6755/16 dh/NJ/bb 1 DGD 1C Informacje ogólne 1. Dyrektywą Rady

Rada
Unii Europejskiej
Bruksela, 4 marca 2016 r.
(OR. en)
6755/16
Międzyinstytucjonalny numer
referencyjny:
2015/0269 (COD)
GENVAL 30
JAI 181
MI 124
COMPET 111
COMIX 179
CODEC 241
NOTA
Od:
Do:
Prezydencja
Rada
Nr poprz. dok.:
Nr dok. Kom.:
6037/1/16 REV 1
COM(2015)750 final
Dotyczy:
Projekt dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej
dyrektywę Rady 91/477/EWG w sprawie kontroli nabywania i posiadania
broni
- Debata orientacyjna
Informacje ogólne
1.
Dyrektywą Rady 91/477/EWG z dnia 18 czerwca 1991 r. w sprawie kontroli nabywania
i posiadania broni 1 ustanowiono dodatkowy środek w zakresie rynku wewnętrznego. Miała
ona wprowadzić równowagę między, z jednej strony, pewną swobodą obrotu w odniesieniu
do określonej broni palnej na terytorium Unii, a z drugiej strony – koniecznością kontroli tej
swobody poprzez niektóre zabezpieczenia, przewidziane dla tego rodzaju produktów. Jednak
w świetle niedawnych zamachów terrorystycznych, pewne kwestie zawarte w dyrektywie
91/477/EWG wymagają dalszych ulepszeń.
1
Dyrektywa Rady 91/477/EWG z dnia 18 czerwca 1991 r. w sprawie kontroli nabywania
i posiadania broni (Dz.U. L 256 z 13.9.1991, s. 51).
6755/16
dh/NJ/bb
DGD 1C
1
PL
2.
Rada wezwała do przeglądu tej dyrektywy – zarówno w swoich konkluzjach
z 15 czerwca 2015 r. w sprawie odnowionej strategii bezpieczeństwa wewnętrznego Unii
Europejskiej na lata 2015–2020, jak i w konkluzjach z 8 października 2015 r. – tak aby
skuteczniej wykorzystywać środki przeciwko obrotowi bronią palną.
3.
18 listopada 2015 r. Komisja przedłożyła wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu
Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę Rady 91/477/EWG 2. Zmiany dotyczące
bezpieczeństwa publicznego i ochrony publicznej koncentrują się na:
–
lepszej kontroli obrotu bronią palną,
–
zwiększonej możliwości śledzenia broni palnej,
–
środkach w zakresie pozbawiania i przywracania cech użytkowych broni palnej lub jej
przerabiania,
4.
–
bardziej rygorystycznych warunkach nabywania i posiadania broni palnej,
–
zakazie przeznaczania najbardziej niebezpiecznej broni palnej do użytku cywilnego,
–
usprawnieniu wymiany odnośnych informacji między państwami członkowskimi.
W świetle konkluzji Rady z 20 listopada 2015 r. oraz w następstwie pierwszej rundy dyskusji
na temat proponowanych zmian na forum Grupy Roboczej do Spraw Ogólnych, w tym Oceny
(26 listopada i 18 grudnia 2015 r., jak również 25 stycznia 2016 r.), prezydencja zmieniła
tekst wniosku, uwzględniając, w miarę możliwości, problemy zasygnalizowane przez
delegacje.
5.
Z myślą o wypracowaniu do czerwca 2016 r. podejścia ogólnego dotyczącego
proponowanych zmian do dyrektywy w sprawie broni palnej Grupa Robocza do Spraw
Ogólnych, w tym Oceny omawiała zmieniony tekst na posiedzeniu 8 lutego 2016 r. Stało się
jasne, że zarówno zakres zmienionej dyrektywy, jak i jej kluczowe pojęcia, wymagają
dalszego dopracowania.
2
14422/15 GENVAL 60 JAI 903 MI 742 COMPET 533 COMIX 612 CODEC 1557.
6755/16
dh/NJ/bb
DGD 1C
2
PL
6.
Prezydencja odnotowała przede wszystkim szerokie porozumienie co do sugestii, by broń
salutacyjna i akustyczna, które zostały użyte podczas ataków w Paryżu, pozostały w tej
kategorii, w której znalazłyby się zgodnie ze sposobem ich pierwotnego wytworzenia.
7.
Jeżeli chodzi o wspomniany wyżej wykaz zmian przedstawiony przez Komisję, prezydencja
odnotowała fakt, że delegacje pragnęłyby przeprowadzić pogłębioną dyskusję na temat
proponowanej zmiany kategorii broni palnej.
8.
