08_XVII AmE 48.08_An

Sygn. akt XVII AmE 48/08
Dnia 27 czerwca 2008 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w
składzie:
Przewodniczący SSO Bernard Litwiniec
Protokolant Dorota Łęczycka
po rozpoznaniu w dniu 13 czerwca 2008 r. w Warszawie na rozprawie
sprawy z powództwa Elektrociepłowni „K.” S.A. w K. przeciwko
Prezesowi
o wydanie świadectwa pochodzenia z kogeneracji
na skutek odwołania Elektrociepłowni „K.” S.A. w K. od decyzji Prezesa z
dnia 11 stycznia 2008 r. nr USPCHP/.../L W
oddala odwołanie
SSO Bernard Litwiniec
Sygn. akt XVII AmE 48 /08
UZASADNIENIE
Prezes
decyzją
z
dnia
11
stycznia
USPCHP/...2008/L W
przedsiębiorstwu Elektrociepłownia
2008
r.
o
nr
umorzył
K.
S.A.
świadectwo
1
pochodzenia
o
nr
K0000004/TPP/02/01266/2007
na
ilość
energii
elektrycznej 171016,380 MWh. Jako podstawa prawna decyzji została
wskazany art.91 ust.13,14 i 15 w zw. z art. 9a ust.8d oraz art.30 ust. l prawa
energetycznego.
W uzasadnieniu decyzji wskazał, że 24 grudnia 2007 r. przedsiębiorstwo
Elektrociepłownia K.
S.A. złożyło wniosek o wydanie świadectwa
pochodzenia z kogeneracji. Zdaniem Prezesa , zgodnie z art. 9a ust. 8d prawa
energetycznego, do wypełnienia obowiązku, o którym mowa w art.9a ust. 8 pkt
l
wspomnianej
ustawy,
nie
zalicza
się
umorzonych
świadectw
pochodzenia z kogeneracji, wydanych dla energii elektrycznej wytworzonej w
jednostce kogeneracji w okresie, w którym koszty wytworzenia tej energii
wynikające z nakładów, o których mowa w art. 45 ust. l a prawa
energetycznego, są uwzględniane w kosztach działalności przedsiębiorstw
energetycznych zajmujących się przesyłaniem lub dystrybucją energii
elektrycznej. Prezes
wskazał, że podstawie art. 9e ust.14 w/w ustawy
umarza świadectwa pochodzenia z kogeneracji wydane dla energii elektrycznej,
o której mowa w art.9a ust.8d prawa energetycznego. Umorzenie przez Prezesa
niniejszego świadectwa, jak wskazano w uzasadnieniu decyzji, nie daje
uprawnień do wypełnienia obowiązku, o którym mowa w art.9a ust.8 prawa
energetycznego.
Elektrociepłownia „K. „ S.A. w K. wniosła w dniu 30 stycznia 2008 r.
odwołanie od przedmiotowej decyzji. Skarżący wniósł o uchylenie decyzji
w całości, zobowiązanie Prezesa
do wydania Świadectwa Pochodzenia z
Kogeneracji dla ilości 171.016,380 MWh energii elektrycznej wytworzonej
w wysokosprawnej kogeneracji, za okres od l lipca 2007 r. do 30 listopada
2007 r., odpowiadającej sprzedaży 151.036,532 MWh energii do P. S.A. i E.
Sp. z o.o. bez ograniczenia, uniemożliwiającego jego wykorzystanie do
wypełnienia obowiązku, o którym mowa w art. 9a ust. 8 pkt l ustawy Prawo
2
energetyczne, a także o zasądzenie kosztów postępowania wraz z kosztami
zastępstwa procesowego.
Zaskarżonej decyzji skarżący zarzucił:
- naruszenie art. 9a ust. 8d i art. 45 ust. la ustawy z dnia 10 kwietnia 2007 r.
