiązkiem wszystkich ich wytwórców. Gromadzenie odpadów w miejscu
powstawania stanowi pierwsze ogniwo systemu gospodarowania odpadami. Operacja ta powinna być
krótkotrwała i mieć charakter przejściowy.
6.7. System zbierania odpadów komunalnych zmieszanych
System polega na gromadzeniu odpadów w miejscu powstawania — „u źródła”. W systemie tym
zbierane są odpady, które nie zostały przekazane do selektywnej zbiórki. System taki jest także aktualnie
stosowany. W miarę wprowadzania i rozszerzania selektywnej zbiórki odpadów, asortyment zbieranych
odpadów zmieszanych będzie zawężany. Odpady zbierane są do indywidualnych ruchomych pojemników
od 120 do 770 litrów wykonanych z tworzyw sztucznych oraz 1100 litrowych metalowych. Pojemniki
podstawione są na poszczególnych posesjach przez podmiot odbierający odpady. System nie dopuszcza
stosowania stałych zbiorników ze względów sanitarnych i technicznych. Opróżniania pojemników
podstawionych „przy krawężniku” dokonuje się odpłatnie raz w miesiącu lub częściej zgodnie z umową
zawartą pomiędzy wytwórcą odpadów a podmiotem odbierającym odpady, który uzyskał zezwolenie
gminy. Cały teren gminy stanowi jeden obszar zbiórki odpadów.
6.8. System zbierania odpadów opakowaniowych
Ustawy o odpadach, o utrzymaniu czystości i porządku w gminie wymagają prowadzenia selektywnej
zbiórki odpadów. Przyjęty system polega na gromadzeniu odpadów opakowaniowych „w sąsiedztwie” do
zestawów pojemników ustawionych w najbardziej uczęszczanych miejscach poszczególnych sołectw.
Zestawy składają się z pojemników: 1 szt. o pojemności 1,5 m3 i 2 szt. po 2 m3.
Przyjmuje się, że zestawy są umieszczane w pobliżu sklepów spożywczych. Do punktów selektywnej
zbiórki, odpady donoszone są przez ich wytwórców. Odpady zbierane są bezpłatnie. Pojemniki odpadów
wyselekcjonowanych opróżniane są raz w miesiącu bądź częściej w razie ich zupełnego napełnienia.
Opróżniania dokonuje posiadający zezwolenie gminy - podmiot odbierający odpady komunalne, który
następnie przekazuje do zakładów prowadzących ich recykling. W systemie tym zbierane są odrębnie
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 27
szkło białe i kolorowe oraz tworzywa sztuczne PET. System ten aktualnie jest stosowany i należy go
kontynuować. Plan zakłada rozszerzenie ilości punktów zbiórki w gminie na wszystkie miejscowości tj.
po jednym zestawie w sołectwie z tym, że w miejscowości gminnej — Strzelce Wielkie należy zwiększyć
liczbę punktów z dwóch do trzech. System przewiduje poszerzenie asortymentu zbiórki o odpady papieru
i tektury oraz lekkich opakowań blaszanych (puszek po napojach) poprzez wprowadzenie skupu na bazie
podmiotu gospodarczego w Strzelcach Wielkich przy organizacyjnym wsparciu Urzędu Gminy Strzelce
Wielkie.
W dalszej perspektywie przy znaczących postępach we wdrażaniu segregacji odpadów należy system
zbiórki „w sąsiedztwie” zastąpić systemem zbiórki „u źródła” np. do worków na terenie każdej posesji.
6.9. System zbierania odpadów niebezpiecznych
Realizując obowiązek wynikający z ustawy o odpadach plan zakłada wprowadzenie selektywnej
zbiórki odpadów niebezpiecznych wytwarzanych w gospodarstwach domowych w tym rolniczych.
Odpady te pozostawione w strumieniu odpadów komunalnych ogółem powodują, że całość odpadów
nabiera często cech odpadów niebezpiecznych, a produkty przerobu tych odpadów mają ograniczone
możliwości wykorzystania (np. kompost). Odpady niebezpieczne należy gromadzić już u wytwórcy
odrębnie z zachowaniem zasady rozdzielenia składników różnych zwłaszcza tych, które przy połączeniu
mogły by wchodzić w niekontrolowane reakcje chemiczne.
Oleje odpadowe (grupa 13)
Aktualnie w gminie Strzelce Wielkie brak jest zorganizowanej zbiórki tych odpadów. Planowany
system polega na zbiórce olejów mineralnych przepracowanych (pochodzenia naftowego) obejmujących
oleje: silnikowe, przekładniowe, maszynowe oraz hydrauliczne. System polega na bieżącym gromadzeniu
olejów w miejscach wytwarzania odrębnie jako płynne od pozostałych odpadów, we własnych
pojemnikach, a następnie ich sprzedaż w gminnym punkcie zbiórki. System przewiduje utworzenie na
obszarze gminy Strzelce Wielkie jednego punktu zbiórki — skupu olejów. Punkt taki przy
organizacyjnym wsparciu Urzędu Gminy Strzelce Wielkie utworzyć należy na bazie podmiotu
gospodarczego w Strzelcach Wielkich, prowadzącego sprzedaż olejów i paliw (stacja paliw). Punkt ten
skupywać powinien również zużyte oleje od pozostałych wytwórców odpadów. Zbierane z obszaru
gminy oleje w tym z baz transportu, zakładów naprawczych przekazywane będą do sieci odzysku
(regeneracji) na podstawie umowy zawartej przez podmiot z zakładem przerobu olejów.
Baterie i akumulatory
Akumulatory kwasowo-ołowiowe zbierane będą:
- przez placówki handlu prowadzące ich sprzedaż, przy zakupie nowych jako obowiązek wynikający
z ustawy o opłacie depozytowo-produktowej;
- skupowane jako złom użytkowy przez podmioty posiadające zezwolenie Starostwa Powiatowego
w Pajęcznie na zbiórkę odpadów niebezpiecznych na terenie powiatu pajęczańskiego.
Zbierane tym systemem akumulatory jednostki te przekazują do zakładów prowadzących recykling
materiałowy. System ten aktualnie funkcjonuje i dalej będzie stosowany.
Baterie i akumulatory małogabarytowe zbierane będą w punktach ich zbiórki utworzonych na obszarze
gminy Strzelce Wielkie.
Punkty takie zorganizować należy:
- szkołach w: Strzelcach Wielkich, Wistce, Zamościu, Wiewcu;
- we wsiach przy jednym ze sklepów spożywczych — Wola Jankowska, Marzęcice, Skąpa, Wola
Wiewiecka, Dębowiec Mały, Górki i Pomiary.
Punkty te zużyte baterie i akumulatory przyjmować będą bezpłatnie do specjalnych zamykanych
pojemników. Odpady do tych punktów donoszone będą przez ich właścicieli w tym przez młodzież
szkolną. Pojemniki z odpadów opróżniane będą raz w kwartale.
Przeterminowane lekarstwa
Niewykorzystane bądź przeterminowane leki oraz uszkodzone termometry rtęciowe pochodzące
z gospodarstw domowych zbierane będą w punkcie zbiórki usytuowanym w budynku Gminnego Ośrodka
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 28
Zdrowia w Strzelcach Wielkich. Mieszkańcy gminy odpady te dostarczać będą bezpłatnie do specjalnego
zamkniętego pojemnika, który opróżniany będzie raz w kwartale.
Środki ochrony roślin
System dotyczy zbiórki opakowań wielokrotnego użytku oraz odpadów opakowaniowych po środkach
ochrony roślin (herbicydy, insektycydy, fungicydy) z bieżącego stosowania — pochodzących od
gospodarstw domowych w tym rolniczych. Projektowany system zbiórki wynika z obowiązków
nałożonych na sprzedawcę i nabywcę oraz producenta (importera) środków ochrony roślin. Obowiązki te
określa ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych. Na obszarze gminy
Strzelce Wielkie sprzedaż środków ochrony roślin prowadzą:
- „AGROS” Wrońscy Sp. z o.o. w Strzelcach Wielkich ,
- Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” w Strzelcach Wielkich.
Plan zakłada przyjmowanie bezpłatnie przez sprzedawców odpadów po środkach zdawanych przez
nabywców. Odpady będą zbierane w punktach sprzedaży środków do pojemników przeznaczonych
wyłącznie do tego celu.
Na sprzedawcy ciąży obowiązek przekazania zebranych odpadów po środkach do ich producentów
(importerów).
6.10. System zbierania odpadów biodegradowalnych
Projektowany system zbierania ma umożliwić realizację Dyrektywy 1999/31/WE w sprawie
składowania odpadów tj. stopniowo ograniczać ilość kierowanych na składowiska. System zakłada, że
odpady biodegradowalne będą zbierane selektywnie, odrębnie od pozostałych odpadów komunalnych
i poddawane recyklingowi organicznemu (kompostowaniu) na cele nawozowe lub rekultywacji gleb.
