aport z ewaluacji wewnętrznej 2010-2011
Transkrypt
aport z ewaluacji wewnętrznej 2010-2011
SZKOŁA PODSTAWOWA NR 40 W SOSNOWCU RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ PROWADZONEJ W ROKU SZKOLNYM 2010/2011 OPRACOWANIE RAPORTU: Małgorzata Hollek Małgorzata Hamryszak Joanna Zyguła ZBIERANIE DANYCH: Małgorzata Hollek Małgorzata Hamryszak Joanna Zyguła Kinga Michalec Gabriela Dybała Sosnowiec, czerwiec 2011r. SPIS TREŚCI 1. Wstęp .................................................................................................................................. 2 2. Cele i zakres ewaluacji ........................................................................................................ 2 3. Organizacja i przebieg ewaluacji ........................................................................................ 3 4. Wyniki ewaluacji ................................................................................................................ 4 5. Wnioski ............................................................................................................................ 10 1. Wstęp Ewaluację wewnętrzną prowadził powołany w dniu 9 września 2010r. przez Dyrektora Szkoły zespół nauczycieli w składzie: Małgorzata Hamryszak Małgorzata Hollek Joanna Zyguła Kinga Michalec Gabriela Dybała 2. Cele i zakres ewaluacji Cele: Dokonanie analizy i oceny stopnia spełniania przez szkołę wymagań określonych przez MEN. Określenie mocnych i wymagających doskonalenia stron pracy szkoły w badanym obszarze. Monitorowanie i modyfikowanie prowadzonych procesów edukacyjnych w celu uzyskania optymalnych efektów pracy. Planowanie działań prowadzących do poprawy jakości pracy szkoły. Przedmiot ewaluacji: Obszar: Procesy zachodzące w szkole. 2 Wymagania: 1.1 Szkoła ma koncepcję pracy. 1.2 Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej. 1.3 Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany. 1.4 Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli. 2.6Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych. 3. Organizacja i przebieg ewaluacji 1. Ewaluację prowadzono zgodnie z harmonogramem - załącznik nr 1. 2. Wybrane źródła danych: uczniowie, nauczyciele, rodzice, dokumentacja, dyrektor szkoły, pracownicy niepedagogiczni. 3. Stosowane metody i narzędzia badawcze W ewaluacji wykorzystano metodę analizy dokumentacji, ankietę oraz wywiad. Wzory narzędzi zaczerpnięto w listopadzie ze strony: www.dyrektor.npseo.pl 4. Kwestionariusz ankiety dla rodziców Kwestionariusz ankiety dla uczniów „Mój dzień” Kwestionariusz ankiety dla uczniów „Moja szkoła” Kwestionariusz ankiety dla nauczycieli Kwestionariusz wywiadu z Dyrektorem Kwestionariusz wywiadu z grupowego rodzicami Kwestionariusz wywiadu z grupowego uczniami Kwestionariusz wywiadu grupowego z nauczycielami Kwestionariusz wywiadu grupowego z pracownikami niepedagogicznymi Arkusz do analizy dokumentacji Grupa badawcza W badaniach brali udział: 5. Uczniowie klas IV-VI Rodzice uczniów klas I-VI Nauczyciele Pracownicy niepedagogiczni Opis danych i ich zebrania 100 osób 104 osób 20 osób 7 osób Zbieranie danych odbywało się w okresie od stycznia 2011r. do marca 2011r. Ankietowanie rodziców przeprowadzono na zebraniu w dniu 12 stycznia 2011r., a wywiad podczas spotkania Rady Rodziców w