Prawo energetyczne, poprzez błędne zastosowanie i błędną wykładnię tych
przepisów,
- naruszenie art. 107 § l i § 3 k.p.a. poprzez niezawarcie w Decyzji
uzasadnienia, pozwalającego na ustalenie, dlaczego w istniejącym stanie
faktycznym zastosowany został art. 9a ust. 8d ustawy Prawo energetyczne,
- błędne ustalenie stanu faktycznego poprzez założenie a priori, że w okresie
od l lipca 2007 r. do 30 listopada 2007 r. objętym Decyzją, Operator
Systemu Przesyłowego - P. S.A. i Operator Systemu Dystrybucyjnego - E.
S.A. uwzględniały w kosztach działalności koszty wytworzenia energii
elektrycznej przez Elektrociepłownię „K. „ S.A., które by wynikały z
nakładów służących poprawie ochrony środowiska i efektywności wytwarzania
energii elektrycznej, o których mowa w art. 45 ust. la ustawy.
W uzasadnieniu odwołania skarżący wskazał, że spełnia wszystkie przewidziane
prawem warunki do ubiegania się o wydanie świadectw pochodzenia z
kogeneracji. Zarzucił Prezesowi , że w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji nie
powołał się na podstawy faktyczne powodujące konieczność zastosowania
art.9a ust.8d prawa energetycznego. W jego ocenie świadectwo pochodzenia z
kogeneracji wydane przez Prezesa
na rzecz Elektrociepłowni „K.” S.A.,
które zostało mocą tej samej decyzji umorzone, nie mogło być zaliczone do
świadectw pochodzenia, o których mowa w art. 9a ust. 8d ustawy -nie
stanowiących wypełnienia obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia.
Jako zupełnie nieuzasadnione skarżący uznał stanowisko Prezesa
, że w
okresie objętym wnioskiem o wydanie świadectwa pochodzenia P. S.A. i E.
S.A. uwzględniały w kosztach działalności koszty wytworzenia energii
elektrycznej wynikające z nakładów poniesionych przez Elektrociepłownię
3
„K. „ S.A. na przedsięwzięcia inwestycyjne z lat 1993 -- 1998. Podał, iż przy
kalkulacji cen ustalonych w długoterminowych kontraktach nie były
uwzględniane nakłady, o których mowa w art. 45 ust. la ustawy. W okresie od
l lipca 2007 r. do 30 listopada 2007 r. koszty wytworzenia energii
elektrycznej wynikające z poniesienia nakładów w latach 1993 - 1998 były
uwzględniane w kosztach działalności P. S.A. i E. Sp. z o.o.
W odpowiedzi na odwołanie Prezes wniósł o oddalenie odwołania.
Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan
faktyczny sprawy i zważył, co następuje:
Należy zgodzić się ze skarżącym, że uzasadnienie zaskarżonej decyzji
jest nader lakoniczne i nie pozwala, ażeby w pełni ocenić jakie ustalenia
faktyczne były podstawą do jej wydania. Zarzuty dotyczące naruszenia
kodeksu postępowania administracyjnego tj. art. 107 §1 i 3 kpa nie mogły
mieć istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia w postępowaniu toczącym się
przed tutejszym sądem. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest
w niniejszej sprawie sądem I instancji i spoczywał na nim obowiązek
analizy
zebranego
w
sprawie
materiału
dowodowego.
Akta
administracyjne zawierają wniosek skarżącego oraz szereg załączników z
niezbędnymi danymi liczbowymi, także w toku postępowania były
składane
dokumenty
(
kontrakty
długoterminowe
elektrycznej zawarte przez powoda z P S.A.