System zakłada:
- kompostowanie odpadów domowych i roślinnych z gospodarstw rolnych (działek) w indywidualnych
kompostowniach,
- selektywną zbiórkę odpadów „u źródła” w systemie dwu-pojemnikowym „suche-mokre".
Wprowadzenie odrębnego zbierania odpadów biodegradowalnych „u źródła” nastąpi po uruchomieniu
kompostowni powiatowej. Odpady będą zbierane na każdej posesji do oddzielnych pojemników
podstawionych przez podmiot odbierający odpady komunalne. Zbiórka odpadów będzie odpłatna.
6.11. System zbierania odpadów wielkogabarytowych
System dotyczy zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (pralki, lodówki, odkurzacze,
telewizory, radia, kuchnie, sprzęt komputerowy itp.), mebli, opon pochodzących z gospodarstw
domowych. Biorąc pod uwagę postanowienia Powiatowego Planu Gospodarki Odpadami (Harmonogram
realizacji przedsięwzięć obejmujący okres 4 lat) posiadacze odpadów powinni w miejscu wytwarzania
gromadzić odrębnie i przekazywać do punktu zbiórki w Pajęcznie. W perspektywie plan gminny zakłada
zorganizowanie na obszarze gminy Strzelce Wielkie Gminnego Punktu Zbiórki Odpadów
Wielkogabarytowych oraz ogumienia z punktu zbiórki świątecznej. Uruchomienie takiego punktu
podniesie skuteczność zbiórki odpadów, będzie ułatwieniem dla ludności gminy.
6.12. Odpady budowlane
Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej mogą
być cennym surowcem w procesie recyklingu.
Na terenie gminy Strzelce Wielkie, odpady budowlane, które nie będą wykorzystywane we własnym
zakresie np. do utwardzania dróg śródpolnych, czy dojazdów do pól (działania dopuszczone zgodnie
z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006 r., w sprawie listy rodzajów odpadów,
które posiadacz odpadów może przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym nie
będącymi przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz.U. Nr 75, poz. 527 z 4 maja
2006 roku) trafiać powinny do podstawionych kontenerów na tego typu odpady.
6.13. System odbioru i transportu odpadów
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 29
Plan nie przewiduje utworzenia w gminie zakładu odbierania i transportu odpadów. Zadania odbioru
i transportu wykonywać będą usytuowane poza gminą podmioty posiadające zezwolenie na odbiór
odpadów.
Aktualnie odbioru i transportu odpadów komunalnych na składowisko oraz selektywnie zbieranych do
zakładów przerobowych dokonują:
- REMONDIS” Sp. z o.o. Oddział w Częstochowie ,
- „EKO-REGION” Sp. z o.o. w Bełchatowie .
Podmioty te dysponują własnym składowiskiem (EKO-REGION) lub posiadają umowy z innymi
składowiskami (REMONDIS) w tym na odbiór odpadów niebezpiecznych oraz z zakładami odzysku
i unieszkodliwiania odpadów. Firmy te dysponują wystarczającym specjalistycznym taborem
samochodowym do odbioru odpadów zmieszanych i wyselekcjonowanych. System odbioru polega na
bezpośrednim opróżnianiu pojemników w wyznaczone z góry dla poszczególnych miejscowości dni
poprzez jazdę od posesji do posesji. Odpady przesypywane są bezpośrednio z pojemników do
samochodów, a pojemniki opróżnione pozostawiane są „przy krawężniku”.
Stosowany i projektowany w planie system przesypowy do pojazdów nie wymaga stosowania stacji
przeładunkowych. Odpady wyselekcjonowane (opakowaniowe, niebezpieczne, biodegradowalne)
z poszczególnych posesji, punktów gromadzenia „w sąsiedztwie” zbierane będą odrębnym
specjalistycznym dla tego rodzaju taborem samochodowym.
Odbiór i transport zebranych odpadów po środkach ochrony roślin organizuje i zabezpiecza podmiot
dokonujący sprzedaży środków ochrony roślin. Odbiór i transport zebranych (skupionych) olejów
odpadowych do zakładu odzysku (regeneracji) zapewnia podmiot prowadzący ich skup. Plan zakłada
opracowanie wymagań jakie powinien spełniać podmiot ubiegający się o udzielenie następnych zezwoleń
gminy na odbiór odpadów po wygaśnięciu dotychczasowych. Przy ustalaniu wymagań podany powinien
być szczegółowy podział obowiązków, kompetencji i odpowiedzialności stron.
6.14. Odzysk i unieszkodliwianie odpadów
Wytworzone odpady należy poddawać procesom odzysku (substancji, energii) i unieszkodliwiania
w tym składowania. Na obszarze gminy Strzelce Wielkie brak jest instalacji do odzysku
i unieszkodliwiania w tym składowania odpadów. Plan nie zakłada budowy takich instalacji. Plan zakłada
następującą hierarchię rozwiązań systemu odzysku i unieszkodliwiania odpadów:
1. Odpady organiczne ulegające biodegradacji oraz osady ściekowe przeznaczane będą do kompostowania;
- w przydomowych kompostowniach (bez osadów ściekowych) właścicieli gospodarstw rolnych
(działek),
- w kompostowni EKO-REGION Bełchatów w Dylowie A (powiatowa) po jej uruchomieniu,
2. Odpady użytkowe (papier i tektura, szkła, metale, tworzywa sztuczne) kierowane będą do przerobu (głównie
waloryzacji materiałowej) jako surowce wtórne. Odpady selektywnie zbierane do zakładów przerobu przekazywać
będzie podmiot odbierający z gminy Strzelce Wielkie na podstawie zawartych umów,
3. Odpady niebezpieczne problemowe (oleje odpadowe, baterie i akumulatory) przekazywane będą do
zakładów odzysku (recyklingu) na podstawie zawartych umów pomiędzy odbierającym odpady, a zakładami
odzysku,
4. Odpady niebezpieczne (po środkach ochrony roślin) sprzedawcy środków przekazywać będą producentom
(importerom) jako realizacja przepisów ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach
opakowaniowych,
5. Zebrane lekarstwa i termometry podmiot odbierający odpady przekazywać będzie do termicznego
unieszkodliwiania w spalarni REMONDIS Sp. z o.o. O/Dąbrowa Górnicza,
6. Odpady zmieszane (pozostałe) przekazywane będą na składowisko w DyIowie A gmina Pajęczno, gdzie
poddane zostaną dosortowaniu.
7. Harmonogram realizacji prac
7.1. Zadania z zakresu gospodarki odpadami
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 30
W poniższych tablicach zestawiono zadania Programu ochrony środowiska i gospodarki odpadami wraz
z szacunkowymi kosztami oraz wskazaniem źródeł ich finansowania. W tabeli oznaczono:
W - zadania własne (realizatorem jest Gmina — pozycja musi być zapisana w budżecie gminy, Gmina
ponosi koszty W i występuje o zewnętrzne dofinansowanie),
Ws - zadania wspierane (Gmina uczestniczy finansowo w miarę możliwości, lecz nie jest podmiotem
odpowiedzialnym za realizację wspólnie z partnerami),
K - zadania koordynowane (Gmina jest współrealizatorem, ale nie finansuje zadań).
8. Możliwości dofinansowania zewnętrznego Planu Gospodarki Odpadami
Wszystkie opisane zadania wymagać będą znacznych nakładów finansowych. Koszt realizacji jest
w chwili obecnej bardzo trudny do oszacowania, ze względu na brak szczegółowych harmonogramów
i kosztorysów realizacji. Należy przyjąć, że większość z wymienionych zadań finansowana będzie
z następujących źródeł:
- fundusze własne gmin,
- pożyczki z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
- pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
- dotacje z Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
- dotacje w ramach Ekofunduszu,
- dotacje w ramach programów pomocowych Unii Europejskiej,
- kredyty bankowe .
Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Fundusze ekologiczne są najbardziej znanym i wykorzystywanym źródłem dotacji i preferencyjnych
pożyczek dla podmiotów podejmujących inwestycje ekologiczne. Wpływają na to: ilość środków
finansowych jaką dysponują fundusze, warunki udostępniania środków finansowych pożyczkobiorcom oraz
procedury dochodzenia do uzyskania finansowego wsparcia funduszu. Bliskość funduszy i ich regionalny
charakter (fundusze wojewódzkie) ma także znaczenie dla ich wyróżnienia w gronie inwestorów
ekologicznych.
Najkorzystniejszą formułą dla działań w sferze ekologii jest powiatowy fundusz ochrony środowiska
oferujący rzeczywistą pomoc w formie dotacji.
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) jest największą w Polsce
instytucją finansującą przedsięwzięcia z dziedziny ochrony środowiska. Zakres działania Funduszu obejmuje
finansowe wspieranie przedsięwzięć proekologicznych o zasięgu ogólnokrajowym oraz ponadregionalnym.
Podstawowymi formami finansowania zadań proekologicznych przez NFOŚiGW są preferencyjne
pożyczki i dotacje, ale uzupełniają je inne formy finansowania, np. dopłaty do preferencyjnych kredytów
bankowych, uruchamianie ze swych środków linii kredytowych w bankach czy zaangażowanie kapitałowe
w spółkach prawa handlowego. NFOŚiGW administruje również środkami zagranicznymi przeznaczonymi
na ochronę środowiska w Polsce, pochodzącymi z pomocy zagranicznej.