dniu 14 lutego 2011r. Ankietowanie nauczycieli miało miejsce 2 marca 2011r., wywiad grupowy 21 marca 2011r. Ankietowanie uczniów odbyło się 21 i 22 lutego 2011r., natomiast wywiad grupowy przeprowadzono 11 marca 2011r. Wywiad z dyrektorem przeprowadzono 15 lutego 2011r., a z pracownikami niepedagogicznymi 18 lutego 2011r. 3 4. Wyniki ewaluacji Obszar: Procesy zachodzące w szkole 1. Wymaganie: Szkoła ma koncepcję pracy Szkoła ma koncepcję pracy przyjętą przez Radę Pedagogiczną, działa zgodnie z tą koncepcją, tworzą ją misja i wizja pracy szkoły oraz szczegółowe plany pracy na dany rok. Zdecydowana większość ankietowanych nauczycieli (93%) stwierdziła, że czuje się współautorem koncepcji pracy szkoły. Najważniejszymi elementami koncepcji pracy szkoły są: uczenie dzieci tego, co jutro uczniowie zrozumieją, że pojutrze będzie im to potrzebne wszechstronne przygotowanie uczniów do życia w warunkach współczesnego świata, świadomego wykorzystania własnej aktywności, wychowanie w poczuciu więzi z regionem, krajem Europą, kształtowanie samodzielności i przedsiębiorczości, tolerancji, nawyku krytycznego myślenia, poczucia odpowiedzialności za siebie i innych. Jesteśmy szkołą: - pomagającą wszystkim uczniom w rozwoju ich talentów - prowadzącą szeroki zakres działań lekcyjnych, dzięki którym uczniowie zdobywają wiedzę oraz umiejętności pozwalające sprostać wyzwaniom dorosłego życia - wspierającą duch partnerstwa miedzy uczniami, nauczycielami, rodzicami społecznością lokalną - zapewniającą dobrze zorganizowane atrakcyjne zajęcia, w dobrze wyposażonym gmachu szkoły; - rozwijającą samodzielność, solidarność i przedsiębiorczość wśród uczniów. W szkole podejmowane są różnorodne działania, które realizują koncepcję pracy szkoły. Do najważniejszych należą: doskonalenie warsztatu pracy nauczycieli, udział uczniów w zajęciach dodatkowych i konkursach, diagnoza potrzeb i oczekiwań uczniów, utrzymanie wysokiego poziomu nauczania, rozwijanie zainteresowań dzieci, promocja zdrowia i aktywnego wypoczynku. Koncepcję pracy szkoły znają rodzice. Stwierdzają, że szczególny nacisk w naszej szkole kładzie się na: kulturę osobistą, bezpieczeństwo dzieci, promowanie zdrowego stylu życia, różnorodność zajęć pozalekcyjnych, różne formy spędzania czasu wolnego, udział w akcjach charytatywnych, konkursach międzyszkolnych i szkolnych. Przyjęte przez szkołę kierunki pracy są akceptowane przez rodziców. Wskazali oni, że mają możliwość wyrażenia swojej opinii za pomocą ankiet, na zebraniach i spotkaniach rady rodziców. Pracownicy niepedagogiczni odpowiadając na pytanie, na co w szkole kładzie się szczególny nacisk wymieniają: bezpieczeństwo dzieci, wychowanie, edukację, dyscyplinę, pozytywną współpracę z rodzicami. Ankietowani uczniowie w swoich wypowiedziach skupili się na umiejętnościach edukacyjnych, a nie na wartościach ponadczasowych. Nieliczni wymienili: odpowiedzialność, dobre zachowanie, uczciwość, sprawiedliwość, zdyscyplinowanie, tolerancję, cierpliwość, bezpieczeństwo, zaradność, przyjaźń, samodzielność. Potwierdzili to uczniowie w wywiadzie grupowym. 4 Koncepcja pracy szkoły jest systematycznie monitorowana, podlega analizie i modyfikacji. Uczestniczy w tym dyrektor, rada pedagogiczna, rodzice, uczniowie oraz pracownicy niepedagogiczni. 