docSzkolny Program Profilaktyki1 - Szkoła Podstawowa nr 4 im. Armii
download 
Reklamacja Transkrypt
Szkolny Program Profilaktyki1 - Szkoła Podstawowa nr 4 im. Armii
Szkoła Podstawowa nr 4 im. „Armii Poznań” w Poznaniu SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Szkoła Podstawowa nr 4 im. „Armii Poznań” ul. Rawicka 12/14 w Poznaniu 1 Szkoła Podstawowa nr 4 im. „Armii Poznań” w Poznaniu SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI 1. ZałoŜenia programu. Szkolny program profilaktyki ma na celu harmonijne połączenie wychowania, nauczania i rozwijania umiejętności uczniów wykorzystując wszystkie moŜliwości wspierania pełnego rozwoju ucznia. Nakierowany jest na osłabianie czynników ryzyka i wzmacnianie czynników chroniących. To ogół działań chroniących dzieci naszej szkoły przed zakłóceniami w rozwoju i działań interwencyjnych w sytuacji pojawiających się zagroŜeń. Obejmuje zadania podejmowane w czasie realizacji programów nauczania, ścieŜek edukacyjnych i programu wychowawczego, gdy realizowane są zadania ogólne szkoły, a takŜe działania specyficzne dla profilaktyki. Szkolny program profilaktyki to program profilaktyki środowiskowej, to znaczy taki, w którym obiektem działań jest całe środowisko szkolne. Konstrukcja programu zakłada systematyczne monitorowanie adekwatności do pojawiających się problemów i zagroŜeń środowiska lokalnego. Celem Szkolnego Programu Profilaktyki jest ochrona ucznia przed zagroŜeniami rozwoju, w szczególności: − opóźnianie inicjacji alkoholowej, nikotynowej i narkotykowej − przeciwdziałanie zachowaniom agresywnym Oddziaływania profilaktyczne będą realizowane poprzez: ▪ realizację treści kształcenia poszczególnych przedmiotów oraz atrakcyjne formy pracy wychowawczej ▪ realizację ścieŜek: prozdrowotnej i wychowanie do Ŝycia w rodzinie ▪ poszanowanie praw i norm szkolnych ▪ stwarzanie sytuacji wychowawczych dla zachowań zgodnych z promowanymi postawami prozdrowotnymi i prospołecznymi ▪ osobisty przykład, dobrą komunikację społeczną, dobry klimat pracy szkoły ▪ utrwalanie postaw prozdrowotnych i prospołecznych przez nauczycieli i rodziców ▪ ścisłą współpracę nauczycieli z rodzicami i instytucjami wspomagającymi szkołę w zakresie profilaktyki ▪ konsekwentne działania wychowawcy i nauczycieli w rozwiązywaniu problemów i propagowania zdrowego trybu Ŝycia Oddziaływania profilaktyczne mają szczególne znaczenie w odniesieniu do dzieci i młodzieŜy w okresie dorastania. Jest to faza rozwoju stanowiąca pomost między dzieciństwem i dorosłością, w czasie której dokonuje się wiele intensywnych jakościowych zmian w osobowości człowieka. Zmiany te, prowokowane intensywnym rozwojem biologicznym, mają swój wyraz w emocjonalności i duchowości, od dąŜenia do większej samodzielności aŜ po określenie własnej toŜsamości. Fazę tę najczęściej charakteryzuje brak integracji, dlatego jest to czas podatny na zakłócenia i podejmowanie zachowań ryzykownych. 