3 Poród

SPIS TREŚCI
001-026_Ciaza srodek.indd 4
1 Życie przed narodzinami
Powstawanie nowej istoty
– od gamet do blastocysty
Proces różnicowania
10
16
Chromosomy i dziedziczenie genetyczne 20
Życie wewnątrzmaciczne
22
2 Ciąża
Dziewięć miesięcy oczekiwania
28
Delikatne zaburzenia w czasie ciąży
32
Odżywianie
36
Kontrolowanie zdrowia matki i dziecka
39
Przygotowanie do narodzin
57
Zagadnienia prawne dotyczące
kobiety w ciąży
72
3 Poród
Wybór najdogodniejszej pozycji
78
Bezbolesny poród
82
Poród
86
Kiedy pojawiają się trudności
95
4 Noworodek
Po porodzie
102
Pierwsze godziny życia
106
Noworodek
115
5 Karmienie piersią
Naturalne karmienie piersią
126
Butelka
158
13-01-14 11:07
6 Po karmieniu piersią
Odstawienie od piersi:
kluczowy etap w odżywianiu
174
Jedzenie dla dzieci,
jedzenie dla dorosłych
Niejadki i łakomczuchy
183
190
7 Wzrastanie i rozwój
Podstawowe założenia
198
Dlaczego rośniemy
200
Pomiary wzrostu
206
Ząbkowanie
212
Rozwój odporności
214
Rozwój ruchowy
218
Pierwsze słowa
225
Od narodzin do 6. roku życia
226
Zabawa
234
Dzieciństwo i seksualność
236
Ochrona przed przemocą
240
Nowe modele macierzyństwa
i ojcostwa
242
8 Zdrowie i bezpieczeństwo
Przemyślenia na temat zdrowia
246
„Czy to nie jest normalne u dzieci?”
Analiza przemysłu dla dzieci
264
Szczepienie
270
Zapobieganie wypadkom
274
Kalendarz obowiązkowych szczepień
dzieci i młodzieży wg stanu
na rok 2012
Urlop macierzyński
001-026_Ciaza srodek.indd 5
288
290
13-01-14 11:08
PRZEDMOWA
001-026_Ciaza srodek.indd 6
PRZEDMOWA DO
WYDANIA POLSKIEGO
Aktualnie obowiązujące standardy postępowania oraz procedury medyczne przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych
z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą
w okresie fizjologicznej ciąży, porodu i połogu oraz opieki nad
noworodkiem, określają poszczególne elementy opieki medycznej świadczonej przez zakłady opieki zdrowotnej, mają na celu
uzyskanie dobrego stanu zdrowia matki i dziecka, przy ograniczeniu do niezbędnego minimum interwencji medycznych.
W ostatni latach obserwuje się zmiany w podejściu do porodu w warunkach szpitalnych – dąży się do ułatwienia jego przebiegu oraz jego personalizacji. Zmiany następują powoli, gdyż
wymagają zmodyfikowania rutynowych i utartych praktyk.
Panująca aktualnie tendencja postulująca powrót do naturalnego porodu i narodzin nie może być interpretowana jako powrót
na łono natury, ani jako odejście czy odrzucenie najnowszych
zdobyczy nauki i technologii dążących do zmniejszenia umieralności matek lub noworodków. „Zapotrzebowanie” na poród
inny niż standardowo oferowany i zinstytucjonalizowany przez
kliniki położnictwa, wywodzi się z próby skupienia całej możliwej
uwagi na aspektach fizjologicznych i symbolicznych porodu, jak
również na chęci stworzenia więzi między matką a dzieckiem już
w momencie narodzin.
Publikacja, rekomendowana przez Polskie Towarzystwo
Położnych, zawiera informacje na temat okresu od zapłodnienia
do porodu, charakteryzuje fazy rozwoju prenatalnego dziecka
oraz omawia rozwój płodu w tym okresie. Przystępnie został
omówiony okres adaptacji zmian w organizmie matki w czasie
ciąży, najczęstsze dolegliwości występujące podczas ciąży oraz
sposoby radzenia sobie z nimi. Autorzy podkreślają, iż styl życia
ciężarnej powinien być uregulowany, dostosowany do potrzeb
rozwijającej się ciąży, a sam okres ciąży nie powinien być spro-
13-01-14 11:08
wadzany wyłącznie do kwestii medycznych. Książka nie zawiera
skomplikowanych informacji medycznych, ale przedstawia informacje dotyczące badań diagnostycznych nieinwazyjnych i inwazyjnych wykonywanych podczas ciąży, omawia warunki do ich
odbycia i sam przebieg porodu, ukazuje rolę ojca w okresie
okołoporodowym oraz charakteryzuje przebieg okresu noworodkowego i niemowlęcego. Można w niej znaleźć analizę historycznej ewolucji pozycji matki w czasie porodu, różnicę między
położnictwem medycznym a zorientowanym na potrzeby kobiet.
W ostatnich latach wzrosło zainteresowanie karmieniem
piersią, co spowodowało intensywny rozwój wiedzy na temat
laktacji. Mleko matki stanowi podstawowy pokarm dla dziecka
i jednocześnie jedyny, który przystosowuje się całkowicie zarówno do jego fizjologii, jak i potrzeb związanych z utrzymywaniem
relacji społecznych. Należy jednak pamiętać, że zdarzają się
sytuacje wymagające wprowadzenia sztucznego pokarmu do
diety dziecka. W dzisiejszych czasach reklama towarzysząca
sztucznym mieszankom jest podporządkowana zaleceniom
zredagowanym przez Światową Organizację Zdrowia (WHO).
Niewątpliwe zalety mleka matki są już znane na całym świecie,
a karmienie piersią jest coraz bardziej akceptowane pod względem kulturowym i społecznym, a także umotywowane i doceniane nie tylko z punktu widzenia odżywiania, ale również relacji
między matką a dzieckiem.
W niniejszej publikacji przedstawione zostały również tezy,
których świat nauki nie potrafi wytłumaczyć empirycznie.
Książka została napisana z myślą o czytelniku hiszpańskim,
ale zamieszczono w niej akapity odnoszące się do aktualnych
praktyk i przepisów obowiązujących w Polsce
Książka ma charakter dydaktyczny i praktyczny, co stanowi niewątpliwie o jej dużej wartości pragmatycznej. Adresatami
publikacji mogą być zarówno kobiety przygotowujące się do roli
matki, jak i studenci położnictwa czy też pielęgniarstwa. Dzięki niej czytelnicy mogą się zapoznać z tym ważnym okresem
w życiu kobiety i jej rodziny.
Dr n. med. Grażyna Iwanowicz-Palus
Prezes Polskiego Towarzystwa Położnych
Samodzielna Pracownia Umiejętności Położniczych
Wydział Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu
Uniwersytet Medyczny w Lublinie
Książka jest kompilacją wiedzy na temat poczęcia, rozwoju
ciąży i przebiegu porodu od czasów starożytnych do współczesności – przedstawia różne hipotezy, jakie powstawały na
przestrzeni lat, obala je, przybliża dawno zapisane wierzenia
i stare popularne przesądy. Opisano w niej również narodziny
w historii medycyny, rolę kobiet-położnych przy porodzie, tworzenie pierwszych sal porodowych.
001-026_Ciaza srodek.indd 7
13-01-14 11:08