zakupu
energii
k.22 - 151 i Zakładem
Energetycznym „K. „ poprzednikiem prawnym E. sp. z o.o. k 152 286,
decyzje Prezesa z 15 grudnia 2006 r. oraz z 16 grudnia 2006 r. w sprawie
zatwierdzenia taryfy dla energii elektrycznej k 307 - 392, pismo powoda do
4
Komisji Europejskiej z dnia 24 kwietnia 2006 r. [w języku angielskim,
powód nie dysponował tłumaczeniem, ostatecznie nie żądał go pozwany] k
394 - 415 ), strony w pismach procesowych powoływały się na fakty i
okoliczności, istotne w niniejszym postępowaniu. Sąd dopuścił dowód z
wyżej wskazanych dokumentów, co stanowiło materiał dowodowy
pozwalający na dokonanie niezbędnych w sprawie ustaleń faktycznych i
prawnych, które przedstawiają się następująco:
W dniu 24 grudnia 2007 r. przedsiębiorstwo Elektrociepłownia „K.
S.A. w K.
złożyło wniosek o wydanie świadectwa pochodzenia z
kogeneracji. Spółka oświadczyła, że wytworzona energia elektryczna w
okresie od dnia l lipca 2007 r. do dnia 30 listopada 2007 r. w jednostkach
kogeneracji została dostarczona do P. S.A. i E. Sp. z o.o. w ilości 151
036,532 MWh - w ramach kontraktów długoterminowych zawartych z
firmami w 1998 r. ( k. l - 3 akt administracyjnych ) Wnioskodawca
dołączył załączniki ( k.4 -63 akt administarcyjnych), w których zawarte
zostały m.in. dane techniczne i ilościowe uzasadniające wniosek.
W ocenie Sądu Okręgowego decyzja objęta skargą nie budzi zastrzeżeń,
mimo bardzo lakonicznego jej uzasadnienia, a zarzuty wskazane w
odwołaniu nie mogły zostać uwzględnione. Zarzuty Elektrociepłowni „K. „
wobec kwestionowanych przez nią ustaleń Prezesa , jak wyżej
wspomniano, nie mogły być uwzględnione.
Wbrew stanowisku powoda świadectwo pochodzenia z kogeneracji wydane
przez Prezesa na rzecz odwołującego się przedsiębiorstwa należy
zaliczyć do świadectw pochodzenia, o których mowa w art. 9a ust.8d
prawa energetycznego. Zgodnie z regulacją zawartą w tym przepisie do
wypełnienia obowiązku określonego w ust.8 pkt 1 czyli obowiązku
przedstawienia świadectw z kogeneracji, nie zalicza się umorzonych
świadectw pochodzenia z kogenercji, o których mowa w art. 91 ust.l ,
5
wydanych dla energii elektrycznej wytworzonej w jednostce kogeneracji w
okresie, w którym koszty wytworzenia tej energii wynikające z nakładów, o
których mowa w art. 45 ust. l a (tj. koszty uwzględniane w taryfach
przedsiębiorstw energetycznych zajmujących się przesyłaniem i
dystrybucją energii elektrycznej, wynikające z nakładów ponoszonych
przez te przedsiębiorstwa energetyczne w latach 1993 1998, co dotyczyło
tzw. kontraktów długoterminowych), są uwzględniane w kosztach
działalności przedsiębiorstw energetycznych zajmujących się przesyłaniem
lub dystrybucją energii elektrycznej. Przepisy art. 9a ust.8d oraz art.91 ust.