Dotacje udzielane są przede wszystkim na:
- edukację ekologiczną,
- przedsięwzięcia pilotowe dotyczące wdrożenia postępu technicznego i nowych technologii o dużym
stopniu ryzyka lub mających eksperymentalny charakter,
- monitoring,
- ochronę przyrody,
- ochronę i hodowlę lasów na obszarach szczególnej ochrony środowiska oraz wchodzących w skład
leśnych kompleksów promocyjnych,
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 31
- ochronę przed powodzią,
- ekspertyzy, badania naukowe, programy wdrażania nowych technologii, prace projektowe i studialne,
- zapobieganie lub likwidację nadzwyczajnych zagrożeń,
- utylizację i zagospodarowanie wód zasolonych,
- profilaktykę zdrowotną dzieci z obszarów zagrożonych.
Środki, którymi dysponuje NFOŚiGW, pochodzą głównie z opłat za korzystanie ze środowiska
i administracyjnych kar pieniężnych. Przychodami Narodowego Funduszu są także wpływy z opłat
produktowych oraz wpływy z opłat i kar pieniężnych ustalanych na pod-stawie przepisów ustawy - Prawo
geologiczne i górnicze.
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi
Celem działania Funduszu jest udzielanie pomocy finansowej na realizację zadań związanych z ochroną
środowiska i gospodarką wodną.
Pomoc finansowa Funduszu przeznaczona jest dla podmiotów realizujących zadania proekologiczne ze
szczególnym uwzględnieniem jednostek samorządu terytorialnego, ich związków, fundacji i stowarzyszeń.
Fundusz może przeznaczać posiadane środki na udzielanie preferencyjnych pożyczek, dotacji oraz dopłat
do kredytów komercyjnych przyznawanych przez banki.
Środki Funduszu stanowią uzupełnienie środków własnych Wnioskodawcy. Dofinansowanie zadań
w formie pożyczki nie może przekroczyć 70%, a w przypadku dotacji 50% wysokości kosztów realizacji
zadania, określonych przez Fundusz na podstawie dokumentów dostarczonych przez Wnioskodawcę.
W przypadku zadań z zakresu:
- promocji i edukacji ekologicznej o zasięgu wojewódzkim,
- ochrony przyrody i krajobrazu oraz edukacji ekologicznej, realizowanych na terenach chronionych
w parkach krajobrazowych, rezerwatach przyrody i in. oraz obiektach proponowanych do ochrony,
- działalności wydawniczej propagującej ochronę przyrody.
Fundusz może obniżyć udział własny Wnioskodawcy do wysokości 20% wartości kosztorysowej zadania.
Fundusz przyznaje dofinansowanie w formie dotacji, w szczególności na:
- zadania z zakresu edukacji ekologicznej oraz propagowania działań proekologicznych i zasady
zrównoważonego rozwoju,
- monitoring środowiska,
- ochronę przyrody i krajobrazu oraz na zadania związane ze zwiększeniem lesistości województwa,
- ochronę przed powodzią, retencję, budowle hydrotechniczne,
- ekspertyzy, badania naukowe, upowszechniania ich wyników w zakresie ochrony środowiska i gospodarki
wodnej,
- działania polegające na zapobieganiu i likwidacji skutków poważnych awarii.
Powiatowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Powiatowe fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej (PFOŚIGW) utworzone zostały na
początku roku 1999 wraz z utworzeniem powiatowego szczebla administracji państwowej. Fundusze te nie
mają osobowości prawnej.
Dochodami PFOŚIGW są wpływy z:
- opłat za składowanie i magazynowanie odpadów i kar związanych z niezgodnym z prze¬pisami prawa ich
składowaniem lub magazynowaniem (10% tych wpływów),
- opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska a także z wpływów z administracyjnych kar pieniężnych
(także 10% tych wpływów poza opłatami i karami za usuwanie drzew i krzewów, które w całości
stanowią przychód gminnego funduszu).
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 32
Dochody PFOŚiGW przekazywane są na rachunek starostwa, w budżecie powiatu mają charakter działu
celowego.
Obecnie środki powiatowych funduszy (zgodnie z poś, art. 407) przeznacza się na wspomagania
działalności w zakresie określonym jak dla gminnych funduszy, a także na realizację przedsięwzięć
związanych z ochroną powierzchni ziemi i inne zadania ustalone przez radę powiatu, służące ochronie
środowiska i gospodarce wodnej, wynikające z zasady zrównoważonego rozwoju, w tym na plany
gospodarki odpadami.
Gminny Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Na dochód GFOŚiGW składa się:
- 50% wpływów z opłat za składowanie odpadów na terenie gminy,
- 20% wpływów z opłat i kar z terenu gminy za pozostałe rodzaje gospodarczego korzystania ze środowiska
i wprowadzanie w nim zmian oraz szczególne korzystanie z wód i urządzeń wodnych.
Dochody te mogą być wykorzystane na m.in.:
- dotowanie i kredytowanie zadań modernizacyjnych i inwestycyjnych służących ochronie środowiska,
- realizację przedsięwzięć związanych z gospodarczym wykorzystaniem odpadów,
- wspieranie działań zapobiegających powstawaniu odpadów.
Wójtowie, burmistrzowie lub prezydenci miast są zobowiązani do corocznego przedstawiania radzie
gminy (miasta) oraz zatwierdzania zestawienia przychodów i wydatków tego funduszu.
Gminne fundusze nie są prawnie wydzielone ze struktury organizacyjnej gminy, a więc podobnie jak
PFOŚiGW nie mają osobowości prawnej i nie mogą udzielać pożyczek. Celem działania GFOŚIGW jest
dofinansowywanie przedsięwzięć proekologicznych na terenie własnej gminy. Zasady przyznawania
środków ustalane są indywidualnie w gminach.
Istnieje duże prawdopodobieństwo, że fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej przestaną
funkcjonować w najbliższych latach.
Ekofundusz
Geneza Ekofunduszu sięga roku 1991, kiedy to Klub Paryski, zrzeszający państwa będące wierzycielami
Polski, podjął decyzję o redukcji polskiego długu o 50%, pod warunkiem spłaty pozostałej części do roku
2010. Zaproponował też ewentualną dalszą, 10% redukcję długu, pod warunkiem przeznaczenia go na
uzgodniony cel. Z kolei Rząd Polski zaproponował, aby te dodatkowe 10% długu można było przeznaczyć
na wsparcie przedsięwzięć w ochronie środowiska. Zgodnie ze statutem środki Ekofunduszu
(www.ekofundusz.org.pl) mogą być wykorzystane przede wszystkim w czterech sektorach uznanych za
priorytetowe.
Są nimi:
- zmniejszenie emisji gazów powodujących zmiany klimatu Ziemi (tzw. gazów cieplarnianych),
- ograniczenie transgranicznego transportu dwutlenku siarki i tlenków azotu z terytorium Polski,
- zmniejszenie zanieczyszczenia Morza Bałtyckiego,
- zachowanie bioróżnorodności polskiej przyrody.
Od roku 1998 jednym z priorytetów w działaniach Ekofunduszu stała się również gospodarka odpadami.
Fundacja wspiera najbardziej efektywne i nowatorskie przedsięwzięcia związane z utylizacją
i unieszkodliwianiem odpadów oraz z rekultywacją gleb skażonych. Ekofundusz udziela wsparcia
finansowego jedynie w formie bezzwrotnej dotacji. Z reguły wynosi ona 10–30% kosztów projektu.
W wyjątkowych przypadkach, gdy inwestorem jest instytucja budżetowa lub organ samorządowy, dotacja ta
może sięgać 50%, a w ochronie przyrody, gdy partnerem Ekofunduszu jest społeczna organizacja
pozarządowa — nawet 80%.
Banki
Coraz więcej banków wykazuje zainteresowanie inwestycjami w zakresie ochrony środowiska. Dzięki
współpracy z funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej rozszerzają one swoją ofertę kredytową
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 33
o kredyty preferencyjne przeznaczone na przedsięwzięcia proekologiczne oraz nawiązują współpracę
z podmiotami angażującymi swoje środki finansowe w ochronie środowiska (fundacje, międzynarodowe
instytucje finansowe). Kredyty preferencyjne pochodzą ze środków finansowych gromadzonych przez banki,
zaś fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej udzielają dopłat do wysokości oprocentowania. W ten
sposób ulega obniżeniu koszt kredytu dla podejmującego inwestycje proekologiczne. Banki uruchamiają też
linie kredytowe w całości ze środków funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej i innych instytucji.
Szczególną rolę na rynku kredytów na inwestycje proekologiczne odgrywa Bank Ochrony Środowiska
(www.bosbank.pl). Oferuje on najwięcej środków finansowych w formie preferencyjnych kredytów
i dysponuje zróżnicowaną ofertą dla prywatnych i samorządowych inwestorów, a także osób fizycznych.
