docElektrownia Czeczott_Wola_Uzupelnienie_4_
download 
Reklamacja Transkrypt
Elektrownia Czeczott_Wola_Uzupelnienie_4_
Przeznaczenie Odpowiedź na pismo Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach z dnia 29.07.2013r. (znak pisma WOOŚ. 4242.198.2012.KC.5) Rodzaj dokumentu Raport Data 20 sierpnia 2013 Aneks nr 4 do Raportu o oddziaływaniu na środowisko inwestycji: Budowa Elektrowni CZECZOTT w Woli (blok energetyczny o mocy ok. 900÷ ÷1000 MWe Inwestor: Kompania Węglowa S.A., 40-039 Katowice, ul. Powstańców 30 Adres inwestycji: miejscowość Wola, gmina Miedźna, Powiat Pszczyński AUTORZY: mgr inż. Ewa Mozer mgr inż. Przemysław Iwanyszczuk dr Ewa Juchnowska mgr inż. Maciej Stryjakiewicz mgr inż. Agnieszka Wieczorek dr inż. Zbigniew Lewicki – sprawdzający Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 Wersja Data 1 2013/08/12 Sprawdził Zatwierdził dr inż. Zbigniew Lewicki dr inż. Zbigniew Lewicki Opis Załączniki Rysunki - Symbol Nr dokumentu 1207/rs/3 1 Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 1. 2 WSTĘP. PRZEDMIOT OPRACOWANIA Niniejsze opracowanie stanowi uzupełnienie Raportu o oddziaływaniu na środowisko projektowanej inwestycji pod nazwą: Budowa Elektrowni CZECZOTT w Woli (blok energetyczny o mocy ok. 900÷ ÷1000 MWe) Adres inwestycji: miejscowość Wola w gminie Miedźna, powiat pszczyński (teren i rejon wyłączonej z eksploatacji kopalni Czeczott) Przedmiotem niniejszego opracowania są wyjaśnienia i uzupełnienia treści raportu w odpowiedzi na pismo Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach z dnia 29.07.2013r. (znak pisma WOOŚ. 4242.198.2012.KC.5) Poniżej podano uzupełnienia Raportu, zgodnie z numeracją pytań zawartych w piśmie. 1. W załącznikach graficznych dołączonych do uzupełnienia przedstawiono: 1) szatę roślinną: wykaz i lokalizacja siedlisk przyrodniczych oraz chronionych gatunków roślin i grzybów, których stanowiska zlokalizowane są w zasięgu oddziaływania przedsięwzięcia, ze wskazaniem stanowisk, które potencjalnie zostaną zniszczone, 2) lokalizację planowanej wycinki drzew i krzewów, a także zarośli wiklinowych (w tym również poza obszarem Natura 2000, lecz mogących mieć wpływ na jego funkcjonowanie), 3) gatunki zwierząt chronionych, z podaniem lokalizacji ich stanowisk bytowania i rozrodu oraz stanowisk, które w wyniku realizacji inwestycji mogą ulec fizycznemu zniszczeniu, 4) lokalizację szlaków migracji fauny (w tym, między innymi: płazów, gadów, ptaków i ssaków - z uwzględnieniem kopytnych), w ciągu całego roku, w tym przebieg tych tras, ich kierunki i sezonowość występowania, a także związki pomiędzy migracjami zwierząt, a siedliskami występującymi w ich zasięgu, odnoszące się do możliwości odpoczynku i żerowania w tych miejscach; Ponadto należy wyjaśnić w oparciu o jakie dane przyjęto, że: • migracja płazów odbywa się tylko wzdłuż rzeki Młynówki i rzeki Pszczynki • rzeka Młynówka i rzeka Pszczynka stanowią regionalne korytarze herpetologiczne Cieki wodne, doliny rzeczne są miejscami ukierunkowującymi przebieg migracji zwierząt i stanowią korytarze ekologiczne o kluczowym znaczeniu. Dolina Pszczynki, w której płynie Młynówka łączy obszary leśne z terenem stawów hodowlanych stanowiących istotne miejsce rozrodu płazów. W pobliżu znajdują się ekosystemy łąkowe będące miejscem żerowania i kryjówek płazów. Jest to, więc obszar atrakcyjny dla płazów spełniający cechy korytarza herpetologicznego. Ponadto Pszczynka wymieniona jest jako korytarz herpetologiczny o randze regionalnej w Prognozie oddziaływania na środowisko projektu „Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego – Śląskie 2020, Katowice, Kwiecień 2009. 3 Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 Tereny obejmujące doliny rzek Pszczynki i Młynówki oznaczono jako tereny pełniące rolę korytarzy ekologicznych również w Studium uwarunkowań kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Miedźna. Stąd, przyjęto, że migracje płazów będą się koncentrowały wzdłuż cieków Młynówka i Pszczynka. Dla różnych gatunków zakres i kierunki dyspersji będzie jednak inny. Tereny podmokłe, zalesione rozciągające się w pobliżu koryta Młynówki i Pszczynki stanowią dogodne miejsca przemieszczania dla żab zielonych. Natomiast w kierunku upraw polowych, zajmujących znaczącą część terenu planowanego pod posadowienie obiektów elektrowni, kierować się mogą ropuchy, dla których są to dogodne siedliska żerowania oraz miejsca kryjówek 5) tworów hydrogeomorfologicznych (starorzeczy, oczek wodnych, mokradeł, wysp, łach, osypisk, przegłębień, itp.) występujących w dolinie rzeki Wisły. 6) wskazanie rodzaju powiązań wyżej wymienionych elementów przyrody ożywionej i nieożywionej i ich wzajemne oddziaływanie na siebie. 2. Oddziaływania skumulowane oraz analiza oddziaływani ze strony planowanej linii wysokiego napięcia na ponadregionalny korytarz migracji ptaków „Dolina Górnej Wisły”. Oddziaływania skumulowane Jedyne oddziaływania skumulowane związane z planowaną inwestycją będą obejmowały pobór wód z rzeki Wisły, jako rezerwowego źródła wody dla planowanego Bloku. W ramach analizy możliwości poboru wód z Wisły uwzględniono wszystkich pobierających jej wody. Uwzględniono, więc oddziaływania skumulowane planowanego poboru wód z Wisły oraz istniejących poborów. Zakres oddziaływań skumulowanych związanych z alternatywnym poborem wód z Wisły przedstawiono w uzupełnieniu z dnia 13.06.2013r. Analiza oddziaływania ze strony planowanej linii wysokiego ponadregionalny korytarz migracji ptaków „Dolina Górnej Wisły”. napięcia na W przekazanych w dniu 13.06.2013r. wyjaśnieniach nie przedstawiono analizy oddziaływań związanych z budową linii wysokiego napięcia, gdyż taka analiza została zawarta w tekście raportu o odziaływaniu na środowisko planowanej inwestycji. Poniżej przedstawiamy tekst dotyczący oddziaływań związanych z budową linii wysokiego napięcia 400kV. Rejon planowanej lokalizacji bloku elektrowni znajduje się w rejonie korytarza ekologicznego rzeki Pszczynki o znaczeniu międzynarodowym (korytarz spójności), a także korytarza ornitologicznego o znaczeniu ponadregionalnym – Dolina Górnej Wisły 26m, w granicach którego zlokalizowane są OSO Stawy w Brzeszczach PLB120009, OSO Dolina Górnej Wisły PLB240001, SOO Zbiornik Goczałkowicki SOO Ujście Wisły i Bajerki PLH240039. Doliny rzeczne stanowią swoiste naturalne liniowe struktury przyrodnicze. W naturalny sposób pełnią rolę łącznika między wieloma różnymi typami środowisk o ile nie zostaną zabudowane lub przekształcone. Planowana inwestycja nie będzie ingerować w koryto rzeki Pszczynki. Będzie zlokalizowana na prawym jej brzegu w odległości ok. 100 m od jej koryta. Inwestycja nie będzie wiązać się ze zniszczeniem siedlisk ważnych dla ptaków stanowiących przedmioty ochrony OSO Stawy Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 4 w Brzeszczach (miejsca lęgowisk, żerowania). Nie będzie również oddziaływać pośrednio poprzez emisje na OSO Stawy w Brzeszczach stanowiący fragment miejsca przestankowego ptaków o znaczeniu ponadregionalnym. Natomiast zagrożenia dla korytarzy ekologicznych (rzeki Pszczynki i Doliny Wisły) powodowane będą istnieniem nowej linii wysokiego napięcia. Pszczynkę przecinać będzie linia napowietrzna wysokiego napięcia 400kV. Długość tej linii od terenu bloku do stacji energetycznej wynosić będzie ok. 900m. Podkreślić należy, że aktualnie przez teren OSO Stawy w Brzeszczach PLB przebiega linia wysokiego napięcia 220 kV, a w obszarze ostoi posadowione są słupy wysokiego napięcia. W ramach inwestycji planowane jest jedynie dobudowanie linii poza terenem ostoi. Dolina Wisły stanowi ważny korytarz ornitologiczny. Gniazduje w dolinie Wisły 67 gatunków ptaków zagrożonych w skali kraju, których krajowe populacje są wielkości 1000– 10 000 par. Ponadto dolina Wisły to teren gniazdowania 11 gatunków ptaków skrajnie zagrożonych wyginięciem w skali Polski - czapli purpurowej, ślepowrona, rożeńca, ostrygojada, kulona, sieweczki morskiej, mewy czarnogłowej, mewy małej, rybitwy popielatej, rybitwy czubatej, rybitwy białowąsej. Z tych, na terenie Stawów w Brzeszczach lęgowymi gatunkami są ślepowron oraz czapla purpurowa. Wyjątkowe znaczenie ma ponadto dolina Wisły dla mewy pospolitej, rybitwy białoczelnej i ślepowrona, których ponad połowa krajowej populacji gnieździ się nad Wisłą. Wisła jest w skali kraju głównym lub jednym z dwóch głównych śródlądowych zimowisk mew – srebrzystej, siodłatej, pospolitej, śmieszki i żółtonogiej. Większość ptaków migruje przez teren Polski wzdłuż osi SWW–NEE. Nieliczne są natomiast gatunki, których kierunek przelotu pokrywa się z południkowym przebiegiem doliny Wisły (Korytarz ekologiczny doliny Wisły. Stan - Funkcjonowanie – Zagrożenia red. GackaGrzesikiewicz, IUCN, 1995). Rozpatrując migracje ptaków można, więc mówić o trzech sposobach wykorzystywania Doliny Wisły: • jako szlaku przelotu dla gatunków lecących na S i SE (szlak bałkański). Tym szlakiem przemieszczają się następujące gatunki: rybitwa wielkodzioba, rybitwa czarna, mewa mała (wiosną), mewa żółtonoga, brodziec piskliwy, kwokacz, biegus zmienny i prawdopodobnie rybołów. • jako miejsce odpoczynku i żerowania dla ptaków migrujących szerokim frontem wzdłuż osi SWW–NEE, • jako miejsce odpoczynku i żerowania dla ptaków migrujących szlakiem wschodnioatlantyckim na zachód, co dotyczy jedynie ujścia Wisły. Stawy w Brzeszczach stanowią miejsce przestankowe dla migrujących ptaków o znaczeniu ponadregionalnym. W sąsiedztwie planowanej lokalizacji elektrowni mamy, więc do czynienia z wykorzystaniem doliny Wisły jako miejsca odpoczynku i żerowania ptaków migrujących szerokim frontem wzdłuż osi SWW–NEE. Linie elektroenergetyczne mogą stanowić poważne zagrożenie właściwie dla wszystkich gatunków ptaków lotnych. Zdarza się, że ptaki w czasie lotu zderzają się ze słabo widocznymi kablami. Jednak największe niebezpieczeństwo grozi ptakom wędrującym nocą, w stadach. Narażone są w szczególności ptaki duże, ciężkie, mające ograniczone możliwości manewrowania, jak mający w sąsiedztwie planowanej inwestycji siedliska żerowania oraz miejsca lęgowe bocian biały. Słupy energetyczne to ponadto atrakcyjne dla ptaków miejsca Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 5 wykorzystywane, jako