210/5/B/2006 POSTANOWIENIE z dnia 7 marca 2006 r. Sygn. akt Ts

210/5/B/2006
POSTANOWIENIE
z dnia 7 marca 2006 r.
Sygn. akt Ts 188/05
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Marian Zdyb,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Józefa
Oleksego, w sprawie zgodności:
art. 27 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 11 kwietnia 1997 r. o ujawnieniu pracy lub
służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach
1944-1990 osób pełniących funkcje publiczne (Dz. U. Nr 42, poz. 428) w zw.
z art. 542 § 3 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania
karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 ze zm.) w zw. z art. 9 § 2 k.p.k. z art. 2, art.
7, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 oraz art. 78 Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE:
W skardze konstytucyjnej z 12 października 2005 r., wniesiono o stwierdzenie
niezgodności art. 27 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 11 kwietnia 1997 r. o ujawnieniu pracy lub
służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944-1990
osób pełniących funkcje publiczne (Dz. U. z 1999 r. Nr 42, poz. 428) w zw. z art. 542 § 3
ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555
ze zm.) w zw. z art. 9 § 2 k.p.k. z art. 2, art. 7, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 oraz
art. 78 Konstytucji.
Skarga konstytucyjna została oparta na następującym stanie faktycznym. W dniu 13
czerwca 2005 r. skarżący złożył wniosek o wznowienie postępowania w przedmiocie
wniosków o wyłączenie sędziów od orzekania w sprawie lustracyjnej, zakończonych
prawomocnymi postanowieniami Sądu Apelacyjnego w Warszawie V Wydział
Lustracyjny. Pismem z 19 lipca 2005 r. (sygn. akt II KO 35/05) Przewodnicząca II
Wydziału Izby Karnej Sądu Najwyższego poinformowała skarżącego o załączeniu
wniosku do akt sprawy bez nadawaniu mu biegu.
Skarżący zarzucił w skardze konstytucyjnej, że w niniejszej sprawie naruszone
zostało przysługujące mu prawo do rozpatrzenia jego sprawy przez właściwy sąd, gdyż w
przedmiocie wniosku rozstrzygała Przewodnicząca Wydziału, oraz prawo do
sprawiedliwego rozpatrzenia jego sprawy przez właściwy sąd, którego podstawę
stanowiłyby przepisy prawa, a nie poglądy wyrażone w literaturze karnoprocesowej.
Skarżący uznał ponadto, że pozbawiony został prawa do zaskarżenia postanowienia o
oddaleniu wniosku, mimo iż uprawnienie to przysługuje wnioskodawcom, których
wniosek o wznowienie podlegał rozpoznaniu przez sąd okręgowy. Prowadzi to także do
naruszenia zasady równości wyrażonej w art. 32 Konstytucji i prawa do zaskarżenia
orzeczeń wydanych w pierwszej instancji. Ponadto zdaniem skarżącego został on
pozbawiony prawa dochodzenia na drodze sądowej naruszonych praw i wolności.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Skarga konstytucyjna jest szczególnym środkiem ochrony prawnej. Podstawową
przesłanką jej wniesienia jest wyczerpanie sądowej drogi dochodzenia swych praw i
wolności. Skarga konstytucyjna, co wynika jednoznacznie z art. 79 ust. 1 Konstytucji
przysługuje jedynie w stosunku do zapadłych ostatecznie orzeczeń o wolnościach lub
prawach albo obowiązkach. Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji przedmiotem skargi
konstytucyjnej może być ustawa lub inny akt normatywny, na podstawie którego sąd lub
organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach albo o
jego obowiązkach określonych w Konstytucji. Oznacza to, że przesłanką rozpoznania
skargi konstytucyjnej nie może być wskazanie dowolnego przepisu ustawy lub innego aktu
normatywnego, ale tylko takiego, który w konkretnej sprawie stanowił podstawę
ostatecznego rozstrzygnięcia.
Zasadniczym powodem odmowy nadania biegu skardze konstytucyjnej jest fakt, że
skarżący nie wskazał ostatecznego orzeczenia o przysługujących mu prawach lub
wolnościach, które oparte zostało na zaskarżonych przepisach. Wbrew twierdzeniom
skarżącego nie sposób bowiem przyjąć, że orzeczeniem takim jest pismo Przewodniczącej
II Wydziału Izby Karnej Sądu Najwyższego z 19 lipca 2005 r. W piśmie tym skarżący
poinformowany został o załączeniu wniosku do akt sprawy bez nadawaniu mu biegu.
Powodem był brak dopuszczalnej drogi sądowej w zakresie wniesionego przez skarżącego
wniosku.
Oczywistym jest, że informacja skierowana przez organ procesowy do
wnioskodawcy informująca o braku drogi prawnej w zakresie przedstawionych przez niego
żądań nie może być jednak uznana za rozstrzygnięcie w przedmiocie wniosku.
Oświadczenie organu procesowego nie kreuje bowiem żadnej nowej sytuacji prawnej, nie
ma charakteru konstytutywnego. Nie tworzy ono ani nie modyfikuje istniejących praw,
obowiązków ani wolności skarżącego. Stanowi wskazanie konsekwencji istniejącego stanu
prawnego dla skarżącego, a nie jego modyfikację. Wskazanie braku istnienia drogi
prawnej nie stanowi rozstrzygnięcia. Nie można mówić o realizacji przysługujących
jednostce praw, a więc ich aktualizacji, uszczupleniu czy rozszerzeniu tam gdzie nie ma
samego prawa, lecz jedynie informacja o istniejącym stanie prawnym. W związku z tym
oczywistym jest, że w przedmiotowej sprawie nie doszło do ostatecznego rozstrzygnięcia o
prawach i wolnościach skarżącego. Jedyne rozstrzygnięcie zapadłe w niniejszej sprawie to
decyzja o załączeniu pisma do akt sprawy, która nie jest jednak równoznaczna z
rozpatrzeniem wniosku, i z podanych powyżej powodów nie może być za takie uznana.
Tymczasem istnienie takiego rozstrzygnięcia stanowi w świetle art. 79 Konstytucji
bezwzględną przesłankę dopuszczalności rozpoznania skargi konstytucyjnej.
Niezależnie od wskazanej powyżej podstawy odmowy nadania biegu skardze
konstytucyjnej wskazać należy na marginesie, że istota zarzutów skarżącego wiąże się nie
tyle z brzmieniem zaskarżonych przepisów, ile z nieakceptowanym przez skarżącego
sposobem ich zastosowania. Skarżący dowodzi bowiem braku możliwości prawnych
określonego zachowania organów procesowych. Prowadzi to do wniosku, że skarżący
skarży w istocie określone zachowanie organów procesowych, a nie obowiązujące
przepisy. Przedstawiona argumentacja zmierza przede wszystkim do wykazania
dopuszczalności, zasadności i słuszności przyjęcia stanowiska skarżącego o
dopuszczalności drogi prawnej we wskazanym przez niego zakresie, nie zaś do wykazania
niekonstytucyjności zaskarżonych przepisów.
2
W tym stanie rzeczy należało odmówić nadania dalszego biegu skardze
konstytucyjnej.
3