14 i 15 prawa energetycznego odnoszą się bezpośrednio do wytwarzania
energii elektrycznej w jednostkach kogeneracji w okresie, w którym koszty
wytworzenia tej energii są uwzględniane w kosztach działalności
przedsiębiorstw energetycznych zajmujących się przesyłaniem i
dystrybucją energii elektrycznej. Przedsiębiorstwa energetyczne
uczestniczące w systemie kontraktów długoterminowych nie zostały
uprawnione do korzystania z innego programu wsparcia tj. programu
świadectw pochodzenia z kogeneracji. Pozwany trafnie powołał się na
uzasadnienie do projektu ustawy z dnia 12 stycznia 2007 r. o zmianie ustaw:
prawo energetyczne, prawo ochrony środowiska oraz o zmianie ustawy o
systemie oceny zgodności, wprowadzającej art.9a ust.8d do prawa
energetycznego. Wskazano w nim, że wyłączenie ze wsparcia energii
elektrycznej wytwarzanej w jednostkach kogeneracji objętych systemem
kontraktów długoterminowych zostało uzasadnione okolicznością, że koszty
energii elektrycznej objętej kontraktami długoterminowymi, o jakich
mowa w art.45 ust. l a prawa energetycznego, są już zawarte w
taryfach przesyłowych i dystrybucyjnych, a energia ta kupowana jest w
ramach tzw. minimalnych ilości energii, co wynika z zapisów taryf
przedsiębiorstw P S.A. i P. Operator S.A. To prowadzi do wniosku, że
energia z kontraktów długoterminowych objęta została już preferencjami
6
w postaci tzw. składnika wyrównawczego, a ponadto energia ta
rozdysponowana jest do spółek dystrybucyjnych, które maj ą praktycznie
obowiązek jej zakupu. Z tych względów do czasu rozwiązania kontraktów
długoterminowych dodatkowe preferencje, jakie obciążają odbiorców
końcowych, nie powinny być stosowane, gdyż mogłoby to być uznane za
naruszenie zakazu kumulowania pomocy publicznej.
Bez znaczenia jest to, iż powód powołał się na fakt, że wytworzona energia
elektryczna w okresie od l lipca do 30 listopada 2007 r. w jednostkach
kogeneracji została dostarczona do P.
S.A. i E. sp. z o.o. w ramach
kontraktów długoterminowych zawartych z tymi firmami w 1998 r.
Należy podzielić stanowisko pozwanego, który na poparcie swojego
poglądu powołał się na uregulowania zawarte w ustawie z 27 czerwca
2007 r. o zasadach pokrywania kosztów powstałych u wytwórców w
związku z przedterminowym rozwiązaniem umów długoterminowych
sprzedaży mocy i energii elektrycznej jednoznacznie potraktował wszystkie
podmioty, które zawarły tego rodzaju umowy. Powołana ustawa
wymienia w swoim załączniku wśród wytwórców Elektrociepłownię „K.
„ , z którą zostały zawarte tego typu kontrakty długoterminowe,
podlegające
rozwiązaniu.
Ustawa
wyżej
powołana
wprowadziła
rekompensatę za przedterminowe ich rozwiązanie tworząc tzw. opłatę
przejściową. Przepisów art. 45 ust. la prawa energetycznego, z uwagi
na treść art.45 ust. l b, nie stosuje się od dnia powstania obowiązku
uiszczania opłaty przejściowej, o której mowa w ustawie wymienionej w
art. 9a ust. 8e. Z tym dniem powstaje obowiązek uiszczania opłaty
przejściowej i tym samym możliwość uwzględnienia w taryfach
przedsiębiorstw
energetycznych
prowadzących
działalność
gospodarczą w zakresie przesyłania i dystrybucji energii elektrycznej
kosztów ponoszonych przez nich w związku z obsługą kontraktów
długoterminowych. Zgodnie z art. 45 ust. l c prawa energetycznego w
7
kosztach działalności przedsiębiorstw zajmujących się przesyłaniem lub
dystrybucją energii elektrycznej uwzględnia się koszty pobierania opłaty
przejściowej. To prowadzi do wniosku, że powód będzie uprawniony do
pobierania opłaty przejściowej wskazanej w art.2 pkt 9 ustawy z 27
czerwca 2007 r. o zasadach pokrywania kosztów powstałych u
wytwórców w związku z przedterminowym rozwiązaniem umów
długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej. Skoro powód
został wymieniony przez ustawodawcę jako uprawniony do otrzymania
rekompensaty za rozwiązanie umów długoterminowych to był także
uprawniony do uzyskania dodatkowych preferencji, których koszty
przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się przesyłaniem i dystrybucją
energii elektrycznej uwzględniały w kalkulowanych przez siebie
taryfach, działając w oparciu o art.45 ust. la prawa energetycznego.