czatownie łowieckie, miejsca odpoczynku i noclegu, a czasem nawet do zakładania gniazd. Duże straty w populacjach ptaków odnotowuje się w przypadku, gdy linie o cienkich, nisko podwieszonych kablach usytuowane są na obszarach podwyższonego ryzyka w rejonie siedlisk ptaków wodnobłotnych. Stawy w Brzeszczach znajdujące się w sąsiedztwie planowanej linii 400 kV stanowią obszar zwiększonego ryzyka dla ptaków, są bowiem siedliskami żerowania i lęgowymi dla chruścieli, sieweczkowatych oraz kaczkowatych. Mniejszym zagrożeniem są linie wysokiego napięcia dla ptaków lęgowych, głównie osiadłych, które przystosowują się do przeszkód, jakie napotykają w swoich siedliskach. Podkreślić należy, że linie wysokiego napięcia (zazwyczaj wyposażone w długie podczepiane izolatory) są znacznie bezpieczniejsze dla ptaków niż linie średniego, czy niskiego napięcia. Ryzyko porażenia ptaków prądem elektrycznym, jest niewielkie pod warunkiem zachowania co najmniej 60 cm odstępu pomiędzy miejscem, w którym prawdopodobnie usiądzie ptak (poprzecznik) a elementami pod napięciem (kable). W celu zmniejszenia ryzyka dla ptaków kable muszą znajdować się w odległości co najmniej 140 cm od siebie. Zdecydowanie częściej w przypadku słupów wysokiego napięcia dochodzi do kolizji ptaków z kablami. Przy czym stopień zagrożeń w dużej mierze uwarunkowany jest konstrukcją słupów. Bardziej niebezpieczne są linie energetyczne wielopoziomowe oraz te, których przewody neutralne znajdują się wysoko nad przewodami fazowymi. Bezpieczniejsze są takie, których przewód neutralny znajduje się jedynie nieco powyżej kabli fazowych, najbezpieczniejsze - konstrukcje pozbawione przewodu neutralnego. Zgodnie z danymi inwentaryzacyjnymi RDOŚ z 2008r. aktualizowanymi w roku 2011 Stawy w Brzeszczach są ważnym miejscem przystankowym dla następujących gatunków ptaków migrujących: • A004 perkozek Tachybaptus ruficollis, • A005 perkoz dwuczuby Podiceps cristatus, • A006 perkoz rdzawoszyi Podiceps grisegena, • A008 zausznik Podiceps nigricollis, • A036 łabędź niemy Cygnus olor, • A043 gęś gęgawa Anser anser , • A051 krakwa Anas strepera , • A055 cyranka Anas querquedula , • A056 płaskonos Anas clypeata, • A061 czernica Aythya fuligula , • A118 wodnik Rallus aquaticus, • A123 kokoszka zwyczajna Gallinula chloropus, • A136 sieweczka rzeczna Charadrius dubius, • A156 rycyk Limosa limosa, • A162 krwawodziób Tringa tetanus, • A179 mewa śmieszka Larus ridibundus. Ponadto na terenie Stawów w Brzeszczach, w sąsiedztwie planowanej lokalizacji inwestycji, stanowiska lęgowe mają następujące gatunki ptaków: • • bocian biały Ciconia ciconia, kaczka czernica Aythya fuligula Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 • • 6 kaczka krzyżówka Anas platyrhynchos trzciniak Acrocephalus arundinaceus W ramach wizji terenowej nie stwierdzono przelotów ptaków w rejonie terenu inwestycji, poza przelatującymi bocianami (2 osobniki). Natomiast obserwowano liczne mewy śmieszki żerujące w wodach Wisły. Ponadto biorąc pod uwagę, że w rejonie planowanej lokalizacji elektrowni oraz przez teren OSO Stawy w Brzeszczach już przebiega linia wysokiego napięcia, a nie odnotowywano przy tym zwiększonej śmiertelności ptaków w rejonie istniejących linii można wnioskować, że teren w rejonie planowanej lokalizacji elektrowni nie jest obszarem intensywnych przelotów ptaków. Przeloty te koncertują się raczej bliżej koryta Wisły stanowiącej wyraźny szlak nawigacyjny. Uwzględniając przy tym niewielką długość linii (900m), która przebiega nie przecinając doliny Wisły należy uznać, że linia wysokiego napięcia 400 kV możliwa jest do realizacji w planowanym przebiegu. Z uwagi jednak na sąsiedztwo terenów wodnobłotnych, obecność w rejonie planowanej lokalizacji linii siedlisk i miejsc żerowania bociana białego a także siedlisk kaczek konieczne jest zastosowanie rozwiązań budowy słupów minimalizujących występowanie zagrożeń dla ptaków. W związku z tym planowane słupy linii wysokiego napięcia będą miały następujące konstrukcje: • będą jednopoziomowe • wyposażone będą w oznakowanie dzienne (dobrze widoczne czarno – białe oznakowanie) i nocne (światła ostrzegawcze) • wyposażone będą w długie podczepiane izolatory • przewód neutralny przebiegać będzie się jedynie nieco powyżej kabli fazowych, lub zastosowane konstrukcje pozbawione przewodu neutralnego zostaną (bezpieczniejsze). Zagrożenia dla ptaków wynikające z emisji hałasu przez linie energetyczne będą niewielkie Poziom hałasu emitowany przez linie znacznie wzrasta w czasie złej pogody (mżawka, deszcz, śnieg, sadź), kiedy intensywność ulotu z przewodów roboczych istotnie się zwiększa. Wysoki poziom hałasu rejestruje się także w obszarach, gdzie występują wyjątkowo niekorzystne warunki zabrudzeniowe (teren planowanej linii wysokiego napięcia do takich nie należy) . Wzrost poziomu hałasu jest wtedy spowodowany wzmożonymi wyładowaniami na osprzęcie izolacyjnym (izolatorach). Hałas emitowany przez linie energetyczne zamyka się jednak w przedziale 30-45 dB a więc poniżej poziomu działającego odstraszająco na ptaki. Planowana budowa linii 400 kV o długości ok. 1 km posiadającej parametry konstrukcyjne eliminujące zagrożenia dla ptaków, zlokalizowana w rejonie, gdzie ptaki są przyzwyczajone do istnienia linii (linia 220 kV w części planowana do likwidacji) nie ograniczy funkcjonalności korytarza ornitologicznego doliny Wisły oraz korytarza spójności rzeki Pszczynki. Ad. 2 Uzupełnienie analizy wariantowej Przy wyborze rozpatrywanej w Raporcie lokalizacji i technologii Inwestor analizował inne rozwiązania. Poniżej analiza oddziaływania rozpatrywanych wariantów planowanego przedsięwzięcia na środowiska przyrodnicze: Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 7 Wariant - lokalizacji W skali lokalnej jako alternatywną lokalizację planowanej elektrowni rozpatrywano teren przemysłowy wyłączonej z eksploatacji kopalni Czeczott. Posadowienie obiektów planowanej elektrowni w granicach byłej kopalni Czeczott wiązałoby się z brakiem zagrożeń dla środowiska przyrodniczego zinwentaryzowanych dla wariantu wybranego obejmujących: • Ograniczenie drożności korytarza ekologicznego rzeki Pszczynki na skutek realizacji w bliskim sąsiedztwie obiektów planowanej elektrowni (płoszenie zwierząt) Była kopalnia zlokalizowana jest poza korytarzem ekologicznym rzeki Pszczynki, jest to teren przemysłowy, stąd brak oddziaływania na korytarz ekologiczny. • Uszczuplenie terenów podmokłych w rejonie cieku Młynówka mogących stanowić potencjalne miejsce bytowania płazów. Na terenie kopani nie występują tereny podmokłe stąd w wariancie lokalizacji elektrowni na terenie byłej kopalni nie zmniejszyłaby się wielkość terenów podmokłych. • Zniszczenie istniejących siedlisk na terenie planowanej inwestycji i obniżenie bioróżnorodności terenu. Na terenie byłej elektrowni brak jest naturalnych siedlisk stąd nie wystąpiłoby takie oddziaływanie • Zmianę sposobu użytkowania terenu w rejonie korytarza z ekstensywnie użytkowanego rolniczo na przemysłowy mogące powodować obniżenie wykorzystania korytarza przez zwierzęta. Przy lokalizacji obiektów elektrowni na terenie byłej kopalni nie nastąpiłaby zmiana użytkowania terenów przyległych do korytarza rzeki Pszczynki, stąd inwestycja na etapie eksploatacji w mniejszym stopniu lub w ogóle nie powodowałaby płoszenia zwierząt i nie wpływałaby na intensywność korzystania z korytarza rzeki Pszczynki. Natomiast podobnie, jak dla wybranego wariantu realizacji przedsięwzięcia, lokalizacja obiektów elektrowni na terenie byłej kopalni powodowałoby następujące zagrożenia dla środowiska naturalnego: • Zanieczyszczenie powierzchni ziemi oraz wód - wymagające minimalizacji oddziaływania poprzez a) na etapie realizacji przedsięwzięcia: wykonanie szczelnej nawierzchni oraz kanalizacji zapewniającej całkowity odbiór wód opadowych i roztopowych z terenów potencjalnie zanieczyszczonych w obrębie planowanej elektrowni, zastosowanie urządzeń oczyszczających zbierane wody opadowe i roztopowe, magazynowanie odpadów oraz substancji niebezpiecznych (np. olej opałowy, woda amoniakalna) na utwardzonej powierzchni w szczelnych zbiornikach, pojemnikach. b) na etapie realizacji przedsięwzięcia: zadbanie o dobry stan urządzeń oraz brak wycieków smarów lub oleju, napełnianie zbiorników paliwem w odległości zapewniającej brak zagrożenia zanieczyszczeniu cieku wodnego albo odkrytej powierzchni wody, stosowanie płynów hydraulicznych w urządzeniach używanych na etapie realizacji inwestycji w cieku, które będą jak najmniej toksyczne dla organizmów wodnych lub łatwo ulegających Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 8 biodegradacji, przygotowanie instrukcji działania na wypadek uwolnienia jakiejś zanieczyszczającej substancji do wody lub na brzeg oraz powodowałoby podobne do wybranego wariantu realizacji przedsięwzięcia następujące oddziaływania długotrwałe: • emisję zanieczyszczeń do powietrza mogącą wpływać na roślinność w otoczeniu inwestycji – zakres oddziaływania eksploatacji elektrowni na powietrze zgodnie z danymi zawartymi w raporcie nie będzie przekraczał dopuszczalnych norm i nie będzie powodować istotnych przekształceń na terenie OSO Stawy w Brzeszczach . • emisję hałasu powodującą płoszenie zwierząt w rejonie planowanego posadowienia obiektów elektrowni – Zgodnie z danymi przedstawionymi w raporcie w przypadku wybranego wariantu przedsięwzięcia tereny najbliższego obiektu chronionego OSO Stawy w Brzeszczach znajdują się poza obszarem objętym izolinią 50 dB zarówno dla pory dnia, jak i nocy. Dla pory nocy przedmiotowy obszar jest w zasięgu izolinii 4540 dB. Jest to zakres nieznaczący dla populacji ptaków na terenie Stawów w Brzeszczach. Należy, więc przyjąć, że odsunięcie terenu posadowienia obiektów planowanej elektrowni od terenów objętych ochroną w postaci sieci Natura 2000 powodowałoby mniejsze i podobnie, jak określone dla wybranej do realizacji lokalizacji przedsięwzięcia, nieznaczące dla ptaków oddziaływanie hałasu. Podsumowując należy stwierdzić, że realizacja przedsięwzięcia na terenie byłej kopalni Czeczott na pewno wiązałaby się z mierniejszym zagrożeniem dla środowiska przyrodniczego. Nie wymagane byłyby działania minimalizujące, które są niezbędne do