2 Szkoła Podstawowa nr 4 im. „Armii Poznań” w Poznaniu SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI 2. Problematyka szkolnego programu profilaktyki Problematyka szkolnego programu profilaktyki została podzielona na pięć bloków tematycznych i dąŜy do osiągnięcia następujących celów: I. Umiejętności Ŝyciowe Celem tego bloku jest ukształtowanie u uczniów podstawowych umiejętności społecznych, chroniących przed zachowaniami ryzykownymi II. Profilaktyka niepowodzeń szkolnych Celem tego bloku jest ukształtowanie pozytywnego stosunku do nauki i umiejętności radzenia sobie z niepowodzeniami szkolnymi III. Promocja zdrowia i profilaktyka uzaleŜnień Celem teko bloku jest ukształtowanie u uczniów odpowiedzialności za własne zdrowie IV. Bezpieczeństwo w Ŝyciu codziennym Celem tego bloku jest rozwijanie u uczniów umiejętności dbania o własne i cudze bezpieczeństwo V. śycie w rodzinie Celem tego bloku jest promowanie rodziny jako waŜnej wartości w Ŝyciu człowieka 3. Plan realizacji działań szkolnej profilaktyki I Profilaktyka pierwszorzędowa – adresowana jest do ogółu dzieci i młodzieŜy, a jej celem jest promocja zdrowego stylu Ŝycia oraz opóźnianie wieku inicjacji, np. alkoholowej, narkotykowej. Ma za zadanie zwiększenie odporności uczniów na oddziaływanie niekorzystnych czynników i sytuacji. Rodzaj działalności i sposoby ich realizacji Osoby odpowiedzialne Termin realizacji I. Kształtowanie umiejętności Ŝyciowych Kształtowanie umiejętności społecznych: - podejmowania decyzji i rozwiązywania konfliktów - twórczego i krytycznego myślenia - skutecznego porozumiewania się - świadomości i empatii - radzenia sobie z emocjami i stresorami - asertywnego zachowania w sytuacji nacisku ze strony grupy wszyscy nauczyciele, pedagog, psycholog I i II semestr W czasie wszystkich zajęć szkolnych i w trakcie warsztatów przygotowanych przez pedagoga/psychologa 3 Szkoła Podstawowa nr 4 im. „Armii Poznań” w Poznaniu SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Usprawnianie skutecznej komunikacji uczniów i nauczycieli Wszystkie zajęcia szkolne, szczególnie j. polskiego, zajęcia z pedagogiem, psychologiem Wzmacnianie w uczniach cech niezbędnych do dobrego funkcjonowania społecznego: - poczucia własnej wartości i pozytywnej samooceny - tolerancji i akceptacji dla osób róŜniących się pod jakimś względem - wyraŜania szacunku do innych - wraŜliwości na potrzebujących pomocy wszystkie zajęcia szkolne, osobisty przykład Budowanie dobrej współpracy z rodzicami i pozyskiwanie do współpracy wychowawczej i profilaktycznej. Prowadzenie psychoedukacji wszyscy nauczyciele, pedagog, psycholog I i II semestr wszyscy nauczyciele I i II semestr wychowawcy, pedagog, psycholog cały rok szkolny Zebrania z rodzicami, seminaria edukacyjno – informacyjne dla rodziców, imprezy klasowe II. Profilaktyka niepowodzeń szkolnych Zapobieganie niedostosowaniu społecznemu poprzez pomoc uczniom mającym trudności w nauce: - wczesne rozpoznawanie opóźnień rozwojowych u dzieci z klas 0: obserwacja wychowawców, praca z dziećmi z opóźnionym rozwojem percepcyjnym - badanie dojrzałości szkolnej uczniów klas I; kierowanie uczniów na badania do poradni psychologiczno – pedagogicznej - organizacja zajęć korekcyjno – kompensacyjnych zgodnie z zaleceniami poradni psychologiczno – pedagogicznej - zapoznanie uczniów mających kłopoty z nauką z alternatywnymi sposobami uczenia się - tworzenie sytuacji edukacyjnych inspirujących twórcze myślenie - rozpoznawanie uczniów z grup ryzyka i kierowanie ich do pedagoga szkolnego w celu przeprowadzenia wstępnej diagnozy - włączenie wolontariuszy w pomoc uczniom mającym trudności w nauce (odrabianie zadań domowych, uzupełnianie zaległości programowych) pedagog, psycholog, wychowawcy i pozostali nauczyciele cały rok szkolny zajęcia