Ważne miejsce na rynku kredytów ekologicznych zajmują także międzynarodowe instytucje finansowe, a w
szczególności Bank Światowy (www.worldbank.org) i Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju.
Fundusze inwestycyjne
Fundusze inwestycyjne stanowią nowy i potencjalnie ważny segment rynku finansowego ochrony
środowiska. Oprócz dodatkowego kapitału mogą wnieść także wiedzę menedżerską, doświadczenie
i kontakty do wspieranej finansowo spółki. Szerokie wejście ekologicznych funduszy inwestycyjnych (green
equity funds) na rynek finansowy ochrony środowiska, może okazać się przełomowe dla usprawnienia
podejmowania decyzji inwestycyjnych oraz integracji ochrony środowiska z przedsięwzięciami
o charakterze gospodarczym.
Doświadczenie z łączeniem wymagań ochrony środowiska i rozwoju produkcji może być przydatne do
niedopuszczenia do zwiększenia obciążeń środowiska w warunkach wzrostu gospodarczego. Fundusze
inwestycyjne są nastawione na wykorzystywanie możliwości jakie dają współczesne procesy technologiczne
i wiedza menedżerska. Ich zainteresowanie nowymi spółkami jest szczególnie cenne dla proekologicznego
rozwoju gospodarki.
Fundusze Unii Europejskiej
W maju 2004 roku Polska stała się członkiem Unii Europejskiej i będzie wspierana finansowo środkami
z Funduszy Strukturalnych i z Funduszu Spójności. Ze względu na dużo niższy niż w UE poziom rozwoju
ekonomicznego (PKB wynoszące dużo poniżej średniej unijnej) wszystkie województwa i regiony naszego
kraju będą kwalifikowały się do pomocy w ramach tzw. celu I polityki strukturalnej UE. Celem tym jest
wspieranie rozwoju i dostosowania strukturalnego regionów słabiej rozwiniętych.
Kraj, który chce wykorzystać środki funduszy unijnych, jest zobowiązany do przedstawienia Komisji
Europejskiej kompletu dokumentów programowych, które opisują ramy i systemy wykorzystania
instrumentów strukturalnych. W styczniu 2003 r. Rada Ministrów RP przyjęła Narodowy Plan Rozwoju
2004–2006 (NPR) będący kompleksowym dokumentem, określającym strategię społeczno-gospodarczą
Polski w pierwszych latach członkostwa w UE. Dokument ten określa wielkość pomocy przyznanej Polsce
jako krajowi członkowskiemu UE na realizację celów określonych w NPR oraz wielkość środków krajowych
na współfinansowanie.
Obecnie w Unii Europejskiej funkcjonują cztery fundusze strukturalne:
- Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (ERDF) — został on powołany w 1975 r. w celu niwelowania
różnic w rozwoju regionów o słabszej infrastrukturze gospodarczej lub obszarów wymagających
restrukturyzacji gospodarczej,
- Europejski Fundusz Społeczny (ESF) — został on utworzony w 1957 roku jako instrument wspólnotowej
polityki społecznej. Zakres jego działań obejmuje m.in.: wzmocnienie systemów edukacyjnych
i szkoleniowych, wspieranie równych szans na rynku pracy, integracje zawodową młodzieży i osób
zagrożonych wyłączeniem z rynku pracy, itp. Jest to mechanizm dosyć elastycznego finansowania tam,
gdzie powstają nowe miejsca pracy,
- Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej (EAGGF) — został utworzony w 1962 r. jako
narzędzie polityki rolnej EWG. Działania funduszu obejmują m.in.: podtrzymanie opłacalności
gospodarstw rolnych na terenach górskich i mniej dogod-nych, początkową pomoc dla młodych rolników,
poprawę efektywności produkcji i optymalizację wielkości gospodarstw rolnych, agroturystykę, rozwój
i eksploatację terenów leśnych i tzw. inżynierię finansową na terenach wiejskich.
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 34
Fundusze strukturalne będą wdrażane wyłącznie na poziomie krajowym, w oparciu o Pro-gramy
operacyjne i dokumenty, stanowiące szczegółowe do nich uzupełnienia, tzw. Uzupełnienia Programów.
Uzupełnienia Programów Operacyjnych będą stanowiły najistotniejsze dokumenty, z punktu widzenia
potencjalnych beneficjentów funduszy strukturalnych, gdyż określają m.in. szczegółowe zasady wdrażania
priorytetów, w tym rodzaje inwestycji, jakie będą mogły starać się o dofinansowanie, typy beneficjentów
oraz procedurę wyboru projektów. W ramach Narodowego Planu Rozwoju zostały opracowane szczegółowe
Programy Operacyjne oraz wskazano instytucje nimi zarządzające. W Polsce instytucją koordynującą
wykorzystanie środków pomocowych UE w zakresie ochrony środowiska będzie Ministerstwo Gospodarki,
Pracy i Polityki Społecznej, a Instytucją Płatniczą — Ministerstwo Finansów.
Kwestie ochrony środowiska w Unii Europejskiej traktuje się horyzontalnie a aspekty oddziaływania na
środowisko muszą być uwzględnione w każdej podejmowanej inicjatywie czy projektowanej inwestycji. Ze
względu na tę zasadę, przy programowaniu środków strukturalnych nie powstał oddzielny sektorowy
program ochrony środowiska.
Inicjatywy w dziedzinie ochrony środowiska będą miały możliwości otrzymania dofinansowania głównie
z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, którego głównym zadaniem jest niwelowanie
dysproporcji w poziomie rozwoju regionalnego krajów należących do UE. Drugim ważnym instrumentem
finansowym Unii jest Fundusz Spójności, z którego środków finansowane są duże projekty infrastrukturalne
w zakresie ochrony środowiska oraz transeuropejskich sieci transportowych.
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
Pomoc w ramach tego funduszu obejmuje m.in. inicjatywy w zakresie inwestycji związanych z ochroną
środowiska. Priorytety środowiskowe współfinansowane w ramach tego funduszu zapisane zostały w dwóch
programach operacyjnych:
- Sektorowego Programu Operacyjnego „Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw”,
- Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego.
Celem SPO „Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw” jest wsparcie działań (także proekologicznych)
prowadzących do wzrostu konkurencyjności polskiej gospodarki i zwiększających jej zdolność do
funkcjonowania w warunkach otwartego rynku. Wsparcie w ramach programu adresowane jest do dużych,
średnich i małych przedsiębiorstw z wyłączeniem przedsiębiorstw komunalnych. Program ten nie jest
kierowany do podmiotów publicznych.
Celem Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego jest zapewnienie wszystkim
regionom w Polsce, w powiązaniu z działaniami podejmowanymi w ramach innych programów
operacyjnych, udziału w procesach rozwojowych i modernizacyjnych gospodarki poprzez tworzenie
warunków wzrostu konkurencyjności regionów oraz przeciwdziałanie marginalizacji niektórych obszarów.
Program będzie finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego
Funduszu Społecznego oraz ze środków krajowych. Ogółem na ten program operacyjny w latach 2004–2006
przeznaczone będzie 4 385,2 mln euro, w tym z funduszy strukturalnych — 2 896,5 mln euro, krajowy
wkład publiczny — 1 127,0 mln euro, wkład prywatny 388,7 mln euro.
Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego bazuje na czterech priorytetach:
- rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmocnieniu konkurencyjności regionów,
- wzmocnienie regionalnej bazy ekonomicznej i zasobów ludzkich,
- rozwój lokalny,
- pomoc techniczna.
Działanie „Infrastruktura ochrony środowiska” ma na celu ograniczenie ilości zanieczyszczeń
przedostających się do powietrza, wód i gleb, poprawę stanu bezpieczeństwa przeciwpowodziowego,
zwiększenie wykorzystania energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych, a także poprawę zarządzania
środowiskiem.
W ramach działania „Rozwój obszarów wiejskich” wspierane będą projekty infrastrukturalne, realizowane
na obszarach wiejskich i w małych miastach (do 25 tys. mieszkańców), wynikające z Programów Rozwoju
Lokalnego, realizowanych na obszarach wiejskich w rejonach występowania przemysłów tradycyjnych,
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 35
objętych programami restrukturyzacyjnymi. Projekty te powinny być komplementarne z innymi działaniami
gminy.
Celem działania „Rewitalizacja obszarów zdegradowanych” jest zachęcenie do rozwijania nowych form
aktywności gospodarczej, generujących miejsca pracy poprzez oferowane infrastruktury do prowadzenia
działalności, dostosowanej do potrzeb nowych przedsiębiorstw, przy równoczesnej trosce o ochronę stanu
środowiska naturalnego, warunkującego zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy.
Poziom dofinansowania projektów z ERDF może wynosić maksymalnie 75% kwalifikującego się kosztu
inwestycji. Dodatkowo na projekty realizowane w gminach lub powiatach o najniższych dochodach
własnych, zapewniono możliwość dofinansowania 10% inwestycji z budżetu państwa.