Ponadto prezydencja zgodziła się, że należy gruntownie omówić kwestie wymiany informacji
do celów skutecznego stosowania zmienionej dyrektywy. Ponieważ jednak kwestia ta nie
została jeszcze omówiona na szczeblu technicznym na forum Grupy Roboczej do Spraw
Ogólnych, w tym Oceny, prezydencja uważa, że dyskusja na ten temat na szczeblu
ministerialnym byłaby przedwczesna.
9.
Niemniej jednak prezydencja zamierza zwrócić się do Rady, aby udzieliła grupie roboczej
wskazówek politycznych w odniesieniu do pięciu przedstawionych poniżej kwestii, które
zostały omówione przez COREPER w dniu 2 marca 2016 r.
A.
Minimalny wiek wymagany do posiadania broni palnej
10.
Zgodnie z obowiązującą dyrektywą (art. 5 ust. 1 lit. a)) państwa członkowskie mogą zezwolić,
w drodze wyjątku, na nabywanie, inne niż w drodze zakupu, i posiadanie broni palnej osobom
poniżej 18 roku życia do celów uprawiania myślistwa lub strzelectwa sportowego w trzech
alternatywnych przypadkach, gdy osoby te:
–
posiadają zgodę rodziców, lub
–
są pod opieką rodzica lub osoby dorosłej posiadającej ważne pozwolenie na broń palną
lub kartę łowiecką; lub
–
znajdują się na terenie licencjonowanego ośrodka szkoleniowego lub innego
zatwierdzonego ośrodka.
6755/16
dh/NJ/bb
DGD 1C
3
PL
11.
Zmiana Komisji do dyrektywy ma na celu ograniczenie tego wyjątku jedynie do posiadania
broni palnej i w związku z tym wyłącza nabywanie broni palnej, nawet tytułem darowizn lub
spadków, przez nieletnich. Zmianie tej przeciwstawiły się niektóre państwa członkowskie,
uważając ją za zbyt rygorystyczną. Niektóre delegacje nie widziały możliwości posiadania
broni bez jej uprzedniego nabycia; zauważono również, że uznaje się, iż obowiązująca
dyrektywa zakazuje jedynie szczególnego przypadku zakupu broni palnej przez nieletnich.
12.
W związku z powyższym państwa członkowskie proszone są o wypowiedzenie się na temat
tego, czy wolą:
a)
by zasada zawarta w obowiązującej dyrektywie, która umożliwia nabywanie, inaczej niż
w drodze zakupu, i posiadanie broni palnej przez osoby poniżej 18 lat, została
utrzymana; lub
b)
by wyjątki dotyczące nieletnich określone w obowiązującej dyrektywie były ograniczone
wyłącznie do używania broni palnej w celu uprawiania myślistwa lub strzelectwa
sportowego, pod warunkiem, że nieletni otrzymał zgodę rodziców, znajduje się pod
opieką rodzica lub osoby dorosłej posiadającej ważne pozwolenie na broń palną lub
kartę łowiecką lub znajduje się na terenie licencjonowanego ośrodka szkoleniowego lub
innego zatwierdzonego ośrodka.
B.
Badania lekarskie w celu uzyskania pozwolenia na nabycie i posiadanie broni palnej
13.
Artykuł 5 ust. 2 obowiązującej dyrektywy daje państwom członkowskim możliwość
wycofania pozwolenia na posiadanie broni palnej, jeżeli którykolwiek z warunków,
na podstawie których wydano to pozwolenie, przestanie być spełniany. Obowiązująca
dyrektywa nie zawiera żadnych kryteriów, na których podstawie państwa członkowskie
powinny przyznawać lub wycofywać takie pozwolenie (które jest ograniczone do broni palnej
kategorii B, jedynej kategorii, dla której wymagane jest pozwolenie na mocy dyrektywy).
6755/16
dh/NJ/bb
DGD 1C
4
PL
14.
Artykuł 5 ust. 2 dyrektywy zmieniony przez Komisję zobowiązałby państwa członkowskie,
by:
–
wymagały wykonania standardowych badań lekarskich, na których podstawie zostaną
wydane lub przedłużone pozwolenia na nabywanie, jak również na posiadanie broni
palnej; oraz
–
wycofywały takie pozwolenie, jeżeli nie jest już spełniony którykolwiek z warunków,
na których podstawie zostało ono wydane.
15.
Wniosek Komisji nie określa żadnych kryteriów takiego badania, lecz odnosi się jedynie do
„standardowego badania lekarskiego”. Prezydencja zmieniła wniosek, badania lekarskie
uzupełniając badaniami psychologicznymi osoby wnioskującej o wydanie takiego
pozwolenia.
16.