ograniczenia oddziaływania na środowisko przyrodnicze przy realizacji wybranego wariantu. Jednakże wariant realizacji przedsięwzięcia na terenie byłej kopani Czeczott nie jest możliwy do przeprowadzenia z uwagi na ponadnormatywne emisje hałasu na terenach chronionych akustycznie. Zgodnie z analizą akustyczną zlokalizowanie chłodni na terenie byłej kopalni nie pozwala na dotrzymanie standardów jakości hałasu na terenach zabudowy mieszkaniowej dla pory nocy. Dlatego też, jako teren inwestycyjny wybrano obszar na północ od placu składowego węgla, co pozwoliło na odsunięcie się zarówno od zabudowań Woli jak i Kolonii Stawowej. Warianty innych dostępnych technologii bloków energetycznych węglowych Rozpatrywane w raporcie o odziaływaniu na środowisko warianty realizacji przedsięwzięcia obejmujące inne technologie bloków energetycznych węglowych nie maja zasadniczego znaczenia z uwagi na zagrożenia dla środowiska przyrodniczego przy niezmienionej w stosunku do wariantu wybranego lokalizacji elektrowni. Należy przyjąć, że wystąpią zagrożenia i oddziaływania takie same, jak przy lokalizacji inwestycji w wariancie przyjętym do realizacji. Warianty układu chłodzenia Rozpatrywane w raporcie o odziaływaniu na środowisko warianty obiegu chłodzenia obejmują: • Chłodnię kominową mokra z ciągiem naturalnym, • Chłodnię kominową mokrą z ciągiem naturalnym wspomaganym wentylatorami, • Chłodnię hybrydową kominową. Podobnie, jak w przypadku innych wariantów dostępnych technologii bloków energetycznych węglowych, warianty realizacji przedsięwzięcia związane z układami Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 9 chłodzenia przy niezmienionej lokalizacji w stosunku do wariantu wybranego pozostają bez istotnych zmian w oddziaływaniu na środowisko przyrodnicze. Nieco większy byłby hałas emitowany z terenu przedsięwzięcia z uwagi na obeność dodatkowego źródła w postaci wentylatorów. Przepływ wody chłodzącej jest identyczny we wszystkich wariantach układu. Należy przyjąć, że możliwe oddziaływania na środowisko przyrodnicze rozpatrywanych wariatów obiegów chłodzenia, przy lokalizacji inwestycji w takim samym miejscu, jak w wariancie przyjętym do realizacji pozostaną niezmienione. Warianty źródeł wody dla Bloku W studium wykonalności przedsięwzięcia przeanalizowano wody dla planowanej elektrowni: następujące warianty źródła Wody powierzchniowe: rzeka Wisła, rzeka Gostynia, rzeka Pszczynka Administratorem wód powierzchniowych w rejonie rozpatrywanej lokalizacji planowanej elektrowni jest RZGW Gliwice. Na potrzeby projektu zostało wysłane zapytanie do RZGW Gliwice dotyczące możliwości poboru wody z rzeki Wisły oraz Pszczynki oraz zrzutu ścieków do Wisły, Pszczynki i Gostyni. W odpowiedzi RZGW wskazało konieczność opracowania operatu hydrologicznego w celu określenia możliwości poboru wody i zrzutu ścieków z/do w/w rzek. W poniższej analizie uwzględniono wnioski wynikające z opracowanego na potrzeby elektrowni operatu hydrologicznego, który został dołączony do uzupełnienia z z dnia 13.06.2013r. a) Rzeka Wisła Wstępnie przyjęto miejsce poboru wody na 11km Wisły. Zgodnie z operatem hydrologicznym przepływ nienaruszalny dla rozpatrywanego miejsca ujęcia wynosi 2,443,91 m3/s. Istnieje możliwość poboru z tego przekroju wody dla potrzeb elektrowni w planowanej ilości bez naruszania potrzeb innych użytkowników. W realizowanym wariancie przedsięwzięcia przyjęto, że Wisła będzie rezerwowym źródłem wody Oddziaływania na środowisko przyrodnicze i zagrożenia związane z realizacją rezerwowego ujęcia wody przedstawiano w uzupełnieniu z dnia 13.06.2013r. Rzeka Gostynia Dla SNQ (przepływ średni z niskich) udział poboru wody jest bardzo wysoki i stanowi około 40% przepływu w Gostyni. Dla NNQ (przepływ najniższy z najniższych) pobór wody stanowi cały strumień wody w rzece. Ze względu na bardzo wysokie udziały poboru wody w stosunku do przepływów w rzece, przyjęto, że nie będzie możliwości wykorzystania Gostyni jako źródła wody dla Bloku. Rzeka Pszczynka W 2009 r. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Oddział w Krakowie wykonał „Bilans wodny i wodno-gospodarczy Województwa Śląskiego dla potrzeb opracowania aktualizacji programu małej retencji”, który zawierał „Bilans wodno-gospodarczy dla wyselekcjonowanych zlewni bilansowych z rzek: Soły, Małej Wisły, Pilicy, Górnej Odry, Małej Panwi, Warty w częściach położonych na terenie Województwa Śląskiego”, który ocenił zasoby dyspozycyjne w zlewni Małej Wisły. Z opracowania wynika, że zasoby Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 10 dyspozycyjne w przekroju projektowanego poboru wody z Pszczynki dla potrzeb nowego Bloku mają wartość ujemną, nie wystarczają na pokrycie zapotrzebowania użytkowników posiadających już pozwolenia wodno-prawne – w związku z powyższym, w świetle obowiązujących przepisów nie ma możliwości poboru wody z rzeki Pszczynki w tym rejonie. Zastosowanie jako podstawowego źródła wody z Pszczynki lub Gostyni wiązałoby się z ingerencją w przepływy nienaruszalne tych rzek a tym samym ograniczenia popełnionych przez nie funkcji ekologicznych; korytarzy ekologicznych i zachowania w nich odpowiednich warunków dla życia zwierząt i roślin. Byłoby to rozwiązanie zdecydowanie niekorzystne na środowiska przyrodniczego. Niemożliwe jest zastosowanie działań minimalizujących. Pobieranie znaczących ilości wód (2100 m3/h) mogłoby powodować wystąpienie zaniku przypływów w tych rzekach, zwłaszcza w okresach niżówek. Wystąpiły ponadnormatywne oddziaływania skumulowane poboru wód dla potrzeb planowanej elektrowni z istniejącymi poborami wód z tych rzek. b) Wody kopalniane z KWK Piast i KWK Ziemowit. Obecnie z KWK Piast i KWK Ziemowit zasolone wody kopalniane są odprowadzane do rzeki Gostyni. W celu ochrony wód powierzchniowych przed nadmiernym zasoleniem Kompania Węglowa S.A. realizuje program zminimalizowania ich oddziaływania przez zastosowanie metody hydrotechnicznej polegającej na retencjonowaniu tych wód w zbiorniku Wola (nieczynna kopalnia Czeczott) i okresowe ich odprowadzanie do Gostyni przy wysokich przepływach wody w rzece. Ze względu na bardzo wysokie zasolenie wód kopalnianych, aby można je było wykorzystać na potrzeby planowanej elektrowni, konieczne byłoby ich odsalanie. Produktami procesu odsalania byłaby woda oraz sól. Produkowana woda byłaby wykorzystywana na potrzeby technologiczne planowanej elektrowni. Ubocznym produktem byłaby sól, która mogłaby być sprzedawana jako sól drogowa. Realizacja przedsięwzięcia w takim wariancie byłaby korzystna dla środowiska. Z jednej strony nie byłoby konieczności wprowadzania zasolonych wód do Gostyni, z drugiej przy wykorzystaniu takiego źródła wody nie istniałaby konieczność realizacji rezerwowego ujęcia wody z Wisły. Stąd, nie byłoby zagrożeń dla środowiska z tym związanych (przedstawionych w uzupełnieniu z dnia 13.06.2013r) w tym ingerencji w środowisko przyrodnicze w obszarze Natura 2000. Jednakże wykorzystanie zasolonych wód wiązałoby się z kosztami odsalania nie pozwalającymi na realizację przedsięwzięcia. Ponadto realizacja instalacji odsalania będzie wiązała się z powstanie znacznych ilości soli, której parametry na obecnym etapie nie są znane i istnieje podejrzenie, że sól ta w części nie będzie mogła być zagospodarowana i będzie musiała być składowana jako odpad. Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 11 Ad. 3. a) doszczegółowienie na czym będzie polegało wskazane przez autorów raportu tzw. oszczędne korzystanie z terenu, poprzez przyjęcie minimalnej powierzchni robót, tak aby zniszczeniu uległa jak najmniejsza powierzchnia roślinności oraz przedstawienie konkretnych rozwiązań w tym zakresie. 1. Oszczędne korzystanie z terenu będzie polegać na wygrodzeniu terenu budowy bloku. W sąsiedztwie rzek Młynówki i Pszczynki teren budowy nie będzie wykraczać poza teren planowanej inwestycji oznaczony na Mapie elementów inwestycji planowanych do realizacji stanowiącej załącznik nr 1 do uzupełnienia z dnia 13.06.2013 r. Zaplecze budowy oraz drogi do nich doprowadzające zlokalizowane zostaną w miarę możliwości poza terenami przyległymi do rzek Młynówki i Pszczynki. Terenami zaplecza dla budowy elektrowni będzie teren budowy oraz między innymi tereny przemysłowe, byłej kopalni Czeczott. W przypadku budowy ujęcia wód tereny zaplecza będą zlokalizowane poza terenem bezpośrednio przyległym do Wisły, w odległości co najmniej 50 m od Wisły (poza wałem przeciwpowodziowym). W przypadku budowy linii wyprowadzenia mocy teren budowy nie zostanie wygrodzony. 2. Ograniczone będą wycinki drzew i krzewów w rejonie planowanej inwestycji do niezbędnego minimum oraz w maksymalnym stopniu zachowana zostanie istniejąca roślinność poza terenem planowanym do wymiany gruntów (poza terenem lokalizacji obiektów elektrowni). Zabezpieczone zostaną przed uszkodzeniami drzewa i krzewy, które nie będą kolidowały z inwestycją i nie będą wycinane a będą sąsiadować z inwestycją. Najczęstsze uszkodzenia drzew krzewów na etapie budowy obejmują: uszkodzenia pni - odarcia i nacięcia kory, uszkodzenia koron - złamania i nieprawidłowe cięcia, uszkodzenia systemu korzeniowego - nadsypanie, odkrycie, nieprawidłowe przycięcie lub oberwanie korzeni w obrębie inwestycji. W celu eliminacji tych uszkodzeń będą na etapie realizacji przedsięwzięcia przestrzegane następujące zalecenia: • zakaz wykonywania wykopów bliżej niż 2m od pni drzew, • wykonywanie prac ziemnych w obrębie korzeni tylko sposobem ręcznym, • przy głębokich wykopach – zastosowanie ekranów zabezpieczających, • zakaz odcinania korzeni szkieletowych, • przy wykonywaniu prac podczas upałów - maksymalnie skrócenie okresu narażenia korzeni na przesuszenie, • zakaz zmiany poziomu gruntu w pobliżu drzewa (do odległości rzutu korony + 1m), • w przypadku konieczności zmiany poziomu terenu w pobliżu drzewa wykonanie systemów napowietrzające glebę, • w celu ochrony pni - zastosowanie osłon wokół całego pnia z desek lub z mat słomianych, folii pęcherzykowych, juty, • zakaz składowania na powierzchni wyznaczonej rzutem korony drzew materiałów chemicznych i budowlanych (zwłaszcza materiałów sypkich), • zakaz postoju i poruszania się ciężkim sprzętem budowlanym w pobliżu drzew, • zabezpieczenie koron drzew poprzez: podwiązywanie gałęzi narażonych na uszkodzenia, wykonanie dodatkowych osłon pomiędzy budynkiem a drzewem, cięcia redukujące rozmiary korony. Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 b) 12 doprecyzowanie w jaki sposób będą prowadzone prace budowlane, „aby zachować siedliska na terenach korytarza ekologicznego oraz na terenach bezpośrednio do niego przyległych ". Ponadto, należy wskazać w stosunku do jakich siedlisk dedykowano ww. działanie minimalizujące, 1. Siedliska występujące w rejonie rzek Młynówki i Pszczynki – tereny podmokłe porosłe szuwarem trzcinowym i olesem, korytarz migracji (siedliska) płazów i ssaków kopytnych Ochrona siedlisk polegać będzie na: • ogrodzeniu terenu budowy • zrealizowaniu ogrodzenia terenu budowy od strony Młynówki i Pszczynki w sposób uniemożliwiający przedostanie się płazów i ssaków • zlokalizowaniu zaplecza budowy i dróg dojazdowych poza terenami bezpośrednio przyległymi do Młynówki, • prowadzeniu prac ziemnych w rejonie Młynówki i Pszczynki poza okresem masowych migracji płazów tj. poza okresem od marca do maja i od połowy września do połowy października. • lokalizowaniu zwałów przemieszczanych mas ziemnych w odległości co najmniej 100 m od koryt rzek Młynówki i Pszczynki, poza terenami podmokłymi. 2. Siedliska występujące w rejonie rzeki Wisły – pas nadrzecznych zarośli wiklinowych, siedliska ptaków wróblowych, siedliska płazów. Ochrona siedlisk polegać będzie na: • zlokalizowaniu zaplecza budowy i nowych dróg dojazdowych poza terenami bezpośrednio przyległymi do Wisły, w odległości co najmniej 50 m od koryta rzeki, • prowadzeniu prac ziemnych poza okresem masowych migracji płazów tj. od marca do maja i od połowy września do połowy października. • prowadzeniu prac w korycie rzeki poza okresem lęgowym ptaków, tarła ryb, rozrodczym płazów tj. w terminie od początku sierpnia do końca lutego. • ograniczeniu wycinki drzew i krzewów w rejonie planowanej inwestycji do niezbędnego minimum. Zachowaniu w maksymalnym stopniu istniejącej roślinności. Zabezpieczeniu drzew i krzewów, które nie będą kolidowały z inwestycją i nie będą wycinane przed uszkodzeniami, z których najczęstsze to: uszkodzenia pni - odarcia i nacięcia kory, uszkodzenia koron - złamania i nieprawidłowe cięcia, uszkodzenia systemu korzeniowego - nadsypanie, odkrycie, nieprawidłowe przycięcie lub oberwanie korzeni • prowadzeniu wycinki drzew i krzewów w terminie od 15 sierpnia do 1 marca. c) wskazanie lokalizacji terenów przeznaczonych do tzw. „wypuszczenia odłowionych płazów " i kryteria ich wyboru, Zakłada się, że ogrodzenie terenu budowy zabezpieczy przez przedostaniem się płazów na teren budowy. W wyjątkowych przypadkach, gdyby okazało się, że płazy przedostaną się na teren budowy proponuje się, by odłowione płazy wypuszczać w rejonie stawów hodowlanych Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 13 na terenie obszaru Natura 2000 Stawy w Brzeszczach PLB120009, w miejsca na tyle oddalone, by płazy nie wracały na teren budowy. d) doszczegółowienie danych dotyczących wygrodzenia placu budowy: • określenie lokalizacji w km rzek Młynówki i Pszczynki, parametrów technicznych planowanego wygrodzenia od strony tych cieków celem zabezpieczenia placu budowy przed zwierzętami Ogrodzenie placu budowy zapewniać będzie ochronę przed wkraczaniem na teren inwestycji zarówno płazów, jak i większych zwierząt. Ogrodzenie zlokalizowane będzie wokół całego terenu planowanej inwestycji od strony rzeki Młynówki bezpośrednio za terenem przeznaczonym pod planowaną drogę dojazdową. Ogrodzenia będą miały odpowiednie parametry obejmujące: w przypadku ogrodzeń dla płazów • wysokość ogrodzenia – decydująca o skuteczności zabezpieczenia przed przeskakiwaniem przez żaby. Wysokość części nadziemnej ogrodzenia nie będzie mniejsza niż 40 cm (zalecana ≥ 50 cm). Ogrodzenie będzie posiadać wymaganą wysokość na całej długości, także na wszelkich połączeniach z obiektami inżynierskimi oraz w miejscach przebiegu po stromych skarpach i przy przekraczaniu obniżeń terenu (w tym rowów); • wielkość oczek siatki (ogrodzenia siatkowe) – to czynnik decydujący o skuteczności ogrodzeń w ochronie osobników młodocianych, o niewielkich rozmiarach ciała. Maksymalna średnica/szerokość oczek wynosić będzie 5 mm. • odgięcie górnej krawędzi ogrodzenia – to czynnik kluczowy dla skutecznego zatrzymywania gatunków posiadających duże zdolności wspinania się (np. rzekotki drzewnej i traszek). Górna krawędź będzie odgięta na zewnątrz (w kierunku otaczającego terenu) pod kątem 45–90°, tworząc daszek o długości min. 5 cm. Ponadto, górna krawędź nie będzie posiadać ostrych zakończeń, które mogłyby powodować zranienia zwierząt. Odgięcie górnej krawędzi ogrodzenia wpływa dodatkowo na ochronę gadów (jaszczurek); • zakopanie ogrodzenia pod powierzchnię gruntu – zapewniające szczelność przy powierzchni gruntu i ograniczające próby podkopywania się zwierząt pod dolną krawędzią. Ogrodzenia będą zakopane na głębokość min. 15–20 cm, co w większości wypadków zapewnia ich szczelność. • • w przypadku ogrodzeń dla większych zwierząt wysokość - minimum 2 m z uwagi na występowanie jeleni w rejonie przedsięwzięcia grubość drutów w przypadku zastosowania siatki do budowy ogrodzenia - minimum 2,0 mm z uwagi na występowanie dzika w rejonie przedsięwzięcia. Ogrodzenie dla płazów będzie zintegrowane z ogrodzeniem dla większych zwierząt. Przewiduje się możliwość jego wykonania w postaci jednolitych elementów stalowych, betonowych lub z tworzyw sztucznych lub jako ogrodzenie siatkowe. Poniżej przykładowe zdjęcie ogrodzenia. Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 14 Przykład ogrodzenia dla płazów wykonanego z jednolitych materiałów zintegrowanego z siatką stanowiącą zabezpieczenie dla większych zwierząt. Przykład ogrodzenia dla płazów wykonanego z siatki stalowej zintegrowanego z siatką stanowiącą zabezpieczenie dla większych zwierząt. Zdjęcia ogrodzenia stałego z Poradnika projektowania przejść dla zwierząt i działań ograniczających śmiertelność fauny przy drogach, Rafał T. Kurek. e) doprecyzowanie informacji dotyczących (lokalizacja, proponowane gatunki) wprowadzenia zieleni izolacyjnej Wykonanie pasa zieleni izolacyjnej będzie przeprowadzone w oparciu o projekt nasadzeń wykonany na etapie realizacji przedsięwzięcia. Nasadzenia zieleni izolacyjnej wykonane będą na całej długości wzdłuż granicy ogrodzenia terenu inwestycji od strony rzeki Młynówki (lokalizacja oznaczona na dołączonej Mapie poglądowej – siedliska przyrodnicze, gatunki zwierząt, elementy przyrody nieożywionej). Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 15 Wykorzystane będą następujące gatunki drzew i krzewów: • wierzby krzewiste Salix sp. • sosna zwyczajna Pinus sylvestris • czeremcha zwyczajna Padus avium, • kalina koralowa Viburnum opulus • kruszyna pospolita Frangula alnus • dąb szypułkowy Quercus robur. Obecność w składzie gatunkowym drzew iglastych (sosny) warunkować będzie skuteczność nasadzeń również poza okresem wegetacyjnym. f) doszczegółowienie wskazanego przez autorów raportu działania minimalizującego polegającego na „ realizacji rurociągu wody tam gdzie to możliwe w technologii bezwykopowej " . Przewiduje się realizację rurociągu DN1000 doprowadzającego wodę z komory wlotowej ujęcia wody z Wisły do pompowni w technologii bezwykopowej. Przewiduje się, że rurociąg będzie mieć całkowitą długość około 50m, w tym: od komory wlotowej do stopy wału 24m – obszar szczególnego zagrożenia powodzią, zarząd RZGW Gliwice rurociąg przechodzący przez wał 16m oraz odcinek od stopy wału do komory wlotowej pompowni min 10m – obszar w zarządzie Śląskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Katowicach, Biuro Terenowe Pszczyna-Bieruń. Rurociąg będzie ułożony na rzędnej 230-231,00 m n.p.m. (3-4 m p.p.t.) będzie realizowany w technologii bezwykopowej, co zminimalizuje wpływ prowadzonych prac ziemnych, wykonywanych na obszarze szczególnego zagrożenia powodzią (miedzy rzeką a wałem), na stabilność wału przeciwpowodziowego. Wstępnie przewiduje się, że rurociąg zostanie przeprowadzony w gruncie od pompowni do brzegu rzeki w postaci przecisku wykonanego z rur stalowych wbijanych pneumatycznie. Technika ta polega na wbijaniu kolejnych odcinków rury stalowej która przesuwając się do przodu nabiera ziemię do wewnątrz. Po zakończeniu procesu wbijania , grunt usuwa się z rury wypłukując wodą pod ciśnieniem lub mechanicznie. Technologia ta pozwoli na wykonanie minimalnej ilości wykopów, a co za tym idzie minimalizację powierzchni terenów zielonych, które mogą ulec zniszczeniu w fazie budowy, przy czym należy zrealizować: • wykop wejściowy, o wymiarach ok. 10x3x3m wykonany w umocnieniu ze ścian szczelnych larssena • wykop wyjściowy, o podobnych wymiarach i technologii wykonania jak wykop wejściowy po wprowadzeniu rury zostanie on wykorzystany pod budowę komory wlotowej. Teren naruszony w wyniku wykonywanych prac będzie przywrócony do stanu sprzed budowy. Pozostała część rurociągu, prowadzona głównie wzdłuż torów kolejowych będzie prowadzona w technologii przewidzianej przez projektanta. Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 16 g) przedstawienie stanowiska Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Krakowie na temat wpływu inwestycji na obszar Natura 2000 i przedmioty jego ochrony, na co wskazywano w opinii Wydziału z 18 stycznia br. Informujemy, że nie otrzymaliśmy opinii Wydziału z 18 stycznia br. Nie mieliśmy, więc informacji o konieczności przedstawienia opinii Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Krakowie na temat wpływu inwestycji na obszar Natura 2000 i przedmioty jego ochrony. W związku z czym nie możemy przekazać takich materiałów. Po uzyskaniu opinii z RDOŚ w Krakowie niezwłocznie prześlemy ją do Państwa. 