ROZLICZYĆ (7) vb pf o prawdopodobnie jasne (tak w roz

Słownik polszczyzny XVI wieku - wersja elektroniczna
hasło: ROZLICZYĆ (stan na dzień: 27-09-2015)
www.spxvi.edu.pl
strona 1/1
ROZLICZYĆ (7) vb pf
o prawdopodobnie jasne (tak w roz-).
inf rozliczyć (2). ◊ praet 2 sg m rozliczyłeś, -ś rozliczył (2). ◊ 3 sg m rozliczył (2). [f rozliczyła. ◊
con 1 sg m rozliczyłbych. ◊ 3 sg m by rozliczył.] ◊ part praet act rozliczywszy (1).
Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI w. (jeden z niżej notowanych przykładów).
1. Ustalić, ile czego jest, policzyć, obrachować; dinumerare Vulg; numerare PolAnt (4) : [O mnostwie
skarbu Tureckiego, jako kazał rozliczyć Cesarz. PamJancz 117.]
rozliczyć kogo, co (4): Tyś [Panie Boże] możnoſcyą twą wſſytkę zyemyę ogránicżył/ Wſſytki kropye
morſkich wod ſameś ty rozlicżył LubPs R3, gg4; Y Zaſz ty wieſz cżás porodzenia dzikich koz [...]?
Rozlicżyłeś mieſiące pocżęćia ich/ á zwiedziałeś cżás rodzenia ich? Leop Iob 39/2; A [Najwyższy]
pomiárem rozmierzył cżáſy rozlicżył wieki BudBib 4.Esdr 4/36; [Po tych walkach rozkazał Cesarz
[...], aby rozliczył wszystek skarb i pokład jego, aby mu mogł powiedzieć, jako wiele tysiąc ludzi a
do wiele lat by mogł chować na gotowe pieniądze, [...] przez cztery niedziele to wszytko rozliczył i
wypowiedział Cesarzowi, [...] możesz chować za dziesięć lat 400,000 PamJancz 117]. Cf [Zwrot].
[Zwrot: bibl. »rozliczyć kości«: ſprzebiiáli ręce moie y nogi moie. Rozliczyłbych wſzytki koſći
moie [Numerabo omnia ossa mea] BudBib Ps 21/18.]
2. Rozdzielić na części [co na co] (1) : Tám naprzod rozlicżywſzy ná dwoy dział licżmany/ Podzielili
iák przyſzło miedzy ony pány. HistLan F3.
3. Rozważyć, ocenić [co] (2) : Ktoż ma znáć moc gniewu twego wſzechmocny Pánie Boże/ Y ktoż
przed ſtráchem ſrogośći tu gi rozlicżyć może. LubPs T6v.
Zwrot: »na umyśle rozliczyć« (1): Ku tey wſſytkyey rzecży ſlowá one Páná Kriſtuſowe mamy
przywyesć á ſobye ye dobrze ná vmyſle rozlicżyć. GliczKsiąż L5.
4. [Przedstawić, opowiedzieć [co przed kim]: A gdy [matka Leona] byłá do Krolá przywieźioná/
y łáſkáwie z wielką cżćią przywitána/ wſzyſtkę przygodę wygnánia ſwego przed nim rozlicżyłá. Co
Krol Akárońſki ſłyſząc/ boleſnie tego żałował HistOtton 102v.]
Synonimy: 1. rozrachować; 3. rozebrać, rozeznać, rozmiarkować, rozmyślić.
Formacje współrdzenne cf LICZYĆ.
Cf ROZLICZENIE, ROZLICZON
SBu, KW