Wiele państw członkowskich sprzeciwia się obowiązkowym badaniom lekarskim,
kwestionując ich odpowiedniość, koszty i przydatność. Państwa członkowskie, które są za
zastosowaniem takich środków, zwróciły się o zapewnienie organom krajowym pola
manewru, jeśli chodzi o opracowanie takich osobistych ocen.
17.
W związku z powyższym państwa członkowskie proszone są o wypowiedzenie się na temat
tego, czy wolą:
a)
taką zasadę, jak w obowiązującej dyrektywie, która pozostawia wyłącznie w gestii
prawa krajowego, w jaki sposób przyznawać lub wycofywać pozwolenie na nabywanie
oraz posiadanie broni palnej; lub
b)
zawarcie w dyrektywie wymogu standardowego badania lekarskiego do uzyskania
takich pozwoleń; szczegóły takiego wymogu określą przepisy prawa poszczególnych
państw członkowskich.
6755/16
dh/NJ/bb
DGD 1C
5
PL
C.
Zakaz półautomatycznej broni palnej do użytku cywilnego
18.
W załącznikach I i II A do obowiązującej dyrektywy ustanowiono cztery kategorie broni
palnej (A, B, C, D) zgodnie ze skalą mierzącą stopień niebezpieczeństwa broni palnej
i zdefiniowano ten termin dla celów dyrektywy. Kategoria A zawiera broń palną
niedozwoloną, a kategoria B obejmuje broń palną, w przypadku której wymagane jest
pozwolenie, zaś dwie pozostałe kategorie dotyczą broni, której nabywanie i posiadanie nie
podlega żadnym ograniczeniom (D) lub w przypadku której wymagane jest zwykłe
oświadczenie (C).
19.
Wniosek Komisji ma na celu zmianę obowiązującej dyrektywy, w szczególności poprzez:
–
dodanie automatycznej broni palnej, która została przerobiona na broń
półautomatyczną, do kategorii A („Broń palna niedozwolona”), oraz
–
podniesienie do kategorii A7 półautomatycznej broni palnej do użytku cywilnego, która
jest podobna do broni z mechanizmami automatycznymi, obecnie wymienionej w pkt 7
kategorii B („Broń palna, w przypadku której wymagane jest pozwolenie”).
20.
Broń półautomatyczna stanowi dużą część obecnie używanej broni myśliwskiej i sportowej.
Uzasadnienie Komisji dotyczące zakazu nabywania i posiadania broni palnej obecnej
kategorii B.7 jest takie, że broń półautomatyczną można łatwo przerobić na broń
automatyczną. Obowiązująca dyrektywa nie zawiera żadnych kryteriów technicznych w celu
zapobieżenia takiej przeróbce, jednak nawet bez przerabiania broni na kategorię A, niektóre
rodzaje broni półautomatycznej mogą być bardzo niebezpieczne, gdy są w stanie pomieścić
dużą liczbę nabojów.
21.
Wiele państw członkowskich, które sprzeciwiły się zmianie kategorii na A w przypadku broni
palnej obecnie wymienionej w pkt B.7, wolałoby pozostawić ten rodzaj broni w kategorii B.
Ewentualnie sugerowano, aby uzupełnić wniosek przepisami, które zakazują przerabiania
broni półautomatycznej, oraz skupić się na zdefiniowaniu kwalifikowalności do korzystania
z takiej broni.
6755/16
dh/NJ/bb
DGD 1C
6
PL
22.
Aby zmniejszyć ryzyko dla bezpieczeństwa publicznego związane z bronią palną obecnie
wymienioną w pkt B.7 (półautomatyczna broń palna do użytku cywilnego, która jest podobna
do broni z mechanizmami automatycznymi), państwa członkowskie są proszone o wskazanie
swych preferencji co do tego, czy w przypadku tej broni palnej należy:
a)
ograniczyć zakaz do najbardziej niebezpiecznych rodzajów broni, które byłyby
w większym stopniu zdefiniowane za pomocą specyfikacji technicznych zawartych
w dyrektywie, lub
b)
pozostawić pozwolenie do użytku cywilnego, ale na podstawie bardziej rygorystycznych
warunków, które zostaną zdefiniowane w dyrektywie.
D.
Posiadanie broni palnej w wyjątkowych przypadkach ze względów historycznych
i kulturowych
23.
Zgodnie z art. 6 obowiązującej dyrektywy państwa członkowskie podejmują wszelkie
właściwe kroki, aby zakazać nabywania i posiadania broni palnej i amunicji należącej do
kategorii A. Jednak zgodnie z art. 6 ust. 2 właściwe organy mogą wydawać pozwolenia na
taką broń palną i amunicję, gdy nie jest to sprzeczne z bezpieczeństwem publicznym
i porządkiem publicznym. Ponadto, zgodnie z art. 2 ust. 2 obowiązującej dyrektywy, organy
publiczne, takie jak muzea, oraz kolekcjonerzy prywatni są wyłączeni z zakresu dyrektywy.