2.1. Załączniki 1. Tekst uzupełnienia, 2. Mapa poglądowa – siedliska przyrodnicze, gatunki zwierząt, elementy przyrody nieożywionej, 3. Mapa poglądowa ujęcie wody z Wisły – siedliska przyrodnicze, gatunki zwierząt, elementy przyrody nieożywionej, 4. Mapa poglądowa – szlaki migracji fauny w rejonie planowanej elektrowni, 5. Mapa poglądowa – szlaki migracji fauny w rejonie planowanego ujęcia wód elektrowni, 6. Mapa poglądowa – twory hydromorfologiczne w rejonie planowanego ujęcia wód. Przeznaczenie Odpowiedź na pismo Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach z dnia 29.07.2013r. (znak pisma WOOŚ. 4242.198.2012.KC.5) Rodzaj dokumentu Raport Data 20 sierpnia 2013 Aneks nr 4 do Raportu o oddziaływaniu na środowisko inwestycji: Budowa Elektrowni CZECZOTT w Woli (blok energetyczny o mocy ok. 900÷ ÷1000 MWe Inwestor: Kompania Węglowa S.A., 40-039 Katowice, ul. Powstańców 30 Adres inwestycji: miejscowość Wola, gmina Miedźna, Powiat Pszczyński AUTORZY: mgr inż. Ewa Mozer mgr inż. Przemysław Iwanyszczuk dr Ewa Juchnowska mgr inż. Maciej Stryjakiewicz mgr inż. Agnieszka Wieczorek dr inż. Zbigniew Lewicki – sprawdzający Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 Wersja Data 1 2013/08/12 Sprawdził Zatwierdził dr inż. Zbigniew Lewicki dr inż. Zbigniew Lewicki Opis Załączniki Rysunki - Symbol Nr dokumentu 1207/rs/3 1 Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 1. 2 WSTĘP. PRZEDMIOT OPRACOWANIA Niniejsze opracowanie stanowi uzupełnienie Raportu o oddziaływaniu na środowisko projektowanej inwestycji pod nazwą: Budowa Elektrowni CZECZOTT w Woli (blok energetyczny o mocy ok. 900÷ ÷1000 MWe) Adres inwestycji: miejscowość Wola w gminie Miedźna, powiat pszczyński (teren i rejon wyłączonej z eksploatacji kopalni Czeczott) Przedmiotem niniejszego opracowania są wyjaśnienia i uzupełnienia treści raportu w odpowiedzi na pismo Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach z dnia 29.07.2013r. (znak pisma WOOŚ. 4242.198.2012.KC.5) Poniżej podano uzupełnienia Raportu, zgodnie z numeracją pytań zawartych w piśmie. 1. W załącznikach graficznych dołączonych do uzupełnienia przedstawiono: 1) szatę roślinną: wykaz i lokalizacja siedlisk przyrodniczych oraz chronionych gatunków roślin i grzybów, których stanowiska zlokalizowane są w zasięgu oddziaływania przedsięwzięcia, ze wskazaniem stanowisk, które potencjalnie zostaną zniszczone, 2) lokalizację planowanej wycinki drzew i krzewów, a także zarośli wiklinowych (w tym również poza obszarem Natura 2000, lecz mogących mieć wpływ na jego funkcjonowanie), 3) gatunki zwierząt chronionych, z podaniem lokalizacji ich stanowisk bytowania i rozrodu oraz stanowisk, które w wyniku realizacji inwestycji mogą ulec fizycznemu zniszczeniu, 4) lokalizację szlaków migracji fauny (w tym, między innymi: płazów, gadów, ptaków i ssaków - z uwzględnieniem kopytnych), w ciągu całego roku, w tym przebieg tych tras, ich kierunki i sezonowość występowania, a także związki pomiędzy migracjami zwierząt, a siedliskami występującymi w ich zasięgu, odnoszące się do możliwości odpoczynku i żerowania w tych miejscach; Ponadto należy wyjaśnić w oparciu o jakie dane przyjęto, że: • migracja płazów odbywa się tylko wzdłuż rzeki Młynówki i rzeki Pszczynki • rzeka Młynówka i rzeka Pszczynka stanowią regionalne korytarze herpetologiczne Cieki wodne, doliny rzeczne są miejscami ukierunkowującymi przebieg migracji zwierząt i stanowią korytarze ekologiczne o kluczowym znaczeniu. Dolina Pszczynki, w której płynie Młynówka łączy obszary leśne z terenem stawów hodowlanych stanowiących istotne miejsce rozrodu płazów. W pobliżu znajdują się ekosystemy łąkowe będące miejscem żerowania i kryjówek płazów. Jest to, więc obszar atrakcyjny dla płazów spełniający cechy korytarza herpetologicznego. Ponadto Pszczynka wymieniona jest jako korytarz herpetologiczny o randze regionalnej w Prognozie oddziaływania na środowisko projektu „Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego – Śląskie 2020, Katowice, Kwiecień 2009. 3 Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 Tereny obejmujące doliny rzek Pszczynki i Młynówki oznaczono jako tereny pełniące rolę korytarzy ekologicznych również w Studium uwarunkowań kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Miedźna. Stąd, przyjęto, że migracje płazów będą się koncentrowały wzdłuż cieków Młynówka i Pszczynka. Dla różnych gatunków zakres i kierunki dyspersji będzie jednak inny. Tereny podmokłe, zalesione rozciągające się w pobliżu koryta Młynówki i Pszczynki stanowią dogodne miejsca przemieszczania dla żab zielonych. Natomiast w kierunku upraw polowych, zajmujących znaczącą część terenu planowanego pod posadowienie obiektów elektrowni, kierować się mogą ropuchy, dla których są to dogodne siedliska żerowania oraz miejsca kryjówek 5) tworów hydrogeomorfologicznych (starorzeczy, oczek wodnych, mokradeł, wysp, łach, osypisk, przegłębień, itp.) występujących w dolinie rzeki Wisły. 6) wskazanie rodzaju powiązań wyżej wymienionych elementów przyrody ożywionej i nieożywionej i ich wzajemne oddziaływanie na siebie. 2. Oddziaływania skumulowane oraz analiza oddziaływani ze strony planowanej linii wysokiego napięcia na ponadregionalny korytarz migracji ptaków „Dolina Górnej Wisły”. Oddziaływania skumulowane Jedyne oddziaływania skumulowane związane z planowaną inwestycją będą obejmowały pobór wód z rzeki Wisły, jako rezerwowego źródła wody dla planowanego Bloku. W ramach analizy możliwości poboru wód z Wisły uwzględniono wszystkich pobierających jej wody. Uwzględniono, więc oddziaływania skumulowane planowanego poboru wód z Wisły oraz istniejących poborów. Zakres oddziaływań skumulowanych związanych z alternatywnym poborem wód z Wisły przedstawiono w uzupełnieniu z dnia 13.06.2013r. Analiza oddziaływania ze strony planowanej linii wysokiego ponadregionalny korytarz migracji ptaków „Dolina Górnej Wisły”. napięcia na W przekazanych w dniu 13.06.2013r. wyjaśnieniach nie przedstawiono analizy oddziaływań związanych z budową linii wysokiego napięcia, gdyż taka analiza została zawarta w tekście raportu o odziaływaniu na środowisko planowanej inwestycji. Poniżej przedstawiamy tekst dotyczący oddziaływań związanych z budową linii wysokiego napięcia 400kV. Rejon planowanej lokalizacji bloku elektrowni znajduje się w rejonie korytarza ekologicznego rzeki Pszczynki o znaczeniu międzynarodowym (korytarz spójności), a także korytarza ornitologicznego o znaczeniu ponadregionalnym – Dolina Górnej Wisły 26m, w granicach którego zlokalizowane są OSO Stawy w Brzeszczach PLB120009, OSO Dolina Górnej Wisły PLB240001, SOO Zbiornik Goczałkowicki SOO Ujście Wisły i Bajerki PLH240039. Doliny rzeczne stanowią swoiste naturalne liniowe struktury przyrodnicze. W naturalny sposób pełnią rolę łącznika między wieloma różnymi typami środowisk o ile nie zostaną zabudowane lub przekształcone. Planowana inwestycja nie będzie ingerować w koryto rzeki Pszczynki. Będzie zlokalizowana na prawym jej brzegu w odległości ok. 100 m od jej koryta. Inwestycja nie będzie wiązać się ze zniszczeniem siedlisk ważnych dla ptaków stanowiących przedmioty ochrony OSO Stawy Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 4 w Brzeszczach (miejsca lęgowisk, żerowania). Nie będzie również oddziaływać pośrednio poprzez emisje na OSO Stawy w Brzeszczach stanowiący fragment miejsca przestankowego ptaków o znaczeniu ponadregionalnym. Natomiast zagrożenia dla korytarzy ekologicznych (rzeki Pszczynki i Doliny Wisły) powodowane będą istnieniem nowej linii wysokiego napięcia. Pszczynkę przecinać będzie linia napowietrzna wysokiego napięcia 400kV. Długość tej linii od terenu bloku do stacji energetycznej wynosić będzie ok. 900m. Podkreślić należy, że aktualnie przez teren OSO Stawy w Brzeszczach PLB przebiega linia wysokiego napięcia 220 kV, a w obszarze ostoi posadowione są słupy wysokiego napięcia. W ramach inwestycji planowane jest jedynie dobudowanie linii poza terenem ostoi. Dolina Wisły stanowi ważny korytarz ornitologiczny. Gniazduje w dolinie Wisły 67 gatunków ptaków zagrożonych w skali kraju, których krajowe populacje są wielkości 1000– 10 000 par. Ponadto dolina Wisły to teren gniazdowania 11 gatunków ptaków skrajnie zagrożonych wyginięciem w skali Polski - czapli purpurowej, ślepowrona, rożeńca, ostrygojada, kulona, sieweczki morskiej, mewy czarnogłowej, mewy małej, rybitwy popielatej, rybitwy czubatej, rybitwy białowąsej. Z tych, na terenie Stawów w Brzeszczach lęgowymi gatunkami są ślepowron oraz czapla purpurowa. Wyjątkowe znaczenie ma ponadto dolina Wisły dla mewy pospolitej, rybitwy białoczelnej i ślepowrona, których ponad połowa krajowej populacji gnieździ się nad Wisłą. Wisła jest w skali kraju głównym lub jednym z dwóch głównych śródlądowych zimowisk mew – srebrzystej, siodłatej, pospolitej, śmieszki i żółtonogiej. Większość ptaków migruje przez teren Polski wzdłuż osi SWW–NEE. Nieliczne są natomiast gatunki, których kierunek przelotu pokrywa się z południkowym przebiegiem doliny Wisły (Korytarz ekologiczny doliny Wisły. Stan - Funkcjonowanie – Zagrożenia red. GackaGrzesikiewicz, IUCN, 1995). Rozpatrując migracje ptaków można, więc mówić o trzech sposobach wykorzystywania Doliny Wisły: • jako szlaku przelotu dla gatunków lecących na S i SE (szlak bałkański). Tym szlakiem przemieszczają się następujące gatunki: rybitwa wielkodzioba, rybitwa czarna, mewa mała (wiosną), mewa żółtonoga, brodziec piskliwy, kwokacz, biegus zmienny i prawdopodobnie rybołów. • jako miejsce odpoczynku i żerowania dla ptaków migrujących szerokim frontem wzdłuż osi SWW–NEE, • jako miejsce odpoczynku i żerowania dla ptaków migrujących szlakiem wschodnioatlantyckim na zachód, co dotyczy jedynie ujścia Wisły. Stawy w Brzeszczach stanowią miejsce przestankowe dla migrujących ptaków o znaczeniu ponadregionalnym. W sąsiedztwie planowanej lokalizacji elektrowni mamy, więc do czynienia z wykorzystaniem doliny Wisły jako miejsca odpoczynku i żerowania ptaków migrujących szerokim frontem wzdłuż osi SWW–NEE. Linie elektroenergetyczne mogą stanowić poważne zagrożenie właściwie dla wszystkich gatunków ptaków lotnych. Zdarza się, że ptaki w czasie lotu zderzają się ze słabo widocznymi kablami. Jednak największe niebezpieczeństwo grozi ptakom wędrującym nocą, w stadach. Narażone są w szczególności ptaki duże, ciężkie, mające ograniczone możliwości manewrowania, jak mający w sąsiedztwie planowanej inwestycji siedliska żerowania oraz miejsca lęgowe bocian biały. Słupy energetyczne to ponadto atrakcyjne dla ptaków miejsca Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 5 wykorzystywane, jako czatownie łowieckie, miejsca odpoczynku i noclegu, a czasem