253/3/B/2013 POSTANOWIENIE z dnia 26 lutego 2013 r. Sygn. akt

253/3/B/2013
POSTANOWIENIE
z dnia 26 lutego 2013 r.
Sygn. akt Ts 91/12
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Piotr Tuleja,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Teofila M. w
sprawie zgodności:
art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227,
ze zm.) z art. 2, art. 32 oraz art. 67 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej złożonej do Trybunału Konstytucyjnego 6 kwietnia 2012 r.
(data nadania) Teofil M. (dalej: skarżący) zakwestionował zgodność art. 5 ust. 2a ustawy z
dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U.
z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, ze zm.; dalej: ustawa o emeryturach i rentach z FUS) z art. 32
ust. 1 i 2 w zw. z art. 2 Konstytucji.
Skargę konstytucyjną wniesiono w związku z następującym stanem faktycznym i
prawnym. Zakład Ubezpieczeń Społecznych – Oddział w Lublinie decyzją z 5 sierpnia 2009 r.
(znak: 06714624-1/20/E) przy obliczaniu wysokości emerytury z FUS uwzględnił skarżącemu
okres zatrudnienia w Radiu Lublin S.A., odmawiając uwzględnienia okresu pełnienia
zawodowej służby wojskowej. W uzasadnieniu odmowy wskazano, że skarżący ma już z tego
tytułu emeryturę ustaloną przez Wojskowe Biuro Emerytalne. Odwołanie wniesione od
powyższej decyzji Sąd Okręgowy – Sąd Ubezpieczeń Społecznych w Lublinie oddalił
wyrokiem z 29 lipca 2010 r. (sygn. akt VIII U 3873/09), od którego skarżący złożył apelację.
Sąd Apelacyjny w Lublinie postanowieniem z 27 października 2010 r. uchylił w pkt I
zaskarżony wyrok sadu odwoławczego i odrzucił odwołanie, wskazując na zaistnienie
przesłanki powagi rzeczy osądzonej. Wyrokiem z 30 września 2011 r. Sąd Najwyższy uchylił
zaskarżone postanowienie sądu drugiej instancji i przekazał sprawę do ponownego
rozpoznania. Sąd Apelacyjny w Lublinie – III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
wyrokiem z 14 grudnia 2011 r. (sygn. akt III AUa 923/11), po ponownym rozpoznaniu
sprawy, oddalił apelację wniesioną od wyroku Sądu Okręgowego – Sądu Ubezpieczeń
Społecznych w Lublinie z 29 lipca 2010 r. (sygn. akt VIII U 3873/09).
Z wydaniem wskazanych rozstrzygnięć skarżący wiąże naruszenie prawa do równego
traktowania (art. 32 Konstytucji) w związku z zasadą państwa prawa (art. 2 Konstytucji) i
wywodzoną z niej zasadą sprawiedliwości społecznej. Naruszenie tych zasad skarżący
upatruje w niemożności uwzględnienia okresu czynnej służby wojskowej przy ustalaniu
prawa do emerytury z FUS oraz obliczania wysokości tej emerytury, jeżeli z tytułu czynnej
służby ustalono prawo do świadczeń pieniężnych określonych w przepisach o zaopatrzeniu
emerytalnym żołnierzy zawodowych. Prowadzi to do tego, że żołnierze zawodowi nigdy nie
będą mogli pobierać emerytury od wszystkich wypracowanych okresów składkowych.
Tymczasem przedstawiciele innych grup ubezpieczonych mogą uzyskać taką emeryturę, która
w efekcie jest wyższa od emerytury żołnierzy, mimo że część z tych osób ma krótszy okres
ubezpieczenia. Oznacza to – zdaniem skarżącego – że żołnierze zawodowi są
dyskryminowani.
Zarządzeniem z 17 maja 2012 r. Trybunał Konstytucyjny wezwał skarżącego do
uzupełnienia braków formalnych skargi konstytucyjnej – określenia, jakie konstytucyjne
prawa lub wolności naruszono przez wydanie rozstrzygnięcia na podstawie kwestionowanego
przepisu oraz określenie sposobu tego naruszenia.