87% nauczycieli uczestniczyło w pracach nad analizą i/lub modyfikacją koncepcji pracy szkoły. Jak wynika z wywiadu z dyrektorem oraz wywiadu grupowego z nauczycielami rada pedagogiczna dokonuje analizy i formułuje wnioski, które służą do doskonalenia koncepcji. Wprowadzone zmiany dotyczyły sposobu realizacji koncepcji pracy szkoły w zakresie dostosowania jej do aktualnych potrzeb uczniów, rodziców i nauczycieli. Zmiany w koncepcji pracy szkoły wynikają też ze zmian w przepisach prawa oświatowego. Z koncepcją pracy szkoły rodzice zapoznawani są na zebraniach, a uczniowie na spotkaniach z wychowawcami. Informacje na temat koncepcji można znaleźć na stronie internetowej szkoły, na gazetkach szkolnych, w dokumentach znajdujących się w bibliotece. Szkoła jest otwarta na uwagi rodziców, cechuje ją jawność działań oraz dobry przepływ informacji między nauczycielami, dyrekcją i rodzicami. Szkoła zajmuje się bardzo szeroko sprawami związanymi z bezpieczeństwem. Jej praca ukierunkowana jest na właściwy rozwój uczniów, ich uczestnictwo w realizacji programów społecznych, akcji charytatywnych i edukacyjnych. Sposób pracy szkoły jest dostosowany do potrzeb uczniów i lokalnego środowiska. Z wyżej przedstawionych argumentów wynika, że wymaganie to jest spełnione na wysokim poziomie. Poziom spełniania wymagania: B 2. Wymaganie: Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej Z przeprowadzonych badań wynika, że oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej. Przed dopuszczeniem programów nauczania i podręczników do użytku szkolnego nauczyciele analizują ich zgodność z podstawą programową. Wywiad z dyrektorem potwierdził, że analizie poddaje się plany pracy nauczycieli, bada się również dokumentację przebiegu nauczania pod kątem systematyczności realizacji podstawy programowej. Prowadzi się diagnozy i analizy efektów nauczania we wszystkich klasach oraz wyciąga wnioski do dalszej pracy. Realizacja podstawy programowej jest systematycznie monitorowana przez nauczycieli i dyrektora. Nauczyciele dwa razy w roku składają raporty w tej sprawie. W szkole podejmuje się wiele działań, które mają na celu jak najlepsze opanowanie przez uczniów wiadomości i umiejętności opisanych w podstawie programowej i w standardach egzaminacyjnych. 83% badanych uczniów twierdzi, że szkoła umożliwia im nauczenie się najważniejszych dla nich rzeczy. Uczniowie wymieniają tu różne przedmioty. Oferta zajęć pozalekcyjnych skierowana jest zarówno do uczniów zdolnych, jak i mających trudności w nauce. Jak wynika z informacji uzyskanych od dyrektora i nauczycieli, bardzo ważnym elementem dotyczącym realizacji podstawy programowej jest dostosowanie oferty edukacyjnej do potrzeb i możliwości uczniów. Potrzeby uczniów rozpoznawane są w rozmowach z uczniami, rodzicami, na podstawie ankiet skierowanych do uczniów i rodziców. Prowadzone diagnozy wykazały, że potrzeby dotyczą osiągania dobrego wyniku na sprawdzianie zewnętrznym, nabywania umiejętności społecznych, wspierania uczniów 5 z deficytami, ograniczania niekorzystnych wpływów środowiskowych. Wskazały one także na duże zapotrzebowanie na zajęcia pozalekcyjne, w tym wyrównawcze. Prowadzone są zajęcia wyrównawcze ze wszystkich przedmiotów. Szkoła chcąc sprostać potrzebom i zainteresowaniom dzieci rozszerzyła swoją ofertę o rajdy, wycieczki, zespół