nawet do zakładania gniazd. Duże straty w populacjach ptaków odnotowuje się w przypadku, gdy linie o cienkich, nisko podwieszonych kablach usytuowane są na obszarach podwyższonego ryzyka w rejonie siedlisk ptaków wodnobłotnych. Stawy w Brzeszczach znajdujące się w sąsiedztwie planowanej linii 400 kV stanowią obszar zwiększonego ryzyka dla ptaków, są bowiem siedliskami żerowania i lęgowymi dla chruścieli, sieweczkowatych oraz kaczkowatych. Mniejszym zagrożeniem są linie wysokiego napięcia dla ptaków lęgowych, głównie osiadłych, które przystosowują się do przeszkód, jakie napotykają w swoich siedliskach. Podkreślić należy, że linie wysokiego napięcia (zazwyczaj wyposażone w długie podczepiane izolatory) są znacznie bezpieczniejsze dla ptaków niż linie średniego, czy niskiego napięcia. Ryzyko porażenia ptaków prądem elektrycznym, jest niewielkie pod warunkiem zachowania co najmniej 60 cm odstępu pomiędzy miejscem, w którym prawdopodobnie usiądzie ptak (poprzecznik) a elementami pod napięciem (kable). W celu zmniejszenia ryzyka dla ptaków kable muszą znajdować się w odległości co najmniej 140 cm od siebie. Zdecydowanie częściej w przypadku słupów wysokiego napięcia dochodzi do kolizji ptaków z kablami. Przy czym stopień zagrożeń w dużej mierze uwarunkowany jest konstrukcją słupów. Bardziej niebezpieczne są linie energetyczne wielopoziomowe oraz te, których przewody neutralne znajdują się wysoko nad przewodami fazowymi. Bezpieczniejsze są takie, których przewód neutralny znajduje się jedynie nieco powyżej kabli fazowych, najbezpieczniejsze - konstrukcje pozbawione przewodu neutralnego. Zgodnie z danymi inwentaryzacyjnymi RDOŚ z 2008r. aktualizowanymi w roku 2011 Stawy w Brzeszczach są ważnym miejscem przystankowym dla następujących gatunków ptaków migrujących: • A004 perkozek Tachybaptus ruficollis, • A005 perkoz dwuczuby Podiceps cristatus, • A006 perkoz rdzawoszyi Podiceps grisegena, • A008 zausznik Podiceps nigricollis, • A036 łabędź niemy Cygnus olor, • A043 gęś gęgawa Anser anser , • A051 krakwa Anas strepera , • A055 cyranka Anas querquedula , • A056 płaskonos Anas clypeata, • A061 czernica Aythya fuligula , • A118 wodnik Rallus aquaticus, • A123 kokoszka zwyczajna Gallinula chloropus, • A136 sieweczka rzeczna Charadrius dubius, • A156 rycyk Limosa limosa, • A162 krwawodziób Tringa tetanus, • A179 mewa śmieszka Larus ridibundus. Ponadto na terenie Stawów w Brzeszczach, w sąsiedztwie planowanej lokalizacji inwestycji, stanowiska lęgowe mają następujące gatunki ptaków: • • bocian biały Ciconia ciconia, kaczka czernica Aythya fuligula Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 • • 6 kaczka krzyżówka Anas platyrhynchos trzciniak Acrocephalus arundinaceus W ramach wizji terenowej nie stwierdzono przelotów ptaków w rejonie terenu inwestycji, poza przelatującymi bocianami (2 osobniki). Natomiast obserwowano liczne mewy śmieszki żerujące w wodach Wisły. Ponadto biorąc pod uwagę, że w rejonie planowanej lokalizacji elektrowni oraz przez teren OSO Stawy w Brzeszczach już przebiega linia wysokiego napięcia, a nie odnotowywano przy tym zwiększonej śmiertelności ptaków w rejonie istniejących linii można wnioskować, że teren w rejonie planowanej lokalizacji elektrowni nie jest obszarem intensywnych przelotów ptaków. Przeloty te koncertują się raczej bliżej koryta Wisły stanowiącej wyraźny szlak nawigacyjny. Uwzględniając przy tym niewielką długość linii (900m), która przebiega nie przecinając doliny Wisły należy uznać, że linia wysokiego napięcia 400 kV możliwa jest do realizacji w planowanym przebiegu. Z uwagi jednak na sąsiedztwo terenów wodnobłotnych, obecność w rejonie planowanej lokalizacji linii siedlisk i miejsc żerowania bociana białego a także siedlisk kaczek konieczne jest zastosowanie rozwiązań budowy słupów minimalizujących występowanie zagrożeń dla ptaków. W związku z tym planowane słupy linii wysokiego napięcia będą miały następujące konstrukcje: • będą jednopoziomowe • wyposażone będą w oznakowanie dzienne (dobrze widoczne czarno – białe oznakowanie) i nocne (światła ostrzegawcze) • wyposażone będą w długie podczepiane izolatory • przewód neutralny przebiegać będzie się jedynie nieco powyżej kabli fazowych, lub zastosowane konstrukcje pozbawione przewodu neutralnego zostaną (bezpieczniejsze). Zagrożenia dla ptaków wynikające z emisji hałasu przez linie energetyczne będą niewielkie Poziom hałasu emitowany przez linie znacznie wzrasta w czasie złej pogody (mżawka, deszcz, śnieg, sadź), kiedy intensywność ulotu z przewodów roboczych istotnie się zwiększa. Wysoki poziom hałasu rejestruje się także w obszarach, gdzie występują wyjątkowo niekorzystne warunki zabrudzeniowe (teren planowanej linii wysokiego napięcia do takich nie należy) . Wzrost poziomu hałasu jest wtedy spowodowany wzmożonymi wyładowaniami na osprzęcie izolacyjnym (izolatorach). Hałas emitowany przez linie energetyczne zamyka się jednak w przedziale 30-45 dB a więc poniżej poziomu działającego odstraszająco na ptaki. Planowana budowa linii 400 kV o długości ok. 1 km posiadającej parametry konstrukcyjne eliminujące zagrożenia dla ptaków, zlokalizowana w rejonie, gdzie ptaki są przyzwyczajone do istnienia linii (linia 220 kV w części planowana do likwidacji) nie ograniczy funkcjonalności korytarza ornitologicznego doliny Wisły oraz korytarza spójności rzeki Pszczynki. Ad. 2 Uzupełnienie analizy wariantowej Przy wyborze rozpatrywanej w Raporcie lokalizacji i technologii Inwestor analizował inne rozwiązania. Poniżej analiza oddziaływania rozpatrywanych wariantów planowanego przedsięwzięcia na środowiska przyrodnicze: Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 7 Wariant - lokalizacji W skali lokalnej jako alternatywną lokalizację planowanej elektrowni rozpatrywano teren przemysłowy wyłączonej z eksploatacji kopalni Czeczott. Posadowienie obiektów planowanej elektrowni w granicach byłej kopalni Czeczott wiązałoby się z brakiem zagrożeń dla środowiska przyrodniczego zinwentaryzowanych dla wariantu wybranego obejmujących: • Ograniczenie drożności korytarza ekologicznego rzeki Pszczynki na skutek realizacji w bliskim sąsiedztwie obiektów planowanej elektrowni (płoszenie zwierząt) Była kopalnia zlokalizowana jest poza korytarzem ekologicznym rzeki Pszczynki, jest to teren przemysłowy, stąd brak oddziaływania na korytarz ekologiczny. • Uszczuplenie terenów podmokłych w rejonie cieku Młynówka mogących stanowić potencjalne miejsce bytowania płazów. Na terenie kopani nie występują tereny podmokłe stąd w wariancie lokalizacji elektrowni na terenie byłej kopalni nie zmniejszyłaby się wielkość terenów podmokłych. • Zniszczenie istniejących siedlisk na terenie planowanej inwestycji i obniżenie bioróżnorodności terenu. Na terenie byłej elektrowni brak jest naturalnych siedlisk stąd nie wystąpiłoby takie oddziaływanie • Zmianę sposobu użytkowania terenu w rejonie korytarza z ekstensywnie użytkowanego rolniczo na przemysłowy mogące powodować obniżenie wykorzystania korytarza przez zwierzęta. Przy lokalizacji obiektów elektrowni na terenie byłej kopalni nie nastąpiłaby zmiana użytkowania terenów przyległych do korytarza rzeki Pszczynki, stąd inwestycja na etapie eksploatacji w mniejszym stopniu lub w ogóle nie powodowałaby płoszenia zwierząt i nie wpływałaby na intensywność korzystania z korytarza rzeki Pszczynki. Natomiast podobnie, jak dla wybranego wariantu realizacji przedsięwzięcia, lokalizacja obiektów elektrowni na terenie byłej kopalni powodowałoby następujące zagrożenia dla środowiska naturalnego: • Zanieczyszczenie powierzchni ziemi oraz wód - wymagające minimalizacji oddziaływania poprzez a) na etapie realizacji przedsięwzięcia: wykonanie szczelnej nawierzchni oraz kanalizacji zapewniającej całkowity odbiór wód opadowych i roztopowych z terenów potencjalnie zanieczyszczonych w obrębie planowanej elektrowni, zastosowanie urządzeń oczyszczających zbierane wody opadowe i roztopowe, magazynowanie odpadów oraz substancji niebezpiecznych (np. olej opałowy, woda amoniakalna) na utwardzonej powierzchni w szczelnych zbiornikach, pojemnikach. b) na etapie realizacji przedsięwzięcia: zadbanie o dobry stan urządzeń oraz brak wycieków smarów lub oleju, napełnianie zbiorników paliwem w odległości zapewniającej brak zagrożenia zanieczyszczeniu cieku wodnego albo odkrytej powierzchni wody, stosowanie płynów hydraulicznych w urządzeniach używanych na etapie realizacji inwestycji w cieku, które będą jak najmniej toksyczne dla organizmów wodnych lub łatwo ulegających Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 8 biodegradacji, przygotowanie instrukcji działania na wypadek uwolnienia jakiejś zanieczyszczającej substancji do wody lub na brzeg oraz powodowałoby podobne do wybranego wariantu realizacji przedsięwzięcia następujące oddziaływania długotrwałe: • emisję zanieczyszczeń do powietrza mogącą wpływać na roślinność w otoczeniu inwestycji – zakres oddziaływania eksploatacji elektrowni na powietrze zgodnie z danymi zawartymi w raporcie nie będzie przekraczał dopuszczalnych norm i nie będzie powodować istotnych przekształceń na terenie OSO Stawy w Brzeszczach . • emisję hałasu powodującą płoszenie zwierząt w rejonie planowanego posadowienia obiektów elektrowni – Zgodnie z danymi przedstawionymi w raporcie w przypadku wybranego wariantu przedsięwzięcia tereny najbliższego obiektu chronionego OSO Stawy w Brzeszczach znajdują się poza obszarem objętym izolinią 50 dB zarówno dla pory dnia, jak i nocy. Dla pory nocy przedmiotowy obszar jest w zasięgu izolinii 4540 dB. Jest to zakres nieznaczący dla populacji ptaków na terenie Stawów w Brzeszczach. Należy, więc przyjąć, że odsunięcie terenu posadowienia obiektów planowanej elektrowni od terenów objętych ochroną w postaci sieci Natura 2000 powodowałoby mniejsze i podobnie, jak określone dla wybranej do realizacji lokalizacji przedsięwzięcia, nieznaczące dla ptaków oddziaływanie hałasu. Podsumowując należy stwierdzić, że realizacja przedsięwzięcia na terenie byłej kopalni Czeczott na pewno wiązałaby się z mierniejszym zagrożeniem dla środowiska przyrodniczego. Nie wymagane byłyby działania minimalizujące, które są niezbędne do ograniczenia oddziaływania na środowisko przyrodnicze przy realizacji