Łupicka-Szczęśnik_Gryszan_Psychologia uczenia się i

SYLABUS/OPIS PRZEDMIOTU
1.
Nazwa przedmiotu/ moduł (w języku polskim)
Psychologia uczenia się i nauczania ./
Moduł 155.: Modelowy system profilaktyki i pomocy uczniom ze
specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
2.
Nazwa przedmiotu w języku angielskim
Psychology of learning and teaching
3.
Jednostka prowadząca przedmiot
Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Psychologii,
Zakład Psychologii Ogólnej, Psychologii Rozwoju, Psychologii Edukacji i
Wychowania .
4.
Kod przedmiotu/modułu
(nie wypełniać)
5.
Rodzaj przedmiotu (obowiązkowy lub fakultatywny)
Fakultatywny
6.
Kierunek studiów
Psychologia
7.
Poziom studiów (I lub II stopień lub jednolite studia magisterskie)
Jednolite studia magisterskie
8.
Rok studiów
V
Tryb studiów (SS/SN)
SS
9.
Semestr (zimowy lub letni)
zimowy
10. Forma zajęć i liczba godzin (dotyczy nazw różnych typów zajęć)
Forma zajęć: konwersatorium , 45 godzin
11. Imię, nazwisko, tytuł/stopień naukowy osoby prowadzącej zajęcia
Dagmara Łupicka-Szczęśnik, dr; Izabela Gryszan, mgr
1
12. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla
przedmiotu/modułu oraz zrealizowanych przedmiotów
brak
13. Cele przedmiotu
C1 Przybliżenie studentom modelu psychologa - aktywnego uczestnika
procesu prawidłowej edukacji, nastawionej na optymalizowanie szans
aktualizacji potencjałów rozwojowych jednostki ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi. Zapoznanie z pracą psychologa jako diagnosty i terapeuty
dziecka (CP)
C2 Uporządkowanie wiedzy na temat czynników, warunków i mechanizmów
rozwoju dzieci od urodzenia do okresu adolescencji oraz ich wpływu na
funkcjonowanie szkolne. Dostarczenie wiedzy na temat prawidłowości
procesu uczenia się; jego zaburzeń i ich przyczyn – wewnętrznych i
zewnętrznych oraz psychoprofilaktyki i terapii trudności edukacyjnych (CP)
C3 Przekazanie wiedzy na temat procesu diagnozy specjalnych trudności
edukacyjnych (ze szczególnym uwzględnieniem trudności specyficznych)
oraz praktycznych umiejętności w obszarze metod diagnozy funkcji
poznawczo-emocjonalnych w wieku szkolnym
C4 Pogłębienie samowiedzy studenta w zakresie wspomagania rozwoju
jednostki. Przekazanie wiedzy na temat norm i zasad etyki pracy z dziećmi i
młodzieżą z trudnościami edukacyjnymi. Kształtowanie wrażliwości na
zachowania dzieci i młodzieży.
C5 Rozwijanie kompetencji niezbędnych w celu porozumiewania się z
rodzicami, nauczycielami i innymi specjalistami, zobowiązanymi do
udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej i dostosowania wymagań
edukacyjnych do potrzeb i możliwości dziecka. (CP)
14. Zakładane efekty kształcenia (dla
przedmiotu)
EK_W_01 Rozwijanie kompetencji
niezbędnych w celu porozumiewania
się z rodzicami, nauczycielami i
innymi specjalistami, zobowiązanymi
do udzielania pomocy
psychologiczno-pedagogicznej i
dostosowania wymagań
edukacyjnych do potrzeb i
możliwości dziecka.
EK_W_03 Ma uporządkowaną wiedzę
na temat problemów i zaburzeń
emocjonalnych dzieci i młodzieży
jako wtórnych konsekwencji
niepowodzeń szkolnych oraz
modyfikującej roli nauczyciela i
rodziców.
Symbole kierunkowych
efektów kształcenia, np.:
K_W01*, K_U05, K_K03 (symbole dla
kierunku)
…………………………………….
2
EK_W_04 Ma orientację w
dostępnych formach pomocy
psychologiczno-pedagogicznej dla
dzieci ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi. Zna aktualnie
obowiązujące przepisy prawne
dotyczące tego zagadnienia oraz
wzory dokumentów koniecznych w
udzielaniu pomocy psychologicznopedagogicznej. Ma wiedzę na temat
zasad i norm etycznych
obowiązujących w pracy psychologa i
pedagoga szkolnego.