Procedura aplikacyjna
Instytucją przyjmującą wnioski o dofinansowanie zadań z funduszu ERDF są Urzędy Marszałkowskie
(odpowiednie dla każdego z województw). Na podstawie rekomendacji Regionalnego Komitetu Sterującego,
Zarząd Województwa będzie podejmował decyzję o wyborze projektów z określoną kwotą dofinansowania.
Wybrane projekty zostaną następnie przekazane do Urzędu Wojewódzkiego. Po formalnej ocenie zgodności
projektów z zapisami ZPORR oraz Uzupełnienia Programu, wydanej przez Ministerstwo Gospodarki, Pracy
i Polityki Społecznej, Wojewoda podpisuje umowy finansowe z beneficjentami końcowymi. Cała procedura
przygotowania, oceny, wyboru i wdrażania projektów będzie się zatem odbywała na poziomie regionalnym,
a władze samorządowe będą odpowiedzialne za umiejętne wykorzystanie dostępnych środków.
Beneficjentami końcowymi pomocy udzielanej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego są
przede wszystkim województwa, powiaty, gminy, związki gmin i powiatów, instytucje naukowe, instytucje
rynku pracy, agencje rozwoju regionalnego i instytucje wspierania przedsiębiorczości, a za ich
pośrednictwem przedsiębiorstwa, w tym głównie małe i średnie.
Fundusz Spójności
Fundusz Spójności zaczął działać w 1993 roku jako dodatkowe narzędzie finansowe polityki strukturalnej
Unii Europejskiej. Pomoc z tego funduszu przeznaczana jest głównie na duże inwestycje (powyżej 10 mln
euro), mogące przyczynić się do rozwiązywania problemów infrastrukturalnych w skali całego kraju
z zakresu transportu i ochrony środowiska. Obejmuje on kraje, w których PKB na mieszkańca nie przekracza
90 % średniej unijnej, co oznacza, że Polska po przystąpieniu do Unii Europejskiej zostanie objęta
działaniem tego funduszu.
Fundusz Spójności — w przeciwieństwie do funduszy strukturalnych — finansuje konkretne projekty,
a nie programy operacyjne. Ponadto, różni się on od funduszy strukturalnych głównie krajowym, a nie
regionalnym zasięgiem pomocy oraz podejmowaniem decyzji finalnej o przyznaniu środków przez Komitet
Zarządzający Funduszem przy Komisji Europejskiej. Środki z Funduszu Spójności kierowane są najpierw do
państw członkowskich, a następnie przekazywane są na realizację projektów do poszczególnych regionów
potrzebujących wsparcia.
Beneficjentami Funduszu Spójności są podmioty publiczne, czyli jednostki samorządu terytorialnego,
związki gmin oraz przedsiębiorstwa publiczne (komunalne). Ze względu na wielkość budżetu, Fundusz
Spójności będzie zatem stanowić dla Polski najważniejsze źródło finansowania inwestycji w zakresie
ochrony środowiska.
Poszczególne przedsięwzięcia będą mogły uzyskać wsparcie tylko jednego funduszu europejskiego.
Przedsięwzięcia wspierane przez Fundusz Spójności powinny być efektywnie ekonomiczne, co nie jest
tożsame z opłacalnością finansową. Projekty, które mają szansę uzyskać wsparcie z tego funduszu, nie
muszą być opłacalne finansowo bez subwencji ze źródeł publicznych. Jednakże przy uwzględnieniu
subwencji wskaźniki finansowe (IRR i NPV) dla inwestora powinny przekroczyć próg opłacalności, co jest
warunkiem koniecznym, aby przedsięwzięcie mogło być zrealizowane. Należy też wykazać płynność
finansową projektu w okresie eksploatacji albo udokumentować, że inwestor będzie w stanie sfinansować
ewentualne deficyty przepływów pieniężnych. Zbyt wysoka rentowność finansowa przedsięwzięcia z punktu
widzenia inwestora może spowodować odrzucenie projektu lub zmniejszenie subwencji z Funduszu
Spójności, gdyż będzie oznaczała, że projekt może być sfinansowany ze źródeł komercyjnych. W każdym
przypadku będzie analizowana zdolność przedsięwzięcia do generowania przychodów.
Pomoc Funduszu Spójności może wynosić 80–85% kosztów kwalifikowanych danej inwestycji (projekty
przynoszące dochód mogą uzyskać niższy wskaźnik pomocy). Pozostałe co najmniej 15 % kosztów
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 36
inwestycji musi zostać pokryte przez samych wnioskodawców. Zarezerwowanie takiej kwoty w budżecie
gminy może być trudne, dlatego w tym zakresie będzie można uzyskać dodatkową pomoc w formie dotacji
i subwencjonowanych pożyczek z Narodowego i Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska.
W przypadku przedsiębiorstw komunalnych część wydatków inwestycyjnych może pochodzić z zysków lub
funduszy amortyzacyjnych. Możliwe jest również uzyskanie wsparcia z niezależnych instytucji finansowych,
tj.: Banku Ochrony Środowiska, Europejskiego Banku Inwestycyjnego czy Europejskiego Banku Odbudowy
i Rozwoju.
Zgodnie z zaleceniami Komisji Europejskiej oraz przyjętą „Strategią wykorzystania Funduszu Spójności”,
pomoc z tego Funduszu w sektorze środowiska ma być nakierowana głównie na wspomaganie wypełnienia
przez Polskę zobowiązań negocjacyjnych w obszarze „ochrona środowiska”. Priorytety środowiskowe
proponowane do wsparcia z Funduszu Spójności w ramach NPR 2004-2006 zostały ujęte w czterech
obszarach:
- poprawa jakości wód powierzchniowych oraz polepszenie jakości wody pitnej,
- racjonalizacja gospodarki odpadami,
- poprawa jakości powietrza,
- ochrona powierzchni ziemi.
Poprawa jakości wód powierzchniowych oraz polepszenie jakości wody pitnej.
Jednym z głównych celów realizacji części „środowiskowej” Funduszu Spójności będzie wsparcie dla
budowy, rozbudowy i/lub modernizacji systemów kanalizacji zbiorczej i oczyszczalni ścieków
w aglomeracjach. Władze samorządowe muszą zatem przywiązywać szczególne znaczenie do inwestycji
w największych miastach, gdzie efekt ekologiczny i ekonomiczny tych inwestycji będzie największy.
Dopuszcza się jednak, że również mniejsze aglomeracje będą objęte wsparciem w ramach projektów
grupowych, szczególnie na obszarach, gdzie jakość wody jest niezadowalająca. Najpilniejszym kierunkiem
działania, wspieranym przez Fundusz Spójności w zakresie gospodarki wodnościekowej będzie osiągnięcie
poprawy czystości wód powierzchniowych ujmowanych przez wodociągi. Poważnym problemem w Polsce,
szczególnie w ostatnich latach, jest zagrożenie powodziowe na znacznych obszarach dolin rzecznych,
dlatego dopuszczono również możliwość wsparcia ze środków Funduszu Spójności działań
przeciwpowodziowych.
Racjonalizacja gospodarki odpadami
Celem nadrzędnym polskiej polityki ekologicznej w zakresie gospodarowania odpadami jest zapobieganie
powstawaniu odpadów, rozwiązywanie problemu odpadów „u źródła”, poddawanie odpadów odzyskowi,
w tym recyklingowi, a także bezpieczne dla środowiska unieszkodliwienie odpadów, jeżeli nie udało się ich
poddać odzyskowi. Zgodnie z dyrektywami UE postulowanym kierunkiem działania jest dążenie do
zastąpienia małych, niespełniających wymogów składowisk, dużymi składowiskami o charakterze
regionalnym.
Poprawa jakości powietrza
Głównym zadaniem władz samorządowych jest ograniczenie tzw. niskiej emisji w miastach.
Dofinansowanie z Funduszu Spójności będą więc mogły uzyskać inwestycje wspierające działania ochronne
w najbardziej zanieczyszczonych aglomeracjach miejsko-przemysłowych. Chodzi tu zwłaszcza o instalacje
ochronne w miejskich przedsiębiorstwach ciepłowniczych i energetycznych, służące ograniczeniu dwutlenku
siarki, tlenków azotu oraz innych szkodliwych dla zdrowia zanieczyszczeń.
Ochrona powierzchni ziemi
Działania w ramach tego priorytetu powinny koncentrować się na rekultywacji terenów zdegradowanych.
Głównymi przyczynami zanieczyszczenia gruntów są: górnictwo oraz oddziaływanie gazów i pyłów
emitowanych przez przemysł i źródła mobilne. Najtrudniejsza sytuacja w tym zakresie występuje na
obszarach silnie rozwiniętego przemysłu i o wysokim stopniu jego koncentracji. Zanieczyszczenia metalami
ciężkimi występują w otoczeniu zakładów przemysłowych, na terenach miast i aglomeracji, w pobliżu
dużych ciągów komunikacyjnych oraz w rejonach składowisk odpadów komunalnych i przemysłowych.