gitarowy, koło przyrodnicze, zajęcia plastyczne, zajęcia artystyczne, koło teatralne, koło języka angielskiego, zajęcia sportowe, koło matematyczne, informatyczne. Zdaniem 74% ankietowanych uczniów oraz 84% ankietowanych rodziców szkoła pomaga rozwijać zainteresowania uczniów. Innymi działaniami wzbogacającymi ofertę edukacyjną są: wprowadzenie programu „Trzymaj formę”, realizacja zadań „Szkoły Promującej Zdrowie”, Dni Ziemi we współpracy z Wydziałem Nauk o Ziemi US, prowadzenie zajęć rewalidacyjnych i logopedycznych, zajęć przygotowujących do sprawdzianu dla uczniów klas VI, uatrakcyjnienie form pracy świetlicy szkolnej. Działaniami wspomagającymi realizację oferty edukacyjnej w szkole jest między innymi przygotowywanie przez uczniów przedstawień teatralnych, prezentacji językowych podczas Dnia Językowego, organizacja różnych konkursów szkolnych i międzyszkolnych, organizowanie wyjazdów na Zieloną Szkolę, systematyczne doskonalenie się nauczycieli. Zdecydowana większość ankietowanych rodziców (93%) stwierdziła, że szkoła zaspokaja potrzeby edukacyjne ich dzieci. Wywiad z Radą Rodziców potwierdził dokonywanie przez szkołę zmian w ofercie edukacyjnej. Rodzice największy nacisk kładą na doskonalenie umiejętności w zakresie języka obcego i sprawności fizycznej oraz ciekawe formy spędzania czasu wolnego. Dyrektor szkoły i badani nauczyciele, potwierdzili, że oferta edukacyjna uwzględnia kształtowanie kompetencji potrzebnych na rynku pracy. Przykładem takich działań jest nauczanie języków obcych na lekcjach i zajęciach dodatkowych, praca w zespołach, wykorzystywanie technologii informacyjnej i korzystania z informacji, rozwiązywanie problemów w sposób twórczy, przygotowanie do życia w warunkach współczesnego świata, krytycznego myślenia, kształtowanie umiejętności samoprezentacji i autoreklamy, asertywności i kreatywności, świadomego wykorzystywania własnej aktywności oraz wykorzystywania wiedzy w praktyce, Z uwagi na fakt, że szkoła nie wdraża nowatorskich rozwiązań programowych, wymaganie to nie jest spełnione na poziomie B. Przedstawiona argumentacja dowodzi spełnienie wymagania na poziomie C. 3. Wymaganie: Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany W szkole planuje się procesy edukacyjne, co potwierdza 100% ankietowanych nauczycieli. W planowaniu procesów edukacyjnych uwzględniane są przede wszystkim: możliwości uczniów (13), potrzeby uczniów (15), organizacja roku szkolnego (11), liczebność klas (5), czas potrzebny do zrealizowania poszczególnych treści (10). Szkoła zapewnia gronu pedagogicznemu możliwość korzystania z potrzebnych podczas zajęć pomocy dydaktycznych (100%), a ponadto pomieszczenia (100%), w których prowadzi się zajęcia sprzyjające osiąganiu zamierzonych celów. Procesy edukacyjne są na bieżąco monitorowane w stosunku do wszystkich uczniów tak, aby: indywidualizować procesy edukacyjne, motywować do dalszej pracy, rozwijać indywidualne zainteresowania. Wnioski z monitoringu wykorzystuje się w planowaniu tych procesów w kolejnym okresie. 6 Badania nauczycielskie dają informację o postępach uczniów i motywują do nauki. Informacja zwrotna, uzasadniająca ocenę, jest przekazywana przez nauczycieli zawsze lub prawie zawsze, co potwierdza 77% ankietowanych uczniów. 73% nauczycieli uważa, że dzięki informacji zwrotnej uczniowie są zmotywowani do pracy. 