EK_U_01 Potrafi wykorzystywać i
integrować wiedzę teoretyczną z
zakresu psychologii oraz
powiązanych z nią dyscyplin w celu
analizy złożonych problemów
psychologicznych, wychowawczych,
pomocowych i terapeutycznych, a
także diagnozowania i projektowania
działań praktycznych. Posiada
rozwinięte umiejętności badawcze,
ma pogłębioną orientację w
metodologii badań psychologicznych
w obszarze psychologii edukacji.
EK_U_03 Potrafi pracować w
zespole; umie przyjmować i
wyznaczać zadania; ma elementarne
umiejętności organizacyjne
pozwalające na realizację celów
związanych z wszechstronną
diagnozą problemów uczniów o
specjalnych potrzebach
edukacyjnych i realizacją adekwatnej
do ich potrzeb pomocy
psychologiczno-pedagogicznej.
EK_U_04 Planuje pracę
profilaktyczną i terapeutyczną
odpowiadającą problemom ucznia z
niepowodzeniami szkolnymi z
uwzględnieniem opinii innych
specjalistów. Potrafi udzielić
właściwej porady w zakresie pomocy
psychologiczno-pedagogicznej
uczniom oraz ich rodzicom i
nauczycielom uczącym dziecko.
…………………………………….
3
EK_K_02 Poszukuje optymalnych
rozwiązań i możliwości korygowania
nieprawidłowości determinujących
niepowodzenia szkolne; ma
przekonanie o sensie, wartości i
potrzebie podejmowania działań
diagnostycznych i terapeutycznych w
stosunku do dzieci i młodzieży z
trudnościami w nauce.
…………………………………….
15. Treści programowe
1. Pojęcie uczenia się w psychologii; uczenie jako czynność i jako
proces. Cele i modele edukacji szkolnej. Czynniki determinujące
efektywność pracy nauczyciela z uczniami. Rola nauczyciela w
procesie edukacyjnym.
2. Wybrane teorie uczenia się: asocjacyjne, koneksjonizm, teoria
Skinnera, teorie strukturalne i funkcjonalne, teoria uczenia się
społecznego.
3. Rodzaje uczenia się, czynniki wpływające na jego efektywność .
Przebieg czynności uczenia się, występujące prawidłowości. Pojęcie i
znaczenie transferu. Hamowanie proaktywne i retroaktywne. Rola
procesów uwagi i pamięci w uczeniu się.
4. Poczucie własnych kompetencji szkolnych na poszczególnych etapach
rozwoju. Znaczenie motywacji w nauczaniu. Nauczanie
samoorganizacji. Motywowanie uczniów trudnych do nauki –
pomocne strategie.
5. Techniki efektywnego uczenia się. . Czynniki determinujące
efektywne zapamiętywanie informacji. Rola mnemoniki w uczeniu
się. Efektywność Łańcuchowej Metody Skojarzeń. Konstruowanie Map
Umysłowych i ich rola w przyswajaniu wiedzy. Znaczenie treningu
twórczości dla podnoszenia efektywności w uczeniu się. Teoretyczne
podstawy terapii dysharmonii rozwojowych.
6. Terapia uczniów
a. ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się
(psychomotoryczne i psychodydaktyczne metody terapii)
b. z trudnościami w uczeniu się matematyki
c. z innymi dysharmoniami rozwojowymi (niepełna dojrzałość
szkolna, trudności w koncentracji uwagi, zaburzenia
lateralizacji
16. Zalecana literatura
Obowiązkowa:
1. Buzan T., Buzan B. (2003). Mapy Twoich Myśli. Łódź: Ravi.
2. Dudley G. A. (1994). Jak podwoić skuteczność uczenia się.
Warszawa: MEDIUM.
3. Fontana D. (1998). Psychologia dla nauczycieli. Poznań: Zysk i S-ka.
4. Galloway Ch. (1988). Psychologia uczenia się i nauczania. T. 1-2.
Warszawa: PWN.
4
5. Hamer H. (1994). Klucz do efektywności nauczania. Warszawa:
Wydawnictwo VEDA.
6. Łukasiewicz M. (1999). Sukces w szkole. Zeszyt nr 1. Poznań:
Ośrodek Doskonalenia Umiejętności.
7. Nęcka E. (2001). Psychologia twórczości. Gdańsk: GWP.
8. Nęcka E. (1998). Trening twórczości. Kraków: Oficyna Wydawnicza
„Impuls”.