24.
Prezydencja uznaje, że dyskusja prowadzona obecnie na szczeblu Rady pozostaje bez wpływu
na kwestię nabywania lub posiadania broni palnej przez rezerwistów; zagadnienie to zostanie
omówione osobno na późniejszym etapie.
25.
Komisja zaproponowała, by zakresem dyrektywy objąć kolekcjonerów prywatnych i skreślić
ogólne odstępstwo określone w art. 6 ust. 2. Ponadto Komisja zaproponowała, by zaostrzyć
zakaz nabywania i posiadania broni kategorii A przez wprowadzenie obowiązku zniszczenia
tej broni palnej i amunicji w przypadku ich przejęcia. Jednak zmiana przewiduje możliwość
wyłączenia z tego zakazu oficjalnie uznanych podmiotów, takich jak muzea, zajmujących się
kulturalnymi i historycznymi aspektami broni, które mogą uzyskać pozwolenie państw
członkowskich do zachowania ich broni palnej kategorii A:
–
jeżeli została ona nabyta przed wejściem w życie zmienionej dyrektywy; oraz
–
pod warunkiem, że ta broń palna została pozbawiona cech użytkowych.
6755/16
dh/NJ/bb
DGD 1C
7
PL
26.
Większość państw członkowskich ma trudności z akceptacją tego wniosku, ponieważ
planowane pozbawienie cech użytkowych broni palnej kategorii A miałoby wpływ na
zachowanie dziedzictwa kulturowego i historycznego, a niektóre państwa członkowskie
opowiadają się za całkowitym skreśleniem tego przepisu. Jednakże w braku szczegółowych
przepisów dotyczących kolekcjonerów, postawiono pytanie, w jakim stopniu przepis ten
miałby wpływ na tę grupę. Prezydencja zgadza się, że w zmienionej dyrektywie trzeba będzie
zdefiniować pojęcie kolekcjonera.
27.
W drodze kompromisu prezydencja zaproponowała, by ponownie wprowadzić przepis,
zgodnie z którym państwa członkowskie mogą zezwolić na posiadanie zakazanej broni palnej
w szczególnych przypadkach, jeśli nie byłoby to sprzeczne z bezpieczeństwem publicznym
lub porządkiem publicznym.
28.
Zachęca się państwa członkowskie do wymiany poglądów na temat tego, czy wolałyby
a)
zasadę ogólną, taką jak w obowiązującej dyrektywie, która daje swobodę państwom
członkowskim, zezwalając na nabywanie i posiadanie broni kategorii A, o ile nie jest to
sprzeczne z bezpieczeństwem publicznym i porządkiem publicznym;
b)
by tylko muzea były zwolnione z powyższego zakazu ogólnego oraz miały możliwość
nabywania i posiadania broni kategorii A; lub
c)
wyjątek nie tylko dla muzeów, lecz także dla kolekcjonerów prywatnych pozwalający
jedynie na posiadanie broni palnej kategorii A.
6755/16
dh/NJ/bb
DGD 1C
8
PL
E.Sprzedaż internetowa
29.
Artykuł 6 wniosku przewiduje nabywanie broni palnej i jej części oraz amunicji, które należą
do kategorii A, B i C, za pośrednictwem środków komunikacji na odległość. Ten rodzaj
sprzedaży internetowej jest dozwolony tylko w odniesieniu do sprzedawców i pośredników
oraz podlega ścisłej kontroli państw członkowskich.
30.
Zachęca się państwa członkowskie do wymiany poglądów na temat tego, czy wolałyby
pozwolić na nabywanie i sprzedaż broni palnej i amunicji za pośrednictwem środków
komunikacji na odległość osobom fizycznym, w przypadkach gdy otrzymały one zezwolenie:
a)
jednak należy wprowadzić wymóg, aby rzeczywiste przekazanie odbywało się
w warunkach umożliwiających weryfikację tożsamości i pozwolenia nabywcy, na
przykład w obecności sprzedawcy lub przedstawicieli organów publicznych;
b)
jednak jedynie poprzez zatwierdzonych sprzedawców i pośredników, a przekazanie
broni byłoby urzędowo zatwierdzoną transakcją bezpośrednią;
c)
jednak pod warunkiem, że nabywanie i sprzedaż broni palnej i jej części oraz amunicji
za pośrednictwem środków komunikacji na odległość podlegałoby ścisłej kontroli.
6755/16
dh/NJ/bb
DGD 1C
9
PL