72% rodziców uważa, że ocenianie szkolne motywuje ich dzieci do dalszej pracy. 85% rodziców twierdzi, że informacja o wynikach dziecka uzyskana od nauczycieli pomaga im się uczyć. Nauczyciele nie zawsze współpracują z uczniami (48%), pytając uczniów: W jaki sposób chcieliby się uczyć na lekcjach? Uczniowie podczas oceniania mają dobre samopoczucie (48%); wiedzą, co mają poprawić (54%); postanawiają, że się poprawią (50%); są zadowoleni i mają ochotę się uczyć (44%), uważają, że wszystko jest w porządku (88%). W opinii uczniów nauczyciele częściej powinni odnosić się do tego, co uczeń umiał lub wiedział wcześniej; częściej powinni rozmawiać z nimi na temat przyczyn sukcesów i niepowodzeń w nauce oraz sposobach samodzielnego uczenia się. Pozwoli to pomóc 11 procentowej, grupie uczniów, która nie jest zadowolona, że nie mogła zrobić więcej. Z uwagi na fakt, że szkoła ma utrudniony dostęp do pracowni komputerowej, a własnej nie posiada uczniowie nie mogą rozwijać w pełni kompetencji w zakresie poznawania technologii informacyjnej, wymaganie to nie w pełni jest spełnione na poziomie B. Przedstawiona argumentacja dowodzi spełnienie wymagania na poziomie C. 4. Wymaganie: Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli Nauczyciele współpracują w realizacji procesów edukacyjnych, wszyscy konsultują swoje plany zajęć edukacyjnych z innymi nauczycielami, 87% spośród ankietowanych osób stwierdza, że analizuje procesy edukacyjne zachodzące w szkole w obrębie zespołów zadaniowych, przedmiotowych i zespołu wychowawczego, a także na posiedzeniach rad pedagogicznych, co wykazał przegląd dokumentacji zespołów przedmiotowych. Analizie podlegają wszystkie działania dydaktyczno-wychowawcze, a w szczególności: badania osiągnięć edukacyjnych uczniów, przyrosty kompetencji uczniów na danym poziomie edukacyjnym, wyniki sprawdzianów zewnętrznych, udział w konkursach szkolnych i międzyszkolnych, realizacja podstawy programowej, zajęć lekcyjne i pozalekcyjne, osiągnięcia dydaktyczne i sportowe, tematyka wycieczek i kłopoty wychowawcze. Nauczyciele współpracują przy organizacji różnorodnych uroczystości, imprez, konkursów, wycieczek, akcji. Obszarem zasługującym na szczególne wyróżnienie jest współpraca nauczycieli wychowawców z opiekunkami SU, pedagogami w ramach Igrzysk Szkolnych. 87% nauczycieli uważa, że ich głos jest brany pod uwagę w trakcie podejmowania decyzji o wprowadzaniu koniecznych zmian w realizacji procesów edukacyjnych. Taka sama grupa nauczycieli stwierdza, że pomoc jaką otrzymuje od innych nauczycieli jest wystarczająca. Wzajemne wspieranie nauczycieli odbywa się na spotkaniach w zespołach przedmiotowych, na konferencjach Rady Pedagogicznej. Nauczyciele przedstawiają swoje spostrzeżenia, uwagi, inicjatywy, własne zdanie, wypowiadają się, omawiają dany problem, wyciągają wnioski, głosują, zatwierdzają, bronią swój punkt widzenia. 