W celu poprawienia tej sytuacji samorządy terytorialne i przedsiębiorstwa komunalne powinny przygotować
wnioski o dofinansowanie projektów z zakresu rekultywacji terenów zdegradowanych.
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 37
Procedura aplikacyjna
Przygotowując wniosek o dofinansowanie projektu z Funduszu Spójności najpierw trzeba skontaktować
się z właściwym terytorialnie Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, gdzie
należy wypełnić i złożyć wniosek wstępny w postaci tzw. karty potencjalnego przedsięwzięcia. Po jego
formalnej akceptacji wniosek przekazywany jest do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska, który —
na podstawie kryteriów szczegółowych — przeprowadza dalszą ocenę projektu. Lista najlepszych projektów
do finansowania z Funduszu Spójności będzie tworzona przez Ministerstwo Środowiska we współpracy
z NFOŚiGW. Przy Ministrze Środowiska powołany został Komitet Sterujący, który będzie rekomendował
najlepsze projekty do przygotowania Aplikacji do Funduszu Spójności. Ze środków Funduszu będzie można
pokryć koszty przygotowania niektórych opracowań i analiz załączanych do Aplikacji. Ostateczna decyzja
o przyznaniu pomocy finansowej na dane przedsięwzięcie podejmowana jest przez Komisję Europejską.
Opinie na temat naszych projektów będą wyrażać kolejne Dyrekcje Generalne, w tym najistotniejsze będą
oceny dwóch: Dyrekcji Generalnej ds. Środowiska oraz Dyrekcji Generalnej ds. Rozwoju Regionalnego.
Inne fundacje
- Agencja Rozwoju Komunalnego w Warszawie,
- Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej Counter-par Fund w Warszawie,
- Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej,
- Polska Agencja Rozwoju Regionalnego ,
- Program Małych Dotacji GEF,
- Projekt Umbrella.
9. Działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbiórki, transportu,
odzysku i unieszkodliwiania
Edukacja ekologiczna znalazła stosowną rangę zarówno w Konstytucji RP (art. 5 i 74), jak i sektorowych
uregulowaniach prawnych, przede wszystkim w ustawach: Prawo ochrony środowiska, o ochronie przyrody
i o systemie oświaty.
Zapisy dotyczące zasady uspołeczniania polityki ekologicznej poprzez stworzenie warunków do udziału
obywateli, grup społecznych i organizacji w procesie kształtowania modelu zrównoważonego rozwoju
znalazły się w II Polityce Ekologicznej Państwa, przyjętej przez Sejm RP w 2001 r.
Także w wyniku realizacji ustaleń Agendy 21 powstał w 2000 r. dokument stworzony przez Ministerstwo
Edukacji Narodowej (MEN) i Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa
(MOŚZNiL), pn. Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej. Zostały w nim określone cele, z których do
podstawowych należą między innymi, upowszechnianie idei ekorozwoju we wszystkich sferach życia oraz
wdrożenie edukacji ekologicznej jako edukacji interdyscyplinarnej. Na podstawie postanowień tego
dokumentu powinna być realizowana edukacja ekologiczna na obszarach jednostek samorządowych.
Potrzeba edukacji ekologicznej
Edukacja środowiskowa (edukacja ekologiczna) jest koncepcją kształcenia i wychowywania
społeczeństwa w duchu poszanowania środowiska przyrodniczego zgodnie z hasłem „myśleć globalnie,
działać lokalnie". Ważnym elementem jest łączenie wiedzy przyrodniczej z humanistyczną oraz działaniami
praktycznymi.
Obejmuje ona przedstawianie we wszystkich działaniach tematyki z zakresu ochrony i kształtowania
środowiska. Musi docierać do wszystkich grup wiekowych i społecznych. W związku z tym ważne jest
znalezienie odpowiednich środków przekazu tak, aby w najprostszy i najskuteczniejszy sposób przekazywać
informację ekologiczną.
Uwzględniając konieczne zróżnicowanie form i treści przekazu, można przyjąć podział mieszkańców na
cztery główne grupy, do których trafiać będą odpowiednio przygotowane formy edukacyjne:
- pracowników samorządowych gminy (burmistrz i pracownicy urzędów, sołectwa),
- dziennikarzy i nauczycieli,
- dzieci i młodzieży,
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 38
- dorosłych mieszkańców.
Należy równocześnie wyznaczyć cele i efekty z zakresu gospodarki odpadami, jakie ma przynieść
prowadzona akcja edukacyjno-informacyjna. Są nimi przede wszystkim:
- dające się zmierzyć ograniczenie masy odpadów wytwarzanych przez gospodarstwa domowe, a tym
samym wydłużenie okresu wykorzystania składowiska odpadów;
- zwiększenie ilości odzyskiwanych i przetwarzanych surowców wtórnych;
- likwidacje dzikich wysypisk odpadów;
- powstanie trwałych grup mieszkańców, współpracujących z samorządem lokalnym; podejmujących nowe
wyzwania w zakresie edukacji ekologicznej;
- zwiększenie przychylnego nastawienia społeczności lokalnej do zagadnień właściwej gospodarki
odpadami.
Prowadzone działania edukacyjne powinny objąć trzy zasadnicze segmenty:
- edukację ekologiczną obejmującą decydentów (pracowników samorządowych: wójta, sołtysów
i radnych), oraz osoby mające przekazywać informacje pozostałym grupom społecznym (nauczycieli,
dziennikarzy, pracowników służb komunalnych);
- edukację ekologiczną dzieci i młodzieży opartą na ścisłej współpracy z placówkami oświaty;
- edukację ekologiczną dorosłych członków społeczności lokalnych, realizowaną między innymi przez
politykę medialną oraz prowadzenie okresowych akcji ekologicznych obejmujących wszystkich
mieszkańców np. sprzątanie świata, wystawy, konkursy, festyny.
10. Cele i zadania gminnego planu gospodarki odpadami
Podstawowym sposobem postępowania z odpadami na terenie Gminy Strzelce Wielkie jest ich
unieszkodliwianie na składowisku odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych w Dylowie A (aktualnie).
Gmina w małym stopniu prowadzi praktycznie rzecz biorąc selektywną zbiórkę odpadów. Powoduje to
szybkie zapełnianie istniejącego składowiska oraz wzrost jego negatywnego oddziaływania na środowisko.
Z punktu widzenia założeń Wojewódzkiego i Powiatowego Planu Gospodarki Odpadami, które
uwzględniają instytucjonalne, ekonomiczne, społeczne i środowiskowe aspekty gospodarki odpadami,
funkcjonujący system na terenie gminy powinien ulec modyfikacji.
W tym celu konieczne jest ustalenie głównych zasad gminnej polityki odpadowej w odniesieniu do
poszczególnych jej elementów. Wymaga to wyznaczenia:
- strategicznych celów — cel, po osiągnięciu którego ma nastąpić poprawa w zakresie zagospodarowania
odpadów i zmniejszenie ich negatywnego oddziaływania na środowisko, a tym samym stanowiący
ostateczny efekt podejmowanych działań;
- zadań realizacyjnych — konkretne przedsięwzięcia prowadzące do realizacji wyznaczonych kierunków,
a tym samym celów ekologicznych.
Biorąc pod uwagę powyższe oraz wykazane w analizie główne problemy, określono cele strategiczne oraz
przedsięwzięcia dot. gospodarki odpadami dla Gminy Strzelce Wielkie.
Zapobieganie powstawaniu odpadów: opracowanie zasad funkcjonowania oraz stworzenie systemu gosp.
odpadami umożliwiającego realizację przyjętych założeń;
- prowadzenie akcji informacyjno-edukacyjnej na temat zasad i efektów funkcjonowania systemu
gospodarki odpadami w gminie oraz możliwości ograniczania ilości powstających w gospodarstwach
domowych odpadów;
- promowanie wśród podmiotów gospodarczych zastosowania technologii małoodpadowych oraz
wprowadzenie instrumentów prawno-finansowych zachęcających do podejmowania tego typu działań;
- ewidencjonowanie odpadów oraz bieżący nadzór nad przestrzeganiem zezwoleń Dotyczących
wytwarzania i unieszkodliwiania odpadów.
Selektywna zbiórka odpadów:
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 39
- organizacja systemu zbiórki odpadów zmieszanych,
- organizacja systemu selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych i surowcowych,
- organizacja systemu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych ulegających biodegradacji,
- organizacja systemu zbiórki odpadów niebezpiecznych,
- organizacja systemu zbiórki odpadów wielkogabarytowych,
- organizacja systemu zbiórki odpadów budowlanych.
Odzysk i recykling powstających odpadów ze wskazaniem na recykling materiałowy i organiczny:
właściwe zagospodarowanie selektywnie zebranych odpadów;
Unieszkodliwianie odpadów, których nie udało się poddać odzyskowi i recyklingowi: właściwe
unieszkodliwianie odpadów nie nadających się do dalszego zagospodarowania;
Unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych w instalacjach specjalistycznych: przekazywanie
zebranych na terenie gminy odpadów niebezpiecznych do specjalistycznych jednostek zajmujących się ich
unieszkodliwianiem;
Minimalizacja ilości odpadów kierowanych do unieszkodliwienia na składowiskach ze szczególnym
uwzględnieniem odpadów ulegających biodegradacji:
- prowadzenie działań skłaniających do ograniczania wytwarzania odpadów,
- organizacja selektywnej zbiórki odpadów na terenie gminy,
- wyłączenie z masy odpadowej poszczególnych frakcji odpadów zgodnie ze wskazanymi limitami
odzysku,
- zwiększenie stopnia wykorzystania odpadów.
