Opinia dot. projektu budżetu państwa na 2006 r. w części 24

BSiE
Monika Korolewska
41
Informacja BSiE nr 1222
(IP-109G)
Opinia dot. projektu budżetu państwa na 2006 r. w części 24 – Kultura
i ochrona dziedzictwa narodowego
Uwagi ogólne
2. Prognoza dochodów na rok 2006 nie budzi zastrzeżeń.
3. Wydatki części 24 zaplanowane w projekcie ustawy budżetowej zostały zwiększone autopoprawką o kwotę 20.335 tys. zł, w tym o 20.000 tys. zł zwiększono wydatki na finansowanie zadań z
zakresu ochrony i opieki nad zabytkami oraz muzealnictwa. Ustalony autopoprawką plan wydatków
na 2006 r. jest nominalnie wyższy tak wobec przewidywanego wykonania 2005 r., jak i wobec tegorocznej ustawy budżetowej.
4. Dynamika wzrostu środków na finansowanie kultury jest wyższa niż tempo wzrostu wydatków ogółem części, co należy ocenić pozytywnie.
5. Plan gospodarki pozabudżetowej nie budzi zastrzeżeń.
Uwagi szczegółowe
7. Dochody uzyskiwane w części 24 generalnie stanowią znikomy udział w dochodach ogółem
budżetu państwa. Wpływy pozyskiwane są w ramach czterech działów klasyfikacji budżetowej z
różnych tytułów. Na 2006 r. planuje się dochody w wysokości 1.413 tys. zł w porównaniu do prognozowanych na br. – 1.016 tys. zł. Istotną zmianą, w 2006 r. w stosunku do 2005 r., jest jednak zakładany zwrot środków na realizację programów stypendialnych w ramach ZPORR w kwocie 335 tys. zł (w
dziale 854 – Edukacyjna opieka wychowawcza).
8. Wydatki na rok 2006 planuje się w wysokości 1.745.343 tys. zł, co wobec p. w. 2005 r. stanowi
wzrost o 4,6%. Jakkolwiek rosną nakłady we wszystkich działach budżetowych części 24 to taka dynamika wydatków ogółem tej części wynika przede wszystkim ze znacznego wzrostu środków budżetowych w głównych finansowanych obszarach, do których należą: dział 921 – Kultura i ochrona
dziedzictwa narodowego (51,2% wydatków ogółem części planowanych na 2006 r.), dział 801 –
Oświata i wychowanie (25%) oraz dział 803 - Szkolnictwo wyższe (20,2%) .
9. Na finansowanie kultury w dziale 921 na rok 2006 planuje się 893.255 tys. zł, co oznacza
zwiększenie w stosunku do p. w. br. – o 6%. Zmiana nakładów na rok 2006 w porównaniu do p. w.
2005 r. związana jest ze wzrostem zarówno wydatków bieżących - o 5,2% (do kwoty 769.038 tys. zł),
jak i wydatków majątkowych – o 11,4% (do kwoty 124.217 tys. zł).
10. Przekrój zadań finansowanych z działu 921 jest szeroki a stosunkowo największe środki przeznaczone zostaną na finansowanie muzeów (rozdz. 92118), teatrów (rozdz. 92106), bibliotek (rozdz.
92116), centrów kultury i sztuki (92113), archiwów (rozdz. 92117), filharmonii, orkiestr, chórów
i kapel (rozdz. 92108) oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami (rozdz. 92120). Jakkolwiek
tempo wzrostu poszczególnych pozycji wydatków na finansowanie kultury w dz. 921 jest zróżnicowane to środki na najistotniejsze zadania w większości wypadków rosną znacząco. I tak planuje się
wzrost , w 2006 r. w stosunku do ustawy budżetowej na 2005 r., wydatków na ochronę zabytków
i opiekę nad zabytkami – o 66%, środków na muzea – o ok. 14,5%, nakładów na biblioteki – o ok.
23,5% a wydatków na centra kultury i sztuki – o ponad 39%. Najsłabiej na tym tle wypada dynamika
nakładów na archiwa, która wynosi 0,7%.
11. Spośród planowanych na 2006 r. w dz. 921 wydatków majątkowych 37.850 tys. zł związanych
jest z realizacją programów wieloletnich (z tego 25.500 tys. zł na program „Dziedzictwo Fryderyka
Chopina 2010) a 86.367 tys. zł dotyczy pozostałych inwestycji budowlanych i zakupów inwestycyjnych, z których finansowana będzie liczna grupa różnorodnych zadań.
BSiE
42
12. Na zadania z zakresu oświaty i wychowania w dziale 801 planuje się na 2006 r. nakłady do
poniesienia w kwocie 436.661 tys. zł, co w porównaniu do p.w. br. oznacza wzrost o 1,4%. Na taką
zmianę w poziomie wydatków tego działu wpływa przyrost wydatków bieżących (o 1,7% wobec p. w.