wybranego wariantu. Jednakże wariant realizacji przedsięwzięcia na terenie byłej kopani Czeczott nie jest możliwy do przeprowadzenia z uwagi na ponadnormatywne emisje hałasu na terenach chronionych akustycznie. Zgodnie z analizą akustyczną zlokalizowanie chłodni na terenie byłej kopalni nie pozwala na dotrzymanie standardów jakości hałasu na terenach zabudowy mieszkaniowej dla pory nocy. Dlatego też, jako teren inwestycyjny wybrano obszar na północ od placu składowego węgla, co pozwoliło na odsunięcie się zarówno od zabudowań Woli jak i Kolonii Stawowej. Warianty innych dostępnych technologii bloków energetycznych węglowych Rozpatrywane w raporcie o odziaływaniu na środowisko warianty realizacji przedsięwzięcia obejmujące inne technologie bloków energetycznych węglowych nie maja zasadniczego znaczenia z uwagi na zagrożenia dla środowiska przyrodniczego przy niezmienionej w stosunku do wariantu wybranego lokalizacji elektrowni. Należy przyjąć, że wystąpią zagrożenia i oddziaływania takie same, jak przy lokalizacji inwestycji w wariancie przyjętym do realizacji. Warianty układu chłodzenia Rozpatrywane w raporcie o odziaływaniu na środowisko warianty obiegu chłodzenia obejmują: • Chłodnię kominową mokra z ciągiem naturalnym, • Chłodnię kominową mokrą z ciągiem naturalnym wspomaganym wentylatorami, • Chłodnię hybrydową kominową. Podobnie, jak w przypadku innych wariantów dostępnych technologii bloków energetycznych węglowych, warianty realizacji przedsięwzięcia związane z układami Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 9 chłodzenia przy niezmienionej lokalizacji w stosunku do wariantu wybranego pozostają bez istotnych zmian w oddziaływaniu na środowisko przyrodnicze. Nieco większy byłby hałas emitowany z terenu przedsięwzięcia z uwagi na obeność dodatkowego źródła w postaci wentylatorów. Przepływ wody chłodzącej jest identyczny we wszystkich wariantach układu. Należy przyjąć, że możliwe oddziaływania na środowisko przyrodnicze rozpatrywanych wariatów obiegów chłodzenia, przy lokalizacji inwestycji w takim samym miejscu, jak w wariancie przyjętym do realizacji pozostaną niezmienione. Warianty źródeł wody dla Bloku W studium wykonalności przedsięwzięcia przeanalizowano wody dla planowanej elektrowni: następujące warianty źródła Wody powierzchniowe: rzeka Wisła, rzeka Gostynia, rzeka Pszczynka Administratorem wód powierzchniowych w rejonie rozpatrywanej lokalizacji planowanej elektrowni jest RZGW Gliwice. Na potrzeby projektu zostało wysłane zapytanie do RZGW Gliwice dotyczące możliwości poboru wody z rzeki Wisły oraz Pszczynki oraz zrzutu ścieków do Wisły, Pszczynki i Gostyni. W odpowiedzi RZGW wskazało konieczność opracowania operatu hydrologicznego w celu określenia możliwości poboru wody i zrzutu ścieków z/do w/w rzek. W poniższej analizie uwzględniono wnioski wynikające z opracowanego na potrzeby elektrowni operatu hydrologicznego, który został dołączony do uzupełnienia z z dnia 13.06.2013r. a) Rzeka Wisła Wstępnie przyjęto miejsce poboru wody na 11km Wisły. Zgodnie z operatem hydrologicznym przepływ nienaruszalny dla rozpatrywanego miejsca ujęcia wynosi 2,443,91 m3/s. Istnieje możliwość poboru z tego przekroju wody dla potrzeb elektrowni w planowanej ilości bez naruszania potrzeb innych użytkowników. W realizowanym wariancie przedsięwzięcia przyjęto, że Wisła będzie rezerwowym źródłem wody Oddziaływania na środowisko przyrodnicze i zagrożenia związane z realizacją rezerwowego ujęcia wody przedstawiano w uzupełnieniu z dnia 13.06.2013r. Rzeka Gostynia Dla SNQ (przepływ średni z niskich) udział poboru wody jest bardzo wysoki i stanowi około 40% przepływu w Gostyni. Dla NNQ (przepływ najniższy z najniższych) pobór wody stanowi cały strumień wody w rzece. Ze względu na bardzo wysokie udziały poboru wody w stosunku do przepływów w rzece, przyjęto, że nie będzie możliwości wykorzystania Gostyni jako źródła wody dla Bloku. Rzeka Pszczynka W 2009 r. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Oddział w Krakowie wykonał „Bilans wodny i wodno-gospodarczy Województwa Śląskiego dla potrzeb opracowania aktualizacji programu małej retencji”, który zawierał „Bilans wodno-gospodarczy dla wyselekcjonowanych zlewni bilansowych z rzek: Soły, Małej Wisły, Pilicy, Górnej Odry, Małej Panwi, Warty w częściach położonych na terenie Województwa Śląskiego”, który ocenił zasoby dyspozycyjne w zlewni Małej Wisły. Z opracowania wynika, że zasoby Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 10 dyspozycyjne w przekroju projektowanego poboru wody z Pszczynki dla potrzeb nowego Bloku mają wartość ujemną, nie wystarczają na pokrycie zapotrzebowania użytkowników posiadających już pozwolenia wodno-prawne – w związku z powyższym, w świetle obowiązujących przepisów nie ma możliwości poboru wody z rzeki Pszczynki w tym rejonie. Zastosowanie jako podstawowego źródła wody z Pszczynki lub Gostyni wiązałoby się z ingerencją w przepływy nienaruszalne tych rzek a tym samym ograniczenia popełnionych przez nie funkcji ekologicznych; korytarzy ekologicznych i zachowania w nich odpowiednich warunków dla życia zwierząt i roślin. Byłoby to rozwiązanie zdecydowanie niekorzystne na środowiska przyrodniczego. Niemożliwe jest zastosowanie działań minimalizujących. Pobieranie znaczących ilości wód (2100 m3/h) mogłoby powodować wystąpienie zaniku przypływów w tych rzekach, zwłaszcza w okresach niżówek. Wystąpiły ponadnormatywne oddziaływania skumulowane poboru wód dla potrzeb planowanej elektrowni z istniejącymi poborami wód z tych rzek. b) Wody kopalniane z KWK Piast i KWK Ziemowit. Obecnie z KWK Piast i KWK Ziemowit zasolone wody kopalniane są odprowadzane do rzeki Gostyni. W celu ochrony wód powierzchniowych przed nadmiernym zasoleniem Kompania Węglowa S.A. realizuje program zminimalizowania ich oddziaływania przez zastosowanie metody hydrotechnicznej polegającej na retencjonowaniu tych wód w zbiorniku Wola (nieczynna kopalnia Czeczott) i okresowe ich odprowadzanie do Gostyni przy wysokich przepływach wody w rzece. Ze względu na bardzo wysokie zasolenie wód kopalnianych, aby można je było wykorzystać na potrzeby planowanej elektrowni, konieczne byłoby ich odsalanie. Produktami procesu odsalania byłaby woda oraz sól. Produkowana woda byłaby wykorzystywana na potrzeby technologiczne planowanej elektrowni. Ubocznym produktem byłaby sól, która mogłaby być sprzedawana jako sól drogowa. Realizacja przedsięwzięcia w takim wariancie byłaby korzystna dla środowiska. Z jednej strony nie byłoby konieczności wprowadzania zasolonych wód do Gostyni, z drugiej przy wykorzystaniu takiego źródła wody nie istniałaby konieczność realizacji rezerwowego ujęcia wody z Wisły. Stąd, nie byłoby zagrożeń dla środowiska z tym związanych (przedstawionych w uzupełnieniu z dnia 13.06.2013r) w tym ingerencji w środowisko przyrodnicze w obszarze Natura 2000. Jednakże wykorzystanie zasolonych wód wiązałoby się z kosztami odsalania nie pozwalającymi na realizację przedsięwzięcia. Ponadto realizacja instalacji odsalania będzie wiązała się z powstanie znacznych ilości soli, której parametry na obecnym etapie nie są znane i istnieje podejrzenie, że sól ta w części nie będzie mogła być zagospodarowana i będzie musiała być składowana jako odpad. Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 11 Ad. 3. a) doszczegółowienie na czym będzie polegało wskazane przez autorów raportu tzw. oszczędne korzystanie z terenu, poprzez przyjęcie minimalnej powierzchni robót, tak aby zniszczeniu uległa jak najmniejsza powierzchnia roślinności oraz przedstawienie konkretnych rozwiązań w tym zakresie. 1. Oszczędne korzystanie z terenu będzie polegać na wygrodzeniu terenu budowy bloku. W sąsiedztwie rzek Młynówki i Pszczynki teren budowy nie będzie wykraczać poza teren planowanej inwestycji oznaczony na Mapie elementów inwestycji planowanych do realizacji stanowiącej załącznik nr 1 do uzupełnienia z dnia 13.06.2013 r. Zaplecze budowy oraz drogi do nich doprowadzające zlokalizowane zostaną w miarę możliwości poza terenami przyległymi do rzek Młynówki i Pszczynki. Terenami zaplecza dla budowy elektrowni będzie teren budowy oraz między innymi tereny przemysłowe, byłej kopalni Czeczott. W przypadku budowy ujęcia wód tereny zaplecza będą zlokalizowane poza terenem bezpośrednio przyległym do Wisły, w odległości co najmniej 50 m od Wisły (poza wałem przeciwpowodziowym). W przypadku budowy linii wyprowadzenia mocy teren budowy nie zostanie wygrodzony. 2. Ograniczone będą wycinki drzew i krzewów w rejonie planowanej inwestycji do niezbędnego minimum oraz w maksymalnym stopniu zachowana zostanie istniejąca roślinność poza terenem planowanym do wymiany gruntów (poza terenem lokalizacji obiektów elektrowni). Zabezpieczone zostaną przed uszkodzeniami drzewa i krzewy, które nie będą kolidowały z inwestycją i nie będą wycinane a będą sąsiadować z inwestycją. Najczęstsze uszkodzenia drzew krzewów na etapie budowy obejmują: uszkodzenia pni - odarcia i nacięcia kory, uszkodzenia koron - złamania i nieprawidłowe cięcia, uszkodzenia systemu korzeniowego - nadsypanie, odkrycie, nieprawidłowe przycięcie lub oberwanie korzeni w obrębie inwestycji. W celu eliminacji tych uszkodzeń będą na etapie realizacji przedsięwzięcia przestrzegane następujące zalecenia: • zakaz wykonywania wykopów bliżej niż 2m od pni drzew, • wykonywanie prac ziemnych w obrębie korzeni tylko sposobem ręcznym, • przy głębokich wykopach – zastosowanie ekranów zabezpieczających, • zakaz odcinania korzeni szkieletowych, • przy wykonywaniu prac podczas upałów - maksymalnie skrócenie okresu narażenia korzeni na przesuszenie, • zakaz zmiany poziomu gruntu w pobliżu drzewa (do odległości rzutu korony + 1m), • w przypadku konieczności zmiany poziomu terenu w pobliżu drzewa wykonanie systemów napowietrzające glebę, • w celu ochrony pni - zastosowanie osłon wokół całego pnia z desek lub z mat słomianych, folii pęcherzykowych, juty, • zakaz składowania na powierzchni wyznaczonej rzutem korony drzew materiałów chemicznych i budowlanych (zwłaszcza materiałów sypkich), • zakaz postoju i poruszania się ciężkim sprzętem budowlanym w pobliżu drzew, • zabezpieczenie koron drzew poprzez: podwiązywanie gałęzi narażonych na uszkodzenia, wykonanie dodatkowych osłon pomiędzy budynkiem a drzewem, cięcia redukujące rozmiary korony. Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 b) 12 doprecyzowanie w jaki sposób będą prowadzone prace budowlane, „aby zachować siedliska na terenach korytarza ekologicznego oraz na terenach bezpośrednio do niego przyległych ". Ponadto, należy wskazać w stosunku do jakich siedlisk dedykowano ww. działanie minimalizujące, 1. Siedliska występujące w rejonie rzek Młynówki i Pszczynki – tereny podmokłe porosłe szuwarem trzcinowym i olesem, korytarz migracji (siedliska) płazów i ssaków kopytnych Ochrona siedlisk polegać będzie na: • ogrodzeniu terenu budowy • zrealizowaniu ogrodzenia terenu budowy od strony Młynówki i Pszczynki w sposób uniemożliwiający przedostanie się płazów i ssaków • zlokalizowaniu zaplecza budowy i dróg dojazdowych poza terenami bezpośrednio przyległymi do Młynówki, • prowadzeniu prac ziemnych w rejonie Młynówki i Pszczynki poza okresem masowych migracji płazów tj. poza okresem od marca do maja i od połowy września do połowy października. • lokalizowaniu zwałów przemieszczanych mas ziemnych w odległości co najmniej 100 m od koryt rzek Młynówki i Pszczynki, poza terenami podmokłymi. 2. Siedliska występujące w rejonie rzeki Wisły – pas nadrzecznych zarośli wiklinowych, siedliska ptaków wróblowych, siedliska płazów. Ochrona siedlisk polegać będzie na: • zlokalizowaniu zaplecza budowy i nowych dróg dojazdowych poza terenami bezpośrednio przyległymi do Wisły, w odległości co najmniej 50 m od koryta rzeki, • prowadzeniu prac ziemnych poza okresem masowych migracji płazów tj. od marca do maja i od połowy września do połowy października. • prowadzeniu prac w korycie rzeki poza okresem lęgowym ptaków, tarła ryb, rozrodczym płazów tj. w terminie od początku sierpnia do końca lutego. • ograniczeniu wycinki drzew i krzewów w rejonie planowanej inwestycji do niezbędnego minimum. Zachowaniu w maksymalnym stopniu istniejącej roślinności. Zabezpieczeniu drzew i krzewów, które nie będą kolidowały z inwestycją i nie będą wycinane przed uszkodzeniami, z których najczęstsze to: uszkodzenia pni - odarcia i nacięcia kory, uszkodzenia koron - złamania i nieprawidłowe cięcia, uszkodzenia systemu korzeniowego - nadsypanie, odkrycie, nieprawidłowe przycięcie lub oberwanie korzeni • prowadzeniu wycinki drzew i krzewów w terminie od 15 sierpnia do 1 marca. c) wskazanie lokalizacji terenów przeznaczonych do tzw. „wypuszczenia odłowionych płazów " i kryteria ich wyboru, Zakłada się, że ogrodzenie terenu budowy zabezpieczy przez przedostaniem się płazów na teren budowy. W wyjątkowych przypadkach, gdyby okazało się, że płazy przedostaną się na teren budowy proponuje się, by odłowione płazy wypuszczać w rejonie stawów hodowlanych Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 13 na terenie obszaru Natura 2000 Stawy w Brzeszczach PLB120009, w miejsca na tyle oddalone, by płazy nie wracały na teren budowy. d) doszczegółowienie danych dotyczących wygrodzenia placu budowy: • określenie lokalizacji w km rzek Młynówki i Pszczynki, parametrów technicznych planowanego wygrodzenia od strony tych cieków celem zabezpieczenia placu budowy przed zwierzętami Ogrodzenie placu budowy zapewniać będzie ochronę przed wkraczaniem na teren inwestycji zarówno płazów, jak i większych zwierząt. Ogrodzenie zlokalizowane będzie wokół całego terenu planowanej inwestycji od strony rzeki Młynówki bezpośrednio za terenem przeznaczonym pod planowaną drogę dojazdową. Ogrodzenia będą miały odpowiednie parametry obejmujące: w przypadku ogrodzeń dla płazów • wysokość ogrodzenia – decydująca o skuteczności zabezpieczenia przed przeskakiwaniem przez żaby. Wysokość części nadziemnej ogrodzenia nie będzie mniejsza niż 40 cm (zalecana ≥ 50 cm). Ogrodzenie będzie posiadać wymaganą wysokość na całej długości, także na wszelkich połączeniach z obiektami inżynierskimi oraz w miejscach przebiegu po stromych skarpach i przy przekraczaniu obniżeń terenu (w tym rowów); • wielkość oczek siatki (ogrodzenia siatkowe) – to czynnik decydujący o skuteczności ogrodzeń w ochronie osobników młodocianych, o niewielkich rozmiarach ciała. Maksymalna średnica/szerokość oczek wynosić będzie 5 mm. • odgięcie górnej krawędzi ogrodzenia – to czynnik kluczowy dla skutecznego zatrzymywania gatunków posiadających duże zdolności wspinania się (np. rzekotki drzewnej i traszek). Górna krawędź będzie odgięta na zewnątrz (w kierunku otaczającego terenu) pod kątem 45–90°, tworząc daszek o długości min. 5 cm. Ponadto, górna krawędź nie będzie posiadać ostrych zakończeń, które mogłyby powodować zranienia zwierząt. Odgięcie górnej krawędzi ogrodzenia wpływa dodatkowo na ochronę gadów (jaszczurek); • zakopanie ogrodzenia pod powierzchnię gruntu – zapewniające szczelność przy powierzchni gruntu i ograniczające próby podkopywania się zwierząt pod dolną krawędzią. Ogrodzenia będą zakopane na głębokość min. 15–20 cm, co w większości wypadków zapewnia ich szczelność. • • w przypadku ogrodzeń dla większych zwierząt wysokość - minimum 2 m z uwagi na występowanie jeleni w rejonie przedsięwzięcia grubość drutów w przypadku zastosowania siatki do budowy ogrodzenia - minimum 2,0 mm z uwagi na występowanie dzika w rejonie przedsięwzięcia. Ogrodzenie dla płazów będzie zintegrowane z ogrodzeniem dla większych zwierząt. Przewiduje się możliwość jego wykonania w postaci jednolitych elementów stalowych, betonowych lub z tworzyw sztucznych lub jako ogrodzenie siatkowe. Poniżej przykładowe zdjęcie ogrodzenia. Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 14 Przykład ogrodzenia dla płazów wykonanego z jednolitych materiałów zintegrowanego z siatką stanowiącą zabezpieczenie dla większych zwierząt. Przykład ogrodzenia dla płazów wykonanego z siatki stalowej zintegrowanego z siatką stanowiącą zabezpieczenie dla większych zwierząt. Zdjęcia ogrodzenia stałego z Poradnika projektowania przejść dla zwierząt i działań ograniczających śmiertelność fauny przy drogach, Rafał T. Kurek. e) doprecyzowanie informacji dotyczących (lokalizacja, proponowane gatunki) wprowadzenia zieleni izolacyjnej Wykonanie pasa zieleni izolacyjnej będzie przeprowadzone w oparciu o projekt nasadzeń wykonany na etapie realizacji przedsięwzięcia. Nasadzenia zieleni izolacyjnej wykonane będą na całej długości wzdłuż granicy ogrodzenia terenu inwestycji od strony rzeki Młynówki (lokalizacja oznaczona na dołączonej Mapie poglądowej – siedliska przyrodnicze, gatunki zwierząt, elementy przyrody nieożywionej). Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 15 Wykorzystane będą następujące gatunki drzew i krzewów: • wierzby krzewiste Salix sp. • sosna zwyczajna Pinus sylvestris • czeremcha zwyczajna Padus avium, • kalina koralowa Viburnum opulus • kruszyna pospolita Frangula alnus • dąb szypułkowy Quercus robur. Obecność w składzie gatunkowym drzew iglastych (sosny) warunkować będzie skuteczność nasadzeń również poza okresem wegetacyjnym. f) doszczegółowienie wskazanego przez autorów raportu działania minimalizującego polegającego na „ realizacji rurociągu wody tam gdzie to możliwe w technologii bezwykopowej " . Przewiduje się realizację rurociągu DN1000 doprowadzającego wodę z komory wlotowej ujęcia wody z Wisły do pompowni w technologii bezwykopowej. Przewiduje się, że rurociąg będzie mieć całkowitą długość około 50m, w tym: od komory wlotowej do stopy wału 24m – obszar szczególnego zagrożenia powodzią, zarząd RZGW Gliwice rurociąg przechodzący przez wał 16m oraz odcinek od stopy wału do komory wlotowej pompowni min 10m – obszar w zarządzie Śląskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Katowicach, Biuro Terenowe Pszczyna-Bieruń. Rurociąg będzie ułożony na rzędnej 230-231,00 m n.p.m. (3-4 m p.p.t.) będzie realizowany w technologii bezwykopowej, co zminimalizuje wpływ prowadzonych prac ziemnych, wykonywanych na obszarze szczególnego zagrożenia powodzią (miedzy rzeką a wałem), na stabilność wału przeciwpowodziowego. Wstępnie przewiduje się, że rurociąg zostanie przeprowadzony w gruncie od pompowni do brzegu rzeki w postaci przecisku wykonanego z rur stalowych wbijanych pneumatycznie. Technika ta polega na wbijaniu kolejnych odcinków rury stalowej która przesuwając się do przodu nabiera ziemię do wewnątrz. Po zakończeniu procesu wbijania , grunt usuwa się z rury wypłukując wodą pod ciśnieniem lub mechanicznie. Technologia ta pozwoli na wykonanie minimalnej ilości wykopów, a co za tym idzie minimalizację powierzchni terenów zielonych, które mogą ulec zniszczeniu w fazie budowy, przy czym należy zrealizować: • wykop wejściowy, o wymiarach ok. 10x3x3m wykonany w umocnieniu ze ścian szczelnych larssena • wykop wyjściowy, o podobnych wymiarach i technologii wykonania jak wykop wejściowy po wprowadzeniu rury zostanie on wykorzystany pod budowę komory wlotowej. Teren naruszony w wyniku wykonywanych prac będzie przywrócony do stanu sprzed budowy. Pozostała część rurociągu, prowadzona głównie wzdłuż torów kolejowych będzie prowadzona w technologii przewidzianej przez projektanta. Inwestor: Kompania Węglowa S.A. 40-039 Katowice, ul. Powstanców 30 16 g) przedstawienie stanowiska Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Krakowie na temat wpływu inwestycji na obszar Natura 2000 i przedmioty jego ochrony, na co wskazywano w opinii Wydziału z 18 stycznia br. Informujemy, że nie otrzymaliśmy opinii Wydziału z 18 stycznia br. Nie mieliśmy, więc informacji o konieczności przedstawienia opinii Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Krakowie na temat wpływu inwestycji na obszar Natura 2000 i przedmioty jego ochrony. W związku z czym nie możemy przekazać takich materiałów. Po uzyskaniu opinii z RDOŚ w Krakowie niezwłocznie prześlemy ją do Państwa. 2.1. Załączniki 1. Tekst uzupełnienia, 2. Mapa poglądowa – siedliska przyrodnicze, gatunki zwierząt, elementy przyrody nieożywionej, 3. Mapa poglądowa ujęcie wody z Wisły – siedliska przyrodnicze, gatunki zwierząt, elementy przyrody nieożywionej, 4. Mapa poglądowa – szlaki migracji fauny w rejonie planowanej elektrowni, 5. Mapa poglądowa – szlaki migracji fauny w rejonie planowanego ujęcia wód elektrowni, 6. Mapa poglądowa – twory hydromorfologiczne w rejonie planowanego ujęcia wód.