Udział w tworzeniu celowego związku gmin w ramach rejonu gospodarki, przewiduje się włączenie
gminy Strzelce Wielkie do VIII rejonu z proponowanym Zakładem Zagospodarowywania Odpadów
Komunalnych w Dylowie.
11. Sposób monitoringu i ocena wdrażania planu
Plan gospodarki odpadami dla gminy winien być skoordynowany z powiatowym i wojewódzkim PGO
oraz z całym systemem planowania na określonym obszarze zwłaszcza z:
- programem ochrony środowiska ,
- planem zagospodarowania przestrzennego .
Szczególnie istotna jest zgodność PGO z planem zagospodarowani przestrzennego gminy, który określa
przeznaczenie i zasady zagospodarowania terenu.
Zgodnie z ustawą o odpadach projekt planu gminnego będzie zaopiniowany przez Zarząd Powiatu
Pajęczańskiego. Gminy przygotowują co dwa lata sprawozdanie z realizacji PGO i składają je Radzie Gminy
i Zarządowi Powiatu.
Jeżeli będzie wymagała tego sytuacja lokalna i uchwalony plan będzie wymagał modyfikacji — winno
być przeprowadzone stosowne postępowanie przed upływem wyznaczonych ustawowo 4 lat, w celu
aktualizacji planu.
Podstawą właściwego systemu oceny realizacji Planu Gospodarki Odpadami dla gminy jest dobry system
sprawozdawczości, oparty na wskaźnikach stanu środowiska i zmiany presji na środowisko, także na wskaźnikach
świadomości społecznej. W tabeli poniżej zaproponowano istotne wskaźniki monitorowania Planu w sektorze
gospodarki odpadami komunalnymi.
Lp.
Wskaźnik
Jednostka
A. Wskaźniki stanu gospodarki odpadami i zmiany presji
na środowisko
1. Ilość wytwarzanych odpadów komunalnych na 1 mieszkańca na rok
kg/M/rok
2. Ilość wytwarzanych odpadów niebezpiecznych na 1 mieszkańca na rok
kg/M/rok
3. Ilość zebranych odpadów komunalnych na 1 mieszkańca na rok
kg/M/rok
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 40
4. Stopień objęcia mieszkańców zorganizowaną zbiórką odpadów
%
5. Ilość zebranych selektywnie odpadów (w stosunku do ilości wytworzonych odpadów)
%
6. Ilość zebranych selektywnie odpadów ulegających biodegradacji
(w stosunku do ilości wytworzonych odpadów)
%
7. Ilość składowanych odpadów ulegających biodegradacji
%
8. Ilość zebranych odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych (w stosunku do ilość wytworzonych
odpadów niebezpiecznych)
%
9. Udział odpadów z sektora komunalnego unieszkodliwianych przez składowanie
%
10. Ilość selektywnie zebranych odpadów opakowaniowych ze strumienia odpadów komunalnych (w stosunku do ilości
wytworzonych odpadów)
11. Ilość selektywnie zebranych odpadów opakowaniowych z podziałem na poszczególne frakcje
12. Ilość wytworzonych osadów ściekowych
13. Ilość osadów ściekowych unieszkodliwionych przez składowanie
14. Ilość osadów ściekowych wykorzystanych na cele rolnicze
15. Ilość „dzikich” wysypisk odpadów
16. Powierzchnia „dzikich” wysypisk odpadów
17. Nakłady inwestycyjne na gospodarkę odpadami
%
Mg/rok
Mg. s. m.
%
Mg. s. m.
szt.
ha
zł/rok
B. Wskaźniki świadomości społecznej
1. Udział społeczeństwa w działaniach na rzecz poprawy gospodarki odpadami według oceny jakościowej
%
2. Ilość i jakość interwencji (wniosków zgłaszanych przez mieszkańców (np. „dzikie” wysypiska śmieci)
liczba/opis
3. Liczba, jakość i skuteczność kampanii edukacyjno-informacyjnej
liczba/opis
W oparciu o analizę wskaźników grupy A i grupy B będzie możliwa ocena efektywności realizacji „Planu
gospodarki odpadami” a w oparciu o tę ocenę — aktualizacja planu.
12. Monitoring społeczny
Efekty realizacji Planu gospodarki odpadami w największej mierze zależą od stopnia zaangażowania
wykonawców tj. władz gmin oraz kierownictwa podmiotów gospodarczych. Ocenę postaw realizatorów
wykonuje Wójt Gminy równolegle z coroczną realizacją planu działań. Coroczne oceny realizacji zadań są
podstawowymi formami sprawozdawczości z realizacji „Planu…”. Treść sprawozdań winna być podana do
wiadomości publicznej.
W Gminnym Planie Gospodarki Opadami gminy Strzelce Wielkie założono, że monitoring skutków jego
realizacji prowadzony będzie poprzez ocenę:
- osiągnięcia celów ekologicznych,
- stopnia realizacji przyjętych zadań,
- oceny podstaw poszczególnych realizatorów zadań.
Okres czterech lat jest zbyt krótkim okresem by zmiany w w/w zakresie były znaczące dla oceny skutków
realizacji Planu.
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 41
13. Ocena realizacji obowiązującego Planu gospodarki odpadami
Plan gospodarki odpadami realizowany na lata 2005–2008 zakładał następujące podstawowe przedsięwzięcia:
Lp.
Zadania
Termin
realizacji
Wykonanie
1. Objęcie 100% mieszkańców gminy zorganizowaną zbiórką odpadów
komunalnych (wyegzekwowanie przepisów ustawy o utrzymaniu czystości
i porządku w gminach)
2006
W roku 2009 zostało zawartych 775
umów na wywóz odpadów, co stanowi
62%
2. Zaktualizowanie „Regulaminu utrzymania czystości i porządku w Gminie Strzelce
Wielkie”
2006
Wykonano
3. Przeprowadzenie kampanii edukacyjnej (informacyjnej) wśród społeczeństwa
w zakresie postępowania z odpadami
2005–2008 Kampania edukacyjna została
przeprowadzona w szkołach
i sołectwach
4. Zwiększenie liczby punktów selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych
(tworzyw sztucznych, szkła) na cały obszar gminy
2006–2007 Na terenie gminy w każdym sołectwie
w liczbie 19 zostały ustawione po
3 pojemniki na opakowania PET, szkło
białe i kolorowe
5,. Zorganizowanie gminnego punktu zbiórki przeterminowanych lekarstw
i uszkodzonych termometrów lekarskich
2006
Pojemniki zostały ustawione
w aptekach i Ośrodkach Zdrowia.
Odbiór przez wyspecjalizowane firmy
6. Zorganizowanie gminnych punktów zbiórki baterii i akumulatorów
małogabarytowych
2006
Brak zorganizowanych punktów
7. Utworzenie w gminie Strzelce Wielkie punktu skupu przepracowanych olejów na 2006–2007 Oleje są bezpośrednio odbierane przez
bazie podmiotu gospodarczego
wyspecjalizowane firmy
8. Wyegzekwowanie od sprzedawców środków ochrony roślin w gminie Strzelce
Wielkie przestrzegania przepisów ustawy o opakowaniach i odpadach
opakowaniowych tj. zorganizowanie punktu zbiórki odpadów po sprzedanych
środkach
2006
Sprzedawcy przyjmują opakowania,
jeżeli zostaną dostarczone przez
nabywców
14. Streszczenie w języku niespecjalistycznym
Opracowania planu gospodarki odpadami w gminie wymaga ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r.
o odpadach. Gminny Plan Gospodarki Odpadami jest integralną częścią Gminnego Programu Ochrony
Środowiska. Celem planu jest określenie stanu gospodarki odpadami na terenie gminy Strzelce Wielkie,
kierunku przewidywanych zmian oraz przedstawienie propozycji działań zmierzających do przebudowy
systemu gospodarki na terenie gminy pod katem spełnienia przepisów w zakresie gospodarowania
odpadami.
W planie przedstawiono bilans rodzaju ilości i źródła powstających wszystkich rodzajów odpadów na
terenie gminy Strzelce Wielkie oraz aktualny system ich gospodarki. Przedłożono spodziewane prognozy
zmian w zakresie ilości i rodzajów wytwarzanych odpadów. Zaproponowano przebudowany system
gospodarki odpadami w szczególności komunalnymi z opakowaniowymi. W palnie sformułowano listę
zadań strategicznych w zakresie gospodarki odpadami, które powinny być zrealizowane do 2012 r. Lista
tych zadań do obejmuje:
1. Objęcie 100 % mieszkańców zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych.
2. Podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa.
3. Wdrażanie i rozwój selektywnej zbiórki odpadów komunalnych w tym odpadów opakowaniowych,
niebezpiecznych oraz biodegradowalnych.