7 Dyrektor podczas wprowadzania zmian prosi nauczycieli o uwagi i propozycje dotyczące danego projektu. Każdy nauczyciel ma możliwość zaproponowania zmian, które są analizowane przez RP. Nauczyciele współpracują ze sobą i współuczestniczą w analizowaniu i modyfikowaniu procesów edukacyjnych, planują i realizują swoje zadania zgodnie z koncepcją pracy szkoły. Przykładem takich zmian jest monitorowanie kontaktów na poziomie dom-szkoła-dom z wykorzystaniem zeszytów wychowawczych, które były innowacyjnym pomysłem jednej z nauczycielek. Ponadto monitorowanie kompetencji uczniów w postaci - arkuszy kompetencji ucznia, służące systematycznemu monitorowaniu poziomu kształcenia w szkole. Szkoła jest placówką zespołową, nie ma w niej miejsca na niekontrolowane indywidualności. Wspólnie podejmujemy decyzje, rozważamy najlepsze rozwiązania, nieraz się spieramy, dyskutujemy, ale konstruktywnie, wspieramy się wzajemnie. Z wyżej przedstawionych argumentów wynika, że wymaganie to jest spełnione na wysokim poziomie. Poziom spełniania wymagania: B 2.6 Wymaganie: Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych Na osiąganie sukcesów edukacyjnych uczniów szkoły SP Nr 40 duży wpływ mają czynniki środowiskowe: ekonomiczno-społeczne, zubożenie rodzin, brak wsparcia ze strony rodziców. Szkoła podejmuje działania, których celem jest ograniczenie negatywnych wpływów środowiskowych, wyrównywania i zwiększania szans edukacyjnych uczniów. Mają one charakter wspomagający, wspierający, terapeutyczny. Nauczyciele znają możliwości edukacyjne swoich uczniów: 87% badanych nauczycieli diagnozuje możliwości edukacyjne wszystkich uczniów, a 13% w odniesieniu do większości uczniów. Przeprowadzona diagnoza gwarantuje właściwą pomoc uczniowi, niwelowanie trudności, zaległości, braków, pozwala poznać mocne i słabe strony ucznia oraz klasy i tym sposobem dostosować metody, formy nauczania do możliwości klasy i poszczególnych uczniów. Informacja z diagnozy pomaga także w planowaniu własnej pracy, poszerzaniu oferty zajęć pozalekcyjnych szkoły, a także pozwala dostrzec uczniów z kłopotami edukacyjnymi i dostosować wymagania edukacyjne do ich indywidualnych potrzeb. Służy rozwijaniu zainteresowań uczniów i zachęca do uczestnictwa w dodatkowych zajęciach. Rodzice uważają, że w szkole podejmuje się starania by dzieci miały poczucie sukcesu w nauce na miarę ich możliwości. Rodzice dostrzegają, że ich dzieci są nagradzane, chwalone, wyróżniane. Wśród licznych form nagradzania należy wymienić uzyskiwanie tytułów, np. "Mistrz ortografii”, „Najlepszy absolwent/tka szkoły” ,”Przyjaciel Przyrody”. Nagradzane jest: czytelnictwo, frekwencja, udział w akcjach, imprezach i uroczystościach. Udział w konkursach i zawodach także zostaje nagrodzony (ranking klas, „Najlepszy sportowiec”). Stosuje się podziękowania dla rodziców na zakończenie roku szkolnego oraz wyróżnienia dla uczniów na forum środowiskowym. Rodzice są zadowoleni, że w szkole są organizowane zajęcia dodatkowe wyrównujące braki z różnych przedmiotów. Wywiad grupowy z rodzicami potwierdza podejmowane przez nauczycieli działania w tym zakresie. Wśród wielu przykładów działań służących wyrównywaniu szans podawanych przez rodziców, nauczycieli, uczniów wymieniane są zajęcia wyrównawcze, rewalidacyjne, 8 terapeutyczne, gimnastyka korekcyjna. Uczniowie otrzymują pomoc pedagoga, psychologa oraz logopedy. Dla wszystkich uczniów klas VI prowadzone są zajęcia przygotowujące do sprawdzianu. Uczniowie mogą brać udział w wielu kołach zainteresowań, zorganizowanych na podstawie zdiagnozowanych potrzeb: zespół gitarowy, koło przyrodnicze, zajęcia plastyczne, zajęcia artystyczne, koło teatralne, koło języka