9. Stankiewicz Z. Zeszyt ćwiczeń. Techniki szybkiego zapamiętywania,
uczenia się i czytania. Gdańsk: Wytwórnia Filmów Szkoleniowych
„Synergia”. Bogdanowicz M., Adryjanek A. (2009), Uczeń z dysleksją
w szkole. Poradnik nie tylko dla polonistów, Gdynia: Wydawnictwo
Pedagogiczne Operon
10.Brzezińska A.I. (red.) (2005) Psychologiczne portrety człowieka.
Gdańsk: GWP
11.Buzan T., Buzan B. (2003). Mapy Twoich Myśli. Łódź: Ravi
12.Czabaj R, Stadnicka J., (2004). Ortograffiti – Program Edukacyjno Terapeutyczny, Gdynia: Wydawnictwo „Operon"
13.Łukasiewicz M. (1999). Sukces w szkole. Zeszyt nr 1. Poznań:
Ośrodek Doskonalenia Umiejętności
14.Bogdanowicz M., (1997). Integracja percepcyjno-motoryczna,
Warszawa: CMPP-P
15.Bogdanowicz M., Kisiel B., Przesnyska M., (1992). Metoda Weroniki
Sherborne w terapii i wspomaganiu rozwoju dziecka, Warszawa.
Uzupełniająca:
1. Strelau J. (red.) (2000). Psychologia. Podręcznik akademicki. T. 2.
Gdańsk: GWP Bogdanowicz M. (1985). Psychologia kliniczna dziecka
w wieku przedszkolnym. Warszawa WSiP
2. Faber A., Mazlish E. (1998). Jak mówić, żeby dzieci się uczyły. Wyd.
Media Rodzina of Poznań. Poznań
3. Bogdanowicz M., (1989). Metoda Dobrego Startu, Warszawa.
4. Bogdanowicz M., (2002). Przygotowanie do nauki pisania. Ćwiczenia
grafomotoryczne według Hanny Tymichowej, Gdańsk: Harmonia.
5. Bogdanowicz M., Rożyńska M., (2002). Lewa ręka rysuje i pisze,
Gdańsk: Harmonia
6. Bogdanowicz M., (1992). Trudne litery, Gdańsk: Wyd. Marek Rożak
7. Bogdanowicz M., (2005). Terapia pedagogiczna, przewodnik
bibliograficzny, Gdańsk Wydawnictwo Harmonia,
8. Czajkowska I., Herda K., (1998). Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne
w szkole. Warszawa: WSiP.
9. Danielewicz T., Koźmińska A., Magnuska J., (1981). Terapia
uspokajająca i rozwijająca dla dzieci nerwicowych i dyslektycznych,
Warszawa: PTHP.
10.Gruszczyk – Kolczyńska E, Zielińska E., (1999). Dziecięca
matematyka – Program dla przedszkoli, klas zerowych i placówek
integracyjnych, Warszawa: WSiP,
11.Janiszewska B.,(2007),Wspomaganie koncentracji uwagi i nie
tylko,Warszawa: Seventh Sea
12.Kujawa E, Kurzyna. M, (1998). Metoda 18 struktur wyrazowych w
5
pracy z dziećmi z trudnościami w czytaniu i pisaniu, Warszawa: WsiP
13.Materiały szkoleniowe „Gimnastyka mózgu” cz. I, Warszawa 2003, dr
S. Masgutowa i Międzynarodowy Instytut Neurokinezjologii
Ruchowego Rozwoju i Integracji odruchów.
14.Oszwa U., (2006). Zaburzenia rozwoju umiejętności arytmetycznychproblem diagnozy i terapii, Kraków: Impuls
17. Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu, sposób sprawdzenia
osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia
- wykład: …
- ćwiczenia:
- laboratorium: …………
- konwersatorium: kolokwium 2x ocena opracowanego programu
terapeutycznego
- warsztat:
- inne:
18. Język wykładowy
język polski
19. Obciążenie pracą studenta
Forma aktywności studenta
Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem:
-
wykład: godzin
ćwiczenia: godzin
laboratorium: ………. godzin
konwersatorium: 30+15 godzin
warsztat: godzin
inne: seminarium godzin
45 godzin
Praca własna studenta np.:
(podać tylko te, które dotyczą danego przedmiotu. Praca
własna wyliczona z uwzględnieniem ECTS - patrz: opis pod
tabelą**)
-
przygotowanie do zajęć: 10 godzin
opracowanie wyników: godzin
czytanie wskazanej literatury: 20 godzin
napisanie raportu z zajęć: 10 godzin
przygotowanie do egzaminu: godzin
przygotowanie do kolokwium: 40 godzin
Suma godzin
Liczba punktów ECTS
80 godzin
125 godzin
5
6