Powód korzystał z preferencyjnego rozwiązania dotyczącego zakupu sprzedaży energii elektrycznej, co wynika chociażby z treści umów
długoterminowych łączących go z P S.A. z 30 kwietnia 1998 r. oraz
E. sp. z o.o. z 6 maja 1998 r. W oparciu o te kontrakty energia elektryczna
wyprodukowana przez powoda od l lipca do 30 listopada 2007 r. była
nabywana przez te podmioty. Zakupy energii odbywały się po
jednakowych cenach, wyższych niż cena zakupu hurtowego, a różnica była
pokrywana z wpływów z opłaty wyrównawczej, o jakiej mowa w
rozporządzeniu taryfowym, co znajduje potwierdzenie w treści kontraktów
długoterminowych, jakie zostały dołączone do odwołania powoda.
Sąd Okręgowy nie zgadza się z zarzutem powoda dotyczącym
inwestycyjnego, a nie modernizacyjnego charakteru umów
długoterminowych. Trafnie pozwany powołał się na fakt, że zawarte
kontrakty długoterminowe miały na celu zagwarantowanie Grupie EDFI
zwrotu inwestycji poczynionych podczas prywatyzacji powoda, jaka odbyła
się w latach dziewięćdziesiątych. Środki pozyskane z tego tytułu posłużyły
8
do sfinansowania kosztów jego modernizacji. Dla poparcia swojego
stanowiska pozwany powołał się na załącznik do pisma tego ostatniego z
dnia 24 kwietnia 2006 r. l.dz. 7823/06 sekcja A pkt IV. W zawartych tam
wyjaśnieniach kierowanych do Komisji Europejskiej powód informował,
że w latach 1992 — 1993 wdrożył program służący poprawie ochrony
środowiska i efektywności wytwarzania energii elektrycznej, a sam proces
prywatyzacyjny miał zapewnić finansowanie niezbędnych modernizacji
poprzez zwiększenia kapitału spółki, (wprawdzie tekst wyjaśnień nie został
przetłumaczony na język polski, ale powód nie kwestionował powołania się
przez pozwanego na jego treść). Z tych też względów nie ma podstaw do
uznania, jak chce tego powód, że kontrakty długoterminowe, których jest
stroną, nie generowały kosztów wskazanych w art.45 ust. l a prawa
energetycznego.
Nie jest także przekonywujący zarzut powoda dotyczący braku w
uzasadnieniu zaskarżonej decyzji uzasadnienia pozwalającego na ustalenie
powodów, dla których w istniejącym stanie faktycznym został zastosowany
art. 9a ust.8d prawa energetycznego. Należy mieć na uwadze, że istniała
konieczność zastosowania w niniejszej sprawie art. 9a ust. 8d prawa
energetycznego z uwagi na zawarcie przez powoda kontraktów
długoterminowych, powołanych przez powoda we wniosku o wydanie
świadectw pochodzenia z kogeneracji. Powód korzystał z systemu wsparcia
w ramach kontraktów długoterminowych, co zostało potwierdzone w
załączniku do ustawy z 27 czerwca 2007 r. o zasadach pokrywania kosztów
powstałych u wytwórców w związku z przedterminowym rozwiązaniem
umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej.
Okoliczności tej nie kwestionował także powód. Kontrakty długoterminowe
gwarantowały powodowi zbyt określonej ilości energii elektrycznej po
ustalonych cenach, co umożliwiało mu kontynuacje działań
inwestycyjnych. Opłaty przejściowe, o jakich była już wyżej mowa, są
9
formą wsparcie ze strony państwa przedsiębiorstw energetycznych. Także z
tych względów system wsparcia w ramach świadectw pochodzenia z
kogeneracji nie może znaleźć w stosunku do powoda zastosowania.
Mając powyższe na uwadze z mocy art. 479 (53) kpc orzeczono jak wyżej.
SSO Bernard Litwiniec
10