angielskiego, SKS, koło matematyczne, informatyczne. Umożliwia się uczniom uczestnictwo w życiu kulturalnym regionu, poprzez organizowanie wyjazdów do kina, teatrów, muzeów, w ciągu roku szkolnego i ferii zimowych. Z wyników ewaluacji wewnętrznej wynika, że szkoła bierze udział w programach podnoszących wyniki nauczania - np. "Lepsza Szkoła", oraz ogólnopolskie sprawdziany kompetencji organizowane przez wydawnictwo Operon i CKE. Szkoła realizuje również własny program podnoszenia efektów kształcenia. W celu podniesienia ogólnej wiedzy uczniów, a także przygotowania ich do życia w warunkach współczesnego świata, szkoła realizuje także działania rozwijające świadomość zdrowotną i ekologiczną. Świadczy o tym uzyskanie przez szkołę certyfikatu „Szkoły promującej zdrowie”, realizacja programów „Trzymaj formę”, klubu GAJA, „Każdy uczeń wie, co robić z ZSEE”, zbieranie surowców wtórnych, krzewienie zdrowego stylu życia poprzez cykliczne wycieczki przedmiotowe, rajdy, co odbywa się systematycznie dzięki współpracy z PTTK O/Sosnowiec. W celu ograniczenia negatywnych wpływów środowiskowych szkoła współpracuje z policją, sądem rodzinnym, kuratorami, Strażą Miejska, GOPS i poradnią psychologiczno pedagogiczną. We współpracy z partnerami realizuje się programy wychowawcze i przeciwdziałające agresji. Prowadzona jest pomoc o charakterze materialnym obejmująca stypendia szkole, wyprawkę szkolną, dożywianie, realizacje programów "Szklanka mleka" i "Owoce w szkole". Ważnym działaniem dotyczącym zwiększenia szans edukacyjnych uczniów jest pedagogizacja rodziców, której szeroka tematyka, dotyczy różnorodnych problemów wychowania i edukacji. Ogromną wagę poświęca się w szkole uczniom z orzeczeniami lub opiniami PPP, organizując im kształcenie zgodnie z zaleceniami: dostosowanie wymagań edukacyjnych do potrzeb i możliwości psychofizycznych, zajęcia rewalidacyjne, zajęcia logopedyczne, zajęcia z pedagogiem. Odnosi się to do 38/212 uczniów, w tym 10 ma dostosowanie do indywidualnych potrzeb edukacyjnych. 54% ankietowanych rodziców ma poczucie, że ich dziecko jest traktowane w szkole indywidualnie. Uczniowie (69%) czują, że nauczyciele wierzą w ich możliwości. Większość uczniów (83%) odczuwa zadowolenie ze swoich wyników w nauce, a w tym - 25% radość. Zdaniem 79% uczniów nauczyciele wierzą w ich siły i 90% ankietowanych deklaruje, że może liczyć na pomoc nauczycieli w razie kłopotów. Nauczyciele mówią im (79% uczniów), że mogą się nauczyć nawet trudnych rzeczy. Z wywiadu z dyrektorem wynika, że nauczyciele potrafią dobrać sposób motywowania odpowiednio do potrzeb poszczególnych uczniów oraz indywidualizują proces edukacyjny. Nauczyciele w różny sposób motywują swoich wychowanków: pochwała ustna lub pisemna, dodatkowe punkty, oceny, kolorowe znaczki, zachętki, plusiki, motywce, nagrody, wyróżnienia, wystawy prac, pochwała na forum klasy, szkoły, podanie informacji rodzicom, prezentacja osiągnięć uczniów na gazetkach i stronie internetowej szkoły. Nauczyciele doceniają najdrobniejsze osiągnięcia i starania, nagradzają za pracę i wysiłek, a nie za efekt końcowy, informują o wymaganiach, a także o zasadach oceniania postępów i zachowania, stosują koloryt emocjonalny zajęć i poziom napięcia (zadania ani 9 zbyt łatwe, ani zbyt trudne), podają informacje zwrotne, reagują