W piśmie procesowym nadesłanym w celu uzupełnienia braków skargi konstytucyjnej
skarżący stwierdził, że w wyniku wydania orzeczeń wskazanych w skardze doszło do
naruszenia konstytucyjnego prawa do zabezpieczenia społecznego (art. 67 ust. 1 Konstytucji)
oraz prawa do równego traktowania osób ubezpieczonych po osiągnięciu wieku emerytalnego
(art. 32 w zw. z art. 67 ust. 1 Konstytucji). W uzasadnieniu zarzutów skarżący jeszcze raz
wspomniał o dyskryminowaniu żołnierzy.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Skarga konstytucyjna jest środkiem ochrony konstytucyjnych praw i wolności,
którego wniesienie uzależniono od spełnienia licznych warunków wynikających bezpośrednio
z art. 79 ust. 1 Konstytucji, a doprecyzowanych w przepisach ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r.
o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). Zgodnie
z art. 79 ust. 1 Konstytucji warunkiem, którego spełnienie umożliwia merytoryczne
rozpatrzenie skargi konstytucyjnej, jest naruszenie konstytucyjnego prawa podmiotowego lub
konstytucyjnej wolności wskutek wydania rozstrzygnięcia na podstawie kwestionowanej
regulacji. Należy przypomnieć, że w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego podkreśla się
– wskazując na art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK – że to na skarżącym ciąży obowiązek nie
tylko wskazania, jakie konstytucyjne prawa i wolności naruszono, lecz także określenia, w
jaki sposób te prawa lub wolności uszczuplono w związku z wydaniem ostatecznego
rozstrzygnięcia na podstawie kwestionowanych przepisów.
Naruszenie zasady równości w zakresie prawa do zabezpieczenia społecznego
skarżący upatruje w niemożności obliczenia świadczenia emerytalnego z FUS z
uwzględnieniem składek opłacanych przez cały okres pracy zarobkowej (w tym w okresie
służby wojskowej), podczas gdy uprawnienie to przysługuje innym kategoriom
ubezpieczonych.
Odnosząc się do powyższego zarzutu, należy stwierdzić, że skarżący nie wykazał, iż
wskazane przez niego podmioty są podmiotami podobnymi, a więc wymagającymi – zgodnie
z dyrektywami wynikającymi z zasady równości – takiego samego traktowania. Zgodnie z
zaskarżonym przepisem okresy służby wojskowej nie są brane pod uwagę przy ustalaniu
prawa do emerytury z FUS oraz przy określaniu jej wysokości tylko wtedy, kiedy
ubezpieczony miał z ich tytułu ustalone prawo do świadczenia emerytalnego. Jak wynika z
uzasadnienia rozstrzygnięć sądów orzekających w sprawie, skarżący od 1973 r. miał ustalone
prawo do emerytury wojskowej. Przy określaniu jej wysokości uwzględniono cały okres
zawodowej służby wojskowej. Wypłatę tego świadczenia zawieszono dopiero w 2005 r., w
momencie nabycia przez skarżącego prawa do świadczenia emerytalnego z powszechnego
ubezpieczenia społecznego. Należy zwrócić uwagę, że inni ubezpieczeni, opłacający przez
cały okres pracy zawodowej składki, nie uzyskiwali z tego tytułu – inaczej niż było to w
przypadku skarżącego – żadnych świadczeń emerytalnych. Powyższe ustalenia rodzą
2
wątpliwości co do możliwości traktowania tych dwóch kategorii ubezpieczonych jako
podmiotów podobnych. Oznacza to, że skarżący nie uprawdopodobnił, że w jego sprawie
doszło do naruszenia zasady równości w zakresie prawa do zabezpieczenia społecznego.
Należy ponadto podkreślić, że w piśmie procesowym nadesłanym w celu uzupełnienia
braków skargi konstytucyjnej skarżący wskazał także, iż zaskarżony przepis narusza prawo do
zabezpieczenia społecznego. Ponieważ nie wykazał, na czym to naruszenie miałoby polegać,
powołanie się na nie nie może uzasadniać merytorycznego rozpoznania wniesionej skargi
konstytucyjnej.
W związku z powyższym, na podstawie art. 49 w zw. z art. 36 ust. 3 oraz art. 47 ust. 1
pkt 2 ustawy o TK, Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze
konstytucyjnej.
3