wyrównywania wiedzy, zajęcia korekcyjno – kompensacyjne, zajęcia i rozmowy indywidualne z pedagogiem / psychologiem, konsultacje i poradnictwo dla rodziców, zajęcia z 4 Szkoła Podstawowa nr 4 im. „Armii Poznań” w Poznaniu SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI wolontariuszem Prowadzenie kół zainteresowań jako propozycji spędzania wolnego czasu Budowanie pozytywnych więzi ze szkołą poprzez zachęcanie uczniów do czynnego uczestnictwa w Ŝyciu szkoły Święto patrona szkoły, festyny szkolne i imprezy świąteczne Programy rówieśnicze bazujące na pracy z pozytywnymi liderami młodzieŜowymi, np. pomoc w nauce słabszym kolegom nauczyciele I i II semestr wszyscy nauczyciele I i II semestr pedagog, wychowawcy klas I i II semestr III. Promocja zdrowia i profilaktyka uzaleŜnień Wypracowanie wspólnej polityki szkolnej wobec palenia i picia alkoholu oraz zachowań agresywnych. Określenie w WSO wymagań co do zachowania oraz reakcji szkoły na nieprawidłowe zachowanie. komisja tworząca WSO i pedagog wrzesień i październik Posiedzenie rady pedagogicznej oraz zebrania z rodzicami Kształtowanie u uczniów: wychowawcy, nauczyciele w – f, I i II - potrzeby i nawyku aktywności ruchowej (sport pielęgniarka szkolna, semestr jako sposób na stres, promowanie aktywnego nauczyciele przedmiotowi wypoczynku i trybu Ŝycia) - umiejętności racjonalnego i zdrowego odŜywiania się - dbania o higienę i zdrowie własnego ciała - zdrowego stylu Ŝycia wolnego od uŜywek lekcje wychowawcze, zajęcia w-f, spotkania z pielęgniarką szkolną Udział uczniów i wychowawców w prezentacji filmów video z zakresu profilaktyki uzaleŜnień Zapraszanie specjalistów zajmujących się uzaleŜnieniami na spotkania z uczniami – w czasie godzin wychowawczych, i z rodzicami – na zebraniach pedagog, wychowawcy klas, pielęgniarka szkolna pedagog październik, styczeń, maj cały rok IV. Bezpieczeństwo w Ŝyciu codziennym Kształtowanie u uczniów umiejętności: - konstruktywnego i pokojowego rozwiązywania konfliktów - rezygnacji z uŜywania agresji słownej i fizycznej w sytuacjach problemowych - sięgania po pomoc w sytuacji zagroŜenia, w przypadku przemocy ze strony rówieśników lub wychowawcy, nauczyciele, pedagog, psycholog, policjant, aktorzy teatru profilaktycznego cały rok 5 Szkoła Podstawowa nr 4 im. „Armii Poznań” w Poznaniu SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI dorosłych - poznawanie przepisów bezpieczeństwa w szkole, bezpiecznego poruszania się w drodze do i ze szkoły, zasad bezpiecznej zabawy i wypoczynku wszystkie lekcje, lekcje wychowawcze, pogadanki z przedstawicielem Policji, przedstawienia teatru profilaktycznego Warsztaty dla nauczycieli przybliŜające problem radzenia sobie z zachowaniami agresywnymi i innymi zachowaniami problemowymi uczniów psycholog, pedagog I semestr V. śycie w rodzinie Wzmacnianie pozytywnego znaczenia rodziny w Ŝyciu człowieka: - kształtowanie postaw, opinii, zachowań w rodzinie i jej wpływ na postawy prospołeczne i prozdrowotne uczniów - znaczenie dobrych relacji w rodzinie i więzi łączących jej członków wszyscy nauczyciele cały rok lekcje wychowawcze, wystawy, prace plastyczne, przedstawienia, wspólne spotkania z uczniami, rodzicami i nauczycielami II Profilaktyka drugorzędowa – adresowana jest do grup podwyŜszonego ryzyka, a więc do osób, które przeszły juŜ inicjację i u których występują liczne