2005 r.) gdyż w wypadku wydatków majątkowych dochodzi do spadku nakładów (o ok. 20%). Dominującą pozycję wydatków działu 801 (359.845 tys. zł, tj. ok. 88% wydatków bieżących działu) stanowią wydatki na wynagrodzenia i pochodne dla nauczycieli i pozostałych pracowników szkół oraz obligatoryjny odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. W tym czasie na utrzymanie placówek
oświaty, remonty i dokształcanie zawodowe nauczycieli preliminuje się środki w kwocie 41.667 tys.
zł, co według dysponenta oznacza, że potrzeby w tym zakresie nie zostaną w pełni zaspokojone.
13. Na zadania z zakresu szkolnictwa wyższego w dziale 803 preliminuje się na 2006 r. środki
w wysokości 352.414 tys. zł, co w stosunku do tegorocznego p. w. stanowi wzrost o 3,4%. Zmiana
poziomu wydatków na 2006 r. następuje przy wzroście wydatków bieżących o 5,7% oraz przy zmniejszeniu wydatków majątkowych o ok. 40%. W głównej mierze planowane środki w tym dziale przeznaczane są na działalność dydaktyczną uczelni artystycznych.
14. Na koszty funkcjonowania resortu kultury w 2006 r. planuje się wydatki w dziale 750 – Administracja publiczna w kwocie 36.060 tys. zł, co oznacza wzrost w stosunku do p. w. br. – o 2,6%.
Zmiana w poziomie wydatków działu 750 związana jest ze zwiększeniem wydatków bieżących do
kwoty 35.060 tys. zł, tj. o 3,5% oraz zmniejszeniem wydatków majątkowych do kwoty 1.000 tys. zł,
tj. o 20%.
15. Warte odnotowania są także wydatki w części 24 ponoszone na finansowanie państwowych
internatów i burs szkolnictwa artystycznego w dziale 854 – Edukacyjna opieka wychowawcza. Plan
tych wydatków na rok 2006 zakłada kwotę 21.729 tys. zł, co wobec tegorocznego p. w stanowi zwiększenie o 6,9%. Według dysponenta taka skala wzrostu ma zabezpieczyć środki na częściowe wyrównanie braków finansowych z lat ubiegłych.
16. Gospodarka pozabudżetowa funkcjonuje w części 24 w postaci gospodarstw pomocniczych
działających w archiwach państwowych (9 jednostek), przy placówkach oświatowych (2 jednostki)
oraz przy Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego (1 jednostka), które nie otrzymują dotacji
z budżetu państwa. Gospodarstwa te w 2006 r. mają osiągnąć przychody rzędu 15.053 tys. zł, które
tym samym będą wyższe od planowanych wydatków. Gospodarkę pozabudżetową w części 24 stanowią ponadto dwa fundusze celowe: Fundusz Promocji Twórczości oraz Fundusz Promocji Kultury.
17. Celem Funduszu Promocji Twórczości jest przyznawanie stypendiów i pomocy socjalnej
twórcom z różnych dziedzin sztuki oraz dofinansowanie kosztów wydań utworów o szczególnym
znaczeniu dla kultury i nauki, a także wydań dla niewidomych. Źródłem przychodów, które na rok
2006 planowane są w wysokości tegorocznego p. w., będą wpływy pochodzące od wydawców i producentów egzemplarzy niechronionych prawem autorskim utworów literackich, plastycznych, fotograficznych i kartograficznych. Wydatki funduszu planuje się w kwocie 812 tys. zł, tj. poniżej p. w. br.
18. Fundusz Promocji Kultury czerpie przychody z wpływów z dopłat do stawek w grach losowych. Planowane na rok 2006 tak przychody w wysokości 129.000 tys. zł, jak i wydatki w kwocie
132.550 tys. zł będą wyższe w stosunku do p. w. 2005 r. Z ogólnej kwoty preliminowanych wydatków
zdecydowana większość środków – 126.450 tys. zł zostanie przeznaczona na promowanie lub wspieranie przede wszystkim ogólnopolskich i międzynarodowych przedsięwzięć artystycznych, w tym
o charakterze edukacyjnym (39.400 tys. zł), zadań realizowanych w ramach projektów, w tym projektów inwestycyjnych oraz projektów współfinansowanych z funduszy europejskich i międzynarodowych, z zakresu kultury i ochrony dziedzictwa narodowego (48.000 tys. zł) a także realizacji inwestycji służących promowaniu i wspieraniu przedsięwzięć artystycznych, rozwojowi czytelnictwa,
ochronie polskiego dziedzictwa narodowego, promocji młodych twórców i artystów oraz sztuki
współczesnej (30.000 tys. zł). Ponadto na zadania realizowane przez Polski Instytut Sztuki Filmowej
planuje się przeznaczyć 6.100 tys. zł. Konieczność finansowania zadań Instytutu z Funduszu Promocji Kultury na takim właśnie poziomie w 2006 r. jest efektem przyjętych rozwiązań prawnych.