na potrzeby ucznia, dostosowują metody nauczania i pomoce do stylów uczenia się uczniów, uczą jak wyciągać wnioski z porażek, zachęcają do odnoszenia sukcesów i dalszego rozwoju pasji, nagradzają współpracę, dbają o poziom motywacji uczniów (ani zbyt niski, ani za wysoki), próbują zaciekawić uczniów i rozwijają ich zainteresowania, proponują udział w konkursach, zajęciach pozalekcyjnych, kółkach. Nauczyciele przekonują uczniów o praktycznej przydatności wiedzy, zwracają uwagę na to, że każdy ma prawo popełniać błędy oraz że ambicje prowadzą do osiągnięcia celu, planów i dążeń życiowych. Nauczyciele utrzymują własną motywację do pracy na wysokim poziomie i kontrolują własny poziom stresu. Badanie świadczy o tym, że nauczyciele indywidualizują proces nauczania, a rodzice potwierdzają, że ich dzieci uczą się na miarę swoich możliwości i mają poczucie sukcesu. Z wyżej przedstawionych argumentów wynika, że wymaganie to jest spełnione na wysokim poziomie. Poziom spełniania wymagania: B 5. Wnioski Z przeprowadzonych badań wynika, że szkoła ma opracowaną koncepcję pracy przyjętą przez radę pedagogiczną. Jest ona analizowana i w miarę potrzeb modyfikowana. Koncepcja jest znana i akceptowana przez uczniów i rodziców. Oferta edukacyjna szkoły umożliwia realizację podstawy programowej. Wszyscy nauczyciele znają i realizują zalecenia Podstawy Programowej dotyczące szczegółowych zadań szkoły w zakresie poszczególnych przedmiotów, z kładzeniem nacisku na czynne zdobywanie wiedzy rozwijających w uczniu ciekawość świata. Odpowiednio przygotowują sale lekcyjne, pomoce dydaktyczne i inne potrzebne pomoce. Oferta jest modyfikowana i umożliwia rozwój uczniów. Szkoła wdraża wiele działań w celu zwiększenia szans edukacyjnych uczniów, jednak nie są to nowatorskie rozwiązania programowe. Procesy edukacyjne w szkole mają charakter zorganizowany, są monitorowane i doskonalone. Z uwagi na fakt, że szkoła ma utrudniony dostęp do pracowni komputerowej, a własnej nie posiada uczniowie nie mogą rozwijać w pełni kompetencji w zakresie poznawania technologii informacyjnej. Inną barierą w realizacji procesów edukacyjnych jest dzielenie sali gimnastycznej z ZSO. Nauczyciele ze sobą współpracują w organizowaniu i realizacji procesów edukacyjnych. Szkoła jest placówką zespołową, nie ma w niej miejsca na niekontrolowane 10 indywidualności. Wspólnie podejmujemy decyzje, rozważamy najlepsze rozwiązania, nieraz się spieramy, dyskutujemy, ale konstruktywnie, wspieramy się wzajemnie. W szkole prowadzone są różnorodne działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów. Badanie świadczy o tym, że nauczyciele indywidualizują proces nauczania, a rodzice potwierdzają, że ich dzieci uczą się na miarę swoich możliwości i mają poczucie sukcesu. W opinii uczniów nauczyciele częściej powinni odnosić się do tego, co uczeń umiał lub wiedział wcześniej; częściej powinni rozmawiać z nimi na temat przyczyn sukcesów i niepowodzeń w nauce oraz o sposobach samodzielnego uczenia się. Należy częściej współpracować z uczniami, pytając ich, w jaki sposób chcieliby się uczyć na lekcjach. Uczniowie nie dostrzegają, że nauczyciele wystawiając ocenę odnoszą się do tego, co umieli lub wiedzieli wcześniej i nad tym należy pracować. Małgorzata Hamryszak Małgorzata Hollek Joanna Zyguła 11