lub powaŜne problemy osobiste, rodzinne, szkolne. Celem tej profilaktyki jest umoŜliwienie dzieciom i młodzieŜy wycofania się z ryzykownych zachowań. Niezbędna jest głębsza interwencja poprzedzona specjalistyczną diagnozą. Rodzaj działań i sposoby realizacji Osoba odpowiedzialna Udział uczniów zagroŜonych w zajęciach szkolnej popołudniowej świetlicy profilaktycznej realizującej program „Wspólna sprawa” Współpraca z poradnią psychologiczno pedagogiczną Ścisła współpraca z rodzicami lub prawnymi opiekunami dziecka, kuratorami sądowymi Wyznaczanie uczniom z grup ryzyka zadań i funkcji, włączanie ich w czynne Ŝycie klasy i szkoły oraz do programów rówieśniczych Współpraca z ośrodkami pomocy rodzinie Wychowawcy świetlicy, psycholog, pedagog pedagog, psycholog pedagog, psycholog, wychowawcy klas wychowawcy klas pedagog Termin realizacji I i II semestr I i II semestr I i II semestr I i II semestr w zaleŜności od potrzeb 6 Szkoła Podstawowa nr 4 im. „Armii Poznań” w Poznaniu SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Kontakty z policją pedagog, psycholog Współpraca z Terenowym Komitetem Ochrony Praw Dziecka pedagog, psycholog w zaleŜności od potrzeb w zaleŜności od potrzeb III Profilaktyka trzeciorzędowa – adresowana jest do młodych ludzi z grup wysokiego ryzyka (uzaleŜnionych), którzy ponoszą juŜ powaŜne konsekwencje swoich zachowań. Jej celem jest ograniczenie głębokości i czasu trwania zaburzeń, a takŜe zmniejszenie szkód związanych z ryzykownym trybem Ŝycia. Podejmowane działania (np. odtrucie, leczenie odwykowe, psychoterapia, rehabilitacja, resocjalizacja) organizowane są juŜ nie przez szkoły czy poradnie, lecz instytucje naleŜące do innych resortów. W wyniku przeprowadzonych w naszej szkole badań ankietowych, nie stwierdzono występowania problemu głębokiego uzaleŜnienia od środków psychoaktywnych, proponowany plan jest „programem awaryjnym” na wypadek pojawienia się takich problemów w czasie roku szkolnego. Rodzaj działań i sposoby realizacji Osoba odpowiedzialna Pomoc skierowania ucznia uzaleŜnionego lub niedostosowanego społecznie do odpowiedniego ośrodka Stała i ścisła współpraca z rodzicami i poradnią psychologiczno - pedagogiczną Uwzględnienie po powrocie ucznia jego moŜliwości psychicznych – dostosowanie wymagań, indywidualny program nauczania PrzybliŜenie istniejącego problemu grupie rówieśniczej (klasie), w której osoba leczona ma funkcjonować. Spotkanie z przedstawicielem MONARU lub innej instytucji, organizacji pedagog, psycholog pedagog, wychowawcy wszyscy nauczyciele pedagog, wychowawca 4. Strategia ewaluacji Zakładamy ewaluację wewnątrzszkolną, którą przeprowadzą pedagog i psycholog. Ewaluacją objęte będą elementy zagroŜenia uzaleŜnieniami oraz poziom bezpieczeństwa uczniów w szkole. Badania ewaluacyjne przeprowadzane będą pod koniec kaŜdego roku szkolnego. 7 Szkoła Podstawowa nr 4 im. „Armii Poznań” w Poznaniu SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Bibligrafia: Balcerek – Kałek A., Budowanie szkolnych programów profilaktyki, Warszawa 2003 Gaś Z.B., Profilaktyka w zreformowanej szkole, Remedium czerwiec 2001 Sakowska J., Szkoła dla rodziców i wychowawców, Warszawa 1999 Simm M., Węgrzyn – Jonek E., Budowanie szkolnego programu profilaktyki, Kraków 2002 Szymańska J., Programy profilaktyczne. Podstawy profesjonalnej psychoprofilaktyki, Warszawa 2000 8