4. Wyodrębnienie odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych i organizacja punktów ich
zbiórki.
5. Zorganizowanie docelowo gminnego punktu zbiórki i demontażu odpadów wielkogabarytowych, ogumienia
i makulatury.
6. Ograniczanie ilości odpadów biodegradowalnych kierowanych na składowisko odpadów w tym rozwój
kompostowania przydomowego
7. Dalszy rozwój selektywnej zbiórki odpadów komunalnych.
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
Strona 42
Monitoring i okresowa cena wdrażania planu opierać się będzie na konkretnych miernikach ilości
odpadów odzyskanych i unieszkodliwionych, wywiezionych oraz na miernikach zawartych w dokumentach
wyższego rzędu.
Cele krótkoterminowe w gospodarce odpadami będą weryfikowane co 2 lata, cele długoterminowe nie
rzadziej niż co 4 lata.
Pełna realizacja, bądź ze względu na ograniczone środki finansowe jego realizacja częściowa, w każdym
przypadku wpłynie pozytywnie na poprawę stanu środowiska w gminie, w tym estetyki otoczenia.
Zadania z zakresu gospodarki odpadami do roku 2014, w perspektywie na lata 2015–2018 dla Gminy
Strzelce Wielkie
Lp. Priorytet (zgodny z planem ochrony środowiska)
Zadania
W/
Ws /
K
do
2014
na lata
2015–2018
Szacunkowa Źródła finansowania Partnerzy
wielkość
nakładów
niezbędnych
do realizacji
przedsięwzięcia
1. Systemowe rozwiązania w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi i ulegającymi biodegradacji
1.1. Objęcie wszystkich gospodarstw domowych
gm. Strzelce Wielkie zorganizowanym
systemem odbioru odpadów komunalnych
Ws/K
do
końca
2013 r.
–
10.000 zł.
Środki własne
Gmina
odbiorców odpadów
1.2. Stworzenie systemu selektywnej zbiórki
odpadów przez firmy odbierające odpady
z produkcji rolniczej i przetwórstwa żywności
obejmującej przede wszystkim gospodarstwa
i małe przedsiębiorstwa
K/Ws
20%
do
końca
2014 r.
80%
do końca
2018 r.
15.000 zł
Dofinansowashy;nie Powiat
w miarę
posiadashy;nych
środków
finansowych Gminy
1.3 Działania w zakresie wdrażania selektywnej
W/Ws 20%
zbiórki odpadów komunalnych
do
w gospodarstwach indywidualnych,
końca
rozstawianie kompletów pojemników tj. plastik,
2014 r.
szkło, papier przez odbiorców odpadów
lub dostarczanie worków indywidualnym
producentom odpadów
80%
do końca
2018 r.
10.000 zł
Środki odbiorców
odpadów
1.4. Upowszechnianie informacji o możliwościach
i zasadach gospodarczego wykorzystywania
odpadów z rolnictwa i przemysłu rolnospożywczego
W/Ws
1.5. Edukacja na rzecz ograniczania ilości
wytwarzanych odpadów oraz ich segregacji „u
źródła”, pogadanki w przedszkolach i szkołach
W/K
1.6. Propagowanie indywidualnego kompostowania
odpadów organicznych powstających
w gospodarstwach rolniczych
K
do
końca
2014 r.
-
5.000 zł rocznie Budżet gminy,
w miarę
posiadanych
środków
finansowych
na
na bieżąco 5.000 zł rocznie Gmina, inni
bieżąco 2015 ¸ 2018
sponsorzy
2011 ¸
2014
Powiat
Powiat
Gmina,
powiat
na
na bieżąco 1000 zł rocznie Gmina, PFOŚiGW, Gmina,
bieżąco 2015 ¸ 2018
inni sponsorzy
powiat
2011 ¸
2014
2. Systemowe rozwiązania w zakresie gospodarki odpadami wielkogabarytowymi
Utworzenie systemu odbioru obwoźnego
W/Ws
do
działalność
odpadów wielkogabarytowych na terenie gminy
końca
bieżąca
(do końca 2010 r.)
2010 r.
10000 zł
środki własne gmin, Powiat
inwestorów,
w miarę
posiadanych
środków
3. Systemowe rozwiązania w zakresie gospodarki wrakami samochodowymi
Informacja ekologiczna odnośnie lokalizacji
punktów odbioru na terenie powiatu lub
województwa
W/K
na
na bieżąco
bieżąco do 2018 r.
do
2014 r.
500 zł rocznie Środki własne
gminy
Powiat
Brak danych
Powiat
4. Zmniejszenie obciążenia środowiska odpadami przemysłowymi
Zgłoszenie do WIOŚ przypadków
nieprzestrzegania właściwego składowania
odpadów przemysłowych
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
K
na
na bieżąco
bieżąco do 2018 r.
do
2014 r.
Gmina, WiOŚŚ
Strona 43
5. Systemowe rozwiązania w zakresie gospodarki odpadami budowlanymi
Kontrolowanie przestrzegania zbiórki odpadów
budowlanych do podstawianych kontenerów
K
na
na bieżąco
bieżąco do 2018 r.
do
2014 r.
Brak danych
środki własne
inwestorów Gminy
Powiat
6. Wprowadzenie systemowych rozwiązań w zakresie gospodarki osadami ściekowymi
6.1. Zwiększenie stopnia kontroli obrotu
komunalnymi osadami ściekowymi (w tym
poszerzenie zakresu monitoringu osadów)
K/W
na
na bieżąco
bieżąco do 2018 r.
do
2014 r.
6.2. Udział w tworzeniu powiatowego systemu
informacji o komunalnych osadach ściekowych
i ich wykorzystaniu
K/Ws
do
końca
2014 r.
-
Brak danych
Środki gminy,
Powiat,
inwestorów,
PFOŚiGW, w miarę
posiadanych
środków
500 zł/rok
PFOŚiGW, budżet
gminy
Gmina,
powiat
7. Systemowe rozwiązania w gospodarce odpadami niebezpiecznymi
7.1. Edukacja poświęcona prawidłowemu
postępowaniu z odpadami niebezpiecznymi
powstającymi w sektorze komunalnym
7.2. Kontrola w 5 aptekach pojemników
na przeterminowane lekarstwa oraz
w sołectwach, na zużyte baterie i akumulatory
K/Ws
na
na bieżąco
bieżąco do 2018 r.
do
2014 r.
700 zł/rok
Budżet gminy
w miarę
posiadanych
środków
Gmina
K
na
na bieżąco
bieżąco do 2018 r..
do
2014 r.
1000 zł/rok
Budżet gminy
Powiat
7.3. Zorganizowanie wraz z odbiorcami
W/K
+
licencjonowanymi zbiórki selektywnej odpadów
W do
kontrola
niebezpiecznych będących w odpadach
końca na bieżąco
komunalnych i biodegradowalnych przez
2014 r. do 2018 r.
rozprowadzanie worków różnokolorowych dla
poszczególnych odpadów i ich odbiór od
mieszkańców
20.000 zł/rok Budżet gminy +
odbiorcy odpadów
8. Wdrożenie programu eliminacji azbestu
8.1. Udział w wojewódzkim i powiatowym
programie likwidacji azbestu oraz
kontynuowanie wspierania mieszkańców przy
usuwaniu azbestowych pokryć dachowych
8.2. Przygotowanie i aktualizacja programu
usuwania azbestu i wyrobów zawierających
azbest
W/Ws
Ws
na
na bieżąco
bieżąco do 2018 r.
do
2014 r.
3000 zł/rok
Budżet gminy,
PFOŚiGW
Powiat
na bieżąco
do 2032 r.
15.000 zł
Budżet gminy,
PFOŚiGW
Powiat
na
na bieżąco
bieżąco do 2018 r.
do
2014 r.
10000 zł
Budżet gminy,
PFOŚiGW
WFOŚiGW,
w miarę
posiadanych
środków
Powiat,
2011
9. Likwidacja dzikich składowisk odpadów
9.1. Likwidacja powstających dzikich składowisk na
terenie gminy głównie w lasach, (jeśli zostaną
przez Gminę zlokalizowane)
W
10. Współpraca z innymi gminami
10.1 Stworzenie celowych związków gmin w[
ramach nowego rejonu gospodarki odpadami,
przy czym przewiduje się włączenie gminy
Strzelce Wielkie do VIII rejonu
z proponowanym Zakładem
Zagospospodarowania Odpadów Komunalnych
w Dylowie
Ws
–
10.2 Dostosowanie regulaminu utrzymania czystości
i porządku w gminie do gminnego planu
gospodarki odpadami
W
do
końca
2011 r.
Id: VRORA-YCNTE-BNJAY-PJTGY-EAZEM. Podpisany
warunkowo 500 zł rocznie Budżet gminy
do końca
2014 r.
–
2000 zł
Budżet gminy
Strona 44

Podobne dokumenty